Waterplanten- en vissenonderzoek in waterlichamen van Waterschap Rijn en IJssel in 2012
Bureau
Daslook
Waterplanten- en vissenonderzoek in waterlichamen van Waterschap Rijn en IJssel in 2012 Bemonstering en toetsing volgens de Kaderrichtlijn Water
Vegetatieonderzoek, rapportage vegetatie en redactie: Ger Boedeltje 1
Visonderzoek: Michiel Schaap & Matthijs de Vos (Wate rschap Rijn e n IJsse l) Visonde rzoe k Be rke l uitge voe rd door O.A.B. Ne de rland
Rapportage vissen: Matthijs de Vos (Waterschap Rijn en IJssel)
1 Bure au Daslook 2012 Korte Vore n 8, 7241 HR LOCHEM
g.boe de ltje @bure audaslook.nl www.bure audaslook.nl
2
Inhoudsopgave
1
INLEIDING ................................................................................................................5 1.1 1.2 1.3
2
MATERIAAL EN METHODE .....................................................................................7 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6
3
INLEIDING................................................................................................................................................ 11 AA -STRANG............................................................................................................................................. 12 BARCHEMSE V EENGOOT....................................................................................................................... 13 BERKEL..................................................................................................................................................... 14 DIDAMSE LEIGRAAF EN WETERING .................................................................................................... 16 ELS BEEK ................................................................................................................................................... 18 KEIZERS BEEK........................................................................................................................................... 19 SCHIPBEEK............................................................................................................................................... 20 W EHLSE BEEK......................................................................................................................................... 22 W IJDE EN ZEVENAARSE W ETERING & ZWALM............................................................................... 23
DISCUSSIE EN CONCLUSIES.................................................................................. 24 4.1 4.2
5
DE ONDERZOCHTE BEKEN...................................................................................................................... 7 KEUZE EN LIGGING VAN DE BEMONSTERINGSTRAJECTEN............................................................... 7 OPNEMEN VAN DE VEGETATIE.............................................................................................................. 7 BEMONSTERING VAN DE V ISSTAND...................................................................................................... 8 V ERWERKING EN TOETS ING VAN DE MACROFYTENGEGEVENS ...................................................... 9 V ERWERKING EN TOETS ING VAN DE VISGEGEVENS .......................................................................... 9
RESULTATEN .......................................................................................................... 11 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10
4
AANLEIDING ............................................................................................................................................. 5 DOELS TELLINGEN .................................................................................................................................... 5 LEESWIJZER................................................................................................................................................ 5
DIS CUSS IE ................................................................................................................................................ 24 CONCLUS IES............................................................................................................................................ 26
BRONNEN ............................................................................................................... 27
BIJLAGEN ....................................................................................................................... 29
3
Foto 1.1. Waterteunisbloem in de Wehlse Beek en Didamse Leigraaf. Boven vegetatief te midden van S tomphoekig sterrenkroos, onder in bloei boven een dek van Klein kroos. (Foto’s: Ger Boedeltje).
4
1
INLEIDING
1.1
AANLEIDING De richtlijne n van de Kade rrichtlijn Wate r (KRW) schrijve n voor, dat de wate rlichame n, die door wate rbe heerders in hun we rkge bie d zijn aange we ze n, in 2015 e e n goe de e cologische e n che mische kwalite it moe te n hebben. In he t we rkge bie d van het Wate rschap Rijn e n IJsse l gaat he t om kle ine rivie re n, be ke n e n kle ine (afvoe r)kanale n. Voor de ze KRW -lichame n zijn e cologische doe lste llinge n opge ste ld e n maatre ge le n ge formule e rd om de doe lste llinge n te hale n, als de kwalite it op dit mome nt ontoe re ike nd is. De ze maatre ge le n zijn voor e e n de e l uitge voe rd of gaan nog in uitvoe ring. Om te kunne n be oorde len in hoe verre aan de e cologische doe lste llinge n wordt voldaan, vindt monitoring van de wate rlichamen plaats. De ze monitoring be staat uit he t re gelmatig me ten van fysisch-che mische , hydromorfologische e n biologische ke nme rke n van e e n wate rlichaam. In 2006 is door he t Wate rschap Rijn e n IJsse l me t de ze KRW -monitoring be gonne n, waarbij wate rplante n e n vissen centraal stonde n (Kikke rt & Rutje s, 2006). Ook in 2007 (Rutje s & Fortuin, 2007), 2008, 2009, 2010 e n 2011 (Boe de ltje 2008, 2009, 2010; Boe de ltje & De Vos, 2011) he e ft KRWmonitoring plaatsge vonde n. In 2012 he e ft de ze monitoring e e n ve rvolg ge kre ge n in ne ge n wate rlichamen in de Achte rhoek e n de Lie mers (fig. 2.1). De ze monitoring was e ve neens ge richt op wate rplante n en vissen. He t wate rplantenonde rzoe k e n de rapportage van de ze ge ge ve ns we rd ve rzorgd door Ge r Boe deltje van Bure au Daslook, he t visse nonde rzoe k we rd uitge voe rd door Michie l Schaap e n Matthijs de Vos van Waterschap Rijn e n IJsse l, de rapportage ove r he t visse nonde rzoe k door Matthijs de Vos.
1.2
DOELSTELLINGEN De doe lste llinge n van he t onde rzoe k in de wate rlichame n in 2012 ware n: he t opne me n van de ve ge tatie in proe fvakke n volge ns de me thodie k van de KRW; he t be monste re n van de visstand volge ns de me thodie k van de KRW ; he t samenbrengen van de ge gevens in e e n geautomatiseerd be stand zodat toe tsing a an de maatlatte n van de KRW moge lijk is . De re sultate n van he t onde rzoe k in 2012 worde n in de ze rapportage ge pre se nte e rd.
1.3
LEESWIJZER In hoofdstuk 2 wordt inge gaan op de me thode die bij he t ve ldwe rk is ge bruikt. Te ve ns wordt uite e nge zet hoe de gegevens zijn ve rwe rkt e n hoe toetsing he eft plaatsgevonden. In hoofdstuk 3 vindt pe r wate rlichaam e e n be knopte be spre king plaats van de re sultate n . Dit be tre ft e e n abiotische karakte ristie k van he t wate rlichaam e n e e n be schrijving van de ve ge tatie e n de visstand. In hoofdstuk 4 wordt de discussie ge pre se nte e rd e n worde n e nke le aanbe ve linge n ge daan. Ee n ove rzicht van de ge raadple e gde bronne n is te vinde n in hoofdstuk 5. Bij de ze rapportage be horen verder nog Exce lbestande n me t ve ge tatie - e n visge ge ve ns. De ze zijn de sge we nst in te zie n bij Wate rschap Rijn e n IJsse l.
5
7 5 2 3
9 4
8
6 1
1 2 3 4Nr 5 6 7 8 9
Watergang Aa-strang Barchemse Veengoot Berkel Didamse Leigraaf en Wetering Elsbeek Keizersbeek S chipbeek Wehlse Beek Wijde en Zevenaarse wetering; Zwalm
Figuur 2.1. Ligging van de wateren en de monsterpunten in het onderzoeksgebied.
6
2
MATERIAAL EN METHODE
2.1
DE ONDERZOCHTE BEKEN Er zijn ne ge n wate rlichamen onderzocht (fig. 2.1 e n bijlage 1), waarvan drie be horen tot he t type R5, langzaam stromende midde nloop op zand, drie tot he t type R6, langzaam stromend rivie rtje op zand e n drie tot he t type M3, ge buffe rd, re gionaal kanaal (Bijke rk, 2010). Alle onde rzochte wate re n zijn KRW-wate rlichaam.
2.2
K EUZE EN LIGGING VAN DE BEMONSTERINGSTRAJECT EN De locatie ke uze van de be monste ringstraje cte n is tijde ns e e rde re monitoring ge maakt. De coördinate n van de traje cte n zijn door he t Wate rschap Rijn e n IJsse l aan Bure au Daslook te r be schikking ge ste ld. Richtlijn voor de ke uze van de locatie s is ge we e st dat ze de variatie in soorte nsamenstelling e n abundantie van de soorten zo goe d mogelijk we e rgeven (Van Splunde r et al., 2006). Dit be te ke nt dat re ke ning is ge houde n me t moge lijke ve rschille n tusse n bove nstroomse e n be ne de nstroomse de le n e n me t de aanwe zighe id v an stuwpande n. Bij de ke uze van de monsterpunten voor vis is e rop ge le t dat ze de variatie in habitat e n daarme e in soorte nsame nste lling e n abundantie zo goe d moge lijk we e rge ve n. In ove re e nste mming me t de monitoringrichtlijne n van de KRW (Bijke rk 2010) zijn pe r KRWwate rlichaam ze s ve getatieopnamen ge maakt e n is minimaal 7,5% van e lk wate rlichaam op vis be monste rd (fig. 2.1 e n bijlage 1). In 9 wate rlichame n zijn in totaal 54 ve ge tatie opname n ge maakt e n zijn 28 visbe monsteringen me t e le ktro-apparatuur e n vijf ze ge ntre kke n (bijlage 1) uitge voe rd. Elke ve ge tatie opname had e e n le ngte van 100 me te r e n be sloe g de volle bre e dte van he t wate rlichaam. Elk traje ct waar vis we rd be monste rd had e e n le ngte van 250 m e n be sloe g e ve ne e ns de volle bre e dte van e e n wate rlichaam. De traje ctle ngte we rd ge me te n me t GPS (Garmin Etre x; nauwke urighe id 2-10 m).
2.3
O PNEMEN VAN DE VEGETATIE He t opne me n van de ve ge tatie vond plaats tusse n 29 juni e n 8 augustus 2012. Elk proe fvak is twe e zijdig vanuit he t wate r e n vanaf de oe ve r be monste rd, waarbij voor onde rge doke n wate rplante n uit die pe wate rge de e lte n ge bruik is ge maakt van e e n hark. In e e n proe fvak is, be halve de totale ve ge tatie be de kking, de be de kking (in %) van e lk van de volge nde ve ge tatie lage n ge schat: krooslaag; laag van onde rge doke n (subme rse ) plante n (bijv. Smalle wate rpe st); laag van drijfbladplante n (bijv. Ge le plomp); laag van bove n wate r groe ie nde maar onde r wate r worte le nde (e me rse ) plante n (bijv. Lie sgras of Pijlkruid); alge nlaag (flab); oe ve rve ge tatie . Bij de be de kking van de oe vervegetatie (de ve getatie die bove n de wate rlijn op de taluds langs e e n wate rlichaam groeit) is onde rscheid ge maakt tusse n de be de kking van bome n e n struike n e ne rzijds e n van grasse n e n kruide n ande rzijds. Ve rvolgens zijn de aanwe zige vaatplanten, kranswie ren e n mossen op naam gebracht e n is hun mate van voorkomen (abundantie ) vastge ste ld. De abundantie van e e n soort in e e n proe fvak moe t volge ns de KRW -monitoringrichtlijne n worde n ge schat als pe rcentage van het be groeibare are aal (Van Splunde r et al., 2006; Bijke rk 2010). Aange zie n de onde rzochte wate rlichame n zo
7
ondie p e n/of he lde r ware n dat he t doorzicht ge lijk was aan de wate rdie pte , is de abundantie ge schat als pe rce ntage be de kking van he t proe fvak. Indie n van e e n soort de be de kking lage r was dan 5% is ook he t aantal e xe mplare n ge te ld of ge schat. De ze ge combine e rde schatting van aantalle n e n be de kkingspe rce ntage s is in ove reenstemming ge bracht me t de Tansle y-schaal, zoals die ge bruikt wordt bij he t Wate rschap Rijn e n IJsse l (tabe l 2.1). Getal/code
Beschrijving
Vertaling naar % en exemplaren
1 2 3 4 5 6 7 8 9
rare (zeldzaam voorkomend) occasional (hier en daar voorkomend) lokaal frequent voorkomend frequent voorkomend lokaal abundant voorkomend abundant voorkomend lokaal dominant voorkomend co-dominant (met ander overheersend) dominant (overheersend)
<5% en < 5 ex. totaa1 <5% en 5-20 ex. totaal <5% en 20-100 ex. totaal (lokaal) <5% en >100 ex. totaal (gehele proefvak) 5-12,5% 12,5-25% 25-50% 50-75% 75-100%
r o lf f la a ld cd d
Tabel 2.1. Tansley-opnameschaal met de vertaling naar aantallen en bedekking per proefvak.
