career guide | salarisenquête
Was het glas nu half vol of half leeg? Iedereen mag dan wel beweren dat het salaris niet het belangrijkste is in je job, maar onbelangrijk is het zeer zeker niet (of is het toch ronduit het belangrijkste?). Na een jaartje waarin de sombere wolken wat leken weg te trekken, bracht de tweede helft van 2011 helaas weer hommeles en perikelen in de economie. Blijkt dat ook uit de salariscijfers?
6
TEKST: GUY KINDERMANS
TOP
D
e economie lijkt vandaag op maat te zijn gesneden van adrenalineverslaafden op een roetsjbaan. Dan weer lijkt alles traag omhoog te klimmen, om vervolgens met een moordvaart opnieuw de dieperik in te duiken. Waren tijdens de salarisenquête van 2011 de respondenten behoorlijk positief gestemd - dankzij de vraag naar ict’ers die weer aantrok (en de bijkomende mogelijkheden om wat meer salaris in de wacht te slepen) - dan zou je dit jaar al weer een tendens omlaag verwachten...
verloning aannam. Bekijken we de cijfers per functie, dan blijkt het voorbije jaar evenwel toch wat woeliger te zijn geweest. Aan de top van de ict-piramide staat nog steeds de cio/edp manager, en dat bewijzen ook dit jaar weer de cijfers. De mediaan voor deze functie situeert zich in de loongroep 6.000-6.250 euro, wat een sprong met twee groepen omhoog betekent (het
SOURCE: DATA NEWS
CIO / EDP manager gross monthly salary (median indicated)
Less than 1500 €
gemiddelde bruto maandsalaris bedroeg dit jaar 5.801 euro, op basis van de antwoorden van de respondenten). Wie zich in de mediaan groep bevindt, weet dat er evenveel personen zijn die minder verdienen, als dat er personen zijn die meer verdienen dan hij of zij. De cio/edp manager boert overigens niet slecht, want ook vorig jaar genoot hij van een sprong naar een hogere groep (na een
SOURCE: DATA NEWS
Analyst gross monthly salary (median indicated)
0%
Less than 1500 €
1500 - 1750 €
0%
1500 - 1750 €
0%
Gemengde cijfers
1750 - 2000 €
1750 - 2000 €
Nochtans blijkt dat niet meteen uit de cijfers die de salarisenquête ons dit jaar biedt. Immers, op basis van alle ict’er-respondenten, ongeacht hun statuut (loontrekkende, freelance,...), bleek dat bij 54 procent van hen de totale verloning ‘hoger’ lag ten opzichte van het voorgaande jaar. Zowat 40 procent van die respondenten moest het doen met een ‘gelijke’ verloning, tegen haast 6 procent die met ‘lager’ genoegen moest nemen. Voor de loontrekkenden onder de ict’ers bedragen die cijfers zelfs respectievelijk 57 procent ‘hoger’, 40 procent ‘gelijk’ en 5 procent ‘lager’. Kortom, cijfers die niet meteen wijzen op een ‘annus horribilis’. Aangezien nog geen vol procent van de respondenten aangeeft dat het bedrijf een looninlevering oplegde, vallen de ‘lager’-antwoorden allicht veeleer te zoeken bij wie een nieuwe baan tegen een lagere
0.6%
1.8%
2000 - 2250 €
0.6%
2000 - 2250 €
0%
2250 - 2500 €
0.6%
2250 - 2500 €
1.8%
2500 - 2750 €
0.6%
2500 - 2750 €
2.7%
2750 - 3000 €
1.1%
2750 - 3000 €
5.3%
3000 - 3250 €
1.1%
3000 - 3250 €
5.3%
3250 - 3500 €
2.3%
3250 - 3500 €
6.2%
3500 - 3750 €
4%
3500 - 3750 €
7.1%
3750 - 4000 €
4.6%
3750 - 4000 €
7.1%
4000 - 4250 €
4.6%
4000 - 4250 €
8.8%
4250 - 4500 €
2.9%
4250 - 4500 €
9.7%
4500 - 4750 €
2.9%
4500 - 4750 €
9.7%
4750 - 5000 €
2.3%
4750 - 5000 €
9.7%
5000 - 5250 €
6.3%
5000 - 5250 €
2.7%
5250 - 5500 €
6.3%
5250 - 5500 €
3.5%
5500 - 5750 €
2.9%
5500 - 5750 €
3.5%
5750 - 6000 €
5.7%
5750 - 6000 €
5.3%
6000 - 6250 €
9.1%
6000 - 6250 €
3.5%
6250 - 6500 €
4.6%
6250 - 6500 €
0.9%
6500 - 6750 €
4.6%
6500 - 6750 €
0.9%
6750 - 7000 €
3.4%
6750 - 7000 €
0%
7000 - 7250 €
3.4%
7000 - 7250 €
0%
7250 - 7500 €
2.3%
7250 - 7500 €
0%
7.500 €
22.3%
7.500 €
0%
BIJKOMENDE VERLONINGSELEMENTEN onderdeel van het verloningspakket in de voorgaande 12 maanden
1. Bijkomende hospitalisatieverzekering (76%) 2. Extra’s (gratis pc, gsm,...) (74%) 3. 13de, Xde maand (73%) 4. Maaltijdcheques (72%) 5. Bijkomende pensioensverzekering 69%) De bedrijfswagen (68%) viel voor het eerst sinds lang uit de top vijf.
