Nieuws Onder de
Contents 1
Chapter .......................................... 1.1 paragraph................................... 1.2 paragraph................................... 1.2.1 sub paragraph ..................... 1.2.2 sub paragraph ..................... 1.3 paragraph...................................
Zon Geniet van het zonnetje op het huis
September 2015
Onderwerpen
Agenda
1. Energie besparen in eigen huis begint in de klerenkast 2. Over de opbouw van de stroomprijs voor particulieren, salderen en de slimme meter 3. #ganietinberoep, ga aan de slag 4. Gasloze woning gaat voor All-Electric 5. SDE+, de Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie 6. 722 Zonnepanelen op Maritiem instituut in Wageningen
1 september, duurzame boordevol duurzame ideeën
dinsdag,
PuurFair vindt plaats op 19 en 20 september in Undercurrent, Amsterdam Noord. De thema's zijn lifestyle, wonen, energie, mobiliteit, voeding en vrije tijd.
Handicom Solar Oranjelaan 29 3843 AA Harderwijk 0341 412629
[email protected] www.handicomsolar.nl
Wilt u deze nieuwsbrief niet meer ontvangen of wilt u een informatie avond bezoeken, stuur ons dan een email.
1. Energie besparen in eigen huis begint in de klerenkast Denk je aan een schone omgeving of aan waterbesparen, dan denk je niet direct aan een spijkerbroek. Elk jaar gaan er in Nederland meer dan 15 miljoen spijkerbroeken over de toonbank. Hoe vervuilend is die katoenen spijkerbroek eigenlijk? De traditionele katoenteelt is een gigantische belasting voor het milieu. Om een kilo katoen te telen is ongeveer 10.000 kilo water nodig. Dat is al gauw 2500 liter per shirt en meer dan 7000 liter per spijkerbroek. Al dat (drinkbare) water komt uit rivieren, meren of ondergrondse meren. Gemiddeld wordt een katoenveld twee keer per week met chemicaliën (insekticiden) gespoten en om de katoenbollen makkelijker te kunnen plukken. Voor elk katoenen T-shirt is ongeveer 150 gram chemicaliën (pesticiden en meststoffen) nodig. Daarna wordt de katoenen kleding gebleekt, gekleurd en krijgt een chemische fixeerlaag. De mooie washing in je jeans is eveneens slecht voor mens en milieu, vooral als hij gebleekt wordt met chloor. Tot slot moet de katoenen stof naar de Nederlandse winkels vervoerd worden: veel transportkilometers, de CO2-uitstoot van één kilo katoen is 10 kilo CO2. Het kan ook anders. Je kunt je afvragen of je je steeds moet laten verleiden om een nieuwe spijkerbroek te kopen. Een tweedehands broek of een broek die je vorig jaar hebt gekocht, passen ook. En laat je je toch verleiden, kies dan voor biologisch katoen met het EKO-keurmerk. Hiervoor zijn geen of minder bestrijdingsmiddelen gebruikt. Ga op zoek naar biokatoen bij H&M, HEMA en C&A of Fairtrade katoen (Max Havelaar). Of kies voor een broek van linnen, hennep, brandnetel of kunststof. Hoe langer de broek meegaat, hoe beter het is (want hoe minder vervuilende kleding je hoeft te kopen). Je oude spijkerbroek gooi je nooit weg, want het model komt uiteindelijk vanzelf weer in de mode. Zelfs de mom jeans is nu weer super hip. Maar als je toch iets nieuws koopt, kies dan voor duurzame, goede stoffen. Of voor gerecycled materiaal: cool en duurzaam! Tweedehands kleding is ook relatief milieuvriendelijk. Hip, duurzaam en lief voor je portemonnee. Bronnen: MilieuCentraal, alles over energie en milieu in het dagelijks leven / Veggie in Pumps, gids voor een ecofabulous leven / http://www.schonekleren.nl/; http://www.orimpex.nl
2. Over de opbouw van de stroomprijs voor particulieren, salderen en de slimme meter In de afgelopen jaren betaalden de burgers bijna 23 cent voor een kilowattuur (kWh) stroom. De kale prijs van de stroom bedraagt slechts 7 cent. De overige 16 cent gaat naar de overheid, in de vorm van BTW, energiebelasting of heffing Contents waar uit de SDE+ subsidie weer betaald wordt. Driekwart gaat naar de staatskas, 28% gaat naar de leverancier. Dit maakt duidelijk waarom de overheid er veel belang aan hecht aan het instandhouden van deze beprijzing, het levert de staatskas jaarlijks zo’n 6 tot 7 miljard op.
