waterrecreatie www.waterrecreatie.be
+VAARKAART
ivoor waterskt en snelvaar
Watertoerist of -sporter?
Zo geniet je het jaar rond
‘Van figuurskiën
tot slalom Passie voor waterski
Praktische tips, agenda & nautisch nieuws Test jouw waterkennis en win!
vooraf
Beste lezer Voor je ligt alweer de derde editie van ons jaarmagazine over waterrecreatie. Vlaanderen biedt dan ook ontelbare mogelijkheden om van het water te genieten. Langs ons fijnmazige netwerk van rivieren en kanalen ontdek je een verrassend andere wereld. Eén met feeërieke landschappen, een rimpelend wateroppervlak en onverwacht veel groen. Met dit magazine willen we je inspiratie bieden om nog meer plezier te beleven aan onze waterlopen. Actief of minder actief, op, naast of zelfs in het water – de keuze is aan jou. De sprankelende ideeën en handige weetjes in dit magazine zijn afgestemd op jong en oud. Op de beginnende recreant én de doorgewinterde waterrat. Veel leesplezier! Promotie Binnenvaart Vlaanderen
‘Ik geniet van de rust en charme van de waterweg. Je ontdekt Vlaanderen op een andere manier.’
Toervaart/snelvaart • Wie mag een plezierboot besturen? • Wanneer mag ik varen? • Waar bevinden zich de jachthavens?
in dit nummer
02 Doen
tips voor een jaar rond waterfun
06 Vaarkaart
Snelvaartzones, jachthavens en veel meer
10 Actueel
Beleidsplannen en nautisch nieuws + Veilig genieten: test je waterkennis
12 Handig!
08 Reportage
Kurt Cleeren over zijn passie voor alle vormen van waterskiën
Nieuwe kaarten en praktische weetjes
‘Je kunt je niet voorstellen hoe het voelt om gewichtloos te zijn en van de onderwaterfauna en -flora te genieten.’
Onderwatersport Promotie Binnenvaart Vlaanderen Armand Hertzstraat 23, 3500 Hasselt T 011 23 06 06,
[email protected] www.waterrecreatie.be
2 waterrecreatie 2010
• Waar vind ik de mooiste plekjes in Vlaanderen en Nederland? • Bij welke clubs kan ik lessen volgen?
‘Ik ben verslaafd aan de stilte en het spel met de natuurkrachten’.
‘Ik hou van varen maar laat dat liefst aan een ervaren kapitein over.’
‘Alleen al de aanwezigheid van water geeft me een onwaarschijnlijk rustgevend gevoel.’
Zeilen
Passagiersvaart
Oeverrecreatie
• Waar kan ik varen met staande of gestreken mast? • Welke cursussen of brevetten heb ik nodig? • Bij welke zeilclubs kan ik me aansluiten?
• Wat zijn leuke trips? • Welke bedrijven bieden vaartochten aan? • Waar kan ik een rondvaart boeken?
• Waar vind ik kaarten van alle waterlopen in Vlaanderen? • Mag ik overal vissen? • Waar vind ik leuke fiets- of wandelroutes?
‘kajakken is een van de meest complete sporten. Je traint je arm- en je buikspieren en je blijft in conditie.’
‘Dat gevoel van zweven boven het water zou ik voor geen geld meer willen missen.’
Kano/kajak/ rafting/roeien
Jetski/ waterski
• Waar vind ik een roeiclub? • Mag ik overal kajakken? • Waar kan ik een kano huren?
• Waar kan ik een initiatiecursus volgen? • Waar mag ik water- of jetskiën? • Hoe vind ik tweedehandsmateriaal
Ontdek het allemaal op www.waterrecreatie.be 2010
waterrecreatie 3
doen
Het jaar rond
waterfun Ontspannen op of naast het water kun je het hele jaar door. Op de meest verrassende plaatsen en manieren. We selecteerden 5 inspirerende ideeën om van de Vlaamse waterrijkdom te genieten.
