Wat is palliatieve zorg?
Pallium = Latijns woord voor mantel Palliatieve zorg, een mantel van warmte en bescherming
1
Palliatieve zorg is de totale zorg voor de zorgvrager en zijn naasten vanaf het moment dat genezing niet meer mogelijk is tot en met het overlijden.
2
Totale zorg wil zeggen aandacht voor:
Lichamelijke klachten; Psychische klachten; Sociale problemen en; Spirituele problemen
Het doel van palliatieve zorg is het bereiken van de best mogelijke kwaliteit van leven voor patië patiënt en zijn omgeving. Alle handelingen staan in het teken van die kwaliteit en niet in het verlengen van het leven. Richt zich niet alleen op de terminale fase
3
Curatieve Zorgverlening Curatieve zorgverlening richt zich op het behandelen en genezen van acute en chronische ziekten. Het doel is genezing.
4
Markering palliatieve zorg Curatieve fase → behandeling gericht op genezing Palliatieve fase → behandeling gericht op kwaliteit van leven Terminale fase → behandeling gericht op de kwaliteit van sterven
5
Markering palliatieve zorg
6
Wat als je nog maar even te leven hebt? Denk goed na, wat is dan voor jou belangrijk? -Bijzijn van mijn liefsten -Goede zorg -Afscheid nemen -Respectvolle bejegening -Deskundig personeel -Geen pijn -Niet teveel verschillende mensen -Laatste wensen
Film Ad
Vragen bij de film: •Beschrijf welke aspecten van palliatieve zorg je terug ziet in deze film •Welke van deze aspecten zie je zelf vaak terug in je eigen praktijk? of •Wat roept deze film bij jou persoonlijk op?
Palliatieve Sedatie Sedatie Doelbewust het verlagen van het bewustzijn (lichte of diepe slaap) door het toedienen van kalmerende middelen. Palliatieve sedatie Palliatieve sedatie is het in slaap brengen (sederen) van mensen in de dagen voordat ze overlijden. Het doel van de palliatieve sedatie is om het lijden te verlichten en/of onrust tijdens het sterven weg te nemen. Het verlagen van het bewustzijn is een middel om dat te bereiken. 9
Palliatieve sedatie in terminale fase Onder palliatieve sedatie in de terminale fase wordt verstaan: het verlagen van het bewustzijn van een patiënt in de laatste levensfase, ter bestrijding van lichamelijk of psychische symptomen, waarvan de behandeling niet (voldoende snel) effectief is of gepaard gaat met onaanvaardbare bijwerking. Het is van groot belang dat palliatieve sedatie op juiste indicatie, proportioneel en adequaat wordt toegepast.
Niveau van sedatie Afhankelijk van de indicatie: Lichte sedatie – Gemakkelijk wekbaar, reflexen zoals slikken en reactie op pijn/verzorging intact
Diepe sedatie – Met moeite kort wekbaar, of nauwelijks wekbaar, reflexen intact, ademhaling spontaan
Kortdurende of intermitterende sedatie – Primaire doel is rust brengen en patiënt weer wakker laten worden – Creëren van een ‘time out’ bij benauwdheid of om bijvoorbeeld ‘s nachts diep te sederen en overdag niet
Beslissing om te sederen Ingrijpende beslissing Uitgebreid overleg met patiënt en naasten Soms al vroeg in het ziekteproces In noodsituaties moet de arts snel handelen Gehouden aan de zorgvuldigheidseisen en richtlijn
Euthanasie Euthanasie is het opzettelijk levensbeëindigend handelen door een ander dan de betrokkene op diens verzoek. Door een arts verleende handeling met als doel een einde te maken aan het uitzichtloos en ondraaglijk lijden van patiënt met de dood als bedoeld en gewild gevolg.
14
Euthanasie Sinds april 2002 zijn artsen niet meer strafbaar als ze zich houden aan strikte zorgvuldigheidseisen:
Er is sprake van vrijwillig en weloverwogen verzoek van patiënt Er sprake is van uitzichtloos en ondraaglijk lijden van de patiënt De patiënt is voorgelicht over zijn situatie en over diens vooruitzichten Arts is met de patiënt tot de overtuiging is gekomen dat er geen redelijke andere oplossing is De arts heeft ten minste één andere, onafhankelijke arts geraadpleegd, die de patiënt heeft gezien en schriftelijk zijn oordeel heeft gegeven over de zorgvuldigheidseisen De arts voert de levensbeëindiging op verzoek medisch zorgvuldig heeft uitgevoerd.
15
Sedatie versus Euthanasie
Sedatie
Euthanasie
Cliënt wil nog wel leven, maar niet zo en vraagt arts symptoombestrijding Noodsituatie Patiënt niet altijd aanspreekbaar Reversibel
Cliënt wil nu dood en vraagt arts om levensbeëindiging Uitgebreid overleg Wilsbekwame patiënt Inreversibel
Wat zien we in werkelijkheid?
Communicatie
onderstroom
Taal en Sfeer Dood bespreekbaar maken is niet eenvoudig 7% van communicatie door taal 93% van communicatie door sfeer en non-verbale signalen Niet wat maar hoe is vooral bepalend voor hoe een boodschap overkomt