(stroomprijzen 2012 - 2015
2
Bron en grafiek: www.PolderPV.nl)
Uw zonnepanelen leveren stroom, die u direct zelf kunt gebruiken. Eventueel overtollige zonnestroom levert u op dat moment aan het 'net’ terug. Met elke kWh aan zonnestroom voorkomt u dus de produktie van een kWh aan grijze stroom. Dankzij de salderingsregeling mag u de teruggeleverde stroom ‘wegstrepen’ tegen de stroom die u, op andere tijdtippen, consumeert. Dat bespaart U 23 ct per kWh. Maar Leveren uw panelen op jaarbasis meer stroom op dan dat u zelf gebruikt, dan ontvangt u voor het overschot de kale prijs van ca 7 cent van uw energie leverancier. Hierdoor loopt vooral de overheid flink wat inkomsten mis. Een moderne (elektronische meter) meet apart hoeveel stroom hebt afgenomen en hoeveel je hebt terug geleverd. Maar dat kunnen die oude draaischijf meters niet. En de nieuwste "slimme" meters meten ook nog eens per kwartier hoeveel stroom je hebt gebruikt en per uur aan gas. En geven dit automatisch door aan de bevoegde instanties, zoals uw energieleverancier. Mijn elektriciteitsmeter is zo mooi en doet het na vijftig jaar nog prima. Ook afgelopen zomer genoot ik volop wanneer de schijf in de meter terugdraaide. De panelen werken prima en de kassa rinkelt. Ik laat de wasmachine draaien en zet de waterkoker overdag aan, desondanks daalt mijn meterstand per saldo elke dag. Ik zie direct dat ik een prima buffer opbouw voor de komende winterperiode. Maar niemand kan zien hoeveel en wanneer ik stroom heb afgenomen en hoeveel ik heb terug geleverd. Er dreigt gevaar voor mijn meter, hij wordt vervangen door een slimme meter. Alle aansluitingen worden de komende jaren voorzien van een slimme meter. De kosten voor inkoop en plaatsen ervan worden geschat op anderhalf miljard euro. Men zegt dat ik -dankzij de slimme meter - door beter inzicht (2-maandelijkse rapportage of een extra kastje aan de muur) zuiniger met energie om zal gaan, maar ik betwijfel dat. Als men per kwartier kan zien hoeveel stroom ik gebruik (of juist niet) dan weet mijn maatschappij precies wanneer ik dus niet thuis ben. Toch maar flink wat lampen aan laten staan?. Ik vraag mij af of is vastgelegd welke gegevens de netbeheerder mag gebruiken en welke alleen door de gebruiker van de slimme meter kan worden uitgelezen. Het is tenslotte niet de bedoeling dat de netbeheerder allerlei gegevens gaat doorsturen aan marketingbedrijven. En het is al eventjes geleden, maar volgens de website https://www.elektrotechniek365.nl kraakten in Spanje hackers de beveiliging van slimme meters. Ze kregen toegang tot de gegevens die de meter naar de netbeheerder stuurde, vulden zelf het energieverbruik in, verstuurden de rekening naar iemand anders en schakelden de elektriciteit op afstand uit. De Nederlandse meter zou beter beveiligd zijn. Dat hoop ik maar. In 2017 wordt er opnieuw naar de salderingsregeling gekeken en besloten of per 2020 deze regeling herzien gaat worden. Hoe meer burgers aan zonnestroom gaan opwekken, hoe meer (miljoenen) de overheid aan inkomsten gaat mislopen door deze regeling. Zodra iedereen een slimme meter heeft, is precies bekend hoeveel stroom men heeft afgenomen en geleverd. Dan kan ook de salderingsregeling gemakkelijker worden opgeheven. Dat zou een 3
