Welkom Kennisontbijt 16 februari 2011 Programma: • Welkomstwoord Robert Ruiter • Voorstelrondje • Ontbijt • Wie is RRA • Intellectueel Eigendomsrecht
Intellectuele Eigendom Mw. mr. M.M.C.M. (Michèlle) Hussem
[email protected]
RRA Advocaten N.V. Kerkstraat 4 6367 JE Ubachsberg 045-5620540
www.rra.nl
RRA Advocaten N.V. Één visie, vier pijlers •
Deskundig. Dankzij ons niveau, kennis en ervaring. De juiste opleidingen, de nieuwste bijscholingen en kennis van de meest recente ontwikkelingen. Een sterke combinatie om ons volledig en succesvol op uw zaak te storten.
•
Persoonlijk. Dichtbij onze cliënten staan. Echt naar hen luisteren. Weten wat hen beweegt en hoe ze hun situatie het liefst opgelost willen zien. Zodat ze er later met de beste oplossing en een goed gevoel op terug kunnen kijken.
•
Ondernemend. Weten wat te doen op welk moment. In de kortst mogelijke tijd. De juiste personen benaderen. Snel en doortastend handelen. Alleen dat leidt tot maximaal rendement.
•
Nuchter. Door onze reële kijk op geschillen. We kunnen vechten als een pitbull. Maar liever adviseren we eerst. Of vervullen we de rol van onderhandelaar. Pas als het moet, duiken we in de juridische arena. Voor ons ook geen opzichtig uiterlijk vertoon. Ook dát hoort bij onze nuchterheid.
RRA Advocaten N.V. Thema’s: • • • • •
Onderneming Vastgoed Arbeid Intellectuele eigendom Ruimtelijk omgevingsrecht
Video fragment kennisontbijt
Onderwerpen (I) • Auteursrecht* • Handelsnaamrecht* • Merkenrecht* • Modellenrecht* • Octrooirecht* • Databankenrecht • Kwekersrecht _______________________ • Slaafse nabootsing • Portretrecht • Reclamerecht • Domeinnaamrecht
Onderwerpen (II) • Voortbrengselen • Vereisten voor verkrijging • Wijze van verkrijging • Geldigheidsduur • Bescherming
IE-rechten algemeen (I) Aard • Exclusieve rechten en verbodsrechten Kansen • Monopolie, voorsprong Risico’s • Onthouding, vernietiging, recall, rectificatie, schadevergoeding, winstafdracht, proceskostenveroordeling
IE-rechten algemeen (II) Benutten van kansen • Raadpleging van registers bij innovatie en creatieve ontwikkeling • Registratie van rechten • Vergroten bewijsmogelijkheid • Licenties Beheersen van risico’s • Onderzoek naar geldende rechten • Registratie van rechten • Contracteren (inkoop, geheimhouding)
Auteursrecht Vereisten • Eigen oorspronkelijk karakter dat het persoonlijk stempel van de maker draagt • Concreet waarneembaar voortbrengsel • Letterkunde, wetenschap of kunst Verkrijging en duur Automatisch uitsluitend recht, eindigt 70 jaar na dood van de maker Bescherming Derden mogen niet zonder toestemming het beschermde werk (re)produceren of openbaar maken
Aandachtspunten • Uitzondering beschermingsduur bij rechtspersoon als (fictieve) maker • Schriftelijke overdracht • Ontwerpen in opdracht of loondienst • Gebruik van de © notice • Creatiedatum • Persoonlijkheidsrechten • Stijl/Idee
Bedrijf A schakelt ontwerpbureau B in voor de vormgeving van haar reclamecampagne. Doordat A aan B de opdracht heeft gegeven en voor de uitvoering daarvan betaalt, komen de (auteurs)rechten op het reclamemateriaal aan A toe. juist
onjuist
Advocaat C in loondienst van advocatenkantoor D maakt onder werktijd een schilderij dat opgehangen kan worden in de ontvangsthal van advocatenkantoor D. De auteursrechten op dit schilderij komen aan D toe. juist
onjuist
Concrete vraag (I): Is –en zo ja, hoe- een stijl of idee te beschermen? Bijvoorbeeld een specifieke schilderstijl, het idee achter een succesvolle reclamecampagne of tv-programma, de wijze waarop een kunstenaar te werk gaat etc. ja
nee
De uitwerking hiervan (die wel concreet waarneembaar is) geniet wel bescherming.
