Waarom schaaf je hout? Bekijk een aantal latten en balkjes met 1 oog en bespreek of deze vlak en haaks zijn. Laat dit ook door de cursisten doen

Vlak en haaks schaven

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het schaven van een balkje

vlak en haaks schaven van een balkje

de blokschaaf, de winkelhaak, de duimstok, het potlood, de werkbank met bankschroef

het balkje geschaafd vurenhout 550x45x45

Tijd

15

Minuten

Lesvolgorde Inleiding

Waarom schaaf je hout? Bekijk een aantal latten en balkjes met 1 oog en bespreek of deze vlak en haaks zijn. Laat dit ook door de cursisten doen.

Demonstratie

Hardop pratend duidelijk maken wat er aan een balkje geschaafd moet worden. Gebruik in deze toelichting de winkelhaak om de observaties te controleren. Het balkje vastzetten in de bankschroef. Hoe ligt een schaaf op de werkbank? Voordoen van de schaafrichting. Laat zien hoe je tussentijds controleert. Eerst de vier kanten schaven. Daarna de kanten breken.

Oefenen

Balkje vastzetten, schaven, controleren

Terugkijken

Kijk met 1 oog of de zijden vlak en haaks zijn.

Registreren

Noteer de vorderingen

Vaktaal

Vastzetten, vlak, schaven, kantje breken, de blokschaaf, de houding, de richting, de winkelhaak, het potlood, de duimstok, de bankschroef, de houtkrul

© Leerwerk centrum

b1

Op maat schaven

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het op maat schaven van een balkje.

het leren aftekenen van de juiste maat, schaven en controleren

de blokschaaf, het winkelhaak, de duimstok, het potlood, werkbank met bankschroef, de passer

het balkje geschaafd vurenhout

Tijd

15

Minuten


We meten eerst het balkje op en zetten de maten in de materiaalstaat. Hoe kun je op een balkje aftekenen hoever je mag schaven? Over de hele lengte moet het geschaafde vlak even diep en vlak zijn. Welk hulpmiddel kan je dan gebruiken? Hoe controleer je de afgetekende maat?

Demonstratie

Laat het meten en aftekenen zien. Soms is het handig om het werkstuk om te draaien tijdens het schaven. Verduidelijk waarom dat zo is. Vraag of de schaaf goed afgesteld is. Hoe kan je dat zien? Hoe controleer je of een geschaafd vlak echt vlak is? Welk hulpmiddel kun je gebruiken?

Oefenen

Dit is een opdracht die regelmatig aan de orde moet komen om een goed gevoel voor de schaaf te ontwikkelen. Een tussendoortje. Controleer regelmatig de houding van het lichaam.

Terugkijken

Regelmatig beoordelen van je vorderingen. De tijd nemen voor schaven en kijken. Samen met de cursist het eindresultaat bekijken op de mate van vlakheid. Is het kruishout goed gebruikt?

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

de lengte, de balk, het afmeten, het aftekenen, de schaaf, schaven, afschaven, dik, dun, afstellen, controleren, vlak, plat, glad, de werkhouding, los, losmaken, vast, vastzetten, vastzitten, de bankschroef, draaien, losdraaien, vastdraaien

b2

Recht vlak uithollen

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het uithollen van een recht vlak

het met een duimstok uitmeten, aftekenen, inkruisen met een kruishout en met een spookschaaf 1 cm diep uithollen van een balkje vurenhout

de duimstok, het potlood, de winkelhaak, het kruishout, de spookschaaf, de werkbank met bankschroef

het balkje vurenhout

Tijd

15

Minuten


Vertel wat uithollen is. Laat de spookschaaf zien. Vraag de cursisten hoe je ermee werkt. Wat is het verschil met een blokschaaf? Wanneer gebruik je een spookschaaf? Kun je meer voorbeelden verzinnen uit het timmermansvak?

Demonstratie

Laat zien hoe een balkje wordt voorbereid en vervolgens uitgehold. Spookschaaf goed instellen. Duwend schaven. Werkstuk regelmatig draaien om een regelmatige vorm te krijgen.

Oefenen

De cursist oefent de handelingen, niet te diep, juiste vorm, houding bij het schaven.

Terugkijken

Controleer de handelingen en bespreek de vaardigheden.

Registreren

Noteer de vorderingen

Vaktaal

Uithollen, de duimstok, het potlood, de winkelhaak, kruishout, de spookschaaf, hol, bol, de vorm, de regelmatige vorm, de werkhouding, van je af, naar je toe

© Leerwerk centrum

b3

Schuren met een klos

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het leren schuren met een klos

de cursist leert een klos uit te zoeken, schuurpapier te kiezen en te schuren. Het gaat om een glad oppervlak en om het breken van de kantjes.

het schuurpapier, de klos

het ongeschaafd balkje

Tijd

30

Minuten


Vertel over hout, houtsoorten, grove nerven en fijne nerven. Wat is de bestemming van het hout? Waar ga je het hout voor gebruiken? Maakt het uit of je hout regelmatig aanraakt? Of je hout nog ziet in een werkstuk? Grof werk of fijn werk? Vraag voorbeelden, stel er vragen bij over de toepassing.

Demonstratie

Wat is precies de opdracht? Hoe pak je het schuren aan? In welke richting schuur je? In welke richting breek je de kantjes in de lengterichting? En in de breedterichting? Wat eerst? Per vlak werken. Daarna de kantjes breken. Wanneer kan het fout gaan? Schuren en voelen: bespreek de aanpak. Schuren en kijken, bespreek de aanpak.

Oefenen

Het is nuttig om schuren regelmatig als aparte opdracht aan bod te laten komen. Dat kan klassikaal, gelijktijdig. Bijvoorbeeld voorafgaand aan of bij de afsluiting van een les. Door hardheid van het hout af te wisselen bij de opdracht ontstaat variatie voor de cursist. Een kleine schuurwedstrijd : hoeveel mm in 5 minuten?

Terugkijken

Controleer door te voelen, door te kijken met het blote oog, door aan de cursist datzelfde te vragen. Controleer of de vlakken vlak en haaks zijn gebleven.

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

Het hout, het houtsoort, de nerf, de nerven, de structuur, ruw, grof, fijn, hard, zacht, de toepassing, waarvoor? In het zicht? Aanraken, kijken, voelen, beoordelen, meten, de richting, met de nerf mee, haaks op de nerf, de splinter, de scheur, de barst, de breuk, de kwast.

b4

3 kepen uitsteken

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het leren gebruiken van steekbeitels

het gevoel voor de werking van de steekbeitel verkrijgen en een juiste werkhouding aangereikt krijgen

de winkelhaak, de kapzaag, het kruishout, de duimstok, de houten hamer, de steekbeitels 16 en 25, het schuurpapier

het balkje van 400x70x45

Tijd

60

Minuten


Een goede werkhouding is van belang. Laat zien hoe je staat, hoe de hamer beet gehouden wordt en hoe de beitel gebruikt wordt. Laat zien hoe er van onder naar boven gewerkt wordt. De ene zijde na de andere zijde. Na het ruwe werk overgaan op het snijden met de beitel. Wijs op de schuine hoek van de beitel. Werk hier met twee handen aan de beitel.

Demonstratie

Vertel over het vastzetten van het werkstuk. Eerst de grote stukken van twee kanten verwijderen, dan de details. Laat zien hoe de duimstok gebruikt kan worden om na te gaan of het vlak dat gesneden wordt echt vlak wordt.

Oefenen

Controleer of de beitel van de cursist voldoende scherp is. Het is voor de cursist van belang om het gevoel te krijgen hoe de kracht van de hamer doorwerkt op de beitel. Het leren controleren van de kracht speelt ook bij de afwerking zonder hamer een rol.

Terugkijken

Controleer of de kepen op de vooraf geplande diepte zijn uitgekomen. Laat de cursist dit ook beoordelen. Vraag naar de ervaringen. Is er veel kracht nodig? Is de aanpak systematisch geweest.

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

de keep, van beneden naar boven werken, afwerken, de snede, de kant, scherp, glad, vlak, horizontaal, de maat, de schuine hoek van de beitel, de kracht, eerst grof dan fijn

b5

Steken in MDF

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het steken in MDF

de cursist schrijft de eigen naam op MDF en steekt die uit

de guts 6 mm, de beitel 6 mm, de passer, het potlood en de gum, de duimstok, het stanleymes, de winkelhaak

1 plaatje MDF bijv. 300x200, het A4 papier, het carbonpapier, het plakband

Tijd

240

Minuten


De cursist heeft de keuze om direct op het MDF of indirect via papier en carbonpapier te werken. De letters moeten op het oog goed verdeeld zijn over de breedte. De keuze voor een bepaald soort letter kan de moeilijkheidsgraad nogal beïnvloeden. Sierranden zijn er in veel soorten te maken.

Demonstratie

Het gebruik van de guts en de beitel vraagt om wat aandacht. Het Stanleymes is erg geschikt om rechte begrenzingen van letters mee te maken. Niet te diep werken. De gekozen diepte vasthouden.