1
2. Fietsen in de Antwerpse haven
© Rivertours
1. Boottocht op de Stille Waters Staan de idyllische landschappen van de tv-serie Stille Waters jou ook nog in het geheugen gegrift? De Scheldemeanders rond Temse zijn de perfecte locatie voor een onvergetelijke boottocht. In de regio vind je verschillende arrangementen waarbij je met een passagiersschip meevaart. Van mei tot september vertrekken de schepen iedere woensdag en zondag. Daarnaast kun je met een groep het hele jaar door een schip afhuren. Misschien een ideetje voor je volgende familiefeest of bedrijfsevenement? i www.rivertours.be
4 waterrecreatie 2010
Natuurgebied, indrukwekkende sluizen, een 16de eeuws fort: op het grondgebied van de Haven van Antwerpen vind je het allemaal. Sinds dit voorjaar kun je al deze verrassende locaties ontdekken via vier fietsroutes die het Havenbedrijf Antwerpen op een handige kaart heeft uitgetekend. Je hebt de keuze uit 1 route van 10 kilometer, 2 van 20 en 1 van 60 kilometer. Onderweg vind je op de gratis kaart van het Havenbedrijf uitleg bij een 30-tal bezienswaardigheden en opmerkelijke projecten die de haven de komende jaren wil uitvoeren. i www.havenvanantwerpen.be
2
3 4
3. Kajakken op de Dender De Dender is een van die Vlaamse waterlopen waarop het heerlijk peddelen is. Je vaart langs landschappen die je versteld doen staan van de natuurpracht die je in Vlaanderen nog vindt. Vertrekken kan vlakbij het provinciaal Domein De Gavers in Geraardsbergen, aan jeugdherberg ’t Schipken. Of in Pollare bij Ninove, bij kajakverhuurder Schoonderhage. Langs het traject zijn verschillende aanlegsteigers en houten trappen aangelegd, zodat je aan de sluizen vlot kunt in- en uitstappen. In totaal is het traject Geraardsbergen-Ninove ongeveer 20 km lang, wat voor onervaren kajakkers toch al snel een namiddag varen is.
i www.tov.be (> op het water > kajak) www.degavers.be (> dagrecreatie > watersporten)
4. One-way varen tussen Nieuwpoort en Gent
Je hoeft geen eigen boot te hebben om af en toe een weekend zelf te varen. Verschillende rederijen verhuren motorjachten waarvoor je niet eens een stuurbrevet nodig hebt. Je verhuurder vertelt graag wat de mooiste vaarlussen in de regio zijn. Sinds kort kan je bovendien one-way tochten varen tussen Nieuwpoort en Gent. Zo’n huurboot hoeft zelfs helemaal niet duur te zijn. Als je de huursom deelt door het aantal opvarenden, komt de dagprijs overeen met die van een degelijke hotelovernachting. De ideale manier dus om dichtbij huis een totaal andere wereld te ontdekken! i www.leboat.be
5 © Bloso
5. Op zeil- of surfkamp
met Bloso W ist je dat je al vanaf 10 jaar kunt leren zeilen of windsurfen tijdens een Bloso-sportkamp? Op latere leeftijd kun je uiteraard ook nog lessen volgen – onder meer in het Bloso-centrum Wittebrug in Nieuwpoort. Maar voor -21-jarigen zijn sportkampen ongetwijfeld de populairste manier om een zeilboot of surfplank onder controle te leren houden. De kampen vinden plaats op weekdagen tijdens schoolvakanties. Bij sommige blijf je op locatie overnachten, bij andere niet. De kostprijs van een kamp, inclusief verzekeringen en huur materiaal, schommelt rond de 200 euro.
i www.bloso.be (> op sportkamp) 2010
waterrecreatie 5
recreatie in kaart
ZEEBRUGGE BLANKENBERGE
Boudewijnkanaal OOSTENDE MALDEGEM NIEUWPOORT
LANGERBRUGGE
WACHTEBEKE
r
MENDONK
ze
Wil je weten in welke zones je mag waterskiën, jetskiën of snelvaren? Of zoek je een overzicht van alle milieustations en jachthavens? Al die gegevens en veel meer hebben we in dit jaarmagazine op één overzichtskaart geprojecteerd. Zo kun je nog meer genieten van de Vlaamse waterwegen.
