Normen Algemeen
1
Wat veiligheidsnormen gemeen hebben • Gewone besturingen en stuurkringen zijn niet 100% te vertrouwen.
• Voorgeschreven oplossingen zijn het perfecte antwoord
Standards General / 03-12-2015 / V. Dragosavic
2
Wat veiligheidsnormen gemeen hebben • Falen van menselijk handelen − 1/100 tot 1/1.000
• Falen van gewone stuurkringen − 1/100.000 tot 1/1.000.000
• Falen van veilige stuurkringen − 1/1.000.000 tot 1/10.000.000
Standards General / 03-12-2015 / V. Dragosavic
3
Wat veiligheidsnormen gemeen hebben • Een norm is een gevestigd hulpmiddel − − − −
Gereedschap dat mag worden gebruikt Levert vermoeden van overeenstemming op Geschreven door vakspecialisten Niet verplicht
• Géén norm gebruiken is dus een optie − − − − −
Indien oplossing gelijkwaardig of beter Niet toepassen van een norm werpt vragen op Geen vermoeden van overeenstemming Diepgaande onderbouwing nodig Klant en eventueel de inspectie moeten worden overtuigd
Standards General / 03-12-2015 / V. Dragosavic
4
Normen van breed tot specifiek • A normen − Fundamentele veiligheidsbeginselen
• B normen − Technische veiligheidsaspecten en -voorzieningen
• C normen
A B C
− Veiligheidsspecificaties voor bepaalde machines − Excenterpersen − Hydraulische persen slag >30mm − Kantbanken − Etc.
Standards General / 03-12-2015 / V. Dragosavic
5
Normen in het kader van de MRL • Geharmoniseerde normen − Geharmoniseerde normen voldoen aan verplichtingen van de richtlijn (machinerichtlijn)
• Hoe te herkennen? − Niet in de Machinerichtlijn
• Alleen op de Europa webserver − http://ec.europa.eu/growth/single-market/european-standards/harmonisedstandards/machinery/index_en.htm
Standards General / 03-12-2015 / V. Dragosavic
6
Normen in het kader van de MRL • De EN954-1 mag niet meer worden gebruikt − Nadelen
• Hoogste veiligheidsniveau alleen door redundantie − Kwaliteit van de componenten niet van belang
• Software niet toegestaan − Alleen passieve componenten
− Voor actieve elektronica en software − Typegoedkeuringen door Notified Bodies (duizenden) Standards General / 03-12-2015 / V. Dragosavic
7
Normen in het kader van de MRL • Volgens de nieuwste normen − Is active electronics in safety circuits toegestaan − Is software in safety circuits toegestaan
• Twee wereldwijd geldende normen − EN-ISO13849-1 − PL − Performance Level
Standards General / 03-12-2015 / V. Dragosavic
IEC62061 SIL Safety Integrity Level
8
Veranderingen • • • • • • •
Vervallen Actueel Vervallen Actueel Actueel Vervallen Actueel
Machinery Dir. 98/37/EG Machinery Dir. 2006/42/EG EN954-1 (CAT) EN-ISO13849-1&2 (PL) IEC62061 (SIL) EN1088/A2 1995 > 2008 EN-ISO14119
geldig tot geldig sinds geldig tot geldig sinds geldig sinds geldig tot geldig sinds
12-2009 01-2010 12-2011 11-2006 10-2005 04-2015 10-2013
• Meer flexibiliteit • Complexer om toe te passen
Standards General / 03-12-2015 / V. Dragosavic
9
Veranderingen 2009 2010
• Tijdlijn
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
98/37/EG
2006/42/EG
EN954-1 (CAT) EN-ISO13849-1&2 (PL) IEC62061 (SIL) EN1088/A2 EN-ISO14119 Standards General / 03-12-2015 / V. Dragosavic
10
Veranderingen in de huidige Machinerichtlijn • Meer definities, duidelijker, consequenter • Grijze gebieden gedicht − Verplichte risico-analyse − Geen verwarring over IIA, IIB enz.