2.4
BEMONSTERING VAN DE VISSTAND Pe riode van be monste ring Om te kome n tot re pre se ntatie ve e n re produce e rbare visge ge ve ns is he t van be lang om de pe riode van be monste re n zorgvuldig te kie ze n. In he t zome rhalfjaar zijn visse n he t me e st homoge en verdeeld ove r het le efgebie d. In de winte r vindt migratie plaats naar die pe de len van de wate rgang e n zijn visse n me e r he te roge e n ve rde e ld. De voorke ur gaat uit naar zome rbe monste ringe n (Bijke rk, 2010). Omdat in de maande n me i tot e n me t augustus vaak we inig wate r in de be ke n voorhanden is e n de wate rtemperatuur in sommige wate ren tot boven de 20 grade n Ce lsius stijgt, is e r e e n ve rgrote kans op visste rfte e n schade aan de visstand. Daarom is e r in samenspraak me t de He nge lsportfe de ratie Midde n e n – Oost Ne de rland voor ge koze n om be monsteringen uit te voe re n in de maande n se pte mbe r tot e n me t half oktobe r. De be monste ringe n he bbe n plaatsge vonde n van 6 se pte mbe r tot 17 oktobe r 2012.
Foto 2.1 Uitvoering van visonderzoek met draagbaar Bretschneider apparaat in de S chipbeek. (Foto Matthijs de Vos).
8
In de ze pe riode we rd e r me t twe e pe rsone n ge vist tusse n ca. 8.00 e n 18.00 uur. De be monsteringen van de Be rkel zijn uitge voe rd door de he e r Anton van Trie st (Onde rzoe ks - e n advie sbure au voor vis e n wate r) Vangtuig e n visbe monste ring In smalle (< 8 m bre de ) wate ren is de be monstering uitge voerd me t e lektrovisapparatuur. De ze apparatuur be stond uit e e n 24 Volt, (650 watt, 30 Ampe re ) ge lijkstroomapparaat van he t me rk Bre tschneider. Dit apparaat he eft de moge lijkhe id tot he t be nutte n van 1200 watt puls. Er we rd pe r monste rpunt e en traject van 250 m in stroomopwaartse richting vanuit e e n boot of wade nd ove r de ge hele bre e dte be monste rd (foto 2.1).Tijde ns de be monste ringe n zijn alle vishabitats (bijvoorbe e ld e e n holle oe ve r, oe ve rzone me t wate rplante n) me e be monste rd. De bij de e le ktrovisserij ve rdoofde vissen we rde n verzameld in e e n metseltrog. Dire ct na he t be ë indige n van e e n be vissing we rd de ge vange n vis op soort ge sorte e rd, ge me te n (cm totaalle ngte ) e n ge te ld. Bij grote vangsten van e en soort we rden 50 visse n ge me te n, de ove rige individue n van de soort we rde n ge te ld. Ve rvolge ns we rde n de ge te lde individue n naar rato ove r de ve rschille nde le ngte klasse s ve rde e ld. Na he t me te n we rde n de visse n op de oorspronke lijke locatie te rugge ze t. In de Be rke l we rd e e n traject van 250 me ter aan we e rszijden met ke ernetten afge ze t. He t traje ct we rd e e rst met e en ze gen afgevist door he t ne t ove r de ge he le le ngte van he t traje ct door he t wate r te sle pen. Hie rna we rd me t e le ktrovisapparatuur (visaggre gaat 5000w ge lijkstroom) de oe ve rzone be monste rd. De ze ge n had e e n le ngte van 70 m. De maaswijdte van de ze ge n be droe g 20 mm op vle uge ls volle maas e n in de ze ge nzak 10 mm.
2.5
VERWERKING EN TOETSING VAN DE MACROFYTENGEGEVENS De ve ge tatiegegevens zijn inge voerd in MS Exce l e n in Ecobase . Toe tsing aan de maatlat voor natuurlijke wate re n he e ft plaatsge vonde n me t be hulp van he t programma QBwat (programmaversie 5.42; Pot, 2012). He t re sultaat van de toetsing (de be oorde ling), uitge drukt in EKR (e cologische kwalite itsratio), is afge le id van de ge aggre ge e rde (same nge nome n) ze s opname n pe r wate rlichaam. In de Aa-strang is de be oorde ling e chte r ge base e rd op de daar opge nome n drie proe fvakke n.
2.6
VERWERKING EN TOETSING VAN DE VISGEGEVENS Ve rwe rking ge ge ve ns De vangstgegevens zijn pe r traject e n pe r wa te rlichaam inge voe rd in MS Exce l. Te ve ns zijn de vangstge ge ve ns te n be hoe ve van opslag inge voe rd in he t programma Ecobase . Toe tsing Pe r wate rlichaam zijn de vangste n ge somme e rd, waarna toe tsing van dit ve rzame lmonste r plaatsvond aan de maatlat voor stromende wateren (R4, R5, R6) of stilstaande wateren (M3) met be hulp van he t programma QBwat (programmaversie 4.42; Pot, 2012). De ge ge vens zijn ge toetst aan de maatlat 2007. De maatlat 2012 functione e rt (nog) nie t naar be hore n.
9
Foto 2.2 (boven). In de Wehlse Beek komt Paarbladig fonteinkruid voor, een soort die op toestroom van grondwater duidt. (Foto: Ger Boedeltje). Foto 2.3 (onder). De Baars is een zeer algemene soort in de wateren in het beheersgebied van Waterschap Rijn en IJssel. De soort kan in uiteenlopende watertypen worden aangetroffen. (Foto: Matthijs de Vos).
10
3
RESULTATEN
3.1
INLEIDING In de paragrafen 3.2 t/m 3.10 worde n de re sultate n pe r wate rlichaam ge pre se nte e rd, waarbij voor de wate rlichame n e e n alfabe tische volgorde is aange houde n. In e lke paragraaf wordt aan de hand van e e n foto e e rst e e n karakte ristie k ge ge ve n van de landschappe lijke ligging, de oe ve rvorm e n de ve ge tatie van e e n de e l van he t wate rlichaam. Ve rvolge ns wordt de ve ge tatie be sproke n waarbij inge gaan wordt op de structuur, de soorte nsamenstelling, de abundantie e n de score op de maatlat. Hie rna volgt he t visbe stand, waarbij de soortensamenstelling, de abundantie e n de score op de maatlat te r sprake kome n. Ee n paragraaf e indigt me t de ve rme lding van soorte n die die ve rme ld staan als be sche rmde soort in de Flora - e n Faunawe t e n/of die voorkome n op de Rode Lijst van be sche rmde e n be dre igde soorte n. Ook wordt aange ge ve n of e r e xote n zijn aange troffe n.
Foto 3.1 Brede waterpest te midden van ondergedoken Sto mphoekig sterrenkroos. (Foto: Ger Boedeltje).
11
3.2
AA-STRANG
Foto 3.2 Reuzenbalsemien op de oever van de Aa-strang op de grens met Duitsland.
Macrofyten De Aa-strang is bij de gre nsovergang een stromende rivie r (0,6 m/s) me t aan één zijde e e n tame lijk ste ile oe ve r die be groeid is me t Re uze nbalsemie n en aan de andere zijde e en flauwe re oever me t zandstrandjes e n inhamme n, waar Rie t e n Rie tgras groeien e n wilge n ove r he t wate r hangen (foto 3.2; bijlage 2.1A). De be de kking van de subme rse e n e merse be groe iing is ge ring (5%) me t onde r me e r Sche de fonte inkruid, Stomphoe kig ste rre nkroos, Smalle wate rpe st e n Grof hoornblad, die op e utroof wate r duide n. Na de stuw is he t strome nde karakte r van de rivie r ve rdwe ne n, althans bij lage afvoe r. Er komt Kle in kroos voor e n Lie sgras is veelvuldig langs de oe ver aanwe zig. Ook hie r indice ren wate rplante n e utroof wate r. Beoordeling (R6): matig (e kr = 0,483, op basis van 3 opname n). Vissen In de Aa-strang zijn vijftie n vissoorten aangetroffen. In 2010 we rde n ve e rtie n viss oorte n ge vange n. De visfauna te r hoogte van de gre nsove rgang wordt ge ke nme rkt door e urytope soorte n zoals Baars e n Blankvoorn. Ook wordt e e n aantal typische stromingsminne nde - e n habitatge voe lige soorte n aangetroffen namelijk: Kopvoorn, Se rpeling e n Be ekdonde rpad. He t voorkome n van Be e kdonde rpad in Ne de rland is be pe rkt tot e nke le be ke n name lijk Ge ul, Roe r, Be rke l e n Aa -strang. De ze stromingsminne nde soorte n make n ge bruik van de morfologische variatie in de be e k die rondom de gre ns aanwe zig is. Opvalle nd is he t aantreffen van paling op twe e locatie s, de Aa -strang is name lijk nog nie t vispasseerbaar gemaakt. He t traject ve rder be nedenstrooms wordt ge domine e rd door e urytope e n lymnofie le soorte n Baars e n Blankvoorn in lage dichthe de n. Beoordeling (R6): ontoe re ike nd (e kr = 0,386). Beschermd volgens Flora- en faunawet Zwane nbloe m (tabe l 1); Be e kdonde rpad (tabe l 2); Kle ine Modde rkruipe r (tabe l 2) Rode Lijstsoorten Bre de wate rpest (ge voelig) Exoten Re uze nbalsemie n
12
3.3
BARCHEMSE VEENGOOT
Foto 3.3 De Barchemse Veengoot, gezien vanaf Tobbert (Barchem).
Macrofyten De Barche mse Ve e ngoot is e e n 2,5 tot 3,5 m bre de ge grave n wate rgang die he t ge bie d “he t Ve e n” ontwate rt tusse n Barche m, de Wilde nborch e n Loche m. De ‘bove nloop’ valt in pe riode n me t we inig ne e rslag droog. Hie rdoor kunne n e me rse soorte n zoals Rie t e n Zwane nbloe m kie me n e n ve rvolge ns ve ge tatie vorme nd optre de n. Bove ndie n wordt Zwane nbloe m in he t maaibe he e r be voorde e ld. De wate rve getatie is soortenrijk me t onde r meer Wate rge ntiaan, Drijve nd, Sche de , Te nge r e n Doorgroe id fonte inkruid, Stijve wate rranonkel, Ge le plomp e n Stomphoekig sterrenkroos (bijlage 2.2A), soorte n die duide n op e utroof wate r. Ook de e me rse laag is goe d ontwikke ld me t Zwane nbloe m, Grote e n Slanke wate rwe e gbre e , Ge wone wate rbie s, Pijlkruid e n Wate rzuring. Langs de oe ve rs groe ie n Ge wone dotte rbloe m e n Bosbies. Al me t al e e n fraaie wate rgang, die e en beter beheer van de oevers verdie nt (foto 3.3). Beoordeling (R5): matig (e kr-score 0,5000). Vissen Ondanks he t droogvalle n van de Barchemse Veengoot in de zome r van 2012 zijn acht vissoorten aangetroffen. Door de droogval is de abundantie van vissen laag. Opvalle nd is dat e e njarige Snoeken de visstand domine ren. Verder zijn Ve tje, Rie tvoorn, Bitte rvoorn en Ze elt ge vangen. Doordat doorgaans wate r vanuit de Be rke l wordt inge late n kunne n de ze soorten de Barchemse Veengoot he rkoloniseren. Beoordeling (R5): Ontoe re ikend (e kr-score 0,235). Beschermd volgens Flora- en faunawet Ge wone dotte rbloem (tabel 1); Zwane nbloem (tabel 1); Bitte rvoorn (tabel 3) Rode Lijstsoorten ge e n Exoten ge e n
13
3.4
BERKEL
Foto 3.4 De Berkel bij de grensovergang .
