Regio Zuid
wel!
Clientenperspectief in zorg en welzijn kwartaalblad van Zorgbelang Zuid-Holland
magazine Aandacht voor mantelzorg
wel
mag jaargang 2 juni 2012 nummer 2
Toegankelijkheid busvervoer • COC ROTTERDAM BESTRIJDT EENZAAMHEID • Aandacht voor mantelzorgers • Afkorten a.u.b.! • Iedere bestuurder moet de straat op • Een rood polsbandje • Folder helpt mantelzorgers op weg • Het Westlandse netwerk • Kantelkansen • Succesvolle pilots maatschappelijke ondersteuning Dordrecht • Week van de Psychiatrie 2012
2
mag
wel
Aan de toezending van dit blad zijn geen kosten verbonden. Als u het blad ook wilt ontvangen of uw abonnement wilt opzeggen kunt u contact opnemen met de redactie.
magazine
wel!
juni 2012
Kopij is van harte welkom. Deadline kopij 2012 nr. 3: 14 augustus 2012. De redactie kan besluiten ingezonden bijdragen in te korten, taalkundig te bewerken of niet te plaatsen. Een bijdrage kan op verzoek anoniem worden geplaatst; naam en adres dienen bij de redactie bekend te zijn. De inhoud van de artikelen in de rubriek Mijn mening vallen niet onder verantwoordelijkheid van de redactie. Aan de totstandkoming van deze uitgave is de uiterste zorg besteed. Voor informatie die desondanks onvolledig of onjuist is opgenomen aanvaardt de redactie geen aansprakelijkheid. Artikelen uit dit blad mogen alleen worden overgenomen na toestemming van de redactie en met bronvermelding.
Redactie Bas van Bellen, Ester van den Berg, Aart Burger (voorzitter redactieraad), Stasja Cornelissen, Sylvia Hageman, Clara Hibma (hoofdredactie), René Korse, Ingrid Lips, Herman Meinhardt, Nel van Roon, Nelleke Schelfhout (redactiesecretariaat). Postbus 2148 2800 BG Gouda T (088) 929 40 10 E
[email protected] I www.zorgbelang-zuidholland.nl Of volg ons op www.twitter.com/ZorgbelangZH
Redactioneel
Van de directie
Zoals wij hebben beloofd in de vorige Zo wel! willen we in de komende nummers de leden van de redactieraad aan u voorstellen. De heer Niek van Ginkel bijt de spits af. ‘Ik ben 72 jaar, ben getrouwd en heb vier dochters. Ik woon in Lisse. Ik heb naast mijn werk als weg- en waterbouwkundige bij een grote Nederlandse baggermaatschappij altijd vrijwilligerswerk gedaan. In de politiek, als bestuurder in hockeyclubs en na mijn pensionering bij diverse adviesorganen van ouderen. Ik heb een fijn leven en daarom wil ik iets terugdoen voor de maatschappij. Ik zit vanuit de doelgroep ouderen in de redactieraad van Zo wel!. Ik vind het belangrijk dat er een goed leesbaar blad verschijnt. In de eerste plaats voor de belangenbehartigers van de zorgvragers. In de tweede plaats voor de financiers en zorgaanbieders. Daar wil ik graag mijn steentje aan bijdragen.’
Midden in alle ontwikkelingen ontstond er ineens een crisis waar niet iedereen de negatieve gevolgen van ondervindt. Ik doel op de kabinetscrisis. Gelukkig is in het lenteakkoord een aantal pijnlijke maatregelingen die met name mensen met een beperking en chronische ziekte raken teruggedraaid. Helaas blijven er ook maatregelen in het pakket zitten die nog steeds de mensen met een chronische ziekte of handicap hard raken. We hopen dat ook hierin voldoende compensatiemaatregelen genomen worden voor juist deze groepen. Dan kan er wellicht een pakket van bezuinigingsmaatregelen staan waarvan wij ook kunnen zeggen: Zo wel! De kabinetscrisis heeft ook gevolgen voor de uitvoering van het werkplan van Zorgbelang Zuid-Holland. De vraag is hoe het in de toekomst zal gaan met de overheveling van de begeleiding uit AWBZ naar gemeenten. Dit geldt ook voor andere grote wijzigingen zoals de decentralisatie van de jeugdzorg en de Wet werken naar vermogen. Vooralsnog gaan we door met voorbereidende activiteiten om met en voor lokale belangenbehartigers bij te dragen aan een goede lokale landing vanuit cliëntenperspectief. Tegelijk wachten we in spanning af wat de verkiezingen ons gaan brengen en welke gevolgen de uitslag zal hebben voor de ontwikkelingen in zorg en welzijn.
U treft de naam Niek van Ginkel nog een keer aan. Hij heeft de eer gekregen Robert Boersma, directeur van Zorgbelang Zuid-Holland, te interviewen. In het interview laat hij de mens achter de directeur zien. In deze uitgave van Zo wel! vindt u meer interviews. Twee leden van de werkgroep ouderen van het COC Rotterdam maken duidelijk dat er op het gebied van integratie van oudere homoseksuelen in Nederland nog een wereld is te winnen. De bestuurder de straat op, dat is het motto van Rik Janssen, gedeputeerde van de provincie Zuid-Holland met de portefeuille bestuur, jeugdzorg en maatschappelijke participatie en milieu. U leest er meer over in het gelijknamige interview. In dit nummer van Zo wel! vragen we extra aandacht voor de mantelzorger. De initiatiefneemster van een folder voor mantelzorgers vertelt in een interview hoe het is om mantelzorger te zijn en wat mantelzorgers kunnen doen om overbelasting te voorkomen. In het artikel Kantelkansen wordt beschreven wat de gemeente kan doen om mantelzorgers goed te ondersteunen.
Eindredactie: Redactiebureau Damen
We zijn verheugd te kunnen melden dat we een vaste columniste hebben gevonden. Het eerste onderwerp waarover E. de la Montagne schrijft, is meteen een schot in de roos. Ook wij als redactie maken ons schuldig aan het veelvuldig gebruik van afkortingen. We beloven beterschap.
Vormgeving: De Hoop Grafisch Design
Namens de redactie,
Drukwerk: De Hoop Grafisch Design
Aart Burger, voorzitter redactieraad, tevens lid van de redactie. Clara Hibma, hoofdredacteur
Fotoverantwoording P. 8 Arja Schrijverp. p. 10 Bas van Bellen, p. 14 Rene Korse, p. 26 Bas van Bellen, p. 27 Edwin Rosenquist.
Op de foto: Niek van Ginkel.
Robert Boersma Directeur Zorgbelang Zuid-Holland
juni 2012
Dit kwartaalblad is een uitgave van Zorgbelang ZuidHolland. Zorgbelang Zuid-Holland behartigt de belangen van gebruikers van zorg en welzijn en hun mantelzorgers en werkt samen met vele belangenorganisaties en vrijwilligers. De afdeling Informatie en Klachtopvang geeft informatie en biedt hulp bij het indienen van een klacht.
➔
Inhoud
wel!
Colofon
Van de directie
3
Actueel
Dordrecht test toegankelijkheid busvervoer Koninklijke onderscheidingen
4 5
Welzijn
Rotterdams COC bestrijdt eenzaamheid onder oudere homo’s
6
Zorgbelang helpt
Onrustband geweigerd
9
Interview
In gesprek met Robert Boersma
10
Uw mening
Aandacht voor mantelzorgers
12
Column
Afkorten a.u.b.!
13
Provincie
Iedere bestuurder moet de straat op
14
Zo kan het ook
Een rood polsbandje
16
Uit de regio
Folder helpt mantelzorgers op weg Het Westlandse netwerk Kantelkansen Succesvolle pilots maatschappelijke ondersteuning Dordrecht
18 20 22 24
Afdeling Basisberaad
Week van de Psychiatrie 2012
26
3
Actueel
Koninklijke onderscheidingen
4
Wisselende ervaringen De ervaringen waren niet eenduidig positief of negatief. Sommige chauffeurs waren erg behulpzaam, met name de chauffeurs van de Qbuzz. Anderen snauwden dat we voor moesten instappen (dat is lastig met een rolstoel) of dat we hadden moeten aangeven dat we met een rolstoel waren. Sommige bussen hadden geen oprij-plaat en als die wel aanwezig was, dan was hij erg zwaar. Bovendien stopte de bus vaak niet pal naast de stoep. In de bus was een speciale ruimte voor de rolstoel. Met een kleine rolstoel kon je daar goed staan en je vastzetten. Een grotere rolstoel paste er nauwelijks tussen. De geluidsinstallatie om de volgende halte aan te geven, stond niet aan. Voor blinden is het dan lastig om zelfstandig te reizen. Aanbevelingen Aan iedere betrokken partij zijn aanbevelingen gedaan. Zo is de gemeente het advies gegeven om bepaalde haltes zodanig te veranderen, dat rolstoelers veilig de bus kunnen uitrijden. Qbuzz en Arriva kregen de tip: geef voorlichting aan chauffeurs over het reizen met een beperking en laat ze direct naast de stoeprand stoppen. Ook is
de aanbeveling gedaan de geluidsinstallatie in de bus aan te zetten. Aanbesteding De aanbevelingen zijn besproken met de betrokken partijen. Die kunnen daar hun voordeel mee doen, omdat enkele van de adviezen ook als selectiecriterium worden meegenomen bij de volgende aanbesteding van het openbaar vervoer. Het gaat dan bijvoorbeeld om het punt dat de chauffeur van zijn plaats mag komen om een klant met een rolstoel te helpen. De eindrapportage van de test is opgesteld door de gemeente. Deze kunt u opvragen bij het secretariaat van de Wmo-adviesraad Dordrecht. Mariëtte Teunissen Op de foto: Jasper Mos (wethouder Verkeer en vervoer, Dordrecht) en Mariette Teunissen.