Oefenen

Voor cursisten die veel begeleiding nodig hebben is het nuttig om eerst op papier te gaan tekenen. Stap voor stap vervolgen. Elke stap laten controleren. Cursisten die dit enkele keren oefenen kunnen overgaan op eigen opdrachten. Belangrijk zijn dan de stappen waarin de cursist eerst vastlegt wat deze gaat. maken, het echte maken en de controle op de zelfgeformuleerde opdracht.

Terugkijken

Kan de cursist zichzelf een opdracht geven en zich daar aan houden? Hoe precies doet de cursist dat?

Registreren

Het leren gebruiken van beitel, guts en Stanley-mes vraagt om regelmatige oefening. Door variatie aan te brengen in de opdrachten ontstaat vaardigheid.

Vaktaal

de beitel, de guts, steken, uitsteken, carbon, overtrekken, de vorm, de vormen, de rand, de sierrand, lengte en breedte, evenwichtige verdeling, recht, krom, rond, diep, de diepte

© Leerwerk centrum

b6

Scharnieren uitsteken

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

uitsteken van scharnieren

het leren aftekenen, uitsteken en bevestigen van een scharnier

de houten hamer, de steekbeitel, het stanley-mes, de duimstok, het potlood, de werkbank met de bankschroef, de schroevendraaier

2 balkjes vurenhout van 1500 x 70 x 45, 12 schroeven 4,0 x 40, 2 scharnieren

Tijd

120

Minuten


De precieze hoogte waarop elk scharnier geplaatst wordt, is in deze opdracht minder van belang. Het gaat om het aftekenen, uitsteken en bevestigen. Wat is een scharnier? Wat doet een scharnier? Wanneer gebruik je een scharnier? Voorbeelden.

Demonstratie

Bekijk de balken. Ga na of ze recht zijn. Sluit de naad tussen twee op elkaar gelegde balken? Hoe zorg je ervoor dat de twee helften van het scharnier verbonden kunnen worden? Hoe zorg je ervoor dat het tweede scharnier op de juiste plaats komt? Neem de buitenvorm van het scharnier over in het hout met behulp van een Stanley-mes. Begrens de rechter- en de linkerkant door met de beitel een snede aan te brengen. Teken de diepte af.

Oefenen

Het uitsteken van scharnieren vraagt om de nodige oefening. Regelmatig herhalen.

Terugkijken

Registreren

Na meerdere keren geoefend te hebben.

Vaktaal

het schanier, de pen, de deur, de deurpost, het raam, het raamkozijn, de beitel, steken, uitsteken, verbinden, draaien, indraaien, vastdraaien, de pen van het scharnier erin slaan, de naad, verbinden, de schroef

© Leerwerk centrum

b7

Gebruik lijmklem

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het gebruik van een lijmklem

de cursist leert een lijmklem te gebruiken: ruimte maken, vastzetten van het werkstuk en losmaken van het werkstuk

de lijmklem

twee plankjes

Tijd

5

Minuten


Wanneer gebruik je een lijmklem? Welke lijmklemmen zijn er? Hoe stel je een lijmklem af? Hoe zwaar stel je druk af?

Demonstratie

Laten zien en direct door de cursist na laten doen.

Oefenen

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

de handel, de klem, losmaken, vastzetten

b8

Platen lijmen

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het lijmen van lakboard op multiplex

het leren verwerken van Bison-kit bij het lijmen van twee platen

de spatel, de lijmklemmen

1 plaat multiplex, 1 plaat lakboard, 1 steunbalk, 1 tube Bison-kit

Tijd

15

Minuten


Verduidelijk hoe de werking is van dit soort lijm. Vraag of de cursisten weten hoe het aangebracht wordt. Wat doe je met een spatel? Wat is indrogen? Wat voor effect heeft het op het lijmen? Wat doet een hoge temperatuur? En wat doet een lage temperatuur? Kun je de delen na het samenvoegen nog loskrijgen?

Demonstratie

Verduidelijk elke stap. Het is nuttig om met de cursist eens na te gaan wat er gebeurt als een steeds langere droogtijd wordt aangehouden. Bijvoorbeeld verspringend met 5 minuten.

Oefenen

Als de cursist oefent, dan is het handig om iets onder het werkstuk te leggen, zodat de werkbank schoon blijft.

Terugkijken

Test na afloop van het drogen of de verbinding geslaagd is.

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

lees de gebruiksaanwijzing van de lijmverpakking, bespreek de vaktaal

b9

Dubbele pen-gatverbinding lijmen

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het lijmen van een dubbele pengatverbinding

het leren aanbrengen van lijm, verdelen, stellen van de onderdelen en klemmen

de lijmklem, de winkelhaak, de houten hamer

2 delen hout, 1 pot lijm

Tijd

15

Minuten


Hoe is deze verbinding gemaakt? Wat kun je van deze verbinding zeggen? Welke toepassingen zijn er te bedenken bij deze verbinding?

Demonstratie

Oefenen

Terugkijken

Is de verbinding haaks? Zijn de lijmresten goed weggehaald? Is de verbinding sterk geworden?

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

verbindingen in soorten en maten, voor allerlei doelen. Mooie, sterke, eenvoudige, complexe. De kracht van de verbinding. Gemakkelijk te maken, moeilijk te maken.

b10

Open pen-gatverbinding lijmen

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het lijmen van een open pengatverbinding

het leren aanbrengen van lijm, verdelen van lijm, stellen van de onderdelen, klemmen


2 delen hout, 1 pot houtlijm

Tijd

15

Minuten


Vraag hoe deze verbinding gemaakt is. Welke stappen zijn er gezet. Wat maakt deze verbinding sterk? Wat maakt de verbinding zwak? Heeft lijm nog invloed op de verbinding?

Demonstratie

Doe voor en geef commentaar bij de handelingen. Vraag aan de cursisten om de lijmklem vast te zetten. Wanneer zit deze te los? Wanneer te vast? Laat zien hoe de haak gebruikt wordt bij inregelen van de hoek van 90 graden.

Oefenen

Terugkijken

Het is interessant om na het drogen na te gaan of de verbinding sterk is geworden. Als de twee delen geforceerd gescheiden worden, wat valt dan op?

Registreren

Het is niet nodig om veel te oefenen.

Vaktaal

de verbinding, klemmen, de klem, de lijmklem, los, losmaken, losdraaien, vast, vastdraaien, vastmaken, te los, te vast, vastgeklemd, vastgelijmd, de hoek, de graden, 90 graden

© Leerwerk centrum

b11

Open pen-gatverbinding

oefening in

basisbewerkingen

gereedschap

doel

materiaal

Deze opdracht is gelijk aan opdracht b11

Tijd

15

Minuten


Demonstratie

Oefenen

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

b12

Halfhout-verbinding lijmen

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het lijmen van een halfhoutverbinding

de cursist leert om een halfhoutverbinding te lijmen

de lijmklem, de houten hamer


Tijd

15

Minuten


Waarom heet dit een halfhout verbinding? Waar kun je dit goed toepassen? Is het een sterke verbinding?

Demonstratie

Lijm aan 1 kant aanbrengen.

Oefenen

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

b13

Zwaluwstaart-verbinding lijmen

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het lijmen van een zwaluwstaartverbinding

de cursist leert een zwaluwstaartverbinding te lijmen (het doel is vergelijkbaar met andere lijmopdrachten).



Tijd

10

Minuten


Wat kunnen we van vorm van de verbinding zeggen? En wat van de sterkte? Als we een pen-gatverbinding ernaast leggen, wat valt dan op? Wat voor toepassing kunnen we voor de zwaluwstaart bedenken?

Demonstratie

Laat zien dat deze verbinding ook zonder lijm al werkt. Hoeveel beweging is er mogelijk in de verbinding? De verbinding schoonmaken, een deel van lijm voorzien, inpassen en stellen met de winkelhaak.

Oefenen

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

b14

Recht zagen

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het recht afzagen van een stukje van een balk

de cursist leert een balk zo te verdelen dat na het zagen er vier gelijke stukken zijn, de cursist leert het zaagplankje te gebruiken, de cursist traint de zaagtechniek

de zaagplank, de winkelhaak, het potlood, de duimstok, de handzaag

1 balk van bijvoorbeeld 1250 x 44 x 44

Tijd

15

Minuten


Hoe teken je een balk aan de vier zijden op dezelfde plaats af? Hoe verdeel je de balk in vier gelijke delen? Hou je een stukje over? Aan welke kant van de aftekenlijn zaag je? Wat is de bedoeling van een zaagplankje? Wat gebeurt er bij het zagen?

Demonstratie

Hoe zet je de zaagplank vast? Waarom zetten we zaagplank vast? Hoe houden we zaag beet? Waar zetten we de wijsvinger? Wat doet de wijsvinger van de hand die zaagt? Wat doet de duim van de hand die niet zaagt? Kijk eens hoeveel van de zaaglengte gebruikt wordt? Wat gebeurt er met een zaag die voor een deel gebruikt wordt? Hoe sta je bij het zagen? Welke voet staat voor als je rechts bent?

