Webverslag Charlois 2015 Op woensdag 15 april 2014 hebben we samen met de deelnemers, jong en oud een presentatie van hun gemaakte werk gegeven, waarbij we buurtbewoners, familie en vrienden hebben uitgenodigd om het Handgemaakte Boeken Feest te vieren. Vijftien deelnemers hebben in drie maanden tijd een heel boek van begin tot eind zelf gemaakt met bestaande ambachtelijke technieken: creatief schrijven, papier scheppen, drukken en boekbinden. Het team van “van Broek tot Boek” heeft de deelnemers tien ochtenden lang begeleid in het ambachtelijke proces. Dat was hard werken, alles zelf met de hand doen. Zo’n dertig kinderen hebben samen het BiebBoek ‘Ode aan Charlois’ gemaakt Ze hebben geschreven over bijzondere plekken in Charlois, papier gemaakt, stempels gemaakt en en gedrukt en voor het eerst in hun leven met typemachines gewerkt. Ze vonden het prachtig! Alle gedichten en bijzondere plekken die zijn beschreven in woord en beeld zijn samengebonden in het BiebBoek dat we hebben aangeboden aan Bibliotheek Charlois, waar het altijd in te kijken is. Onder de foto’s van de kindermiddagen staat een korte samenvatting van de bijeenkomsten van de ouderen/volwassenen.
© van Broek tot Boek 2014
1
4 februari 2015: Welke herinneringen zijn er bij kledingstukken? Veel kledingstukken zijn versleten, te klein, uit de mode of om een andere reden in de kast beland. Maar de herinneringen zijn er wel. We laten ons inspireren door een gedicht van Ted van Lieshout. We schrijven een elf, een kort en krachtig gedicht. Ook wordt er nagedacht over een illustratie bij de elf en maken we een stempel.
© van Broek tot Boek
www.vanbroektotboek.nl
11 februari: De deelnemers hebben als ‘huiswerk’ een film kunnen zien over het papiermaakproces. Vervolgens gaan we aan de slag met de eigen textiel. De kledingstukken worden in kleine stukjes geknipt. Die worden later in de Hollander vermalen tot pulp. Door het knippen komen nog meer herinneringen boven. De mensen helpen elkaar waar nodig. Er wordt gezellig gekletst terwijl resoluut de schaar wordt gezet in een spijkerjasje met sexy rits, een jurk van een overleden moeder en een clownspak.
18 februari: We nemen het gedicht “Ode aan mijn jas” van Remco Campert als inspiratiebron. Er ontstaan dichtregels zoals ”We deden wat mocht en niet mocht | Beleefden woeste avonturen | Maar steeds verliet je me voor een ander | Ging je lekker draaien … | In de wasmachien.” We maken een begin met een linoleumsneden en stofstempels.
4 maart: We verbouwen de bibliotheek tot papiermakerij. De deelnemers scheppen in tweetallen de vellen papier van de pulp van hun verknipte kledingstuk.
© van Broek tot Boek 2014
3
11 maart: We hebben nog meer vellen papier nodig. Inmiddels heeft een aantal mensen het aardig onder de knie en wordt er productie gedraaid. Ook worden kleinere vellen en toevoegingen in het papier verwerkt, zoals gedroogde bloemen, herfstbladeren en draadjes uit de kledingstukken.
18 maart: De deelnemers hebben de smaak te pakken en maken nog meer papier, maar nu gaan ze ook op een kunstzinnige manier met de pulp en andere materialen aan de slag. Het papier dat in de vorige lessen is geschept, is gedroogd en geperst. We bekijken de vellen en maken een keuze voor de boeken.
25 maart: De papiermakerij maakt plaats voor een drukwerkplaats. De lino’s worden verder uitgegutst en allerlei druktechnieken worden uitgeprobeerd. Een bonte verzameling typemachines haalt frustraties en leuke herinneringen op en de deelnemers gaan vrolijk aan de slag met hun teksten.
© van Broek tot Boek
www.vanbroektotboek.nl
1 april: We hebben nog een les waar we teksten typen en schrijven. Ook worden de stempels afgedrukt. Er komt een pagina met de colofon in looddruk. Elke deelnemer maakt een afdruk op het handgeschepte papier en het is bijzonder om de gezichten te zien als het vel uit de pers gehaald wordt.
8 april: We lijmen de kaften (platten) en leggen de pagina’s op de gewenste volgorde. Door de bibliotheek klinkt het getik op de slagponsen om de gaten voor de binding te maken. Met een bonte verzameling garen worden de boeken met de Japanse binding ingebonden. Er ontstaat een prachtige verbinding, de lessen, mensen, vellen papier, teksten en ambachten vormen een geheel. Als kers op de taart worden de titels op de kaft gedrukt.
15 april: Het is feest! De boeken zijn klaar. Er is muziek, Charlois TV komt filmen, deelnemers dragen voor, er zijn lekkere hapjes, de cultuurscout is er, de ouders van de kinderen die hebben mee gedaan en ook een aantal leden van de Gebiedscommissie komt kijken en luisteren. We zijn ontroerd door de gedichten die worden voorgedragen en genieten.
© van Broek tot Boek 2014
5
27 mei: We komen nog een keer bij elkaar in een reünie en organiseren een ‘speed-‐date’ met de boeken. De deelnemers schrijven flarden uit de boeken over op strookjes en maken hiermee een ready-‐made gedicht. Het is een prachtige afsluiting! We hadden een lange adem nodig, maar daarmee is het veel krachtiger geworden. We spreken onze dank uit aan iedereen die dit mogelijk heeft gemaakt! Rotterdam , juli 2015 Marieke de Hoop & Carla Scheepe-‐Belksma
© van Broek tot Boek
www.vanbroektotboek.nl
© van Broek tot Boek 2014
7
© van Broek tot Boek
www.vanbroektotboek.nl
© van Broek tot Boek 2014
9