Werken aan minder CO2 Emissie-inventaris DWA 2013
“Goed rentmeesterschap inspireert ons steeds opnieuw om bij te dragen aan een duurzame samenleving. Daar rekenen we voor én tekenen we voor. Het levert oplossingen op die de milieudruk verminderen en bijdragen aan efficiënt gebruik van grondstoffen.” Zo luiden enkele zinnen uit ons bedrijfsprofiel. Een bedrijf dat dagelijks bezig is met de verduurzaming van onze samenleving, dient zich uiteraard van tijd tot tijd de spiegel voor te houden. Hoe doen wij het zelf? In hoeverre belast de bedrijfsvoering van de organisatie het milieu? Om hier zicht op te krijgen en stappen te kunnen zetten naar een geringere uitstoot, monitoren we onze CO2-emissie. In 2008 is voor het eerst een milieujaarverslag van onze bedrijfsvoering gepubliceerd. Later is dit verder geprofessionaliseerd. De emissie-inventaris 2013 is beschreven volgens de norm NEN-ISO 14064-1. Deze publieksversie geeft de belangrijkste resultaten van de inventarisatie kort weer. Mede op basis van de emissierapportages van voorgaande jaren zijn acties opgestart die de milieudruk van DWA verlagen. In 2013 zijn de volgende maatregelen getroffen die bijdragen aan een lagere CO2-uitstoot.
Zoektocht naar nieuwe, meer duurzame locatie voor vestiging Rijssen Plaatsing van een laadpunt voor elektrische auto’s voor locatie Bodegraven
Daarnaast zijn de volgende acties uitgevoerd, die niet bijdragen aan een lagere CO 2-uitstoot van de bedrijfsvoering van DWA, maar wel bijdragen aan een betere wereld.
Toename van de inkoop van fairtrade producten
Voor een adviesbureau als het onze zijn de meest relevante milieuaspecten: mobiliteit (woon-werk en zakelijke verplaatsingen) en kantoor (huisvesting en interne bedrijfsvoering). Deze zijn dan ook onder de loep genomen.
Kantoor Energieverbruik bedrijfslocaties
DWA heeft vier locaties: Bodegraven (hoofdkantoor), Rijssen, Amsterdam en Ede. In alle gevallen wordt het kantoorpand of delen van een kantoorpand gehuurd. Hieronder wordt weergegeven hoe het gas- en elektraverbruik is voor deze locaties en hoe zich dat verhoudt tot het gemiddelde gebruik in kantoren. Gasverbruik In de volgende tabel is het gasverbruik en de uitstoot van 2013 weergegeven en afgezet tegen 2012. Jaar
Gasverbruik (m3)
CO2-emissie (ton)
Specifiek gebruik (m3/m2)
2012
10.535
19,23
3,47
2013
12.031
21,96
3,97
14%
14%
14%
Verschil
Het totale gebruik is in 2013 gestegen. Dit wordt voor het grootste deel veroorzaakt door het koudere klimaat. Het aantal graaddagen is met circa 8% toegenomen. De Milieubarometer publiceert jaarlijks een Milieubarometerbenchmark. Voor het gemiddelde 1 gasverbruik van kantoorpanden is gebruik gemaakt van de Milieubarometerbenchmark 2012 . Een vergelijk tussen de benchmark en het verbruik van DWA is opgenomen in de volgende tabel. Benchmark gasgebruik
Gasgebruik (m3/m3 gebouw) 3
Gasgebruik (m /fte)
DWA
Milieubarometer 2012
Verschil
1,2
2,06
-40%
127
249
-49%
Op basis van deze benchmark scoort DWA circa 40%-50% lager dan het gemiddelde. Dit wordt met name veroorzaakt door het ontbreken van een gasaansluiting in Bodegraven. Zonder de locatie Bodegraven is het specifiek gebruik ongeveer gelijk aan de benchmark. Elektraverbruik De locatie in Bodegraven heeft gedeeltelijk eigen opwekking door middel van pv-panelen. Deze eigen opwekking is verrekend met het bruto gebruik. Alleen het netto verbruik is opgenomen in de berekeningen.
1
http://www.milieubarometer.nl/kantoor. Deze barometer is gebaseerd op het gebruik van 2012.
