WELKOM. ASCERT SYMPOSIUM 5 december 2013

WELKOM ASCERT SYMPOSIUM 5 december 2013

Ascert VERHUISD ! • LET OP:

!!! ASCERT GAAT VERHUIZEN !!!

• Per 01-01-2014 • Postbus 239 5060 AE Oisterwijk • Tel: 013 - 76 20 607 • [email protected]

Nieuwe grenswaarden? Nieuw vakmanschap! Donderdag 5 December 2013 Ascert-symposium

Nieuwe grenswaarden – nieuw vakmanschap

Nieuwe grenswaarden? Nieuw vakmanschap! Donderdag 5 December 2013 Ascert-symposium


Programma Visie Ascert: Visie Ministerie SZW: Workshops:

hr. Kees van Dongen mw. Esther de Kleuver

Jan Tempelman TNO Onderzoek Grenswaarden Udo Waltman Fenelab NEN 2990 1e ervaringen Menno de Jong Procares Adembeschermingsmiddelen Broodje en informeel samenzijn Einde

Grenswaarden en Tno-rapport Praktische consequenties Toekomst schema’s Professionaliteit en vakmanschap Ascert-symposium


Grenswaarden en TNO-rapport Advies gezondheidsraad Chrysotiel 2000/m3 en Amfibool 300/m3 Advies SER aan SZW Invoering per 1 juli 2013 Ascert-symposium


Grenswaarden en TNO-rapport Vragen Ascert 24 februari 2013 (basisvragen over risico’s, bronmaatregelen, risicoklassen, ABM en eindcontrole) Opdrachtverlening SZW aan TNO Uitstel tot 1 januari 2014 Ascert-symposium


Grenswaarden en TNO-rapport Hoofdconclusies rapport TNO sinds kort beschikbaar Ascert wil actie ondernemen op basis van hoofdconclusies TNO-rapport

Ascert-symposium


Grenswaarden en TNO-rapport Acties 2014: Campagne adembescherming (beter testprotocol, fit-test en keuring) Bronmaatregelen en emissiebeperking Meten, risico-onderbouwing, bewust omgaan met risico’s Ascert-symposium


Grenswaarden en TNO-rapport Praktische consequenties: Saneren wordt (nog) meer een vak voor professionals! Kennis van risico’s Kennis van technieken en effecten van bronmaatregelen en emissiebeperking Kennis van beschermingsmaatregelen Ascert-symposium


Grenswaarden en TNO-rapport NU: Snelheid is alles Breken, tenzij .. Slopen, tenzij Veel vezels, maar containment Ascert-symposium

TOEKOMST: Risicobeheersing Voorbereiden/bewerken Heel laten, tenzij .. Losmaken, tenzij .. Vezels beperken, ook in containment


Grenswaarden en TNO-rapport NU: Veel aannamen

TOEKOMST: Risico’s gebaseerd op onderbouwing Veel verschillende Bedrijven, vakmensen, meningen deskundigen,toezicht hanteren vastgestelde risico-onderbouwing Ascert-symposium


Grenswaarden en TNO-rapport ASCERT WIL KOMENDE JAREN ACTIEF ONDERBOUWING VERZAMELEN VAN BRONMAATREGELEN EN EMISSIEBEPERKING

SMART WORDT MEER KENNISBANK Ascert-symposium


Grenswaarden en TNO-rapport ASCERT WIL ONDERZOEKSFONDS INRICHTEN SAMEN MET SZW EN EVENTUEEL ANDERE STAKEHOLDERS. RESULTATEN KOMEN TEN GOEDE VAN ALLE CERTIFICAATHOUDERS

Ascert-symposium


SCHEMABEHEER Beheer huidige schema’s Aanpassing aan grenswaarden Ontwikkeling toekomstige schema’s

Ascert-symposium


TOEKOMST SCHEMA’S HELFT DUNNER EN BETER LEESBAAR GEBASEERD OP ONDERBOUWDE RISICOBEHEERSING GEBASEERD OP DUIDELIJKE DOELSTELLINGEN STIMULEERT PROFESSIONELE BEDRIJVEN EN VAKMANSCHAP INHOUD WORDT GEDRAGEN DOOR ALLE BETROKKENEN: VAN REGELGEVER TOT HANDHAVER EN PRAKTIJK