• Geen ruimte voor misinterpretaties − Meer uitsluitingen, zoals: − Elektromotor − Theaterapparatuur − …
• Nieuw − Verwijzingen naar Arbeidsmiddelenrichtlijn − Veiligheidsafschermingen nu in de richtlijn
Standards General / 03-12-2015 / V. Dragosavic
11
De EN-ISO14119 • Maatregelen tegen manipulatie − − − − −
Opvolger van de EN1088 Omschrijving van basismaatregelen Modernste veiligheidsoplossingen Ergonomisch ontwerp Wegnemen van de motivatie tot manipuleren
Standards General / 03-12-2015 / V. Dragosavic
12
Betekenis: Risico
Gevaar X Blootstelling Risico =
Standards General / 03-12-2015 / V. Dragosavic
Afwenden
13
Betekenis van oude norm • Redundantie − Een dubbele oplossing voor een probleem
• Diversiteit − Verschillende oplossingen voor een probleem
• Feedback − Vaststellen dat de oplossing altijd werkt
Standards General / 03-12-2015 / V. Dragosavic
14
Betekenis van nieuwe normen • Redundantie − Een dubbele oplossing voor een probleem
• Kwaliteit − In balans met bedrijfscycli
• Bedrijfscycli − Stel de gebruiksfrequentie vast
• Common Cause Failures − Bepaal maatregelen tegen deze fouten
• Diagnostic Coverage − Bepaal hoe slim het systeem controleert
Standards General / 03-12-2015 / V. Dragosavic
15
Betekenis van oude en nieuwe normen PLr P1
a
P2 P1
b
P2 P1
c
P2 P1
d
Low (1)
High (2)
F1 S1 F2
NIEUW
S
F1 S2 F2 P2 e
risk category S1
OUD
F1 S2 F2
P1 P2 P1 P2
B • •
1 • • •
2 Ο • •
3 Ο Ο •
4 Ο Ο Ο Ο
F
S = Ernst van de verwonding F = Blootstellingsduur P = Mogelijkheid tot afwenden Standards General / 03-12-2015 / V. Dragosavic
P 16
Verschillen tussen 954 / 13849 / 62061 • 954 − − − −
Risicocategorie CAT Voorgeschreven structuur, voorgeschreven oplossingen Eenvoudig Machinebouw
• 13849 − − − −
Performance Level PL (samentelling prestaties) Flexibele evaluatie, flexibele oplossingen Complex, statistische methodes Machinebouw
• 62061 − − − −
Safety Integrity Level SIL (samentelling faalkansen) Flexibele evaluatie, flexibele oplossingen Zeer complex, uitgebreide statistische methodes Procesindustrie, machinebouw, veilige besturingssystemen
Standards General / 03-12-2015 / V. Dragosavic
17
Verschillen tussen 954 / 13849 / 62061 • 954 structuur
• 13849 kwaliteit structuur
CCF cycli
DC
• 62061
kwaliteit structuur
Standards General / 03-12-2015 / V. Dragosavic
SFF cycli
waarschijnlijkheid DC
18
Vergelijken 13849 / 62061 • Voor machineveiligheid: Twéé normen, één doel
EN-ISO13849
IEC62061
• And the winner is…….
EN-ISO13849 (PL)
Standards General / 03-12-2015 / V. Dragosavic
19
Samensmelting 13849 / 62061 = 17305 • Samensmelting ISO13849 and IEC62061 − ISO − IEC
International Standardization Organisation International Electrotechnical Committee
− ISO & IEC − JTC Joint Technical Committee − JWG Joint Working Group − Planning − Ontwerpen nieuwe norm tot 2016 − Geldig vanaf 2018 (?) − Naam: ISO/IEC17305 − Doel − Beste uit twee werelden − Vereenvoudiging
Standards General / 03-12-2015 / V. Dragosavic
20
Samensmelting 13849 / 62061 = 17305
Standards General / 03-12-2015 / V. Dragosavic
21
Machinebouwers en ontwerpers − Kennen de huidige situatie
− Kennen de opties
− Maken een planning
− Bepalen wie verantwoordelijkheid draagt
− Vergaden de benodigde kennis
− Borgen de kennis in de onderneming Standards General / 03-12-2015 / V. Dragosavic
22
