Wat werkt voor de cliënt?

MOVISIE en het Nederlands Jeugdinstituut organiseren in opdracht van de ministeries van VWS en van Veiligheid en Justitie het

Landelijk Congres Huiselijk Geweld en Kindermishandeling 2011 Wat werkt voor de cliënt? Beleid, onderzoek en de praktijk 9 en 10 mei 2011 De Reehorst te Ede

Thema: Wat werkt voor de cliënt? Hoe effectief is de huidige aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling? Wat zijn de resultaten van het beleid van de rijksoverheid, regionaal en gemeentelijk beleid voor de slachtoffers, plegers, getuigen en omstanders van huiselijk geweld en kindermishandeling? Welke effecten zijn zichtbaar van de interventies van politie en hulpverlening? Sluit dit aan op de ondersteuningsbehoeften van slachtoffers? Welke kennis en inzichten geven recente kwalitatieve en prevalentie onderzoeken op de vraag naar werkzame factoren voor ‘de cliënt’? Wat is de rol van preventie? Liggen daar kansen die we nu nog niet benutten? MOVISIE en het Nederlands Jeugdinstituut organiseren het twee-daags congres met o.a. de minister van Veiligheid en Justitie Ivo Opstelten en staatssecretaris van VWS Marlies Veldhuijzen van Zanten-Hyllner. Dagvoorzitter is Pieter Hilhorst.

Landelijk Congres Huiselijk Geweld en Kindermishandeling 2011 • Wat werkt voor de cliënt? • 9 en 10 mei 2011

1

Dag 1: maandag 9 mei Onderzoek en beleid Doelen en effecten van het beleid van de lokale en rijksoverheid staan centraal op dag 1. Er worden nieuwe onderzoeksresultaten gepresenteerd. De minister van Veiligheid en Justitie lanceert databank Effectieve Interventies Huiselijk Geweld en zal in een interview zijn beleid toelichten. 09.15 Inloop, registratie 09.45 Opening door de dagvoorzitter Pieter Hilhorst. 10.00 Minister van Veiligheid en Justitie, Ivo Opstelten heeft een interview met de dagvoorzitter en lanceert de databank Effectieve Interventies huiselijk geweld. 10.25 Presentatie Landelijk onderzoek huiselijk geweld: facts and figures, door prof. dr. Stefan Bogaerts, Tilburg University - INTERVICT (Law School) en Forensische Psychologie (School of Social Science and Behaviour) 10.45 Pauze 11.15

Mw Corrie Noom van de voormalige Landelijke Stuurgroep Actieplan Kindermishandeling geeft een reflectie op de eindrapportage van de Landelijke implementatie van de Regionale Aanpak Kindermishandeling en de evaluatie daarvan door Berenschot.

11.30

Presentatie onderzoek: Opvoeden na partnergeweld. Ondersteuning van moeders en jongeren van diverse afkomst door prof. Trees Pels en Majone Steketee, Verwey-Jonker Instituut. Preventie intergenerationele overdracht van huiselijk geweld in de multi-etnische context.

11.50

Presentatie onderzoek: Op zoek naar samenhang. Europese ontwikkelingen in beleid en regelgeving rondom partnergeweld en kindermishandeling door: Prof. Renée Römkens, Hoogleraar Interpersoonlijk Geweld aan de Universiteit van Tilburg - INTERVICT (International Victimology Institute Tilburg).

12.15 Lunch en informatiemarkt 13.45 Workshopronde 1 15.00 Wisseling workshoprondes 15.15 Workshopronde 2 16.30 Borrel in de foyer


2

Dag 2: dinsdag 10 mei De praktijk en de cliënt centraal De cliëntenstem wordt onder andere verwoord door belangenorganisaties als de Vereniging tegen Seksuele Kindermishandeling (VSK) en stichting ZIJWEG, zij zullen ingaan op de ondersteuningsbehoeften van slachtoffers en getuigen. Daarbij kunnen professionals met elkaar uitwisselen over methoden voor preventie en aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling. De staatssecretaris van VWS, Marlies Veldhuijzen van Zanten-Hyllner zal in een interview haar visie en beleid uiteen zetten. 09.15 Inloop, registratie 09.45 09.55 10.15

Opening door dagvoorzitter Pieter Hilhorst. STUK jongeren over o.a. hun ervaringen met de jeugdzorg, o.l.v. Har Tortike Interview met staatssecretaris Marlies Veldhuijzen van Zanten-Hyllner over haar visie en beleid.

10.30 Aanbieding boek onderzoek Opvoeden na partnergeweld. Ondersteuning van moeders en jongeren van diverse afkomst. door G4 aan de staatssecretaris VWS. 10.40 11.00

Presentatie onderzoek: Opvoeden na partnergeweld. Ondersteuning van moeders en jongeren van diverse afkomst. door prof. Trees Pels en Majone Steketee, Verwey-Jonker Instituut. Deze presentatie omvat hetzelfde onderzoek als op dag 1, maar zal zich hier toespitsen op de professionals van hulpverlening en politie.

11.30

Debat: Nieuwe visies en werkwijzen voor veilige relaties en gezinnen. Met steun van het ministerie van VWS wordt gewerkt aan vernieuwing en kwali- teitsverbetering in de opvang van slachtoffers, hun kinderen en het aanbod voor plegers. Wat zijn de nieuwe inzichten en welke nieuwe concepten worden ontwikkeld?

12.00

Interview met cliëntenbelangenorganisaties: Stichting Zijweg en Vereniging tegen Seksuele Kindermishandeling (VSK). Wat is de betekenis van de stem van de cliënt, wordt de stem van slachtoffers gehoord? Wat doen zij om die stem luid te laten klinken? Welke doelstellingen en activiteiten ontplooien zij?

12.30 13.45 15.00 15.15

Lunch en informatiemarkt

Pauze

Workshopronde 1 Wisseling workshoprondes Workshopronde 2

16.30 Borrel in de foyer Landelijk Congres Huiselijk Geweld en Kindermishandeling 2011 • Wat werkt voor de cliënt? • 9 en 10 mei 2011

3

Praktische informatie Locatie De Reehorst te Ede Bennekomseweg 24 6717 LM EDE (Gld) Aanmelden U kunt zich voor 18 april 2011 aanmelden voor het congres door het online formulier in te vullen op www.huiselijkgeweld.nl Betaling Het deelnamebedrag is v 295,- voor beide congresdagen en v 195,- voor een dag. Dit is inclusief een congresmap, koffie, thee, lunch en een afsluitende borrel. Inschrijving geschiedt op volgorde van aanmelding. U kunt online betalen en ontvangt dan een factuur per mail. Als u niet online betaalt, krijgt u een factuur per post. Er wordt dan v 7,50 administratiekosten in rekening gebracht. De factuur dient voor het congres te zijn betaald. Overnachten in De Reehorst Er zijn hotelkamers voor een overnachting van 9 op 10 mei tegen speciaal tarief beschikbaar. Voor een 1 persoonskamer betaalt u v 75,- ex. BTW, inclusief ontbijt, voor een 2e persoon op de hotelkamer betaalt u v 15,- extra voor het ontbijt. U kunt een hotelkamer boeken door contact op te nemen met De Reehorst, tel: 0318 - 750300, vermeld hier wel bij dat het om het speciale tarief gaat voor het congres Huiselijk Geweld en Kindermishandeling. Reservering en betaling loopt geheel via De Reehorst. Verhinderd? Bij verhindering kan een vervanger uw plaats innemen, mits u dit van tevoren aan Congresso doorgeeft. Indien Congresso uw schriftelijke annulering uiterlijk 25 april 2011 ontvangt, bent u een bedrag van v 50,- administratiekosten (plus evt. v 7,50 administratiekosten voor het toesturen van een factuur per post) verschuldigd. Vanaf 26 april 2011 bent u het gehele deelnemerstarief verschuldigd. Meer informatie Voor meer informatie over uw aanmelding kunt u contact opnemen met Congresso, e-mail [email protected] of telefoon (0348) 42 24 36.


