Wegwijs in het landbouwonderwijs

Boerenbond • Boer&Tuinder • 22 april 2016

DOSSIER ONDERWIJS

py

rig

ht

Bo

er

en

bo

nd

©©HOGESCHOOL PXL

Dossier

co

Wegwijs in het landbouwonderwijs Zit je in het zesde leerjaar of in het tweede of zesde middelbaar, dan ben je zeker al aan het nadenken over de richting die je volgend schooljaar wilt uitgaan. In ons dossier reiken wij je de hand als je opteert voor het landbouwonderwijs. Je vindt in enkele tabellen de basisinformatie over de derde graad van het secundair onderwijs en het hoger onderwijs. De scholen en instellingen krijgen in ons dossier ook de kans om zichzelf voor te stellen. We wensen je alvast veel succes bij je keuze!

19

20

DOSSIER ONDERWIJS


ONDERWIJS VOOR EEN LANDBOUW VAN MORGEN Bij haar aantreden, pleitte Boerenbondvoorzitter Sonja De Becker voor een herwaardering van de economische pijler van duurzame landbouw. De jongste jaren ging er veel aandacht naar de sociale en vooral de ecologische duur zaamheid van de landbouw, nadat de landbouw de vorige eeuw om welbepaalde redenen te eenzijdig economisch benaderd werd. Vandaag is de aandacht voor de economische pijler sterk achterop geraakt, met alle gevolgen van dien.

en

bo

nd

©©KRIS THIELEMANS

ken, onder meer door middel van naschoolse vorming, mondelinge en schriftelijke voorlichting, maar ook de syn dicale werking. Sonja De Becker wil in de eerste plaats de economische kennis en het economisch inzicht van de le denbedrijfsleiders verbeteren, want zij moeten onafhan kelijk en op het juiste moment de juiste economische keuze kunnen maken op hun bedrijf. Die keuze kan anders zijn dan die van de buurman. Hiervoor moeten bedrijfslei ders over alle nodige economische gegevens beschikken, zowel bedrijfseconomische als macroeconomische gege vens, zoals marktvooruitzichten en beleidsbeslissingen. De bedrijfseconomische boekhouding van Boerenbond wordt gemoderniseerd, zodat de ledenbedrijfsleiders ook veel sneller over financiële kengetallen kunnen beschik ken en kostensimulaties kunnen maken. Met betere be drijfseconomische gegevens moeten bedrijven zich ook beter kunnen wapenen en zich minder afhankelijk voelen van of laten beïnvloeden door buren of ‘erfbetreders’. Son ja De Becker rekent hiervoor ook op het onderwijs. Op de verschillende onderwijsniveaus moet er aandacht zijn voor de economie, zowel micro of bedrijfseconomie als macroeconomie en zelfs wereldeconomie. “Leerlingen en studenten moeten leren waar economi sche cijfers vandaan komen en hoe ze ermee moeten omgaan. Ze moeten economisch inzicht verwerven, on geacht of ze later landbouwbedrijfsleider of ‘erfbetre der’ worden. Ze moeten leren omgaan met marktprinci pes, contractprijzen, termijnmarkten en inkomensver zekeringen. Het zijn de nieuwe fundamenten en instrumenten van het toekomstig landbouwbeleid.”

ht

Bo

er

Beroepskwalificaties voor morgen

Jacques van Outryve

py

ONDERWIJS

rig

Boerenbondvoorzitter Sonja De Becker: “Boerenbond heeft hoge verwachtingen van het landbouwonderwijs. Om in of rondom de landbouwsector werkzaam te zijn, heb je specifieke competenties nodig, onder meer een goed economisch inzicht.”

co

In haar eerste interview als voorzitter in Boer&Tuinder zei Sonja De Becker het volgende, als antwoord op de vraag ‘Is de economie terug van weggeweest?’ “Het is een slingerbeweging. Duurzame landbouw berust op

drie pijlers, die elkaar in evenwicht houden. Er is de economische, de ecologische én de sociale of maat schappelijke pijler. Zonder economische duurzaamheid heb je geen duurzame landbouw en omgekeerd.” Ze maakte zich sterk dat ze economie opnieuw de plaats zou geven die ze verdient. Het Hoofdbestuur van Boeren bond besliste inmiddels om de economische pijler van duurzame landbouw ook in de eigen werking te verster

Op de vraag naar de betrokkenheid van Boerenbond bij het landbouwonderwijs in de ruime betekenis van het woord, zei voorzitter De Becker op de Agridagen, bij de uitreiking van de Boerenbond Persprijs: “De land en tuinbouw is complex. Bedrijfsleiders moeten individuele keuzes maken voor hun toekomst. Er zijn meerdere ver dienmodellen mogelijk, dus welk model zullen zij kie zen? Die keuze is individueel, op basis van betrouwbare cijfers, en ze kan sterk verschillen van bedrijf tot bedrijf. De markten schommelen ... Bedrijfsleiders moeten kunnen onderhandelen met banken en andere toeleve ringssectoren, met de handel en de verwerkende indus trie. We verwachten dan ook veel van het onderwijs. Af gestudeerden moeten over veel competenties beschik ken: niet alleen technische, maar ook economische en managementcompetenties. Het onderwijs zal zich moe ten bezinnen over de competenties en kwalificaties van morgen en de vorming aan deze competenties aanpas sen. Boerenbond was nauw betrokken bij het uitschrij ven van nieuwe beroepskwalificaties. Opgelet, het is ons niet alleen om toekomstige bedrijfsleiders te doen. Ook teeltoversten en productiemedewerkers moeten over specifieke beroepskwalificaties beschikken. De onder wijsinstellingen moeten die beroepskwalificaties nu ver talen in onderwijskwalificaties. We rekenen erop dat we hierover met hen in gesprek kunnen gaan.” n


DOSSIER ONDERWIJS

— Boerenbond Persprijs —

Zet de verworven kennis van je eindwerk om in een aantrekkelijk artikel. Wij belonen de inzet van twee winnaars met elk 1000 euro. Maak vlug kennis met de Boerenbond Persprijs op www.boerenbond.be/persprijs.

2x

1000 euro te

125948K90939

co

py

rig

ht

Bo

er

en

bo

nd

Maak kennis sexy

INZENDEN VÓÓR 30 OKTOBER 2016. DE PRIJSUITREIKING HEEFT PLAATS TIJDENS AGRIFLANDERS IN JANUARI 2017.

De Boerenbond Persprijs is een organisatie van Boerenbond in samenwerking met Agriflanders.

winnen

21

22

DOSSIER ONDERWIJS


Hoe vind ik mijn studierichting in het landbouwonderwijs? Structuur secundair onderwijs

Se-n-Se

ASO

TSO

ASO

TSO

bo

Jaar dat voorbereidt op hoger onderwijs

• • • • • • • •

KSO

BSO

KSO

BSO

Voorbereidend jaar / Se-n-Se

en

• Agro- en groenbeheer • Agro- en groenmechanisatie

• • • • •

py

rig

ht

• Biotechnische wetenschappen • Planttechnische wetenschappen • Dier- en landbouwtechnische wetenschappen • Natuur- en groentechnische wetenschappen • Agro- en voedingstechnische wetenschappen

co

ASO

2de graad

ASO Algemeen

secundair onderwijs

Tuinbouwproductie Tuinaanleg en -onderhoud Bloemsierkunst Land- en tuinbouwmechanisatie Bosbouw en bosbeheer Veehouderij en landbouwteelten Manegehouder-rijmeester Gespecialiseerde dierenverzorging

Landbouw Tuinbouw en groenvoorziening Dierenzorg Paardrijden en -verzorgen Groendecoratie

m

m

TSO

KSO

BSO

TSO Technisch secundair ond.

KSO Kunst-

BSO Beroepssecundair onderwijs

• Biotechnische wetenschappen • Plant-, dieren milieutechnieken

m

secundair onderwijs

• Plant, dier en milieu

r

m Beroepsvoorbereidend leerjaar

2de leerjaar

1ste graad

7de specialisatiejaar

er

3de graad

m

Niet alle studierichtingen binnen het secundair onderwijs bereiden voor op het hoger onderwijs. Goed informeren is de boodschap!

Bo

m m m

nd

Hoger onderwijs (zie pagina 33)

Beroepenveld Land- en tuinbouw

1ste leerjaar A

1ste leerjaar B

m

m


DOSSIER ONDERWIJS

Gespecialiseerde dierenverzorging

Manegehouder-rijmeester

Veehouderij en landbouwteelten

Bosbouw en bosbeheer

Land- en tuinbouwmechanisatie

Bloemsierkunst

Tuinaanleg en -onderhoud

Tuinbouwproductie

Groendecoratie

7de jaar bso Paardrijden en -verzorgen

Dierenzorg

Landbouw

Tuinbouw en groenvoorziening

Derde graad bso

Agro- en groenmechanisatie

Agro- en groenbeheer

Agro- en voedingstechnische wetenschappen

• • • •

Se-n-Se

Natuur- en groentechnische wetenschappen

• • • • •

Dier- en landbouwtechnische wetenschappen

Planttechnische wetenschappen

In welke school vind ik welke richting?

Biotechnische wetenschappen

Derde graad tso

23

Antwerpen Kogeka - Sint-Jozefinstituut, Geel kOsh campus Scheppersstraat, Herentals VITO, Hoogstraten PTS - Campus Mechelen PITO, Stabroek

•

•

•

• •

•

•

•

• • • •

• •

•

De Wijnpers, Leuven Tuinbouwschool, Merchtem Technisch Atheneum Horteco, Vilvoorde

• • • •

• • •

•

•

•

•

• •

• •

Limburg

• • •

•

• • •

• •

bo

• • • • •

COOVI, Anderlecht

• •

• •

•

•

•

Martinusschool, Bilzen SOLV - Campus Tuinbouw, Sint-Truiden PIBO, Tongeren

• •

•

•

•

• •

•

•

Oost-Vlaanderen College O.L.V.-ten-Doorn, Eeklo

•

VLIO, Oudenaarde Broederscholen Hiëronymus, Sint-Niklaas Scheppersinstituut, Wetteren

• • • •

• • • •

• • •

• •

• • • • •

• • • • •

• •

VTI, Poperinge

• •

VABI, Roeselare

• •

•

• • • •

rig

VLTI, Torhout

•

ht

LTI, Oedelem

•

• •

West-Vlaanderen PTI - Campus Tuinbouwschool, Kortrijk

•

•

• •

Bo

Tuinbouwschool, Melle

•

• • • • •

•

• •

•

•

er

•

KTA MoBi, Gent

•

en

• • •

Biotechnicum, Bocholt

•

nd

Vlaams-Brabant Damiaaninstituut, Aarschot

• • • •

• •

• •

• • • •

•

• •

•

• • •

• •

• •

• •

• •

• •

VLAAMS-BRABANT

LIMBURG

OOST-VLAANDEREN

WEST-VLAANDEREN

Kogeka – Sint-Jozefinstituut

Damiaaninstituut

Martinusschool

College O.L.V.-ten-Doorn

PTI – Campus Tuinbouwschool

Technische-schoolstraat 52, 2440 Geel tel. 014 57 85 50 – fax 014 57 85 51 [email protected] www.sjgeel.be

Pastoor Dergentlaan 220, 3200 Aarschot tel. 016 56 70 59 – fax 016 56 84 55 [email protected] www.damiaaninstituut.be

Sint-Martinusstraat 3, 3740 Bilzen tel. 089 41 16 18 – fax 089 41 84 82 [email protected] www.martinusschool.be/atheneum

Zuidmoerstraat 125, 9900 Eeklo tel. 09 341 82 34 – fax 09 341 82 28 [email protected] • www.coltd.be

Condédreef 10, 8500 Kortrijk tel. 056 22 00 13 – fax 056 2044 71 [email protected] – www.pti.be

KTA MoBi

Land- en Tuinbouwinstituut

Coupure Rechts 312, 9000 Gent 7de bso: Industriepark 14/600, 9031 Drongen tel. 09 225 33 04 • fax 09 225 52 88 [email protected] • www.ktamobi.be

Bruggestraat 190, 8730 Oedelem tel. 050 35 09 84 – fax 050 35 06 90 [email protected] www.lti-oedelem.be