GEWENSTE VERLONINGSELEMENTEN (‘NICE TO HAVE’) voor dat ‘extraatje’ in de strijd om talent
1. Bedrijfswagen 2. Bijkomende vakantiedagen 3. Extra’s (gratis pc, gsm....) 4. Maaltijdcheques 5. 13de, Xde maand
FACTOREN BIJ DE KEUZE VOOR EEN NIEUWE WERKGEVER 1. Salaris 2. Bedrijfssfeer 3. Carrièremogelijkheden 4. Flexibele werkuren 5. Jobzekerheid
2.7%
7
career guide | salarisenquête
OUTSOURCING GAAT DOOR Outsourcing blijft stevig scoren, met 58 procent van de respondenten die stelt dat in de voorbije 12 maanden voor ict-doeleinden een beroep op outsourcing werd gedaan. Dat percentage stijgt zelfs tot 72 procent bij de respondenten uit de ‘non profit’ sector. Koploper in dit ict-outsourcinggebeuren is en blijft applicatie-ontwikkeling, bij 69 procent van de respondenten, op afstand gevolgd door het dagelijks beheer en uitbating van de ict-infrastructuur (50 procent) en de uitbesteding van bedrijfsprocessen (21 procent). Diensten in de cloud, zowel permanent als ad hoc, blijven nog steeds een kleine minderheid (14 procent) vormen. België blijft nog steeds het land bij
SOURCE: DATA NEWS
For ict outsourcing purposes, your employer called upon a service provider located
Offshore (India/Far East/America)
29.3%
Nearshore (Europe incl Russia, North Africa)
29.6%
Belgium (datacenter/resources in Belgium)
68.8%
The ict department as an independent company 6.1% voorkeur waar de leverancier van outsourcingdiensten is gevestigd (69 procent), tegen zowel offshoring (India,...) en nearshoring, allebei goed voor 30 procent (bedrijven kunnen op meer dan een type outsourcing een beroep doen). De non-profit sector kiest daarbij nog
veel uitdrukkelijker voor België, met 91 procent van de antwoorden, met heel wat minder belangstelling voor nearshore (18 procent) en offshore (3 procent). Ook de overheid kiest meer voor België (78 procent), naast 17 procent nearshore en 13 procent offshore.
beeld, waarbij je haast kan opmerken dat aan wie heeft, wordt gegeven, en niet zozeer aan de anderen. Wellicht duidelijker nog is dat de traagste (of ontbrekende) groei zit in de functies die het meest gevoelig zijn, of in aanmerking komen voor outsourcing. Evenals vorig jaar hebben we nog wat zitten verder rekenen, op zoek naar de mediaangroepen in de verschillende sectoren. Net als vorig jaar situeert die mediaan zich voor de ict’ers in de industrie/productiesec-
MEDIANEN Maken ‘jojo’-beweging
jaar status quo, volgend op een jaar waarin twee groepen omhoog werd gesprongen). Voor de analist – zowel functioneel als systeemanalist – was het voorbije jaar ook wel leuk, met een mediaan in de loongroep 4.250-4.500 euro. Dat betekent eveneens een sprong omhoog met een loongroep (na een status quo in het voorbije jaar, volgend op een jaar dat eveneens een sprong omhoog met een loongroep zag). Het bruto maandsalaris klokte dit jaar af op 4.368 euro. Minder gelukkig vergaat het de systeem administrator/ingenieur dit jaar. Voor hem of haar lijkt de mediaan immers een trage ‘jojo’-beweging te maken, met dit jaar een daling van de mediaan naar de loongroep 3.250-3.500 euro (na vorig jaar een stijging met één groep, volgend op een jaar met een sta-
8
SOURCE: DATA NEWS
Was your total remuneration (salary + additional elements) last year compared to the previous year
Higher
54.3%
Unchanged
40.1%
Lower
tus quo). Het gemiddeld salaris bedroeg wel 3.575 euro. Dergelijke op-en-neer resultaten zijn overigens wel eens vaker het gevolg van aantallen die nipt een stijging of daling bepalen. Dat geldt allicht minder voor de groep van telecom/netwerkspecialisten, die dit jaar echt wel uitzonderlijk pech lijken te hebben. Hun mediaan zakt immers twee groepen, naar 4.000-4.250 euro, na vorig jaar een sprong omhoog met een groep te hebben genoteerd. Het gemiddeld maandsalaris bedroeg voor hen
5.6%
4.315 euro. Evenmin zullen de analist-programmeurs vreugdekreten slaken, want hun mediaangroep bevindt zich in de loonvork 3.250-3.500.... en dat al voor het derde jaar op rij. Het gemiddeld bruto salaris bedroeg hier 3.466 euro. Voor de project manager was het voorbije jaar dan weer behoorlijk clement, met een mediaan in de loongroep 4.750-5.000 euro, en een gemiddeld bruto salaris van 4.908 euro. Kortom, een nogal gevarieerd
tor, overheid en ‘non-profit’ in de loongroep 4.250-4.500 euro, met gemiddelde salarissen tussen 4.416 en 4.655 euro. Enkel voor de ict’ers uit de dienstensector was er een teleurstelling, met een mediaangroep die dit jaar een loongroep lager uitkwam, op 4.000-4.250 euro, en een gemiddeld bruto maandsalaris van 4.457 euro. Duidelijk een sector die onder druk staat, wat gezien het groot aantal ict’ers in de bank- en verzekeringssector in België allicht niet zo vreemd lijkt. Het Belgisch systeem honoreert overigens wie al langer aan de slag is in zijn beroep, en dat blijkt ook uit de cijfers in functie van het aantal jaren dienst als ict’er. Voor de nieuw-