Ascert-symposium


VAKMANSCHAP EN PROFESSIONELE BEDRIJVEN KOMENDE TIJD BELANGRIJKE VRAGEN ALS BASIS VOOR TOEKOMST. TERUG NAAR DE BASIS EENVOUDIGE VRAGEN ALS: WAT MOET IN EEN INVENTARISATIERAPPORT STAAN? WAT IS EEN EINDBEOORDELING? WAT DOET EEN DIA? WAT DOET EEN DAV-ER? INBRENG VANUIT DE PROFESSIONAL IS BELANGRIJK! ZIE WWW.ASCERT.NL Ascert-symposium


NIEUWE GRENSWAARDEN NIEUW VAKMANSCHAP SAMEN AAN DE SLAG ?! Ascert-symposium


Mw. E. de Kleuver SZW

Asbest en overheid

Jan Tempelman TNO Onderzoek Grenswaarden EN ABM

Invoering nieuwe grenswaarden voor asbest voortgang implementatie 14 november 2013

23 5 december 2013 Ascert Utrecht Jan Tempelman

Hoofdpunten uit het TNO-onderzoek Beoordeling beschikbare meetgegevens uit 2004 Praktijkmetingen uitgevoerd in 2013 Bronmaatregelen bij saneringen Effectiviteit van adembeschermingsmiddelen Interpretatie van de onderzoeksresultaten Bruikbaarheid van fase-contrast microscopie bij saneringen in risicoklasse 2


Beoordeling beschikbare meetgegevens uit 2004 Aantal metingen per saneringsscenario is te klein voor een gedegen statistische analyse. Resultaten zijn wel indicatief voor de asbestsaneringspraktijk. gemeten vezelconcentraties sterk afhankelijk van het saneringsscenario (combinatie van saneringsmethode en asbesthoudend materiaal). Breukvorming: altijd forse toename van de asbestconcentraties. Spreiding in gemeten vezelconcentraties groot, met name voor in de ademzone gemeten vezelconcentraties. Verschillen in asbestconcentraties zijn het gevolg van o.a. de werkwijze, het wel/niet toepassen van bronmaatregelen, de afstand tot de bron, etc..


Praktijkmetingen uitgevoerd in 2013 90% van de asbestsaneringen zijn hechtgebonden materialen ingedeeld in risicoklasse 1 (30 %) of risicoklasse 2 (60 %). De overige 10 % betreft niet-hechtgebonden asbest, zoals spuitasbest en amosiethoudend plaatmateriaal (risicoklasse 3). Praktijkmetingen uitgevoerd bij sanering brandwerend (amosiet) board en spuitasbest De gemeten vezelconcentraties zijn zeer hoog: max. 127.000.000 vezels/m3 bij amosietboard en max. 51.000.000 vezels/m3 voor spuitasbest. vezelconcentraties zijn gemeten in de ademzone tijdens de saneringshandelingen (15 min)


Praktijkmetingen uitgevoerd in 2013 (deel 2) Met het effect van adembeschermingsmiddelen is nog geen rekening gehouden (concentraties buiten het masker). Zorgvuldig demonteren (van amosiet board) leidt tot 30 à 40 lagere vezelconcentraties dan bij sloop (veel breukvlakken) De vezelconcentraties in de ademzone zijn zoals verwacht veel hoger dan die concentraties in het containment. Ook zijn praktijkmetingen bij twee openlucht-saneringen van verweerde asbestcement golfplaten daken uitgevoerd. Hierbij werden chrysotiel vezelconcentraties tot 2600 vezels/m3 gemeten.


Bronmaatregelen bij saneringen SC 530: neem bronmaatregelen (best beschikbare technieken) om emissie en verspreiding van asbestvezels te voorkomen. Deze punten zijn echter nog onvoldoende specifiek ingevuld. Werkmethode heeft grote invloed op de vezelconcentraties. Breuk moet zoveel mogelijk worden voorkomen. Zorgvuldig werken kan al een reductie van 10 tot 100 opleveren Te vermijden bewerkingen/gereedschappen zijn: gritstralen, ijsstralen, pneumatisch gereedschap, haakse slijpers, schuurmachines, zagen en (hogesnelheids) boren, bezems, borstels, hogedruk (water)spuiten en perslucht. Weinig systematisch onderzoek bronmaatregelen beschikbaar Aanvullend onderzoek is nodig.