4

Workshops dag 1 9 mei 2011 1 Evaluatie van de Regionale Aanpak Kindermishandeling: wat zeggen de onderzoekers er over? (Workshopronde 1 & Workshopronde 2)

Klaas Kooijman (Nederlands Jeugdinstituut) i.s.m. Pauline Krauss en Marijke van Roost (Bureau Berenschot) De onderzoekers presenteren respectievelijk de eindrapportage van de Regionale aanpak kindermishandeling van het Nederlands Jeugdinstituut en van het effect onderzoek van Berenschot en Verwey-Jonker Instituut. Doel: Inzicht in de wijze waarop de regionale aanpak met overheden en instellingen vorm krijgt en de resultaten op hoofdlijnen. We gaan in op de context waarbinnen de regionale aanpak vorm krijgt, gerealiseerde veranderingen in samenwerking tussen partners, veranderingen in aard en omvang van het zorgaanbod, gerealiseerde ‘procesmijlpalen’ en de wijze waarop de regionale aanpak structureel kan worden geborgd. Relatie met het thema “wat werkt voor de cliënt” komt aan de orde bij de wijze waarop de regionale aanpak is ingebed in andere trajecten (CJG-vorming, veiligheidsaanpak). We zien steeds meer initiatieven gericht op wat het gezin nodig heeft i.p.v. wat afzonderlijke hulpverlenende instanties kunnen bieden. Doelgroep: beleidsmakers Werkvorm: presentatie door de onderzoekers van hun bevindingen (hoofdlijnen), vervolgens discussie over de conclusies en over wat nodig is om het thema duurzaam te borgen.

2a Over de fysieke veiligheid van het jonge kind (Workshopronde 1) Thérèse van der Velden en Saskia Akbar (Onderzoeksraad Voor Veiligheid), René van Vianen (Van Montfoort) Onderzoekers van de Onderzoeksraad voor Veiligheid presenteren bevindingen van de themastudie naar voorvallen van kindermishandeling met fatale of bijna fatale afloop. De onderzoekers schetsen een aantal theoretische noties over veiligheid en op welke wijze die toepasbaar zijn op het onderwerp kindveiligheid. Op basis van de themastudie presenteren de onderzoekers lessen voor de toekomst en gaan daarover in discussie met de deelnemers. Een aantal lessen kan al morgen in de praktijk worden toegepast!

2b Inzet van het strafrecht bij kindermishandeling: (on)mogelijk! (Workshopronde 2) Eltjo Lenting (Landelijk Programmabureau Huiselijk Geweld & de politietaak), Paul Baeten (Bureau Jeugdzorg/AMK Haaglanden) en René van Vianen (Van Montfoort) In deze workshop een korte presentatie van de studie naar de inzet van het strafrecht bij kindermishandeling. We bespreken de meest opvallende resultaten. De huidige landelijke afspraken over melden tussen AMK en de politie lichten we toe. Met de deelnemers gaan we in discussie over de inzet van het strafrecht. Is het een mogelijk hulpmiddel? Of heeft de inzet van hulpverlening de voorkeur? Welke van deze opties werkt het beste voor het slachtoffer en de verdachte? Doelgroep: Hulpverleners en politie


5

3a Signaleren en melden met en door Aandachtsfunctionarissen Kindermishandeling (Workshopronde 1)

Hester Diderich (Medisch Centrum Haaglanden en NVAK) en Tea Hol (Landelijk Platform Preventie Kindermishandeling (LPP) De Nederlandse Vakgroep Aandachtsfunctionarissen Kindermishandeling (NVAK) is in korte tijd uitgegroeid van een vakgroep voor alle medische aandachtsfunctionarissen kindermishandeling en meldcode tot een veel bredere vakgroep. In deze workshop voor managers, aandachtsfunctionarissen en beleidsmakers wordt gekeken wat in beleid, organisatie en deskundigheidsbevordering nodig is. Centraal staat: wat kunt u leren van de NVAK?

3b GGZ aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling (Workshopronde 2) Martine Groen, Jeanette van Borren (de Jutters) Instellingen die met volwassenen en kinderen werken krijgen regelmatig te maken met huiselijk geweld en kindermishandeling. Twee voortrekkers, die zich hiermee bezig houden geven een geïntegreerde workshop over de aanpak van huiselijk geweld en van kindermishandeling in de GGZ.

4 Samenwerking tussen AMK en SHG (Workshopronde 1 & Workshopronde 2) Gert van Harten (AMK BJZ Gelderland), Debbie Maas (SHG West Brabant) Wat is er nodig voor een verbeterde signalering, hulpverlening en bescherming aan alle betrokkenen van huiselijk geweld in de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling? Hoe kunnen AMK’s en ASHG’s hierin samenwerken? Wat kan je van elkaar leren, wat werkt goed en wat zijn de randvoorwaarden?

5a The Next Page, hulp bij implementatie wet Meldcode voor managers Workshopronde 1

Augeo Foundation/The Next Page: Rikkert Boonstra en Marga Haagmans De wet Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling verplicht maatschappelijke organisaties tot het beschikken over een instellingscode en tot het scheppen van de randvoorwaarden waardoor professionals die binnen de organisatie werkzaam zijn, de meldcode in een veilig klimaat kunnen toepassen. Wat komt daar allemaal bij kijken? Welke stappen moet de manager die belast is met de implementatie zetten? Hoe zorgt de manager ervoor dat de organisatie Meldcode-proof wordt? Met deze vragen als uitgangspunt is de afgelopen maanden een groot aantal interviews gehouden met experts uit de verschillende sectoren. Op basis van de uitkomsten heeft The Next Page een serie e-learning modules ontwikkeld, toegesneden op de specifieke behoefte van managers. In deze workshop krijgt u daarvan alvast een voorproefje te zien. De volgende onderwerpen zullen aan bod komen: opbouw en inhoud van de modules, de doelgroepen, de checklist Wet Meldcode en sectorspecifieke dilemma’s. Uiteraard is er gelegenheid om vragen te stellen.