komers, met minder dan een jaar ervaring als ict’er, bevindt de mediaan zich in de loongroep 2.000-2.250 euro, met een gemiddeld bruto maandsalaris van ca. 2.285 euro. Allicht zal hier nog door een beginnende ict’er worden aan getornd, zeker als hij of zij over kennis beschikt in de nieuw gezochte domeinen als ‘big data’ en dergelijke. Wie tussen 3 en 5 jaar actief is als ict’er, ziet de mediaan al in de loongroep 2.750-3.000 euro liggen, bij een gemiddeld bruto maandsalaris van 3.310 euro. Voor 5 tot 10 jaar ervaring geldt een mediaan in de groep van 3.250-3.500 euro, met een gemiddelde van 3.572 euro. Wie
al meer dan 15 jaar ervaring heeft – en dan vaak ook een functie heeft op een navenant hoger niveau, met een steviger verloning – ziet zijn mediaan in de loongroep 5.000-5.250 euro, met een gemiddeld bruto maandsalaris van 5.232 euro. Cijfers die in niet geringe mate
SOURCE: DATA NEWS
worden beïnvloed door het behoorlijk aantal respondenten dat aangeeft maandelijks meer dan 7.500 euro bruto te verdienen. Kortom, ondanks de hernieuwde (of voortdurende) economische perikelen had het toch heel wat erger kunnen uit-
vallen voor de Belgische ict’er.
Met dank aan de indexering De verhoging van de verloning kan in het voorgaande jaar wel goeddeels aan de loonindexering worden toegeschreven. Voor 33 procent van de res-
In order to maintain the number of ict-jobs in the company, which measures do you prefer?
Salary cut (less salary, same working hours) Salary cut (same salary, longer working hours) Less working hours with salary cut (4/5,...) Temporary unemployment for salaried personnel Career break
IT TAKES MORE THAN SALARY TO WIN THE RACE Feel like exploring new horizons? From the safe harbor of an international company? Want to shape your career and sharpen your skills? Are you looking for your kind of work-life balance? Join Brunel to Maximize your technical potential Apply your expertise on challenging projects for interesting clients Permanently develop yourself and your market value Enjoy the freedom to direct your own career path
Sail to www.brunel.be to put in an application for one of our ICT vacancies or leave your curriculum vitae. Or contact us through
[email protected]. In both cases please mention reference code CG.
Yes No
14.7% 85.3% 32.6% 67.4% 47.2% 52.8% 25.3% 74.7% 29.3% 70.7%
career guide | salarisenquête
DE BELGISCHE ICT’ER, EDITIE 2012 De jaarlijkse salarisenquête van Data News is er dankzij u, de lezer, en ook dit jaar mochten we meer dan 1.600 antwoorden verwelkomen, waarvoor onze dank! Daarvan was ongeveer 60 procent afkomstig uit de ict-sector zelf, naast ca. 40 procent uit ict-afdelingen van eindgebruikersbedrijven. Met 51 procent was iets meer dan de helft actief in een dienstverlenend bedrijf uit de privésector, naast 31 procent respondenten uit de productie/industriesector. De overheid en publieke sector was goed voor 15 procent, en de non-profit voor 3 procent van de respondenten. Een en ander vertaalt zich ook in de omvang van de bedrijven, want 52 procent werkt in een bedrijf met meer dan 500 werknemers, met nog 12 procent in een bedrijf met 200 tot 500
SOURCE: DATA NEWS
werknemers – samen 64 procent. Daar tegenover staat slechts 15 procent uit bedrijven met maximaal 50 personen. Die verdeling weerspiegelt zich ook in de omvang van de ict-afdelingen waar de respondenten actief zijn, met 41 procent in afdelingen met meer dan 100 ict’ers in vaste dienst, naast 11 procent met 50 tot 100 ict’ers. En dat aantal groeit nog, want bij 32 procent van de respondenten werden in de voorgaande 12 maanden nog ict’ers in dienst genomen, tegen 43 procent waar het aantal gelijk bleef en 17 procent waar het aantal daalde. Of hoe de economische perikelen nog niet meteen de vraag negatief hebben beïnvloed. De meeste meldingen van een stijging werden genoteerd bij de dienst-
The salary policy of your employer in 2011
Salary raise based on company policy
17.7%
Salary raise based on individual evaluation
24.8%
Salary raise depending on company results
3.2%
Labour conventions / general mechanism as e.g. wage indexation
8.8%
Salary cut
0.8%
Don't know
pondenten was de salarispolitiek van het bedrijf op dit mechanisme gestoeld. Voor 25 procent hing de verhoging af van de evaluatie van de persoonlijke prestaties, naast 17 procent voor wie de verhoging het gevolg was van de eigen, algemene bedrijfspolitiek. Slechts voor 3 procent had de verhoging rechtstreeks te maken met het
10
32.8%
Salary freeze
11.9% bedrijfsresultaat. Met een loonstop werd 9 procent van de respondenten geconfronteerd. Overigens lijken hier wel wat verschillen te bestaan tussen bedrijven in de twee landsdelen. Op basis van het onderscheid ‘Nederlands/Franstalig’ stellen beduidend meer Franstaligen dat hun verhoging het gevolg was van de wettelijke
verlenende bedrijven (36%), met het laagste aantal bij de non-profit (23%). Mochten er toch maatregelen nodig zijn om het ontslag van ict’ers te voorkomen, is er nog het minst weerstand tegen werktijdverkorting met looninlevering (slechts 53 procent zegt ‘nee’), terwijl een looninlevering (minder loon, gelijke werktijd) bij 85 procent op een ‘nee’ stoot.