Tuinbouwschool Melle

Boeschepestraat 44, 8970 Poperinge

Brusselsesteenweg 165, 9090 Melle tel. 09 210 45 40 – fax 09 230 71 73 [email protected] www.tuinbouwschool-melle.be

tel. 057 34 65 50 – fax 057 34 65 60 [email protected] – www.vtip.be

Coovi

co

kOsh campus Scheppersstraat

py

ANTWERPEN

Scheppersstraat 9, 2200 Herentals tel. 014 24 85 20 – fax 014 23 25 42 [email protected] www.kosh.be/scheppersstraat

Vrij Instituut voor Technisch Onderwijs Gravin Elisabethlaan 30, 2320 Hoogstraten tel. 03 340 40 30 – fax 03 340 40 31 [email protected] www.vito-hoogstraten.be

PTS – Campus Mechelen Antwerpsesteenweg 145, 2800 Mechelen tel. 015 28 53 20 – fax 015 28 53 21 [email protected] www.pts-boom-mechelen.be

Provinciaal Instituut voor Technisch Onderwijs Laageind 19, 2940 Stabroek tel. 03 561 05 00 – fax 03 561 05 01 [email protected] www.pitostabroek.be

E. Grysonlaan 1, 1070 Brussel tel. 02 526 56 00 – fax 02 526 56 01 [email protected] – www.coovi.be

De Wijnpers Mechelsevest 72, 3000 Leuven tel. 016 23 69 51 [email protected] www.dewijnpers.be

Tuinbouwschool Merchtem Molenbaan 54, 1785 Merchtem tel. 052 37 27 37 – fax 052 21 47 12 [email protected] www.tuinbouwschool.be

Technisch Atheneum Horteco de Bavaylei 116, 1800 Vilvoorde tel. 02 251 04 48 – fax 02 252 64 77 [email protected] www.kta-horteco.be

Biotechnicum Kaulillerweg 3, 3950 Bocholt tel. 089 46 14 90 – fax 089 46 10 95 [email protected] www.biotechnicum.be

Scholengroep Onze-Lieve-Vrouw Campus Tuinbouw Diestersteenweg 146, 3800 Sint-Truiden tel. 011 68 23 39 – fax 011 69 11 40 http://tuinbouwschool.telenet.be en www.solv.be

Vrij Landelijk Instituut Oudenaarde

Provinciaal Instituut voor Biotechnisch Onderwijs

Hoogstraat 20, 9700 Oudenaarde tel. 055 33 46 80 – fax 055 33 46 82 [email protected] – www.vlio.be

Sint-Truidersteenweg 323, 3700 Tongeren tel. 012 39 80 40 – fax 012 39 80 50 [email protected] – www.pibo.be

Broederscholen Hiëronymus Biotechnische & sport Weverstraat 23, 9100 Sint-Niklaas tel. 03 760 10 90 – fax 03 760 10 95 [email protected] www.bio.broeders.be

Scheppersinstituut Cooppallaan 128, 9230 Wetteren tel. 09 369 20 72 – fax 09 366 13 48 [email protected] www.scheppers-wetteren.be

Vrij Technisch Instituut

Vrij Agro- en Biotechnisch Instituut Zuidstraat 27, 8800 Roeselare tel. 051 26 47 26 - fax 051 26 47 27 [email protected] – www.vabi.be

Middenschool Sint-Rembert Bruggestraat 23, 8820 Torhout tel. 050 23 15 13 – fax 050 23 15 56 [email protected] www.sint-rembert.be/middenschool

Vrij Land- en Tuinbouwinstituut Conscienceplein 12, 8820 Torhout tel. 050 23 15 14 – fax 050 23 14 24 [email protected] www.vlti.be

24

DOSSIER ONDERWIJS


PIBO Tongeren

nd

VTI Poperinge

en

bo

Kwaliteitsvol onderwijs in de Westhoek

aan de huidige wetgeving. Voor het veehouderijluik werkt de school samen met moderne bedrijven uit de regio, waar de leerlingen zo veel mogelijk bij de dagelijkse werkzaamheden betrokken worden en de voor- en nadelen van allerhande werkwijzen of inrichtingen leren kennen. Jaarlijks gaan ze ook op een buitenlandse reis, om veehouderij-, akkerbouw- en mechanisatiebedrijven te bezoeken. De buitenlandse visie op landbouw kan alleen maar verrijkend werken. De leerlingen van de bso-richting ‘Tuinbouw en Groenvoorziening’ worden telers of verwerven een plaats in de groensector, in tuinaanleg en tuinonderhoud. Via hun eindwerk tonen ze aan dat ze een tuin kunnen aanleggen en teelten tot een succesvolle oogst kunnen brengen. De technisch vakken ondersteunen de praktische vaardigheden. In het specialisatiejaar ‘Land- en tuinbouwmechanisatie’ leren de jongeren eerst de basistechnieken aan, om vandaaruit verder te bouwen naar de moderne landen tuinbouwmechanisatie. De theorie wordt gekoppeld aan de praktijk, met bedrijfsbezoeken, in lessessies met specialisten uit de sector en door het afstellen van allerlei nieuwe machines in de school. Stages op de werkvloer bereiden hen voor op de arbeidsmarkt, zodat ze sterk staan bij het zoeken van een job in deze sector. n

er

In de eerste graad van het VTI maken de leerlingen kennis met de onderdelen van de landen tuinbouw. Om vertrouwd te geraken met zaaitechnieken en het verzorgen van gewassen, leggen ze bijvoorbeeld een eigen moestuintje aan. In de tweede graad (bso en tso) maken de leerlingen kennis met teelten en diersoorten uit hun eigen leefomgeving. Leerlingen met interesse in landbouw werken tijdens het werkplekleren met landbouwdieren zoals varkens, runderen en kippen. Ook de landen tuinbouwteelten uit de regio komen aan bod. Leerlingen met interesse in dierenzorg en groenonderhoud komen eveneens aan hun trekken. In het dierenpark van de school kweken en verzorgen de leerlingen kippen, konijnen, geiten, schapen en vogels. In de derde graad volgen de leerlingen een meer gespecialiseerde landbouw- of tuinbouwrichting. Bso-leerlingen volgen daarna meestal een specialisatiejaar. De tso-leerlingen kunnen naar het hoger onderwijs doorstromen, dus wordt er meer aandacht besteed aan hun theoretische vorming en de kennis van plantprocessen. Voor de landbouwrichtingen van bso en tso speelt de Schipvaarthoeve – de schoolhoeve met praktijkproefvelden – een belangrijke rol. Op de proeven in de diverse teelten leren de leerlingen ziektebeelden en groeistoornissen herkennen, berekenen ze de bemesting en de gewasbescherming, gekoppeld

INFORMATIE – www.pibo.be

py

Infomomenten

rig

ht

Bo

In het PIBO steeg het leerlingenaantal voor het eerst boven de driehonderd – het beste bewijs dat de school degelijk onderwijs aanbiedt en dat jongeren nog altijd geboeid worden door de natuur en haar praktische toepassingen. Onder meer het nieuwe praktijkcentrum Praxis bracht een nieuw elan in de uitbouw van de praktijklessen. De velden, serres en loodsen zijn uitermate geschikt als werkterrein voor de meer gespecialiseerde praktijksessies van de tweede en derde graad. De leerlingen van de eerste graad leggen zich toe op ‘kleinvee’, door kippenrassen, konijnen … te kweken, te verzorgen en deskundig op te volgen. Ze krijgen elk een eigen tuintje om zelf te onderhouden en staan in voor de wisselende aankleding van de toegangshal, binnen thema’s als Halloween, Kerst, Valentijn, de lente … Voor de tweede graad heeft de school al enkele jaren geïntegreerde leerplannen, waarbij de leraar zelf bepaalt of hij de leerplandoelstellingen theoretisch dan wel praktisch aanbiedt. De leerlingen ervaren deze werkvorm als afwisselender en boeiender, maar ook de leerkrachten zijn blij dat ze hun lessen creatiever kunnen invullen en onder andere een oplossing hebben voor de wisselende weersomstandigheden. De leerlingen Biotechnische Wetenschappen hebben zich dit schooljaar extra in allerlei onderzoeksprojecten gestort, waarbij ze opmerkelijk veel laboratoriumcompetenties ontwikkelden op korte tijd. De leerlingen van het specialisatiejaar ‘Land- en tuinbouwmechanisatie’ scherpen hun expertise aan via bezoeken aan mechanisatiebedrijven, ze volgen een opleiding voor heftruckchauffeurs en bezochten Agrotechnica in Hannover. Die internationale dimensie vinden we ook dit jaar uitbundig terug in de stages van de leerlingen – niet alleen in Nederland, maar ook in Duitsland, Luxemburg of Italië. PIBO heeft ook extra aandacht voor de vakoverschrijdende eindtermen. In het kader van herinneringseducatie gaan leerlingen naar het Fort van Breendonk, naar Bastogne, de Westhoek of de Dossinkazerne in Mechelen. Hun sociorelationele en socioculturele ontwikkeling wordt onder meer gestimuleerd door meerdaagse excursies, allerhande culturele activiteiten, eigen creatieve uitingen rond Valentijn of de week van de poëzie.

©©FOTO'S: VTI POPERINGE

Een zeer dynamisch schooljaar

co

Wil je de school beter leren kennen? Dan ben je van harte welkom op voor een wandelbezoek op woensdag 27 april (13.30-16 uur) en zaterdag 30 april (10-12.30 uur). Op zondag 26 juni (13-18 uur) is er de jaarlijkse publieksdag.

Scholengroep Sint-Rembert Torhout

Vrij Land- en Tuinbouwinstituut 050/23 15 14 - [email protected] www.vlti.be

125820K98402

2e graad Plant, dier en milieu BSO - TSO 3e graad Land- en Tuinbouw BSO - TSO Paardrijden en verzorgen Biotechnische wetenschappen Techniek-wetenschappen Chemie

INTERNAAT

OPENDEURDAG

OP PINKSTERMAANDAG 16/05/2016

(13.30 - 18.30 uur)

©©PIBO TONGEREN

Bezoek het labocomplex, de serres, de werkplaats, de schoolhoeve en het hippisch opleidingscentrum.


DOSSIER ONDERWIJS

25

Tuinbouwschool Melle

Goed bij STEM

125901K40005

Bo

er

en

bo

nd

dien zullen we erop toezien dat de leerstof aansluit bij de leefwereld van de jongeren: ze krijgen geen gortdroog theoretisch voer voorgeschoteld, want saaiheid drijft jongeren op de vlucht voor de wetenschappen. Intussen is het hele team aan het brainstormen over hoe de vooropgezette doelen een lesvorm kunnen krijgen, want ook de binding met de context van de tuinbouwschool mag niet verloren gaan. De leerlingen hebben verwachtingen van dat specifieke type onderwijs en die moeten ingelost worden. Ons aanbod binnen STEM is geënt op de studiecontinuïteit die de school biedt en zal bijgevolg het brede veld van de biochemie beslaan. De probleemstellingen en onderzoeksvragen die vanuit de projecten oprijzen, zullen daar verband mee houden, weliswaar aangepast aan de prille leeftijd van 1A-leerlingen. Zij hebben dan een stapje voor als ze later bijvoorbeeld opteren voor Biotechnische wetenschappen of Chemie, waar de vaardigheden van redeneren, modelleren en abstraheren belangrijk zijn. Tuinbouwschool Melle heeft alle troeven in huis om van STEM een succesverhaal te maken. Ze beschikt over een professionele infrastructuur met compleet uitgeruste laboratoria, computerklassen, een uitgerust technieklokaal en competente, enthousiaste leerkrachten. In deze optimale STEM-leeromgeving ligt de nadruk op geïntegreerd onderwijs en ervaringsgericht leren. Daarmee hebben leerlingen op Tuinbouwschool Melle die voor STEM kiezen, een succesvolle studieloopbaan in het vooruitzicht.