De geluidsinstallatie om de volgende halte aan te geven, stond niet aan
Dhr. J.J.C. Karres Leiderdorp
Mw. C. Schaap-de Bruijn Leidschendam
Dhr. J. van Dalen Delft
Mw. J. van der Lans Schiedam
Dhr. N. Valstar Lisse
Mw. L. van Gogh-Wacht Voorschoten
Mw. M.J.W. Lindhout-Tazelaar Den Haag
Dhr. S. van der Ven Hendrik Ido Ambacht
Mw. W. Groenemeijer-Sleiffer Bleskensgraaf Dhr. F.V. Jonker ’s-Gravenzande
Mw. A. Pothof Spijkenisse Dhr. S.A. van der Raaf Vlaardingen
wel!
mag
Hoe toegankelijk is de bus in Dordrecht? Dat is eind mei getest door de Dordtse wethouder van verkeer en vervoer, gemeenteambtenaren die bij het onderwerp betrokken zijn, leden van het RODAV (Regionaal overleg openbaar vervoer Drechtsteden/Alblasserwaard-Vijfheerenlanden) en leden van de Wmo-raad (één daarvan zit in een rolstoel en één is blind). Deelnemende bussen waren de Irisbus, de Qbuzz en lijn 4 (een hybride bus). wel
magazine
wel!
juni 2012
Dordrecht test toegankelijkheid busvervoer
Dhr. W.J.M. Bronswijk Monster
juni 2012
Zorgbelang Zuid-Holland feliciteert de volgende leden uit de achterban met hun Koninklijke onderscheiding:
5 Mochten wij iemand uit onze achterban hebben gemist die ook een Koninklijke onderscheiding heeft ontvangen, geef het door via
[email protected]. Alvast bedankt!
6
Hoe haalt u mensen uit hun isolement? In het huisbezoekproject werken we samen met Rotterdam V en het Centrum voor Dienstverlening in Rotterdam. Mensen die geïsoleerd leven, worden gekoppeld aan een vaste vrijwilliger. Het principe blijkt in de praktijk goed te werken, dus uitbreiding is zeer gewenst. Met een thuiszorgorganisatie worden gesprekken gevoerd om een inventarisatie te maken van geïsoleerd levende mensen. Daarnaast wordt er ook voorlichting gegeven aan mensen die een opleiding in de zorg volgen, zodat die in staat zijn om betere zorg te geven en sneller door te verwijzen. Benadrukt wordt hoe belangrijk een goed intakegesprek is.
Het COC in Rotterdam heeft een werkgroep Ouderen. Speerpunt van de werkgroep is het verminderen van de eenzaamheid onder oudere homoseksuelen. We interviewden twee betrokkenen: John Brobbel en Gerard van de Ven.
Waarom is een werkgroep ouderenbeleid nodig? Uit onderzoek is gebleken dat oudere homoseksuelen veel vaker eenzaam zijn dan oudere heteroseksuelen. De oorzaak daarvan ligt voor een groot deel in de tijd waarin deze groep is opgegroeid. Homoseksualiteit ‘bestond’ niet, het werd ontkend of doodgezwegen; artsen zagen homofilie zelfs als een ziekte. Kinderen konden er dus nauwelijks over praten. Dat werkt eenzaamheid in de hand en leidt op termijn vaak tot teruggetrokken gedrag.
hebben geleerd om voorzichtig te zijn. Wij sporen mensen juist aan om te laten zien hoe zij leven. Ook het vieren van het leven krijgt hier aandacht. Dat zie je goed bij de zondagmiddagsalon; dat zijn blije bijeenkomsten met muziek en gedichten, en een maaltijd voor wie dat wil.
Welke speciale activiteiten organiseert de werkgroep? We hebben een zondagmiddagsalon, elke maand een gespreksgroep en er zijn themabijeenkomsten en excursies. Via de e-mail versturen we elke maand een nieuwsbrief. Bij de activiteiten komen alleen homo’s. Dat geeft vertrouwen: mensen durven hier met elkaar te praten. Veel ouderen
Wij sporen mensen
7
COC Rotterdam: biedt steun bij homoseksualiteit en maakt zich sterk voor de belangen van homoseksuele mannen en lesbische vrouwen, en biseksuele mannen en vrouwen. Het COC in Rotterdam is gevestigd aan de Schiedamsesingel 175, 3012 BB , tel. 010 414 15 55. Zie ook www.cocrotterdam.nl. Rotterdam V (voorheen Rotterdam Verkeert): een organisatie die veel doet aan voorlichtingsprojecten en waar ook de roze ouderentelefoon is gehuisvest. Zie ook www.rotterdamverkeert.nl. ROOR (Roze Ouderen Overleg Rotterdam): een overlegplatform van COC, Rotterdam V, Humanitas, Laurensgroep, Pameijer, Aafje en Thuiszorg Rotterdam.
juist aan om te laten zien hoe zij leven
juni 2012
geven. We zijn ook bij RNO’s geweest, maar dat was niet vol te houden door gebrek aan mankracht. De zorg- en welzijnsinstellingen staan in Rotterdam positief tegenover het COC, op de strengere christelijke groeperingen na. Er zijn inmiddels wel werkgroepen ‘homoseksualiteit en kerk’ en er is zelfs contact met een homoseksuele moslim.
wel!
mag
Rotterdams COC bestrijdt eenzaamheid onder oudere homo’s
Hebben deze mensen een sociaal netwerk? Hoewel er veel oudere homo’s zijn die zich wel redden, zijn er ook bij voor wie dat niet geldt. Die hebben geen vanzelfsprekend sociaal netwerk, zoals het familienetwerk er is voor de meeste hetero’s. Sommige homo’s zijn bij het uit de kast komen het huis uitgeschopt en daarmee hun netwerk kwijtgeraakt. Soms zijn ze ook bang hun netwerk kwijt te raken als ze uit de kast komen. Het is belangrijk dat we juist die doelgroep bereiken, maar dat is moeilijk. Gelukkig organiseert Humanitas een wekelijkse sociëteit op de locatie Bergweg. Daar kun je vrijblijvend binnenlopen. Met zo’n veertig tot vijftig bezoekers per keer loopt dat heel goed. Meer huizen van Humanitas willen nu zo’n sociëteit starten en ook de Laurensgroep, die veel huizen in Rotterdam en omgeving heeft, wil ontmoetingsruimten voor oudere homo’s beginnen. Ook via groepen ‘anders ouder worden’ kunnen we oudere homo’s bereiken. Die groepen hebben activiteiten in verschillende Rotterdamse wijken. We hebben via Pluspunt een aantal keren een lezing ge-
wel
magazine
wel!
juni 2012
Actueel Welzijn
Centrum voor Dienstverlening (CvD): organisatie voor maatschappelijke dienstverlening, opvang in crisissituaties, hulp bij huiselijk geweld en inzet en ondersteuning van vrijwilligerswerk. Zie ook www.cvd.nl. Pluspunt: Rotterdams expertisecentrum voor senioren en participatie, dat veel voorlichtingsbijeenkomsten over allerhande onderwerpen organiseert voor ouderen. Zie ook www.pluspuntrotterdam.nl.
Welzijn
8
Heeft de werkgroep nog specifieke wensen? Ja, we willen de werkgroep Ouderenbeleid uitbreiden! Er is nog zo veel te doen. Het gaat om vrijwilligerswerk voor en door homo’s. Ze moeten gemotiveerd zijn en de bereidheid hebben om er tijd en energie in te steken. Geïnteresseerde lezers kunnen contact opnemen met het COC in Rotterdam. John en Gerard besluiten met de hartenkreet dat oudere homo’s geen zielenpoten zijn, maar veelal mensen die sterk in het leven staan. Herman Meinhardt Op de foto (p. 6): John Brobbel en Gerard van de Ven.
Zorgbelang helpt Waar belde u over? Met vragen of klachten over de zorg kunt u terecht bij de medewerkers van de afdeling Informatie en Klachtopvang. In deze rubriek beschrijft een medewerker een voorbeeld uit de praktijk. In verband met de privacy zijn namen en details gewijzigd.
Onrustband geweigerd Mevrouw G. maakt zich zorgen over haar vader. Haar vader is 87 jaar en dementerend. Ook valt hij gauw uit bed. Omdat het thuis niet meer ging, woonde hij al enkele jaren op de verzorgingsafdeling van een woonzorgcentrum. Ook tijdens zijn verblijf op de verzorgingsafdeling viel hij geregeld uit bed. Hij liep daarbij enkele keren zwaar letsel op. Om verder vallen te voorkomen is van alles uitgeprobeerd. Na het toepassen van slaapmiddelen, slaapdeken en hekken om het bed, werd uiteindelijk besloten tot het gebruik van de onrustband. Dit hielp goed. Haar vader viel niet meer. Dit gaf rust voor alle partijen. Nu is hij sinds enkele weken overgeplaatst naar de verpleegafdeling van hetzelfde woonzorgcentrum. De verpleeghuisarts weigert het gebruik van de onrustband. Hij geeft aan dat dit niet verantwoord is en dat er vaak ongelukken mee gebeuren. Als mevrouw vertelt over het beleid op de verzorgingsafdeling zegt hij: ‘Aan hoe ze het doen op de verzorgingsafdeling heb ik geen boodschap. Wat zij doen druist in tegen het landelijke beleid.’ Mevrouw G. vindt het vreemd dat binnen één woonzorgcentrum zo verschillend wordt gehandeld. Ook was ze juist zo blij dat de onrustband hielp. Ze wil voor haar vader dat deze weer wordt gebruikt. Met de vraag ‘Wat kan ik doen?’ neemt ze contact op met Zorgbelang. De mede-
werker Informatie en Klachtopvang geeft aan mevrouw G. uitleg over de positie van de arts. Ook al betrekt de arts de familie bij beslissingen over de behandeling, hij blijft zijn eigen medische verantwoordelijkheid houden. Daarnaast speelt mee dat de Inspectie voor de Gezondheidszorg het gebruik van de onrustband wil terugdringen, omdat daarmee enkele fatale ongelukken zijn gebeurd. Aan het gebruik van de onrustband worden nu strenge voorwaarden gesteld. Toch moet de verpleeghuisarts het belang van de patiënt vooropstellen. Als er al zo veel is geprobeerd en de onrustband uiteindelijk een goede oplossing blijkt te zijn, dan kan de arts deze informatie niet zomaar ter zijde schuiven. Het advies aan mevrouw G. is om een gesprek te hebben met de verpleeghuisarts en hem te wijzen op alles wat al is geprobeerd en op de goede resultaten met de onrustband. Later geeft mevrouw G. door dat ze met de verpleeghuisarts heeft gesproken. Ze hebben een lang en goed gesprek gehad. En ze heeft haar doel bereikt: uiteindelijk slaapt vader weer met onrustband. Ook een vraag of klacht over de zorg? Bel dan naar (0900) 243 70 70 of mail naar
[email protected].