Getoetst bij Acerta Gezien de aard van de enquête, gebiedt de eerlijkheid ons ook de representativiteit van de resultaten voor alle Belgische ict’ers te beoordelen. Het is immers perfect mogelijk dat ondanks de stevige respons, er wellicht toch een aantal groepen ict’ers niet aan bod kwamen. Daarom hebben we dit
overeenkomsten/indexering, in casu 40 procent (tegen 30 procent voor de Nederlandstaligen). Met 12 procent scoorden de Franstaligen ook slechter inzake ‘een loonstop’. Voorts scoort het percentage Nederlandstaligen die op individuele prestaties een verhoging krijgt toegekend, ook lichtjes hoger (26 procent). Uitgesplitst naar functies bleek de analist (systeem- en functioneel) dit jaar de groep die het meest op individuele prestaties werd afgerekend voor een verhoging, bij 31 procent van de respondenten. Het minst vaak was dat het geval voor de analist-programmeur, bij wie dat slechts voor 18 procent het geval was. Gekeken naar het aantal jaren ervaring, lag de piek van ‘individuele beoordeling’
jaar een beroep gedaan op sociaal secretariaat en hr-specialist Acerta, om een en ander te toetsen. Daaruit blijkt dat de salarisenquête behoorlijk goed zit qua gemiddelde leeftijd van de ict’er, maar dat aantal respondenten met een hogere leeftijd en hun actief zijn in grotere bedrijven samen wel een soort ‘bias’ creëert. Op basis van de eigen gegevens stelt Acerta dat de brutolonen van Data News totaal gemiddeld 8 procent boven deze van de Acerta-cijfers liggen, wat goeddeels door de bovenstaande bias en mogelijke regionale verschillen (‘Brussel’ betaalt beter dan de rest van het land) wordt verklaard. “Wanneer de waarheid in het midden ligt, dan moet je van de cijfers van Data News gemiddeld een 150 euro brutoloon ‘aftrekken’”, klinkt het.
bij ict’ers met 1 à 3 jaar ervaring (31%), en de laagste score (23%) bij de personen met meer dan 15 jaar ervaring. Een verdeling die niet zo vreemd klinkt, aangezien je na 1 à 3 jaar allicht voor het eerst zal worden be-
25% met verhoging op basis van individuele evaluatie
oordeeld voor een echte loonsverhoging (meer dan de indexering), terwijl van de ouwe vossen allicht al makkelijker geweten is wat hun waarde voor
career guide | salarisenquête
het bedrijf is. Als we naar de sectoren kijken, zien we terzake veeleer een patroon dat kon worden verwacht. Bij de respondenten uit de ‘overheidssector’ en de ‘nonprofit’ was voor 53 procent de verhoging het gevolg van de uitvoering van de wettelijke overeenkomsten/indexering, tegen ‘slechts’ 26 procent in de dienstverleningssector en 32 procent in de productie/industriesec-
10%
Met ‘loonstop’ in dienstverleningssector
tor... Het omgekeerde beeld zien we dan inzake ‘verhoging op basis van persoonlijke prestaties’. Dat aspect scoort 31 procent voor de respondenten uit de dienstverleningssector, naast 23 procent voor de respondenten uit de productie/industriesector. Bij de overheid en in de ‘non-profit’ was dat dan weer respectievelijk 12 en 6 procent – heel wat minder dus. Het zal allicht interessant zijn na te gaan of dit in de komende jaren zal veranderen (zonder met-
een te vergelijken, bleek vorig jaar slechts 7 procent van de respondenten uit de overheid op persoonlijke prestaties te worden beoordeeld). Opmerkelijk waren overigens de cijfers inzake een ‘loonstop’. Dat was het geval voor 10 procent van de respondenten uit de ‘dienstverleningssector’ en de ‘productie/industriesector’. Voor de overheid was dat cijfer 6 procent, en in de non-profit slechts 4 procent. Dat zou er zowel kunnen op wijzen dat in de privé-sector harder op de rem werd gestampt, en/of dat in de andere sectoren het besef leeft dat ze allicht nog een achterstand hebben in te lopen? Algemeen kan worden gesteld dat het voorbije jaar inderdaad minder was dan de periode die aan de salarisenquête van 2011 vooraf ging. Immers, het overwicht van de wettelijke overeenkomsten/indexering in het aantal gevallen van verhoging wijst erop dat hier niet echt sprake was van een stijging van de verloning (want de indexering beoogt nu eenmaal veeleer een behoud van de koopkracht). Met andere woorden, het voorbije jaar was inderdaad niet zo riant wat ‘echte’ loonsverhogingen betreft. Maar ja, alles bij elkaar moet toch ook worden gesteld dat het voor-
SOURCE: DATA NEWS
Systemengineer/admin gross monthly salary (median indicated)
Less than 1500 €
SOURCE: DATA NEWS