Macrofyten De Be rke l is bij de gre ns e en stromend rivie rtje met zowe l ste ne n als zandige oe ve rs (foto 3.4). Door de aanwe zighe id van stuwe n ne e mt de stroming stroomafwaarts af; vlak voor Zutphe n is sprake van stilstaand wate r. Op e e n aantal opname locatie s (BER 00, BER02, Borculo e n BER20, Stokke rsbrug) is sprake van stenen oevers e n ook be dekke n stenen de wate rbodem voor e en deel of he le maal. Hie rdoor is de be de kking van onde rge doken soorten gering (bijlage 2.3A). In de be nedenloop bij Alme n e n Zutphe n is de be de kking van Smalle wate rpest, Lie sgras en Pijlkruid hoog. In de maatlat van 2012 le vert een hoge be de kking van de ze soorten e en negatieve score op (he t zijn so orte n die e utroof wate r indice ren). De e krscore van de Be rke l is dan ook matig. Beoordeling (R6): matig (e kr-score 0,405). Vissen In de Be rke l zijn ze stie n vissoorten aangetroffen e n laat de Be ek e en gevarieerd be eld zie n. Nabij de grens worde n de stromingsminne nde e n habitatge voe lige Kopvoorn e n Se rpe ling aange troffe n. De Be e kdonde rpad die tijde ns sche pne tbe monste ringe n is aange troffe n lijkt hie r nu afwe zig te zijn. De e xotische Blauwband is e chter we l aanwe zig. Ook kome n in he t gre nstraje ct soorte n van stilstaand e n plante nrijk wate r voor zoals Blankvoorn e n Pos. In de midde n- e n be ne de nloop wordt de visstand ge domine erd door soorten van s tilstaand e n plantenrijk wate r: Bitte rvoorn, Snoek e n Ze e lt. Opvalle nd is de afwe zighe id van grote re exemplare n van de Brase m e n Kolble i tijde ns de visstandbe monste ringe n me t ze gen in de midde n- e n be nedenloop. De e xotische Marmergrondel is ge vange n in de be ne de nloop nabij Zutphe n e n is e e n nie uwkome r in de Be rke l. Beoordeling (R6): ontoe re ike nd (e kr-score 0,352). Beschermd volgens Flora- en faunawet Zwane nbloe m (tabe l 1); Bitte rvoorn (tabe l 3) Rode Lijstsoorten ge e n Exoten Japanse duize ndknoop; Re uze nbalsemien Blauwband; Marme rgrondel
14
Foto 3.5 (boven). De Berkel nabij Almen. In dit traject zijn Bittervo orn en Blankvoorn algemeen voorkomende soorten. (Foto Matthijs de Vos). Foto 3.6 (onder). In het traject is Glanzig fonteinkruid één van de ondergedoken waterplanten, waarbij de aren met vruc htjes op het wateroppervlak liggen. (Foto Ger Boedeltje).
15
3.5
DIDAMSE LEIGRAAF EN WETERING
Foto 3.7 De Didamse Wetering met op de voorgrond Pijlkruid.
Macrofyten Tot he t wate rlichaam behoren De Didamse Le igraaf e n de Didamse We te ring (foto 3.7 e n bijlage 2-4A)). De ze wate ren worde n ke nmerkt door e en hoge bede kking va n onde rgedoken wate rplante n. He t gaat in he t bijzonde r om twe e soorte n die e e n hoog nutrië nte nge halte indice re n: Smalle wate rpe st e n Stomphoe kig sterrenkroos. Van de e me rse soorte n domine e rt Kle ine e ge lskop op vrijwe l alle locatie s, te rwijl ook Pijlkruid e n Lie sgras ve e lvuldig aanwe zig zijn. Op é é n locatie (DIL02, bijlage 2.4A) be de kt Wate rteunisbloem een de el van de we te ring. De hoge e kr-score komt, be halve door de soorte nrijkdom, vooral door de hoge be de kking van e me rse soorte n, in he t bijzonde r van Pijlkruid e n Kle ine e ge lskop. Beoordeling (M3): goe d (e kr-score 0,952). Vissen In he t wate rlichaam zijn in 2012 ze stie n vissoorten aangetroffen, in 2008 ware n dit de rtie n vissoorten. Dit is voor e e n de rgelijk wate rtype e en relatief hoge soortenrijkdom. Doordat stroming nagenoe g afwe zig is e n de wate re n plante nrijk zijn wordt de visstand ge domine e rd door soorte n van plante nrijke wate re n zoals Bitte rvoorn e n Zeelt. Er zijn lage dichthe de n aan Brasem e n Blankvoorn aangetroffen. De e xotische Zonne baars is op é é n locatie aange troffe n maar komt in he t he le wate rlichaam voor. De hoge soorte nrijkdom komt tot uiting in e e n hoge hoge e kr-score . Beoordeling (M3): goe d (e kr-score 1,0). Beschermd volgens Flora- en faunawet Zwane nbloe m (tabel 1); Bitte rvoorn (tabel 2); Kle ine modde rkruipe r (tabel 2) Rode Lijstsoorten Bre de wate rpest (ge voelig) Exoten Wate rteunisbloem Zonne baars
16
Foto 3.8 (boven). De Didamse Wetering in najaar 2012. Door de lage watertemperatuur en verminderde zoninstraling kunnen de weteringen in de Liemers kraakhelder worden en zijn plantensoorten zoals Kleine egelskop goed waarneembaar. (Foto: Matthijs de Vos). Foto 3.9 (onder). Zwanenbloem is één van de Flora- en Faunawetsoorten die onder meer in de Didamse wetering voorkomt. (Foto: Ger Boedeltje).
17
3.6
ELSBEEK
Foto 3.10 Begin van de meander in de Elsbeek bij ‘t Klumpske .
Macrofyten De individue le opname n van de Elsbeek (foto 3.10) scoren meest matig, ook de e indscore is matig. De ze lage score hangt met name samen met de hoge be dekking waarmee Smalle wate rpest, Lie sgras, Rie tgras e n plaatse lijk Pijlkruid in de be e k voorkome n (bijlage 2.5A). Waar de ze soorte n in hoge be de kking voorkome n duidt dit op nutrië nte nrijke omstandighe de n. Soorte n die positie f score n zijn onde r me e r Kle ine wate re ppe en Moe rasspirea. De nie uwe me ander bij he t Klumpske (me e tpunt ELB1A)) scoort he t hoogst (e kr = 0,576) vanwe ge he t ontbre ke n of in lage be de kking aanwe zig zijn van Lie sgras, Smalle wate rpe st e n Rie tgras e n de hoge be de kking van de boomlaag. In te ge nste lling tot de hoofdstroom stroomt de be ek hie r e n is e r sprake van e en kale zandbodem e n zandige strandjes die be groe id zijn me t Bosbie s. Beoordeling (R5): matig (e kr-score 0,488). Vissen In de Elsbe e k zijn de rtie n vissoorte n ge vange n. Snoe k e n Rivie rgronde l domine re n de visfauna. He t aande el habitatkritische- e n stromingsminnende soorten is kle in. Er is e e n W inde aangetroffe n. Er wordt in he t zome rse izoe n wate r inge late n vanuit de Schipbe e k. De ze W inde kan afkomstig zijn uit de Schipbe e k. Beoordeling (R5): ontoe re ike nd (e kr-score 0,330) Beschermd volgens Flora- en faunawet Zwane nbloe m (tabe l 1) Rode Lijstsoorten Bre de wate rpe st (ge voe lig) Exoten ge e n
18
3.7
K EIZERSBEEK
Foto 3.11 Het einde van de Keizersbeek nabij de Aa-strang. De Keizersbeek is meer een kanaal dan een beek.
Macrofyten De Ke ize rsbeek he eft he t karakter van een kanaal (foto 3.11): re cht, die p inge sne de n, nie t of nauwe lijks strome nd. De functie van de Ke ize rsbe e k is he t afvoe re n van wate r uit de Bove n Slinge e n uit omringe nde landbouwge biede n. De ekr-score is op vie r van de ze s me e tpunte n “ontoe re ike nd”, op de twe e ove rige “matig”. Volgens de nie uwe maatlat komt dit in he t bijzonde r door de hoge be de kking van Smalle wate rpest, Lie sgras, Rie tgras e n plaatselijk van Pijlkruid (bijlage 2.6A). Soorte n die bijdrage n aan e e n positie ve score zijn Zwarte e ls, Kle ine wate reppe en Kle ine e ge lskop. Positie f is ook he t voorkome n van Puntdrage nd glanswie r dat op ve e l plaats e n in de be e k voorkomt. Beoordeling (R5): ontoe re ike nd (e kr-score 0,360). Vissen In de Ke ize rsbeek zijn e lf vissoorten aangetroffen. Soorten zonde r duide lijke habitatvoorkeur e n soorte n van plante nrijk wate r kome n voor zoals Karpe r, Kolble i e n Pos . Habitatkritische soorte n kome n nie t voor. De e nige stromingsminne nde soort die is aange troffe n is Be rmpje . Beoordeling (R5): ontoe re ike nd (e kr-score 0,205) Beschermd volgens Flora- en faunawet Wate rdrie blad (tabe l 2); Zwane nbloe m (tabe l 1) Rode Lijstsoorten Wate rdrie blad (ge voe lig); waarschijnlijk ‘ontsnapt’ uit e e n vijve r Exoten ge e n
19
3.8
SCHIPBEEK
Foto 3.12 De Schipbeek is een plantenrijke beek. Afgebeeld is de situatie bij de Oxersteeg.
Macrofyten De Schipbe e k he eft op ve el plaatsen het karakter van een kanaal (foto 3.12). Toch kome n ook strome nde de le n voor, in he t bijzonde r waar vistrappen zijn aange le gd. De Schipbe e k is bijzonde r plante nrijk me t soorte n als Watergentiaan (foto 3.14), Glanzig fonte inkruid, Ge kroe sd fonte inkruid, Sche de fonte inkruid, Pijlkruid, Smalle wate rpe st, Kle ine e n Grote e ge lskop. De be de kking van de onde rge doke n soorte n is plaatse lijk hoog (bijlage 2.7A). Waar Smalle wate rpe st, Lie sgras, Kle in kroos, Ve e lworte lig kroos e n Pijlkruid in hoge be de kking voorkome n is de score re latie f laag. Glanzig fonte inkruid Puntkroos e n Kle ine e ge lskop drage n bij tot e e n hoge re score . Al me t al scoort de Schipbe e k matig. Beoordeling (R6): matig (e kr-score 0,514). Vissen In de Schipbe e k zijn ze stie n vissoorten aangetroffen. De visstand wordt ge domine e rd door soorte n van plante nrijke , nie t stromende wateren zoa ls Bitte rvoorn, Blankvoorn, Rie tvoorn e n Kolble i. Toch kome n ook stromingsminne nde soorte n voor zoals Be rmpje (foto 3.13) e n Se rpe ling. Dit is voorname lijk he t ge val op locatie s waar he t water snelle r stroomt en he t bodemsubstraat uit zand of stortste ne n be staat. De Rivie rdonde rpad komt ook voor in de Schipbe e k (bron: Nationale Databank Flora e n Fauna) maar is tijde ns de be monste ringe n nie t aange troffe n e n daarom nie t be oorde e ld. De Marme rgonde l he e ft inmidde ls grote de le n van de Schipbe e k ge kolonise e rd e n komt in hoge dichthe de n voor in de oe ve rzone . Beoordeling (R6): Ontoe re ike nd (e kr-score 0,281) Beschermd volgens Flora- en faunawet Zwane nbloe m (tabel 1) Rode Lijstsoorten Exoten Marme rgrondel
20
Foto 3.13 (boven). Bermpje in de S chipbeek. De soort is niet heel kritisch op de leefomgeving, bij voldoende stroming en dekking in de vorm van (kunstmatige) stenen kan de soort goed overleven. (Foto: Matthijs de Vos). Foto 3.14 (onder). Watergentiaan treedt op veel plaatsen vegetatievormend op in de S chipbeek. (Foto: Ger Boedeltje).
21
3.9
WEHLSE BEEK
Foto 3.15 De Wehlse Beek vormt een belangrijke groeiplaats voor de exotische Waterteunisbloem.
Macrofyten De We hlse Be e k he e ft ve rschille nde ge zichte n. Nabij Doe tinche m is de be e k kraakhe lde r me t op de bode m kranswie ren (Chara vulgaris) e n veel Te nger fonteinkruid e n Stomphoe kig ste rre nkroos (bijlage 2.8A). Wat ve rde r stroomafwaarts blijft de be e k he lde r e n voe ge n zich hie r onde r me e r Paarbladig fonte inkruid, Kle in fonte inkruid e n Aarve de rkruid bij. Hie r groe ie n ook de e xote n Wate rcrassula e n Wate rte unisbloe m e n kome n Grof hoornblad e n Smalle wate rpe st ve e lvuldig voor (fot0 3.15). Wate rteunisbloem blokke ert in de be ne denloop vrijwe l volle dig de wate rgang. Ge toe tst aan de maatlat scoort de be e k ontoe re ike nd, wat vooral is toe te schrijve n aan he t abundant voorkome n van Grof hoornblad, Smalle wate rpe st e n Rie tgras. In de be e k ontbre e kt stroming. Beoordeling (R5): ontoe re ike nd (e kr-score 0,319 ). Vissen In de We hlse Be e k zijn e lf vissoorte n ge vange n. De visstand wordt ge domine e rd door soorte n van plante nrijke , nie t stromende wateren zoals Bitte rvoorn e n Snoek. De e nige stromingsminne nde soorte n zijn Be rmpje e n Rivie rgronde l. Door he t ontbre ke n van stroming is e r ge e n pote ntie voor habitatkritische - e n stromingsminne nde soorte n. Beoordeling (R5): ontoe re ike nd (e kr-score 0,348 ). Beschermd volgens Flora- en faunawet Zwane nbloe m (tabel 1) Rode Lijstsoorten Bre de wate rpest Exoten Wate rcrassula; Waterteunisbloem Goudvis
22
3.10
WIJDE EN ZEVENAARSE WETERING & ZWALM
Foto 3.16 Natuurvriendelijke oever langs de Wijde Wetering.