Oefenen

Elke stap begeleiden. Meten en aftekenen: laat de cursist vooraf noteren hoe groot elk van de af te zagen delen zal worden. Zagen: precies de houding laten aannemen door de cursist. Begeleid het starten van het zagen. Hoeveel druk zet je? Kun je daar mee spelen? Hoeveel druk zet je aan het einde van een zaagtaak, net voordat de twee delen loskomen?

Terugkijken

Bespreek met de cursist wat goed ging en wat niet. Gebruik de haak om na te gaan of de zaagsnede haaks is.

Registreren

Recht zagen mag regelmatig geoefend worden. Een exacte maat en een haakse snede zal steeds preciezer nagestreefd dienen te worden.

Vaktaal

zagen, in twee stukken delen, in twee stukken zagen, haaks, de maat, het zaagblad, sturen, botte tanden, scherpe tanden, de gezette tanden

© Leerwerk centrum

b15

Een rechte lat schulpen

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het schulpen van een rechte lat

de cursist leert een rechte lat in twee delen te verdelen met de handzaag

het kruishout, de handzaag, het potlood, de duimstok, het zaagbankje

1 lat van bijvoorbeeld 1000 x 100 x 25

Tijd

5

Minuten


Als je van een lat een deel afzaagt en je tekent de precieze maat af, waar zaag je dan? Alleen als je een lat in twee gelijke delen wilt verdelen is dat anders. Waar zaag je dan? We doen deze opdracht met een zaagbankje. Wat valt op aan dat bankje? Hoe zet je de lat vast?

Demonstratie

Laat zien hoe het werkstuk eerst met de knie en later met de schoen en de hand wordt vastgezet.

Oefenen

Regelmatig oefenen is nuttig. Bij onderhoudswerk neem je weinig tot geen machines mee. De zaag heb je altijd bij je. Door veel te oefenen ontstaat vaardigheid en zelfvertrouwen. Het is bijvoorbeeld een goed manier om groepsgewijs de les te starten. Door de hoeveelheid tijd erin te betrekken kan de cursist beoordeeld worden op tempo en uitvoering.

Terugkijken

Leg de latten naast elkaar en vergelijk. Is de hoek van de zaagsnede 90o?

Registreren

Na herhaalde oefening registreren

Vaktaal

het onderhoudswerk, afzagen in de lengte, doormidden zagen in de lengterichting, schulpen, vastzetten, de knie, de hand, het zaagbankje, de lat, de plank, een deel, twee delen, naast elkaar, gelijk, ongelijk, precies, de aftekenlijn, ondersteunen bij het zagen, breken, scheuren, afscheuren, losscheuren

© Leerwerk centrum

b16

Tanden zagen

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het zagen van tanden

het leren afmeten van de hoogte van de tanden, aftekenen met de winkelhaak en het uitzagen

de winkelhaak, het potlood, het kruishout, de duimstok, de handzaag, de werkbank

1 plankje

Tijd

10

Minuten


Zonder te rekenen kun je toch systematisch aftekenen. Hoe teken je de hoogte af van de tanden? Hoe bepaal je de hoek van de zijden van de tanden? Welke hoeken zijn op de winkelhaak al aangebracht? Hoe noemen we die? Hoe schrijven we dat op?

Demonstratie

Hoe kun je horizontaal zagen? Laat zien dat voor elke zijde van de tand, het werkstuk overnieuw vastgezet wordt. Je zaagt dus ongeveer op een gelijke plaats aan de werkbank. Kan deze opdracht ook met een andere zaag uitgevoerd worden?

Oefenen

Stapsgewijs oefenen. Laat de cursist vooraf opschrijven hoe hoog de tanden zullen worden. En het aantal. Hoe kan dat opgeschreven worden in de materiaalstaat? Na meten en aftekenen eerst controleren voordat de cursist verder kan met zagen.

Terugkijken

Wat is gemakkelijk gegaan? Wat ging moeilijk? Meet de hoogte van de tanden op. Vraag aan de cursist of dat de maat was die deze wilde hebben. Zijn alle tanden evenhoog? Ook aan de andere kant van de plank? Zijn de zijden van de tanden glad? Welke hoek heeft een vlak van een tand ten opzichte van de plank?

Registreren

Een aantal keren oefenen voordat tot registratie wordt overgegaan.

Vaktaal

rekenen, meten, aftekenen, de hoogte, de hoek, de zijde, horizontaal, 45o, 45 graden, 90o, 90 graden, evenhoog, gelijk.

© Leerwerk centrum

b17

Een cirkel zagen

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het zagen van een cirkel

de cursist leert het midden te vinden van een rechthoek, de passer in te stellen een cirkel te trekken en die uit te zagen met de schrobzaag

de schrobzaag, de rasp, de duimstok, het potlood, de steekpasser, het schuurblokje, het stofkapje

1 plaat MDF van 300 x 300 x 18

Tijd

10

Minuten


Vertel wat MDF is. Zijn er veiligheidseisen te stellen aan de verwerking? Hoe vind je het midden van een rechthoek? Hoe stel je de passer in als de cirkel een doorsnede moet krijgen van 250mm?

Demonstratie

Werkstuk vastzetten en ondersteunen. Eerst zagen, dan raspen en tenslotte schuren.

Oefenen

Het gaat hier vooral om het gevoel van controle op de schrobzaag. Het rond zagen vraagt om doorlopende aandacht.

Terugkijken

Is de zaagrand recht? Is het gelukt om bij het zagen de lijn te volgen die afgetekend was? Hoeveel keer is het werkstuk gedraaid? Wat is de doorsnede van de cirkel nu de opdracht klaar is? Hoe controleren we of de cirkel rond is?

Registreren

De cursisten kunnen meer oefenen op zelf bedachte werkstukken. Bijvoorbeeld het tekenen en zagen van een sierrand. Ook kan er met echt hout gewerkt worden. De schrobzaag kan ook gebruikt worden om een gat in een houten werkstuk groter te maken. Een opengewerkt figuur is dan het resultaat.

Vaktaal

MDF, de veiligheid, het stof, het stofmasker, veiligheid voor alles, de rand, recht, rond, vlak, de doorsnede, de cirkel, raspen, het gevoel, de beheersing, de controle, vragen om, vereist, klaar, de sierrand, het figuur, openwerken

© Leerwerk centrum

b18

Potloodhouder

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het maken van een potloodhouder

het leren meten en aftekenen, uitboren en afwerken van een potloodhouder

de winkelhaak, de kapzaag, de duimstok, het potlood, de zaagplank, het kruishout

1 balkje vurenhout van bijvoorbeeld 400 x 45 x 40

Tijd

50

Minuten


In deze opdracht is het precies meten en aftekenen van belang. De gaten moeten op de geplande plaats geboord worden. Het werkstuk moet systematische afstanden hebben tussen de gaten en de twee rijen gaten. Hoe rekenen we dat uit? Kunnen we kiezen? Lastig? Maak een tekenopdracht op papier.

Demonstratie

Bespreek met de cursist hoe de maten kunnen worden gevonden voor de afstanden tussen de openingen.Maak duidelijk dat de twee lange lijnen op veel plaatsen kunnen staan. Het gebruik van het kruishout zorgt ervoor dat er symmetrie ontstaat. Fris de aanwijzingen voor het gebruik van de kolomboormachine even op voordat de cursist aan de slag gaat.

Oefenen

Voor cursisten die het ingewikkeld vinden is een stapsgewijze aanpak gewenst. Laat de cursist de maten optekenen die deze kiest voor het werkstuk. Het werkstuk kan verfraaid worden door er vier duvels in te maken op de onderzijde, zodat het werkstuk vrijkomt van het oppervlak waar het op komt te staan.

Terugkijken

Meet de verschillende aftekenpunten op en ga met de cursist na of de maten goed zijn uitgevallen. Bespreek eventuele verschillen.

Registreren

Een variatie op deze opdracht is de boorhouder.

Vaktaal

meten, aftekenen, het aftekenpunt, boren, plannen, bespreken, uitrekenen, overnemen van papier op hout, duvel

© Leerwerk centrum

b19

Een halfhout verbinding

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

in het maken van een halfhout verbinding

het leren maken van een passende halfhout verbinding

de kapzaag, de steekbeitel no. 16, de winkelhaak, het kruishout, de duimstok, het potlood, de houten hamer, het schuurpapier

2 latten van 300 x 50 x 25

Tijd

30

Minuten


Vertel over verbindingen. Vraag welke verbindingen cursisten kennen. Bespreek die verbindingen. Vergelijk deze. Welke is gemakkelijk te maken en welke moeilijk. Welke is mooi en welke is mooier.

Demonstratie

In de demonstratie gaat het over de opeenvolgende handelingen die tot succes leiden. Het meten is hier niet zo belangrijk. De cursist gaat ontdekken dat als van de ene lat het dikste deel en van de andere lat het dunste deel verwijderd wordt, we altijd een perfect passende verbinding krijgen.

Oefenen

Het is de moeite waard om de cursist deze opdracht een paar keer te laten uitvoeren, zodat deze het gevoel van succes ervaart.