Very Rather
62.5%
Hardly
11.4%
Not at all
12
22%
4.1%
Telecom/network staff gross monthly salary (median indicated)
1.6%
Less than 1500 €
1500 - 1750 €
0.8%
1500 - 1750 €
0%
1750 - 2000 €
4%
1750 - 2000 €
3.2%
2000 - 2250 €
6.8%
2000 - 2250 €
3.2%
2250 - 2500 €
4%
2250 - 2500 €
7.9%
2500 - 2750 €
9.2%
2500 - 2750 €
1.6%
2750 - 3000 €
7.6%
2750 - 3000 €
4.8%
3000 - 3250 €
1.6%
8.4%
3000 - 3250 €
3.2%
3250 - 3500 €
10.4%
3250 - 3500 €
12.7%
3500 - 3750 €
6.4%
3500 - 3750 €
3.2%
3750 - 4000 €
8.8%
3750 - 4000 €
0%
4000 - 4250 €
6.4%
4000 - 4250 €
11.1%
4250 - 4500 €
4%
4250 - 4500 €
9.5%
4500 - 4750 €
4.8%
4500 - 4750 €
1.6%
4750 - 5000 €
1.2%
4750 - 5000 €
4.8%
5000 - 5250 €
3.6%
5000 - 5250 €
4.8%
5250 - 5500 €
0%
5250 - 5500 €
4.8%
5500 - 5750 €
1.6%
5500 - 5750 €
1.6%
5750 - 6000 €
1.6%
5750 - 6000 €
3.2%
6000 - 6250 €
0.4%
6000 - 6250 €
4.8%
6250 - 6500 €
0.8%
6250 - 6500 €
3.2%
6500 - 6750 €
0.8%
6500 - 6750 €
1.6%
6750 - 7000 €
0.8%
6750 - 7000 €
0%
7000 - 7250 €
0.4%
7000 - 7250 €
0%
7250 - 7500 €
0.8%
7250 - 7500 €
1.6%
7.500 €
1.2%
7.500 €
6.3%
bije jaar eigenlijk wel erger had kunnen zijn.
Behoorlijk tevreden
Are you happy about your total remuneration?
SOURCE: DATA NEWS
Dat het erger had kunnen zijn, is dan ook allicht de reden waarom de ict’ers behoorlijk tevreden blijven over hun verloning. Niet minder dan 85 procent van alle ict’ers stelt immers ‘zeer’ tot ‘nogal’ tevreden te zijn, tegen 15 procent ‘weinig’ tot ‘niet’. Cijfers die zo goed als ge-
lijk lopen voor zowel de Nederlands- als Franstalige respondenten. En overigens lichtjes hoger liggen dan de resultaten van de voorgaande salarisenquête - een geval van opluchting? Zelfs uitgesplitst naar functies, blijft de tevredenheid hoog scoren. Het hoeft allicht niet te verbazen dat de cio/edp manager en de analist op dit punt het hoogst scoren, met respectie-
career guide | salarisenquête
ICT’ERS MET GRIJZE HAREN Je kan er echt niet meer naast kijken: de Belgische ict’er krijgt grijze haren! Niet minder dan 34 procent van de respondenten is ouder dan 45 jaar, met nog eens 22 procent tussen 40 en 45 jaar. Dat is samen 56 procent. De groep ict’ers jonger dan 30 jaar maakt daarentegen slechts 12 procent van de respondenten uit. Een verhouding omdat jongeren niet deelnemen aan de salarisenquête? Niet echt, want ook hier stelt Acerta dat “het Data News marktstaal meestal niet significant verschillend [is] qua leeftijd ten opzichte van de Acerta gegevens.” Het grootste verschil betreft zowat de (analist-)programmeur, die bij Data News ca. 5,5 jaar ouder is. Een en ander voorspelt dus onheil, tenzij bedrijven echt werk beginnen maken van het langer inzetbaar houden van ict’ers. Aan de ict’ers zelf zal het niet liggen, want 90 procent van hen denkt wel over vijf jaar nog als informaticus actief te zijn. Anderzijds stelt 16 procent van de ict’ers met minder dan een jaar ervaring dat ze dat ‘niet’ meer zullen zijn! Uit de opmerkingen tijdens het rondetafelgesprek over de enquêteresultaten van dit jaar, blijkt wel dat de bedrijven echt wel aandacht voor de oudere ict’ers aan de dag beginnen leggen. Wellicht kan daarbij naar de gemiddelde werkduur worden gekeken, want de ict-wereld klopte in de voorgaande 12 maanden lange uren. Niet minder dan 45 procent van de respondenten had werkweken van 42
velijk 89 en 91 procent ‘zeer’ tot ‘nogal’ tevreden. Het tevredenheidscijfer (zeer en nogal) bedraagt voor de project manager 86 procent, voor de telecom/netwerkspecialisten 87 procent, de analist-programmeur 84 procent, met de systeemadmin/ingenieurs als hekkensluiters met nog 80 procent. Allemaal rozengeur en maneschijn zou je denken, maar toch niet. Zowel de analist-programmeur als de systeemadmin/ingenieur lieten met 6 procent het hoogste cijfer van ‘niet’
14
uur en meer (13 procent zelfs van meer dan 48 uur, een percentage dat tot 32 procent stijgt voor cio/edp manager). En vaak zijn het ook de ict’ers met lange ervaring (49 procent ‘meer dan 42 uur’), veeleer dan de nieuwkomers (13% ‘meer dan 42 uur’). Allicht kan ook meer nog worden gemikt op de mogelijkheid tot thuiswerken, wat al kon voor 79 procent van de ict’ers. Dat mag overigens vaker naarmate de ict’er meer ervaring heeft (80 procent van de ‘meer dan 15 jaar ervaring’) en langer voor het bedrijf werkt (81 procent van wie langer dan 15 jaar voor het bedrijf werkt). Opmerkelijk is overigens dat het minst van deze mogelijkheid gebruik wordt gemaakt door de ict’ers bij de overheid. Bedrijven moeten niet meteen schrik hebben dat hun ervaren rotten plots naar het buitenland zullen emigreren. Wie 15 jaar ervaring heeft (of zolang voor een bedrijf werk) stelt voor 77 procent (en 83 procent) geen zin in emigreren te hebben. Dat geldt veeleer voor wie minder dan een jaar ervaring heeft en zeker ict’ers met
