18-‐04-‐2010
Wat moeten adop1eouders meer hebben dan ‘goed genoeg’ ouderschap? Gera ter Meulen
[email protected]
Een aantal belangrijke factoren voor goed verlopende adoptie
Een goede voorbereiding van adoptieouders Goede inschatting van de ouders Goede informatie over het kind Reële verwachtingen van de adoptieouders Gehechtheidstype adoptieouders Opvoedingsstijl
Wat moeten adoptieouders meer hebben dan ‘goed genoeg’ ouderschap? Kunnen
vertellen van het levensverhaal om te helpen met identiteitsvorming Overdracht gehechtheid Sensitiviteit en respons op individuele behoeftes Het vermogen om met hulpverleningsdiensten te werken Omgaan met adoptiedriehoek (soms ook met boosheid door verworven aandoening) Omgaan met rouw en verdriet
1
18-‐04-‐2010
Extra aandachtspunten bij Special Needs adopties Medisch Meerdere
rollen dan alleen ouderschap
Zelfzorg School
Naar Brown 2009
Adoptie van Special Needs kinderen: Medisch Voldoende
info vooraf? gespecialiseerde hulpverlening te vinden? Hoeveel impact op tijd en aandacht voor ouders? Tijd voor afspraken in ziekenhuizen e.d.? Foute diagnoses? Wachttijden voor behandeling Specialistische hulpmiddelen Tijd voor therapie? Financieel op kunnen brengen wat niet vergoed wordt Goed
Naar Brown 2009
Adoptie van Special Needs kinderen: Meerdere rollen dan alleen ouderschap Tijd
voor medische afspraken aanwijzingen artsen/therapieën/ ouderbegeleidingen Medicatie bijhouden Discipline/routine Controle houden Uitvoeren
Naar Brown 2009
2
18-‐04-‐2010
Adoptie van Special Needs kinderen: School Medische
en sociale behoeftes in te spelen bij bijzondere gelegenheden Overleg met school/leraren Speciale programma’s – of er net buiten vallen Mogelijkheden
Naar Brown 2009
Reacties bij worstelende families Emoties
(boosheid, zorgen, verdriet)
Huwelijksspanning Siblingsconflicten/moeilijkheden Isolatie Machteloosheid
Adoptie van Special Needs kinderen: Zelfzorg • • • • • • • •
Begrip van familie en omgeving Omgaan met sociaal stigma Isolement doorbreken Tijd vinden om aan alle behoeftes te voldoen Tijd voor jezelf Autonomie behouden Relatie onderhouden Eventuele mogelijkheid voor opvang ‘respite care’
Naar Brown 2009
3
18-‐04-‐2010
Uit SAV-boekje Adoptie en Special needs: belangrijke items voor ouders van SN • • • •
• • • • •
Karakter en vaardigheden Beschikbaarheid in praktische zin Beschikbaarheid in emotionele zin Behoeften en mogelijkheden van andere gezinsleden Sociaal vangnet Woonsituatie Bereikbaarheid van medische voorzieningen Aard van hobby’s en liefhebberijen Reacties uit de omgeving
Naar Artikel J. Randall: Towards a better understanding of the needs of children currently adopted from care 2009 Matching needs and services methode Bij kinderen met overeenkomstige special needs gekeken wat ouders aan speciale capaciteiten nodig hebben
Geen grote huidige issues, maar genetische gevoeligheid voor psychiatrische stoornissen Voorbeeld: 3 jarig jongetje, tevreden in pleeggezin. Geen gedragsproblemen, gezond, geboortevader diagnose schizofrenie, geboortemoeder diagnose bipolaire stoornissen, oma moederskant diagnose schizofrenie
4
18-‐04-‐2010
Geen grote huidige issues, maar genetische gevoeligheid voor psychiatrische stoornissen • • • • • •
Begrijpen wat zou kunnen gaan optreden en kunnen omgaan met mogelijke geestelijke stoornis Extra uithoudingsvermogen Om kunnen gaan met onzekerheden Waakzaamheid van adoptieouders De capaciteiten om ouderschap uit te blijven oefenen na de kindertijd Het vermogen om het kind te adviseren ten aanzien van de mogelijke issues voor hun eigen toekomstige kinderen
Geen grote huidige issues, maar mogelijk toekomstige problemen als gevolg van ouderlijk alcohol en/of drugsgebruik Voorbeeld: Jongetje, helft tweeling, 7 dagen in pleegzorg, doet het goed. Geboortemoeder met leerstoornis, alcoholmisbruik tijdens zwangerschap, chaotische levensstijl, Geboortevader veroordeeld wegens misbruik ouder kind
Geen grote huidige issues, maar mogelijk toekomstige problemen als gevolg van ouderlijk alcohol en/of drugsgebruik • • • •
Passende monitoring van de gezondheid, opleiding en algemene ontwikkeling Adoptieouders met een hoop energie en uithoudingsvermogen Adoptieouders die om kunnen gaan met onzekerheden Eigen gedrag ten aanzien van verslavende middelen
5
18-‐04-‐2010
Verstandelijke beperking, gecombineerd met lichamelijk Voorbeeld: Jongetje 9 maanden, syndroom van Down, was magertjes, maar doet het nu goed, gaatje in hart
Verstandelijke beperking, ev. gecombineerd met lichamelijke aandoening • • • • • • • • •
