WAT IS BURGERPARTICIPATIE?
BURGERPARTICIPATIE: ALARMEREN
o.a. brand Armandomuseum,(heide)branden,
BURGERPARTICIPATIE: ZELF MEEHELPEN
o.a. Poldercrash, Koninginnedag 2009, duinbranden,
BURGERPARTICIPATIE: ZELF EVACUEREN
Hoogwater, (duin)branden
BURGERPARTICIPATIE: ZELF VLUCHTEN
(Duin)branden
BURGERPARTICIPATIE: ZELF JOURNALIST ZIJN
in het bijzonder aanslag Theo van Gogh, Koninginnedag 2009, Poldercrash
BURGERPARTICIPATIE: ZELF MEEDOEN AAN CRISIS
o.a. rellen Ondiep
BURGERPARTICIPATIE: ZELF STILLE TOCHT ORGANISEREN
o.a. familiemoorden, zinloos geweld
VERTEL….
..een voorbeeld van een situatie waarin je zelfredzaam was
WAT IS SOCIALE ZELFREDZAAMHEID?
WAT IS SOCIALE ZELFREDZAAMHEID De Stichting Maatschappij, Veiligheid en Politie • Werkte denkbeelden uit… • Stimuleren van buurtbewoners in hun sociale zelfredzaamheid • Weinig respons, dus experimenteren.
MOEILIJK DEFINIEERBAAR BEGRIP • Uiteenlopende gedragingen en kwaliteiten (van potentieel slachtoffer en omstander): • Zelfbescherming • Minder anoniem & meer persoonlijk • Wie weet praktijkvoorbeelden?
SOCIALE ZELFREDZAAMHEID GAAT OVER VEILIGHEID IN DE WIJK
BELEVING VAN VEILIGHEID
• Objectieve veiligheid (feiten) en subjectieve veiligheid (gevoelens) lopen niet parallel • Wat betekent dit voor beleidsmaatregelen? • Verschil in beleving van veiligheid en verwachting van politieoptreden
Verschil in beleving van veiligheid en verwachting van politieoptreden
ROL VAN DE BURGER • Redenen van niet willen en niet kunnen • Beheersbaarheid is de kern (‘kleiner in een verloederde buurt’)
VORMEN VAN ZELFREDZAAMHEID • Drie vormen: • Interventiegedrag • Preventiegedrag • Hantering van onveiligheidsgevoelens
VORMEN VAN ZELFREDZAAMHEID • Opdracht: verzin als groep een eigen voorbeeld van jullie bij: • Interventiegedrag: • Preventiegedrag: • Hantering van onveiligheidsgevoelens:
ROL VAN KOPPEL (POLITIE/OPBOUWWERK) • Politie heeft de rol van mobilisering en achterwachtfunctie • Vanuit randvoorwaarden de rol (wijkagent en chef) vervullen
• Rol opbouwwerk • Een goede chemie is belangrijk
ROL STRAFRECHTELIJKE KETEN – Wat als de burger te zelfredzaam is? 1.Seponeren 2.Noodweer(exces) 3.Lichte of symbolische straf
RESULTAAT
• Positief resultaat betekent niet altijd dat het is gelukt in termen van zelfredzaamheid
VORM VAN BURGERPARTICIPATIE: SOCIALE ZELFREDZAAMHEID: Het gaat over het versterken van 1. 2. 3. 4.
het vermogen van burgers om een eigen antwoord te vinden op hun eigen onveiligheidssituaties
ondersteund en gesteund door de overheid.
HET VERMOGEN VAN BURGERS
verschilt per situatie: afhankelijk van context, omgeving en tijd.
EIGEN ANTWOORD OP EIGEN ONVEILIGHEIDSSITUATIE • …en wat jij onveilig vindt, hoeft een ander niet onveilig te vinden • …en wat jij voor oplossingen bedenkt voor onveiligheidsituaties, kan een ander wellicht niet bedenken of uitvoeren
SOCIALE (ZELF)REDZAAMHEID IS.. • NIET: het door de overheid gebruiken van bewoners als verlengstuk. • WEL: het tegenovergestelde, waarbij de overheid kan en ondersteuning moet bieden als dat nodig is.