6

5b Wie durft het kind echt centraal te stellen!? Realiseren van een doorbraak in de aanpak van kindermishandeling. (Workshopronde 1 & Workshopronde 2)

Linda Terpstra (Fier Fryslân), Anke van Dijke (Fier Fryslân), Janet van Bavel (Academische Werkplaatsen en Kinder- en Jeugdtraumacentrum Haarlem, KJTC Haarlem) Organisaties, sectorgrenzen, wettelijke taken en bevoegdheden staan centraal bij kindermishandeling; niet het mishandelde kind! In Friesland hebben we een uitstekende ketensamenwerking gerealiseerd rond kindermishandeling. Maar ketensamenwerking is niet goed genoeg. Kinderen raken kwijt in de keten. We boeken onvoldoende resultaten. Het is de hoogste tijd voor een andere benadering; een benadering waarin kinderen en ouders centraal staan. Het is hoog tijd om ‘professionele en bestuurlijke luiheid’ ter discussie te stellen en het resultaat centraal te stellen. Tijdens de workshop presenteren we onze ideeën en gaan graag het gesprek met u aan.

6 Family Justice Center: groot succes in de VS en UK. Kan dat ook in Nederland? (Workshopronde 1 & Workshopronde 2)

Casey Gwinn (President National Family Justice Center Alliance San Diego), Gael Strack (CEO National Family Justice Center Alliance San Diego), Bert Groen (MOVISIE) De grondleggers van de ‘Family Justice Centers’, Casey Gwinn en Gael Strack uit San Diego, geven een inzicht in de opzet en werking van een Family Justice Center. Wat maakt dat deze centers in Amerika (al meer dan 70) en Engeland zo’n succes zijn en wat betekent dit voor de slachtoffers en overige betrokkenen bij huiselijk geweld? Met z’n allen streven naar een zo efficiënte manier op huiselijk geweld te bestrijden, waarbij het belang van de cliënten centraal staat. Een ‘Family Justice Center’ is een belangrijpe stap in die richting! LET OP: voertaal in deze workshop is engels

7a Aanpak kindermishandeling in internationaal perspectief: Daphne project

Prevent and Combat CAN: What Works? (Workshopronde 1)

Caroline Vink (Nederlands Jeugdinstituut) Workshop over de eerste bevindingen van een Europees (Daphne-) project over de aanpak van kindermishandeling in 5 Europese landen: Zweden, Duitsland, Nederland, Portugal en Hongarije. In het project worden landelijke en regionale aanpakken vergeleken, wordt onderzoek gedaan onder ouders (wat vinden zij van deze aanpakken?) en wordt een what works manual geschreven. De workshop gaat over de eerste bevindingen uit het deelonderzoek naar beleidsmaatregelen in de 5 landen.

7b Verantwoord beslissen en risicotaxatie in onveilige opvoedingssituaties (Workshopronde 2)

Ingrid ten Berge (Nederlands Jeugdinstituut, expert Jeugdzorg & Opvoedhulp) Ouders en kinderen mogen ervan uitgaan dat professionals in staat zijn om snel en goed de problematiek, risico’s en krachten te beoordelen en met hen te beslissen over de meest passende zorg en bescherming. Deze workshop gaat in op wat nodig is op het niveau van de professional en de organisatie om kwalitatief goede besluitvorming over (potentieel) onveilige opvoedingssituaties te realiseren. Doelgroep: Beleidsmakers, managers en stafmedewerkers in o.a. jeugdzorg, CJG, jeugd-GGZ


7

8 Monitoring en kindermishandeling – indicatoren voor gemeenten en instellingen (Workshopronde 1 & Workshopronde 2)

Erik Jan de Wilde (Nederlands Jeugdinstituut) Hoe krijgen we grip op onze resultaten met betrekking tot de aanpak van kindermishandeling? Wat zijn zinnige en duurzame indicatoren? Hoe vertalen we de uitkomsten in een gerichte aanpak? In deze workshop gaan we in op het meetbaar maken van de aanpak van kindermishandeling. Dat doen we aan de hand van een set indicatoren ontwikkeld wordt door het Nederlands Jeugdinstituut in opdracht van de Bernard van Leer Foundation. Doelgroep: Coördinatoren en portefeuillehouders kindermishandeling in gemeenten, regio’s en instellingen.

9 Huiselijk geweld in Nederland: wat kunnen hulpverleners leren van het recente

landelijke onderzoek? (Workshopronde 1 & Workshopronde 2)

Henk van der Veen (projectbegeleider en onderzoeker WODC, het onderzoeksinstituut van het ministerie van Veiligheid en Justitie) Het landelijke onderzoek Huiselijk geweld in Nederland van het WODC verschaft een actueel inzicht in het aantal slachtoffers en daders van huiselijk geweld. Hoewel vrouwen de grootste groep van slachtoffers blijven, zijn in dit onderzoek ook mannen in beeld als slachtoffer van huiselijk geweld. Macht- en controle relaties kunnen leiden tot ernstig huiselijk geweld. Daarnaast komt huiselijk geweld vaak voor na een conflict of na middelengebruik. In de workshop wordt ingegaan op de belangrijkste onderzoeksresultaten en op de aangrijpingspunten die het onderzoek voor hulpverleners oplevert.

10a Hoe kunnen we mannen die geweld plegen bereiken als vader?

(Workshopronde 1)

Katinka Lünnemann (Verwey-Jonker Instituut), Barbara Schmeits (gemeente Amsterdam) Het beleid gericht op mannelijke plegers van geweld kent witte vlekken. De juridische keten en de hulpverleningsketen sluiten niet geheel op elkaar aan. Ook binnen de juridische en de hulpverleningsketen zijn mannelijke plegers doorgaans moeilijk bereikbaar, ook inzake hun opvoedersrol. Welke complicaties blijken bij het benaderen van mannelijke plegers inzake hun opvoedingsrol? En wat is er nodig om hen beter te bereiken?

10b Wat is nodig voor preventie en vroegtijdige hulpverlening aan jongeren

inzake huiselijk geweld? (Workshopronde 2)

Majone Steketee (Verwey-Jonker Instituut) en Anita Nanhoe (Gemeente Rotterdam (tevens projectleider onderzoek naar huiselijk geweld in G4-verband)) De overheid is op zoek naar maatregelen om de intergenerationele gevolgen van huiselijk geweld te doorbreken. Maar welke maatregelen zijn dan nodig. In deze workshop gaan we op zoek naar beleidsaanbevelingen ter preventie van huiselijk geweld, maar ook om vroegtijdig (dat wil zeggen: zo vroeg mogelijk in het leven van kinderen) in te grijpen bij huiselijk geweld.