juni 2012
homovriendelijkheid. Die voorwaarden gelden voor het management, het personeel en de bewoners van het huis. De begeleiding van het project berust bij het landelijk roze platform; het ministerie ondersteunt het project. In Rotterdam willen diverse huizen het certificaat bemachtigen. Daaraan zie je dat zo’n project stimuleert tot verandering.
wel!
mag
Heeft het landelijke project ‘de Roze Loper’ ook aandacht in Rotterdam? Verzorgingshuizen en verpleeghuizen kunnen de Roze Loper (een certificaat) verdienen door aan een aantal voorwaarden te voldoen op het terrein van
wel
magazine
wel!
juni 2012
Hoe vinden jullie vrijwilligers? Het Centrum voor Dienstverlening, het COC en Rotterdam V hebben een convenant gesloten om homovriendelijke vrijwilligers te koppelen aan oudere homoseksuele mannen of vrouwen. Onze werkgroep helpt mee om dit initiatief bekend te maken door te praten met de thuiszorg, een goede folder te maken en, via een andere folder, vrijwilligers te werven. Vrijwilligers werven is vaak moeilijk, en dat geldt zeker voor homoseksuele of homovriendelijke vrijwilligers. Ze hoeven niet heel veel kennis te hebben, maar moeten wel begrip hebben voor zaken als uit de kast komen, eenzaamheid en acceptatie. Vrijwilligers worden ook vooral gezocht onder de groep zestigers.
9
Interview
Veranderingen Zorgbelang Zuid-Holland ziet zich vanwege een in 2011 ingezet organisatieontwikkelingstraject én een aankondigde korting op onze provinciale subsidie - zoals vele andere organisaties geplaatst voor een reorganisatie. Wat gaat dit betekenen?
10
Persoonlijke situatie Robert is geboren in 1967 in Emmeloord en woont nu in Leidsche Rijn (Utrecht) met zijn vrouw en vier kinderen, waarvan de oudste tien en de jongste drie jaar oud is. Hij draagt zijn steentje bij aan de plaatselijke gemeenschap als lid van het kerkbestuur van de plaatselijke Nederlands Gereformeerde Kerken (NGK). Tot voor kort kon u hem ook zien volleyballen. Hier is hij echter mee gestopt, omdat zijn knieën de sprongbelasting niet meer konden verdragen. Zijn ouders zijn in de tachtig en wonen nog zelfstandig. Professionele kijk Na afronding van zijn studie werktuigbouwkunde aan de TU Twente heeft Robert het MBA-diploma gehaald bij de TSM Business School, omdat hij ondertussen steeds meer interesse had ontwikkeld voor management. Na zijn studies is hij met een collega een adviesbureau gestart op het gebied van strategie en kwaliteitszorg. Daarnaast werkte hij voor de landelijke vereniging Dit Koningskind, de Federatie van Ouderverenigingen en het
Gericht op verbetering Sinds 2007 is Robert directeur van Zorgbelang Zuid-Holland. Hij is daarnaast bestuurslid van Zorgbelang Nederland. Voor de noodzakelijke bezuinigingen was het zijn streven om samen met de medewerkers en de organisaties van belangenbehartigers te zoeken naar het verbeteren van de organisatie. Het plan daarvoor is in grote lijnen afgerond. Het huidige reorganisatieproces is in volle gang en wordt naar verwachting binnen twee jaar afgerond. De ontwikkelingen in de financiering van de patiëntenbeweging vereisen dat Zorgbelang Zuid-Holland steeds meer ondernemend gaat werken. Er is een verschuiving zichtbaar naar meer project- en resultaatgerichte financiering. Een nieuwe uitdaging voor Robert en ik verwacht dat hij daar weer met enthousiasme aan zal werken. Niek van Ginkel Op de foto: Robert Boersma.
Van regio’s naar programmalijnen De provincie Zuid-Holland valt niet meer op te delen in logische regionale gebieden waarbinnen een samenhang bestaat tussen het aanbod van zorg en welzijn. Door decentralisering van overheidsbeleid worden zorgvragers enerzijds meer afhankelijk van het lokale beleid, anderzijds is bij zorgaanbieders en verzekeraars juist sprake van schaalvergroting en daarmee van regio-overstijgende werkgebieden. Vanuit het cliëntenperspectief is er eveneens geen logische regionale indeling te maken. We laten met ingang van 2013 dan ook de huidige regio-indeling los, om via een programmastructuur op inhoud samen te werken. We gaan werken vanuit een centrale vestiging in plaats vanuit regiokantoren. De locatie van deze centrale vestigingen is nog niet bekend. Om nabijheid van Zorgbelang Zuid-Holland in de regio’s te borgen, richten we in verschillende (sub)regio’s diverse satellietvestigingen in; vaste locaties waar vergaderd kan worden en waar flexplekken voor medewerkers beschikbaar zijn. Regionale zorgvragersraden opgeheven Met het loslaten van de regio-indeling ten gunste van het programmatisch werken, valt ook de basis voor de regionale zorgvragersraden weg. De regionale zorgvragersraden worden daarom beëindigd. Zorgbelang Zuid-Holland en de achterban hechten een groot belang aan de platformfunctie en de informatie-uitwisseling in de regio. Op deze wijze betrekken we de mensen waar het om gaat bij de projecten die we in het kader van het jaarlijkse werkplan vormgeven. Samen met de leden van de huidige zorgvragersraden bekijken we momenteel hoe we in de toekomst aan de platformfunctie en de informatie-uitwisseling in de regio het beste vorm kunnen blijven geven. Minder medewerkers Door de subsidiekorting zullen we ook met minder medewerkers kunnen werken. Een deel vangen we op via natuurlijk verloop, maar er zullen helaas ook gedwongen ontslagen zijn. Toekomstbestendige organisatie Deze wijzigingen zijn essentieel voor een toekomstbestendige organisatie, zodat wij ons - samen met de mensen om wie het gaat - sterk kunnen blijven maken voor de verbetering van zorg en welzijn.
juni 2012
Programma VCP; allemaal organisaties gericht op het versterken van de positie van de gehandicapte mens. Robert wil cliënten en organisaties van belangenbehartigers stimuleren om de regie in eigen hand te nemen, om zo meer grip op de zorg te krijgen en mogelijk ook minder afhankelijk te worden van het aangeboden zorgproduct. Op deze wijze wil Robert bijdragen aan een menselijke samenleving. Hij denkt strategisch, zoekt naar structureel perspectief en heeft oog voor de maatschappelijke ontwikkelingen, de mogelijkheden van bijvoorbeeld nieuwe media en domotica voor de toekomst van de zorg.
wel!
mag
Nederland moet bezuinigen, zo ook Zorgbelang Zuid-Holland. Samen met de medewerkers en de vrijwilligers is de afgelopen tijd hard gewerkt aan een analyse van sterke en zwakke punten, kansen en bedreigingen en zijn de doelstellingen scherp geformuleerd. Als resultaat ligt er nu een reorganisatieplan met toekomstperspectief. Een reorganisatieplan dat echter niet voor alle medewerkers gunstig uitvalt. Robert Boersma is als directeur van Zorgbelang Zuid-Holland verantwoordelijk voor de gang van zaken. Wilt u ook graag nader met hem kennismaken? wel
magazine
wel!
juni 2012
In gesprek met Robert Boersma
Informatie en klachtopvang De provincies trekken zich steeds meer terug uit het sociale domein. In Zuid-Holland koppelt de provincie de financiering van Zorgbelang Zuid-Holland aan de steunfunctie die ze heeft in de Wmo. Daarbij richt de provincie zich vooral op de tweedelijns- en ondersteuningsactiviteiten en nadrukkelijk niet op individuele dienstverlening. De eerste klachtopvang en informatievoorziening blijven we als een belangrijk onderdeel van de collectieve belangenbehartiging wel uit provinciale middelen financieren; de uitgebreide individuele begeleiding en ondersteuning wordt met ingang van 1 januari 2013 beëindigd.
11
Reactie op ‘Stapelingen eigen bijdragen raakt kwetsbare patiënt’, in Zo wel! van maart 2012, pagina 4 en 5.
mag
In het kwartaalblad besteedt u aandacht aan de stapeling van eigen bijdragen. De gevolgen van de stapeling van eigen bijdragen voor de GGz zijn echter veel omvangrijker dan in het artikel wordt vermeld, omdat er ook veel gevolgen van de andere bezuinigingen zijn. Voor Ypsilon, ik ben landelijk bestuurslid, heb ik alle bezuinigingsgevolgen op een rijtje gezet. Zie www.ypsilon.org/bezuinigingen.