Historie elektragebruik Elektragebruik DWA (kWh)
Gemiddelde emissie (g/kWh)
CO2-emissie (ton)
Specifiek gebruik (kWh/m2)
2010
238.005
410
97,52
76
2011
245.124
161
39,43
81
2012
218.605
153
33,40
72
2013
220.507
170
37,43
73
1%
11%
12%
1%
Verschil
Het absolute gebruik is in 2013 met 1% toegenomen. Dit komt met name door een toename in de locatie Rijssen en een daling van het gebruik in Bodegraven. Omdat er alleen in Bodegraven gebruik gemaakt wordt van groene elektriciteit, is de stijging van de CO 2-emissie fors hoger dan de stijging van het absolute gebruik. Een vergelijk tussen de benchmark en het verbruik van DWA is opgenomen in de volgende tabel. Benchmark elektragebruik DWA
Milieubarometer 2012
Afwijking
Elektragebruik (kWh/m2 gebouw)
73
76,1
-4%
Elektragebruik (kWh/fte)
2.209
2515
-8%
Op basis van deze benchmark scoort DWA licht beter dan het gemiddelde. Dit is een goede prestatie, zeker omdat er in de locatie Bodegraven ook elektriciteit wordt gebruikt voor verwarming van het pand en de elektrische auto. Papierverbruik Het papierverbruik is inzichtelijk gemaakt door al het ingekochte papier in de berekening op te nemen. Dit omvat onder andere: Kopieer- en printpapier Bedrijfsbrochures Visitekaartjes Enveloppen Et cetera Historie papierverbruik Gewicht (kg)
CO2-uitstoot (ton)
Uitstoot (kg/fte)
2010
5.450
3,34
36,58
2011
4.514
2,76
27,49
2012
3.761
2,30
23,3
2013
2.253
1,38
14,5
Verschil
-40%
-40%
-38%
Duidelijk blijkt dat er sprake is van een jaarlijkse afname van de hoeveelheid papier die binnen DWA gebruikt wordt. De externe plotopdrachten zijn overigens niet verwerkt in deze staat.
Als benchmark is gebruikgemaakt van de resultaten uit de milieubarometer 2012.
Vergelijk papiergebruik met milieubarometer 2012 DWA
Milieubarometer 2012
Afwijking
Papiergebruik excl. drukwerk (kg/fte)
20
41,3
-50%
Papiergebruik incl. drukwerk (kg/fte)
24
Mobiliteit Leaseauto’s Bij DWA hebben 19 personen de beschikking over een bedrijfs- of leaseauto. Daarnaast is er één poolauto geleased. Door middel van tankpassen en de gegevens die beschikbaar zijn bij de leasemaatschappijen is het brandstofverbruik. Het brandstofverbruik wordt vermenigvuldigd met de conversiefactoren uit de Handleiding CO2-Prestatieladder. Bij het gebruik van leaseauto’s is er geen inzicht in de mate waarin de auto’s voor privédoeleinden worden gebruikt. Hierom is het volledige gebruik van de leaserijders meegenomen in onderstaande resultaten. Deze keuze betekent dat de emissie van leaserijders niet meegerekend is met de emissie in de categorie woon-werkverkeer. In de onderstaande tabellen is de uitstoot vergeleken met die van vorig jaar. Voor deze posten zijn nog geen goede benchmarks beschikbaar. Afgelegde afstand (km)
CO2-emissie (ton)
CO2-emissie (ton/fte)
Gemiddelde uitstoot (g/km)
2010
419.091
93,4
0,95
223
2011
417.287
89,8
0,89
215
2012
459.530
84
0,85
182
2013
736.422
110
1,16
149
60,3%
31,0%
37,0%
-18,3%
Verschil
Uit de tabel zijn twee belangrijke conclusies te trekken:
het totaal aantal kilometers is fors toegenomen. Dit wordt veroorzaakt doordat het aantal personen met een leaseauto is toegenomen. Medewerkers die structureel meer dan 15.000 zakelijke km maken komen in aanmerking voor een leaseauto. Dit is in 2013 voor enkele personen van kracht geworden. Doordat bij leaserijders ook de privékilometers meetellen, is de toename van de afstand van leaserijders groter dan de daling van de zakelijke kilometers met privéauto’s.
De uitstoot per kilometer is afgenomen. Dit komt doordat nieuwe leaserijders zuiniger auto’s kiezen. Dit komt mede door de vergroening van het mobiliteitsbeleid, met onder andere een maximale uitstoot (fabrieksopgave) voor leaseauto’s.