Concrete vraag (II): Bedrijf A heeft haar huisstijl laten ontwerpen door grafisch vormgever B. Een aantal jaren later wil bedrijf A zelf wijzigingen aanbrengen in deze huisstijl. Kan dit tot problemen leiden met B? ja
nee
Afhankelijk van de afspraken die er zijn gemaakt. Denk hierbij aan overdracht van auteursrecht, persoonlijkheidsrechten en andere tussen partijen gemaakte afspraken.
Handelsnaamrecht Vereisten Unieke identificatie van een onderneming Verkrijging en duur • Bescherming door en zolang gebruik, tenzij schademogelijkheid nog bestaat. • Registratie KvK Bescherming Optreden tegen jongere handelsnamen (zelfde óf geringe afwijking) wanneer in verband met aard en plaats van beide ondernemingen, bij het publiek verwarring tussen de ondernemingen te duchten is.
Aandachtspunten • • • • •
Misleiding Inschrijving KvK Gebruik Geografische beperking Merkdepot
Merkenrecht Vereisten Onderscheidend voor product of dienst Verkrijging en duur Uitsluitend recht d.m.v. vernieuwing van registratie onbeperkt geldig Bescherming Merkhouder kan optreden gebruik of registratie van (zelfde óf geringe afwijking) merken
Aandachtspunten • • • • • • • •
Nieuwheidsvereiste Onderzoek Klassen Geografische beperking Beschermingsomvang Gebruik Merkbewaking Uitputting
Fabrikant E gebruikt jarenlang het merk “Sterk Merk” voor zijn producten. Hij heeft dit merk echter niet gedeponeerd in de Benelux. Zijn concurrent F heeft dit in de gaten en deponeert het merk “Sterk Merk” als merk in de Benelux. Aangezien de regel is wie het eerst komt, wie het eerst maalt, heeft E het nakijken. juist
onjuist
Normaal is inderdaad de regel “wie het eerst komt, wie het eerst maalt”. In dezen zou E er echter op kunnen wijzen dat F bij zijn depot te kwader trouw is en op die manier kunnen voorkomen dat het merk toch op naar van F geregistreerd wordt.
G heeft een partij (eigen) merk spijkerbroeken in Amerika op de markt gebracht. Nederlandse opkoper H koopt een deel van deze partij op en verkoopt deze in zijn eigen winkels in Nederland tegen een lagere prijs dan die G zelf voor zijn merk spijkerbroeken vraagt. G kan echter niet optreden tegen H omdat G zelf zijn merk spijkerbroeken op de markt heeft gebracht. juist
onjuist
G heeft als merkhouder het recht zijn merkproducten als eerste op de markt te brengen. Nadat dit gebeurd is mogen anderen de producten opkopen/doorverkopen. Europa heeft echter als markt te gelden voor deze regel. Omdat G de broeken in Amerika (en niet in Europa) op de markt heeft gebracht kan G wel optreden tegen H.
Modellenrecht Vereisten • Nieuw model • Vormgeving niet uitsluitend technisch bepaald Verkrijging en duur Door verlenging registratie maximaal 25 jaar geldig Bescherming Uitsluitend recht op het (gedeponeerde) model
Aandachtspunten • • • •
Geografische beperking Samenloop IE-rechten (Ongeregistreerd) gemeenschapsmodel Vernieuwing
Octrooirecht Vereisten • Nieuwe, inventieve uitvinding • Industrieel toepasbaar Verkrijging en duur D.m.v. registratie maximaal 20 jaar geldig Bescherming Octrooihouder kan optreden tegen bedrijfsmatige exploitaite van zijn uitvinding
Aandachtspunten • • • • • • •
Nieuwheidsvereiste Onderzoek Inschakeling octrooigemachtigde Verschillende procedures Geografische beperking Gezamenlijk uitvindingen Verdere ontwikkelingen
Cumulatie van rechten • Eén product, meer intellectuele aspecten • Uitgangspunt: ieder recht eigen geldigheidsduur • Advies: onderzoek andere rechten
Contracteren • • • • • • •
Vooraf Schriftelijk Geheimhouding + boete Samenwerking of licentie Gezamenlijke of verdere ontwikkeling Overdracht of vaststelling Inschrijving
Casuïstiek Afhankelijk van: • Rechtbank • Rechter • Feiten en omstandigheden Voorbeelden: • Kathy – Nijntje • Fotograaf – Sapph Intimates • Zijlstra - Klotz • ZigZagtrap • Oto Nijkerk - Otoplus • Digi-D - DigiD • City Spa – CitySpa • CIVC - Unilever