ht

St.-Truidersteenweg 323 3700 Tongeren Tel. 012/39 80 40 Fax 012/39 80 50 [email protected]

rig

Infosessies in de school

Infodagen

> Op zondag 24 april, om 11 uur: infosessie 1ste en 2de graad > Op zondag 26 juni, om 11 uur: infosessie 1ste en 2de graad Wie vrijblijvend een dagje wil meelopen, kan op snuffelstage komen. Inschrijven via de website (keuzemenu ‘Onze School’ -> ‘Snuffelstage’)

co

py

In september verbreedt Tuinbouwschool Melle haar studieaanbod, want leerlingen in het eerste leerjaar van de A-stroom hebben voortaan de keuze tussen Agrarische technieken en STEM. De STEM-optie is een logische stap in de verdere uitbouw van het wetenschappelijke segment binnen Life & Science, de basislijn waarmee de school duidelijk maakt dat ze meer dan tuinbouw aanbiedt. STEM staat voor Science, Technology, Engineering & Mathematics, het antwoord van het onderwijsveld op de prangende vraag van onze technologische samenleving naar technisch hoogopgeleiden. Dit initiatief stimuleert jongeren om voor technische, technologische, exact-wetenschappelijke en wiskundige opleidingen en beroepen te kiezen. Wie daarbij alleen denkt aan ingenieurs of programmeurs, gaat te kort door de bocht. Ook in de landen tuinbouw vond er een verschuiving plaats van het manueel ambachtelijke naar het hoogtechnologische en het landen tuinbouwonderwijs moet daarop inspelen. STEM is geen lege doos of een publiekstrekker om de leerlingencijfers op te krikken. De inhoudelijke invulling gebeurde met overleg. Het was een heel doordachte keuze om leerlingen van de A-stroom een alternatief te bieden voor het meer tuinbouwgerichte en diergerelateerde vak Agrarische technieken. Ook instromers krijgen nu de kans om voor STEM te gaan. We willen leerlingen met wat sterkere cognitieve capaciteiten een stevigere basis geven, om later door te stromen naar de meer wetenschappelijk georiënteerde studierichtingen zoals Biotechnische wetenschappen en Chemie. We laten niet lukraak wat extra uren wiskunde of fysica op de leerlingen los, want onze aanpak is gebaseerd op drie i’s: integratie, interdisciplinariteit en interesse. Bij ons worden er verbanden gelegd tussen disciplines zoals wetenschappen, techniek, engineering en wiskunde en ook andere vakgebieden worden bij die aanpak betrokken. We zullen projectgericht werken en de leerling onderzoeksen ontwerpvaardigheden bijbrengen om probleemoplossend te leren denken. Boven-

Woensdag 27 april - 13u30 tot 16u Zaterdag 30 april - 10u tot 12u30 TSO: - Plant,- Dier- en Milieutechnieken

©©TUINBOUWSCHOOL MELLE

- Biotechnische wetenschappen - Natuur- en Groentechnische wetenschappen - Dier- en Landbouwtechnische wetenschappen - Planttechnische wetenschappen

BSO: - Plant, Dier en Milieu

- Landbouw - Tuinbouw en Groenvoorziening - 7de jaar Land- en Tuinbouwmechanisatie

125845K40020

www.pibo.be

INTERNAAT

26

DOSSIER ONDERWIJS


KTA Horteco (Vilvoorde)

©©PTI TUINBOUWSCHOOL KORTRIJK

De leerlingen van KTA Horteco zijn begonnen met het planten van een meidoornhaag van 2,5 km, als milieuvriendelijke omheining van het grasland op het schooldomein. De school opteerde voor een meidoornhaag vanwege haar ecologische meerwaarde, maar ook om het historisch landbouwgebruik in ere te herstellen. Het schooldomein is 52 ha groot en telt 16 ha grasland. Tijdens de milieulessen zullen de leerlingen rond het grootste deel daarvan 12.500 plantjes plaatsen, om een weerhaag te creëren. Dat is de milieuvriendelijke voorloper van prikkeldraad. “Vroeger werd half Vlaanderen omheind met meidoorn”, vertelt de leerkracht Milieu. “Dankzij een juiste bewerking krijg je die struiken zo dicht en stekelig dat er geen dieren of mensen doorheen kunnen. Met onze weerhaag herstellen we het halfnatuurlijk, historisch landschap van de streek, want prikkeldraad heeft de meeste weerhagen en het uitzicht dat zij boden doen sneuvelen.” De leerlingen gaan de haag niet in één keer aanplanten. De volgende schooljaren werken andere klassen eraan verder, tot de hele haag van 2,5 km er staat. Ze bewerken de haag ook nog als ze groter wordt, door de stammen gedeeltelijk in te zagen en schuin te leggen, zodat het ondoordringbare kluwen in de juiste richting groeit. n

PTI Tuinbouwschool Kortrijk

Ledverlichting, aquaponics en kreeftenteelt

bo

Hoe zou een les eruitzien in een andere studierichting van een heel andere school? En wat kunnen die andere leerlingen? Tijdens een uitwisselingsproject tussen KTA Horteco in Vilvoorde en het Busleyden Atheneum (campus Caputsteen) in Mechelen ontdekken leerlingen van het derde jaar bso van een tuin- en landbouwschool wat de vaardigheden en kennis zijn van leeftijdsgenoten uit het aso en omgekeerd. Ze duiken in elkaars les- en leefwereld en tonen aan hun leeftijdsgenoten wat zij leren en kunnen. De derdejaars van KTA Horteco tonen hoe je planten stekt, hoe je kruiden en insecten determineert en hoe je paarden of slangen verzorgt en hanteert. Omgekeerd trakteren de leerlingen van het atheneum de leerlingen van KTA Horteco op een culturele en historische rondleiding door Mechelen. “Met dit project willen we leerlingen laten aanvoelen dat een andere richting of ander onderwijstype niet wil zeggen dat je meer of minder kunt”, vertelt een leerkracht. “Iedereen kan iets anders en heeft talenten. Je kunt altijd en op allerlei manieren bijleren en het is interessant om van elkaar te leren.”

Niet alleen experts in de agrarische sector zijn het erover eens dat boeren en tuinders zullen moeten innoveren om de agrarische sector in België (en bij uitbreiding in West-Europa) leefbaar te houden. Ook biotechnologen en risicokapitaalinvesteerders onderschrijven dat standpunt. Het grove eindproduct raffineren en een nieuw en hoogwaardig product op de markt brengen zal de enige weg zijn om de concurrentie aan te gaan met de landen die massaproductie gekoppeld aan lage productiekosten als sterke troeven hebben. Die noodzakelijke innovatie moet ook gedragen worden door het agrarisch onderwijs. Dat is de provinciale Tuinbouwschool in Kortrijk niet ontgaan, want innovatief leren werken en denken staan er al meerdere jaren hoog in het vaandel. Vorig jaar op Agribex won de school bijvoorbeeld de Agrafiek Award, door haar deelname in een pilootproject van de KU Leuven rond de omegabaars. Inmiddels is het spin-offbedrijf Aqua4c, dat zijn water- en energiestromen koppelt aan het bedrijf Tomatomasters in Kruishoutem, in staat om 200 ton van deze uiterst duurzame vis op de markt te brengen. De samenwerking van de

en

Leerlingen creëren een ecologisch landschap

co

py

rig

ht

Bo

er

Leerlingen bso en aso geven les aan elkaar

nd

Iedereen heeft talenten

De leerlingen van KTA Horteco tonen leeftijdsgenoten hoe je planten stekt.

©©FOTO'S: KTA HORTECO (VILVOORDE)

Leerlingen planten de meidoornhaag op het schooldomein van KTA Horteco.

school met Aqua4c, Howest en UGent wordt voortgezet met de experimentele, duurzame kweek van Australische rivierkreeftjes (redclaws). De inbreng van Howest en UGent is de groeilichttechnologie met leds, waarbij ledverlichting de groei en vervelling van de kreeften optimaal aanstuurt. In samenwerking met Urban Crops, waar sla geteeld wordt in volledig gesloten ruimtes in lagen boven elkaar, gebeurt er ook onderzoek naar groeilicht bij deze teelt. Het middelbaar onderwijs hoeft niet achter te lopen op de industriële innovaties. Maar als de overheid de nodige middelen zou aanreiken, binnen soepelere programmatiemogelijkheden, zou nog veel meer mogelijk zijn.

Tentoonstelling Een aquaponics-opstelling van de school, die de disciplines binnen dit onderzoek schetst, kan je tot 26 juni bezoeken in WaterWar, in de Kortrijkse Budafabriek. Je kunt nog uitgebreider kennismaken met school tijdens de publieksdag van 1 mei. Rondleidingen zijn steeds mogelijk op aanvraag, ook tijdens vakanties en weekends. n


DOSSIER ONDERWIJS

27

College O.L.V.-ten-Doorn Eeklo

bo en

©©FOTO'S: LANDBOUWSCHOOL GEEL

er

Sint-Jozefinstituut Geel

Driedaagse naar Duitsland

Bo

De leerlingen van het vijfde jaar Land- en tuinbouw trokken in maart voor een dag of tien naar de Baltische staat Estonia, waar de partnerscholen Luua Forestry School (in Luua) en Järva County Vocational Training Centre (in Särevere) opnieuw een boeiend programma samengesteld hadden voor bosbouw, veehouderij en groenvoorzieningen. De eerste week kregen de leerlingen in Luua samen een training in bosbouwactiviteiten. Na een opfrissing van de veiligheidsvoorschriften, werkten ze vooral in het bos van de school, dat 3500 ha groot is. In de praktijkloodsen konden ze via simulatieprogramma’s en testopstellingen met hydraulische hefkranen leren werken met een forloader. Daarna kwam het echte werk, waarbij ze eiken, berken, dennen, lorken … nauwkeurig gesorteerd uit het bos haalden. Hun instructeurs lieten hen aanvoelen hoe belangrijk bosbouw en natuurbehoud zijn in Estland. Op dag drie maakten de leerlingen een brandgang, door via een bevroren gracht de bosranden met een bosmaaier vrij te maken. Twee dagen lang oefenden ze het vellen van een loofbos en het zagen van het stamhout op de vereiste lengtes. In de tweede week volgden de landbouwleerlingen een stageprogramma op de landbouwschool in Särevere, met een nadruk op veehouderij en mechanisatie, waarbij ze in de praktijkloodsen trekkertechniek inoefenden. Ze gingen er ook in discussie met de bedrijfsleiders van de schoolhoeve. De tuinbouwleerlingen kregen in de tweede week praktijklessen over allerlei verhardingen. Ze oefenden houtbewerking in een goed uitgeruste praktijkhal, leerden vakkundig sparren enten en kregen een rondleiding in het arboretum van de school. Op de laatste stagedag kregen ze van ervaren instucteurs een schitterende initiatie boomklimmen. Ze klommen niet alleen bijna tot in de top van prachtige eiken, maar ook in een den van zo’n twintig meer hoog. De bijzonder verrijkende stage werd afgesloten met een stadsbezoek aan de hoofstad Tallinn. n

nd

Buitenlandse stage in Estland

©©COLLEGE O.-L.-V.-TEN-DOORN EEKLO

py

rig

ht

Elk jaar trekken de leerlingen van de bsorichting Landbouw drie dagen op bedrijfsbezoek in de buurlanden, waarbij ze kennismaken met de landbouw buiten onze grenzen. Na Frankrijk en Nederland was dit jaar Duitsland aan de beurt. Geniet maar mee van een kort verslag. De bus hield een eerste keer halt bij melkerij Arla, waar elke dag 3,5 miljoen liter melk aangevoerd wordt, om verwerkt te worden tot allerlei zuivelproducten. Op woensdag brachten we een bezoek aan de veiling van Osnabrück, waar 396 dieren geveild moesten worden – vooral vaarzen, wat jonge stieren en enkele kalveren. De dieren stonden er op stro en werden regelmatig gevoederd en opnieuw getoiletteerd. Ze kwamen één voor

co

Een clean-cut van enkele hectaren bos werd in gang gezet. De houtopbrengst financiert deels de werking van de bosbouwschool.