Bronmaatregelen bij saneringen (vervolg) Bevochtiging is de meest toegepaste bronmaatregel. Afhankelijk van de mate van bevochtigen zijn reductiefactoren van 10 tot wellicht 100 haalbaar. Bronafzuiging vooral geschikt voor kleine oppervlakken en lokale processen (b.v. verwijdering van pakkingen). De asbeststofzuiger wordt het meest gebruikt om verspreiding van asbestvezels tegen te gaan (reductie van een factor 10). Indien de stofzuiger de aangezogen lucht binnen het containment uitblaast leidt dit tot opwervelen van asbestvezels. Dit effect kan groter zijn dan de reductie die met afzuigen wordt bereikt.


Effectiviteit van adembeschermingsmiddelen De wettelijke eisen en testmethoden vragen meer duidelijkheid. De gehanteerde veiligheidsfactoren b.v. verschillen alleen al binnen de EU van land tot land. De NEN-EN testnorm voor wordt als verouderd gezien. Een meer realistische ISO-norm is naar verwachting in definitieve vorm in de loop van 2014 gereed. Met de huidige aangeblazen filtermaskers moet een Simulated Work Place Protection Factor (SWPF) van 2000 haalbaar zijn mits: o de maskers conform de voorschriften worden gebruikt en onderhouden o de dragers zich beter bewust zijn/worden van het belang van het naleven van de voorschriften (b.v. door een branche-breed fit2fitprogramma).


Effectiviteit van adembeschermingsmiddelen (2) Het belang van een fit2fit-programma blijkt o.a. uit Britse praktijkcijfers over het dragen van maskers: 50% zet het masker verkeerd op; 36% trekt de draagriemen te strak aan; 21% draagt een masker met een niet juiste pasvorm; 30% van de brildragers draagt een niet goed passend masker en 78% van de maskerdragers onderschat het effect van scheren heeft op de protectiefactor.

Te overwegen valt om voor de asbestbranche aanvullende eisen op te stellen door de adembeschermingsapparatuur in de praktijk te laten testen onder reële saneringsomstandigheden (Simulated Assigned Work Place Protection Factor, SWPF).


Interpretatie van de onderzoeksresultaten in relatie tot de grenswaarden Verwacht wordt dat saneringen van hechtgebonden chrysotiel asbesthoudende materialen (risicoklasse 2) aan de grenswaarde van 2000 vezels/m3) kunnen voldoen. Zorgvuldig werken, bronmaatregelen en juist gebruik van adembeschermingsmiddelen kunnen blootstelling boven de grenswaarde voorkomen (= SC 530 regime). Voor saneringen van niet-hecht gebonden amfibool asbesthoudende materialen (top risicoklasse 3) is blootstelling boven de nieuwe grenswaarde voor amfibool asbest (300 vezels/m3) alleen te voorkomen door maximale inzet op zorgvuldig werken én emissiereductie én adembescherming met een hoge protectiefactor (2000) bij een gedegen kennis omtrent het gebruik van deze middelen.


Interpretatie van de onderzoeksresultaten in relatie tot de grenswaarden (2) Voor saneringen van brandwerend board en spuitasbest kan niet worden uitgesloten dat de taakduur/blootstellingsduur moet worden ingeperkt. De berekeningen van vezelconcentraties met reductiefactoren voor zorgvuldig werken, emissiereductie en adembescherming zijn gebaseerd op beperkt aantal meetresultaten, die bovendien ook stationaire metingen bevatten. De resultaten van de berekeningen moeten daarom als grootteorde schattingen worden gezien.