Macrofyten Tot dit wate rlichaam hore n de Wijde We te ring (foto 3.16), Ze ve naarse We te ring e n Zwalm. De ze we te ringe n zijn, ne t als de Didamse Le igraaf, plante nrijk, die goe d score n bij toe tsing aan de maatlat (bijlage 9A). Dit wate rlichaam scoort ne t als de Didamse Wetering/Le igraaf goed. Dit he e ft te make n me t de hoge be de kking van subme rse e n e me rse soorte n, zoals Smalle wate rpe st e n Kle ine e ge lskop. De natuurvrie nde lijke oe ver langs de Wijde Wetering (WIW02; foto 3.16) is soorten- e n structuurrijk. Onde r me e r Sche rpe ze gge , Moe rasze gge , Twe e rijige ze gge , Holpijp e n Ze e groe ne rus kome n voor in e e n mozaïe k me t wilge n. Beoordeling (M3): goe d (e kr-score 1,000). Vissen Er zijn twaalf vissoorten in he t wate rlichaam aangetroffen. De visstand wordt ge domine erd door soorten van nie t strome nde wateren zoals Baars, Blankvoorn, Kle ine modde rkruipe r en Ze elt. In te genste lling tot de Didamse Wetering/Leigraaf is de Bitte rvoorn ge heel afwe zig. Opvalle nd is he t voorkome n van grote aantalle n rode Ame rikaanse Rivie rkre e ft in wate rlichaam. Beoordeling (M3): goe d (e kr-score 0,829) Beschermd volgens Flora- en faunawet Zwane nbloe m (tabel 1) Rode Lijstsoorten ge e n Exoten Ame rikaanse Rivie rkre eft plante n e n vissen: geen
23
4
DISCUSSIE EN CONCLUSIES
4.1
DISCUSSIE Macrofyten In 52 ve ge tatieopnamen zijn 165 soorte n vaatplanten e n drie soorten kranswie ren aange troffe n. Drie soorte n ge nie te n be sche rming volge ns de Flora - e n Faunawe t: Ge wone dotte rbloe m, Wate rdrie blad e n Zwane nbloem. Ge wone dotterbloem is in twe e proe fvakke n ge vonde n langs de Barche mse Ve e ngoot, waar zij staat op he t gre nsvlak van wate r e n land. Ge wone dotte rbloe m komt in de Achte rhoek re gelmatig op de rgelijke standplaatsen voor e n indice ert de toe stroom van grondwater. Waterdrieblad groeit in é é n proe fvak in de Ke ize rsbeek. Ande rs dan de groe iplaats in de Koffijgoot (Boe de ltje & De Vos 2011), lijkt hie r sprake van ‘ontsnapping’ uit e e n vijve r of tuince ntrum. Zwanenbloem is alle onde rzochte beken e n we te ringen aangetroffe n. Twe e soorten staan op de Rode lijst: he t e e rder be sproke n Wate rdrie blad e n Bre de wate rpe st. Bre de wate rpest is he t me est frequent aangetroffen in We hlse Be ek e n De Didamse Le igraaf. In de We hlse Be ek groeit Bre de waterpest sa me n me t onde r me e r Paarbladig fonte inkruid, Kle in fonte inkruid, Moe rasze gge e n Ve ldrus, wat op toe stroom van grondwate r duidt. Twe e e xote n die e en be dre iging vorme n voor inhe e mse wate rplante n zijn aange troffe n in de We hlse Be ek e n de Didamse Le igraaf: Watercrassula e n Wate rte unisbloe m (Van Valke nburg, z.j). Wate rcrassula is sle chts op é é n locatie in de We hlse Be e k ge vonde n. Volge ns Van Valke nburg kan Watercrassula “een ze er dichte vegetatie vormen op oe vers e n in voe dse larme wate re n”. In de We hlse Be e k ve roorzaakt de ze soort op dit mome nt nog ge e n proble e m ; hij groe it in lage dichthe de n op de wate rbode m tusse n ande re soorte n. Ande rs is de situatie bij Wate rte unisbloe m. De ze groe it in de We hlse Be e k e n in de Didamse Le igraaf plaatse lijk in zodanige dichthe de n dat bij hoge afvoe r de doorstroming kan worde n be le mmerd. Volge ns Van Valke nburg kan Wate rte unisbloe m “de inhe e mse ve ge tatie in he t wate r e n op de oe ve r ve rdringe n e n he t zuurstofge halte van he t wate r doe n dale n”. In de oe ve rzone van de Aa-strang en de Be rke l komt Re uze nbalsemie n als invasie ve oe ve rsoort voor. Voor de Aa -strang betekent dit e e n uitbre iding van he t aantal groeiplaatsen, van de Be rkel zijn ge e n nade re ge ge ve ns be ke nd. Op de hoge re oe vers van de Be rkel groeit te ve ns in twe e proe fvakke n Japanse duize ndknoop. De toe tsingsre sultate n van de onde rzochte wate re n zijn same nge vat in fig. 4.1. Er zijn opvalle nde ve rschille n tusse n de M- e n R-type n. M-type n De Wijde We te ring e n Zwalm be hale n de maximale score e n de Didamse Le igraaf bijna de maximale score. In vergelijking me t de toe ts ing van de ze wate re n in 2008/2009 (Boe de ltje 2008, 2009) is dit e e n toe name. De ze toename komt nie t doordat he t aantal soorten met e en te lwaarde of de be de kking van onde rgedoke n of drijve nde wate rplanten is toe genomen, maar doordat een e e rde re ve rsie e rvan QBWAT e e n fout be vatte (schrifte lijke me de de ling Roe lf Pot, 2012): “De grote verschillen tussen de uitvoer van versie 4.42 en 4.50 (optie 4 in versie 5.00) zijn alleen te vinden bij het type M3. Dat is als gevolg van een bug-fix. De berekening van 4.42 vertoonde een fout die lange tijd onopgemerkt is gebleven en deze zomer pas onder mijn aandacht kwam. In het voorschrift staat dat de scores voor Emers en Drijvend bij elkaar moeten worden geteld voor de berekening van de deelmaatlat Drijvend (Stowa-rapport 2007-32b, pag 97, tabel B4.1), dat werd tot nu toe niet gedaan en er werd uitsluitend beoordeeld op basis van de bedekking Drijvend. Als de Emerse bedekking niet erg hoog is, dan maakt dat niet veel uit, maar in de opnamen uit de Achterhoek en Liemers komen hoge percentages voor. Scores die samen boven de 40% komen leveren dan altijd een EKR=1 op”. De we te ringe n zijn nie t e rg die p, wat be te ke nt dat he t begroeibare areaal de ge he le bre e dte de
24
wate rgang omvat. In he t bijzonde r soorte n als Pijlkruid e n Kle ine e ge lskop kunne n dan ook ove r de ge he le bre e dte ve ge tatie vorme nd optre de n. Toetsingsresultaat macrofyten 2012
1,0
0,8 ekr
0,6 0,4 0,2 0,0 AAS
BAV
BER
DIL
ELB
KEB
SBK
WEB
WIW
Figuur 4.1 Toetsingsresultaten macrofyten aan de maatlat 2007 voor regionale kanalen, M3 ( DIL, WIW) en aan de maatlat 2012 voor beken, R5 (BAV, ELB, KEB, WEB) en kleine rivieren, R6 (AAS , BER, S BK). De toetsing heeft betrekking op 6 opnamen, behalve voor de AA-strang, AAS , waar het gaat om 3 opnamen. De afkortingen betreffen de waterlichamen (zie bijlage 1). De lichtgroene lijn geeft de grens tussen ‘matig en ‘goed’ weer; de donkergroene streepjes geven het Goed Ecologisch Potentieel (GEP) weer.
R-type n De score s van de be ke n (R5) e n kle ine rivie re n (R6) zijn opvalle nd laag: ge e n e nke le be e k of rivie r voldoe t aan he t Goe d Ecologisch Potentieel (GEP), te rwijl dat in e e rde re onde rzoe ksjare n (o.a. Boe de ltje 2008, 2009) we l he t ge val was. De Ke ize rsbeek, bijvoorbeeld, had in 2008 e e n e krscore van 0,61 e n in 2012 van 0,36. De ve rklaring hie rvoor ligt nie t in de ve ldsituatie , maar in de manie r waarop de score in de maatlat van 2012 wordt be re ke nd. In de e e rste plaats geschiedt he t aggregeren nie t meer midde ls e e n opte lling van soorte n maar door he t be re kenen van het re kenkundig ge midde lde van de ve rkregen afzonde rlijke re sultaten. In de twe e de plaats scoren triviale soorten als Smalle wate rpest, Lie sgras e n Schedefonteinkruid, als ze in re latie f hoge dichthe de n voorkome n, ne gatie f in plaats van positie f. Ee n voorbe e ld: Sche defonteinkruid komt in de Aa -strang bij de gre ns frequent voor. Bij toe tsing aan de maatlat van 2007 be te kende dit e e n score van +1, toe tsing aan de he rziene maatlat van 2012 le ve rt e chter e e n score van -4 op. Ee n ande r voorbeeld wordt ge vormd door Te nger fonte inkruid e n Pijlkruid. In de Be rke l bij Alme n (Be sse link) komt Te nge r fonte inkruid fre que nt e n Pijlkruid abundant voor. Bij toe tsing aan de maatlat van 2007 be te kende dit voor Te nge r fonteinkruid e e n score van +1 e n voor Pijlkruid van +2, toe tsing aan de he rziene maatlat van 2012 daare nte ge n le ve rt voor be ide soorten een score op van -4. Volge ns Roe lf Pot (schriftelijke me dedeling 2012) mag e en R6rivie rtje we liswaar e nigszins voe dse lrijk zijn, maar nie t e utroof. En e e n hoge dichthe id van soorte n als Sche de fonte inkruid, Lie sgras, Smalle wate rpe st, Pijlkruid e n Te nge r fonte inkruid duidt hie rop. Vissen Er zijn in 2012 in de ne ge n wate rlichame n 23 soorte n waarge nome n. Hie rtoe be hore n drie soorte n die be schermd zijn volge ns de Flora - e n faunawe t: Kle ine modde rkruipe r, Bitte rvoorn, e n Rivie rdonde rpad. De Bitte rvoorn komt inmidde ls in vijf van de ne ge n wate rlichame n voor e n lijkt te profite re n van e e n natuurvrie nde lijke inrichting van wate rgange n. De e xotische Marme rgrondel laat e en verdere opmars zie n in de Schipbe ek e n is voor he t e e rst aange troffe n in de Be rke l. Twe e wate rlichamen, Wijde Wetering/Zwalm e n de Didamse Le igraaf/ We te ring scoren goed. Be ide wate rlichamen zijn ge toetst aan de maatlat voor stagnante wate re n M3. De ove rige waterlichamen zijn ge toetst aan de maatlat voor stromende wate ren R5 of R6 e n worde n als ontoe re ike nd be oorde e ld (fig. 4.2). Ge zie n he t karakte r van de Barche mse Ve e ngoot, langdurig afvoe rloos of ze lfs droogvallend, kan dit wate rlichaam be te r worde n be oorde e ld als M3-type .
25
Toetsingsresultaat vissen 2012 1,0
0,8
ekr
0,6 0,4 0,2 0,0
AAS
BAV
BER
DIL
ELB
KEB
SBK
WEB
WIW
Figuur 4.2 Toetsingsresultaten vissen aan de maatlat 2007. De afkortingen betreffen de waterlichamen (zie bijlage 1). De lichtgroene lijn geeft de grens tussen ‘matig en ‘goed’ weer; de donkergroene streepjes geven het Goed Ecologisch Potentieel (GEP) weer.