één in de showhal langs, waarna landbouwers en veehandelaars een bod konden doen. Na het middagmaal bezochten we een melkveebedrijf met 160 melkkoeien en 600 vleesvarkens. Van de koeien stonden er 100 in een nieuwe melkstal en 60 (pasgekalfde en zorgkoeien) op stro. De stallen waren vrij oud, maar werden optimaal benut. Donderdag stond in het teken van mechanisatie, met een bezoek aan de firma Claas, die intussen al 103 jaar bestaat. Dagelijks rollen er niet minder dan 40 dorsers, 10 hakselaars en 3 Xerions buiten. Op de boerderij van Claas werden enkele nieuwe types gedemonstreerd – dorser, hakselaar, hooimachine, tractor, Xerion …. Het was een leerrijke en leuke driedaagse. n

Scheppersinstituut Wetteren

Een Spaanse connectie Voor de derde keer neemt het Scheppersinstituut deel aan een Europees uitwisselingsproject, in samenwerking met een technische school uit Llombai (Spanje). Dit keer verblijven 3 Spaanse studenten, tussen 17 en 19 jaar oud, gedurende 2 maanden in de school. Elke week werken ze 4 dagen in boomkwekerijen in de regio Wetteren; op vrijdag doen ze mee met onze leerlingen in de praktijk op school. Zo maken ze enerzijds kennis met de werkmethoden en arbeidscultuur in de Belgische boomkwekerij en anderzijds met het Belgisch onderwijssysteem. Elke 3 weken veranderen ze van stageplaats. Het vraagt van de bedrijfsleiders, hun medewerkers en de verantwoordelijke leerkrachten heel wat in-

spanningen om deze leerlingen op te vangen. Deze leerlingen verblijven voor de eerste maal zo lang in het buitenland, zonder de steun van familie en vrienden, maar er is ook een taalbarrière. Daarnaast wordt er van hen meteen een grote zelfstandigheid gevraagd. Ze verplaatsen zich per fiets van de school naar hun stagebedrijf. Ze zorgen voor hun eigen eten en moeten hun kamers in orde houden. Onze leerlingen van de tuinbouwafdeling gingen ook al twee keer voor één week naar Valencia, om er kennis te maken met de tuinbouwcultuur ter plaatse. Ze worden er goed opgevangen door de directie en leerkrachten van partnerschool EFA La Malvesia in Llombai. n

©©SCHEPPERSINSTITUUT WETTEREN

De Spaanse studenten gingen op bezoek in het PCS.

28

DOSSIER ONDERWIJS


VABI Roeselare

Studenten verbeteren het bedrijfsresultaat

Praktische aanpak

Meer dan driekwart van de studenten vindt dat ze na 7TL communicatiever zijn en steviger in hun schoenen staan om een bedrijf te gaan leiden. Een goede kennis van de technische en economische kengetallen vormt de basis voor een grotere weerbaarheid in economisch mindere tijden. De studenten ondervonden ook dat ‘eens over het muurtje kijken’ heel wat oplevert. Een student besloot als volgt: “Na 7BL was ik nog niet klaar om thuis te werken. Nu weet ik pas wat er allemaal bij een landbouwbedrijf komt kijken, hoe je naar iets kunt streven en het kunt verbeteren.”

co

py

In de enquête geven de studenten duidelijk aan dat de aanpak anders is dan in het middelbaar onderwijs. Via bedrijfsbezoeken en sprekers krijgen ze veel praktische tips en antwoorden op vragen over hun eigen bedrijfssituaties. Diepgaande discussies zijn zeker niet zeldzaam. Tijdens de lessen al worden ze toegepast op hun eigen (stage)bedrijf, samen met het digitaal verwerken en interpreteren van de bedrijfseconomische boekhouding.

nd

LTI Oedelem

bo

Voortdurend zoeken naar innovatie

en

Het team van LTI Oedelem is altijd al vooruitstrevend geweest. Ze staken hun nek uit om als eerste in Vlaanderen de studierichting ‘Natuur- en landschapsbeheer’ aan te bieden, een richting die intussen een vaste stek kreeg in het onderwijsaanbod. Ook op het vlak van stage en competentiegericht leren, probeerde LTI telkens een stap vooruit te denken. Alle leerlingen van de derde graad (Landbouw, Tuinbouw, Natuur en Biotechniek) gaan in de loop van het schooljaar minstens één week op stage. Die eerste stappen op de arbeidsmarkt, in de vorm van een snuffelstage, zijn van onschatbare waarde. De leerlingen worden niet alleen op kennis beoordeeld: vakkennis is belangrijk, maar ook sociale omgang, leergierigheid, inzet, doorzettingsvermogen en kwaliteitsvol en veilig werken zijn noodzakelijke factoren op de arbeidsmarkt.

er

Weerbaarder voor de toekomst

rig

Met stip bovenaan staan de stages in binnen- en buitenland, die de helft van de opleiding uitmaken. De studenten trokken ervoor niet alleen naar landbouwers, maar ook naar constructeurs, adviseurs, verwerkers enzovoort. Voor de buitenlandse stage opteerden de meesten voor een cursus marketing (Nederland), IPM (integrated pest management), hoogproductief melkvee (Denemarken) of biologische landbouw (Oostenrijk). Studenten die naar een Nederlands melkveebedrijf gingen, ondervonden dat leiding geven aan werknemers en een goede werkplanning veel kunnen opleveren. Een student van 7TL vertelt over de cursus hoogproductief melkvee in Denemarken: “Samen met vrienden drie weken in Denemarken gaf me een andere toekomstvisie. Je leert er nieuwe technieken kennen en ontwikkelt er andere vaardigheden. We hebben mensen ontmoet van andere nationaliteiten. Zodra je thuis op het bedrijf werkt, heb je daar nooit meer de kans toe.”

©©LTI OEDELEM

Bo

Veel stage

Werkpunten vinden en vooral verbeteren is hier een belangrijke opgave. Een studente beschrijft de aanpak als volgt: “Als je weinig op de schoolbanken wilt zitten, veel stage wilt doen en veel wilt bijleren, moet je de richting Bedrijfsleider Landbouw volgen.” Het lessenpakket bevat geen uren theorie, maar leert studenten via opdrachten zelfstandig tot resultaten komen. Zo verbeterde de specialisatie Melkvee de bedrijfsresultaten sterk. Nadat ze op studieavonden leerden dat het merendeel van het inkomen op een melkveebedrijf bepaald wordt door voeding, focusten ze zich op kengetallen als voersaldo en voerefficiëntie. Zo verbeterden ze de resultaten van het eigen bedrijf: de melkproductie steeg, de voerefficiëntie verbeterde, de voerkosten daalden en dat resulteerde in een gemiddelde stijging van het voersaldo van 1,51 euro per koe en per dag (op klasniveau). Voor een bedrijf van 80 melkkoeien resulteert dit in een stijging van de jaarwinst met maar liefst 44.000 euro – niet slecht in crisistijden.

ht

Op 1 september ging het zevende jaar Bedrijfsleider Landbouw van start, een unieke richting in Vlaanderen, met de specialisatiemogelijkheden melkvee, vleesvee, varkens, pluimvee en teelten. De uitdaging was een niet-schoolse aanpak te combineren met veel stages en praktische ervaringen. Of we daarin geslaagd zijn, werd duidelijk uit een enquête bij de studenten.

INFORMATIE – Publieksdag op donderdag 5 mei (Hemelvaart), van 10 tot 17 uur. Infoavond Landbouw en 7de TSO Bedrijfsleider Landbouw op 1 juli, www.vabi.be, [email protected], www.facebook.com/vabilandbouw.

Herfstframbozen Ook in het aanbod van de teelten zoekt LTI continu naar vernieuwing. Klassiekers als aardbeien, perkplanten, chrysanten, veldsla en allerlei boomkwekerijgewassen zullen altijd hun plaats in het aanbod behouden. Maar om het assortiment te vernieuwen, zijn we gestart met

de teelt van herfstframbozen. In september moeten de eerste vruchten geplukt kunnen worden. Samen met de commerciële dienst van REO Veiling zocht LTI iets nieuws en hun oog viel snel op de herfstframboos, een teelt die aan een sterke opmars bezig is. REO Veiling ondersteunt trouwens bedrijven die omschakelen. De school deed een beroep op pcfruit voor de broodnodige voorlichting. Voor een school bleek een teelt het jaar rond niet haalbaar, onder meer vanwege de lange zomervakantie. Om die klip te omzeilen werd geopteerd voor de herfstframboos, met Kwanza als hoofdras – een naam die in het Swahili ‘de eerste’ betekent. Het plantmateriaal wordt begin april opgekweekt in een plastic tunnel; half mei volgt het uitplanten in de kas. In mei zullen leerlingen van het zevende jaar Groenvoorziening steunpalen en gewasdraden plaatsen. Om de planten tijdens de zomermaanden te beschermen tegen zonnebrand, wordt de kas gewit. Als alles goed verloopt, kunnen de eerste vruchten geplukt worden bij de start van het nieuwe schooljaar, om in thuisverkoop zowel als door afzet via REO Veiling op de markt gebracht te worden. Leerlingen en leerkrachten kijken met spanning uit naar het resultaat van deze nieuwe teelt. n

Opendeur 28 mei 2016 van 10u tot 18u

©©VABI ROESELARE

7de Agro- en groenmechanisatie (SenSe) 7de Land- en tuinbouwmechanisatie (BSO)

Studenten op weg naar Denemarken voor een internationale landbouwcursus.

125941K95110

Beperkt aantal inschrijvingen ! Optie: getuigschrift bedrijfsbeheer

Adres: KTA MoBi • Industriepark 14/006 • 9031 Drongen Tel: 09 282 09 06 - E-mail: [email protected] www.ktamobi.be

DOSSIER ONDERWIJS

nd

125955K82102


bo

Bachelor Agro- en Biotechnologie

en

Afstudeerrichtingen Agro-industrie - Dierenzorg Groenmanagement - Landbouw

er

INFODAGEN CAMPUS WAAS (Sint-Niklaas) 23 APRIL ǀ 25 JUNI ǀ 3 SEPTEMBER

rig

ht

125937K99578

Bo

odisee.be/agrobio

py

SERIOUS GAME over DUURZAME LANDBOUW

co

- run je eigen Vlaams landbouwbedrijf - kies doordacht voor ecologische, economische en sociale acties ter verduurzaming - doelgroep: 2de en 3de graad SO Test je kennis over het thema Duurzame Landbouw en werk rond dit thema in de klas. Vanaf oktober volgend schooljaar kun je dit doen via www.farmony.be. Vragen over Farmony of interesse in ander landbouweducatief materiaal van Plattelandsklassen vzw? Mail naar [email protected]

Ontwikkeld door Plattelandsklassen, Boerenbond, Centrum Agrarische Geschiedenis en Vliegwerk, in samenwerking met Vlaams Audiovisueel Fonds, Vlaamse Overheid

29

30

DOSSIER ONDERWIJS


PITO Stabroek

De Wijnpers, Leuven

Schoolopleiding en praktijk

Planten aan de ‘hartslagmeter’ Provinciale school De Wijnpers uit Leuven gaat voortaan planten en gewassen continu monitoren met sensoren. Zo kunnen de leerlingen van de richting Planttechnische wetenschappen veranderingen in het klimaat of manipulaties van een plant meteen in kaart brengen.

©©DE WIJNPERS, LEUVEN

Planten opvolgen met een ‘hartslagmeter’

bo

nd

Directeur Lut Lambert: “Het Gentse bedrijf Phyto-IT was enthousiast om met De Wijnpers, als eerste Belgische school, samen te werken in dit vernieuwende project. Aan de hand van metingen kunnen we onze teelt nu beter in de gaten houden en inspelen op stress, voeding of klimaatwijzigingen.”

en

Onderwijs van de 21ste eeuw

Het onderwijs bereidt leerlingen voor op zelfstandig bewegen in de samenleving van de 21ste eeuw, waarin een brede technische geletterdheid noodzakelijk is. Een STEM-opleiding (Science – Techology – Engineering – Mathematics) wil hieraan tegemoet komen, door een waaier van technologische en exacte wetenschappen te bundelen. De Wijn-

Bo

er

Ook dierenzorg is ruimschoots vertegenwoordigd, want in de school zijn er paarden en schapen, kleine zoogdieren zoals konijnen, kippen, muizen, cavia’s en zo meer. Vissen, reptielen en een ruim aanbod vogels ontbreken niet. Een gespecialiseerde ruimte voor het toiletteren van honden, een paardenpiste, buitenvolières, aquaria en terraria zorgen voor een boeiende en gevarieerde opleiding. In het zevende specialisatiejaar Land- en tuinbouwmechanisatie onderhouden en herstellen de leerlingen allerlei machines en tractoren. Het zevende jaar Tuinaanleg en -onderhoud richt zich op groenvoorzieningen, natuur- en bosbeheer. Tijdens dit specialisatiejaar maken de leerlingen kennis met de typische groentechnische kenmerken van de openbare groensector. Het specialisatiejaar dierenverzorging legt de nadruk op het sociaal-economische aspect en is een voorbereiding op aan de slag gaan als zelfstandige of als werknemer. Alle leerlingen leggen op stagebedrijven uit de ruime omgeving de link tussen hun schoolopleiding en de praktijk op een bedrijf. Tijdens praktijkdagen en zelfs enkele praktijkweken op aangepaste locaties functioneren ze in een realistische werkomgeving, met professionele gereedschappen, machines en materialen.

pers anticipeert hierop en start met de nieuwe studierichting Techniek en Wetenschappen, met een ruim aanbod van laboratoriumproeven waarin de theorie getoetst wordt aan de werkelijkheid. Zo verwerven de leerlingen concrete technische en praktische vaardigheden. “We kiezen er bewust voor om deze STEMopleiding heel breed aan te pakken”, zegt directeur Lut Lambert. “Onze leerlingen zullen de theorie zo veel mogelijk in de praktijk toepassen, via samenwerkingsverbanden met bedrijven die een STEM-profiel hebben dat aansluit op de opleiding Techniek-Wetenschappen.” n

ht

INFORMATIE – Je kunt de leerlingen op school in actie zien tijdens de publieksdag op 22 mei, van 10 tot 17 uur. De vakleerkrachten en leerlingen geven je met alle plezier een woordje uitleg.

