Manipulatie algemeen
Wat betekent manipulatie (van veiligheidssystemen) – Het bewust veranderen of uitschakelen van een functie die oorspronkelijk bedoeld was om de machinegebruiker te behoeden voor letsel.
– Ongeacht de tijdsduur
– Ongeacht het motief
Manipulatie van veiligheidssystemen
Pagina 1
Manipulatie algemeen
Wat betekent manipulatie (van veiligheidssystemen) – Gedurende de manipulatie bestaat er een ander risico, meestal een veel hoger risico op letsel – Hoe geroutineerder de medewerker des te hoger de kans op letsel
Manipulatie van veiligheidssystemen
Pagina 2
Manipulatie algemeen
Welke motieven zijn er bij manipulatie? – Onbedoelde opzettelijke manipulatie – Overbruggen van veiligheidscomponenten omdat ze lastig zijn
– Bedoelde manipulatie volgens een procedure – Tijdelijke overbrugging voor noodzakelijk onderhoud, afstellen, etc
Manipulatie van veiligheidssystemen
Pagina 3
Bedrijfscultuur
Reguleren – Duidelijke procedures – Verantwoordelijkheden regelen
Stimuleren – Gebruik van veiligheidssystemen eenvoudig maken – Nadelen van veiligheidssystemen zo veel mogelijk wegnemen
Registreren – Veiligheidsrelevante acties vastleggen (registreren) – Autorisatie, muting (overbrugging), onderhoud
Controleren – Periodieke controles van veiligheidssystemen – Sancties bij overtredingen (registreren)
Belonen – Goed gedrag waarderen
Manipulatie van veiligheidssystemen
B C
R
S
R Pagina 4
Ergernis voorkomen
Ergernis is de grootste aanleiding voor manipulatie: – Productiedruk? – Persoonlijke mentaliteit? – Bedrijfscultuur?
Ergernis opheffen door: – – – – –
Juiste integratie van veiligheidssystemen Wachttijden voorkomen (hoe kort deze ook mogen zijn) Feedback van operators gebruiken voor verbetering Ergonomische uitvoering (gebruiksgemak) Antropometrische uitvoering (aangepast aan de lichaamsbouw)
Begrip creëren door: – Opleiding – Informatie
Manipulatie van veiligheidssystemen
Pagina 5
Manipulatie algemeen
Onbedoelde opzettelijke manipulatie
– Aanleidingen reduceren
– Mogelijkheden reduceren
– RESULTAAT
Manipulatie van veiligheidssystemen
Pagina 6
EN-ISO14119
Oude norm krijgt een nieuwe naam – – – –
Oude norm: Nieuwe norm Verkrijgbaarheid: Beschikbaar:
Manipulatie van veiligheidssystemen
EN1088 EN-ISO14119 (ISO/DIS14119) NEN Delft 2012
Pagina 7
EN-ISO14119
Ontwerper nu verplicht tot maatregelen tegen manipulatie – – – –
Redelijkerwijs voorzienbare manipulatie Technische oplossingen Aanleidingen wegnemen Voordelen wegnemen
– Een proces waarbij aan manipulatie geen voordelen te behalen zijn en waarbij de aanleidingen tot een minimum zijn gereduceerd, zal de operator niet uitlokken om foutieve handelingen te plegen.
Manipulatie van veiligheidssystemen
Pagina 8
EN1088 >>> EN-ISO14119
Aantal malen dat het woord “manipulatie” voorkomt – – – –
1995 2007 2008 2011/12
EN1088 EN1088/A1 EN1088/A2 EN-ISO14119
Manipulatie van veiligheidssystemen
16x 38x 43x 65x
Pagina 9
EN-ISO14119
Planning – 2011 / 2012
Manipulatie van veiligheidssystemen
Pagina 10
EN-ISO14119
Inhoud
Manipulatie van veiligheidssystemen
Pagina 11
EN-ISO14119
Annex
Manipulatie van veiligheidssystemen
Pagina 12
EN-ISO14119
Verwijst naar ISO13849
Manipulatie van veiligheidssystemen
Pagina 13
EN-ISO14119
Montage – sensor
Manipulatie van veiligheidssystemen
Pagina 14
EN-ISO14119
Montage – Actuator
Manipulatie van veiligheidssystemen
Pagina 15
EN-ISO14119
Omgevingsinvloeden – EN-ISO14119
Manipulatie van veiligheidssystemen
Pagina 16
EN-ISO14119
Manipulatie
Manipulatie van veiligheidssystemen
Pagina 17
EN-ISO14119
Manipulatie – Maatregelen – I
Manipulatie van veiligheidssystemen
Pagina 18
EN-ISO14119
Manipulatie – Maatregelen – II
Manipulatie van veiligheidssystemen
Pagina 19
EN-ISO14119
Manipulatie maatregelen – – – – – – –
Sensoren op onbereikbare plaats Sensoren fysiek afgeschermd Sensoren en actuatoren onafneembaar gemonteerd Geen reserve actuatoren in de omgeving van de machine Geen reserve actuatoren in bezit van personeel Additionele sensor die toegang op een andere wijze detecteert Na onlogische detectie (manipulatie) geen reset binnen 10 min
– Verkrijgbaarheid van reserve actuatoren via procedure regelen
Manipulatie van veiligheidssystemen
Pagina 20
EN-ISO14119
Conclusie – Na 16 jaar heeft de EN1088 zijn houdbaarheidsdatum bereikt en wordt de machinebouwer voor het eerst verplicht tot het nemen van maatregelen tegen manipulatie.
– EN-ISO14119 geharmoniseerd, dus verplicht! Manipulatie van veiligheidssystemen
Pagina 21
EN-ISO14119
Op de hoogte blijven? – Check www.EN-ISO14119.nl – NEN Delft www.NEN.nl
Manipulatie van veiligheidssystemen
Pagina 22
Manipulatie oplosbaar ?
Manipulatie is inderdaad oplosbaar
– Verbeter bedrijfscultuur – Ergonomiseer veiligheidssystemen – Voorkom onbedoelde manipulatie – Reguleer bedoelde manipulatie – Communiceer over veiligheid – Gebruik feedback
Manipulatie van veiligheidssystemen
Pagina 23