tevreden noteren. En jawel, de analist-programmeur was ook vorig jaar het vaakst ‘niet’ te-
80%
Laagste percentage ‘zeer’ tot ‘nogal’ tevreden systeemadmin/ingenieur
vreden, wat dus duidelijk wijst op een groep die echt ‘not hap-
‘1 tot 3 jaar’, waar zowat de helft een emigratie wel zien zitten. Daarbij kijken ze uit naar (in dalende volgorde) aantrekkelijkere beroepsuitdagingen, betere economische vooruitzichten dan in België en een beter klimaat.
py’ is. ‘Happy’ kan je dan wel de analist omschrijven, die evenals vorig jaar het minst ‘niet’ tevreden is, met amper 1 procent die het niet ziet zitten met zijn verloning. Interessant zijn ook de cijfers in functie van het aantal jaar ervaring als ict’er. Er wordt wel eens vaker gesteld dat jongeren overdreven verwachtingen hebben inzake hun startverloning (in de ict-wereld al dan niet beïnvloed door de cijfers uit de Data News salarisenquête, horen we wel eens), en
dat kan je wel uit de cijfers van de enquête afleiden. ‘Slechts’ 75 procent van de ict’ers met ‘minder dan 1 jaar’ en ‘1 à 3 jaar’ ervaring is ‘zeer’ tot ‘nogal’ tevreden met zijn verloning. Bij de ‘1 à 3 jaar’ groep is 7 procent ronduit ‘niet’ tevreden (een percentage dat ook geldt voor de ict’ers met 3 à 5 jaar ervaring). Wellicht toch een factor in de strijd om talent? Gekeken naar sectoren, blijken de verschillen niet zo groot. Het meest ‘zeer’ tot ‘nogal’ tevreden noteren we bij de respon-
gross monthly salary (median indicated)
0.5%
Less than 1500 €
1500 - 1750 €
1.6%
1500 - 1750 €
0.5%
1750 - 2000 €
3.2%
1750 - 2000 €
1%
2000 - 2250 €
5.9%
2000 - 2250 €
0%
2250 - 2500 €
5.3%
2250 - 2500 €
0%
2500 - 2750 €
5.9%
2500 - 2750 €
1%
2750 - 3000 €
7.5%
2750 - 3000 €
3%
3000 - 3250 €
0%
11.8%
3000 - 3250 €
4.9%
3250 - 3500 €
12.3%
3250 - 3500 €
5.4%
3500 - 3750 €
9.1%
3500 - 3750 €
3.9%
3750 - 4000 €
11.8%
3750 - 4000 €
8.4%
4000 - 4250 €
7%
4000 - 4250 €
7.9%
4250 - 4500 €
5.3%
4250 - 4500 €
5.4%
4500 - 4750 €
2.7%
4500 - 4750 €
5.9%
4750 - 5000 €
3.7%
4750 - 5000 €
8.4%
5000 - 5250 €
1.6%
5000 - 5250 €
6.4%
5250 - 5500 €
1.1%
5250 - 5500 €
5.4%
5500 - 5750 €
0%
5500 - 5750 €
3.4%
5750 - 6000 €
1.1%
5750 - 6000 €
4.4%
6000 - 6250 €
0%
6000 - 6250 €
5.4%
6250 - 6500 €
0%
6250 - 6500 €
3%
6500 - 6750 €
0.5%
6500 - 6750 €
2%
6750 - 7000 €
0%
6750 - 7000 €
2%
7000 - 7250 €
0%
7000 - 7250 €
3.9%
0%
7250 - 7500 €
7250 - 7500 € 7.500 €
1.1%
7.500 €
1% 5.4%
siasme om te veranderen in de kiem smoren? Van de ict’ers bleek 64 procent in ieder geval in de 12 maanden
De strijd om talent
voorafgaand aan de enquête niet naar een (nieuwe) job te hebben gezocht. Van de overigen werd 21 procent gecontacteerd door een headhunter/selectiebureau, reageerde 12 procent op een personeelsadvertentie en solliciteerde 11 procent spontaan. Zowat één procent zocht een nieuwe baan na een ontslag. Uit de cijfers bleek wel dat zelfstandige ict’ers/freelancers vaker naar een nieuwe job hebben gezocht, daarbij vaak gecontacteerd door een headhunter/selectiebureau (29 procent van de freelancer respondenten). Dat klinkt niet vreemd in de
Het tevredenheidsgevoel kan natuurlijk wel een rol spelen in de bereidheid van ict’ers om van baan en bedrijf te veranderen. In een wereld waar ict nog steeds een knelpuntberoep is, gekoppeld aan een magere instroom van nieuwe ict’ers, zijn bedrijven immers aangewezen op het wegplukken van ict’ers bij andere bedrijven. Uit de salarisenquête van vorig jaar bleek dat de aantrekkende economie niet meteen tot een grote migratie van ict’ers naar andere bedrijven leidde. Zou de mindere economie dan nog meer het enthou-
Want to have an out-of-the-box view on IT? Then join KPMG Advisory Apply now at www.mykpmg.be
Entreprise Architecture
64% Zocht geen nieuwe job vorig jaar
ERP Advisory
Less than 1500 €
SOURCE: DATA NEWS