Interpretatie van de onderzoeksresultaten in relatie tot de grenswaarden (3) Advies: verifieer de meest kritische conclusies uit dit onderzoek door metingen in de hedendaagse praktijksituaties, met inbegrip van zorgvuldige werkmethoden, bronmaatregelen (gebruik maken van implementatieprogramma’s in Engeland en Australië) en adembeschermings-programma’s (b.v. fit2fit) Aanbevolen wordt om “vrijstellingen” die thans zijn ingedeeld zijn in risicoklasse 1 te herbeoordelen in relatie tot de nieuwe grenswaarden.


Bruikbaarheid van fase-contrast lichtmicroscopie bij saneringen in risicoklasse 2 Fase-contrast lichtmicroscopie (FCM) is niet geschikt voor het meten van vezelconcentraties lager dan ca. 5000 vezels/m3. FCM is een aspecifieke analysemethode. De onderste bepalingsgrens wordt in de praktijk beperkt door de “achtergrondruis” van altijd in de lucht aanwezige (niet-asbest!) vezelvormige bestanddelen. Met de FCM- techniek kunnen vezels niet worden geïdentificeerd. De meetwaarden in de databases die lager dan ca. 5000 vezels/m3 zijn, moeten dan ook voornamelijk worden toegeschreven aan deze “achtergrondruis”.


Bruikbaarheid van fase-contrast lichtmicroscopie bij saneringen in risicoklasse 2 (vervolg) Uit de analyse van drie vergelijkende meetsets (FCM-metingen versus SEM/RMA-metingen) blijkt dat (indirecte) toetsing aan grens van 2000 vezels/m3 met fase-contrast lichtmicroscopie mogelijk is voor risicoklasse 2 saneringen van chrysotiel houdende materialen < 5% amfibool asbest. De meetset kent echter beperkingen. Analyse van een groter aantal gedetailleerd gedocumenteerde meetresultaten kan daarover definitief uitsluitsel geven (wordt aan gewerkt door Fenelab-leden die parallelmetingen uitvoeren). Toetsing aan een grens van 300 vezels/m3 is met lichtmicroscopie niet mogelijk. Dit blijkt eveneens uit de analyse van de vergelijkende meetset.


EINDE

Visie ProQares op onderdeel adembescherming TNO-rapport

ProQares Introductie • Testen, evalueren PPE • Adembeschermende middelen • Beschermende kleding • Handschoenen

• Specialisatie bescherming chemicaliën + aerosolen – Geen asbest

• ISO 17025 Accreditatie

38

Huidige regels / normen adembescherming • • • •

Veel onduidelijkheid Veiligheidsfactoren per land verschil De beruchte 40 factor (Howie) Nieuwe ISO op komst, maar wanneer, hoe implementatie

• Zijn we voldoende beschermd?

39

• Moderne aangeblazen maskers is SWPF 2000 haalbaar • Mits, ……. • Goede invulling maskerprogramma – – – – – –

Degelijke risico-inventarisatie, actief bronvermijding Getrainde gebruikers Goede instructie beschermende middelen Fittesten Vervanging- en onderhoud-schema Periodieke evaluatie en implementatie verbeteringen

40

EN529 Europese norm mbt adembescherming met aanbevelingen voor – – – – – –

Keuze Gebruik Verzorging Onderhoud Training Fittesten

41

x?x?

Middelen en documenten aanwezig Ontbreken wettelijke regulering en controle

42

Fit2fit programma • UK voorloper in Europa • Periodiek fittesten – “Passing masker op gelaat” – Kwantificeren en corrigeren van beschermingsfactor – Meten van beschermingsfactor, tevens : • Foute pasvorm • Kwaliteit kennis gebruiker (opzetten, gebruik) • Onderhoud Praktijk: foutief opzetten, ongeschoren, verkeerde maat en slecht onderhouden

43

Initiatief AVAG + VVTB • Opzetten Fit-test programma • Keurmerk gecertificeerde fitters – Opleiding – Examen, theorie + praktijk

• • • •

Tot die tijd meerdere bedrijven oa: ProQares BEST Intersafe

44

SWPF van 2000 ? • Simulated Workplace Protection Factor • Onderzoek HSL (UK) – Gemeten bescherming tijdens representatief bewegingsprotocol voor asbest sanerings-branche – Masker-blower-filterbus combinatie = systeem – Systeem + drager + type werkzaamheden bescherming