Terugkijken

Bespreek de vorm van de keep. Meet de hoeken van de in elkaar gezette verbinding op met de winkelhaak. Past de verbinding goed?

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

de verbinding, de halfhout verbinding, het aftekenen, inzagen, uitsteken, gemakkelijk, moeilijk

b20

Een open pen-gat verbinding

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

in het maken van een open pen-gat verbinding

het leren maken van een haakse, sluitende verbinding

de kapzaag, de beitel no.12, de winkelhaak, het kruishout, de houten hamer, het potlood, de duimstok, de rasp

2 balkjes van 360 x 70 x 40

Tijd

90

Minuten


Bij deze oefening is het zorgvuldig zagen van belang om een passende verbinding te krijgen. De diepte van de verbinding is 70. Leg uit waarom dat zo is. Leg uit waarom het kruishout ongeveer op een derde van de breedte kan worden gezet.

Demonstratie

Ondertitel alle handelingen. Laat de cursisten verklaren wat er gebeurt en waarom.

Oefenen

Herhaald uitvoeren is van belang om deze opdracht goed in de vingers te krijgen. Varieer met allerlei maten.

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

haaks, sluitend, zorgvuldig, de open pen-gat verbinding

b21

Een dichte pen-gat verbinding

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het maken van een dichte pengat verbinding

het leren zagen van een pen en het hakken van een gat

de kapzaag, de beitel no.16, de houten hamer, de winkelhaak, het kruishout, de duimstok, de rasp

2 latten van bijvoorbeeld 300 x 70 x 35

Tijd

90

Minuten


Naar keuze kan bij deze oefening aandacht gevraagd worden voor het maken van de pen of het hakken van het gat. Toepassingen uit de meubelindustrie kunnen voorafgaand aan de oefening worden getoond en besproken.

Demonstratie

In de demonstratie is het de bedoeling om veel toelichting te geven op de toepassing van het kruishout. De regel is dat het hout van de pen en het gat een maat hebben van 1/3 van het hout. Als die handelingen voor de cursist lastig zijn, dan kunnen we oefenen met hout van allerlei maten, voordat we echt deze oefening uitvoeren. In de demonstratie staat het hakken van het gat centraal. De pen is eerder behandeld.

Oefenen

Het leren hakken vraagt om begeleid oefenen. Herhaling hoort bij deze opdracht. Toewerken naar enige routine. Variatie in de opdracht kan worden aangebracht door een excentrische pen te leren maken. Ook kan bijvoorbeeld breder stuk hout gebruikt owrden om het gat in te maken.

Terugkijken

Bij het terugkijken is het belangrijk dat de cursist in eenvoudige woorden kan vertellen wat hij gedaan heeft. De logica laten verwoorden bevordert de transfer.

Registreren

De pen-gat verbinding is in het timmermansvak van betekenis. De oefening behoort met enige regelmaat en in de nodige variatie aan bod te komen. De eindbeoordeling bewust laat plannen.

Vaktaal

de pen, het gat, de verbinding, steken, een derde, 1/3, de borst

© Leerwerk centrum

b22

Een pen-gat verbinding, 2 tanden

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het zagen van de pennen en het steken van de gaten

het leren aftekenen van pennen en gaten, het zagen en steken

de kapzaag, de beitel no.12, het dubbele kruishout, de winkelhaak, de houten hamer, het potlood, de accuschroefmachine met vlinderboor 12

1 balkje van 350 x 70 x 15 en 1 balkje van 250 x 70 x 15

Tijd

60

Minuten


Vergelijk deze verbinding met andere verbindingen. Wat valt op? Vergelijk de sterkte, de zichtbaarheid, toepassing.

Demonstratie

Bespreek hoe de lengte van de pen gevonden kan worden. De vorm van de pen moet vierkant worden. Is het erg als de pennen te lang worden? Of te kort? Zaag naast de aftekenlijn van de pen. Bespreek de algemene regel dat je aan de kant van de zaaglijn blijft waar het materiaal weg gehaald wordt. Zaag wanneer mogelijk, boor als het niet anders kan. Na het passen kunnen de pennen afgetekend worden op lengte en los van de plan met de gaten

Oefenen

Een aantal oefeningen is wenselijk. Gebruik gelijke balkjes met andere maten.

Terugkijken

Bekijk de pennen en de gaten. Bespreek de vorm, de passing.

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

de accuschroefmachine, de vlinderboor, te lang, te kort, passing, de aftekenlijn, binnen de lijn, buiten de lijn, dicht en open, een sterke verbinding, een mooie verbinding, de vorm, de afwerking

b23

Spijkeren op lijn

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

in het recht spijkeren

het leren spijkeren op tempo, recht en op de juiste diepte

het kruishout, de duimstok, de hamer en 2 zaagplankjes

1 plank van bijvoorbeeld 550 x 45 x 30, 10 spijkers 2.2 x 45, 1 hulplat

Tijd

10

Minuten


Bespreek wat recht is. Trek hulplijnen aan de voorkant en achterkant. Zo zien we hoe recht de spijker in het hout zit. Stel de afstand vast tussen de spijkers.

Demonstratie

Toon de manier van beethouden van de hamer. Laat zien hoe we een spijker vasthouden. Hoe starten we? Hoe voorkomen we splijten van dun/kwetsbaar hout? Hoe gebruiken we de zaagplankjes?

Oefenen

Veel oefenen baart kunst. Elke praktijkles een korte spijkeroefening? Varieer met spijkers van verschillende maten.

Terugkijken

Meet met de duimstok de afstand op tussen de spijkers na het timmeren

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

timmeren, spijkeren, de kop, vastspijkeren, recht spijkeren, vastslaan, inslaan, zaagplankje, splijten, de voorkant, de achterkant

b24

Twee plankjes spijkeren

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het bevestigen van twee plankjes door middel van spijker

het leren voorspijkeren en afspijkeren van multiplex

de hamer, de duimstok, de winkelhaak, het potlood

2 plankjes multiplex van 200 x 200 x 15, spijkers van 2.0 x 40

Tijd

10

Minuten


De lijn waarop gespijkerd wordt, bevindt zich op een afstand die gelijk is aan de helft van de dikte. Hoe spijker je twee plankjes vast onder een hoek van 90o? Hoe controleer je dat?

Demonstratie

Eerst de lijn vasststellen waarop gespijkerd wordt. Als tweede stap voorspijkeren. Daarna het tweede plankje vastzetten in de werkbank en de twee plankjes vast spijkeren.

Oefenen

Terugkijken

Controleer of er recht gespijkerd is. Gebruik de winkelhaak om na te gaan of de plankjes een hoek van 90o hebben. Zitten de plankjes goed aan elkaar vast?

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

een hoek van 90o, voorspijkeren, vast spijkeren, multiplex, de helft van de dikte, het materiaal

b25

Recht schroeven

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het leren schroeven

het leren gebruiken van de accuschroefmachine voor het schroeven

de accuschroefmachine, de bithouder, het bitje, het kruishout

1 plankje van bijvoorbeeld 300 x 40 x 20, 10 schroeven 3.5 x 40

Tijd

10

Minuten


Vertel iets over schroefsoorten, de accuschroefmachine en de rol/toepassingen die die combinatie heeft in het timmeren onderhoudsvak. Geef een toelichting op de werking van de schroef. Hoeveel kracht er gebruikt moet worden. Veilig werken.

Demonstratie

Aan twee kanten aftekenen met het kruishout. Zo kunnen we zien of er recht geschroefd wordt. Vastzetten van het hout waarin geschroefd wordt. De schroef ondersteunen bij de start.

Oefenen

Bij de eerste schroeven even begeleiden.

Terugkijken

Wat valt op? Is de bit goed gekozen? Moet er kracht gezet worden? Wat gebeurt er als er teveel kracht wordt gebruikt? En bij te weinig kracht?

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

de schroef, de kruiskop, schroeven, draaien, vastdraaien, losdraaien, de accu, verwisselen, veilig werken, de bithouder, soorten schroeven

b26

Voorboren, soevereinen en schroeven

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het vastzetten van twee plankjes onder een hoek van 90o

het leren aftekenen, voorboren, soevereinen van het boorgat en vastschroeven van twee plankjes

de accuschroefmachine, de winkelhaak, de boor 3mm, de soeverein, de duimstok, het potlood

2 plankjes multiplex 200 x 200 x 15, 15 schroeven 3.5 x 40

Tijd

10

Minuten


Het gaat in deze opdracht over het foutloos doorlopen van een aantal stappen die leiden tot een correcte bevestiging van twee stukjes multiplex door middel van schroeven.

Demonstratie

De eisen die bij elke stap gezet worden mondeling toelichten.

Oefenen

Terugkijken

De winkelhaak gebruiken om te kijken of de hoek 90o is. Hoe sterk is de verbinding in deze vorm? Heeft het aantal schroeven daar iets mee te maken? Is er recht geschroefd. Zijn de schroeven goed verzonken?Is de verbinding ook mooi?