NOORDZEE
DRONGEN
IJ
Om te bewaren!
MERELBEKE WAREGEM
er
beperkte beroepsvaart
IJz
Legende
IZEGEM KUURNE
GER HALUIN
veel beroepsvaart
intensieve beroepsvaart
jachthaven
sluis
milieustation
STR
snelvaart- en waterskizone
jetskizone alleen snelvaart
FRANCE - Voor trailerhellingen: bestel de waterwegenkaart van België via www.waterrecreatie.be
6 waterrecreatie 2010
NEDERLAND SINT-JOB-IN-’T-GOOR
LOMMEL MOL BREE TEMSE
KINROOI OLEN
MAASEIK
KLEIN-WILLEBROEK BAASRODE Dok van Vilvoorde
GRIMBERGEN
KAMPENHOUT
NINOVE KANNE
RAARDSBERGEN
RONQUIÈRES
REPY-THIEU
WALLONIE
LIÈGE
DEUTSCHLAND
THUIN
LUXEMBURG 2010
waterrecreatie 7
reportage
Alles voor
de
show Zeven jaar geleden bond Kurt Cleeren (24) voor het eerst de waterski’s aan. Hij was op slag verkocht. Sindsdien gaat hij minstens eenmaal per week het water op en engageert hij zich ook actief in zijn club, Watersport Aldeneiker Plas uit Maaseik.
K
urt zette zijn eerste stappen als waterskiër via een vriend wiens ouders een boot hadden. ‘Die eerste keren was het echt met vallen en opstaan’, lacht hij. ‘Maar dat hoort er in het begin nu eenmaal bij. Ik had de smaak te pakken en heb doorgezet. Zo kreeg ik geleidelijk aan alle basisvaardigheden onder de knie. Na een paar jaar had ik zin om mijn ervaring door te geven aan anderen en heb ik bij Waterski Vlaanderen een opleiding tot initiator gevolgd. Iedereen die over normale fysieke capaciteiten beschikt, help ik sindsdien op een kwartiertje op weg. Ook mindervalide mensen kunnen trouwens leren waterskiën. Als je het op de juiste manier aanpakt, is het heus niet zo moeilijk. Eerst oefenen we de belangrijkste technieken op het droge in. De meesten zijn er vrijwel on-
8 waterrecreatie 2010
Het waterskiteam van Watersport Aldeneiker Plas uit Maaseik.
middellijk mee weg. Zeven jaar lijkt me een goede leeftijd om te starten, maar het kan gerust nog vroeger.’