• NL nog niet uitgevoerd voor de asbestbranche

45

Achtergrond • PPE CE certificaat 2000 • Schatting veiligheidsfactor praktijk • Ultieme situatie: – continue meting drager gedurende werkzaamheden – Kostbaar

• Meting tijdens representatieve bewegingen om zo dicht mogelijk bij de werkelijkheid te komen

46

Voorbeeld bewegingsprotocol Actie Rust Ja knikken Rust Nee schudden Rust Lopen Rust Rennen Rust Slachtoffer slepen Rust Gebruik rambo Rust Handen boven hoofd Rust Handen lag Rust Slangen trekken

Tijdsduur 1 min 1 min 1 min 1 min 1 min 1 min 1 min 2 min 2 min 1 min 1 min 1 min 1 min 1 min 1 min 1 min 1 min 1 min

47

Advies / visie ProQares • Invoeren / stimuleren en reguleren Fit-test programma – Verbeteren veiligheid werknemer

• Bepaling SWPF nieuw ingevoerde / verkochte systemen – Opzetten samenwerking HSL voor SWPF metingen – Of zelf NL methode opstellen – Vaststellen SWPF factor

48

Vragen?

49

Welkom!

Presentatie Asbest Udo Waltman Bedrijfsdirecteur Search Laboratorium, Opleidingen en Consultancy

Stichting Ascert - Symposium 5 december 2013

environment www.searchbv.nl

inspires…

Programma

• Welkom • Fenelab in het kort • Wijzigingen regelgeving • Ervaringen uit het veld • Rondvraag • Afsluiting


inspires…

Korte introductie Fenelab • Fenelab is dé branchevereniging voor geaccrediteerde laboratoria en kalibratie- en inspectie-instellingen in Nederland. • Actief binnen het vakgebied meten, testen, inspecteren en onderzoeken.


inspires…

Norm voor eindcontroles: NEN 2990 • Norm beoordeeld de OPLEVERING NÁ SANERING • Norm zegt niets: • Over de uitvoering van de sanering; • De afspraken tussen saneerder en opdrachtgever.

• Norm is GEEN asbestvrijverklaring of vrijgave; • Norm beoordeeld of een ruimte of gebied vrij te betreden is zonder gebruik te hoeven maken van persoonlijke ademhalings-beschermingsmiddelen. environment www.searchbv.nl

inspires…

NEN 2990 versie 2012 Aanleiding • Aansluiting tussen de verschillende normen (SC 530 / 540) • Onduidelijke onderdelen helder(der) maken; • Verschil in interpretaties tussen verschillende laboratoria en analisten onderling verminderen. • Voorbereiding invulling geven aan nieuwe grenswaarden; • Methode voor hoogrisico sanering onderzoek toevoegen.


inspires…

NEN 2990 versie 2012 Grootste wijzigingen • Visuele inspectie • Betere beschrijving van definities • Wijzigingen in de inspectiewerkwijze • Rapportage • Inhoud van de rapportage • Proces van oplevering • o.a. kruipruimtes en na brand/storm schades • Onderzoeksmethode hoog risicoklasse-sanering • (klein deel onderzoeken oplevering nauwkeuriger) environment www.searchbv.nl

inspires…

NEN 2990 versie 2012 Grootste wijzigingen Algemeen

• Alternatieve afscherming moet duidelijk zijn vastgelegd; • Een inventarisatierapport moet verplicht aanwezig zijn in het werkplan; • Duurzame afscherming moet worden gecombineerd met een beheersplan; • Glove-bag mag slechts onder bepaalde omstandigheden en moet zijn gemotiveerd; • Opdrachtgever van een LAB kan ook de opdrachtgever van de saneerder zijn. environment www.searchbv.nl

inspires…

NEN 2990 versie 2012 Grootste wijzigingen Algemeen

• Als een eindcontrole klasse 1 wordt gevraagd, moet de NEN2990 worden gevolgd; • Toegestaan om bij glove bag en buitensituatie een lager veiligheidsregime te gebruiken; • Uitgangspunt bij eindcontrole = worst case decontaminatie = verplicht; • De nacontrole in het geval van complexe saneringen wordt belangrijk; • Na afkeur ALTIJD zelfde laboratorium terug vragen. environment www.searchbv.nl

inspires…

NEN 2990 versie 2012 Grootste wijzigingen •

Visuele inspectie

Na een brand wordt de brandhaard niet direct gesaneerd, maar worden eerst gebieden “rondom” vrijgegeven. Om het risico op herbesmetting te ondervangen wordt er na afloop een inspectie uitgevoerd van het gehele gebied.