forse strop voor de panelenbezitter worden, die voor de terug geleverde zonnestroom ca 7 cent/ kWh ontvangt maar wel ca 23 cent moet betalen voor 'diezelfde' stroom op andere momenten van de dag. Maar ik wil ik die slimme meter niet in huis. Hoe dwingend het advies om ‘m te plaatsen wordt weet ik niet, de aanbieder moet wel een echt argument hebben wil ik overstag gaan. Zijn eerste verkoopargument is dat je met de smartphone op afstand de elektriciteitsmeter kunt aflezen. Hiermee krijg je inzicht in het stroomgebruik en kun je, dus, minder stroom gaan gebruiken. Als je zo'n slimme meter accepteert zeg je daarmee eigenlijk dat je te lui bent om met je gezonde verstand je energieverbruik in de gaten te houden en bij te sturen. Een ander argument is dat het vervangen van de meter gewoon ‘moet’, je kunt niet achter blijven. Echter, deze vlieger gaat pas op als de oude meter officieel is afgekeurd.. Natuurlijk is er een aantal redenen om de slimme meter te weigeren: de eerste reden is het genieten van mijn goedwerkende oude draaischijfmeter. Ik wil blijven salderen met deze meter en niet administratief salderen (achteraf op de energierekening). Het Big-Brother-gevoel is de tweede reden (‘Ze weten wanneer ik weinig stroom gebruik’ en op vakantie ben). Ten derde zenden bijna alle modellen slimme meters ook weer straling uit (net als mijn mobieltje en mijn wifi internet overigens). Is al die elektrostraling wel zo gezond? Mijn conclusie is dat de slimme meters helemaal niet slim zijn voor de consument, ze zijn slim voor de energiebedrijven en de overheid, die geïnteresseerd in de meterstanden en het gedrag van de gebruikers.
3. #ganietinberoep, ga aan de slag WETENSCHAPPERS: NEDERLAND KAN CO2-UITSTOOT MET 25 PROCENT VERLAGEN Urgenda boekte in juni een historische overwinning in klimaatzaak tegen overheid. De rechter heeft uitgesproken dat de Nederlandse overheid meer zijn best moet doen om de CO2-uitstoot te verlagen. Volgens de ‘warmtevisie’ van wetenschappers kan Nederland een reductie halen van 25% (ten opzichte van 1990), maar dan worden de gesubsidieerde vervuilende kolencentrales gesloten en moet er ingezet worden op warmte uit de bodem en restwarmte van industrie. Het kabinet zal voor 25 september beslissen of het in beroep gaat tegen de uitspraak. Is de uitspraak van de rechter, in juridisch opzicht, goed geweest? De gevreesde Pavlov-reactie van het kabinet is dat de uitspraak van de rechter wordt genegeerd, vertraagd of half uitgevoerd. Dit betekent uitstel of afstel van acties die serieus het klimaatprobleem aanpakken. Urgentie is noodzakelijk en het traineren van de zaak werkt frustrerend. Een groep wetenschappers heeft de minister-president in een brief gevraagd of hij wil afzien van het voornemen om in beroep te gaan. Andere organisaties en burgers partijen overstelpen onze regeringsleiders met tweets en berichten om vooral niet in beroep te gaan. Van onze volksvertegenwoordigers verwacht je dat ze zich zouden richten naar de wil van het volk. Toont het kabinet respect naar zijn kiezers?
4
4. Gasloze woning gaat voor All-Electric Poetin, aardbevingen in Groningen, CO2-reductie, allemaal redenen om onze gaskraan dicht te draaien en over te stappen op een All-Electric woning zonder gasleidingen. De vraag naar gasloze woningen neemt toe. De overheid zet in op enkele honderdduizenden gasloze woningen in tien jaar. Er staan er al duizend. Alternatieve technieken maken het mogelijk om zonder gasaansluiting te leven. Een gasloos huis maakt gebruik van zonnestroom en warmte, een infrarood warmtepaneel, een warmtepomp, bio-energie of warmte-koude-opslag (WKO). Hoe functioneren de eerste gasloze woningen? Onderzoeksbureau CE Delft vroeg het aan bewoners en andere partijen. De meeste bewoners zijn tevreden over hun woning. Omdat een WKO-installatie en enkele warmtepompen bij enkele projecten niet goed werkten, moest men extra maatregelen nemen. Men verwachtte dat de overgang naar elektrisch koken problemen zou geven, maar dat viel achteraf mee. De bewoners waren tevreden over de vloerverwarming en -koeling in de zomer. Behalve dat het duurzaam is heeft gasloos nog als voordeel dat je geen twee energiesystemen, elektriciteit
en
gas,
naast
elkaar
aanlegt. In Ermelo, in het project Groevenbeek
Noord,
staan
39
woningen zonder gasaansluiting. De koopwoningen zijn in vijf maanden gebouwd en opgeleverd.