Met vriendelijke groet, Wies van den Nieuwendijk wel
magazine
wel!
juni 2012
Geachte redactie,
probleem zijn al overbelast, zie hiervoor het rapport ‘Bijzondere mantelzorg’ van het Sociaal Cultureel Planbureau. Ik zie als groepsleidster Ypsilon van de regio Gouda-Alphen aan den Rijn, mantelzorgers lichamelijk en geestelijk kapot gaan aan hun problemen. In een bijzonder triest geval heb ik een energieke vrouw van een middenstander zien veranderen in een depressieve vrouw met een bijstandsuitkering die ook ondersteuning via de voedselbank nodig heeft. Dit alles door de problemen met hun zoon met dubbeldiagnose, verslaving en schizofrenie, wat ook een echtscheiding veroorzaakte.
12
Mantelzorgers worden op alle fronten steeds meer belast
Het is mij bekend dat er patiënten zijn die van € 28,50 per week moeten rondkomen… Graag vraag ik aandacht voor deze groep van zwakste mensen in de samenleving en ook voor hun mantelzorgers. Die mantelzorgers worden op alle fronten steeds meer belast. Ook financieel ondervinden de mantelzorgers gevolgen van de stapeling: zij vullen de tekorten van hun familielid aan, want stoppen met de behandeling door hun familielid heeft nog grotere gevolgen. Mantelzorgers van mensen met een verstandelijke beperking of een GGz-
Afkorten a.u.b.!
Toen ik ruim zes jaar geleden solliciteerde bij de voorganger van Zorgbelang begon het me al gelijk te dagen. Ik werd aangenomen bij het platform met die lange naam: het Regionaal Patiënten/ Consumenten Platform. En daarmee had ik gelijk de eerste (en lastigste) afkorting te pakken, want die lange naam werd in het dagelijks gebruik gewoon het RPCP. Er gingen wel een paar weken overheen voor ik zonder een hevige worsteling met mijn tong netjes en verstaanbaar de telefoon kon aannemen. Vervolgens kwamen de afkortingen in rap tempo op me af: AWBZ, Wmo, LG, VG, GGz, enzovoort, enzovoort. Ik had er geen idee van dat het in de wereld van de zorg werkelijk wemelt van de onmogelijke afkortingen. Vooral de g’s, w’s en de z-en duiken in bijna elke combinatie wel op. Geen wonder als je werkt in een omgeving waarin GezondheidsZorg en Welzijn centraal staan. Sommigen afkortingen bleken ook nog een betekenis te hebben buiten dit werkgebied. Zo zat ik eens op een verjaardag te luisteren naar een snelle jongen met een vlotte babbel. Hij vertelde dat hij heel blij was dat hij zijn baas gedag had gezegd en ZZP’er was geworden. Pardon? Hoe word je een Zorg Zwaarte Pakket? Is dat een beroep? Is daar wel geld voor? Ik heb vriendelijk meegelachen, maar eenmaal thuis bood Google gelukkig uitkomst en leerde ik over de Zelfstandige Zonder Personeel. Met het achter ons laten van het ‘RPCP’ leken we ons met ‘Zorgbelang’ qua naam te onderscheiden van organisaties als VCP, CIZ en CG-raad. Toch bleek deze, op
zich, soepele en rollende naam ook niet bestand tegen het afkortvirus, want in no time dook de afkorting ZB al op. Aangezien daar in ons geval ook nog ‘Zuid-Holland’ bij hoort, gebruiken we uiteindelijk wederom een vierletterige afkorting voor onze organisatie, te weten ZBZH. Inmiddels ben ik helemaal ingeburgerd en verkort ik er zelf ook lustig op los. Zo werd het overleg tussen Regioconsulenten en de afdeling Informatie en Klachtopvang kortweg het RIK genoemd en het nieuwe TeamOverleg van Programmalijn 2 heb ik eigenhandig omgedoopt tot TOP2. En wat dacht u van de titel van dit kwartaalblad: Zo wel! is onder andere een samentrekking van Zorg en Welzijn. Maar goed, ik zal er maar niet over gaan filosoferen waarom we dat doen. Anders komen we nog tot de conclusie dat we wellicht wat te lang van stof zijn. Oeps! LOL (= Luid Op Lachen). E. de la Montagne
Pardon? Hoe word je een Zorg Zwaarte Pakket?
juni 2012
Aandacht voor mantelzorgers
Column
wel!
Uw mening
13
Provincie
14
De provincie heeft de taak om de ZuidHollandse gemeenten te ondersteunen in de uitvoering van de Wmo. Hoe ziet u hierin de rol van de provincie? ‘De provincie Zuid-Holland stelt gemeenten in staat om de Wmo op een goede wijze uit te voeren. Dit is ook de wettelijke taak van de provincie. Het uitvoeren van de Wmo is een gemeentelijke taak en verantwoordelijkheid. De provincie bepaalt niet hoe dit gebeurt, dat doen de gemeenten zelf. Wij faciliteren de gemeenten om dit goed te organiseren.’ Zorgbelang Zuid-Holland ziet grote verschillen bij de afzonderlijke gemeenten in Zuid-Holland als het gaat om de uitvoering van de Wmo. Wat vindt u hiervan? De heer Janssen antwoordt hierop: ‘Dat zijn lokale keuzes. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de uitvoering en mogen daar een eigen invulling aan geven. Uiteraard wel binnen de wettelijke kaders. Zorgbelang kan die verschillen natuurlijk wel aankaarten bij gemeenten. Bijvoorbeeld via de Wmoraden. Daarnaast kunnen burgers hun eigen gemeenteraadsleden aanspreken.’ Wat verstaat u onder collectieve belangenbehartiging?
‘Collectieve belangenbehartiging bestaat er uit dat gemeenschappelijke belangen van een grote groep mensen onder de aandacht worden gebracht. Dat kan zijn in de politiek, maar ook bij zorginstellingen, koepelorganisaties of kennisinstellingen. Dit is de functie van Zorgbelang die de provincie financiert. En mocht die belangenbehartiging nou heel goed gaan dan zou een organisatie als Zorgbelang eigenlijk overbodig zijn.’ Maar er zijn toch altijd groepen kwetsbare burgers, die de ondersteuning van anderen nodig blijven houden? De heer Janssen zegt hierop: ‘Indien men niet meer de eigen stem kan laten horen, is het netwerk daarbij van groot belang. Maar je moet zelf wel willen dat je stem wordt gehoord. Ik ben geen padvinder, die een oud vrouwtje tegen haar wil naar de overkant brengt. Ze moet wel zelf willen. Je moet mensen ook aanspreken op hun eigen verantwoordelijkheid. Er wordt steeds meer naar effectiviteit gevraagd, daarom kijken wij ook naar de resultaten. Behaal de doelen die je wilt bereiken. De provincie kijkt samen met Zorgbelang Zuid-Holland hoe we dit scherp vorm kunnen geven.’
Kunt u vertellen hoe u op de hoogte blijft van de ontwikkelingen die zich in de regio’s voordoen? ‘Als gedeputeerde ga ik veel op werkbezoek. Het eerste wat je doet is jezelf (laten) informeren, bijvoorbeeld door het bijwonen van een jongerenpanel. Vraag het ze maar. Wat gaat er goed en wat gaat er niet goed? Je ziet nu cliëntenraden ontstaan in de jeugdzorg. Dat vind ik belangrijk. Als ik op werkbezoek ga, dan spreek ik eerst kort de bestuurders, maar ik vind het belangrijker de cliënten en medewerkers te spreken. Hierdoor krijg ik waardevolle tips. Iedere bestuurder zou de straat op moeten gaan, dichtbij daar waar het gebeurt.’ Door uitvoering te geven aan de wettelijke steuntaak wil de provincie de participatie van kwetsbare burgers helpen bevorderen. De provincie ondersteunt de RASregio’s (Regionale Agenda Samenleving) bij de uitvoering van lokaal en regionaal beleid voor groepen kwetsbare burgers. Dit doet zij door het inzetten van ondersteuningsorganisaties op kennisvergaring en -verspreiding en deskundigheidsbevordering.
In Groningen is er sprake van een Stimuleringsfonds Zorg. Is een dergelijk fonds ook iets voor Zuid-Holland? ‘Zuid-Holland heeft hierin een andere keuze gemaakt. We hebben hier een hele complexe situatie die niet te vergelijken is met Groningen. Iedere provincie maakt zijn eigen collegeprogramma. Zo hebben wij bijvoorbeeld wel bekeken hoe de activiteiten van stichting Sensoor, eerstelijns telefoondienst, overeind gehouden kunnen worden, ondanks dat het geen taak van de provincie is. De activiteiten dreigen anders tussen wal en schip te raken. Ik heb zelf het voortouw genomen om namens alle provincies een brief aan de staatssecretaris van VWS te sturen om aandacht voor Sensoor te vragen. Dit initiatief is ook opgepakt in de Tweede Kamer. Er wordt nu gekeken hoe dit verder kan worden uitgewerkt.’ Wat is uw langetermijnvisie op het borgen van de cliëntenparticipatie en de collectieve belangenbehartiging? ‘De provincie Zuid-Holland vindt dit belangrijk. Dat is ook een van de redenen waarom de provincie subsidie verstrekt aan Zorgbelang. Tegelijkertijd zijn we ook scherp op Zorgbelang. De resultaten van de werkzaamheden moeten in het teken staan van de cliëntenparticipatie en de collectieve belangenbehartiging.’ Hebt u nog opmerkingen die u graag met onze lezers zou willen delen? ‘Jazeker. Ik wil hierbij graag verwijzen naar de tekst van Karel Glastra van Loon in het schilderij op mijn werkkamer. Ik sta daar helemaal achter en deel dit graag met uw lezers.’ De interviewers kijken even naar het kleurige doek en lezen de volgende tekst: ‘Blijf niet mokkend aan de kant staan. Stel een daad en toon je moed. Laat je woede hand in hand gaan, met het goede dat je doet.’ Aart Burger en René Korse Op de foto: Rik Janssen.
juni 2012
mag
De gedeputeerde, Rik Janssen (Bestuur, jeugdzorg en maatschappelijke participatie en Milieu) toonde zich van harte bereid om in gesprek te gaan met de redactie van Zo wel!. Hieronder een weergave van het interview. wel
magazine
wel!
juni 2012
Iedere bestuurder moet de straat op
Zoals het er nu naar uitziet worden vanaf 2015 de provinciale jeugdzorgtaken overgedragen aan gemeenten. Op onze vraag hoe gemeenten hier vorm aan moeten geven, zegt de heer Janssen dat het in eerste instantie aan gemeenten is om zich voor te bereiden. ‘Zij moeten er straks klaar voor zijn. Uiteraard faciliteert de provincie hier graag bij. Zo is er een bestuurlijk platform waar wethouders Jeugdzorg, jeugdzorginstellingen, bureau Jeugdzorg, Raad voor de Kinderbescherming, Jeugd-GGz en Jeugd LVG aan deelnemen. Uiteraard worden de jongeren waar het om gaat hierbij betrokken. Onze taak bestaat uit het overdragen van kennis, kunde en ervaring die niet verloren mag gaan.’