125938K82205

co

py

rig

Het Provinciaal Instituut voor Technisch Onderwijs (PITO) in Stabroek telt zo’n 1400 leerlingen in haar tso- of bso-richtingen. In de landbouwopleiding leren jongeren met een hart voor de landbouwsector alle aspecten van de boerenstiel. In het tweede jaar van de eerste graad kunnen leerlingen de richting Agro- en biotechnieken volgen, of de optie Land- en tuinbouw kiezen in het beroepsvoorbereidend jaar. In de tweede graad kiezen ze dan de richting ‘Plant, dier en milieu’ in het bso of ‘Plant-, dieren milieutechnieken’ in het tso. De tso-richting ‘Biotechnische wetenschappen’ in de derde graad, met heel wat lesuren wiskunde en wetenschappen, bereidt in de eerste plaats voor op het hoger onderwijs en biedt een sterke basis voor verdere studies tot bio-ingenieur of milieudeskundige. De landbouwafdeling is gericht op melkveehouderij en landbouwmechanisatie. Met haar melkveestal en de nodige infrastructuur baat de school een volwaardig bedrijf uit. De ruime akkerlanden voor voederwinning zijn de praktijklocatie voor landbouwmechanisatie. Al in de tweede graad doen de leerlingen volop praktijkervaring op bij schapen en konijnen. De tuinbouwafdeling, gericht op groenvoorziening, geeft de leerlingen een opleiding voor de sectoren tuinaanleg en -onderhoud, boomkwekerij, openbaar groen en bos- en natuurbeheer. Een eigen moderne serre, een boomkwekerij, een schooltuin en het nodige groen bieden de leerlingen heel wat praktijkmogelijkheden.

©©FOTO'S: PITO STABROEK


DOSSIER ONDERWIJS

TSO - Plant-, Dier- en Milieutechnieken - Biotechnische Wetenschappen - Planttechnische Wetenschappen - Dier- en Landbouwtechnische Wetenschappen - 7de jaar Se-n-Se: Agro- en Groenmechanisatie

125915K40002

Bo

er

en

bo

nd

BSO - Plant, Dier en Milieu - Tuinbouw en Groenvoorziening optie: Tuinaanleg en -onderhoud optie: Bloemen- en Plantencreaties - Landbouw optie: Productiedieren Nieuw! optie: Kleinvee en Gezelschapdieren - 7de Specialisatiejaren: Veehouderij en Landbouwteelten Tuinaanleg en -onderhoud

rig

ht

Sint-Jozefinstituut Departement LANDBOUW

py

Eerste graad: Agro– en biotechnieken leerjaar A en B Sint-Aloysiusinstituut, Kollegestraat 15, 2440 Geel Tweede graad: TSO Biotechnische wetenschappen TSO Plant-, dier– en milieutechnieken optie landbouw of dierenzorg BSO Plant, dier en milieu optie landbouw of dierenzorg

co

• • • • • • • •

Derde graad: TSO Biotechnische wetenschappen TSO Dier- en landbouwtechnische wetenschappen optie landbouw of dierenzorg BSO Landbouw Veehouderij en landbouwteelten (specialisatiejaar) BSO Dierenzorg Gespecialiseerde dierenverzorging (specialisatiejaar)

www.landbouwschool.be

•

125902K90734

KOGEKA • Sint-Jozefinstituut • departement Landbouw Technische Schoolstraat 52 • 2440 Geel Tel. 014 57 85 50 • [email protected]

L ANDBOUW

INDUSTRIE Graafmachine Heftruck Verreiker VCA Vakbekwaamheid Metselen Lassen Elektriciteit/ Elektronica Hydraulica

• • • • • • • •

G-rijbewijs Fytolicentie Starterscursus landbouw Zuivel Klauwverzorging Precisielandbouw Landbouwmachines Tablets en apps

GROEN • • • • • • •

www.pclt.be [email protected] facebook.com/praktijkcentrum

Boomverzorging Plantenkennis Snoeien Tuinaanleg Tuinmachines Tuinontwerp Bedrijfsbeheer

31

32

DOSSIER ONDERWIJS


VLTI Torhout

Agrarisch onderwijs, een degelijke voorbereiding ligt niet alleen op groei en schaalvergroting, maar steeds vaker op ook op efficiënte voeding, bemesting en gewasbescherming, diergezondheid en geneesmiddelengebruik.

Opleiden met een open vizier

©©VLTI TORHOUT

en

bo

Ontpop jezelf

er

INFORMATIE – Op 16 mei heeft de school haar jaarlijkse publieksdag voor alle geïnteresseerden; www.vlti. be; [email protected], www.sintrembert.be/vlti

nd

In februari was er een studiedag over precisielandbouw.

In februari organiseerden we voor de leerlingen en andere geïnteresseerden de studienamiddag ‘Is precisielandbouw de toekomst voor de Vlaamse landen tuinbouw?’ Sprekers kwamen uit ILVO en CRV, van de firma’s Hilaire Van der Haeghe, Isagri, CNH Belgium en Noordzee Drones. Bij de aanvang van de studienamiddag, tijdens de pauze en na de voorstelling door de sprekers, konden de deelnemers infostands bezoeken en kennismaken met de beschikbare technologie.

Interesse in groei? www.mediaservice.be

Bo

Het agrarisch onderwijs biedt veel toekomstmogelijkheden aan jongeren, ook wanneer ze geen roots hebben in de land- of tuinbouwsector. Het is een goede voorbereiding op de arbeidsmarkt maar ook op verdere studies. We concentreren ons niet alleen op een goede theoretische en technische vorming, maar ook op de praktijk. Dat doen we met werkplekleren, uitwisseling met partnerscholen in Wallonië, verplichte binnenlandse stages en vrijwillige buitenlandse stages. Sprekers komen in de klas actuele onderwerpen toelichten, zoals verbreding, het landbouwbeleid, de mestwetgeving, VLIF, maar ook (nieuwe) teelten managementtechnieken. Een landbouwer heeft immers steeds meer behoefte aan bedrijfsbeheer, management, kostprijsanalyse en professioneel onderhandelen. Bij de bedrijfsbezoeken komen zowel klassieke bedrijfstakken als verbreding, toeleveringsbedrijven, afnemers en verwerkers van landen tuinbouwproducten aan bod. De landen tuinbouw is al langer veel meer dan kwaliteitsproducten produceren. De focus

py

rig

ht

De opleiding hoefsmid Word hoefsmid in CVO Brussel!

DEELTIJDS OVERDAG

DEELTIJDS ‘S AVONDS

❧ Je komt 4 dagen per week naar school ❧ De opleiding duurt 1 jaar ❧ € 800 per schooljaar

❧ Je komt 2 dagen per week naar school ❧ De opleiding duurt 2 jaar ❧ € 700 per schooljaar

❧ Je komt 1 avond en 1 zaterdag per week naar school ❧ De opleiding duurt 2,5 jaar ❧ Prijs afhankelijk van traject

co

VOLTIJDS OVERDAG

Certiﬁcaat van hoefsmid Start: september 2016 Meer info? Zie www.cvobrussel.be Infodag op 28/05/2016

Brussel Volwassenen Onderwijs


DOSSIER ONDERWIJS

Structuur hoger onderwijs Met een diploma secundair mag je starten in bijna alle bacheloropleidingen. Voor enkele richtingen gelden extra toelatingsvoorwaarden.

Het hoger onderwijs omvat allerlei opleidingen: Hoger Beroepsonderwijs Bacheloropleidingen (professionele en academische) Masteropleidingen Bachelor-na-bachelor- en Master-na-masteropleidingen Lerarenopleidingen Postgraduaten en na- en bijscholingen Doctoraatsopleidingen

Master na master (manama)

Voorbereidingsprogramma**

(*) Een schakelprogramma is een overgangsprogramma tussen een professionele bachelor en een master. (**) Een voorbereidingsprogramma kan je worden opgelegd als je geen diploma hebt dat je rechtstreeks toelating verleent tot de opleiding waarvoor je wilt inschrijven.

Schakelprogramma*

Academisch gerichte bachelor

Bo

Professioneel gerichte bachelor


er


Hogescholen

bo

Master

en

Bachelor na bachelor (banaba)

Doctoraat

nd

• • • • • • •

Academische opleidingen

rig

ht

Professionele opleidingen

Universiteiten

Academisch gerichte bachelor-/masteropleiding in de bio-ingenieurswetenschappen KU Leuven faculteit Bio-ingenieurswetenschappen

Tel.: 016 32 16 29 Fax: 016 32 19 99

[email protected] www.biw.kuleuven.be

Coupure Links 653, 9000 Gent

Tel.: 09 264 59 01 Fax: 09 264 62 45

[email protected] www.ugent.be/bw

Vrije Universiteit Brussel, faculteit Wetenschappen vakgroep Toegepaste Biologische Wetenschappen

Gebouw E, Pleinlaan 2, 1050 Brussel

Tel.: 02 629 19 31

dbit.vub.ac.be

Universiteit Antwerpen, faculteit Wetenschappen departement Bio-ingenieurswetenschappen

Campus Groenenborger V6, Groenenborgerlaan 171, 2020 Antwerpen

Tel.: 03 265 32 35 Fax: 03 265 32 25

www.ua.ac.be/tbw

co

py

Universiteit Gent faculteit Bio-ingenieurswetenschappen

Kasteelpark Arenberg 20, 3001 Heverlee

Academisch gerichte bachelor-/masteropleiding in de biowetenschappen (industrieel ingenieur) KU Leuven faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen

Technologiecampus Geel, Kleinhoefstraat 4, 2440 Geel

Tel.: 014 80 22 40

[email protected] http://iiw.kuleuven.be/geel

Universiteit Gent faculteit Bio-ingenieurswetenschappen

Campus Schoonmeersen, Valentin Vaerwyckweg 1, 9000 Gent

Tel.: 09 242 42 72 Fax: 09 242 42 79

[email protected] www.ugent.be/bw

Academisch gerichte bachelor-/masteropleiding in de industriële wetenschappen: biochemie, chemie, milieukunde Universiteit Gent faculteit Bio-ingenieurswetenschappen