Kathy – Nijntje Rechtbank Amsterdam 2 november 2010 • Karakter Nijntje is ouder dan karakter “Kathy” uit “Hello Kitty” • Nijntje is geregistreerd als merk Vragen: • Is Nijntje auteursrechterlijk beschermd? JA • Zo ja, is er sprake van inbreuk? JA • Wordt het beeldmerk Nijntje wel als merk gebruikt? JA • Is er sprake van merkinbreuk? JA
Fotograaf – Sapph Intimates Rechtbank Amsterdam 8 september 2010 • Auteursrecht bij fotograaf • Licentieovereenkomst fotograaf - Sapph Vragen: • Mogen de foto’s meerdere malen worden gebruikt? NEE • Hoeveel openbaarmakingen? 1 server=1 openbaarmaking • Moet Sapph de naam van de fotograaf vermelden? JA • Volledige proceskostenveroordeling o.g.v. 1019h Rv? Niet in reconv: vorderingen niet op IE recht gebaseerd
Zijlstra - Klotz Hof Den Bosch 25 januari 2011 • Hoger beroep in kort geding • Geen sprake van auteursrechtinbreuk • Model Zijlstra bestond eerder Vragen: • Is er sprake van slaafse nabootsing? NEE • Volledige proceskostenveroordeling ogv 1019h Rv? NEE: vordering is gebaseerd op 6:162 BW, niet op IE recht
ZigZagtrap Rechtbank Breda 20 oktober 2010 • Architect is ontwerper van eerste (linkse) trap • Eestairs biedt de trap rechts aan
Vragen: • Is er sprake van auteursrecht? JA • Is er sprake van inbreuk? JA
Oto Nijkerk - Otoplus Rechtbank Arnhem 10 februari 2011 • “Vakgarage” en “Nijkerk” algemeen beschrijvend • De naam Oto Nijkerk wordt langer gebruikt dan de naam Otoplus
Vragen: • Geniet Oto Nijkerk handelsnaambescherming? JA • Is er sprake van handelsnaaminbreuk? JA • Ook domeinnaam in strijd met Hw? JA
Digi-D - DigiD Rechtbank Den Haag 17 november 2010 • DIGI-D geniet handelsnaambescherming • De Staat heeft DigiD als merk laten registreren
Vragen: • Handelsnaaminbreuk? NEE • Inbreuk door merkgebruik? NEE • Onrechtmatig handelen? NEE
City Spa – CitySpa Rechtbank Amsterdam 12 oktober 2010 • Eiser (City Spa) heeft oudste handelsnaam • Alletwee gericht op zelfde doelgroep en gevestigd in Amsterdam
Vraag: • Handelsnaaminbreuk? JA
CIVC - Unilever Rechtbank Den Haag 8 oktober 2010 • “Champagne” is een beschermde oorsprongsbenaming • Ter gelegenheid van 70-jarig bestaan Andrélon “Champagne Shampoo”
Vragen: • Inbreuk op oorsprongsbenaming? JA • Kostenveroordeling? JA
CIVC - Unilever
CIVC - Unilever
Links (I) Nederland Octrooicentrum: www.octrooicentrum.nl Toegang tot Nederlands Octrooiregister: http://register.octrooicentrum.nl/register/zoekformulier Benelux Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BBIE): www.bbie.nl Toegang tot BBIE merkenregister: http://register.boip.int/bmbonline/intro/show.do Europa (I) Office for Harmonization in the Internal Market (OHIM): www.ohim.eu
Links (II) Europa (II) Toegang tot gemeenschapsmerken-register: http://oami.europa.eu/CTMOnline/RequestManager/en_Se archBasic Toegang tot gemeenschapsmodellen-register: http://oami.europa.eu/RCDOnline/RequestManager Toegang tot Europese merken database (zoekt in BBIE, OHIM en WIPO register en in nationale registers van Tsjechië, Denemarken, Estland, Spanje, GB, Italië, Portugal, Slowakije, Slovenië): http://tmview.europa.eu/tmview/welcome.html European Patent Office (EPO): www.epo.org Toegang tot Europees Octrooiregister: http://nl.espacenet.com/quickSearch?locale=nl_NL
Links (II) Internationaal World Intellectual Property Organization (WIPO): www.wipo.int Toegang tot Internationaal Merkenregister: http://www.wipo.int/ipdl/en/madrid/search-struct.jsp Toegang tot Internationaal Modellenregister: http://www.wipo.int/ipdl/en/hague/search-struct.jsp Toegang tot Internationaal Octrooiregister: http://wipo.int/pctdb/en/index.jsp
Akte laten registreren bij de Belastingdienst: http://www.belastingdienst.nl/particulier/registratie_onder handse_akten/registratie_onderhandse_akten.html#P0_0
Vragen? Michèlle Hussem E
[email protected] T 045-5620540