Welkom Onderzoek naar kunstgrasvoetbalvelden
Afstudeeronderzoek 2010, in opdracht van ProCensus, Hogeschool Van Hall Larenstein, door: Arjen Wallinga en Ramon van Dijk
Kunstgras Onderzoek naar kunstgrasvoetbalvelden
Kunstgrasvoetbalvelden Aanleiding onderzoek: - Hot Item - Snel ontwikkelende markt - Aanvulling opleiding
Centrale vraag: Zijn de sportvloeren overal en voor alle clubs even geschikt of is hier een wel overwogen keuze in te maken? Heeft de ondergrond, de gebruikersintensiteit, eventuele specifieke wensen van de verenigingen of de financiële situatie van de opdrachtgever invloed op de meest geschikte keuze van de sportvloer?
Kennis verbreden - Kennis verbreden medestudenten - Inzicht geven in het onderwerp kunstgras
Foto: proefstukjes cursus
Onderzoeksmethode - Internet - Cursus kunstgras ProCensus - Bedrijfsbezoek:
Greenfields (Producent kunstgrasmatten) ISA Sport (keuringsinstantie sportvloeren)
- Interviews:
Peter Schijf (van Greenfields) Erik van Swinderen (van ISA Sport)
- Terreinbezoeken: MSC, FC Meppel, Alcides, VHK en hockeyvelden Steenwijk
Inhoud presentatie - Geschiedenis van kunstgras in Nederland - Oude en nieuwe normering - Constructieopbouw - Aanleg - Onderhoud - Kunstgras in bestekvorm - Ontwikkelingen - Conclusie / kunstgras beslistabel
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Geschiedenis 1e Generatie (1975 – 1984): - Olympische spelen 1980 voor hockey - Kampong Utrecht 1e in Nederland met kunstgras voor hockey - Nylon(PA) vezels lengte ong. 30mm
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Geschiedenis 2e Generatie (1984 – 1998): - Kunstgras werd populair bij hockey en tennis - De eerste kunstgrasvoetbalvelden werden aangelegd - De mat was nog niet ‘huidvriendelijk’ - Polypropyleen(PP) vezels lengte ong. 35 – 40mm
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Geschiedenis 3e Generatie (1998 tot circa 2004): - Differentiatie in matten van hockey, tennis en voetbal - Kunstgrasvoetbalvelden met infill van zand en rubber - Vanaf 2002 groeit de aanleg van kunstgras bij voetbal enorm - Polyethyleen(PE) vezels lengte ong. 50 – 60mm gefibrileerd
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Geschiedenis Gefibrileerde vezels: Tot en met de 3e generatie massaal toegepast.
Monofilament vezels: Begin 4e generatie gecombineerd toegepast. Tegenwoordig meest monofilament vezel toegepast.
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Geschiedenis 4e Generatie (vanaf 2004 tot heden): - Onderzoek ideale vezel en mat gaat zeer snel - Onderzoek velden zonder infill en Cradle to Cradle matten - Polyethyleen(PE) vezels lengte ong. 40 – 65mm
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Normering Toplaag Sport-technische laag
Onderbouw
Lava laag
Zand laag
Drainage
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Normering Volgens oude normering: NOC*NSF en de KNVB:
opstellen normen gehele constructie
ISA Sport en INTRON:
keuren sportvloeren volgens normen
Volgens nieuwe normering: FIFA:
opstellen normen toplaag
NOC*NSF en de KNVB:
opstellen normen onderbouw
ISA Sport:
keuren gehele constructie
INTRON:
keuren onderbouw volgens normen
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Normering Oude normering(tot 1 januari 2010): Plus klasse Standaard klasse
Plus klasse: - Sinds september 2008 - Kwalitatief beter Standaard klasse: - minder duurzaam
Gekeurde kunstgrasmatten op sportvloerenlijst: www.isasport.nl
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Normering Nieuwe normering(vanaf 1 januari 2010): FIFA*
FIFA**
FIFA*:
- Voor breedtesport - Hoge duurzaamheid
FIFA**:
- Voor topsport - Minder duurzaam - Kleinere marges overige onderdelen
Gekeurde kunstgrasmatten op sportvloerenlijst: www.isasport.nl
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Normering
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Normering Preferred Producer:
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Constructieopbouw Standaard opbouw
Toplaag Sport-technische laag
Lava laag
Zand laag Onderbouw
Drainage
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen –conclusie/beslistabel
Constructieopbouw Opbouw 0,50m
Opbouw 0,40m
zwaarder meer grondverzet in veel gevallen goedkoper
lichter minder grondverzet in kuststrook(traditioneel) E-layer minder infillmateriaal
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen –conclusie/beslistabel
Constructieopbouw Zettingsgevoellige gebieden Sonderingen Oplossing voor minder draagkrachtige grond: - Lichtere materialen toepassen - Dunnere constructie
Lava
1100 – 1300 kg per m3
Ketelzand
950-1050 kg per m3
Bims
700-800 kg per m3
Agrex klei korrels
400-600 kg per m3
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Constructieopbouw Infillmaterialen - Zink uitloging
SBR: Gecoat SBR: TPE:
gemalen autobanden gemalen autobanden met kleur coating speciaal geproduceerd
Bedrijfsgebonden infillmateriaal: LFR, kokos, ed.