8

11a Effectieve Interventies: Sturen op kwaliteit (Workshopronde 1) Annette van Delft en Martijn Bool (MOVISIE), Marian de Graaf (Nederlands Jeugdinstituut) Wat zijn de mogelijkheden van beleidsmakers om te sturen op het effectiever maken van de aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling? Helpt het om daarbij gebruik te maken van de databank Effectieve sociale interventies van MOVISIE, de databank Effectieve Jeugdinterventies van het Nederlands Jeugdinstituut en de themadossiers Kindermishandeling en Partnergeweld? Hoe garanderen we samenhang tussen de de aanpak van huiselijk geweld met die van kindermishandeling? En wie beslist over de aanpak? In de workshop vindt een korte introductie van de databank Effectieve sociale interventies plaats en een toelichting op enkele interventie methoden. Doelgroep: Gemeenten en beleidsmakers, zoals beleidsambtenaren, bestuurders en managers

11b Gemeentelijke regievoering op de aanpak van huiselijk geweld en

kindermishandeling (Workshopronde 2)

Annette van Delft (MOVISIE), Stan van Haaren (Nederlands Jeugdinstituut) Een onderwerp dat in alle gemeenten speelt: wat houdt regie eigenlijk in, hoe vul je het in en hoe pak je regie in de regio aan? De theorie over regievoeren is heel mooi, maar hoe gaat regisseren en sturen in de praktijk. Als werkvorm wordt een kenniscafé gehanteerd? In een kenniscafé wordt aan de hand van diverse thema’s die te maken hebben met regie en regio naar oplossingen gezocht voor onderwerpen die overal spelen. Het kenniscafé staat borg voor een interactieve, flitsende aanpak waarin veel varianten op de thema’s aan bod komen. Doelgroep: Beleidsambtenaren

12

De aanpak van schadelijke traditionele praktijken: wat werkt? (Workshopronde 1 & Workshopronde 2) Marja Exterkate (PHAROS), Karima Gülbeyaz Ouchan (Projectleider “Aan de goede kant van de eer” SMN (Samenwerkings-verband van Marokkaanse Nederlanders)), Petra Snelders (MOVISIE) Er zijn veel ontwikkelingen in de aanpak van schadelijke traditionele praktijken als eergerelateerd geweld, vrouwelijke genitale verminking en huwelijksdwang. Er zijn voorlichtingscampagnes over huwelijksdwang, protocollen tegen vrouwelijke genitale verminking, specifieke meldpunten en opvang bij eergerelateerd geweld, en het thema wordt meegenomen in ontwikkeling van de nieuwe meldcode. In deze workshop gaan worden bestaande beleidsinstrumenten besproken vanuit het perspectief van de cliënt: Wordt de doelgroep bereikt en voelt die zich aangesproken? Wat betekent dat voor verdere beleidsontwikkeling bij overheid en binnen organisaties?


9

13

Ouderschap na seksuele kindermishandeling (Workshopronde 1 & Workshopronde 2) Marijke Naezer – VSK (Vereniging tegen Seksuele Kindermishandeling binnen gezin, familie en andere vertrouwensrelaties) “Ik deed mijn kinderen nooit in bad. Bewust niet. Ik schoof het af naar mijn vrouw: doe jij het maar… In bad doen… ik was daarin geremd.” “Het belangrijkste voor mij was dat mijn kind niet misbruikt werd... Vanaf het moment dat mijn zoon 4 werd zag ik overal alleen maar ogen die naar hém keken.” Voor vaders en moeders die zelf vroeger seksueel misbruikt zijn is het ouderschap vaak een nog grotere uitdaging dan voor andere ouders. Marijke Naezer deed het onderzoek ‘Ouderschap na seksueel misbruik in het verleden’ in opdracht van de VSK. Zij keek hoe mensen die seksueel misbruikt zijn later de keus maken om vader of moeder te worden, welke positieve en negatieve gevolgen het misbruik heeft op hun ouderschap en of er verschillen zijn tussen de ervaringen van mannen en die van vrouwen. In deze workshop bespreekt zij de resultaten van het onderzoek met de aanwezigen.

14 Slachtofferempowerment (Workshopronde 1 & Workshopronde 2) Christine Clement (Stichting LOV en Stichting Zijweg), Annemarie Romijn (Stichting LOV en Stichting Zijweg), Niesje Kiestra (Stichting Zijweg) Uit een door Zijweg uitgevoerde inventarisatie onder vrouwelijke slachtoffers van (ex) partnergeweld blijkt tegen welke knelpunten slachtoffers oplopen. Een van de opvallendste resultaten was de behoefte aan empowerment en participatie. Maar wat is slachtoffer-empowerment en -participatie precies? Deze vraag wordt besproken aan de hand van twee lopende projecten: de “Empowermentdag” (Stichting Zijweg) en “Vertrouwenscoaching” (Stichting LOV).

15a

Seksueel geweld is een groter taboe dan fysiek geweld en verwaarlozing discussieworkshop (Workshopronde 1) Inleiding: Nonja Meintser, auteur van de publicatie Experts over seks en seksueel geweld, MOVISIE. Moderator: Wendela Wentzel, trainer/adviseur signaleren en bespreekbaar maken van seksueel geweld, MOVISIE Onder huiselijk geweld valt fysiek, psychisch en seksueel geweld. Maar in de praktijk denken velen bij huiselijk geweld uitsluitend aan fysiek en/of psychisch geweld. Seksueel geweld in gezins- of familieverband blijft buiten beeld, met alle gevolgen van dien voor de slachtoffers. En het is niet alleen het grote publiek dat ‘bijziende is’ als het om seksueel geweld binnen de huiselijke kring gaat. Ook hulpverleners en hun organisaties, ook gemeenten en het rijk, vertonen de tendens tot negeren en niet onderkennen. In deze workshop discussieren we, aan de hand van de volgende stellingen, over waarom en hoe beter? • Seksueel geweld is een groter taboe dan fysieke mishandeling en verwaarlozing • Er is een apart beleid m.b.t. seksueel geweld nodig.


10

15b Lokaal aansluiten op landelijke publiekscampagnes (Workshopronde 2) Jandirk Veenstra (MOVISIE) i.s.m. het ministerie van VWS Hoe sluit je als steunpunt, AMK of gemeente aan op de landelijke campagnes huiselijk geweld en kindermishandeling? Waar kun je op meeliften en waar moet je je eigen koers varen? Wat zegt onderzoek over de effectiviteit van campagnes? Aan de hand van succesvolle lokale, regionale en landelijke campagnes kijken onderzoekers en ervaren campagnemakers naar waar kansen liggen en wat de valkuilen zijn. VWS presenteert o.a. de nieuwe campagne Aanpak Kindermishandeling, verder aandacht voor de inzet van social media.

16a

Ouderenmishandeling: hoe pakt uw gemeente de regierol op? (Workshopronde 1) Maria van Bavel (MOVISIE) Ouderenmishandeling is een vorm van huiselijk geweld en zeer moeilijk te signaleren. Ouderen worden bijvoorbeeld getreiterd, geslagen, niet goed verzorgd of hun rekening wordt geplunderd. Nog steeds is het een groot taboe en bij veel mensen onbekend. Wat kan uw gemeente doen in de aanpak van ouderenmishandeling? Er zijn een aantal good practices. Zij presenteren hun beleid en de resultaten. U krijgt tal van tips wat u als gemeente en wat u als ketenpartner kunt doen om ouderenmishandeling goed aan te pakken. Presentaties van: Anthony Polychronakis (GGD Rotterdam), Mirjam van Dongen (Yulius Dordrecht), Alison de Rooy (Mediant Twente), Shahina Nazir (Adviseur Maatschappelijke Ontwikkeling Enschede)