Wat is de huidige stand van zaken als we kijken naar de ondersteuning en de ontwikkeling van de RAS-regio’s? ‘Zo lang de provincie wettelijke taken heeft op het gebied van jeugdzorg, blijft de RAS als instrument bestaan.’
wel!
Is er nog een taak voor de provincie betreffende het senioren- en jeugdbeleid? ‘De provincie heeft wettelijk nog steeds een belangrijke taak op het gebied van jeugdzorg. De provincie heeft geen specifieke rol gericht op senioren, maar we houden hier natuurlijk wel rekening mee bij onze taken. Zoals bij het openbaar vervoer waar bereikbaarheid voor ouderen van belang is. Ook heeft dit College afgesproken extra aandacht te besteden aan zwerfjongeren en tienermoeders.’
15
Zo kan het ook
16
mag
De proef is inmiddels achter de rug. De gegevens van de evaluatie zijn nog niet bekend. In de volgende Zo wel! zal ik hierover verslag doen. Nel van Roon
wel!
In het Albert Schweitzer Ziekenhuis te Dordrecht liep van medio februari tot medio mei op twee afdelingen een proef met rode polsbandjes. Mensen die niet gereanimeerd wilden worden, kregen een rood polsbandje en mensen die wel gereanimeerd wilden worden, kregen een witte. wel
magazine
wel!
juni 2012
Een rood polsbandje
Visie juridisch adviseur Wat is de visie van Froukje van de Kruijk, juridisch adviseur van Zorgbelang ZuidHolland, op dit experiment? ‘Het is het ei van Columbus’, reageert ze. ‘Zo wordt gelijk duidelijk wat iemand wil.’ Toch wil Froukje van de Kruijk ook haar kanttekeningen plaatsen. Deze betreffen ten eerste de privacy. Soms maakt een patiënt kenbaar aan de arts dat hij niet gereanimeerd wil worden, maar wil hij dit niet weten voor familie of vrienden. Een duidelijk zichtbaar rood bandje kan dan confronterend zijn voor beide partijen. Ook geeft Froukje aan dat het dragen van een wit bandje verkeerde verwachtingen kan wekken. De familie gaat ervan uit dat hun familielid vanwege het witte polsbandje altijd gereanimeerd zal worden.
Een arts kan echter besluiten tot nietreanimeren als er sprake is van medisch zinloos handelen. Als dan het familielid overlijdt, zal dit leiden tot onbegrip bij de nabestaanden. Daarom zal de arts ook over de status van het witte polsbandje duidelijke uitleg moeten geven. Froukje kan zich vinden in de suggestie om aan de achterkant van het bandje een kleur aan te brengen. Dit waarborgt de privacy. Zij pleit voor nog een derde mogelijkheid. Namelijk een derde polsbandje (met weer een andere kleur) voor de categorie ‘reanimeren is medisch zinloos’. In die situatie beslist niet de patiënt, maar de arts dat de patiënt tot deze groep behoort.
Snel duidelijkheid Aanleiding voor het invoeren van de polsbandjes was het feit dat bij hartstilstand vaak niet snel genoeg is terug te vinden of de patiënt reanimatie wenst. Daar het op snel handelen aankomt, wordt bij twijfel toch gereanimeerd. Dit soms tegen de uitdrukkelijke wens van de patiënt in. De duidelijk zichtbare bandjes voorkomen dat dergelijke fouten worden gemaakt. Privacy in het geding De aankondiging in januari dat de proef zou worden gehouden, riep veel reacties op. Uit onderzoek naar de reacties op internet blijkt dat de emoties uiteenlopend waren. Patiënten die aan de proef deelnamen, reageerden overwegend positief. Zij willen graag dat hun wens duidelijk is. Vanuit landelijke organisaties waren de reacties genuanceerder. Zo vindt de overkoepelende ouderenorganisatie CSO dat een voor iedereen zichtbaar polsbandje een schending van de privacy is. Ook verpleegkundigen laten via de website Nursing.nl weten dat de privacy van de patiënt in het geding komt. Gezondheidsjurist Peter Simons sluit zich hierbij aan. Hij geeft de suggestie om een rood
juni 2012
sen wel gedefibrilleerd worden, terwijl ze geen hartmassage of beademing willen. In een dossier kun je deze nuances aanbrengen, op een polsbandje niet.
17
streepje aan de achterkant van het polsbandje te zetten. Dan is niet op meters afstand te zien dat iemand niet gereanimeerd wil worden. De Nederlandse Reanimatie Raad is positief over het experiment. Het rode polsbandje kan voorkomen dat ongeneeslijk zieken tegen hun wens ondraaglijk lijden. Wel wordt de kanttekening geplaatst dat het polsbandje onvoldoende ruimte biedt voor nuancering. Zo willen sommige men-
Patiënten willen graag dat hun wens duidelijk is Een actueel overzicht van themabijeenkomsten vindt u in de agenda op www.zorgbelang-zuidholland.nl.
Regio Noord Midden
Onderdeel folder
Mantelzorger, het overkomt je!
Bent ú overbelast? Doe de test!
1. U wordt geleidelijk aan mantelzorger
Een kleine half miljoen mantelzorgers vindt het mantelzorgen te zwaar worden. Hun draaglast is meer geworden dan hun draagkracht. Eenzaamheid, onbegrip of zelf geen aandacht meer krijgen van familie of vrienden kunnen de mantelzorglast extra verzwaren. Voelt u zich niet schuldig als u het even niet meer ziet zitten en de zorg niet meeraan kunt. U bent niet de enige die hiermee worstelt! Overbelasting sluipt erin en gaat ten koste van uzelf. Doe de test en kijk of dat ook voor u geldt.
Wat begint met een boodschapje doen of meegaan naar een specialist, groeit uit tot dagelijkse zorg. Naast uw gezin, huishouden en werk, bent u druk in de weer met het geven, regelen en afstemmen van zorg.
1. Mijn nachtrust is verstoord. 2. Ik vind het zorgen lichamelijk zwaar. 3. Het mantelzorgen beperkt mij in andere dingen die ik wil doen. 4. Er zijn ook andere zaken waaraan ik mijn tijd moet besteden.
2. U kunt van de ene op de andere dag mantelzorger worden
18
Slechte film ‘Mijn man kreeg een herseninfarct en van het ene op het andere moment stond mijn leven op z’n kop. Ik wist niet waar ik heen moest met al mijn vragen, ik verzamelde overal folders, kreeg van iedereen weer andere adviezen, maar echt geholpen werd ik niet. Ook bij de gemeente kon ik niet terecht met mijn vragen. Ik had het gevoel dat ik in een slechte film was beland en werd geleefd. Uiteindelijk
Die zoektocht wil ik andere mantelzorgers graag besparen
Steunpunt mantelzorg ‘Via de dagverzorging waar mijn man heen ging, kwam ik in contact met een steunpunt mantelzorg. Toen ging er een wereld voor me open! Ik leerde andere mantelzorgers kennen en ontmoette mensen van Zorgbelang en Mezzo. Dat was drie jaar nadat mijn man een herseninfarct kreeg. Die zoektocht wil ik andere mantelzorgers graag besparen. Het is belangrijk dat mensen beseffen dat ze mantelzorger zijn en weten wat dat inhoudt. Mijn dochter en ik zijn allebei mantelzorger voor mijn man, maar het duurde even voordat ik me dat realiseerde.’ Hulp voor mantelzorgers ‘Toen ik mijn wens voor een folder die mantelzorgers op weg helpt bij Zorgbelang Zuid-Holland neerlegde, verwachtte ik eerlijk gezegd niet dat er iets mee gedaan zou worden. Ik was dus blij verrast toen ik eind 2011 de eerste versie in mijn mailbox
kreeg met de vraag wat ik ervan vond. Ik ben erg blij met de folder en de adressen die erin staan. Hopelijk worden ze op veel plekken neergelegd en gaan veel mensen er iets aan hebben. Mijn leven ziet er nu anders uit dan vroeger, je moet je aanpassen en positief blijven. Ik heb geleerd om zaken te accepteren, maar ook om hulp te vragen. Dat is moeilijk, maar essentieel om verder te kunnen gaan met je leven. Het is belangrijk dat wij als mantelzorgers durven te vragen wat we nodig hebben. Des te eerder wordt er naar ons geluisterd.’ Zichtbare mantelzorgers ‘We moeten laten zien dat we er zijn, dat maakt de weg voor nieuwe mantelzorgers makkelijker. Daarom denk ik een volgende keer graag weer mee met de Zorgkantoren van Coöperatie VGZ en Zorgbelang. En misschien kijk ik of ik de Wmo-adviesraad kan versterken, omdat ik met mijn ervaring een waardevolle aanvulling zou kunnen zijn.’ De folder is te downloaden van de website www.vgz-zorgkantoren.nl. Lisanne van de Weerdhof Op de foto: Greta Kaag (communicatieadviseur Zorgkantoren Coöperatie VGZ), Terry Whittet, Ingrid Zwartjes (regioconsulent Zorgbelang ZuidHolland).