4.2
CONCLUSIES
Tijde ns de plante ninve ntarisatie s zijn in 52 opname n van 100 m le ngte 165 soorte n vaatplante n e n drie soorte n kranswie re n in he t wate r e n de oe ve rzone van de wate rlichame n waarge nomen. Hie rtoe be horen drie soorten die be scherming ge nieten volgens de Flora - e n Faunawe t: Ge wone dotterbloem, Waterdrie blad e n Zwane nbloem. Twe e soorten staan op de Rode lijst, te we te n Wate rdrie blad e n Bre de wate rpe st; Toe tsing van de plante ngegevens aan de maatlat 2007 voor kle ine kanalen (M3) laat zie n dat de Didamse Le igraaf/We te ring e n Wijde We te ring/Zwalm goe d score n; Toe tsing van de plante nge ge ve ns aan de pas he rzie ne maatlat 2012 voor be ke n (R5) e n kle ine rivie re n (R6) he e ft als resultaat dat Aa-strang, Barchemse Ve e ngoot, Be rke l, Elsbe e k, Ke ize rsbeek, Schipbeek e n Wehlse Be ek nie t voldoe n aan he t Goe d Ecologisch Potentieel. Ze score n “ontoe re ike nd” tot “matig”; Er zijn vie r soorte n invasie ve plante nsoorte n waarge nome n: Japanse duize ndknoop, Re uze nbalse mie n, Wate rcrassula, Wate rte unisbloe m In de We hlse Be e k e n Didamse Le igraaf zorgt Wate rte unisbloe m plaatse lijk voor dich te ve ge tatie s die de doorstroming be le mme re n; Tijde ns de visse ninventarisatie s zijn ne gen wate rlichamen be monsterd e n zijn 23 vissoorte n waarge nome n. Drie soorte n ge nie te n be sche rming volge ns de Flora - e n faunawe t: Be e kdonde rpad, Bitte rvoorn e n Kle ine modde rkruipe r; Er zijn vie r e xotische vissoorte n aange troffe n: Blauwband, Goudvis, Marme rgronde l e n Zonne baars; Toe tsing van de visgegevens aan de maatlat 2007 laat zie n dat twe e wate rlichame n “goe d” score n, ze ve n wate rlichame n score n “ontoe re ike nd”.
26
5
BRONNEN
Bijkerk, R. (red.) (2010). Handboek Hydrobiologie. Biologisch onderzoek voor de ecologische beoordeling van Nederlandse zoete en brakke oppervlaktewateren. Rapport 2010 – 28, Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer, Amersfoort. Boedeltje, G. (2008). Waterplanten- en vissenonderzoek in watergangen van Waterschap Rijn en IJssel in 2008. Bemonstering en toetsing volgens de Kaderrichtlijn Water. Bureau Daslook, in opdracht van Waterschap Rijn en IJssel. Boedeltje, G. (2009). Waterplantenonderzoek in watergangen van Waterschap Rijn en IJssel in 2009. Bemonstering en toetsing volgens de Kaderrichtlijn Water. Bureau Daslook, in opdracht van Waterschap Rijn en IJssel. Boedeltje, G (2010). Waterplanten- en vissenonderzoek in watergangen van Waterschap Rijn en IJssel in 2010. Bemonstering en toetsing volgens de Kaderrichtlijn Water. Bureau Daslook, in opdracht van Waterschap Rijn en IJssel. Boedeltje, G. & M. de Vos (2011). Waterplanten- en vissenonderzoek in waterlichamen van Waterschap Rijn en IJssel in 2011. Bureau Daslook, in samenwerking met Waterschap Rijn en IJssel. Kikkert, A. & P. Rutjes (2006). Onderzoek naar de visstand, macrofyten en epifytische diatomeeën in de Oude Rijn. Aquaterra Water en Bodem b.v., projectnummer 20060709. Pot, R. (2012) QBWat, programma voor toetsing van opnamen aan de maatlatten van de KRW (versie 5.00). Rutjes, P. & R. Fortuin (2007). KRW-bemonstering 19 beken Waterschap Rijn en IJssel. Aquaterra Water en Bodem b.v., projectnummer 20070629. S TOWA & OVB (2005). Piscaria databank. Stowa rapportnummer 2005-25. Van Valkenburg, J.L.C.H. (red) (z.j.). Invasieve waterplanten in Nederland. Veldgids. Ministerie van EL&V, Nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit.
27
28
BIJLAGEN
Bijlage 1
Overzicht wateren en bemonsteringsinspanning
Nr
Watergang
Afk.
Type
1 2 3 4a 4b 5 6 7 8 9a 9b 9c
Aa-strang Barchemse Veengoot Berkel Didamse Leigraaf Didamse Wetering Elsbeek Keizersbeek S chipbeek Wehlse Beek Wijde Wetering Zevenaarse Wetering Zwalm
AAS BAV BER DIL DIW ELB KEB S BK WEB WIW ZEW ZWA
R6 M3 R6 M3 M3 R5 R5 R5 R5 M3 M3 M3
Aantal opnamen vegetatie 3 6 6 2 4 6 6 6 6 2 2 2
29
Aantal monsters elektro-visserij 2 1 6 2 3 1 2 5 2 2 2 1
Aantal zegentrekken
5
Bijlage 2.1A Code Datum (2012) Breedte water (m) Kroos (%) Flab (%) S ubmers (%) Emers (%) Drijvend (%) Mossen (%) Oever (%) Bomen oever (%) Wetenschappelijke naam Ac orus calamus Aegopodium podagraria Agrostis stolonifera Alisma lanceolata Alisma plantago -aquatica Alnus glutinosa Anthriscus sylvestris Arrhenatherum elatius Berula erecta Bidens frondosa Butomus umbellatus Callitriche obtusangula Calystegia sepium Carex acuta Carex hirta Ceratophyllum demersum Cirsium arvense Dac tylis glomerata Elodea canadensis Elodea nuttallii Elytrigia repens Epilobium hirsutum Epilobium tetragonum Eupatorium cannabinum Filipendula ulmaria Galeopsis tetrahit Galium aparine Galium palustre Glechoma hederacea Glyceria maxima Heracleum sphondylium Holcus lanatus Impatiens glandulifera Iris pseudacorus Junc us articulatus Junc us effusus Lemna minor Lemna trisulca Lysimachia vulgaris Lythrum salicaria Mentha aquatica Myosotis scorpioides Myosoton aquaticum Myriophyllum spicatum Nasturtium microphyllum
Vegetatieopnamen Aa-strang AAS00 17-jul 22 1 0 5 5 0 1 100 15 Nederlandse naam Kalmoes Zevenblad Fioringras S lanke waterweegbree Grote waterweegbree Zwarte els Fluitenkruid Glanshaver Kleine watereppe Zwart tandzaad Zwanenbloem S tomphoekig sterrenkroos Haagwinde S cherpe zegge Ruige zegge Grof hoornblad Akkerdistel Kropaar Brede waterpest S malle waterpest Kweek Harig wilgenroosje Kantige basterdwederik Koninginnekruid Moerasspirea Gewone hennepnetel Kleefkruid Moeraswalstro Hondsdraf' Liesgras Gewone berenklauw Gestreepte witbol Reuzenbalsemien Gele lis Zomprus Pitrus Klein kroos Puntkroos Grote wederik Grote kattenstaart Watermunt Moerasvergeet-mij-nietje Watermuur Aarvederkruid S lanke waterkers
30
AAS01 17-jul 25 4 0 5 8 8 0 100 0
AAS10 17-jul 20 2 0 10 15 8 0 100 0
o r o
o
r o o
lf
o
r r o
f lf o
o r lf
o lf
lf o
o lf o r r o r o
lf o
r r o
lf lf r
r r r
f
ld
r f o
o r la o o o o o f
r o r lf
o r
o o
lf
Code Nuphar lutea Persicaria amphibia Persicaria hydropiper Phalaris arundinacea Phragmites australis Poa trivialis Potamogeton pectinatus Ranunculus circinatus Ranunculus repens Ranunculus sceleratus Rumex conglomeratus Rumex hydrolapathum S alix fragilis S alix viminalis S c irpus sylvaticus S c rophularia nodosa S olanum dulcamara S onchus oleraceus S parganium erectum S pirodela polyrhiza S tac hys palustris S ymphytum officinale Typha latifolia Urtic a dioica Valeriana officinalis Veronica beccabunga Vic ia cracca
Gele plomp Veenwortel Waterpeper Rietgras Riet Rus beemdgras S chedefonteinkruid S tijve waterranonkel Kruipende boterbloem Blaartrekkende boterbloem Kluwenzuring Waterzuring Kraakwilg Katwilg Bosbies Knopig helmkruid Bitterzoet Gewone melkdistel Grote egelskop Veelwortelig kroos Moerasandoorn S meerwortel Grote lisdodde Grote brandnetel Grote valeriaan Beekpunge Vogelwikke
31
AAS00 lf lf lf lf o f
o
AAS01 la lf
AAS10 la
lf la
f lf
o o r r
o o o
la la r r o
r r
o o o lf lf r o
o o o o r
o
o
Bijlage 2.1B
Resultaten bevissing Aa-strang
Aantal bemonsteringstrajecten van 250 m: 2
Soort baars beekdonderpad bermpje blankvoorn driedoornige stekelbaars kleine modderkruiper kolblei kopvoorn paling pos rietvoorn riviergrondel serpeling snoek tiendoornige stekelbaars vetje zeelt Totaal
0 - 2 cm 3 - 5 cm 6 - 10 cm 11 - 15 cm 16 - 25 cm 26 - 40 cm > 40 cm 7 49 6 1 4 14 14 88 59 2 22 1 1 1 1 3 1 5 2 1 5 2 3 1 3 1 1
301
1
55
222
32
2 10
1 3
4
6
Bijlage 2.2A Code Datum (2012) Breedte water (m) Kroos (%) Flab (%) S ubmers (%) Emers (%) Drijvend (%) Mossen (%) Oever (%) Bomen oever (%) Wetenschappelijke naam Aegopodium podagraria Agrostis stolonifera Alisma lanceolata Alisma plantago -aquatica Arrhenatherum elatius Berula erecta Bidens frondosa Butomus umbellatus Callitriche obtusangula Caltha palustris Calystegia sepium Carex acuta Carex elata Carex vesicaria Ceratophyllum demersum Cirsium arvense Eleocharis acicularis Eleocharis palustris Elodea nuttallii Elytrigia repens Equisetum palustre Filipendula ulmaria Galium palustre Glec homa hederacea Glyc eria fluitans Glyc eria maxima Holc us mollis Hydrocharis morsus-ranae Impatiens parviflora Iris pseudacorus Lemna minor Lemna trisulca Lotus pedunculata Lysimachia nummularia Lysimachia vulgaris Mentha aquatica Myosotis scorpioides Nasturtium microphyllum Nuphar lutea Nymphaea alba Nymphoides peltata Persic aria amphibia Phalaris arundinacea Phragmites australis
Vegetatieopnamen Barchemse Veengoot BAV01 24-jul 6 5 1 70 20 50 0 100 10 Nederlandse naam Zevenblad Fioringras S lanke waterweegbree Grote waterweegbree Glanshaver Kleine watereppe Zwart tandzaad Zwanenbloem S tomphoekig sterrenkroos Gewone dotterbloem Haagwinde S cherpe zegge Elzenzegge Blaaszegge Grof hoornblad Akkerdistel Naaldwaterbies Gewone waterbies S malle waterpest Kweek Lidrus Moerasspirea Moeraswalstro Hondsdraf' Mannagras Liesgras Gladde witbol Kikkerbeet Klein springzaad Gele lis Klein kroos Puntkroos Moerasrolklaver Penningkruid Grote wederik Watermunt Moerasvergeet-mij-nietje S lanke waterkers Gele plomp Witte waterlelie Watergentiaan Veenwortel Rietgras Riet
BAV00 24-jul 5 8 1 75 30 3 0 100 0
BAV02 24-jul 6 10 0 40 20 4 0 100 25
o f f o f la f
BAV03 17-jul 5 1 0 50 50 20 0 100 0
BAV04 17-jul 3 1 20 50 50 4 0 100 0
BAVAZ 24-jul 6 1 0 70 25 3 0 100 0
o
r
lf o lf o
o o
lf
lf ld lf
lf la o