16b

Geweld in verkeringsen partnerrelaties voorkómen!? - wat werkt? (Workshopronde 2) Nico van Oosten (MOVISIE) Uit internationaal én Nederlands onderzoek komt naar voren dat geweld in verkeringsen partnerrelaties veel voorkomen. Aan de hand van drie korte presentaties van elk 10 minuten over resultaten van wetenschappelijk onderzoek en praktijkvoorbeelden gaan de deelnemers met elkaar en de inleiders het gesprek aan over hoe we geweld in verkeringsen partnerrelaties kunnen voorkomen door te kijken naar wat werkt. Nico van Oosten houdt een inleiding over resultaten van wetenschappelijk preventieonderzoek, waarbij de nadruk ligt op de vraag wat zij betekenen voor preventiebeleid en onderzoek. Daarnaast presenteert Marja Reijnders (SportZeeland) op welke manier weerbaarheidstrainingen in heel Zeeland worden georganiseerd en welke resultaten dit oplevert. Jenny van Eyma (MOVISIE) en Garib Ozcan (Stichting Mooi) houden een duopresentatie over de vraag hoe er preventief kan worden bemiddeld bij eergerelateerd geweld? De discussie gaat over de vraag hoe we lokaal en regionaal de preventie van huiselijk en seksueel geweld kunnen organiseren. Doelgroep: Beleidsmakers, ambtenaren en onderzoekers

17 Het tijdelijk huisverbod: regionale verschillen door keuzes van bestuurders (Workshopronde 1 & Workshopronde 2)

Katrien de Vaan (Regioplan Beleidsonderzoek) Wat betekenen de keuzes die u maakt m.b.t. het tijdelijk huisverbod voor plegers en slachtoffers van huiselijk geweld? In de praktijk blijkt dat keuzes die bestuurders en beleidsmakers maken inzake de uitvoering van het tijdelijk huisverbod, leiden tot verschillen tussen regio’s. Hierdoor wordt de regio waarin iemand woont medebepalend voor de kans dat iemand met een huisverbod te maken krijgt en voor het verloop van het huisverbod. Aan de hand van voorbeelden worden deelnemers uitgedaagd na te denken over de gevolgen in de aanpak huiselijk geweld. Doelgroep: Bestuurders en beleidsmakers die keuzes maken t.a.v. de lokale of regionale aanpak van huiselijk geweld Landelijk Congres Huiselijk Geweld en Kindermishandeling 2011 • Wat werkt voor de cliënt? • 9 en 10 mei 2011

11

Workshops dag 2 10 mei 2011 1a De stem van het kind in de aanpak kindermishandeling (Workshopronde 1) Asia Sarti (Stichting Alexander) In gesprek met de doelgroep: op basis van ervaringen van jeugdigen (kinderen en jongeren) wordt besproken waar de aanpak van kindermishandeling aan moet voldoen en hoe St. Alexanderpeeronderzoekinzetomdemeningvanjeugdigenhieromtrentinkaarttebrengen. Aan de hand van twee eerder verrichte projecten wordt met het publiek in gesprek gegaan over wat een goede wijze is om met jeugdigen zelf in gesprek te gaan over deze thematiek. Stichting Alexander brengt twee voorbeelden in waarin gebruik is gemaakt van peeronderzoek en vervolgens uitkomsten door kinderen en jongeren zijn vastgelegd in respectievelijk een dvd-boodschap over de aanpak van kindermishandeling en een krant over de inrichting van hulp aan kinderen die te maken hebben gehad met geweld in de huiselijke sfeer.

1b Preventie, vroegsignalering en interventies rond de geboorte (Workshopronde 2) Monique L’Hoir en Bregje van Sleuwen, i.s.m. Noortje Tan, TAn2O Deze workshop behandelt wat verloskundigen, kraamzorg en jeugdgezondheidszorg samen kunnen doen om kindermishandeling te voorkomen en tijdig te signaleren. Specifiek wordt ingegaan op signalering en ondersteuning via het DMOp/SamenStarten en ouder/vader cursussen, en preventie van het Shaken Baby Syndroom door middel van een film en gerichte voorlichting.

2 Risicotaxatie en risicomanagement in onveilige opvoedingssituaties

(Workshopronde 1 & Workshopronde 2)

Ingrid ten Berge (Nederlands Jeugdinstituut, expert Jeugdzorg & Opvoedhulp), Els Mourits (MOURITSWERKT) Inschatten van veiligheidsrisico’s is een belangrijk deel van het werk van professionals die met ouders of kinderen werken. Om kinderen goed te kunnen beschermen moet je anticiperen op de gevaren die zich kunnen voordoen. Risicotaxatie is geen doel op zich, maar een middel om zicht te krijgen op de hulp of steun die nodig is om de veiligheid van het kind te waarborgen. Aan de hand van een casus wordt in deze workshop gewerkt met de het toepassen van recente inzichten en hulpmiddelen (o.a. de LIRIK) voor risicotaxatie en risicohantering om te komen tot deskundige besluitvorming over veiligheidsrisico’s voor kinderen. Doelgroep: Professionals in o.a. jeugdzorg, CJG, jeugd-GGZ


12

3a Kindspoor in Nederland (Workshopronde 1) Ria Andrews In het zogeheten Kindspoor is de afgelopen 10 jaar veel ervaring opgedaan in hoe aan kinderen snel en effectief hulp geboden kan worden in geval van geweld tussen ouders/opvoeders. Kindspoor is onderdeel van het plan van aanpak huiselijk geweld van de rijksoverheid om deze kennis landelijk uit te rollen. U kunt in uw regio nu al op basis van de inzichten uit deze workshop aan de slag met de vraag welke kansen de keten (politie – volwassen - zorg) biedt om ook het kind bij te staan.

3b De meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling in de regio Den Haag (Workshopronde 2)

Ria Andrews Bent u klaar voor de meldcode? Deze workshop helpt u verder op met het doen van de vijf stappen van de meldcode, maar ook met het organiseren en nakomen van praktische samenwerkingsafspraken op alle relevante niveau’s.

4a

E-learning voor professionals: Leren signaleren en werken met de meldcode (Workshopronde 1) Augeo Foundation/The Next Page: Mariëlle Jekel en Marga Haagmans. E-learning voor professionals. Adequaat handelen in situaties waarin mogelijk huiselijk geweld en kindermishandeling speelt, stelt hoge eisen aan professionals en hun opleiding. “The Next Page” biedt professionals (in spe) een unieke digitale leeromgeving. Deze workshop laat zien hoe professionals met e-learning van “The Next Page” leren werken met de meldcode, waaronder leren signaleren en communiceren met volwassenen en kinderen.

4b Digitale meldcodes (Workshopronde 2) Sharon Stellaard, ZorgOog (Flevoland), Marjon Donkers en Dennis Mansell, Handelingsproocol.nl (Utrecht, Noord-Holland en Zuid-Holland), Trijnet van Haaren-Paulus en Brechtje Mantel, Protocol kindermishandeling en huiselijk geweld (regio NoordHolland) Deze workshop geeft inzicht in en laat u werken met de verschillende digitale meldcodes die u als professional praktisch kunnen ondersteunen bij de 5 stappen van de Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling.