7. We leven onder financiële druk. Via www.mezzo.nl/mantelzorgtest_bent_u_overbelast kunt u de volledige test invullen.
Bijvoorbeeld als uw partner een beroerte krijgt. Er komt dan ineens veel op u af: u moet van alles regelen en ook leren omgaan met alle emoties die deze situatie oproept. Als het mantelzorgen veel tijd kost of lichamelijk of geestelijk langzaam (te) veel wordt, bespreek dit dan met familie, vrienden, uw huisarts of ga voor een vrijblijvend gesprek naar het mantelzorgsteunpunt in uw gemeente. Doe dit op tijd, voordat het u teveel wordt!
Hoe gaat het eigenlijk met ù?
Het zorgen dat u heel normaal vindt, kan op zijn tijd ook zwaar zijn. Uw andere verplichtingen lopen immers ook door. Uw werk, de opvoeding van uw kinderen en het huishouden bijvoorbeeld. Hoe vaak heeft u iets voor uzelf in de afgelopen maand gedaan? Een middagje shoppen met vriendinnen of naar de film of wandelen? Een biertje drinken of biljarten met uw vrienden in het café? Een goed boek gelezen, gesport of aandacht besteed aan een andere hobby? Vaak zet u uw eigen behoeftes op een laag pitje of u merkt dat u daar eigenlijk niet meer de energie voor heeft. Misschien vindt u dat logisch, maar het is ook riskant! Ontspanning zorgt ervoor dat u het mantelzorger langer kunt volhouden en het voorkomt dat u overbelast raakt.
Heeft u bij vier of meer vragen ‘ja’ geantwoord, dan kunt u in de gevarenzone zitten. U kunt er over praten met uw huisarts, hulpverlener of het steunpunt mantelzorg in uw gemeente. Kijk voor de verschillende hulpinstanties hieronder en op de achterzijde.
juni 2012
ben ik er met hulp van vrienden en een buurgemeente goed uitgekomen. Ik heb ons huis verkocht en een ander huis gekocht en verbouwd. Toen kon mijn man eindelijk weg uit het verpleeghuis waar hij verbleef en naar huis komen. Ik werkte zelf in de zorg en deed op een gegeven moment op mijn werk precies hetzelfde als thuis. Dat ging niet meer en inmiddels heb ik een administratieve functie in de zorg.’
ander persoon is geworden. 6. Ik heb mijn baan moeten aanpassen aan de situatie.
wel!
wel
mag
Als je zelf een aantal keren tegen een muur bent gelopen, wil je dat anderen graag besparen. Mevrouw Whittet vroeg daarom aan Zorgbelang Zuid-Holland of er een folder kon komen die mantelzorgers op weg helpt. Zorgbelang Zuid-Holland klopte aan bij de Zorgkantoren Coöperatie VGZ regio Midden-Holland en zo gebeurde het. magazine
wel!
juni 2012
Folder helpt mantelzorgers op weg
5. Het is pijnlijk te moeten zien dat degene voor wie ik zorg een
19
Regio West
De inzet en betrokkenheid
Het Westlandse netwerk
20
mag
Zorgbelang Zuid-Holland is in 2010 gestart met het project Wmo Welzijn nieuwe stijl. In de gemeente Westland voerden we het project uit samen met het Platform Gehandicapten Westland (PGW). Doel van het Westlandse project was om sport en recreatieve activiteiten mogelijk te maken voor mensen met een beperking. Daarvoor is aansluiting gezocht bij het reguliere verenigingsleven. In de gemeente Westland blijkt al heel veel te gebeuren voor mensen met een beperking en er zijn ook veel vrijwilligers actief, alleen weten mensen het niet altijd van elkaar. wel
magazine
wel!
juni 2012
Sport en recreatie voor mensen met een beperking
Waarom dit project? Nu de begeleiding van mensen met een beperking wordt gedecentraliseerd van de AWBZ naar de Wmo, krijgt de gemeente er een taak bij. Welzijnsorganisaties worden als gevolg daarvan steeds meer ingezet om activiteiten te bieden aan mensen met een beperking en aan andere kwetsbare doelgroepen. Ook verschillende (sport)verenigingen vervullen hierin een rol. Betrokken organisaties In de gemeente Westland is geïnventariseerd welke recreatieve en sportactiviteiten er zijn voor mensen met een beperking. Er is gesproken met sleutelfiguren, zoals managers van zorgaanbieders, MEE, de lokale welzijnsorganisatie Vitis en andere voor het project relevante organisaties op het gebied van zorg en welzijn.
Natuurlijk is er ook contact geweest met de belangenorganisaties om hun behoeften en wensen te peilen: waar moet een activiteit aan voldoen, zodat mensen met een beperking er ook gebruik van (kunnen) maken? Van alle gesprekken, contacten en de inventarisatie is een rapport opgesteld. Het project is afgesloten met een workshop, waarvoor alle betrokken organisaties werden uitgenodigd. Actieve bevolking De gemeente Westland heeft een actieve bevolking met veel particuliere, vrijwillige initiatieven: G-teams hockey, voetbal en korfbal. Stichting Myosotis en Vrije Tijd en Vorming voor het organiseren van een groot aanbod aan activiteiten voor mensen met een verstandelijke beperking, de Zonnebloem, het Rode Kruis zijn actieve organisaties en de belangenorganisaties organiseren diverse activiteiten voor ouderen en mensen met een lichamelijke handicap. Vrijwillige chauffeurs rijden met de rol- en plusbus als alternatieve vorm van vervoer. Van de deskundigheid van de diverse doelgroepen bij professionele organisaties, zoals ’s Heerenloo en DOEL kan gebruik worden gemaakt voor het opzetten van activiteiten voor mensen met een verstandelijke beperking respectievelijk GGz-cliënten. Activiteiten vinden plaats in geschikte accommodaties, bijvoorbeeld bij de diverse woon- en zorgcomplexen, bij sportaccommodaties en bij zwembaden. Ook fitnesscentra bieden sport voor mensen met een beperking. Ten slotte lopen
Op weg naar nieuwe verbindingen Het Westlandse project werd afgesloten met een workshop waarin Toine van de Wert (werkzaam bij het Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen (NISB)) een inleiding hield over Ketenaanpak Actieve Leefstijl. Toine van de Wert maakte duidelijk dat een netwerkaanpak tijd kost, maar uiteindelijk loont. Van belang voor een effectief netwerk is een schakel- en makelrol. Aan de hand van de eindrapportage van het project in de gemeente Westland kwam Toine van de Wert tot de volgende conclusie. Er zijn in het Westland tal van netwerken op een bepaald gebied of voor een bepaalde doelgroep. Nieuwe kansen en mogelijkheden kunnen ontstaan door tussen de netwerken nieuwe verbindingen tot stand te brengen en netwerken te laten samenwerken. Meetlat sport en recreatie De voorzitter van het Platform Gehandicapten Westland Annemiek Koremans bood de meetlat tijdens de workshop aan aan wethouder Marga de Goeij. De meetlat bevat criteria waaraan moet worden voldaan als een vereni-
Er komt een website met een sociale kaart van alle activiteiten
ging subsidie wil krijgen om activiteiten voor kwetsbare burgers te organiseren. De belangrijkste criteria zijn dat de activiteit gericht is op het behoud van zelfregie en het bevorderen van zelfredzaamheid, en dat de activiteit in verschillende opzichten (fysiek, mentaal) toegankelijk is. Er moet vervoer zijn geregeld of de activiteit moet dicht bij huis zijn, en er zijn voorzieningen als begeleiding, coaching en hulpmiddelen die deelname mogelijk maken. De grootste winst ligt bij de mensen zelf Wethouder Marga de Goeij bedankte de medewerkers van het Platform Gehandicapten Westland, Zorgbelang Zuid-Holland en alle andere betrokkenen voor de totstandkoming van de eindrapportage. De wethouder deed de suggestie om ook vluchtelingenwerk aan te laten haken. De wethouder ziet geen regierol voor de gemeente in het mogelijk maken van deelname voor mensen met een beperking aan sport en recreatieve activiteiten. De grootste winst ligt bij initiatieven vanuit de mensen zelf. Zorgbelang stopt, Westland gaat door Met het project Wmo Welzijn nieuwe stijl heeft Zorgbelang aandacht gevraagd voor sport en recreatieve activiteiten voor mensen met een beperking. Platform Gehandicapten Westland pakt de uitgezette lijn op en maakt met Vitis Welzijn een website met een sociale kaart van alle geïnventariseerde activiteiten. Het is belangrijk dat alle betrokkenen, gemeente, organisaties en burgers, op de hoogte zijn van ieders initiatieven. Project Wmo Welzijn nieuwe stijl in andere gemeenten Het project Wmo Welzijn nieuwe stijl wordt in meer gemeenten of deelgemeenten in ZuidHolland uitgevoerd. Bent u belangenbehartiger en wilt u met Zorgbelang samenwerken om dit project in uw gemeente uit te voeren? Neem dan contact op met Erika van der Heijden, regiomanager van Zorgbelang Zuid-Holland. Ingrid Lips Meer informatie: Ketenaanpak Actieve Leefstijl en NISB: www.nisb.nl
juni 2012
Inhaalslag GGz nodig Hoewel er in het Westland veel activiteiten zijn voor mensen met een beperking, blijkt uit de inventarisatie dat er weinig aanbod is voor mensen met een psychische beperking. Vitis en DOEL werken samen om het aanbod van activiteiten voor deze groep te vergroten.
vanuit de bevolking is groot
wel!
er ook projecten: Beweegkuur, ‘om de hoek’ en een pilot buurtwerk Honselersdijk. Het is al met al duidelijk dat er al veel is en dat er al veel gebeurt in het Westland, en dat de inzet en betrokkenheid vanuit de bevolking groot is. Aan alle voorwaarden voor sport en recreatie door mensen met een beperking is voldaan.