la
la ld lf
a la lf
o r lf a o la ld
ld
la
lf
o o
a la o lf o
la o o
lf la lf o o la
a o o
f lf
o la
o la
o o f
la
lf la
f o
o ld
r o
lf
o o o lf ld lf
33
lf o lf
f lf
lf lf
o lf ld
lf lf
lf
lf lf
Code Poa trivialis Potamogeton natans Potamogeton pectinatus Potamogeton perfoliatus Potamogeton pusillus Ranunculus circinatus Ranunculus repens Rubus fruticosus Rumex conglomeratus Rumex hydrolapathum S agittaria sagittifolia S alix fragilis S c hoenoplectus lacustris S c irpus sylvaticus S olanum dulcamara S parganium emersum S parganium erectum S pirodela polyrhiza S ymphytum officinale Tanac etum vulgare Urtic a dioica Valeriana officinalis
Rus beemdgras Drijvend fonteinkruid S chedefonteinkruid Doorgroeid fonteinkruid Tenger fonteinkruid S tijve waterranonkel Kruipende boterbloem Gewone braam Kluwenzuring Waterzuring Pijlkruid Kraakwilg Mattenbies Bosbies Bitterzoet Kleine egelskop Grote egelskop Veelwortelig kroos S meerwortel Boerenwormkruid Grote brandnetel Grote valeriaan
BAV01
BAV00
BAV02
f
la
f lf
BAV03 f o
BAV04 lf lf
BAVAZ
lf o
la o
o la o o o
o
r
r o
f
r lf
lf o lf
o
o lf
r lf
f la o o
34
lf o o la
lf
o
f o
f
o
o o
o
o
o o
lf
Bijlage 2.2B
Resultaten bevissing Barchemse Veengoot
Aantal bemonsteringstrajecten van 250 m: 1
Soort baars bittervoorn blankvoorn rietvoorn riviergrondel snoek vetje zeelt Totaal 88
0 - 2 cm
3 - 5 cm 17 3 1 5 15 2 43
6 - 10 cm 2
11 - 15 cm 16 - 25 cm 26 - 40 cm 1 4
3 1
1 7
> 40 cm
1
14
16
1 17
20
35
1 1
0
Bijlage 2.3A Code Datum (2012) Breedte water (m) Kroos (%) Flab (%) S ubmers (%) Emers (%) Drijvend (%) Mossen (%) Oever (%) Bomen oever (%) Wetenschappelijke naam Aegopodium podagraria Agrostis stolonifera Alisma lanceolata Alnus glutinosa Anthriscus sylvestris Arrhenatherum elatius Artemisia vulgaris Barbarea stricta Berula erecta Bidens cernua Bidens frondosa Butomus umbellatus Callitriche obtusangula Callitriche platycarpa Calystegia sepium Carex acuta Carex hirta Ceratophyllum demersum Cirsium arvense Conyza canadensis Dac tylis glomerata Elodea nuttallii Elytrigia repens Epilobium hirsutum Epilobium tetragonum Eupatorium cannabinum Fallopia japonica Festuca arundinacea Festuca rubra Filipendula ulmaria Glec homa hederacea Glyc eria maxima Holc us lanatus Hydrocharis morsus-ranae Hypericum maculatum Impatiens glandulifera Impatiens parviflora Iris pseudacorus Junc us bufonius Junc us effusus Lac tuca serriola Lemna minor Lemna trisulca Lolium perenne Lyc opus europaeus
Vegetatieopnamen Berkel BER00 BERXX BER20 BER02 BER3A BERXY 24-jul 24-jul 24-jul 24-jul 8-aug 8-aug 12 15 30 20 20 20 1 1 1 1 1 4 0 0 0 0 0 1 4 1 1 5 60 75 5 8 10 8 15 20 1 0 0 1 1 10 0 0 0 0 0 0 100 100 100 100 100 100 0 0 0 0 0 0 Nederlandse naam Zevenblad Fioringras S lanke waterweegbree Zwarte els Fluitenkruid Glanshaver Bijvoet S tijf barbarakruid Kleine watereppe Knikkend tandzaad Zwart tandzaad Zwanenbloem S tomphoekig sterrenkroos Gewoon sterrenkroos Haagwinde S cherpe zegge Ruige zegge Grof hoornblad Akkerdistel Canadese fijnstraal Kropaar S malle waterpest Kweek Harig wilgenroosje Kantige basterdwederik Koninginnekruid Japanse duizendknoop Rietzwenkgras Rood zwenkgras Moerasspirea Hondsdraf' Liesgras Gestreepte witbol Kikkerbeet Gevlekt hertshooi Reuzenbalsemien Klein springzaad Gele lis Greppelrus Pitrus Kompassla Klein kroos Puntkroos Engels raaigras Wolfspoot
36
lf
o
r
o
o
o r
r lf
lf
r
r
o r o lf r o o f o
lf lf
lf
o
r o la
lf
o
lf
r la r
f
lf o r f
o
o o
lf o
o la lf
a o
o
ld lf
o
o lf o lf
o la r f
o a
o
o f
la
a
la r
o o
f
o
lf o
r r
o
r
o
r o
o
lf r
o
f o
o
o
r f lf o lf
Code Lythrum salicaria Mentha aquatica Myosotis scorpioides Myosoton aquaticum Nasturtium microphyllum Nuphar lutea Nymphoides peltata Persicaria amphibia Persicaria hydropiper Persicaria lapathifolia Petasites hybridus Phalaris arundinacea Phleum pratense Phragmites australis Plantago lanceolata Plantago major Poa trivialis Potamogeton crispus Potamogeton lucens Potamogeton pectinatus Potamogeton pusillus Ranunculus circinatus Ranunculus repens Ranunculus sceleratus Rorippa amphibia Rubus fruticosus Rumex conglomeratus Rumex hydrolapathum Rumex obtusifolius S agittaria sagittifolia S alix alba S alix caprea S alix fragilis S alix viminalis S c irpus sylvaticus S c rophularia nodosa S c rophularia umbrosa S olanum dulcamara S onchus oleraceus S parganium emersum S parganium erectum S pirodela polyrhiza S tac hys palustris S ymphytum officinale Tripleurospermum maritimum Typha latifolia Urtic a dioica Valeriana officinalis Veronica anagallis-aquatica Veronica beccabunga Veronica catenata Vic ia cracca
BER00 Grote kattenstaart Watermunt Moerasvergeet-mij-nietje Watermuur S lanke waterkers Gele plomp Watergentiaan Veenwortel Waterpeper Beklierde duizendknoop Groot hoefblad Rietgras Timoteegras Riet S malle weegbree Grote weegbree Rus beemdgras Gekroesd fonteinkruid Glanzig fonteinkruid S chedefonteinkruid Tenger fonteinkruid S tijve waterranonkel Kruipende boterbloem Blaartrekkende boterbloem Gele waterkers Gewone braam Kluwenzuring Waterzuring Ridderzuring Pijlkruid S chietwilg Boswilg Kraakwilg Katwilg Bosbies Knopig helmkruid Gevleugeld helmkruid Bitterzoet Gewone melkdistel Kleine egelskop Grote egelskop Veelwortelig kroos Moerasandoorn S meerwortel Reukeloze kamille Grote lisdodde Grote brandnetel Grote valeriaan Blauwe waterereprijs Beekpunge Rode waterereprijs Vogelwikke
37
lf lf
BERXX o o o r
BER20 r lf o r o
BER3A
lf o
o lf
lf o o r r
lf
la
BER02
o o r
la o
lf a o
lf lf
r
f
la r o
BERXY o o lf
o lf lf r f f
lf
lf r r o
o o r
r
r
r o
r
r o
r r
o
r
a
r
o r o
r r o lf lf lf lf
o lf lf
lf
o
lf
lf o
lf o o
o
lf
lf o r o o la r
r o
o r f
lf lf r
o
f la f r o
lf lf o lf la lf
o
lf
lf
o
Bijlage 2.3B
Resultaten bevissing Berkel
Aantal bemonsteringstrajecten van 250 m: 6; aantal zegentrekken: 5 Soort 0 - 2 cm 3 - 5 cm 6 - 10 cm 11 - 15 cm 16 - 25 cm 26 - 40 cm > 40 cm baars 172 58 16 bittervoorn 2 322 899 9 riviergrondel 8 208 5 bermpje 67 280 kopvoorn 14 8 2 1 serpeling 3 5 blankvoorn 36 5 1 blauwband 3 marmergrondel 13 snoek 7 32 12 2 zeelt 22 15 11 30 3 pos 3 2 karper 2 kleine modderkruiper 7 winde 1 blauwband 3 Totaal 2287 2 473 1623 85 89 15 2
38
Bijlage 2.4A Code Datum (2012) Breedte water (m) Kroos (%) Flab (%) S ubmers (%) Emers (%) Drijvend (%) Mossen (%) Oever (%) Bomen oever (%) Wetenschappelijke naam Agrostis stolonifera Alisma lanceolata Alisma plantago -aquatica Alnus glutinosa Anthriscus sylvestris Berula erecta Bolboschoenus maritimus Butomus umbellatus Callitriche obtusangula Calystegia sepium Carex acuta Carex hirta Carex otrubae Carex pseudocyperus Chara vulgaris Cirsium arvense Cirsium vulgare Dac tylis glomerata Eleocharis acicularis Eleocharis palustris Elodea canadensis Elodea nuttallii Epilobium hirsutum Equisetum arvense Equisetum palustre Festuca rubra Filipendula ulmaria Galium palustre Glec homa hederacea Glyc eria maxima Heracleum sphondylium Holc us mollis Iris pseudacorus Junc us effusus Lathyrus pratensis Lemna minor Lemna trisulca Lotus pedunculata Ludwigia grandiflora Lyc opus europaeus Lysimachia nummularia Lythrum salicaria Mentha aquatica Myosotis scorpioides Nasturtium microphyllum
Vegetatieopnamen Didamse Leigraaf/Wetering DIL01 DIL02 DIW02 DIW01 DIWAB DIWAC 1-aug 1-aug 1-aug 3-aug 1-aug 1-aug 8 10 12 10 10 12 1 1 1 1 1 1 0 25 0 1 1 1 50 80 80 30 90 100 35 40 20 50 40 50 15 25 35 50 10 50 0 0 0 0 0 0 80 100 100 100 100 100 80 0 1 0 0 30 Nederlandse naam Fioringras S lanke waterweegbree Grote waterweegbree Zwarte els Fluitenkruid Kleine watereppe Heen Zwanenbloem S tomphoekig sterrenkroos Haagwinde S cherpe zegge Ruige zegge Valse voszegge Hoge cyperzegge Gewoon kransblad Akkerdistel S peerdistel Kropaar Naaldwaterbies Gewone waterbies Brede waterpest S malle waterpest Harig wilgenroosje Heermoes Lidrus Rood zwenkgras Moerasspirea Moeraswalstro Hondsdraf' Liesgras Gewone berenklauw Gladde witbol Gele lis Pitrus Veldlathyrus Klein kroos Puntkroos Moerasrolklaver Waterteunisbloem Wolfspoot Penningkruid Grote kattenstaart Watermunt Moerasvergeet-mij-nietje S lanke waterkers
o f
lf
lf o o
lf o
lf o
r r f o lf la
f lf
a o
o
o
d
lf o
r r d
o o
r o lf lf
lf la
a
a
o o
la a r
a
o lf lf o a
ld
r
lf f
a
la
r f r
o
r f
o
o
r f
f
o
o
lf f f r a o lf r f lf lf
39
o r r o o
o lf
o f
o o
o o
Code Nitella flexilis Nuphar lutea Persicaria amphibia Phalaris arundinacea Phragmites australis Poa trivialis Potamogeton pectinatus Ranunculus circinatus Ranunculus repens Rumex conglomeratus Rumex crispus Rumex hydrolapathum Rumex obtusifolius S agittaria sagittifolia S parganium emersum S parganium erectum S pirodela polyrhiza S tac hys palustris S ymphytum officinale Urtic a dioica Valeriana officinalis Veronica catenata Vic ia cracca Vic ia sepium
DIL01 Buigzaam glanswier Gele plomp Veenwortel Rietgras Riet Rus beemdgras S chedefonteinkruid S tijve waterranonkel Kruipende boterbloem Kluwenzuring Krulzuring Waterzuring Ridderzuring Pijlkruid Kleine egelskop Grote egelskop Veelwortelig kroos Moerasandoorn S meerwortel Grote brandnetel Grote valeriaan Rode waterereprijs Vogelwikke Heggenwikke
DIL02 lf
DIW02
DIW01
DIWAB DIWAC
o o
lf o o lf
lf
o
ld lf la
o o o
lf lf o
f
lf lf
lf f
lf o r o
r
lf
r
f la
cd
a a
o cd
lf
o
r a ld lf o
ld la o
lf lf lf r
lf r r
40
r o
o r
r r
r
r