Bouwen in team Een waterskiër die niet over een eigen boot beschikt, is altijd afhankelijk van anderen. Het lukt Kurt dan ook niet zo vaak om vrij te skiën. ‘Het geeft natuurlijk wel een serieuze kick om aan hoge snelheid over het water te racen, maar daar is het mij eigenlijk niet om te doen. Waterskiën is voor mij in de eerste plaats een sociaal gebeuren. Mijn meeste trainingen staan in het teken van het showteam van de club waar ik lid van ben, namelijk Watersport Aldeneiker Plas uit Maaseik. Onze vaste stek is een voormalige grindhoeve, die verbonden is met de Maas. Elke zaterdag komen we samen om onze nummertjes in te studeren. Het toffe
‘De meeste mensen leren op een kwartiertje hoe het moet.’ aan showwaterski is dat de verschillende waterskidisciplines er mooi samenkomen: kneeboarden, blootsvoets waterskiën, figuurskiën, slalommen, schansspringen… Elk teamlid moet alle technieken door en door beheersen maar moet ook in groep kunnen samenwerken. We bouwen bijvoorbeeld met zijn allen op het water een piramide op. Alles samen geeft dat mij meer voldoening dan een hele middag in mijn eentje achter een boot te hangen. In de wintermaanden, als het water echt te koud is, trainen we in een sporthal, zodat
we goed op elkaar ingespeeld zijn als het Strakke regels seizoen van start gaat. De eigenlijke shows Algemeen is plaatsgebrek wel een progeven we zo’n beetje overal waar we ge- bleem waarmee waterskiërs in toenemenvraagd worden. We nemen ook deel aan de mate af te rekenen krijgen. ‘Onze sport is wedstrijden, zodat we ons kunnen meten net zoals motorcross een beetje in verdrukmet andere clubs.’ king’, zegt Kurt. ‘Meer en meer groene zones worden uitgeroepen tot natuurgebied. Goede afspraken Gemotoriseerde sporten worden er autoKurt vindt vrijwel alle recreatieve waterski- matisch gebannen. En op plaatsen waar disciplines even leuk: ‘Het is telkens weer waterskiën wel nog kan, is het meestal aan iets anders. Alleen wakeboarden – het wa- strakke tijdschema’s gebonden. De weiniterequivalent van snowboarden – is niet ge zones waar snelvaart toegelaten is, zijn echt mijn ding. Competitieracen is voor een vaak dan weer zo kort dat je er nauwelijks amateur als ik gewoonweg onbetaalbaar, echte snelheid kan halen. Neen, wat dat daar moet je echt wel sponsoring voor heb- betreft heeft waterskiën het in ons drukbeben. Dit is namelijk geen goedkope hobby. volkte land zeker niet onder de markt. We Alleen al aan brandstof betaal je al snel zo’n kunnen alleen maar hopen dat we onze 40 euro per uur. Je hebt natuurlijk ook een favoriete sport ook in de toekomst in comboot nodig en iemand die hem kan besturen. fortabele omstandigheden kunnen blijven Dat moet altijd iemand met een stuurbrevet beoefenen.’ zijn. En tot slot moet er ook nog een copiloot aan boord zijn, om door middel van handsignalen de communicatie te verzorgen. Als hij merkt dat de skiër in moeilijkheden verkeert, zal hij ogenblikkelijk de koord lostrekken en eventueel de piloot sommeren om snel terug te varen. Maar ongevallen zijn heel zeldzaam en blessures blijven meestal beperkt In totaal zijn er bij Waterski Vlaanderen tot wat blauwe plekken. Als iedereen goed (WSV) 42 clubs erkend, mooi verspreid over alle provincies. Op openbare waoplet, is waterskiën eigenlijk niet gevaarlijk. terwegen vallen waterskiërs uiteraard Het vraagt gewoon wat discipline. Je bent meestal niet alleen op het water en dus is het onder de Scheepvaartreglementen. Boten van 7 meter en langer moeten belangrijk dat de afspraken gerespecteerd worden. Als een waterskiër valt, steekt de ook voorzien zijn van een marifoon. Via copiloot bijvoorbeeld altijd meteen een gele WSV kan je alle nodige examens aflegvlag omhoog. Voor motorjachten is dat het gen. Info: www.waterrecreatie.be en sein dat ze maar beter uit de buurt kunnen www.waterski.be blijven. Want als een koord in hun schroef draait, zitten ze serieus in de puree.’