Zakelijke kilometers met privéauto’s Historie Afstand
CO2-emissie (ton)
CO2-emissie (ton/fte)
Gemiddelde uitstoot (g/km)
2010
475.340
93,67
0,95
197
2011
527.882
101,4
1,01
192
2012
591.233
108,0
1,1
183
2013
489.680
86,4
0,9
177
Verschil
-17,2%
-19,9%
-16,5%
-3,3%
De totaal afgelegde afstand is met 17% afgenomen. Dit wordt mede veroorzaakt doordat diverse medewerkers in de loop van 2012 of 2013 een leaseauto hebben gekregen. De gemiddelde uitstoot per kilometer is met 3% gedaald.
Benchmark voor de door DWA afgelegde afstand voor woon-werkverkeer Milieubarometer 2012
DWA Woon-werk verkeer (km/fte)
8.360
Afwijking
5519
51%
Op basis van deze benchmark scoort DWA 50% slechter dan het branchegemiddelde.
Zakelijke vliegreizen Afgelegde zakelijke vliegreizen Aantal vliegreizen
Afgelegde afstand (km)
CO2-uitstoot (ton)
Uitstoot (ton/fte)
2012
2
5.866
1,17
0,01
2013
3
10.518
2,10
0,02
50%
79%
79%
87%
Verschil
Het vliegverkeer is in 2013 procentueel fors toegenomen ten opzichte van 2012. De percentages zijn hoog; in absolute zin is er sprake van incidenteel gebruik van het vliegtuig wat per jaar wat kan schommelen.
Zakelijke OV-kilometers De uitstoot is bepaald op basis van het gecombineerde treingebruik van stoptrein en intercity volgens de CO2-prestatieladder. Zakelijke OV-kilometers Afgelegde afstand (km)
CO2-emissie (ton)
CO2-emissie (ton/fte)
Gemiddelde uitstoot (g/km)
2012
35.846
2,33
0,02
65
2013
17.299
1
0,01
65
Verschil
-51,7%
-51,7%
-49,5%
0,0%
Uit de tabel blijkt dat de daling van het OV-gebruik in 2013 50% bedraagt. Voor deze categorie is nog geen goede benchmark beschikbaar.
Woon-werkverkeer De reis tussen woning en kantoor leggen DWA-ers hoofdzakelijk per auto, fiets en trein af. Het totaal van de uitstoot die hiermee gemoeid is, vergeleken met die van 2010, is opgenomen in de volgende tabel. Kilometers woon-werkverkeer Afstand (km)
CO2-emissie (ton)
CO2-emissie (ton/fte)
Gemiddelde uitstoot (g/km)
2010
907.846
130,9
1,33
144
2011
845.839
139,04
1,38
164
2012
850.018
134,82
1,36
159
2013
793.288
130
1,38
164
-6,7%
-3,3%
1,1%
3,6%
Verschil
De volgende zaken zijn opvallend in het vergelijk met 2012:
Daling van het aantal kilometers. Dit wordt veroorzaakt doordat enkele medewerkers een leaseauto zijn gaan rijden. Deze kilometers tellen dan mee onder de kilometers voor leaserijders. De stijging van de emissie per kilometer. In vergelijking met vorig jaar is het aandeel OV licht gedaald.
Een vergelijk met de Milieubarometerbenchmark 2012 is opgenomen in de volgende tabel. DWA Woon-werk verkeer (km/fte)
Milieubarometer 2012
8.360
Afwijking
5519
51%
Op basis van deze benchmark scoort DWA 50% slechter dan het branchegemiddelde. Omdat vervoer voor DWA veruit de grootste bijdrage levert in de totale emissie, is in onderstaande tabellen een totaaloverzicht opgenomen van de afgelegde afstanden en bijbehorende emissies voor zakelijk vervoer. Totaaloverzicht zakelijk vervoer Afstand (km)
Afstand (km/fte)
CO2-emissie (ton)
CO2-emissie (ton/fte)
Gemiddelde uitstoot (g/km)
2010
929.297
9.440
189,3
1,92
204
2011
975.283
9.688
193,2
1,92
198
2012
1.086.609
10.979
194,0
1,96
179
2013
1.243.401
13.124
197,2
2,08
159
14,4%
19,5%
1,7%
6,2%
-11,2%
Verschil
De totaal afgelegde afstand is in 2013 fors toegenomen. De totale emissie is ongeveer gelijk gebleven, doordat de gemiddelde uitstoot verder is afgenomen.
