Wegwijs in
het Europees Vluchtelingenfonds
Zoeken naar huisvesting Minderjarigen Juridische bijstand Opleidingen Werk zoeken Psychologische hulp
Verantwoordelijke uitgever: Isabelle Küntziger | Redactie: Fedasil | Layout: Signélazer | Foto’s: Denis Erroyaux, Layla Aerts, Éric de Mildt | gedrukt op gerecycleerd papier | D/2009/10.053/3 | December 2009. Ce dépliant est aussi disponible en français.
Vooraf
België kent, net als de meeste andere Europese landen, momenteel een aanzienlijke stijging van het aantal asielaanvragen. De Belgische regering heeft onder mijn impuls gewerkt aan wetgevende en structurele oplossingen om het tekort aan opvangplaatsen voor asielzoekers te verhelpen. Er werden financiële middelen vrijgemaakt om de oprichting van bijkomende opvangstructuren (zowel collectieve opvangcentra als individuele plaatsen) mogelijk te maken. Om de solidariteit tussen de lidstaten te versterken door een vernieuwd evenwicht van de inspanningen op het vlak van opvang, werden vier Europese Fondsen opgericht voor de vluchtelingen en nieuwkomers. Het Europees Vluchtelingenfonds (EVF) blijkt een kostbaar instrument als het erop aan komt het hoofd te bieden aan uitzonderlijke situaties, zoals de opvangcrisis die we momenteel kennen. Het Belgische programma 2008-2013 van het EVF zal ook initiatieven steunen op het vlak van juridische, psychologische of sociale begeleiding van asielzoekers of erkende vluchtelingen. In het bijzonder projecten die vluchtelingen begeleiden bij het zoeken naar een geschikte woning, zullen voorrang krijgen. Ik hoop dat deze folder van het EVF leidt tot nieuwe initiatieven van projectpromotoren, die de asielzoekers en vluchtelingen maximaal ten goede zullen komen.
Philippe Courard, Staatssecretaris voor Maatschappelijke Integratie
1
2
Het Europese Vluchtelingenfonds
Het Europese Vluchtelingenfonds
Het Europese Vluchtelingenfonds (EVF) is een programma, opgericht in 2000 door de Europese Unie. Het EVF cofinanciert projecten op het vlak van opvang van asielzoekers, integratie van vluchtelingen en hervestiging. Het zorgt voor een erg brede waaier van verschillende acties: juridische, socioeconomische, psychologische begeleiding en steun, opleidingen… Welke soort projecten? De selectie van projecten die steun krijgen van het EVF, gebeurt op basis van prioriteiten die worden vastgelegd door de Europese Unie. De prioriteiten van het programma 2008-2013 in België waren, oorspronkelijk, gericht op de uitvoering van nieuwe wetten op het vlak van asiel. De programma’s zijn geëvolueerd naar cofinanciering van projecten die een antwoord bieden op de verzadiging van het opvangnetwerk voor asielzoekers, meer specifiek door het zoeken naar huisvesting te steunen. Het EFV cofinanciert enkel en alleen projecten. De dagelijkse werking van een organisatie kan niet worden gefinancierd.
Hoe steunt het EVF? De projecten, gesteund door het EVF, genieten een gebruikelijke cofinanciering van 50% van de totale kost van het project. Ze kan echter tot 75% bedragen voor projecten betreffende minderjarigen of vrouwen in moeilijkheden, of nog voor projecten die streven naar een verbetering van de samenhang tussen het nationale beleid en de gemeenschappelijke verworvenheden van de lidstaten. De geselecteerde projecten worden beschreven in een heel uitvoerige overeenkomst. Het EVF werkt met heel precieze technische vereisten die strikt moeten worden nageleefd. De aandachtspunten hebben betrekking op het feit of de uitgaven in aanmerking komen en op de overeenstemming van de begunstigden met de doelgroep: asielzoekers, erkende vluchtelingen of personen die subsidiaire bescherming genieten. Andere nieuwkomers of kandidaten voor de regularisatie maken er geen deel van uit. fedasil
3
Wie kan een financieringsaanvraag indienen? De begunstigden zijn vzw’s, maar ook de overheid. Personeelskosten voor ambtenaren moeten, om in aanmerking te komen, echter uitdrukkelijk zijn vastgelegd voor het project. De houders van EVF projecten komen dus van verschillende horizonten: ocmw’s en andere openbare instellingen, verenigingen die sociale integratieprojecten ontwikkelen (administratieve hulp bij het zoeken naar huisvesting), verenigingen die bevolkingsgroepen uit het buitenland of van buitenlandse afkomst begeleiden, sociale vastgoedkantoren, vrouwenverenigingen en -bewegingen, verenigingen die zich bezighouden met minderjarigen, koepelverenigingen…
Hoe een kandidatuur indienen? Fedasil, de autoriteit die bevoegd is voor het beheer van het Fonds in België, lanceert elk jaar een projectoproep. Deze oproep wordt gepubliceerd op de site www.fedasil.be en op de site van het Belgisch Staatsblad (www.staatsblad.be). De ingediende projecten worden onderzocht en voorgelegd aan een selectiecomité.