denten uit de overheid, met 88 procent. De dienstensector en de productie/industriesector klokken af op 84 procent tevreden, en de laagste score komt uit de non-profit met toch nog 81 procent. De hoogste score ‘zeer’ tevreden scoort de dienstverleningssector, met 24 procent, maar evengoed de hoogste ‘niet’ score, met 4 procent. Kortom, de sector waarin de ict’er actief is, speelt blijkbaar niet zo’n belangrijke rol in het tevredenheidsgevoel.
SAP SECURITY
gross monthly salary (median indicated)
Project manager
IT SECURITY
SOURCE: DATA NEWS
Analyst-programmer
IT Audit PROJECT MANAGEMENT OFFICE
Id dentitty and Acce ess Management IT Advisory
career guide | salarisenquête
oren, aangezien heel wat bedrijven besparen op externe ict’ers (lees: freelancers) en meer de weg van eigen mensen bewandelen. Bij 32 procent van de respondenten is het aantal ict’ers in vaste dienst dan ook gestegen in de voorbije 12 maanden. Uitgesplitst naar functies blijken sommige groepen van ict’ers wel meer bereid tot verandering. Dat geldt niet zozeer voor de cio/edp manager en, opmerkelijk gezien gemengde tevredenheidscijfers, de analist-programmeur. In deze twee groepen stellen 70 en 71 procent dat ze in het voorbije jaar niet naar een andere job hebben uitgekeken. Ook de analist blijkt met 66 procent ‘niet gezocht’ behoorlijk honkvast. Dat is wel anders voor onder meer de project manager. Ongeveer 25 procent van deze groep stelt te zijn gecontacteerd door headhunters/selectiebureaus, maar voorts heeft ook 15 procent spontaan gesolliciteerd en 18 procent gereageerd op een personeelsadvertentie. Project managers vormen dus echt wel een groep die naar nieuwe uitdagingen uitkeek, en overigens ook vorig jaar de meest actieve zoekers waren! Ook de systeemadmin/ingenieurs en telecom/netwerkspecialisten waren actiever inzake het zoeken naar een nieuwe job, met respectievelijk slechts 61 en 62 procent die niet hebben gezocht. Wat de sectoren betreft, werd het minst naar een (nieuwe) job gezocht door de respondenten uit de overheid (69% ‘niet gezocht’) en de non-profit (79%, het hoogste percentage). Dat
18
SOURCE: DATA NEWS
This year, your inclination to change employer compared to last year is
Higher
24.3%
Lower
23.1%
The same
52.6%
SOURCE: DATA NEWS
Considering the worldwide economic evolution, would you as an ict professional consider to emigrate?
Yes, gladly
6%
Yes, possibly
24%
No
71%
hoeft niet echt te verbazen, aangezien werknemers in deze sectoren hier vaak uitdrukkelijk (en gemotiveerd) voor kiezen. Ict’ers in deze sectoren worden overigens minder vaak
77% zoekt jobs via websites
dan in andere sectoren aangezocht door headhunter/selectiebureaus. De cijfers in de dienstverleningssector en de productie/industriesector liggen dan weer in lijn met de algemene cijfers. Blij dat u toch net een ict’er nieuw in dienst hebt kunnen nemen? Bedenk dan wel dat 80 procent van ict’ers die minder
dan een jaar bij een bedrijf werkt (evenals 64 procent van de ict’ers met minder dan één jaar ervaring) blijft zoeken naar een (nieuwe) job! Rest natuurlijk nog de vraag of in een periode van grotere economische onzekerheid, zoals vandaag, de bereidheid om te vertrekken (even) groot blijft. Voor 24 procent van de ict’ers is het duidelijk: de bereidheid is vandaag ‘groter’ om van werkgever te veranderen, naast 53 procent voor wie de bereidheid ‘gelijk’ is. Uitgesplitst naar functies is slechts bij de systeemadmin/ingenieurs en de project manager die bereidheid ‘groter’, met respectievelijk 30 en 28 procent van de respondenten. Het hoogste percentage ‘kleinere’ bereidheid scoren dan weer de analisten. Voorts zijn de ict’ers die 1 à 3 jaar bij een werkgever zitten, nog het
meest bereid van job te veranderen, met 30 procent ‘grotere’ bereidheid, wat evenwel niet meteen als een verrassing in de oren zal klinken. Wat de sectoren betreft geven enkel de respondenten uit de dienstverleningssector en de non-profit een iets hoger percentage ‘groter’ aan, met respectievelijk 26 en 28 procent. Wie op zoek gaat naar een nieuwe baan, gaat daarvoor wel overwegend – 77 procent van de respondenten - te rade in websites, zowel sites met jobaanbiedingen als de websites van de bedrijven zelf. Op rang twee staat nog steeds Data News (inclusief de jobsite) waarvoor uiteraard onze dank - gevolgd door ‘collega’s en relaties’. Headhunters en selectiebureaus vervolledigen de top-vijf. Nieuwkomers als sociale netwerksites blijven ook dit jaar hangen op rang zeven, terwijl ook jobbeurzen op rang negen niet zo hoog scoren.