Campus Kortrijk Graaf Karel de Goedelaan 5, 8500 Kortrijk

Tel.: 056 24 12 11 Fax: 056 24 12 24

Professioneel gerichte bacheloropleiding in de agro- en biotechnologie

[email protected] • www.ugent.be/bw www.ugent.be/campus-kortrijk

Katholieke Hogeschool Vives studiegebied Biotechniek

Campus Roeselare Wilgenstraat 32, 8800 Roeselare

Tel.: 051 23 23 30 Fax: 051 22 82 58

[email protected] www.vives.be/opleidingen/biotechniek

Hogeschool Gent faculteit Natuur en Techniek

Campus Melle, Brusselsesteenweg 161, 9090 Melle

Tel.: 09 243 28 00 Fax: 09 210 45 09

[email protected] www.hogent.be/fnt

Odisee Hogeschool studiegebied Biotechniek

Campus Waas, Hospitaalstraat 23, 9100 Sint-Niklaas

Tel.: 03 776 43 48 Fax: 03 766 34 62

[email protected] www.odisee.be

Thomas More Kempen opleiding Agro- en biotechnologie

Campus Geel, Kleinhoefstraat 4, 2440 Geel

Tel.: 014 56 23 10 Fax: 014 58 48 59

[email protected] www.thomasmore.be

Hogeschool PXL departement PXL-TECH

Universitaire campus (gebouw H), Agoralaan, 3590 Diepenbeek

Tel.: 011 77 50 10

[email protected] www.pxl.be

33

34

DOSSIER ONDERWIJS


Vives

Brede vorming met keuze in specialisatie project uit rond melkrobots, voederinstallaties in de varkenshouderij, programmering van versnellingsbakken, balenwikkelaars, sorteersystemen in de tuinbouw, voeding in serres … In de landbouwmachines is er aandacht voor spuittechniek met allerhande spuitdoppen, driftreductie en normering. Ook mechanische onkruidbestrijding in de biologische landbouw, ploegloos boeren en zaaibedbereiding zijn geen onbekenden voor de studenten. In een volledig uitgerust hydraulicalokaal ligt de nadruk op praktische voorbeelden: loadsensingsystemen, hydrostatische aandrijvingen, koppelomvormers en automatische vario-versnellingsbakken. In het derde jaar ligt de klemtoon op oogstmachines – maaidorsers en hakselaars en de bijbehorende grassnede, kuilmaïs, korrelmaïs, granen, graszaad, bietenrooiers en vlaswerktuigen. Qua groenvoederwinning bekijken we maaiers, schudders, harken, grootpakpersen, rondebalenpersen en balenwikkelaars van naderbij. Commonrailmotoren met uitlaatgassystemen en gps-aansturing voor de precisielandbouw laten ons ook niet koud. Netwerken in tractoren worden bekeken via een didactisch model van canbus-isobus, met foutdetectie op de laptop. Er zijn ook keuzevakken zoals hydraulische en mechanische toepassingen, waar de studenten een drietal powershiftversnellingsbakken, hydropompen en motoren demonteren en monteren. Als de landbouwhogeschool van West-Vlaanderen kan ook de mechanisatie in de akkerbouw/groenteteelt niet ontbreken in het aanbod. Aardappelrooiers, -pootmachines, (automatische) groenteplantmachines, bloemkoolroosmachines, erwtendorsplukkers, bonenplukkers, spinaziemaaiers, irrigatiesystemen, uienrooiers, preipel/wasmachines en klembandrooiers voor prei, wortelen, selderij, bieslook en kolen komen allemaal aan bod. Hierbij is er zeker ook aandacht voor courante problemen als bodemaandrukking, soorten banden en rupsaandrijving, steeds in nauwe samenwerking met heel wat bedrijven uit de landbouwmechanisatie. Werkzekerheid voor onze afgestudeerden is geen enkel probleem aangezien er heel wat landbouwmechanisatiebedrijven in West-Vlaanderen gevestigd zijn. Zo zie je dat specialisatie in de mechanisatie zeker en vast mogelijk is bij Vives Roeselare, als onderdeel van een brede opleiding die heel wat mogelijkheden biedt qua tewerkstelling. n

en

bo

nd

©©VIVES

In een volledig uitgerust hydraulicalokaal ligt de nadruk op praktische voorbeelden.

er

ht

py

rig

In het eerste jaar komen studenten al in aanraking met landbouwmachines, zowel in de theorie als in de praktijk. In de praktijklokalen beschikken we over gewone en common-raildieselmotoren en allerlei didactische transmissies om de volledige werking van de tractor van naderbij te bekijken. Hefinrichtingen worden afgesteld

co

partner in ambitie

voor

Avondopleidingen Voltijdse dagopleidingen Leertijd

FESTIVAL ‘HANDS ON’ Wo 21/05 (13-18u) - Ten Briele Brugge

INFOMOMENTEN

Langlopende opleidingen vanaf september 2016 bij Syntra West VOLTIJDSE DAGOPLEIDINGEN Hondentrimmer - uitbater van een hondenen kattenpension

Zadelmaker

Tuinaannemer-tuinverzorger

Groendecorateur

AVONDOPLEIDINGEN DIERENVERZORGING

GROENVOORZIENING

TOERISME

Hoefsmid

Boomverzorger

Hotelhouder-Hotelmanagement

Hondenfokker & kennelassistent

Florist

Reisleider & Gids

Hondeninstructeur

Herborist

Hondengedragdeskundige

Tuinaannemer-tuinaanlegger

Uitbater kleinschalig Logies – B&B en plattelandstoerisme

Za 27/08 (09-12u) - alle campussen

Hondentrimmer

Ma 29/08 (14-20u) - alle campussen

Paardenfokker

www.syntrawest.be

Boomverzorger

Uitbater hondenen kattenpension

HORECA Ambachtelijk ijsbereider Bespaar tot 40% op uw opleidingen: Syntra West is erkend voor het ontvangen van opleidingscheques en de KMO-portefeuille. Meld u aan op onze website en blijf op de hoogte via informatie op maat!

Zadelmaker

m.z. Spoorwegstraat 14 te 8200 Brugge. Met de steun van: Vlaanderen Vlaams Agentschap voor Ondernemersvorming

078 353 653

[email protected]

www.syntrawest.be

Meer over Syntra West? Blijf op de hoogte via onze social media

Machines in de praktijk

voor het ploegen, maar ook elektronisch afgestelde ploegen passeren de revue. Mechanische, pneumatische en precisiezaaimachines met specifieke granulaatstrooiers zijn het logisch vervolg. Meststof- en kalkstrooiers met hun weegsystemen, de afdraaiproef, kantstrooisystemen en geerstrooien met sectiewerking en gps werden vaste waarden. Automatisatie in melktechniek en ventilatiesystemen met aandacht voor vernieuwde koelmiddelen, frequentieregeling … vormen eveneens een onderdeel van de opleiding. In het tweede jaar gaat een derde van de studiepunten naar een stage, die studenten volgens hun eigen specialisatiewensen kunnen invullen, zelfs in het buitenland. Zo doen ze werkervaring op in twee verschillende bedrijven die bijvoorbeeld melkmachines installeren, controleren of herstellen, landbouwmachines herstellen of varkens en kippenstallen inrichten. In de practica PLC-automatisatie werken studenten een

Bo

Op vraag van het werkveld biedt de richting Landbouw bij Vives Roeselare een driejarige opleiding aan die studenten een brede vorming geeft rond vier pijlers: de plantaardige sector, de dierlijke sector, ondernemen en mechanisatie. Maar binnen elke pijler kunnen studenten zich volgens hun eigen interesse specialiseren, met begeleiding in de keuze van hun specialisatie. We gaan hier wat dieper in op een mogelijke specialisatie in de landbouwmechanisatie.


DOSSIER ONDERWIJS

UGent

©©FOTO'S: UGENT

Word ingenieur van de levende materie Industrieel ingenieur in Gent of Kortrijk

In onze opleidingen komen alle aspecten van de levende materie aan bod – van duurzame productie en verwerking van plantaardige en dierlijke grondstoffen, tot hoe we de natuur en het leefmilieu kunnen beheren en beschermen. De faculteit Bio-ingenieurswetenschappen van de UGent vormt bio-ingenieurs en industrieel ingenieurs.

Je kunt de volledige opleiding tot industrieel ingenieur volgen in Gent en in Kortrijk. Na je eerste bachelorjaar kies je een specialisatie. In je masterjaar kan je in Gent opteren voor biochemie, voedingsindustrie of landen tuinbouwkunde. In Kortrijk kies je tussen biochemie, chemie of milieukunde. Die laatste opleiding is trouwens uniek in Vlaanderen. Kom eens kennismaken op onze infodag op 3 september!

Bio- of industrieel ingenieur? De opleiding Bio-ingenieur focust op het creëren van nieuwe concepten vanuit bestaande kennis. Je wordt opgeleid tot een concept-ingenieur. De opleiding Industrieel ingenieur is eerder gericht op het ontwerpen van toepassingen. In die zin vormt ze applicatie-ingenieurs. Je leert ontwikkelde concepten vertalen naar en toepassen op de werkvloer.

Op de Campus Kortrijk startte dit schooljaar het project ‘Ing. on tour’, waarmee wetenschappers van de faculteit Bio-ingenieurswetenschappen leerlingen uit de derde graad van het secundair onderwijs laten proeven van biochemie, chemie en milieukunde. Aan de hand van concrete vragen (Hoe wordt ons drinkwater gezuiverd? Hoe maak je zelf biodiesel? Hoe kan je DNA onderzoeken?) proeven ze van de mogelijkheden in deze wetenschapsdomeinen en de opleidingen die daarbij aansluiten. Maar liefst 450 leerlingen volgden een van de vele workshops. Enkele reacties van leerlingen: “Ik vond het leuk om zelf biodiesel te maken.” “De theorie was kort en bondig. Toen mochten we zelf de proefjes doen.” “Goede uitleg, leuk practicum. We hebben veel bijgeleerd.”

bo

Bio-ingenieur in Gent

er

en

In Gent krijg je de eerste twee jaar een brede wetenschappelijke basis mee. In je derde bachelorjaar kies je tussen vijf afstudeerrichtingen. In je masteropleiding van twee jaar kan je kiezen tussen acht richtingen: Bos- en natuurbeheer, Cel- en genbiotechnologie, Chemie en bioprocestechnologie, Land- en waterbeheer, Landbouwkunde, Levensmiddelenwetenschappen en voeding, Milieutechnologie of Bio-informatics/Bioscience Engineering. Een bio-ingenieur kan aan de slag in heel diverse functies: van onderzoeker bij de overheid, tot productieleider in een bedrijf. Op www.bioingenieursaanhetwerk.be vertellen afgestudeerde bio-ingenieurs over hun studiekeuze en hun job. Bekijk een overzicht van de opleidingen op www.UGent.be/bw.

rig

ht

Bo

INFORMATIE – Zelf een workshop boeken, kan op www.enbichem.ugent.be/workshops.

py co

nd

‘Ingenieur on tour’ prikkelt leerlingen

35

36

DOSSIER ONDERWIJS


Hogeschool PXL

Opleidingen agro- en biotechnologie Hogeschool PXL biedt twee afstudeerrichtingen aan: biotechnologie (met de specialisaties Cel- en gentechnologie, Voedingsmiddelentechnologie en Omgevingstechnologie) en groenmanagement. Verder is er een postgraduaat Bosbeheer.

Nieuw curriculum Groenmanagement

nd

Wil je afstuderen in de richting Groenmanagement, volg je een driejarige opleiding. Het is een praktische opleiding, ondersteund met theoretische onderdelen, waarbij theorie en praktijk maximaal verankerd zijn in vier blokken per jaar. In het tweede en derde traject van het curriculum ga je op stage, om het werkveld van de groenmanager te verkennen. In het derde traject kan je opleidingsonderdelen kiezen en is er een keuzeproject. Zo kan je je specialiseren in je eigen interessegebied binnen de groensector. Je rondt je studies af met een stage en een bachelorproef van een volledig semester, in binnen- of buitenland. Tijdens de opleiding wordt er niet alleen gewerkt aan de technische competenties maar ook aan onderzoeksen ondernemingsvaardigheden binnen de groensector.

en praktische vaardigheden. De aanpak op basis van projecten die aangeleverd zijn uit het werkveld, met ruime aandacht voor communicatieve vaardigheden en management, biedt heel wat troeven in je latere werkveld. Verder word je ondersteund met moderne ICTtoepassingen. Zo kan je na je studie onmiddellijk ingezet worden op de arbeidsmarkt. Binnen het departement PXL-Tech is er een goed uitgebouwd toegepast wetenschappelijk onderzoek. De studenten worden actief betrokken bij het ontwikkelen van een duurzame campus.

Extra’s

Bo

er

en

bo

De campus in Diepenbeek ligt in een groene omgeving, nabij het Nationaal Park Hoge Kempen. Hier kan je de theorie meteen toetsen aan de praktijk. Dankzij een intensieve samenwerking met het Centrum Duurzaam Groen op de campus in Genk, sta je al tijdens je praktijklessen met één voet in het werkveld.