Bijlage 2.4B Resultaten bevissing Didamse Leigraaf/Wetering Aantal bemonsteringstrajecten van 250 m: 5 Soort 0 - 2 cm 3 - 5 cm 6 - 10 cm 11 - 15 cm 16 - 25 cm 26 - 40 cm > 40 cm baars 11 11 3 bermpje 1 13 bittervoorn 60 155 9 blankvoorn 3 brasem 1 1 1 driedoornige stekelbaars 55 giebel 1 karper 1 kleine modderkruiper 5 38 2 rietvoorn 5 riviergrondel 1 3 1 snoek 12 18 3 tiendoornige stekelbaars 1 15 1 1 vetje 3 51 33 zeelt 14 2 zonnebaars 1 1 Totaal 473 64 304 115 29 21 4 0
41
Bijlage 2.5A Code Datum (2012) Breedte water (m) Kroos (%) Flab (%) S ubmers (%) Emers (%) Drijvend (%) Mossen (%) Oever (%) Bomen oever (%) Wetenschappelijke naam Ac hillea ptarmica Agrostis stolonifera Alisma lanceolata Alisma plantago -aquatica Alnus glutinosa Angelica sylvestris Arrhenatherum elatius Athyrium filix-femina Berula erecta Bidens frondosa Butomus umbellatus Callitriche obtusangula Calystegia sepium Cardamine pratensis Carex acuta Carex remota Cirsium arvense Dac tylis glomerata Elodea canadensis Elodea nuttallii Elytrigia repens Epilobium ciliatum Epilobium hirsutum Equisetum arvense Equisetum palustre Eupatorium cannabinum Filipendula ulmaria Galium aparine Galium palustre Glec homa hederacea Glyc eria fluitans Glyc eria maxima Hedera helix Heracleum sphondylium Humulus lupulus Iris pseudacorus Junc us bufonius Junc us effusus Lemna minor Lemna trisulca Lotus pedunculata Lyc opus europaeus Lysimachia nummularia Lysimachia vulgaris Lythrum salicaria
Vegetatieopnamen Elsbeek ELB01 ELB0A ELB0B ELB0C ELB0D ELB0E ELB1A 24-jul 24-jul 24-jul 24-jul 24-jul 24-jul 24-jul 5 5 5 7 7 5 8 1 3 1 1 1 2 1 0 1 0 0 0 0 0 30 30 15 30 40 50 1 15 20 15 15 20 5 5 5 20 1 1 15 25 1 0 0 0 0 0 0 0 100 100 100 80 100 100 50 0 50 0 50 5 0 85 Nederlandse naam Wilde bertram Fioringras S lanke waterweegbree Grote waterweegbree Zwarte els Gewone engelwortel Glanshaver Wijfjesvaren Kleine watereppe Zwart tandzaad Zwanenbloem S tomph. sterrenkroos Haagwinde Pinksterbloem S cherpe zegge IJle zegge Akkerdistel Kropaar Brede waterpest S malle waterpest Kweek Beklierde basterdwederik Harig wilgenroosje Heermoes Lidrus Koninginnekruid Moerasspirea Kleefkruid Moeraswalstro Hondsdraf' Mannagras Liesgras Klimop Gewone berenklauw Hop Gele lis Greppelrus Pitrus Klein kroos Puntkroos Moerasrolklaver Wolfspoot Penningkruid Grote wederik Grote kattenstaart
lf r
lf
r o
r o
r o
f
lf
r
r o o
lf o
r r
o lf o la o
lf r
la o
o
f
o
la lf
la
la lf
f f o
ld lf
lf lf
f
o o
f f
f la
o
r
r r
lf
f
la f o
r
o
lf la
r r o
la
r
r r r o
r r r
o
o
f
la
r o o r
r
o f
la
r o lf lf
r r r f f
o f lf o f o
lf o
o f f
o o
f
o f la o r lf o
42
f o
o f o lf o
r f r
Code Mentha aquatica Myosotis laxa Myosotis scorpioides Nasturtium microphyllum Nuphar lutea Persicaria amphibia Persicaria hydropiper Persicaria maculosa Phalaris arundinacea Phragmites australis Poa trivialis Potamogeton natans Ranunculus repens Ranunculus sceleratus Ribes nigrum Rorippa palustris Rubus fruticosus Rumex conglomeratus S agittaria sagittifolia S alix cinerea S c irpus sylvaticus S c rophularia nodosa S c utellaria galericulata S olanum dulcamara S parganium emersum S parganium erectum S pirodela polyrhiza S tac hys palustris S tellaria media Typha latifolia Urtic a dioica Valeriana officinalis Vic ia cracca
Watermunt Zompvergeet-mij-nietje Moerasvergeet-mij-nietje S lanke waterkers Gele plomp Veenwortel Waterpeper Perzikkruid Rietgras Riet Rus beemdgras Drijvend fonteinkruid Kruipende boterbloem Blaartrekkende boterbloem Rode bes Moeraskers Gewone braam Kluwenzuring Pijlkruid Grauwe wilg Bosbies Knopig helmkruid Blauw glidkruid Bitterzoet Kleine egelskop Grote egelskop Veelwortelig kroos Moerasandoorn Vogelmuur Grote lisdodde Grote brandnetel Grote valeriaan Vogelwikke
ELB01 ELB0A ELB0B ELB0C f lf o o f f lf f lf lf r la a la la
lf
lf r f
f
ELB0D ELB0E ELB1A o o o o a
la la
o f
f f
r
r
o r
lf lf
f r lf
lf lf
r o o r
r
o
lf
r la
a r f
o
o o
lf
r r
o o
r la r
o lf o o o
f
r f
f
lf r o f
lf o r
r
o
43
o r o
r
o r
lf r o
la o
Bijlage 2.5B
Resultaten bevissing Elsbeek
Aantal bemonsteringstrajecten van 250 m: 1 Soort 0 - 2 cm 3 - 5 cm 6 - 10 cm 11 - 15 cm 16 - 25 cm 26 - 40 cm > 40 cm baars 4 3 bermpje 2 3 blankvoorn 1 6 driedoornige stekelbaars 1 6 kleine modderkruiper 1 kolblei 3 rietvoorn 1 riviergrondel 2 15 1 snoek 1 11 7 4 1 tiendoornige stekelbaars 1 vetje 1 winde 1 zeelt 1 Totaal 77 0 9 32 19 12 4 1
44
Bijlage 2.6A Code Datum (2012) Breedte water (m) Kroos (%) Flab (%) S ubmers (%) Emers (%) Drijvend (%) Mossen (%) Oever (%) Bomen oever (%) Wetenschappelijke naam Aegopodium podagraria Agrostis stolonifera Alisma plantago -aquatica Alnus glutinosa Anthriscus sylvestris Arrhenatherum elatius Berula erecta Bidens frondosa Butomus umbellatus Callitriche obtusangula Calystegia sepium Carex acuta Cirsium arvense Dac tylis glomerata Elodea nuttallii Elytrigia repens Equisetum arvense Equisetum palustre Filipendula ulmaria Galium aparine Glec homa hederacea Glyc eria fluitans Glyc eria maxima Heracleum sphondylium Holc us lanatus Holc us mollis Iris pseudacorus Lemna minor Lemna trisulca Lotus pedunculata Lysimachia nummularia Lythrum salicaria Mentha aquatica Menyanthes trifoliata Myosotis scorpioides Nasturtium microphyllum Nitella mucronatus Nuphar lutea Persic aria amphibia Petasites hybridus Phalaris arundinacea Phleum pratense Poa trivialis Potamogeton crispus Potamogeton natans
Vegetatieopnamen Keizersbeek KEB00 KEB01 KEB02 KEBAA KEBAB KEBAC 17-jul 17-jul 17-jul 17-jul 17-jul 17-jul 12 10 13 12 10 12 1 15 15 25 20 1 1 25 1 0 10 1 20 70 10 60 40 5 10 20 8 15 20 8 8 4 5 10 5 10 0 0 0 0 0 0 100 100 100 100 100 100 5 20 5 0 0 5 Nederlandse naam Zevenblad Fioringras Grote waterweegbree Zwarte els Fluitenkruid Glanshaver Kleine watereppe Zwart tandzaad Zwanenbloem S tomphoekig sterrenkroos Haagwinde S cherpe zegge Akkerdistel Kropaar S malle waterpest Kweek Heermoes Lidrus Moerasspirea Kleefkruid Hondsdraf' Mannagras Liesgras Gewone berenklauw Gestreepte witbol Gladde witbol Gele lis Klein kroos Puntkroos Moerasrolklaver Penningkruid Grote kattenstaart Watermunt Waterdrieblad Moerasvergeet-mij-nietje S lanke waterkers Puntdragend glanswier Gele plomp Veenwortel Groot hoefblad Rietgras Timoteegras Rus beemdgras Gekroesd fonteinkruid Drijvend fonteinkruid
o o
lf lf
o o
o
r o o
o
r
r
r
lf
o o
r r lf o
f
f f
f o
la o
o o a o
r la
f lf
o f
a
o ld o
r r r o o
o o
o
la
f
la
o o la
r r f r
o o o
a
r
r
la f
r a f
o
o
lf
o
o
o a o lf
ld lf
la o
la
lf
o o f
45
a f
r
o o a a la la r
o o a o
lf o o o f o r o r o r
la lf
lf la
la
o
o
lf
Code Ranunculus aquatilis Ranunculus circinatus Ranunculus repens Rumex conglomeratus Rumex hydrolapathum Rumex obtusifolius S agittaria sagittifolia S c irpus sylvaticus S ium latifolium S olidago canadensis S parganium emersum S parganium erectum S pirodela polyrhiza S tellaria media S ymphytum officinale Tanacetum vulgare Urtic a dioica Vic ia cracca
KEB00 Fijne waterranonkel S tijve waterranonkel Kruipende boterbloem Kluwenzuring Waterzuring Ridderzuring Pijlkruid Bosbies Grote watereppe Canadese guldenroede Kleine egelskop Grote egelskop Veelwortelig kroos Vogelmuur S meerwortel Boerenwormkruid Grote brandnetel Vogelwikke
KEB01 o o
KEB02
KEBAA
KEBAB
f
f
f o r
o r o f
lf
a
r f
r
r
o
o r f
KEBAC o o
r o lf
o o r
o r
46
f
f
f
o
o
lf
o o
o o
o o
r
o
o r
o o
Bijlage 2.6B
Resultaten bevissing Keizersbeek
Aantal bemonsteringstrajecten van 250 m: 2 Soort 0 - 2 cm 3 - 5 cm 6 - 10 cm 11 - 15 cm 16 - 25 cm 26 - 40 cm > 40 cm baars 40 38 7 bermpje 4 19 blankvoorn 11 41 12 9 driedoornige stekelbaars 16 karper 1 2 kleine modderkruiper 3 7 1 kolblei 2 1 pos 9 1 rietvoorn 6 2 snoek 4 3 zeelt 1 3 1 Totaal 244 1 40 120 60 20 1 2
47
Bijlage 2.7A Vegetatieopnamen Schipbeek
Code Datum (2012) Breedte water (m) Kroos (%) Flab (%) S ubmers (%) Emers (%) Drijvend (%) Mossen (%) Oever (%) Bomen oever (%) Wetenschappelijke naam Aegopodium podagraria Agrostis stolonifera Alisma plantago -aquatica Alnus glutinosa Anthriscus sylvestris Arrhenatherum elatius Berula erecta Bidens frondosa Bidens tripartita Butomus umbellatus Callitriche obtusangula Callitriche platycarpa Calystegia sepium Cardamine pratensis Carex acuta Elodea nuttallii Elytrigia repens Epilobium ciliatum Epilobium hirsutum Equisetum arvense Eupatorium cannabinum Filipendula ulmaria Galium aparine Galium palustre Glec homa hederacea Glyc eria maxima Holc us lanatus Holc us mollis Hydrocharis morsus-ranae Iris pseudacorus Junc us articulatus Junc us effusus Lemna minor Lemna trisulca Lythrum salicaria Marc hantia polymorpha Mentha aquatica Myosotis scorpioides Nasturtium microphyllum Nuphar lutea Nymphoides peltata Persicaria amphibia Phalaris arundinacea
S BK17 S BK25 S BK50 S BK61 S BK75 S BK90 29-jun 29-jun 29-jun 29-jun 29-jun 29-jun 14 12 18 14 13 12 1 0 10 1 2 5 1 0 1 0 1 30 70 1 70 40 70 20 10 5 20 10 30 40 2 1 50 15 15 0 0 0 1 0 0 10 100 30 100 50 100 5 0 50 5 0 0 Nederlandse naam Zevenblad Fioringras Grote waterweegbree Zwarte els Fluitenkruid Glanshaver Kleine watereppe Zwart tandzaad Veerdelig tandzaad Zwanenbloem S tomphoekig sterrenkroos Gewoon sterrenkroos Haagwinde Pinksterbloem S cherpe zegge S malle waterpest Kweek Beklierde basterdwederik Harig wilgenroosje Heermoes Koninginnekruid Moerasspirea Kleefkruid Moeraswalstro Hondsdraf' Liesgras Gestreepte witbol Gladde witbol Kikkerbeet Gele lis Zomprus Pitrus Klein kroos Puntkroos Grote kattenstaart Parapluutjesmos Watermunt Moerasvergeet-mij-nietje S lanke waterkers Gele plomp Watergentiaan Veenwortel Rietgras