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

de soeverein, afschuinen, voorboren, haaks, 90o, sterk, verzinken

b27

Glassnijden

basisbewerkingen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het recht snijden van plat glas

de cursist leer op een systematische wijze om glas af te tekenen, de glashaak te gebruiken, de glassnijder te gebruiken en het glas te breken langs de snijlijn

de glassnijder, de glashaak, de viltstift

het platte glas

Tijd

10

Minuten


Vertel over de spanning die in het materiaal opgeslagen is. De snede verandert de spanning in het glas. Door aan de onderkant voorzichtig te tikken kan de snede zich uitbreiden en is uiteindelijk het glas te breken.

Demonstratie

Laat de deelnemers aandachtig naar de handen kijken. Wijs op de risico's van splinters, scherpe randen. Demonstreer het opmeten van een ruitje met behulp van een echte deur. Bespreek hoeveel ruimte het ruitje mag/moet hebben.

Oefenen

Het duurt enige tijd voor de cursist het gevoel van het snijden in glas heeft ontwikkeld. Verspreid oefenen over meerdere dagen is nodig. Extra: na een aantal oefeningen met rechthoeken, kan de cursist ook andere vormen uitproberen. Ruiten in oude ramen en deuren zijn niet altijd haaks. Dat vraagt wat extra aandacht bij het opmeten en aftekenen. Laat zien hoe de haak hier gebruikt kan worden.

Terugkijken

De eerste keer dat een cursist oefent is het nuttig om erbij te blijven, zodat direct de juiste houding bij het snijden ontstaat. Ook het tikken en breken vraagt soms om wat aandacht.

Registreren

Als de deelnemer aangeeft dat het snijden van een ruitje gemakkelijk is, kan beoordeling plaatsvinden.

Vaktaal

het glas, vlak glas, platglas, snijden, tikken, breken, splinter, schilfer, naald, gruis, scherp, de wond, de snede, de pleister, het bloed, de deur, het raam, de ruit (materiaal, opening, vorm), de rechthoek, de cirkel, de vierkant, wit gekleurd, doorzichtig, helder, mat, de glazen, de glazenwasser

© Leerwerk centrum

b28

Afzuiginstallatie

elektrische machines

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

stofzakken verwisselen van de afzuiginstallatie

het op een veilige wijze de opvangzak van de afzuiginstallatie die dient als vezamelpunt voor houtstof verwisselen

de afzuiginstallatie

de stofzak

Tijd

10

Minuten


De afzuigkap is een veilige manier om houtstof te verzamelen. De werking: het aan- en uitzetten. Vraag aan de cursisten wat stof is. Hoe maak je stof. Op wat voor manieren heb je weinig last van stof? Hoe is de stofafzuiging geregeld in een timmerwerkplaats. Hoe zijn machines aangesloten op het systeem? Hoe ga je met het systeem om? Wanneer zet je het aan of uit?

Demonstratie

Laat zien hoe je een volle stofzak zonder al te veel stuiven verwijdert en vervolgens een nieuwe stofzak plaatst.

Oefenen

Laat de cursist een stofzak verwisselen.

Terugkijken

Controleer of de cursist zelfstandig een stofzak kan verwisselen.

Registreren

Noteer de vooruitgang op de kaart

Vaktaal

Afzuigen, stofzak, het stof, niet zo stoffen, een werkstuk afstoffen, de stof dwarrelt door de lucht, houtmot, zaagsel, stuiven, verwisselen, vezamelzak, vol, leeg, halfvol, ik heb last van stof, ik ben allergisch, ik klop mijn kleren uit, ik klop mijn kleren af, schoonblazen, de hoge druk, de afzuiginstallatie

© Leerwerk centrum

em1

Langgatboor instellen


oefening in

doel

gereedschap

instellen van de langgatboor op: hoogte, breedte en diepte

leren kennen en bedienen van de langgatboor

de langgatboor, de duimstok

Tijd

10

materiaal

Minuten


Vertel over de machine, wijs op belangrijke onderdelen.

Demonstratie

Laat zien hoe de hoogte, breedte en diepte worden ingesteld. Laat de de verschilde boor-methodieken zien.

Oefenen

De cursist oefent.

Terugkijken

Controleer de handelingen.

Registreren

Noteer de vorderingen.

Vaktaal

Langgatboor, hoogte, breedte en diepte, instellen, boormaat, de boor

© Leerwerk centrum

em2

De slijpmachine


oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het slijpen met de slijpmachine

de cursist leert de slijpmachine te gebruiken

de slijpmachine, de veiligheidsbril, de winkelhaak

1 schaafbeitel

Tijd

10

Minuten


Wat is een schaafbeitel? Kun je laten zien hoe de schaafbeitel het hout raakt? Welke hoek maakt de beitel dan ten opzichte van het hout? Hoe kunnen we die hoek ongeveer bepalen? Wat is de naam van het snijvlak? Wanneer is de vouw goed geslepen? Hoe controleer je dat?

Demonstratie

Vertel over rechtshandigheid en linkshandigheid. De hand die de beweging van rechts naar links maakt is altijd de dominante hand. De andere hand gebruiken we om de beitel aan te drukken op de leunspaan. De tijd die de beitel contact heeft met de slijpsteen bepaalt hoeveel er af gaat. Regelmatig bewegen is dus van groot belang om een regelmatig slijpvlak te krijgen.

Oefenen

Een eenmalige oefening is hier niet voldoende. Regelmatig oefenen is nodig om een min of meer constante vaardigheid op te bouwen. Oefenbeitels zijn dan erg handig.

Terugkijken

Door de beitel te beoordelen op het oog en met de winkelhaak, is er stof genoeg om te praten met de cursist.

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

Slijpmachine, veiligheidsbril, leunspaan, grove en fijne slijpsteen, de beitel, de schaafbeitel, slijpen, de beitel, de schaafbeitel, slijpen, de slijpsteen, de grove steen, de fijne steen, de leunspaan, afstellen, vastdrukken op de leunspaan, bewegen over de leunspaan, de druk, de richting, de hoek, de controle, kijken en meten, controleren, rechtshandig, linkshandig, de dominante hand, de bril, de veiligheidsbril, voorzichtig werken

em3

De figuurzaag


oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het leren gebruiken van een elektrische figuurzaag

de cursist leert de zaag te ontspannen, los te schroeven, te vervangen en af te stellen zodat er mee gewerkt kan worden

de elektrische figuurzaag, de inbussleutel

1 pakje zaagjes

Tijd

5

Minuten


Waar gebruiken we de figuurzaag voor? Wat is een figuur? Welke wiskundige vormen ken je? Wat kun je er beter mee doen, dan met andere zagen? Als we zaagbladen van deze machine vergelijken met die van de handzaag en de kapzaag en de schrobzaag, wat kunnen we daarover vertellen?

Demonstratie

Is de stroom van de machine af? Hoe klinkt het gespannen zaagblad? Hoe voelt dat aan? Hoeveel bewegingsruimte zit er in? Wat voor zaag zit er nu in? Wat kun je over de tanden vertellen. Hoe ontspan je de zaag? Losdraaien van de zaag boven en onder. Hoe zien de bevestigingspunten er uit? Welke materialen kun je met een figuurzaag bewerken? Hoe blaas je het stof weg? Hoe snel kan je zagen? Hoe snel kan je bewegen? Wat gebeurt er als je te snel beweegt? Welke rol heeft iedere hand?

Oefenen

De cursist oefent in het ontspannen van de zaag, het losdraaien van de bevestigingen, het vervangen van een zaagblad, het spannen en afstellen. Aansluitend kan er stroom op de machine gezet worden en een oefenstukje gezaagd worden.

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

Elektrische figuurzaag, zaagblad, spannen, ontspannen, recht en scheef, los of vast, onder stroom, zonder stroom, losdraaien, vastdraaien, boven en onder, de tanden van de zaag,

em4

Kolomboormachine


oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het boren van 6 gaten in MDF t.b.v. een koffiebekerhoud er

het op de juiste afstand boren van 6 gaten in een plaatje mdf

de kolomboormachines, de werkstukklem, de veiligheidsbril

1 plankje vurenhout

Tijd

15

Minuten


Demonstratie

Oefenen

Terugkijken

Bespreek de belangrijke punten en geef aan waar verbeteren mogelijk is.

Registreren

Noteer de voortgang van de cursist.

Vaktaal

Koffiebekerhouder, gatenboor, mdf.

© Leerwerk centrum

em5

Cirkelzaag


oefening in

doel

gereedschap

het werken met de cirkelzaag

het leren kennen van de werking van de cirkelzaag met de verschillende onderdelen: zaag, spouwmes, blad, geleiders, geleider voor plaatmateriaal.

de cirkelzaag, de duimstok

Tijd

15

materiaal

Minuten


Vertel over de cirkelzaag en hoe je op een veilige manier moet werken, waar de verschillende onderdelen voor dienen.

Demonstratie

Laat zien hoe een schuurmachine werkt en hoe de diverse onderelen verwisseld moeten worden.

Oefenen

Laat de cursist de werking uitleggen en demonstreren.