• Strikte werkwijze voor “brand” is beschreven; • Werkplan is vereist als voorbereiding op de inspectie; • Materieel in het werkgebied is onderdeel van de inspectie; • Inboedel die is blijven staan bij een calamiteit moet worden geïnspecteerd; • Bouwdelen waar asbest op zat moeten zichtbaar zijn, ongeacht de onderdruk; (!)


inspires…

NEN 2990 versie 2012 Grootste wijzigingen •

Visuele inspectie

Is er sprake van verspreiding van los gebonden asbest, voldoet alleen een visuele inspectie niet, deze dient aangevuld te worden met bodemmonsters conform de NEN5707 (door een gecertificeerd bureau) omdat het risico op herbesmetting te groot is of bij een verharde ondergrond met kleefmonsters SEM

• Inspectie “buiten” tot op 5 meter, ongeacht het afzetlint, tenzij het is gemotiveerd; • Kruipruimten met water er in worden afgekeurd; • Een onverharde ondergrond in een kruipruimte moet worden bemonsterd bij niet hechtgebonden (mag door LAB); • Als er kleefmonsters moeten worden genomen, moet dit middels Elektronen Microscopie


inspires…

NEN 2990 versie 2012 Grootste wijzigingen Luchtmeting • (Veel details t.b.v. laboratorium, nu achterwege gelaten); • Bladblazer verplicht in grote containments; • Luchtmeting mag tegelijk met de inspectie worden gestart; • Voor definitief afstellen moeten de pompen 5 minuten draaien; •


inspires…

NEN 2990 versie 2012 Grootste wijzigingen Rapportage • Bij Visuele Buiteninspectie mogen grote gelijksoortige onbebouwde segmenten samen worden gerapporteerd; • Diverse zaken moeten verplicht op foto worden vastgelegd; • Een (definitieve) rapportage moet ter plaatse worden getekend en moet achterblijven; • L x B x H moeten worden gerapporteerd.


inspires…

NEN 2990 versie 2012 Grootste wijzigingen Dit zijn de wijzigingen die de eerste impact hebben op korte termijn. Veel inhoudelijke wijzigingen zijn t.b.v. het laboratorium en technisch van aard. Aantal laboratoria hebben de afgelopen jaren veel van de wijzigingen al opgenomen.


inspires…

Eerste ervaringen uit het veld

• Eerste ervaringen zijn (redelijk) positief! • Relatief geruisloze overgang.


inspires…

Eerste ervaringen uit het veld • Enige afstemming is nodig; • Fenelab verzamelt; • Samen met commissies kijken naar oplossingen en verbeteringen.


inspires…

Eerste ervaringen uit het veld Punten uit het veld: • 5 meter grens over verschillende percelen; • Grondmonsters in kruipruimtes bij losgebonden toepassingen; • Grondwater in kruipruimtes; • Tijdelijke vrijgave bij herbesmetting.


inspires…

Rondvraag

• Vragen en interactie ronde. • Wat is uw ervaring?


inspires…

Afsluiting • Bedankt voor uw aandacht!


inspires…

Bedankt! Search Ingenieursbureau, laboratorium en opleidingsinstituut Udo Waltman Bedrijfsdirecteur Direct +31 (0)413 24 16 40 Mobiel +31 (0)6 51 11 98 08

Heeswijk (hoofdkantoor) Meerstraat 7, Postbus 83 5473 ZH Heeswijk (N.Br)

[email protected] www.AsbestFeiten.nl

Tel. +31 (0)413 29 29 82 Fax +31 (0)413 29 29 83


inspires…

WELKOM. ASCERT SYMPOSIUM 5 december 2013

Recommend Documents