48
o o o
o
o
o
o r r
r r r r o o o r o a
lf
o
o r lf r
o la
r o o
o
lf
o
o
a
la
f o
lf r
r o r r r r
la r
r la
r la
r r
r o lf
la
o o
la
o
r r
o o r o
f f
o r o ld lf lf
o lf la a o
o o o lf
r
o
lf
o r a o
o f o o la r la
f o
lf la lf la
Code Phleum pratense Phragmites australis Poa trivialis Potamogeton crispus Potamogeton lucens Potamogeton pectinatus Ranunculus repens Ranunculus sceleratus Rorippa amphibia Rubus fruticosus Rumex conglomeratus S agittaria sagittifolia S alix alba S alix cinerea S alix fragilis S c irpus sylvaticus S c rophularia nodosa S olanum dulcamara S onchus oleraceus S parganium emersum S parganium erectum S pirodela polyrhiza S tac hys palustris S ymphytum officinale Typha latifolia Urtic a dioica Valeriana officinalis Veronica beccabunga Vic ia cracca
S BK17 Timoteegras Riet Rus beemdgras Gekroesd fonteinkruid Glanzig fonteinkruid S chedefonteinkruid Kruipende boterbloem Blaartrekkende boterbloem Gele waterkers Gewone braam Kluwenzuring Pijlkruid S chietwilg Grauwe wilg Kraakwilg Bosbies Knopig helmkruid Bitterzoet Gewone melkdistel Kleine egelskop Grote egelskop Veelwortelig kroos Moerasandoorn S meerwortel Grote lisdodde Grote brandnetel Grote valeriaan Beekpunge Vogelwikke
49
lf lf f
S BK25 r lf o
S BK50
S BK61
S BK75
S BK90
la
la o
la
la lf
d
o
o
lf
o o o o
o o o
r o
la
o
lf
o
a r r o r lf
o
a
d
r r
r o la
o la
o
o
o
o
o lf
o
f o f
lf o o lf r
la o o
la f o lf o
r o
o
o
Bijlage 2.7B Resultaten bevissing Schipbeek Aantal bemonsteringstrajecten van 250 m: 5 Soort baars bermpje kleine modderkruiper rietvoorn blankvoorn bittervoorn kolblei snoek zeelt paling riviergrondel pos vetje serpeling marmergrondel Totaal 850
0 - 2 cm
2
3 - 5 cm 45
58 140 25 20 29
6 - 10 cm 11 - 15 cm 16 - 25 cm 26 - 40 cm 134 27 5 8 8 40 6 8 103 40 4 11 2 1 4 56 7 10 5 4
> 40 cm
6 1
1
7 2
2 2
14 2 2
13 345
328
50
90
73
7
7
Bijlage 2.8A Code Datum (2012) Breedte water (m) Kroos (%) Flab (%) S ubmers (%) Emers (%) Drijvend (%) Mossen (%) Oever (%) Bomen oever (%) Wetenschappelijke naam Agrostis stolonifera Alisma lanceolata Alisma plantago -aquatica Anthriscus sylvestris Butomus umbellatus Callitriche obtusangula Calystegia sepium Carduus crispus Carex acuta Carex acutiformis Carex hirta Carex otrubae Carex remota Ceratophyllum demersum Chara vulgaris Cirsium arvense Crassula helmsii Eleocharis palustris Elodea canadensis Elodea nuttallii Epilobium tetragonum Filipendula ulmaria Galium aparine Glec homa hederacea Glyc eria fluitans Glyc eria maxima Groenlandia densa Iris pseudacorus Junc us acutiflorus Junc us articulatus Junc us conglomeratus Junc us effusus Lemna minor Lemna trisulca Lotus pedunculata Ludwigia grandiflora Lysimachia nummularia Mentha aquatica Myosotis scorpioides Myriophyllum spicatum Nasturtium microphyllum Nitella mucronatus Nuphar lutea Persic aria amphibia Persic aria hydropiper
Vegetatieopnamen Wehlse Beek WEB01
WEBAT07
1-aug 5 0 5 75 4 25 0 90 0 Nederlandse naam Fioringras S lanke waterweegbree Grote waterweegbree Fluitenkruid Zwanenbloem S tomphoekig sterrenkroos Haagwinde Kruldistel S cherpe zegge Moeraszegge Ruige zegge Valse voszegge IJle zegge Grof hoornblad Gewoon kransblad Akkerdistel Watercrassula Gewone waterbies Brede waterpest S malle waterpest Kantige basterdwederik Moerasspirea Kleefkruid Hondsdraf' Mannagras Liesgras Paarbladig fonteinkruid Gele lis Veldrus Zomprus Biezenknoppen Pitrus Klein kroos Puntkroos Moerasrolklaver Waterteunisbloem Penningkruid Watermunt Moerasvergeet-mij-nietje Aarvederkruid S lanke waterkers Puntdragend glanswier Gele plomp Veenwortel Waterpeper
f r r
WEBAU06
WEBAW04
1-aug 6 1 2 60 3 3 0 90 0
1-aug 6 25 10 40 30 20 0 95 0
1-aug 6 1 1 40 5 5 0 90 5 lf f
WEBAZ01
WEB02
1-aug 10 20 5 75 20 50 0 90 0
o
1-aug 8 25 1 60 25 15 0 100 0 o
o r
r cd r
r ld o
a o
lf
o f
la o
o
o r
a
f
f o
r
r r
f la r
lf
f lf
a
o lf
lf la
lf la f
la o
f f
r
r
o f
r o o lf lf r
la r r r
f o o
la
a
a
o
o
r
a lf
a cd
la cd
la
la
la
r o lf o lf
lf lf lf
f
la
o
o
lf r lf o o r lf lf o o
o r
51
r lf
lf o
Code Persic aria maculosa Phalaris arundinacea Poa trivialis Potamogeton berchtoldii Potamogeton pectinatus Potamogeton pusillus Potamogeton trichoides Potentilla reptans Ranunc ulus circinatus Ranunc ulus repens Rumex conglomeratus Rumex crispus S parganium emersum S parganium erectum S pirodela polyrhiza S tac hys palustris S ymphytum officinale Typha latifolia Urtic a dioica Valeriana officinalis Veronica catenata Zannic hellia palustris
Perzikkruid Rietgras Rus beemdgras Klein fonteinkruid S chedefonteinkruid Tenger fonteinkruid Haarfonteinkruid Vijfvingerkruid S tijve waterranonkel Kruipende boterbloem Kluwenzuring Krulzuring Kleine egelskop Grote egelskop Veelwortelig kroos Moerasandoorn S meerwortel Grote lisdodde Grote brandnetel Grote valeriaan Rode waterereprijs Zittende zannichellia
WEB01
WEBAT07
WEBAU06
WEBAW04
WEBAZ01
WEB02
r o o
o
lf
f
f
f
lf o
lf f f
f
lf lf lf
o o
a
o o lf r r r o
la
r o o o
o o r r o
52
r f o o
f r r
lf
lf lf
o
o
o
o
r
lf
r
o
Bijlage 2.8B
Resultaten bevissing Wehlse Beek
Aantal bemonsteringstrajecten van 250 m: 2 Soort 0 - 2 cm 3 - 5 cm 6 - 10 cm 11 - 15 cm 16 - 25 cm 26 - 40 cm > 40 cm bermpje 46 1 bittervoorn 23 driedoornige stekelbaars 14 goudvis 1 kleine modderkruiper 5 2 rietvoorn 4 riviergrondel 4 snoek 11 tiendoornige stekelbaars 10 vetje 11 zeelt 1 Totaal 133 0 24 93 5 11 0 0
53
Bijlage 2.9A
Code Datum (2012) Breedte water (m) Kroos (%) Flab (%) S ubmers (%) Emers (%) Drijvend (%) Mossen (%) Oever (%) Bomen oever (%) Wetenschappelijke naam Agrostis stolonifera Alisma plantago -aquatica Alnus glutinosa Angelica sylvestris Anthriscus sylvestris Berula erecta Bidens frondosa Butomus umbellatus Callitriche obtusangula Calystegia sepium Carex acuta Carex acutiformis Carex disticha Carex hirta Carex otrubae Cirsium arvense Eleocharis acicularis Eleocharis palustris Elodea nuttallii Epilobium hirsutum Epilobium tetragonum Equisetum arvense Equisetum fluviatile Equisetum palustre Festuca rubra Filipendula ulmaria Galium aparine Galium palustre Glyc eria fluitans Glyc eria maxima Heracleum sphondylium Holc us lanatus Hydrocharis morsus-ranae Iris pseudacorus Junc us effusus Junc us inflexus Lathyrus pratensis Lemna minor Lotus pedunculata Lyc opus europaeus Lysimachia nummularia Lythrum salicaria Mentha aquatica
Vegetatieopnamen Wijde/Zevenaarse Wetering en Zwalm WIW01 WIW02 ZEW01 ZEWAD ZWA01 ZWAAC 3-aug 3-aug 3-aug 3-aug 3-aug 3-aug 15 14 12 10 18 20 1 3 1 1 1 1 40 40 3 40 40 3 90 30 5 90 5 3 15 40 15 20 5 5 1 1 2 2 35 10 0 0 0 0 0 0 100 100 80 100 80 100 0 10 0 0 0 0 Nederlandse naam Fioringras Grote waterweegbree Zwarte els Gewone engelwortel Fluitenkruid Kleine watereppe Zwart tandzaad Zwanenbloem S tomphoekig sterrenkroos Haagwinde S cherpe zegge Moeraszegge Tweerijige zegge Ruige zegge Valse voszegge Akkerdistel Naaldwaterbies Gewone waterbies S malle waterpest Harig wilgenroosje Kantige basterdwederik Heermoes Holpijp Lidrus Rood zwenkgras Moerasspirea Kleefkruid Moeraswalstro Mannagras Liesgras Gewone berenklauw Gestreepte witbol Kikkerbeet Gele lis Pitrus Zeegroene rus Veldlathyrus Klein kroos Moerasrolklaver Wolfspoot Penningkruid Grote kattenstaart Watermunt
54
o
lf o
lf r
lf
r
o r lf lf
r f la
o r
o la la o
o o lf
a lf lf
o f
lf r r f d
la o
o
r
o cd r o r
r
o
o o
o
f o
f r o
lf o
la
la
r
lf r r
la r
f f
lf o o r
lf
f r
f o
r f
lf
o o la o
r
a o
o o o r
lf r lf o
o f
o r
o r
lf f r
f lf
f r
f
o
lf
lf
r lf
lf f
o
Code Myosotis scorpioides Nasturtium microphyllum Nuphar lutea Nymphaea alba Persicaria amphibia Phalaris arundinacea Phragmites australis Poa trivialis Potamogeton pectinatus Ranunculus repens Rorippa amphibia Rubus fruticosus Rumex conglomeratus Rumex hydrolapathum S agittaria sagittifolia S alix alba S alix cinerea S alix fragilis S c utellaria galericulata S olanum dulcamara S olidago canadensis S parganium emersum S parganium erectum S pirodela polyrhiza S ymphytum officinale Trifolium repens Typha angustifolia Typha latifolia Urtic a dioica Valeriana officinalis Vic ia cracca
Moerasvergeet-mij-nietje S lanke waterkers Gele plomp Witte waterlelie Veenwortel Rietgras Riet Rus beemdgras S chedefonteinkruid Kruipende boterbloem Gele waterkers Gewone braam Kluwenzuring Waterzuring Pijlkruid S chietwilg Grauwe wilg Kraakwilg Blauw glidkruid Bitterzoet Canadese guldenroede Kleine egelskop Grote egelskop Veelwortelig kroos S meerwortel Witte klaver Kleine lisdodde Grote lisdodde Grote brandnetel Grote valeriaan Vogelwikke
55
WIW01 lf
WIW02 o
ZEW01 o o
o r r la o o o
lf ld o f o
ZEWAD ZWA01 o lf lf ld
ZWAAC r
lf
o
la r o
o
lf o
o
o o
r lf o
o
r r
r f o la o r
o o
r r
r
o f o f la o
lf lf o
la f o
o o o
la la
o r
f lf o o
r
lf o
o lf
f
o r
Bijlage 2.9B
Resultaten bevissing Wijde/Zevenaarse Wetering en Zwalm
Aantal bemonsteringstrajecten van 250 m: 5 Soort 0 - 2 cm 3 - 5 cm 6 - 10 cm 11 - 15 cm 16 - 25 cm 26 - 40 cm > 40 cm baars 3 109 52 4 bermpje 9 blankvoorn 8 27 40 8 brasem 2 3 driedoornige stekelbaars 1 58 kleine modderkruiper 1 3 34 4 kolblei 3 1 rietvoorn 7 5 8 snoek 3 11 4 tiendoornige stekelbaars 10 winde 2 2 zeelt 4 63 32 28 15 1 Totaal 565 6 155 219 139 41 5 0
56