Troeven van de opleiding De opleiding biedt een evenwichtige balans tussen een theoretische vorming

ht

©©FOTO'S: HOGESCHOOL PXL

INFORMATIE – Infodagen op 5 juli (van 15 tot 20 uur) en op 10 september (van 10 tot 14 uur), op de campus Elfde Linie in Hasselt. Openlesdag op 27 april (inschrijven verplicht, via www.pxl.be/openlesdagen). www.pxl.be/Pub/Opleidingen/ Groenmanagement.html; www.pxl.be/ Pub/Opleidingen/Biotechnologie.html

rig

Odisee

Werkveld en keuzemogelijkheden troef der les, meer eigen inbreng en meer tijd om het werkveld te verkennen werden de leidraad doorheen de opleiding. Opleidingshoofd Stef Aerts: “Het werkveld waar onze studenten later in terechtkomen, is zo divers dat een hogeschool niet alles meer kan aanbieden. Je hebt dus twee opties: supergespecialiseerd worden, of de student het roer in handen geven. Wij kiezen nadrukkelijk voor dat tweede.” Wanneer je studenten zelf inhoudelijke keuzes laat maken, moet je de opleiding daarop afstemmen. “Wanneer jongeren mogen beslissen waarin ze zich willen specialiseren, moet je natuurlijk een verregaande flexibiliteit vastleggen in het curriculum. Je zorgt

co

py

De Bacheloropleiding Agro- en biotechnologie van Odisee Hogeschool in SintNiklaas introduceerde een nieuwe aanpak om het werkveld en de interesses van de student in de opleiding te brengen. De bachelors van nu zijn niet meer de ‘graduaten’ van toen. Met de komst van nieuwe technologie, nieuwe wetgeving, veranderende weerspatronen … veranderen de sectoren in een razend tempo. De opleiding Agro- en biotechnologie van Odisee maakte van heel deze dynamiek gebruik om zichzelf opnieuw uit te vinden. De vier afstudeerrichtingen (Voeding (agro-industrie), Dierenzorg, Groenmanagement en Landbouw) werden helemaal anders opgebouwd. Min-

voor een brede basis van een hoog niveau en laat de student dan zelf daarmee een concrete richting uitgaan. Opdrachten, stages, projecten, het eindwerk – bij ons vult een student maar liefst een derde van de opleiding zelf in!” Op die manier kunnen studenten hun eigen interessegebied opzoeken en zich specialiseren zoals zij zelf willen. De klassieke melkveehouderij, aardappelen, pluimvee of biogroenten, het kan allemaal. Tegelijk proberen steeds meer docenten in de opleiding andere manieren van lesgeven. Stef Aerts: “De studenten komen uit zoveel verschillende richtingen dat het vaak beter werkt wanneer je hen in sommige vakken onder begeleiding in

groepjes de leerstof laat verwerken en niet in een grote aula les geeft. Docenten organiseren vakken als een reeks van discussieseminaries, ze filmen ook lessen zodat studenten ze later kunnen herbekijken enzovoort. Ook in het onderwijs blijkt dat verandering van spijs doet eten, want we merken dat die vakken zeer hoge scores krijgen van de studenten.” INFORMATIE – Wil je meer weten over de opleiding Agro- en biotechnologie in Sint-Niklaas, dan ben je zeker welkom op de infodagen op 23 april, 25 juni en 3 september. Surf ook eens naar www. odisee.be/agrobio.

©©ODISEE


DOSSIER ONDERWIJS

37

HoGent

Ondernemend en innovatief

Innovatief

nd bo en

Professionals van de toekomst

HoGent biedt dus samen met zijn professionele en academische partners een ondernemende, innovatieve en authentieke leeromgeving aan. Met hun praktijkervaring, hun kennis over ondernemen en over de nieuwste ontwikkelingen in de sector staan de afgestudeerden sterk op de arbeidsmarkt. Zo vormt HoGent de professionals van de toekomst.

rig

Maar ondernemen is ook innoveren. De vakgroep Natuur- en Voedingswetenschappen betrekt de studenten in onderzoeksen dienstverleningsprojecten. In dialoog met de onderzoekers leren de studenten onderzoeksprojecten plannen, uitwerken, schriftelijk en mondeling communiceren. Vaak worden ze ook uitgenodigd op studiedagen en workshops waar de onderzoeksresultaten meegedeeld worden aan de sector. De lesgevers en onder-

Ondernemen en innoveren vragen om een stimulerende leeromgeving. Campus Melle is een perfecte locatie voor praktische oefeningen in het kader van boom- en sierteelt, fruiten groenteteelt … Op campus Schoonmeersen maken de studenten kennis met allerhande laboratoriumtechnieken en pilootapparatuur. Op de proefhoeve in Bottelare doen ze oefeningen rond teelttechnieken van voeder- en akkerbouwgewassen, gewasbescherming en landbouwmachines en ze volgen er de ontwikkeling van de gewassen op. Op de varkenscampus op ILVO Dier krijgen ze het dagelijks management van een varkensstal onder de knie. Op de proefhoeve Agrivet worden er praktijkoefeningen voor rundveemanagement georganiseerd. Als student Groenmanagement oefen je stekken, scheuren, sierteeltgewassen enten … in het serrecomplex van ILVO Plant, maar je leert ook alles over klimaatregeling, watergift, bemesting en licht.

er

De opleiding bevat een onderdeel rond ondernemersvaardigheden, waarbij studenten financieel, commercieel en maatschappelijk verantwoord leren denken en handelen. Ze leren een werkeenheid, een bedrijf, een afdeling of een project organiseren, met kennis van kwaliteitszorgsystemen en bedrijfsorganisatie binnen hun vakgebied. Vakken als basisen bedrijfseconomie, bedrijfs- en kwaliteitsmanagement, teeltmanagement en agrarisch bedrijfsmanagement belichten het thema grondig. Dankzij het keuzevak ‘Small Business Project’ kunnen zij hun passie voor een onderwerp omzetten in een proefonderneming, waarbij ze begeleid worden door ondernemende experts. Dankzij heel wat bedrijfsbezoeken ontdekken de studenten de realiteit. Ondernemers komen ook zelf naar de campus voor gastlessen.

Authentiek

Bo

Ondernemend

zoekers onderhouden sterke banden met de landbouwers, de proefcentra, het ILVO en de faculteit Bio-ingenieurswetenschappen van UGent. Zo krijgt toegepast onderzoek een mooie plaats binnen het bredere onderzoeksen onderwijsveld.

ht

Land- en tuinbouwers zijn vandaag ondernemers met kennis van teelttechnische aspecten en alles wat daarmee samenhangt (mechanisatie, wetgeving …). Maar als echte ondernemers worden zij ook bedrijfseconomisch uitgedaagd. HoGent stemde het studieprogramma van de bachelors Agro- en biotechnologie maximaal af op de beroepskwalificaties die de Vlaamse landen tuinbouw in kaart bracht.

©©HOGENT

Als student Groenmanagement oefen je stekken, scheuren, sierteeltgewassen enten … in het serrecomplex van ILVO Plant

Aan de slag met je talent! Opendeurdag zondag 22 mei 2016 van 10 tot 17 uur In het PITO kom je terecht in een school die je ZIN geeft om te LEREN en te ONTDEKKEN, die je TALENTEN naar waarde schat en waar je je GOED IN JE VEL zal voelen. Je leert er OP EIGEN BENEN staan en werkt er VOL VERTROUWEN aan je TOEKOMST. Laageind 19 – 2940 Stabroek Tel.: 03 561 05 00 [email protected]

Inschrijvingsdata? Meer info nodig over onze opleidingen? Surf naar WWW.PITOSTABROEK.BE 125923K40006

co

py

INFORMATIE – Infomomenten op 25 juni en 3 september, van 9.30 uur tot 12.30 uur; [email protected], www.hogent.be/fnt

38

DOSSIER ONDERWIJS


KU Leuven – Technologiecampus Geel

Industrieel ingenieurs en paarden

nd bo

en

BEDRIJFSLEIDERSVORMING

• • • •

Type A Type B Stagebegeleiding Meer info: www.groenekring.be/opleidingskalender

INFORMATIE – Interesse in de opleiding of het onderzoek? Surf eens naar www.iiw.kuleuven.be/geel of bezoek ons tijdens de infodagen (www.kuleuven.be/infodag/geel).

PRAKTIJKOPLEIDINGEN VOOR MELKVEEHOUDERS

• Kunstmatige inseminatie • Klauwverzorging • Vruchtbaarheid bij rundvee

VAKBEKWAAMHEID RIJBEWIJS C • 7 kredietpunten per opleidingsdag • Verschillende onderwerpen: EHBO, ergonomie, omgaan met agressie … • Op verschillende locaties: Roeselare, Evergem, Lochristi, Hoogstraten, Sint-Katelijne-Waver, Asse, Sint-Truiden en Bocholt • 75 EUR/dag • Meer info: www.boerenbond.be/vorming

RIJBEWIJS G (IN SAMENWERKING MET DE LAND- EN TUINBOUWSCHOLEN) • 8 uur opleiding • Examenbegeleiding • Op verschillende locaties: Oudenaarde, Melle, Merchtem, Rotselaar en Hoogstraten

FYTOLICENTIE • Nascholingen met aanwezigheidsregistratie • Vergeet je EID niet • Meer info: www.boerenbond.be/opleidingfytolicentie

125932K95611

co

Momenteel ontwikkelen twee studenten voor hun masterproef, het slotstuk van de opleiding, bijvoorbeeld een volautomatisch systeem om paarden tijdens het transport op te volgen. Met vibratie- en versnellingssensoren me-

EEN GREEP UIT ONS AANBOD

er

Studenten werken een jaar aan hun masterproef. Ze krijgen een probleem voorgeschoteld, verdiepen zich in de materie via wetenschappelijk onderzoek, ontwerpen hun idee op basis van de onderzoeksresultaten en besteden ook een groot deel van hun tijd aan de technologische ontwikkeling van hun mogelijke oplossing. Wanneer studenten prototypes in elkaar zetten, zoeken ze efficiënte, duurzame en betaalbare technologieën. Ze voeren de nodige testen uit, verbeteren de ontwikkeling en sturen bij waar mogelijk. De twee studenten van hierboven ontwikkelden intussen deels zelf software voor het meten en evalueren van de resultaten van de proefritten met de paarden. Ze willen de parameters in kaart brengen die het meest het comfort van de paarden bepalen. Het traject van onderzoeks- tot ontwikkelingsen testfase op een jaar tijd afleggen, is een huzarenstukje, maar zulke uitdagingen krijgen industrieel ingenieurs in de biowetenschappen in hun latere beroepsleven dagelijks voorgeschoteld.

py

Waarschuwingssysteem in de trailer

Van ontwerp tot ontwikkeling

rig

In de masteropleiding Biowetenschappen die focust op de landen tuinbouw, kan je niet alleen opteren voor de afstudeerrichtingen Plantaardige en dierlijke productie, Tuinbouwkunde en Natuur & milieu, maar ook voor Animal Life. De onderzoeksgroep Dier & Welzijn, actief in dit domein, bestudeerde eerder al dat transportwijzen verschillende effecten teweegbrengen bij varkens en runderen. Zo beïnvloeden de rijtechniek, de klimaatomstandigheden tijdens het transport en de ruimte waarover de dieren beschikken hun stressniveau en hun gedrag. De dieren gaan vaker of anders liggen tijdens het transport of komen anders uit de wagen. De effecten van transporttechnieken op het gedrag van paarden werd nog niet in detail bestudeerd, terwijl het transport naar een wedstrijd de prestaties van de paarden misschien wel negatief of positief beïnvloedt. Studenten worden in de opleiding actief betrokken bij dit soort onderzoeksvragen.

Uw partner in agrarische vorming.

Bo

Dierenwelzijn

ten ze de impact van de rit. Ze bestuderen omgevingsfactoren zoals licht, relatieve vochtigheid en temperatuur in de trailer en onderzoeken de gedragingen van het paard via vibratie, hartslag, lichaamstemperatuur, bewegingen en gewichtsverplaatsing. Met die resultaten willen ze een waarschuwingssysteem ontwikkelen, zodat de chauffeur op elk moment kan ingrijpen door bijvoorbeeld zijn rijgedrag aan te passen, om het comfort van de paarden zo groot mogelijk te houden.

ht

Een industrieel ingenieur kent iedereen, de bio-ingenieur eveneens. Maar je kunt het goede van beide ook combineren via de opleiding Biowetenschappen. Op de Technologiecampus Geel van de KU Leuven bestaat er al jaren een opleiding voor industrieel ingenieurs die duurzame technologie ontwikkelen en optimaliseren binnen de landen tuinbouwkunde of de voedingsindustrie.

Het Nationaal Centrum voor Beroepsvorming in de Landbouw vzw (NCBL) is het vormingscentrum van Boerenbond, KVLV-Agra en de Groene Kring.