zijn eind Alle
juni
2015
woningen
zijn
voorzien van een dikke isolerende muur met ramen van 3-laags isolatieglas. Op elk dak liggen 23 zonnepanelen die ongeveer 6000 kWh per jaar opleveren. Een elektrische boiler zorgt voor warm water en het binnenklimaat wordt gestuurd door een balansventilatiesysteem met warmteterugwinning. Nul op de meter. Bron: http://bouwenuitvoering.nl/
5. SDE+, de Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie
De subsidieregeling SDE+ is bedoeld om bedrijven, overheden, non profit-organisaties en coöperaties duurzame energie te laten produceren. In 2015 is hier 3,5 miljard euro voor uitgetrokken. De SDE+-regeling gaat ervan uit dat duurzame energie duurder is dan de fossiele, 5
de subsidie compenseert het verschil in de kostprijs tussen duurzame en fossiele energie. De subsidie wordt verstrekt voor meerdere jaren, tot soms wel 15 jaar. Hiermee wordt de productie van duurzame energie rendabel gemaakt. Duurzame energie kan worden opgewekt uit aardwarmte, biomassa, water wind en zon. Voor al deze projecten kunnen subsidie-aanvragers een beroep doen op de SDE+ regeling. Voor een zonnepanelen-project geldt dat het minimaal 15 kWp
vermogen
heeft
en
dat
de
installatie
is
aangesloten
op
een
(vaak
dure)
grootverbruikersaansluiting van 3x80A. Zo’n aansluiting is immers nodig in een omvangrijk project. Tot zover lijkt het een simpele regeling, echter er zijn veel spelregels en veel kapers op de kust. Het gaat erom om de SDE+ subsidieaanvraag op het juiste moment in te dienen. Het jaar 2015 is ingedeeld in 9 fases. Voor de aanvragen geldt: ‘wie het eerst komt, het eerst maalt’. Maar ook, hoe later je de aanvraag indient, des te hoger de subsidie die je ontvangt, tot dat de pot van 3,5 miljard op is. Gevreesd wordt dat geslaagde aanvragen voor de bijstook van biomassa in o.a. kolencentrales, de pot snel leeg slurpt en er weinig over zal blijven voor veel duurzamere energie opwek. Op dit moment is er al meer aangevraagd dan dat voor 2015 beschikbaar is in de subsidiepot. De stand van eind juli is dat er 629 projecten zijn ingediend voor 6,6 miljard euro. Hiervan zijn 151 gehonoreerd (€2,2 miljard). Bronnen RVO en http://www.pnoconsultants.nl/subsidies/energie-milieu/sde
6. 722 ZONNEPANELEN OP MARITIEM INSTITUUT IN WAGENINGEN Het Maritiem Research Instituut Nederland (MARIN) in Wageningen heeft zijn dak ter beschikking gesteld aan de coöperatie Wageningen op Zon. Er worden 722 zonnepanelen (een vermogen van 200 kilowattpiek) aangelegd, de geplande oplevering is eind september. De coöperatie Wageningen op Zon, die de installatie betaalt en beheert, heeft circa 80 participanten. De zonnestroom wordt verkocht aan één energieleverancier Qurrent. Deze energiemaatschappij verrekent de opbrengst met de 80 participanten. Logischerwijs moeten de participanten dan wel overstappen naar deze energieleverancier. Voor dit project heeft de coöperatie een SDE+ subsidie aangevraagd.
Nalezen van de nieuwsbrieven? De website van Handicom heeft een overzicht van de vorige ‘Nieuws onder de zonnen’ . Bezoek en lees.
6