Het kon erger Uit de bovenstaande zondvloed van cijfers mag duidelijk blijken dat de twaalf maanden voorafgaand aan de salarisenquête 2012 niet zo voorspoedig waren als de overeenkomstige periode voor de salarisenquête 2011. Maar eens te meer lijken de mechanismen in België al te grote stijgingen en dalingen efficiënt te dempen, ook voor een knelpuntberoep als ict’er. Evenmin lijkt de Belgische ict’er meteen bereid om van baan of werkgever te veranderen, wat het natuurlijk niet makkelijker maakt voor bedrijven die ict’ers zoeken. De conclusie
die we vorig jaar formuleerden - in casu dat werkgevers naast een salaris ook aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden moeten
BIJSCHOLING Sleutel tot jobs die blijven
bieden, met het oog op een evenwicht tussen werk en sociaal/familiaal leven – blijft dus wel gelden! Tegelijk kan je uit de cijfers wel een advies en waarschuwing
puren voor ict’ers die veeleer een uitvoerende functie hebben. Het is duidelijk dat functies die een meer beheergericht karakter hebben (zoals cio/edp manager of project manager), dan wel een meer bedrijfsgerichte inslag hebben (zoals analisten) een aantrekkelijker verloningspatroon en –evolutie kennen dan de meer uitvoerende functies. Het advies is dan ook duidelijk: zorg door middel van bijscholing en gerichte ervaring dat je de overstap kan maken naar functies waar duidelijk blijvende vraag (en goede verloningen) voor bestaat. En de waarschuwing: zoniet lopen ict’ers het risico uit-
SOURCE: DATA NEWS
In the past 12 months, the number of ict-jobs in your company
Grew 32.1% Don’t know 8.7%
Fell 16.1%
Was unchanged 43.1%
eindelijk alsnog uit de boot te vallen, hetzij door minder aantrekkelijke verloning, of ronduit door een vervanging door derden in het kader van outsourcing. Ondertussen zal het
wel in de komende maanden een kwestie zijn van met ingehouden adem en gekruiste vingers de ontwikkelingen in de wereldwijde economie te volgen.¶
‘BEDRIJVEN MOETEN MEER NADENKEN OVER HUN ARBEIDSPLAN’ Volgens de general manager van USG Innotiv moeten bedrijven meer nadenken over hun globale arbeidsplan en voluit inzetten op competenties. “Het helpt om rekruteringsproblemen op te lossen”, aldus Saskia Kinds. De ‘ingenieursbarometer’ van USG Innotiv maakte het onlangs nog maar eens duidelijk: de zoektocht naar ingenieurs – waaronder ook it-ingenieurs – gaat onverminderd verder. Meer dan tachtig procent van de bedrijven in ons land waar technische professionals aan de slag zijn, wil dit jaar zijn team ingenieurs uitbreiden. “Het is duidelijk dat de vraag groeit en aan de aanbodzijde is er sinds kort ook goed nieuws. Het aantal inschrijvingen voor technische opleidingen gaat in ieder geval niet meer achteruit of zelfs licht vooruit”, zegt Saskia Kinds van USG Innotiv. “Het is duidelijk dat de vele initiatieven samen toch een zeker effect hebben. Jongeren zijn er van overtuigd dat ict hun goed werk zal opleveren en dat het ook goed gaat verdienen”, zegt Kinds.
Diploma Toch luidt de conclusie van de ingenieursbarometer ook dat het gevoel van schaarste nog niet sterk genoeg is om factoren als een diploma minder belangrijk te maken. “De lat voor ict’ers wordt steeds hoger gelegd met bijvoor-
SASKIA KINDS
beeld een duidelijke voorkeur voor masters en niet bachelors. De bachelors van vandaag worden zowat de humaniorastudenten van vroeger. De vraag verschuift ook als alsmaar meer naar complexere jobs waarbij de technische competenties belangrijk zijn”, zegt Kinds. Al plaatst ze daar wel een vraagteken bij. “We zien toch nog steeds dat voor bepaalde jobs mensen met een té technische bagage ge-
vraagd worden. Je kan je de vraag stellen of een account manager altijd iemand moet zijn met een technisch profiel?”, aldus Kinds. “Aan de andere kant is de bereidheid tot omscholing, bijscholing en zelfstudie enorm groot in de ictsector. Bedrijven zouden daar beter meer rekening mee houden en dat alles meenemen in een beter, globaal arbeidsplan”, besluit Kinds.¶ [KVdS]
19