5a Veiligheid binnen residentiële jeugdinstellingen (Workshopronde 1) Marijke Lammers (MOVISIE), Marjan de Lange (Nederlands Jeugdinstituut) Hoe zit het met de veiligheid van jongeren in een residentiële voorziening? In deze workshop aandacht voor de mogelijkheden om de veilige ontwikkeling én de fysieke veiligheid van jongeren in de residentiële jeugdzorg te bevorderen. Aan bod komen o.a. de veiligheidsbarometer, verschillende veiligheidsinstrumenten (op het gebied van professionalisering rond seksualiteit en de preventie van seksueel misbruik), de risico-indicatoren (Inspectie jeugdzorg) en de kwaliteitstoolkit voor de residentiële jeugdzorg. Deelnemers worden uitgedaagd stelling te nemen en acties te formuleren, gericht op een veilig verblijf in de leefgroep.


13

5b

Contact(-herstel) tussen kinderen en ouders na echtscheiding en huiselijk geweld (Workshopronde 2) Inge Anthonijsz (Nederlands Jeugdinstituut), Loes Michels (Omgangshuis Noord-Holland), Danijela Petrovic (Blijf groep) In de workshop gaan we in op de positie van het kind en de succesfactoren en risicofactoren. Dit wordt belicht vanuit de expertise en ervaring van het Omganghuis Noord Holland en de Blijf groep.

6a Wie durft het kind echt centraal te stellen!? Realiseren van een doorbraak in de

aanpak van kindermishandeling. (Workshopronde 1)

Linda Terpstra (Fier Fryslân), Anke van Dijke (Fier Fryslân), Janet van Bavel (Academische Werkplaatsen en Kinder- en Jeugdtraumacentrum Haarlem, KJTC Haarlem) Organisaties, sectorgrenzen, wettelijke taken en bevoegdheden staan centraal bij kindermishandeling; niet het mishandelde kind! In Friesland hebben we een uitstekende ketensamenwerking gerealiseerd rond kindermishandeling. Maar ketensamenwerking is niet goed genoeg. Kinderen raken kwijt in de keten. We boeken onvoldoende resultaten. Het is de hoogste tijd voor een andere benadering; een benadering waarin kinderen en ouders centraal staan. Het is hoog tijd om ‘professionele en bestuurlijke luiheid’ ter discussie te stellen en het resultaat centraal te stellen. Tijdens de workshop presenteren we onze ideeën en gaan graag het gesprek met u aan.

6b Over de fysieke veiligheid van het jonge kind (Workshopronde 2) Thérèse van der Velden en Saskia Akbar (Onderzoeksraad Voor Veiligheid), René van Vianen (Van Montfoort) Onderzoekers van de Onderzoeksraad voor Veiligheid presenteren bevindingen van de themastudie naar voorvallen van kindermishandeling met fatale of bijna fatale afloop. De onderzoekers schetsen een aantal theoretische noties over veiligheid en op welke wijze die toepasbaar zijn op het onderwerp kindveiligheid. Op basis van de themastudie presenteren de onderzoekers lessen voor de toekomst en gaan daarover in discussie met de deelnemers. Een aantal lessen kan al morgen in de praktijk worden toegepast!

7a Inzet van het strafrecht bij kindermishandeling: (on)mogelijk! (Workshopronde 1) Eltjo Lenting (Landelijk Programmabureau Huiselijk Geweld & de politietaak), Paul Baeten (Bureau Jeugdzorg/AMK Haaglanden) en René van Vianen (Van Montfoort) In deze workshop een korte presentatie van de studie naar de inzet van het strafrecht bij kindermishandeling. We bespreken de meest opvallende resultaten. De huidige landelijke afspraken over melden tussen AMK en de politie lichten we toe. Met de deelnemers gaan we in discussie over de inzet van het strafrecht. Is het een mogelijk hulpmiddel? Of heeft de inzet van hulpverlening de voorkeur? Welke van deze opties werkt het beste voor het slachtoffer en de verdachte? Doelgroep: Hulpverleners en politie


14

7b Onderwijs en kindermishandeling en huiselijk geweld (Workshopronde 2) Marij Bosdriesz (Nederlands Jeugdinstituut, Adviseur Onderwijs & Zorg M&O Groep, Zeina Bassa-Dafesh (NIGZ-Safe You, Safe Me), m.m.v. Har Tortike (Stichting Stuk) Kindermishandeling en huiselijk geweld kunnen vroegtijdig gesignaleerd en snel aangepakt worden wanneer scholen werken met de meldcode. In deze workshop laten we zien hoe dat in te passen is in de zorgstructuur van scholen. We gaan met u in gesprek over de belangrijkste dilemma’s die scholen tegenkomen: signaleren in de klas, communiceren met ouders en melden bij het AMK. Daarbij maken we graag gebruik van uw vragen en ervaringen. Tijdens deze workshop maakt u ook kennis met Safe You, Safe Me. Deze nieuwe, praktische aanpak van kindermishandeling via het basis onderwijs, voorziet in gesprekken met kinderen over kindermishandeling, ouderbijeenkomsten, het trainen van leerkrachten in het signaleren van en handelen bij vermoedens van kindermishandeling, en aandacht voor meldcode en zorgstructuur op school. De aanpak praat op een open en interactieve manier over de rechten van het kind, opvoeding en hulp zoeken. U ervaart tijdens de workshop hoe de inzet van filmpjes met kinderen, ouders en leerkrachten deze taboeonderwerpen bespreekbaar maken. Doelgroep: Professionals en managers in onderwijs of hulpverlening.

8a Child Advocacy Centers: Intersectorale samenwerking in de VS in de aanpak van

kindermishandeling. Creating Trauma Informed Multidisciplinary Team Centers That Really Work (Workshopronde 1)

Charles Wilson en Donna Pence (Chadwick Center San Diego) In deze workshop heeft u de kans zich te laten inspireren door Charles Wilson en Donna Pence van het Chadwick Center te San Diego. Zij zijn grondleggers van de Amerikaanse Child Advocacy Centers. The session will focus on the development of multidisciplinary teams and child advocacy centers that bring together the experience and expertise of law enforcement, child protection, medicine, mental health, and prosecutors to better protect the child and community. Through a cooperative team concept in a child advocacy center environment each agency is better able to meet their obligations while avoidable secondary trauma of the child is minimized. The interactive workshop will problem solve practical challenges with communication and cooperation among team members from different disciplines. Voertaal: Engels

8b Veilig sterk & verder (Workshopronde 2) Sander van Arum (De Waag) De Veiligheid van Signs of Safety op een hoger plan. Wegens succes opnieuw aangeboden. Bij hoog risico op herhaling van kindermishandeling in het gezin is structurele samenwerking van jeugdbescherming en jeugdhulpverlening met GGZ jeugd en GGZ volwassenen een voorwaarde. Op interactieve wijze laat deze workshop zien hoe het model Signs of Safety bij VSV wordt ingezet om rolverwarring tegen te gaan en de bijdrage van elke partner tot zijn recht te laten komen.