Terugkijken

Controleer de vorderingen.

Registreren

noteer de vorderingen

Vaktaal

het spouwmes, de geleiders, het blad, de zaag, het blad van de zaag, de geleider voor plaatmateriaal.

© Leerwerk centrum

em6

De afkortzaag


oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het afkorten van houten delen

het op de juiste wijze korter maken van houten delen

de afkortzaag

1 plankje vurenhout.

Tijd

10

Minuten


Vertel over de afkortzaag, de beschermer, aan/uitschakelaar.

Demonstratie

Laat zien hoe je met een afkortzaag de houten delen kunt afkorten. Gebruik de zaagbeschermer.

Oefenen

Laat de cursist de handelingen uitvoeren en controleer de vooruitgaang.

Terugkijken

Bespreek de vaardighed3en die de cursist heeft opgedaan.

Registreren

Noteer de voortgang.

Vaktaal

Afkortzaag, zaagbeschermer, aan/uit, handgreep, blad.

© Leerwerk centrum

em7

De vandiktebank


oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het gebruik van de vandiktebank

het instellen van de vandiktebank, houten werkstukken schaven

de vandiktebank

de balkjes

Tijd

15

Minuten


Demonstratie

Oefenen

Terugkijken

Registreren

Noteer de vorderingen.

Vaktaal

Vandiktebank, frame, doorvoerblad, bladrol, sterwiel..

© Leerwerk centrum

em8

De vlakbank


oefening in

doel

gereedschap

materiaal

werken met een vlakbank

afvlakken van een houten werkstuk

de vlakbank

de plank

Tijd

15

Minuten


Demonstratie

Laat de werking van de vlakbank zien.

Oefenen

De cursist vlakt een werkstuk.

Terugkijken

Controleer de handelingen.

Registreren

Noteer de voortgang.

Vaktaal

Vlakbank, frame, afvoerblad, geleider, beitelas, aanvoerblad.

© Leerwerk centrum

em9

De bandschuurmachine


oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het leren kennen van de bandschuurmac hine

verkennen van de bandschuurmachine, instellen van de band in liggende en staande stand en kennis nemen van de instellingsmogelijkhed en van andere hoeken

de bandschuurmachine

de balk

Tijd

15

Minuten


Wat is het verschil tussen een verplaatsbare bandschuurmachine en een vaste bandschuurmachine? Wat doet een bandschuurmachine? Als je dat vergelijkt met een losse schuurmachine? Hoe fijn kan je schuren met een bandschuurmachine?

Demonstratie

De docent laat zien op welke wijze er trefzeker en veilig gewerkt kan worden met de machine. De geleiding zorgt voor het trefzekere werken. Ook aandrukken helpt. De lengte van de band zorg ervoor dat grote oppervlakken vlak geschuurd kunnen worden. Hoe zorg je ervoor dat je het werkstuk stilhoudt? Wat doen we met losse kledingstukken, lange mouwen e.d.?

Oefenen

Voordat de cursist een werkstuk of werkstukonderdelen schuurt met de machine, is het handig om een zeker gevoel te krijgen bij het elektrisch schuren. Door vooraf te meten en achter te controleren, krijgt de cursist zicht op de werking van de band. Een goed maatvoering kan je niet vervangen door veel te schuren. Schuren is vooral afwerken van een op maat gemaakt onderdeel.

Terugkijken

De cursist doet zichzelf een plezier als deze regelmatig controleert hoe het schuren vordert. Teveel verwijderd is altijd fout.

Registreren

Noteer de vorderingen op de kaart.

Vaktaal

de schuurband, de bandschuurmachine, spannen, rechtzetten, vlak schuren. recht schuren, onder een hoek schuren, instellen, afstellen, de werkrichting, de pijl van de werkrichting, aandrukken, de afzuiging van stof, aanzetten, uitzetten, controleren, vlak, trefzeker, veilig

© Leerwerk centrum

em10

Decoupeerzaag

elektrische handgereedschappen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het leren gebruiken van de decoupeerzaag

leren gebruiken van de decoupeerzaag, de zaag vervangen, allerlei toepassingen leren kennen

de decoupeerzaag

enkele soorten zaagjes, de plaat MDF

Tijd

10

Minuten


Wanneer gebruiken we de decoupeerzaag? Wat is het voordeel van een decoupeerzaag ten opzichte van een handzaag? Wat voor zaagsoorten zijn er voor de decoupeerzaag. Wanneer gebruik je een bepaalde zaag?

Demonstratie

Hoe vervang je een zaagje? Hoe zaag je met de decoupeerzaag. Diverse vormen.

Oefenen

Cursisten oefenen op diverse vormen met allerlei materialen.

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

de zool, aandrukken, de zaag, de vertanding, grof, fijn, hout, kunststof, hard, zacht, vlak houden

he1

vVakschuurmachine met stofafzuiging


oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het leren bedienen van de vlakschuurmachine met stofafzuiging

leren inschakelen van de machine, vervangen van de schuurzool, leren gebruiken

de vlakschuurmachine

het velletje schuurpapier

Tijd

10

Minuten


Wanneer is een dergelijke machine handig in gebruik? Wanneer niet? Welk schuurpapier gebruiken we? Waarvoor dienen de gaten in de schuurzool?

Demonstratie

Oefenen

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

vlak, schuren het stof, de afzuiging, de machine, bedienen, de schuurzool

he2

Accuschroefmachine


oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het gebruiksklaar maken van de accuschroefmac hine

leren vervangen van de accu, verwisselen van de boortjes e.d.

de accuschroefmachine

de bithouder, de bits, de boor, de soevereinen

Tijd

5

Minuten


Wanneer gebruiken we een accuschroefmachine?

Demonstratie

Oefenen

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

he3

Elektrische boormachine


oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het leren kennen van de machine en de hulpmiddelen

toepassingsmogelijkheden van de boormachine ontdekken

de elektrische boormachine, de werkbank

enkele boren, het plankje

Tijd

10

Minuten


Op welke manier gebruikt de timmerman een elektrische boormachine in het dagelijkse werk? Wat is het verschil met een machine op een accu? En de vaste kolomboor?

Demonstratie

Welke soort boor gebruikt de timmerman? Welke maten hebben de boren die in deze machine passen? Hoe werkt zo'n houtboor?

Oefenen

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

de boor, de houtboor, de vlinderboor, het gat, de maat, vastzetten,losmaken

he4

Dremel


oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het leren kennen van de Dremel en de hulpmiddelen

met zorg leren omgaan met fijn gereedschap

de dremel

de hulpstukken

Tijd

10

Minuten


Waarvoor gebruiken we de afzonderlijke hulpstukken?

Demonstratie

Oefenen

boren, slijpen, polijsten, schuren, enzovoorts in diverse materiaalsoorten

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

het borsteltje, de slijpschijf, de houder, boren, slijpen, reinigen, schuren, een hobby-gereedschap, fijn werk, precisie

he5

Schrapper slijpen

handgereedschappen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het leren slijpen van een schrapper

leren bedienen van de slijpmachine, veilig leren werken, de juiste slijptechniek verwerven

de slijpmachine, de veiligheidsbril

de schrapper

Tijd

15

Minuten


Wat is een leunspaan? Hoe stel je die in? Je gebruikt twee handen. Wat doet elke hand? Waarom gebruik je een veiligheidsbril?

Demonstratie

Aandacht voor de hand die op de leunspaan drukt en de hand die het voorwerp laat bewegen over de steen

Oefenen

Veel oefenen om gevoel te krijgen voor de werking van zo'n machine.

Terugkijken

Is de hoek goed?

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

De hoek, de leunspaan, strak, niet verbrand, de vonk, wegspringen, veilig werken, aandrukken, bewegen, heen en weer, gereedschap, de schrapper, de beitel

hg1

Steekbeitel slijpen

handgereedschappen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het slijpen van een steekbeitel

leren afstellen van de slijpmachine onder een hoek van 30 graden, leren slijpen

de slijpmachine, de veiligheidsbril

de steekbeitel

Tijd

15

Minuten


Welke vorm heeft de vouw van een beitel? Is het scherpe deel recht? Waarom? Welke toepasssingen zijn er vor de beitel in het timmervak?

Demonstratie

Slijpen is ingewikkeld. Een regelmatige demonstratie helpt om de vaardigheid van de cursist 'scherp' te maken.

Oefenen

Veel oefenen.

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

de grove slijpsteen de fijne slijpsteen, bot, scherp, de slijptechniek

hg2

Steekbeitel wetten

handgereedschappen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het wetten van de steekbeitel

verwijderen van bramen

de wetsteen

het water, de steekbeitel, het teiltje

Tijd

20

Minuten


Wat is wetten? Wat gebeurt er dan? Waarom gebruik je water?

Demonstratie

Oefenen

Veel oefenen

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

een draaiende beweging, glanzend, glad, scherp, messcherp, bot, minder, meer

hg3

Steekpasser

handgereedschappen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het leren gebruiken van de steekpasser bij het meten en aftekenen

verduidelijken wat belangrijke toepassingen zijn van de steekpasser in het dagelijkse werk

de steekpasser, de duimstok

1 plaat MDF

Tijd

15

Minuten


Hoe maken we een cirkel van een bepaalde diameter?