Waterski praktisch
2010
waterrecreatie 9
actueel
Beleid
Overleg voor de waterweg De voorbije jaren zijn heel wat energie en centen geïnvesteerd in de uitbouw van het Vlaamse waterwegennet. Het gros van de projecten wordt in gang gezet binnen het Overlegplatform voor Waterrecreatie, -sport en –toerisme. Dat verenigt alle betrokken actoren: overheidsdiensten, sportverenigingen, pleziervaartfederaties, etcetera. Onder de koepel van het platform buigen verschillende werkgroepen zich over concrete knelpunten zoals het aanleggen van fietsers- en voetgangersbruggen, aanlegsteigers, het bewaken van de veiligheid op het water, enzovoort. Promotie Binnenvaart Vlaanderen fungeert van bij de start als aanspreekpunt voor het platform naar het brede publiek. Ook vandaag kun je met alle vragen, opmerkingen of suggesties over elke vorm van waterrecreatie bij ons terecht. i Promotie Binnenvaart Vlaanderen, Armand Hertzstraat 23, 3500 Hasselt, T 011 23 06 06, pbv@ binnenvaart.be, www.waterrecreatie.be
Nieuwe regels
Overgangsregeling dubbele marifoon Staatssecretaris voor Mobiliteit Etienne Schouppe heeft voor kleine vaartuigen (< 20 m) de verplichting opgeschort om gelijktijdig twee marifoonkanalen uit te luisteren. Toch blijft het aangeraden om ook vandaag al over twee apparaten te beschikken.
Extra marifoonkanalen In het Vessel Traffic Services Schelde- 1.Port Operation kanaal 85: gebied is sinds 1 juli 2009 een nieuwe Roepnaam ‘Schelde Informatiedienst marifoonblokindeling van kracht. In het Antwerpen’. Het kanaal is operationeel werkingsgebied van de Centrale Zandv- vanaf boei 35 tot aan de Wintamsluis. liet blijft kanaal 12 vanaf boei 55 tot boei Op dit kanaal komt de Port Operations 100 het kanaal voor essentiële nautische Informatie aan bod: alle operationele, informatie aan de scheepvaart en on- niet-nautische informatie zoals schutderlinge afspraken. Daarnaast kwamen informatie, het gebruik van sleepboer in hetzelfde gebied twee kanalen bij: ten, extra info bovenop het standaardscheepvaartbericht, enzovoort.
Doe inspiratie op tijdens
de watersportbeurzen 23 t/m 31 januari
6 t/m 14 februari
8 t/m 10 oktober*
22 tot 24 oktober
Sinds jaar en dag de grootste watersportbeurs van Europa. PBV verwelkomt je graag in hal 14. www.boot.de
Ook dichter bij huis promoot PBV de Vlaamse waterweg. Iedereen van harte welkom aan onze stand in hal 2! www.belgianboatshow.be
Nog een datum die al in onze agenda is aangekruist: de Antwerpse openluchtbeurs voor nieuwe zeil- en motorjachten. www.opensteiger.be
De Nieuwpoortse beurs voor nieuw en tweedehands watersportmateriaal heeft naam en faam tot over de landsgrenzen. Ook hier is PBV van de partij. www.capokaz.be
Boot Düsseldorf
*onder voorbehoud
10 waterrecreatie 2010
Belgian Boat Show Open Steiger
Cap ° Okaz
Test je waterkennis
Lozingsverbod in Nederland
c. stuurboordwal heeft 1. In welke periode werden voorrang de karakteristieke Kempische D. motorboten onderling: Kanalen in het noorden van stuurboord heeft voorrang ons land aangelegd? E. zeilboot gaat voor roeiboot, a. eind 19de eeuw gaat voor motorboot b. begin 18de eeuw c. begin 19de eeuw 3. In welke stad vloeien de Schelde en de Leie in elkaar 2. Zet volgende vaarregels in samen? de juiste volgorde a. Antwerpen a. hoofdvaarwater gaat b. Gent voor nevenwater B. groot (≥ 20 m of beroeps) c. Kortrijk gaat voor klein
Waterweggebruikers mogen sinds januari 2009 geen toiletwater meer lozen in Nederland. Dat betekent niet dat je een vuilwatertank nodig hebt om er te mogen varen: ook een chemisch campingtoilet en een droogtoilet zijn toegelaten. Op langere termijn is een vuilwatertank wel aan te bevelen. Almaar meer jachthavens beschikken over installaties waar je de tank op een milieuvriendelijke manier kunt leegpompen.