Totaaloverzicht Op basis van bovenstaande emissies is het volgende totaaloverzicht te maken. Totaaloverzicht emissies Omschrijving
CO2-emissie (ton)
Emissie (ton/fte)
Aandeel (%)
22,0
0,23
6%
109,6
1,16
28%
37,4
0,39
10%
86,4
0,91
22%
2,1
0,02
1%
Papiergebruik
1,4
0,01
0%
Zakelijk OV-kilometers
1,1
0,01
0%
Woon-werkverkeer
130,4
1,37
33%
Totaal
390,4
4,11
100%
Scoop 1 Gasgebruik bedrijfslocaties Bedrijfsauto's Scoop 2 Elektriciteitsgebruik Scoop 2/3 Zakelijk vervoer privéauto's Zakelijke vliegreizen Scoop 3
Op basis van bovenstaand emissieoverzicht is mobiliteit voor DWA als belangrijkste milieuaspect gedefinieerd. De komende jaren zal eraan worden gewerkt om de uitstoot op dit vlak te reduceren. Met onder andere een aangepast mobiliteitsbeleid wordt een reductie van 10% van de CO 2-emissie per fte (ten opzichte van 2010) beoogd. Vooralsnog is de stijging 8,3%. In de volgende tabel is de uitstoot vergeleken met die van vorig jaar. 2010 (ton/fte)
2011 (ton/fte)
2012 (ton/fte)
2013 (ton/fte)
Verschil
Gasgebruik bedrijfslocaties
0,23
0,19
0,19
0,23
19%
Bedrijfsauto's
0,95
0,89
0,85
1,16
37%
1,00
0,39
0,34
0,39
17%
Zakelijk vervoer privéauto's
0,96
1,01
1,09
0,91
-16%
Zakelijke vliegreizen
0,01
0,03
0,01
0,02
87%
Papiergebruik
0,04
0,03
0,02
0,01
-38%
Zakelijk OV-kilometers
0,02
0,02
0,02
0,01
-50%
Woon-werkverkeer
1,34
1,38
1,36
1,37
1%
Totaal
4,55
3,95
3,89
4,11
6%
Scoop 1
Scoop 2 Elektriciteitsgebruik Scoop 2/3
Scoop 3
De totale uitstoot per fte is in 2013 met 6% toegenomen. De dalende trend van afgelopen jaren is hiermee doorbroken.
Overige duurzaamheidsinitiatieven DWA vindt het belangrijk actief bij te dragen aan diverse initiatieven voor de reductie van CO 2-uitstoot. Hieronder enkele voorbeelden hiervan. Competitie privé-energiegebruik DWA stimuleert haar medewerkers om ook privé minder energie te gebruiken. Uit onderzoek blijkt dat – zeker wat betreft het energiegebruik van consumenten – gedrag een belangrijke rol speelt. Vaak zijn reducties van 50% haalbaar met uitsluitend gedragsmaatregelen. Een belangrijke voorwaarde om gedrag te beïnvloeden, is inzicht. Elke medewerker wordt daarom gevraagd om per kwartaal de meterstanden voor gas, elektra en warmte door te geven. Op basis hiervan wordt het gebruik bepaald. Dit gebruik wordt gecorrigeerd voor de gezinsgrootte. Het gecorrigeerde gebruik wordt gebruikt voor het bepalen van de CO 2-uitstoot. Deze wordt geranked en gecommuniceerd naar de deelnemers. Hierdoor ontstaat enerzijds inzicht in de CO2-uitstoot van medewerkers en worden deze anderzijds gestimuleerd om het beter te doen dan collega’s. Lidmaatschappen DWA participeert in diverse organisaties die ieder op hun manier bijdragen aan verduurzaming van de samenleving. Hieronder een overzicht van de belangrijkste organisaties. Lidmaatschappen DWA
Vereniging van ondernemers die de verduurzaming van de Nederlandse economie wil versnellen.
De Dutch Green Building Council is een onafhankelijke non-profit organisatie die streeft naar blijvende verduurzaming van de bebouwde omgeving in Nederland. Daartoe ontwikkelt de organisatie keurmerken voor een onafhankelijke beoordeling van gebouwen (zowel nieuw als bestaand) en gebieden op het gebied van duurzaamheid.
Kennisplatform voor duurzaam bouwen.
Platform voor deling van kennis over de toepassing van warmtepompen.
Nederlandse Vereniging Energieopslagsystemen
voor
Ondergrondse
Vereniging van partijen die de toepassing van ondergrondse energieopslag willen bevorderen door kennisdeling, en kwaliteitsborging.
Platform ter stimulering van de inzet van geothermie in Nederland.