15

9a Regievoeren binnen de keten aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling (Workshopronde 1)

Annette van Delft (MOVISIE), Stan van Haaren (Nederlands Jeugdinstituut) Is er een duidelijke regisseur in de keten en wat zijn de taken en bevoegdheden van deze regisseur? Wordt dit door de andere ketenpartners gewaardeerd? Of is er geen duidelijke regisseur? W ie hakt dan de knopen door of worden ze niet doorgehakt? In een kenniscafé wordt aan de hand van deze vragen gezocht naar oplossingen voor onderwerpen die overal spelen. Het kenniscafé staat borg voor een interactieve, flitsende aanpak waarin veel varianten op de thema’s aan bod komen. Doelgroep: Medewerkers van ketenpartners

9b Hulp aan jonge kinderen na huiselijk geweld (Workshopronde 2) Alie Schuurman (Riagg Amersfoort) i.s.m. Margreet Fresen (Kwintes MOVO maatschappelijke opvang-vrouwenopvang) en Marieke Ruinaard en Martijn Hell (Blijf Groep Amsterdam) Als u interesse heeft in preventie en hulpverlening aan kinderen (van 1 – 7 jaar) die getuige zijn geweest van ernstige ruzie tussen hun ouders, neem dan deel aan deze workshop. Wij laten u met voorbeelden uit de praktijk zien wat jonge kinderen als getuige nodig hebben, hoe de interventies ingezet worden en wat de reactie daar op is van de kinderen en hun ouders. Beide modules zijn ontwikkeld door de GGZ en vrouwenopvang gezamenlijk en maken onderdeel uit van de ketenzorg in de regio. Wij vragen van u actieve deelname en hebben ons doel bereikt als we naar huis gaan met nog veel te beantwoorden vragen.

10a Werken met methoden (Workshopronde 1) Marijke Booijink (projectleider databank Effectieve Sociale interventie huiselijk geweld, MOVISIE), Wilma Schakenraad (MOVISIE), Cora Bartelink (Nederlands Jeugdinstituut) Wordt er binnen uw organisatie met eigen of al bestaande methoden gewerkt? Hoe verbetert u de kwaliteit van de methoden waarmee u werkt? Wie zorgt binnen de organisatie voor de introductie van nieuwe methoden? Wat komt erbij kijken bij implementatie van bestaande methoden? De databanken Effectieve sociale interventies en Effectieve jeugdinterventies en de themadossiers Kindermishandeling en Partnergeweld zijn dé vindplek voor methoden rondom huiselijk geweld en kindermishandeling en daagt u bovendien uit om zicht te krijgen op de effectiviteit.

10b Uw aanpak van huiselijk geweld of kindermishandeling in een handboek (Workshopronde 2)

Marijke Booijink (projectleider databank Effectieve Sociale interventie huiselijk geweld, MOVISIE), Nienke Foolen (Nederlands Jeugdinstituut) Als u een effectieve eigen methode huiselijk geweld of kindermishandeling heeft ontwikkeld, dan kunt u die beschrijven in een handboek zodat ook collega’s of andere instellingen mee kunnen profiteren van uw werk en inzicht. Het schrijfproces helpt bovendien de kwaliteit de methode verbeteren: u reflecteert dan over welk doel u precies wilt bereiken, onder welke omstandigheden en voor welke doelgroep de methode werkt. Deze workshop geeft handvatten hoe u een kwalitatief goed handboek kunt schrijven.


16

11a

Geweld in verkeringsen partnerrelaties voorkómen!? - wat werkt? (Workshopronde 1) Nico van Oosten (MOVISIE) Uit internationaal én Nederlands onderzoek komt naar voren dat geweld in verkeringsen partnerrelaties veel voorkomen. Aan de hand van drie korte presentaties van elk 10 minuten over resultaten van wetenschappelijk onderzoek en praktijkvoorbeelden gaan de deelnemers met elkaar en de inleiders het gesprek aan over hoe we geweld in verkeringsen partnerrelaties kunnen voorkomen door te kijken naar wat werkt. Nico van Oosten houdt een inleiding over de resultaten van wetenschappelijk preventieonderzoek, waarbij de nadruk ligt op wat deze resultaten betekenen voor de ontwikkeling en praktijk van preventieprogramma’s. Chris te Riele (Dimence) houdt een inleiding over wat Stay in Love met VMBO-leerlingen doet. Paut Kromkamp (Veilige Start Zeeland) laat een film zien over de Signs of Safety-benadering bij zwangere vrouwen in Zeeland. De discussie gaat over de vraag hoe we de ontwikkeling en uitvoering van preventieprogramma’s kunnen verbeteren en met welke knelpunten we dan te maken hebben. Doelgroep: Professionals die werken aan de ontwikkeling en uitvoering van preventie

11b Hé kijk mij nou! Eerstelijnsmethodiek voor LVG kinderen die getuige zijn geweest van geweld in relaties én hun LVG moeder (Workshopronde 2)

Marijke Lammers (MOVISIE), Karin de Pater (Blijf van m’n Lijf ZHZ) Interactieve presentatie van Hé kijk mij nou! Waar hebben LVG-kinderen en hun LVGmoeders baat bij? Waarom een toegespitste psycho-educatie methodiek voor deze doelgroep? Hoe zorg je dat je aansluit bij hun ontwikkelingsniveau en leefwereld? Wie kunnen deze methodiek uitvoeren en wie zijn belangrijke verwijzers en samenwerkingspartners? Kind: ‘Het is nu veel fijner thuis, we zijn veel meer een gezin geworden’ Moeder: ‘Mijn kind leert er veel van. Onze band wordt beter en hechter’ Trainer: ‘Opvallend dat de sfeer in deze moedergroep veel en veel positiever is dan in de reguliere. ‘Let op de Kleintjes. De focus op positieve aspecten en complimenten geven hebben hier zeker toe bijgedragen’

12

Vlammende Vlaggen: het vlaggensysteem om seksueel gedrag van jongeren objectiever te beoordelen (Workshopronde 1 & Workshopronde 2) Lou Repetur (MOVISIE) en Anoushka Boet (MOVISIE) Het vlaggensysteem is een methodiek die bestaat uit een lijst waarin de seksuele gedragingen van kinderen en jongeren in verschillende leeftijdscategorieën worden beschreven. Samen met een zestal criteria voor seksueel grensoverschrijdend gedrag, biedt deze lijst handvatten om gedrag beter te duiden en beter te weten hoe je er als (professionele) opvoeder op kunt reageren. De workshop bestaat uit een uitleg van het vlaggensysteem en oefeningen in het “objectief ” beoordelen van seksuele gedragingen van kinderen en jongeren tot 18 jaar. Doelgroep: Preventiewerkers, hulpverleners, politie en advocaten

13a Het tijdelijk huisverbod en systeemgericht werken: wat houdt het

daadwerkelijk in? (Workshopronde 1)

Margaux Vanoni (Regioplan Beleidsonderzoek) In deze workshop wordt ingegaan op de hulpverlening tijdens de duur van het huisverbod. Een belangrijke rol daarin speelt de systeemaanpak. Maar wat is dat eigenlijk? Aan de hand van casuïstiek worden de deelnemers uitgedaagd na te denken over wat systeemgericht werken bij het huisverbod betekent voor de betrokkenen: uithuisgeplaatste, achterblijver en kinderen. Landelijk Congres Huiselijk Geweld en Kindermishandeling 2011 • Wat werkt voor de cliënt? • 9 en 10 mei 2011