Adoptieouders met het vermogen om specialistische kennis en vaardigheden te verwerven Adoptieouders met realistische verwachtingen Toegang tot financiële steun Toegang tot opvang om het gezin tijdelijk te ontlasten Toegang tot specialistische diensten Levensverhaal aangepast aan het niveau van begrip van het kind Bereidheid om te blijven zorgen wanneer het kind volwassen is Kunnen omgaan met discriminatie Vermogen om strategieën in levenswijze te ontwikkelen en onafhankelijkheid te bewaren
Complexe Special needs van genetische/organische oorsprong Voorbeeld: 5-jarig meisje; algehele ontwikkelingsachterstand, nauwelijks spraak, diagnose autistisch, wat ongepast sexueel gedrag
6
18-‐04-‐2010
Complexe Special needs van genetische/organische oorsprong • • • • • • • • • • •
Adoptieouders met het vermogen om specialistische kennis en vaardigheden te verwerven Adoptieouders die een hoog niveau van stimulatie kunnen leveren Adoptieouders die een hoog niveau van toezicht kunnen leveren Adoptieouders die bereid zijn een onzekerheid te accepteren Adoptieouders met sterke steun netwerken Toegang tot opvang om het gezin tijdelijk te ontlasten Adoptieouders met een hoop energie en uithoudingsvermogen Adoptieouders met realistische verwachtingen Toegang tot financiële middelen Toegang tot specialistische diensten Bereidheid om te blijven zorgen wanneer het kind volwassen is
Behoefte om bij te komen van de effecten van vroegere chaos/meerdere plaatsingen • • • • • • • •
Hechting aan ouders die ermee om kunnen gaan om een beperkt niveau van beloning te krijgen Therapeutisch ouderschap Consequentie, stabiliteit, voorspelbaarheid Adoptieouders met een hoop energie en uithoudingsvermogen Hulp bij het bij eigen gevoel te kunnen komen Hulp bij het verwerven van een gevoel van eigenwaarde Veilig contact dat aangepast is aan de individuele behoeftes Mogelijkheid van therapie
Behoefte om te herstellen van de impact van vroeg verlies/trauma Voorbeeld: 6-jarig jongetje, eerste 5 jaar fysiek en emotioneel verwaarloosd in biologisch gezin, bio ouders hebben erg weinig ouderschaps kwaliteiten, ontwikkelings achterstand, moeilijk gedrag, dwaalt af, slechte spraak en taal
7
18-‐04-‐2010
Behoefte om te herstellen van de impact van vroeg verlies/trauma • • • • • • •
Adoptieouders die het rouwproces begrijpen Adoptieouders die in staat zijn om ‘slecht gedrag’te begrijpen in de context van het verleden van het kind Adoptieouders met extra uithoudingsvermogen Volwassenen die in staat zijn om veiligheid, zorg en respect te bieden School die in staat is om ‘slecht gedrag’ te begrijpen in de context van het verleden van het kind Ondersteuning voor de ouders in het omgaan met de school Mogelijkheid van therapie
Diepe hechtingsbehoefte – inschatting in middelhoge risico’s 6-jarig
meisje, 4 eerdere plaatsingen, had onopgeloste issues uit eigen jeugd; niet in staan om de behoefte van het dochtertje te prioriteren. Meisje had moeite met settelen in pleegzorg, uitstekende zorg in pleeggezin, Doet het goed op school, helder kind, bemoedert sibling Geboortemoeder
Diepe hechtingsbehoefte – inschatting in middelhoge risico’s • • • • • • • • •
Gehechtheid aan adoptieouders die kunnen omgaan met een beperkt niveau van beloning Therapeutisch ouderschap Consequentie, stabiliteit, voorspelbaarheid Adoptieouders met extra uithoudingsvermogen Hulp bij het bij eigen gevoel te kunnen komen Hulp om weer kind te kunnen zijn Hulp bij het verwerven van een gevoel van eigenwaarde Veilig contact dat aangepast is aan de individuele behoeftes Levensverhaal om te helpen met identiteitsvorming
8
18-‐04-‐2010
Complex, extreem hoog risico • • • • • • • • • • • •
Gehechtheid aan adoptieouders die gedurende een lange tijd kunnen omgaan met een beperkt niveau van beloning Adoptieouders die zelf een veilige gehechtheid hebben Adoptieouders met energie en uithoudingsvermogen Therapeutisch ouderschap Adoptieouders die begrijpen wat een enormiteit aan behoeftes dit kind heeft Adoptieouders die het gedrag in het licht van de geschiedenis van het kind kunnen zien Consequentie, stabiliteit, voorspelbaarheid Een school die het gedrag en niveau van het kind in het licht van de geschiedenis van het kind kan zien Hulp bij het bij eigen gevoel te kunnen komen Levensverhaal werk om een identiteit en gevoel van eigenwaarde te krijgen Toegang tot therapie Veilig contact dat toegespitst is op de behoeftes van de individuele behoeftes
Aan de slag met Casussen kindrapport ouderrapport
9