T: 016 28 61 10 E: [email protected]

©©KU LEUVEN – GEEL


DOSSIER ONDERWIJS

39

BLIJVEN INZETTEN OP JE TOEKOMST Het opleidingsaanbod van Groene Kring richt zich naar iedereen met interesse in de landen tuinbouw. Zowel actieve landen tuinbouwers als jonge (potentiële) overnemers die hun eerste stappen in de sector zetten, vinden bij Groene Kring het juiste aanbod.

Kathleen D’Eer, Groene Kring

Opleiding dicht bij huis Elk jaar organiseert Groene Kring heel wat studievergaderingen en bedrijfsbezoeken op gewestelijk of provinciaal niveau, zodat jonge landen tuinbouwers dicht bij huis kunnen bijleren. Omdat je zo in contact komt met andere jongeren, kan je ervaringen uitwisselen. Op allerlei plaatsen worden er ook praktijkcursussen georganiseerd, bijvoorbeeld over kunstmatige inseminatie, klauwverzorging en lassen.

Junior Class. In de Junior Class neem je met specialisten de belangrijkste ondernemerscompententies onder de loep. Je krijgt een beter financieel inzicht, leert je bedrijf professionaliseren, ontdekt waarop je moet letten bij het aansturen van personeel, leert de kneepjes van onderhandelen en weet je bedrijfsvoering aan te passen aan marktveranderingen. Je leert bovendien wat jouw persoonlijke sterke en minder sterke competenties zijn en hoe je ze moet bijschaven. De cursus is een must voor wie goed voorbereid aan zijn landbouwcarrière wil beginnen!

Starterscursus De starterscursus is een basisopleiding voor iedereen die een land- of tuinbouwbedrijf wil overnemen of opstarten. Ook actieve land- of tuinbouwers kunnen hun kennis opfrissen en praktijkervaring opdoen. De cursus is bovendien de sleutel tot het behalen van het installatie-attest, waarmee je – bijvoorbeeld in het kader van de VLIF-voorwaarden of de top-up voor jonge landen tuinbouwers in het nieuwe GLB – je vakbekwaamheid kan aantonen. Je kunt de vier modules ook afzonderlijk volgen. Je krijgt hierbij de kans om stage te lopen in een sector naar keuze. Cursisten worden professioneel begeleid bij hun stage en bij de voorbereiding van de installatieproeven.

Bedrijfsoverdracht

en

bo

Sectorspecifieke cursus. Via deze op de praktijk gerichte cursus kan je je specialiseren in de sector van je (toekomstige) bedrijf. Je hebt een ruime keuze aan specialisatiecursussen, zoals melkvee, varkens, rundvee en akkerbouw. Ook voor kleinere sectoren zoals pluimvee, fruit, sierteelt of hoevetoerisme is er een aanbod. Je gaat dieper in op het sectorspecifieke ondernemen, de administratieve verplichtingen en allerhande technische aspecten van de sector.

Spiegelreis. Een familiebedrijf in de land- of tuinbouw overnemen? Gemakkelijk is anders! Zelfkennis, communicatie, professioneel samenwerken, visie- en strategiebepaling … Al deze ingrediënten zijn cruciaal voor een geslaagde bedrijfsovername. Bereid je dus tijdig voor en kom naar de Spiegelreis. Tijdens deze tweedaagse reis leer je, samen met een groepje jongeren, hoe je aan het complexe avontuur begint. Specialisten uit binnen- en buitenland brengen nieuwe inzichten aan en leren je technieken die je je hele loopbaan kunt gebruiken.

nd

Algemene cursus. Je krijgt de basiskennis van de landbouwwetgeving mee en ontwikkelt de eerste inzichten in financieel beheer, bedrijfsvoering en ondernemerschap. Ook allerlei aspecten van een bedrijfsovername komen aan bod. Deze cursus is een aanrader voor jonge starters en voor actieve landbouwers die het fijne willen weten van de huidige landbouwwetgeving.

VORMING

INFORMATIE – Wil je op de hoogte blijven van het aanbod van Groene Kring? Meld je dan aan via [email protected] of neem een kijkje op de www.groenekring. be/opleiding.

co

py

rig

ht

Bo

er

Elk jaar pakt Groene Kring uit met een uniek en vernieuwend aanbod dat zich specifiek richt naar familiale bedrijfsopvolging. Zo worden jonge overnemers in diverse formules voorbereid op het overnameproces. In samenwerking met de partners van het Kenniscentrum Bedrijfsopvolging wordt ook voor de overlaters een specifiek aanbod op maat uitgewerkt.

STARTERSCURSUSSEN

RIJBEWIJS G

LAND- EN TUINBOUW

OPLEIDING & EXAMENBEGELEIDING

Wil jij je kennis opfrissen en op de hoogte blijven van de laatste wetgeving en nieuwigheden? Heb je interesse om een bedrijf over te nemen of heb je net overgenomen? Dan is deze cursus de ideale basisopleiding! Je kan je attest van vakbekwaamheid behalen, waardoor je in aanmerking komt voor VLIF-steun en, specifiek voor de jonge starters, ook voor de top-up in het kader van het GLB. TIP: Vraag je educatief verlof aan!

Groene Kring biedt iedereen de mogelijkheid om een praktijkopleiding te volgen op verschillende locaties in Vlaanderen.

ALGEMENE STARTERSCURSUS (type A) 100 uur boeiende informatie over landbouwwetgeving, ondernemerschap, bedrijfsovername, financieel beheer en boekhouding.

Tijdens de intensieve opleiding leer je de noodzakelijke controles van het voertuig, de manoeuvres op het privéterrein en een vlotte maar defensieve rijtechniek op de openbare weg. Vanaf juni mogelijkheid tot opleiding volgen in Oudenaarde, Merchtem en Hoogstraten. Info & inschrijven: www.groenekring.be/rijbewijsg

Info & inschrijven: www.groenekring.be/starterscursus

In samenwerking met:

In samenwerking met:

40

DOSSIER ONDERWIJS


AFGESTUDEERD, EN WAT NU? Wanneer je als boerenzoon of -dochter afstudeert – na een gerichte studie of eventueel een vervolgopleiding – kan je kiezen voor een toekomst op je ouderlijke landbouwbedrijf. Dan zijn er diverse mogelijkheden. Ga je eerst wat buitenshuis aan de slag? Start je thuis als een zelfstandig helper? Start je thuis in een samenwerkingsverband met je ouders, bijvoorbeeld in een lv? Of neem je het bedrijf volledig over? Welke optie je ook kiest, het is een van de belangrijkste beslissingen in je carrière en in je leven. Die vormen een ‘toegangsticket’ voor een bedrijf. Door de investeringen die in het verleden gebeurden in immaterieel actief, is het bedrijf geworden wat het nu is, het bedrijf dat jij wilt overnemen.

nd

Factoren voor een succesvolle opvolging

Bo

er

en

bo

Elke situatie is anders, maar sommige factoren kunnen een overdracht vlotter laten verlopen. Zo is het essentieel om er vroeg aan te beginnen. Neem genoeg tijd om over de opvolging te praten. Lukt dat moeilijk, schakel dan professionele hulp in. Het Kenniscentrum Bedrijfsopvolging kan je op weg zetten. Organiseer geregeld (werk)vergaderingen om de verhoudingen en taakverdeling binnen het bedrijf te bespreken, want niet alleen het fysieke bedrijf moet overgedragen worden, ook de kennis en verantwoordelijkheid moeten bij de nieuwe bedrijfsleider terechtkomen. Vergeet ook niet dat er bij een opvolging meer partners betrokken zijn dan de ouders en de opvolgende zoon/ dochter. Welke rol zal de partner spelen? Hoe voelen andere broers en zussen zich bij de hele bedrijfsopvolging? Voor de oudere generatie betekent de opvolging dat ze verantwoordelijkheid afstaan. Doe dat stapsgewijs en wacht er niet te lang mee. Verschaf duidelijkheid over de tijdsplanning, de betrokkenheid en de vereisten in verband met financiële garanties. Voor de opvolger is het ook belangrijk dat hij/zij in zichzelf investeert. Ken je capaciteiten en je werkpunten. Door een extra opleiding of wat werkervaring buiten het landbouwbedrijf sta je misschien steviger in je schoenen.

©©GROENE KRING

ht

Net als in een goed huwelijk is er bij een samenwerking meer nodig dan liefde.

rig

VORMING

de lopende investeringen en degene die er nog zitten aan te komen … Je moet een totaalbeeld krijgen van de financiële situatie van het bedrijf. Naast het financiële aspect zijn er nog andere aandachtspunten bij de samenwerking tussen generaties. Net als in een goed huwelijk is er meer nodig dan liefde. Een goede verstandhouding en communicatie zijn essentieel. Leg van bij het begin vast hoe lang de samenwerking zal duren, want dan weten alle partijen hoe hun toekomst eruitziet. Vergeet ook niet dat verschillende generaties verschillende ambities kunnen hebben. Houd daar rekening mee en vind een manier om ermee om te gaan.

Liesbet Corthout, projectmedewerker Innovatiesteunpunt

co

py

Idealiter gaat er aan een bedrijfsopvolging een lang en doordacht proces vooraf. Vaak werken de twee generaties gedurende een periode nog samen. Als je een zelfstandige helper wordt, ben je een medewerker op het bedrijf. Je krijgt al een zicht op het leven als bedrijfsleider, maar je draagt geen eindverantwoordelijkheid. Dat creëert ruimte om te leren en te groeien. Toch is het van belang dat je als zelfstandige helper snel verantwoordelijkheid krijgt, om je voor te bereiden op de bedrijfsoverdracht. De periode waarin je aan de slag bent als zelfstandig helper mag ook niet te lang duren. Na enkele jaren moet je een duidelijk beeld hebben over je toekomst. In een samenwerkingsverband is de opvolger al voor een gedeelte eigenaar van het bedrijf. Overdrager en opvolger delen dan de eindverantwoordelijkheid. Nog meer dan bij een zelfstandige helper, moet je tot een afstemming komen over het leiden van het bedrijf. Om alles vlot te laten verlopen, moet je al van bij de start van de samenuitbating duidelijke afspraken maken. Ook hier is het nodig een timing vast te leggen voor de volgende stap: de overdracht van de rest van het bedrijf.

Todolijst bij een bedrijfsopvolging Een bedrijfsopvolging vraagt tijd voor de technische afhandeling en de optimalisatie van het overnamedossier, maar ook de periode daarvoor is belangrijk, want eerst moet je de haalbaarheid en wenselijkheid van een overname onderzoeken en bespreken. Een financieel plan geeft een overzicht van de huidige inkomsten, de kosten,

INFORMATIE – Op www.kenniscentrumbedrijfsopvolging.be vind je een overzicht van alle opleidingen. Op groenekring.be/dewisselbrochures kan je interessante brochures downloaden, specifiek voor overlaters, overnemers en partners.

Vorming en informatie

Eigendomsoverdracht

Het Kenniscentrum Bedrijfsopvolging organiseert allerhande vormingsmomenten en cursussen rond het thema van de opvolging.

Bij een overdracht gaat het om drie ‘soorten eigendom’. Ten eerste zijn er de roerende goederen – dieren, machines, voorraden … Verder zijn er onroerende goederen – gebouwen, (pacht)gronden … Het derde aspect is het moeilijkste, het zogenaamd ‘immaterieel actief’. Dat zijn betalingsrechten, nutriëntenemissierechten (NER’s), pachtrechten en premies zoals de zoogkoeienpremie.

> Generatieoverdracht doordacht. Deze vijfdelige sessie voor overlaters en overnemers biedt een overzicht van alle aspecten waaraan je moet denken tijdens het proces. De volgende reeks start op 31 mei in Paal (Beringen), telkens van 19.30 uur tot 22.30 uur.

EEN BEDRIJFSOPVOLGING VRAAGT TIJD VOOR DE TECHNISCHE AFHANDELING EN DE OPTIMALISATIE VAN HET OVERNAMEDOSSIER.

> Familieacademie. Hoe beïnvloedt de opvolging alle familieleden? Deze vorming voor het hele gezin vindt plaats op zondag 10 juli, van 11 tot 16 uur, in Paal (Beringen). > Spiegelreis. Deze tweedaagse met overnachting organiseren we voor jongeren die willen nadenken over hun professionele toekomst. De volgende Spiegelreis vindt plaats op 10 en 11 september, regio Antwerpen-Vlaams-Brabant.

Wegwijs in het landbouwonderwijs

Recommend Documents