De Europese Unie wil een gelijkgericht beleid voeren op het vlak van asiel en immigratie. Naast het EVF heeft de Unie drie andere aanvullende Fondsen opgericht in 2008: het Integratiefonds, het Terugkeerfonds en het Fonds Externe Grenzen.
4
Het Europese Vluchtelingenfonds
fedasil
5
Overzicht van enkele projecten Bij wijze van voorbeeld, het EVF 2008, voorzien van meer dan 3.300.000 €, heeft een dertigtal projecten medegefinancierd. Hieronder zijn enkele concrete voorbeelden van projecten, gesteund door het EVF. Zoeken naar huisvesting Het EVF steunt het zoeken naar huisvesting voor de erkende vluchtelingen. De personen die het statuut van vluchteling hebben verkregen, krijgen coaching (Caritas), begeleiding bij het zoeken naar een woning (Convivium, ocmw van Brussel, CAW Sonar, Minderhedencentrum De8) of voorlopig onderdak (ocmw van Destelbergen).
Minderjarigen Het EVF steunt projecten die specifieke antwoorden bieden aan niet-begeleide minderjarigen. De jongeren krijgen sociale en psychologische steun (Aïcha), een verblijf in geval van nood of hulp bij zelfstandigheidwording (Synergie 14), groepstherapie (Solentra). Het EVF steunt ook een opleidingen- en supervisieproject voor professionals die minderjarigen opvangen (Vereniging van steden en gemeenten van Wallonië).
Juridische bijstand Het EVF begeleidt de hervorming van het asielrecht: opleidingen voor personeel van het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS), invoering van een juridische databank bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen, analyse van asieldossiers en eventuele interventie bij de beslissinginstanties (Belgisch Comité voor Hulp aan Vluchtelingen – BCHV), helpdesk en opleidingen voor de tussenkomende partijen van de 1e en 2e lijn (Vluchtelingenwerk Vlaanderen).
6
Het Europese Vluchtelingenfonds
Opleidingen Het EVF moedigt de ontwikkeling aan van opleidingen en supervisies voor de maatschappelijk werkers van de collectieve centra (Rode Kruis) en de individuele opvangstructuren (Vereniging van steden en gemeenten van Wallonië).
Werk zoeken Het EVF steunt de projecten inzake administratieve begeleiding en het zoeken naar opleidingen of werk: begeleiding bij de toegang tot overheidsdiensten (Rotes Kreuz in Eupen, Form’Anim in Luik of nog Le Miroir Vagabond in Luxemburg), benutten van bekwaamheden van asielzoekers (Groep Intro), hulp bij de integratie van artiestenvluchtelingen (Vluchtelingenwerk Vlaanderen).
Psychologische hulp Het EVF steunt projecten die hulp bieden bij ontreddering of psychologische kwetsbaarheid van asielzoekers en vluchtelingen. Groepsgesprekken voor asielzoekers (centra Rode Kruis), begeleiding van jongvolwassenen (Mentor Escale), consultaties (Ulysse, Solentra), integratie van vrouwen die geconfronteerd worden met besnijdenis (GAMS).
fedasil
7
Praktische informatie Het Federaal Agentschap voor de Opvang van Asielzoekers (Fedasil) is de bevoegde overheid voor het beheer van het EVF in België. De directie Netwerkbeheer en –controle van Fedasil adviseert, steunt, volgt en controleert de projecten. Bij het afsluiten van de programma’s kiest de Inspectie van financiën enkele projecten uit om te controleren.
Fedasil EVF-cel Kartuizersstraat 21 1000 Brussel
[email protected] T 02-213 44 45
[email protected] T 02-213 44 04
De volgende documenten zijn toegankelijk op de site van Fedasil
www.fedasil.be/EVF – Vademecum voor de projectpromotor – Formulieren voor de indiening van een project – Basisakte en Europese beslissingen – Meerjaarlijkse en jaarlijkse programma’s – Projectlijsten EVF (2002-2008)
8
Het Europese Vluchtelingenfonds
www.fedasil.be
Het Europees Vluchtelingenfonds (EVF) is een fonds van de Europese Unie.