Demonstratie

Oefenen

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

De diameter, de doorsnede, de omtrek, de cirkel, de maat, de maat overnemen, meten, aftekenen

hg4

De blokschaaf

handgereedschappen

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het demonteren, het monteren en afstellen, het slijpen van de schaafbeitel

leren kennen, onderhouden, instellen en gebruiken

de blokschaaf, de slijpmachine, de winkelhaak, de wetsteen

het plankje, het water, het teiltje

Tijd

30

Minuten


Demonstratie

Laat zien hoe de schaaf in elkaar zit, hoe we de beitel los kunnen maken, slijpen, weer monteren en afstellen

Oefenen

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

de beitel, de keerbeitel, afstellen, diep, de afstelknop, indraaien, uitdraaien, vastzetten, losmaken, de beitel staat schuin, de beitel staat recht

hg5

Steiger opbouwen

veiligheid

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het opzetten van een steiger

het leren aanvoeren, opzetten en gebruiksklaar maken en demonteren van een steiger

de steigerdelen, de schoren, de borgpennen

de fles zeep

Tijd

Minuten


Waneer gebruik je een steiger? Bekijk de aanwijzingen die de fabrikant vermeldt. Systematisch werken. Samenwerken door te overleggen. Vertel wat je doet. Vertel wat je wilt. Geef aan als je hulp nodig hebt.

Demonstratie

Aanvoer vanuit de opslag. Leg ter plekke uit wat waarom en hoe dingen moeten gebeuren. Volg het vaste systeem in het opbouwen. Eis dat dat zo opgevolgd wordt. Controleer elke stap.

Oefenen

De cursist oefent het opzetten van de steiger onder stricte begeleiding. Het is nuttig om gebruik te maken van rollen: iemand die het opzetten organiseert en de ander die helpt.

Terugkijken

Een video-opname maken kan duidelijk maken hoe de cursisten hebben samengewerkt en of zij zich aan de afgesproken regels hebben gehouden. Het is voor cursisten van belang om hoog te kunnen werken. Deze oefensituatie kan gebruikt worden als eerste gewenning.

Registreren

Het is nodig om twee keer een steiger op te zetten. Een keer als hulp en een keer als degene die het opzetten organiseert.

Vaktaal

De steiger, de steigerdelen, de schoor, de borgpen, de rem, passen, recht, scheef, stroef, zeep, glijden, aangeven, aanpakken, oppakken, vastzetten, verrijden, klimmen, opklimmen.

© Leerwerk centrum

v1

Kamersteiger opbouwen

veiligheid

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het opzetten van een kamersteiger

veilig en klantvriendelijk leren opzetten van een kamersteiger

de kamersteiger

het grondzeilof het plastic

Tijd

20

Minuten


De kamersteiger is bedoeld voor gebruik op een maximale werkhoogte van 3 meter. De steiger kan in veel gevallen de ladder vervangen.

Demonstratie

De kamersteiger kan door 1 persoon worden opgezet. Het is handig om dat door een ervaren cursist te laten begeleiden. Wijs op de vergrendelingen en de borgpen die het opzetstuk koppelt. Controleer voor gebruik.

Oefenen

Terugkijken

Registreren

Elke cursist oefent twee keer verspreid in de tijd, voordat beoordeling plaatsvindt.

Vaktaal

steiger, kamersteiger, vergrendeling, brogpen, opzetstuk

© Leerwerk centrum

v2

Opsteekladder verplaatsen

veiligheid

oefening in

doel

gereedschap

het veilig verplaatsen van een ladder

leren omgaan met grote ladders

de opsteekladder

Tijd

5

materiaal

Minuten


Er wordt getild vanuit de derde sport.

Demonstratie

Oefenen

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

tillen, sport, ladderboom, ladder, opsteekladder

v3

Lopen met een opsteekladder

veiligheid

oefening in

doel

gereedschap

het lopen met een opsteekladder

veilig leren tillen van de opsteekladder, leren lopen

de opsteekladder

Tijd

15

materiaal

Minuten


Het gaat om het correct optillen, in balans brengen en tenslotte om het lopen met de ladder.

Demonstratie

Voordoen en direct na laten doen.

Oefenen

regelmatig oefenen is nodig om hier routine in te krijgen.

Terugkijken

Na een aaantal keren is de deelnemer zo vertrouwd met het materiaal, dat deze beoordeeld kan worden.

Registreren

Na herhaald oefenen.

Vaktaal

de ladder, de opsteekladder, opsteken, omhoog brengen, geleiden, vastzetten, borgen, de balans, het evenwicht, de rechte rug, kijken, veilig lopen

© Leerwerk centrum

v4

Een dubbele ladder uitzetten

veiligheid

oefening in

doel

gereedschap

het leren uitzetten van een dubbele opsteekladder

het leren uitzetten van een dubbele ladder, ten behoeve van gebruik, los van een muur

de dubbele opsteekladder

Tijd

10

materiaal

Minuten


Laat zien op welke plaats de ladder kan scharnieren. Het gaat om een vaste stand.

Demonstratie

De demonstratie ook gebruiken om te laten zien hoe je op deze ladder staat en werkt.

Oefenen

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

v5

Een ladder opsteken

veiligheid

oefening in

doel

gereedschap

het leren opsteken van een ladder

leren aannemen van een tilhouding die zo weinig mogelijk belastend is voor de rug. Lern opsteken van een ladder

de opsteekladder

Tijd

10

materiaal

Minuten


Ladders worden steeds minder gebruikt. De steiger vervangt de ladder. Voor een kleine klus is een ladder soms handig. Maak duidelijk hoe er veilig mee gewerkt kan worden.

Demonstratie

Laat zien hoe de ladder opgestoken wordt. Klim in de ladder tot de maximaal toegestane werkhoogte.

Oefenen

Laat herhaald de ladder gebruiken voor allerlei kleine klussen.

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

v6

Een uithouder gebruiken

veiligheid

oefening in

doel

gereedschap

het leren gebruiken van een uithouder op een ladder

het aanleren van juiste procedures voor het in gebruik nemen van een ladder met een uithouder

de dubbele ladder, de uithouder

Tijd

20

materiaal

Minuten


Waarom wordt een uithouder gebruikt? De werkvolgorde wordt besproken. De ladder wordt neergezet tegen de voorkant. De uithouder wordt bevestigd aan de kant waarop je de ladder oploopt. Je loopt de ladder af en draait de ladder om. De uithouder raakt nu de muur. De ladder wordt opgestoken. Je kijkt tegelijk naar de plaats waar de uithouder de muur raakt.

Demonstratie

Opzetten, gevolgd door het afbreken van de opstelling.

Oefenen

De docent blijft bij de oefening. Door een kleine klus te geven ontdekt de deelnemer hoe het is om op de ladder te werken.

Terugkijken

Heb je vooraf nagedacht over de materialen en gereedschappen die je op de ladder nodig hebt? Teruglopen is niet zo handig. Waar laat je de materialen of gereedschappen?

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

uithouder, opsteken van de ladder, 180o draaien, de voorkant, de achterkant, de sport van de ladder, de boom, de ladderboom, de ladder opzetten, de ladder afbreken, de werkvolgorde, de ervaring, hoog, laag

v7

Een schuifladder uitschuiven

veiligheid

oefening in

doel

gereedschap

het uitschuiven van een ladder

het leren neerzetten, ontgrendelen, uitschuiven en vergrendelen van een schuifladder

de schuifladder

Tijd

10

materiaal

Minuten


Vertel over het neerzetten van de ladder. Wijs op de hoek die de ladder inneemt ten opzichte van de ondergrond en het voorwerp/de muur waar de ladder tegen staat.

Demonstratie

De knoop van het touw losmaken. De vergrendeling lostrekken, omhoog trekken van de tweede ladder met het touw en weer voorzichtig vergrendelen door het touw te laten vieren. Laat zien wat de maximale werkhoogte is. En weer terug.

Oefenen

Onder begeleiding laten oefenen. Natuurlijk buiten en tegen een blinde muur. Later ook voor ramen. Halen en wegbrengen kan met tweetallen. Extra: als er voldoende ruimte is en de deelnemer heeft genoeg kracht, dan kan dat ook door 1 persoon gebeuren. Dat is geen eis.

Terugkijken

Registreren

Beoordeel het opzetten en afbreken.

Vaktaal

de ladder, de uitschuifladder, de vergrendeling, uitschuiven, de knoop, het touw, laten vieren van het touw, de werkhoogte, de muur, de hoek, de ondergrond, de bodem, de vloer, de straat, gelijk staan, stevig staan

© Leerwerk centrum

v8

Opzetten van een variabele ladder

veiligheid

oefening in

doel

gereedschap

het leren opzetten van een variabele ladder in de mogelijke standen

het leren volgen van de aanwijzingen van de fabriakant bij het opzetten van de variabele ladder

de variabele ladder, de loopplanken

Tijd

20

materiaal

Minuten


Vertel over de toepassingsmogelijkheden van de variabele ladder.