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Aanleg Voorbereiding: (3 à 4 maanden) Aanleg: (2 à 3 maanden)
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Aanleg
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Aanleg
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Aanleg
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Aanleg
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Aanleg
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Onderhoud Regulier onderhoud: (1x per week) - Borstelen - Vuil verwijderen van mat
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Onderhoud Specialistisch onderhoud: (2 à 3 x per jaar) - infilldikte meten - instrooizand losmaken
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Onderhoud Specialistisch onderhoud: (2 à 3 x per jaar) - infillmateriaal herverdelen/aanvullen - infillmateriaal reinigen - reparaties uitvoeren
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Kunstgras in bestek Keuzes vastleggen: Monofilament vezel
- slijtvaster - beter poolherstellend - meest toegepast
combimat
gefibrileerde vezel
- houd infill beter vast - mindere sporttechnische eigenschappen
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Kunstgras in bestek Poolgewicht:
Steken:
Filamenten:
Overig: - minimale vezellengte - vrije vezellengte - minimale Dtex waarde - kleur - UV bestendigheid - infillmateriaal - FIFA* of/en FIFA**
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Ontwikkelingen Poolherstellend vermogen: fabrikanten ontwikkelen verschillend gevormde vezels
Future DS(Edelgras)
Real ft 60(Greenfields)
Champion S PRO(Domo)
Slide DS(Domo)
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Ontwikkelingen Cradle to Cradle kunstgrasmatten: Green Generation(Greenfields) - Weven ipv tuften - Zelfde materialen Ecologisch kunstgrasveld(CSC) - Rubberkorrels, zand en toplaag hergebruiken
Geen foto’s beschikbaar ivm pattent
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Ontwikkelingen Voorspellingen betokken partijen kunstgraswereld: Peter Schijf(Greenfields) - FIFA*** Erik van Swinderen(ISA Sport) - verplaatsbaar (prefab) voetbalveld Sander Akkerman(ProCensus) - iedere vereniging een kunstgrasveld Rene van der Woude(ProCensus) - non-infill systemen
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Conclusie/beslistabel Centrale vraag: Zijn de sportvloeren overal en voor alle clubs even geschikt of is hier een wel overwogen keuze in te maken? Heeft de ondergrond, de gebruikersintensiteit, eventuele specifieke wensen van de verenigingen of de financiële situatie van de opdrachtgever invloed op de meest geschikte keuze van de sportvloer? Antwoord: Niet alle sportvloeren zijn overal en voor alle clubs geschikt. Er is een wel overwogen keuze te maken bij de verschillende onderdelen.
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Conclusie/beslistabel - 4 generaties kunstgras - Oude normering: standaard klasse en plus klasse - Nieuwe normering: FIFA* en FIFA** - Variabele constructiedikte afhankelijk van locatie - Lichtgewicht materialen toe te passen afhankelijk van ondergrond - Aanleg - Onderhoud - Kunstgras in bestek beschrijven - Ontwikkelingen en prognose - Beslistabel
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Conclusie/beslistabel
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Conclusie/beslistabel
geschiedenis – normering – constructieopbouw – aanleg – onderhoud – kunstgras in bestekvorm – ontwikkelingen – conclusie/beslistabel
Bedankt voor uw aandacht! Zijn er nog vragen?