17

13b Hoezo samen sterk tegen schadelijke traditionele praktijken? (Workshopronde 2) Leyla Çinibulak (MOVISIE), Farangis Darwoody (Meldpunt Eergerelateerd Geweld Amsterdam), Shamsa H. Said (Federatie Somalische Associaties Nederland (FSAN)) Aandacht voor schadelijke traditionele praktijken zoals eergerelateerd geweld, huwelijksdwang en vrouwelijke genitale verminking is de afgelopen jaren toegenomen. Toch vraagt de aanpak ervan wellicht om extra inspanningen of specifieke benadering dan bij huiselijk geweld of kindermishandeling. Wat betekenen dit praktisch bij het signaleren en melden? In deze workshop krijgt u inzicht in de dynamiek van eergerelateerd geweld, huwelijksdwang en vrouwelijke genitale verminking. Ook hoort u de dilemma’s die er leven onder jongeren én migrantenouders waardoor het signaleren extra alertheid vraagt. Doelgroep: Steunpunten huiselijk geweld, politie, onderwijs

14a

Het bespreekbaar maken van seksueel misbruik in heden en verleden: hulpverleners en ervaringsdeskundigen gaan in gesprek (Workshopronde 1) Janny van Heerbeek (Vereniging tegen Seksuele Kindermishandeling, VSK) en twee ervaringsdeskundigen (VSK). In deze workshop gaan de deelnemers met ervaringsdeskundigen - die vroeger slachtoffer zijn geweest van seksuele kindermishandeling - in gesprek over vragen als: Hoe ziet de wereld er uit van een slachtoffer? Welke signalen geven kinderen af of geven ze helemaal geen signalen af? Wat is belangrijk en wat is moeilijk bij het bespreekbaar maken van seksueel misbruik in heden en verleden? Hoe help je een kind?

14b Child Advocacy Centers: Intersectorale samenwerking in de VS in de aanpak

van kindermishandeling. Creating Trauma Informed Multidisciplinary Team Centers That Really Work (Workshopronde 2)

Charles Wilson en Donna Pence (Chadwick Center San Diego) In deze workshop heeft u de kans zich te laten inspireren door Charles Wilson en Donna Pence van het Chadwick Center te San Diego. Zij zijn grondleggers van de Amerikaanse Child Advocacy Centers. The session will focus on the development of multidisciplinary teams and child advocacy centers that bring together the experience and expertise of law enforcement, child protection, medicine, mental health, and prosecutors to better protect the child and community. Through a cooperative team concept in a child advocacy center environment each agency is better able to meet their obligations while avoidable secondary trauma of the child is minimized. The interactive workshop will problem solve practical challenges with communication and cooperation among team members from different disciplines. Voertaal: Engels

15 Help, ik lijk niet op een slachtoffer! (Workshopronde 1 & Workshopronde 2) Inge Verdaasdonk (Keeke), Miriam den Bandt (Stichting Zijweg) Wat kan een professional doen om slachtoffers beter te bereiken en te empoweren? Bestuursleden van de stichting Zijweg vertellen hoe zij als ervaringsdeskundigen van (ex)partnergeweld door hun werkzaamheden andere slachtoffers empoweren. Vanuit deze eigen ervaringen vertegenwoordigt Stichting Zijweg de belangen van slachtoffers en is ze een bruggenbouwer tussen de beleidsmakers en slachtoffers.


18

16a

Ontdek de kracht van de cliënt: zelfregie bij huiselijk geweld en kindermishandeling (Workshopronde 1) Wendela Wentzel en Cora Brink (MOVISIE) Er komt steeds meer aandacht voor zelfregie in de hulpverlening: het versterken van de kracht en het zelfbewustzijn van cliënten. Hoe is zelfregie in te zetten bij cliënten die te maken hebben met huiselijk geweld en kindermishandeling? De kracht van de professional is een voorwaarde voor de kracht van de cliënt. Dat betekent dat de professional moet kunnen omgaan met de balans tussen afstand en nabijheid. Hoe ga je bewust om met “overnemen en overlaten” ? Wat werkt en welke dilemma’s kom je tegen? Hoe kun je zelfregieversterkend werken en hoe draagt dit bij aan de effectiviteit van de hulpverlening? Na afloop van de workshop hebben de deelnemers zicht op de principes van zelfregie, besef van de dilemma’s en mogelijkheden van zelfregie bij complexe problematiek en zicht op de balans tussen afstand en nabijheid.

16b Ouderenmishandeling in Europa: wat kan Nederland leren van internationale

ervaringen? (Workshopronde 2)

Maria van Bavel (MOVISIE), Michel Bleijlevens (Universiteit Maastricht) Ouderenmishandeling is verborgen, het speelt af achter de voordeur. En niet alleen in Nederland, ook in andere langen in Europa wordt het vaak niet gezien met alle negatieve gevolgens voor het slachtoffer. Toch zijn er vele initiatieven in Europa. Nederland is betrokken bij twee Europese (onderzoeks)projecten die gericht zijn op preventie van ouderenmishandeling: EuROPEAN en MILCEA. Hierin worden ervaringen van experts uit Europa vertellen gebundeld. Hoe kijken zij aan tegen dit probleem? Wat doen ze aan preventie? Wat kunnen wij hier in Nederland leren van hun aanpak?

17a Hoe kunnen we moeders ondersteunen in hun opvoedingsrol tijdens en na

partnergeweld? (Workshopronde 1)

Trees Pels (VU/Verwey-Jonker Instituut), Niek Toussaint (Gemeente Utrecht) Vrouwelijke slachtoffers van partnergeweld moeten hun stressvolle situatie vaak combineren met een opvoedersrol. Dit is een moeilijke opgave, waarbij vaak ondersteuning gewenst wordt. In deze workshop wordt besproken waar moeders tegenaan lopen bij de opvoeding en welke ondersteuning zij zelf wensen om hun opvoedersrol zo goed mogelijk in te vullen.

17b Hoe ervaren moeders het geweld in hun relatie? En wat betekent dit voor Suzanne Tan (Verwey-Jonker Instituut) en Katinka Lünnemann (Verwey-Jonker Instituut) en Anita Nanhoe (Gemeente Rotterdam (tevens projectleider onderzoek naar huiselijk geweld in G4-verband)) Geweld is altijd tussen mensen en daarmee gaat aan geweld altijd een proces van actie reactie vooraf. Geweld in relaties kan bovendien niet los worden gezien van de posities die mannen en vrouwen innemen in een gezin of familie. Emancipatievraagstukken vormen een rode draad in verhalen van vrouwen die slachtoffer zijn van partnergeweld. Hoe ziet het slachtofferschap en plegerschap van vrouwen als moeders, maar ook mannen als vaders, eruit? In deze workshop exploreren we de verschillen en de implicaties die dit heeft voor ondersteuning en hulpverlening door professionals.


Ontwerp: Avant la Lettre, Utrecht

professioneel handelen? (Workshopronde 2)

19

Wat werkt voor de cliënt?

Recommend Documents