WAT IS DAN ZELFREDZAAMHEID IN TIJDEN VAN CRISES EN RAMPEN?
DE DENK VOORUIT CAMPAGNE – 1. 2. 3. 4. – 1. 2. – 1. 2. 3. 4. 5. 6. •
Het Denk Vooruit Basispakket Radio op batterijen, afgestemd op de rampenzender, & extra batterijen. Zaklamp met extra batterijen. Eerstehulpdoos met eerstehulphandboekje. Drie liter water per dag per persoon, voor minstens drie dagen. En verder Voorraadje van de medicijnen. Contant geld en kopieën van identiteitsbewijzen & verzekeringspapieren. Lucifers in waterdichte verpakking. Reservesleutels van huis en auto. Plattegrond van de omgeving, een autokaart en een lijstje met de telefoonnummers en adressen van mogelijke schuiladressen. Gereedschapsset. Voorraad houdbaar eten voor minstens drie dagen Voorraad verzorgingsartikelen http://denkvooruit.nl/
(ZELF)REDZAAMHEID IN CRISISTIJD Definitie van ministerie van BZK: 1. 2. 3. 4.
het vermogen van burgers zichzelf en anderen te helpen bij de voorbereiding op, tijdens en na een crisis.
5. waar mogelijk gefaciliteerd door de overheid.
OVERHEID ONDERKENT: •dat ze niet meer alle risico’s kan beheersen & •dat burgers (nog) zelfredzamer moeten worden.
Maar: waarom moeten burgers (nog) zelfredzamer worden?
WE HANDELEN NIET VOORUIT…
• “MENSEN HEBBEN ZICH VOORGENOMEN OM ZICH VOOR TE BEREIDEN, MAAR GAAN NIET OVER TOT DAADWERKELIJK HANDELEN.”
BURGERPARTICIPATIE IS OOK: OVERHEIDSPARTICIPATIE
Weten wat de burger zelf kan en wat niet…
(ZELF)REDZAAMHEID VERSTERKEN BLIJKT LASTIG
Dit lijkt een oplossing, maar is het niet..
VERSTERK DE (ZELF)REDZAAMHEID VAN MIJN OMA BIJ EEN BRAND
EEN BRAND IN HET ‘WOZOCO’
1. 2. 3. 4.
Mijn Oma (burger) Wat is haar eigen onveiligheidssituatie? Wat is haar vermogen (capaciteit) Wat kan ze zelf als eigen antwoord vinden 5. Door wie en wat kan ze ondersteund en gesteund worden?
(ZELF)REDZAAMHEID VERSTERKEN BLIJKT LASTIG • Brand in Armando-museum in Amersfoort: - Filmen in plaats van bellen?
(ZELF)REDZAAMHEID VERSTERKEN BIJ HOOGWATER
Wat evacueer je als je een dag tijd hebt?
(ZELF)REDZAAMHEID VERSTERKEN BLIJKT LASTIG
VERSTERK EIGEN ZELFREDZAAMHEID BIJ EEN STROOMSTORING….
EEN STROOMSTORING VOOR DRIE DAGEN 1. 2. 3. 4.
Jij (burger) Wat is je eigen onveiligheidssituatie? Wat is je vermogen (capaciteit) Wat kan je zelf als eigen antwoord vinden? 5. Door wie en wat kan je ondersteund en gesteund worden?
MEER VERMOGEN DOOR ….?
Versterken via technische middelen: ‘Burgernet, SMSalert, cellbroadcasting’
Versterken via andere middelen, zoals …. ‘
Versterken via sociale middelen: ‘Noaberschap’
GOUDEN TIP(S) OM ZELFREDZAAMHEID TE VERSTERKEN: ZEGT ‘T MAAR!
SAMENGEVAT: • Burgerparticipatie kent vele vormen, waarvan zelfredzaamheid er een is. • “Vermogen van burgers”: zelfredzaamheid verschilt per burger per situatie • Zelfredzaamheid versterken blijkt lastig in de praktijk, maar kan wel • Zelfredzaamheid van de burger is per onveiligheidssituatie te versterken door technische, sociale en anderemiddelen
Succes met de opleiding verder! – -
Zelfredzaamheid geldt… Voor iedereen? In alle situaties? Ten alle tijden?
- Vragen:
[email protected]