21
Regio Rijnmond
22
mag
Zorgbelang Zuid-Holland en Mezzo hebben in samenwerking met de Regionale Belangenbehartigers Mantelzorg de afgelopen maanden vier bijeenkomsten georganiseerd over kantelkansen voor mantelzorgers. De bijeenkomsten werden bezocht door 150 mensen, voornamelijk Wmo-raadsleden en leden van (lokale) belangenorganisaties in de provincie Zuid-Holland.
De oplossingen voor de beperkingen worden in de volgende chronologische volgorde gezocht: 1. Wat kan iemand op eigen kracht? 2. Wat kunnen mantelzorgers, vrijwilligers (het sociale netwerk)? 3. Welke collectieve, algemene voorzieningen kunnen worden ingezet? 4. Welke individuele, professionele voorzieningen zijn beschikbaar?
Het project de Kanteling: kansen voor mantelzorgers Het project de Kanteling heeft als doel dat mensen met een beperking en ouderen kunnen deelnemen aan de samenleving. Door een ‘keukentafelgesprek’ wordt bekeken hoe beperkingen in redzaamheid en participatie kunnen worden gecompenseerd.
Dit is een nieuwe manier van denken die kansen en bedreigingen biedt voor mantelzorgers. Op de Wmo-netwerkbijeenkomsten zijn deze kansen en bedreigingen verkend en is gesproken over hoe de kansen voor mantelzorgers kunnen worden vergroot.
wel
magazine
wel!
juni 2012
Een evaluatieverslag van vier Wmo-netwerkbijeenkomsten
De ondersteuning van mantelzorgers en het vrijwilligerswerk in de zorg zijn een beleidsterrein binnen de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), waarvoor de gemeenten sinds 1 januari 2007 verantwoordelijk zijn. Wat is mantelzorg? Vanuit Mezzo wordt onder mantelzorg verstaan:
Mantelzorg overkomt je
‘Langdurige zorg die niet in het kader van een hulpverlenend beroep wordt geboden aan een hulpbehoevende door personen uit diens directe omgeving, waarbij zorgverlening rechtstreeks voortvloeit uit de sociale relatie en de gebruikelijke zorg van huisgenoten voor elkaar overstijgt.’ Mantelzorg overkomt je en je kunt je er normaal gesproken niet of nauwelijks aan onttrekken. Hoewel er van dwang in de strikte betekenis van
Op basis van deze goede voorbeelden komen we tot de volgende tips voor belangenbehartiging: • geloof in je idee/sta achter je plan; • verzamel kennis, informatie, cijfers, onderzoeken; • neem initiatief; • zet persoonlijke contacten in en voer een politieke lobby; • zoek de juiste partners; • heb een lange adem (geduld en doorzettingsvermogen). Drie belangrijke onderwerpen Na de goede voorbeelden werd in groepen gesproken over het benutten van kansen bij drie onderwerpen: keukentafelgesprek, modelverordening en versterken sociale netwerken. Uit die gesprekken kwam onder andere naar voren dat de positie van de mantelzorgers goed onderkend moet worden. Aan Wmo-raden de taak om die positie te benadrukken, bijvoorbeeld door in de gemeentelijke verordening de mantelzorgers als aandachtsgroep te laten opnemen. Een sterk sociaal netwerk (familie, vrienden, buren) is erg prettig en belangrijk in goede en vooral minder goede tijden voor elke burger. Er zijn kwetsbare groepen mensen die een gering sociaal netwerk hebben. Daarom is het belangrijk dat gemeenten investeren in het versterken van sociale netwerken. Wanneer je als belangenbehartiger invloed wilt uitoefenen op het beleid en de modelverordening, is het belangrijk dat je met een goed onderbouwd verhaal komt (zo mogelijk gesteund door casuïstiek en cijfers), het liefst op een enkel A4’tje, en dat je aangeeft dat je uitgenodigd wilt worden voor een toelichting.
in sociale netwerken
Wanneer dit niet lukt, kun je gebruikmaken van het spreekrecht voorafgaand aan openbare raadsvergaderingen. Ook het vragen van een (positief ) advies aan de Wmo-adviesraad kan je invloed op de beleidsvorming vergroten. Uiteraard is je invloed groter naarmate je achterban groter is: zoek dus samenwerking, zodat je kan spreken namens (vrijwel) alle mantelzorgers. Tijdens de bijeenkomsten is informatie van Mezzo over de modelverordening uitgedeeld. Conclusies en aanbevelingen • Gerichte acties op het bereiken van mantelzorgers zijn nodig. • Gericht beleid op de praktische ondersteuning van mantelzorgers is nodig. • Het gemeentelijke beleid moet zich niet alleen richten op uitvoering door het steunpunt mantelzorg, maar ook op uitvoering door bijvoorbeeld kerken, huisartsen en andere maatschappelijke partners. • Zorg voor kritische en zorgvuldige aandacht bij de hantering van het protocol gebruikelijke zorg bij indicatiestelling en voor de gevolgen die dit heeft voor mantelzorgers, vooral jonge mantelzorgers. • Laat de plaats van de mantelzorg goed weergeven en benoemen in de modelverordening bij de gemeenten. • Breng de Wmo-verordening ook onder de aandacht van de mantelzorgers. • Er is een belangrijke taak weggelegd voor alle belangenbehartigers en Wmo-raadsleden om te voorkomen dat de bezuinigingen en de overheveling van de AWBZ-begeleiding de druk op mantelzorgers vergroten. Zie voor een uitgebreid verslag: www.zorgbelang-zuidholland.nl. Herman Meinhardt m.m.v. Jeanet Moerings en Paul Bestebroer
juni 2012
Kantelkansen
Goede voorbeelden Tijdens de bijeenkomsten kwamen de volgende goede voorbeelden van belangenbehartiging voor mantelzorgers aan bod: • verlengde keten dementie en aandacht voor mantelzorgers hierin (Regio Zuid); • e-learningmodule voor professionals om mantelzorgers te herkennen (Regio West); • woonvoorziening voor Turkse ouderen (Regio Rijnmond).
Gemeenten moeten investeren
wel!
het woord geen sprake is, is er ondanks de liefde waarmee deze zorg wordt geboden, wel degelijk sprake van een erg grote druk. Bij het verlenen van mantelzorg gaat het om het bieden van extra zorg die qua duur en intensiteit de geschetste ‘normale gang van zaken’ (gebruikelijke zorg) overstijgt. Vaak is er sprake van een situatie waarin maatschappelijke verplichtingen en persoonlijke voorkeuren in de knel komen.
23
Regio Zuid
24
Eind 2010 zijn er in Dordrecht vier pilots van start gegaan om ervaring op te doen met een andere manier van lichte ondersteuning aan mensen die dit nodig hebben. Het gaat om de projecten Helpende Handen, Verlengde keten dementie, Syn-Geving en Vrijwilligers Thuisbegeleiding. Eind 2011 vond de evaluatie plaats.