WIN een examensimulator Het kanaal is specifiek ingevoerd voor de operationele schip-schip-communicatie in de binnenvaart. Hier is geen interactie met de centrale mogelijk. Bovenwaarts boei 100 is er géén actieve verkeersbegeleiding omdat er geen radardekking is. Op het schip-schip-kanaal 10 maken de vaarweggebruikers onderling afspraken. i
[email protected] of 059 255 440
(de correcte antwoorden zijn: 1: a; 2: c, b, a, e, d 3: b)
2.Terminal kanaal 81:
Stuur het antwoord op onderstaande vraag samen met je naam en adres naar
[email protected] en maak kans op een van de 20 cd-roms met de vragen uit de recentste examensessies voor het algemeen stuurbrevet. Twee motorschepen naderen elkaar op tegengestelde koersen zodat gevaar voor aanvaring dreigt. Wat moeten ze doen? a. beide schepen moeten vertragen b. beide schepen moeten naar stuurboord van koers veranderen c.beide schepen moeten naar bakboord van koers veranderen
Geflitst Proficiat aan de winnaars van de PBVfotowedstrijd waterrecreatie 2009. Van links naar rechts zien we inzendingen van respectievelijk Chris
12
Candaele (foto 1 en 3) en Karel Dedeyn (foto 2). Ook aan alle andere talrijke deelnemers: nogmaals bedankt voor de mooie beelden!
3 2010
waterrecreatie 11
handig
Overzicht
Grensoverschrijdende
pleziervaart- waterkaart Pleziervaartliefhebbers kunnen de regio West- en Oost-Vlaanderen, Antwerpen, reglement Vlaamsen Waals-Brabant, Henegouwen Ook dit jaar hebben de waterwegbeheerders een beknopt overzicht samengesteld van de geldende reglementeringen op de Vlaamse waterweg. Je vindt de brochure gratis op www.waterrecreatie.be.
en Nord-Pas de Calais voortaan ontdekken dankzij een vernieuwde waterwegenkaart. Op de kaart vind je onder meer alle informatie over aanlegplaatsen, fietsroutes, tankplaatsen, staandemastroutes en jetskizones. De kaart kost 5 euro en je kunt ze bestellen via www.waterrecreatie.be.
Overal zwemmen? Toch niet!
De waterkwaliteit van onze rivieren en kanalen gaat de jongste jaren gevoelig vooruit. Toch mag je om veiligheidsredenen niet in de bevaarbare binnenwateren zwemmen, behalve op plaatsen waar dat uitzonderlijk zo is aangegeven. Voor evenementen als zwemwedstrijden of triatlons kun je een vergunning aanvragen bij de waterwegbeheerders Waterwegen en Zeekanaal NV en nv De Scheepvaart.
Waterstanden op het net Een van de recentste links op www.waterrecreatie.be is de pagina met het overzicht van alle waterstanden in Vlaanderen. Je vindt er zowel de normale als de actuele waterstanden. Sla de pagina als favoriet op en je bent nooit verder dan één klik verwijderd van een veilige watertrip.
i Ontdek meer op www.waterreceatie.be 12 waterrecreatie 2010
Vernieuwde Belgische
vaarkaart In samenwerking met PBV heeft het Nationaal Geografisch Instituut sinds mei een nieuwe waterwegenkaart uit. Op de kaart zijn alle gegevens voor de recreatievaart in België geactualiseerd. Daarnaast bevat ze adresgegevens, jachthavens, milieustations en andere praktische info. De uitgave kost 14 euro en kun je bestellen via www.waterrecreatie.be.