Helpende Handen Het Wijkleerbedrijf Helpende Handen in de wijk Sterrenburg is een samenwerking van thuiszorgorganisatie Internos, Da Vinci College (ROC), woningbouwvereniging Trivire en Calibris (kenniscentrum voor leren in de praktijk). Doel van het project is om producten, diensten en activiteiten te leveren aan mensen die er door leeftijd, beperking of psychosociale omstandigheden onvoldoende in slagen zelfstandig te functioneren en te participeren in de samenleving. Stagiaires van het Da Vinci College leveren de inzet. Zij doen bijvoorbeeld boodschappen, begeleiden mensen bij activiteiten of gaan samen met een cliënt koken. Met gemiddeld twaalf stagiaires worden 4000 diensten verleend. Aanmeldingen voor diensten komen binnen via bijvoorbeeld de huisartsen, thuiszorg, woningcorporaties en de wijkverpleegkundige. Helpende Handen is aanvullend op de bestaande hulp. Zodra de hulp te zwaar wordt, wordt doorverwezen en trekt Helpende Handen zich terug. Cliënten en mantelzorgers zijn erg tevreden. ‘Allemaal even beleefd, hartelijk en betrouwbaar’, ’Bijdehante meiden’, ‘Schot in de roos’, ‘Kijk
er echt naar uit’, zijn opmerkingen die de Wmo adviesraad hoorde bij de evaluatie. Verlengde keten dementie Verlengde keten dementie is een project van Het Spectrum, het Parkhuis (beide voor verpleging en verzorging) en Aafje (thuiszorg). Het doel van dit project is om in een zo vroeg mogelijk stadium signalen van beginnende dementie op te vangen; het zogenoemde ‘niet-pluis-gevoel’. De klant wordt dan in contact gebracht met een casemanager die hem of haar wegwijs maakt, activeert en zo nodig andere organisaties inschakelt. Hiermee wordt intramurale opname uitgesteld. Concreet gebeurt dit door: • signaleringsfunctie in de thuissituatie (scholing van 250 medewerkers HH1); • ondersteuning door een casemanager (wegwijs maken, activeren, zo nodig ketenpartners inschakelen); • inzet van een dagbestedingscoach; • ondersteuningsgroepen voor mantelzegers. De mantelzorgers waren vol lof over de wijze waarop zij en hun familie ‘bij de hand zijn
Vrijwilligers thuisbegeleiding De Dordtse Welzijnsorganisatie, St. Maatschappelijk Welzijn en MEE Drechtsteden trekken de pilot Vrijwilligers Thuisbegeleiding. De bedoeling is dat hiermee meer vrijwilligers kunnen worden ingezet bij het thuis begeleiden van cliënten. Cliënten krijgen hulp bij het leren structureren en organiseren van dagelijkse activiteiten De vrijwilligers worden getraind,
van het Da Vinci College leveren de inzet
zodat zij voldoende zijn toegerust om een bijdrage te leveren aan het verbeteren van het zelfstandig functioneren van deze kwetsbare burgers. Een paar cijfers: • 24 getrainde vrijwilligers ondersteunen kwetsbare burgers. • Iedere vrijwilliger ondersteunt één of maximaal twee gezinnen/individuen. • 36 gezinnen/individuen ontvangen ondersteuning van een vrijwilliger. Positieve evaluatie Eind 2011 zijn de pilots geëvalueerd door de gemeente en de Wmo adviesraad Dordrecht. Zij hebben gesproken met cliënten, mantelzorgers, stagiaires, vrijwilligers, casemanagers en projectleiders. De Wmo adviesraad is enthousiast over de pilots en is dan ook blij dat ze in 2012 worden voortgezet. Mariette Teunissen
juni 2012
Syn-Geving Dit is een project van Syndion (voor ondersteuning aan mensen met een handicap). De opzet was in eerste instantie een ontmoetingcentrum voor (jong) volwassenen met en zonder handicap. Daar bleek in de wijk Staart geen behoefte aan te zijn, maar er was wel vraag naar een ontmoeting in combinatie met een maaltijd. Syndion is daarom gestart met ‘Syn-Geving’. In verschillende steunpunten van Syndion eten wijkbewoners met cliënten van Syndion. Afhankelijk van de behoefte kunnen de activiteiten worden uitgebreid. Een vrijwilliger die kookt, vertelt: ‘Het geeft me voldoening dat ik voor cliënten kook. Ik kan goed met iedereen overweg, vind het gezellig.’ Dit initiatief wil Syndion uitbreiden naar andere steunpunten in Dordrecht. Doel is te komen tot meer contacten tussen cliënten en wijkbewoners.
Stagiaires
wel!
wel
mag
Succesvolle pilots maatschappelijke ondersteuning in Dordrecht magazine
wel!
juni 2012
genomen’ in de uiterst gecompliceerde situatie. Dementie kruipt zo sluipend binnen. Als partner en patiënt proberen ten koste van alles om de schijn op te houden dat ‘alles naar wens gaat’, dan hoeft er maar weinig te gebeuren om zaken te laten escaleren. In 2012 kunnen op deze manier tweehonderd mensen en hun mantelzorgers ondersteuning krijgen.
25
Basisberaad
een medicijn kan zijn!
26
mag
Contact is een belangrijk aspect in het leven. Niet alleen in het dagelijks leven, maar ook in de zorg. Goed en waardevol contact, waarbij begrip en respect centraal staan. Maar wat is eigenlijk goed en waardevol contact? Mensen met psychische of psychiatrische problematiek hebben vaak te maken met verlies van contact met familie of vrienden. Ook vooroordelen in de maatschappij kunnen het leggen (of herstellen) van contact bemoeilijken. Vandaar dat in de jaarlijks terugkerende Week van de Psychiatrie aandacht is gevraagd voor dit thema: Contact gewenst?! wel
magazine
wel!
juni 2012
Week van de Psychiatrie 2012 Contact gewenst?!
In de Week van de Psychiatrie, die dit jaar voor de 38ste maal is gehouden, vragen cliënten van de geestelijke gezondheidszorg (GGz) aandacht
Laten we nou eens met elkaar kijken wat wel mogelijk is
voor hun positie, wordt gewerkt aan een positieve beeldvorming en wordt geprobeerd een brug te slaan tussen psychiatrie en maatschappij. De Week van de Psychiatrie wordt in diverse regio’s in het land gehouden. In de regio Rijnmond is de Week georganiseerd door de afdeling Basisberaad van Zorgbelang Zuid-Holland, in samenwerking met diverse cliëntenraden in de regio. De organiserende werkgroep in Rijnmond, die in november 2011 van start is gegaan, bestaat volledig uit mensen die cliënt zijn (of zijn geweest) van de geestelijke gezondheidszorg, maatschappelijke opvang en verslavingszorg. Jongerendebat Na de landelijke kick off op de Breingeindag op maandag 26 maart in Nieuwegein, kwamen een dag later jongeren, hulpverleners en lokale politici bijeen in het centrum van Rotterdam. In het debat, georganiseerd door Rough Diamonds Rotterdam (jongerenplatform van het Basisberaad), stond de vraag centraal of de belevingswereld van jongeren aansluit op het zorgaanbod. De jongeren gaven in het debat aan dat dit niet altijd het geval is. Hulpverleners en politici gaven aan dat de wil er wel is, maar dat mogelijkheden en middelen vaak beperkt zijn. Door de jongeren werd getracht een brug te slaan: ‘We horen vandaag veel over wat er niet kan, maar laten we met elkaar nou eens kijken naar wat er wel mogelijk is.’ Open dag Basisberaad Op de woensdag opende het Basisberaad zijn deuren voor belangstellenden. Via workshops
werden de activiteiten van het Basisberaad en de diverse vormen van contact gepresenteerd. Martin Luycx, projectmedewerker van GGzPlaza (computerproject): ‘We hebben gekeken naar social media. Hierdoor kunnen mensen nieuwe, andere vormen van contact aangaan. Ook voor cliënten geldt: contact gewenst!’ Denkraam, een regionaal tijdschrift voor en door cliënten, hield een workshop creatief schrijven. De redactie zei van te voren ‘Schrijven is een goede vorm van ervaringen delen met anderen. En wellicht krijgen we nu meer schrijvers bij Denkraam.’ Ook ging er een workshop over ervaringsdeskundigheid. Stephan van Hal, die deze workshop heeft gevolgd, zei hierover: ‘Centraal staat de eigen ervaring. Deze kennis kan je delen. Iedereen kan van andere mensen het een en ander opsteken. En daar gaat het om vandaag: contact.’ Sport verbroedert De donderdag en zaterdag stonden in het teken van sport. Sport verbroedert en brengt mensen nader tot elkaar. Rough Diamonds Rotterdam had op de donderdag een panna toernooi georganiseerd, speciaal voor jongeren. Pannavoetbal is een vorm van straatvoetbal in kleine teams. In dit kleinschalige toernooi speelden jongeren uit de maatschappelijke opvang tegen twee teams van scholieren. Het voetbaltoernooi op zaterdag, Voetbal als Medicijn, was grootschaliger opgezet. Veertien teams, bestaande uit mensen uit de doelgroep aangevuld met gastspelers, speelden om de wisselbokaal. Deze werd gewonnen door het team van Jobscore. In een kort interview wordt vanuit Jobscore toegelicht ‘Het gaat om jongens die nog geen verblijfsvergunning hebben, sommigen hebben geen dak boven hun hoofd of zijn verslaafd. Veelal hebben ze geen dagbesteding. Mensen kunnen zich, al is het maar voor een dag, weer mens voelen. Bij deze mensen merk je dat voetbal inderdaad een medicijn kan zijn!’
HSP-café De Week van de Psychiatrie in Rijnmond sloot af met het HSP-café. HSP staat voor Highly Sensitive Person. Op zondag 1 april was het voor het eerst dat men in Rijnmond bijeenkwam. Daar werd eerst uitgelegd wat HSP is en gaf de Vereniging Hooggevoelig Nederland een presentatie. Aansluitend werden de resultaten van een klein onderzoek naar HSP in Rijnmond gepresenteerd. Dat zorgde voor een stevige discussie. Jan Bijl, lid van de werkgroep HSP in Rijnmond vertelt: ‘Een hooggevoelig persoon kan kennelijk ook lange gevoelige tenen hebben. De dag is echter wel goed verlopen. Realiseer je ook dat veel hooggevoelige mensen misschien zonder te weten dat ze deze eigenschap hebben gewoon creatief en zorgzaam in onze maatschappij bezig zijn en voor zichzelf een goede plaats hebben gevonden waar zij zonder problemen met hun bijzondere gaven tot hun recht komen.’ Het is een korte impressie van een week vol activiteiten in de regio Rijnmond. Een uitgebreider verslag is op te vragen via de afdeling Basisberaad (www.basisberaad.nl). Bas van Bellen
juni 2012
inderdaad
wel!
Je merkt dat voetbal
Inloop op diverse locaties Gedurende de week waren er ook diverse kleinere activiteiten in dagactiviteitencentra in de regio. Stichting Onder Een Dak (Maassluis) organiseerde een rondetafelgesprek met als thema ‘Lotgenoten contact gewenst?!’. De Pameijer had in een aantal beschermde woonvormen een kunstexpositie en het onlangs omgevormde en verhuisde activeringscentrum Bijna Alles had een open middag. Enthousiast wordt er verteld: ‘Het was een algemene dag om voorlichting te geven over het programma en meer kennis te maken met de buurt. Natuurlijk met eten en drinken, want daar komen mensen op af. Het zat er dan ook flink vol. En jawel hoor, we werden meteen aan het werk gezet. We namen deel aan de verschillende activiteiten van Bijna Alles. Het was een gezellige bijeenkomst.’
27
Postadres Postbus 2148 2800 BG Gouda
Bezoekadres Stavorenweg 6 2803 PT Gouda
T (088) 929 40 10 I www.zorgbelang-zuidholland.nl E
[email protected]