Demonstratie

Oefenen

Begeleid oefenen.

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

trap, ladder, variabele ladder, steiger, opzetten, uitzetten, de knik, knikken, de plank, de loopplank

v9

Tillen 1 persoon

veiligheid

oefening in

doel

gereedschap

het verantwoord tillen

het leren kennen van de tiltechniek

Tijd

10

materiaal 1 zwaar artikel

Minuten


Vertel waarom je verkeerd kan tillen. Waar zet je kracht mee als je goed tilt? Vergelijk de belastbaarheid van de ruggewervels met de belastbaarheid van de benen. Wat is het sterkst? Wat betekent dat voor het tillen? Onderzoek: werken in de bouw is goed voor de geest, het hart en de bloedvaten. De schade aan het lichaam is groter bij werkers in de bouw dan bij andere werken in Nederland. WAO-kans is 1 1/2 maal zo groot.

Demonstratie

Vraag aandacht bij de demonstratie voor de opeenvolgende houdingsaspecten

Oefenen

Benadruk de combinatie van tillen en denken. Weet wat je gaat doen en hoe je dat gaat doen.

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

tillen, de benen strekkken, denken, de rechte rug, verticaal, de last, tillen met verstand, de techniek, vertillen, optillen, neerzetten, de armen bij het lichaam houden

v10

Tillen 2 personen

veiligheid

oefening in

doel

gereedschap

het tillen van een groot voorwerp met twee personen

het leren samenwerken bij bj het veilig verplaatsen van een groot voorwerp door twee personen

Tijd

10

materiaal 1 doos

Minuten


Ken jezelf voordat je gaat samenwerken. Hoe lang ben ik? Hoe lang is de ander? Wat betekent dat? Wie neemt het initiatief? Hoe praat je tijdens het tillen? Wat zeg je?

Demonstratie

In de demonstratie beginnen we met een niet al te zwaar voorwerp. Het gaat om het omhoog tillen, maar ook om het tillen van hoog naar laag. Bespreek het effect van tempo op het tillen.

Oefenen

Begeleid oefenen. Tillen is een verplicht onderdeel van het vak.

Terugkijken

Van belang is het dat de cursist de taal leert gebruiken bij het tillen. Aanwijzingen geven en aanwijzingen ontvangen en begrijpen moet stevig geoefend worden. De beweging en de taal horen bij elkaar. Laat de cursist praten over het tillen.

Registreren

Niet direct registreren. Herhaald observeren van de vaardigheid van de cursist dienst aan afsluitende registratie vooraf te gaan.

Vaktaal

Tillen, optillen, halen en brengen, ophalen, wegbrengen, pakken, wat?, waar naartoe? omhoog? omlaag?, een beetje naar boven, beneden, rechts en links, stop, help, kom hier, zet neer, op, mijn hand, mijn arm, mijn voet, mijn hoofd (benoem de basisanatomie),

© Leerwerk centrum

v11

Tillen 2 personen van platen

veiligheid

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het verplaatsen van grote voorwerpen

het leren hanteren en tillen van grote voorwerpen door twee mensen en het leren lopen met grote voorwerpen

eventueel werkhandschoenen

1 grote plaat

Tijd

10

Minuten


Bespreek vooraf wat je gaat doen en hoe je dat gaat doen. Wie bepaalt wat er gebeurt? Wie loopt voorop?

Demonstratie

Voor doen met een cursist. Na laten doen door diezelfde cursist en een nieuwe cursist.

Oefenen

Begeleidt trainen, wissel de rol af van 'bepaler' en 'volger'.

Terugkijken

Doorpraten over het effect van afspraken op het verplaatsen. Hoe gaat het zonder afspraken?

Registreren

Veel door de cursisten laten verplaatsen tijdens de training. De kaart pas aftekenen aan het einde van de training.

Vaktaal

De plaat, de hand, de handen, tillen, achter elkaar lopen, tussenin, tussen je in, hup, o.k., goed, tillen, pas op, optillen, lopen, neerleggen, plat leggen, veilig, gevaarlijk, stoten, beschadigen.

© Leerwerk centrum

v12

Brandinstructiebord invullen

oefening in

doel

het gebruiken van het brandinstructieb ord

het leren lezen van een brandinstructiebord en het leren maken van een brandinstructiebord voor de eigen werkplek

Tijd

20

veilgheid

gereedschap

materiaal het nog niet beschreven brandinstructiebord (het brandinstructiebord van de eigen instelling/werkplaats)

Minuten


Lees het brandinstructiebord van de eigen organisatie. Bespreek de symbolen.

Demonstratie

Oefenen

Test het bord in overleg met de verantwoordelijke medewerker. Bespreek vooraf hoe deze oefening moet verlopen.

Terugkijken

Vraag of deze medewerker achteraf commentaar geeft op de brandoefening. Wat deden de mensen goed en wat niet? Wat kan beter?

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

de brand, de brandmelding, de brandoefening, de telefoon, de blusmiddelen, de looprichting voor de uitgang, kom, loop, snel, rennnen, vlucht, er is gevaar, gevaarlijk, ontruimen, evacueren

v13

Brandblusser hanteren

veiligheid

oefening in

doel

gereedschap

het leren hanteren van de brandblusser

het leren afnemen van de brandblusser, het simuleren van het ontgrendelen en het richten bij het spuiten

de brandblusser

Tijd

10

materiaal

Minuten


Vertel over blusmiddelen. Het verschil tussen poeder en schuim.

Demonstratie

Vertel hoe een denkbeeldig vuur bestreden wordt. Wat doet poeder/schuim met het vuur?

Oefenen

Een echte brandoefening, onder gecontroleerde omstandigheden behoort meestal niet tot de mogelijkheden. Droog oefenen is dan een mogelijkheid. Het bekijken van een video is ook een goed alternatief.

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

het blussen, de blusmiddelen, de schuimblusser, de poederblusser, ontgrendelen, richten van de straal, de vlam, de spuitmond, de opening, het schuim, de poeder, opruimen, ontruimen, doven, uit het vuur, de vlammen, de rook, smeulen, waar rook is, is vuur

v14

De brandslang

veiligheid

oefening in

doel

gereedschap

het leren gebruiken van de brandslang

de cursist leert, de watertoevoer te ontgrendelen, de brandslang af te rollen, te spuiten en andersom

de goedgekeurde brandslang, de brandmelder, het ontruimingsplan

Tijd

30

materiaal

Minuten


Praat over brand, vraag naar brandervaringen. Wat kan je zelf en wat niet? Eigen veiligheid. Wat blus je met water? Wat niet?

Demonstratie

Vaste volgorde laten zien van de handelingen.

Oefenen

Elke leerling oefent de complete aanpak. De begeleider controleert en geeft tips.

Terugkijken

Als er een groepje geoefend heeft kan er terug gekeken worden. Wat vind je moeilijk? Begrijp je alles? Wil je verder oefenen?

Registreren

Na enkele keren overgaan tot registratie.

Vaktaal

brand, ervaringen, veiligheid, blussen, blusmiddelen, de slang, de watertoevoer, de afsluiter, afrollen, oprollen, brede straal, een smalle straal, hoog laag, mikken, aan, uit, opbellen, ontruimen, opruimen

© Leerwerk centrum

v15

Nooduitgangen vinden

veiligheid

oefening in

doel

gereedschap

het leren gebruiken van de uitgangen van het eigen gebouw

de cursist verkent de eigen werkomgeving, ontdekt alle uitgangen en daarbij behorende aanwiijzingen en tekent die uitgangen in op een voorbewerkt papier

de rolmaat, het potlood, de liniaal

Tijd

60

materiaal

Minuten


Bewust worden van de uitgangen en de toegankelijkheid van die uitgangen.

Demonstratie

Nagaan hoe de uitgangen geopend worden, bekijken van de ruimte achter elke uitgang. Opmeten en intekenen van de werkruimte. Deuren worden als streepjes weer gegeven in een tekening. Het streepje wijst naar binnen als de duer naar binnen opengaat en naar buiten als deze naar buiten opengaat.

Oefenen

In tweetallen opmeten en intekenen. In tweetallen kan blindemannetje gespeeld worden om de deelnemers te laten ervaren hoe je in een door rook gevulde, donkere ruimte de weg zoekt. De ene deelnemer houdt de ander, die geblinddoekt is, vast.

Terugkijken

Hoe voelt het als je de weg zoekt in een ruimte en je kunt bijna niets zien? Hoe belangrijk is het om de doorgangen vrij van rommel te houden?

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

doorlopen, de gang, uitgang, obstakel, hinderen, doorgang, toegang, poort, deur, slot, sluiting, ruimte, opmeten, intekenen, blind, blindemannetje, vasthouden, rechtdoor, links, rechts, terug

v16

Een splinter behandelen

veiligheid

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het leren behandelen van een splinter

het op een correcte wijze verwijderen van een splinter en het verzorgen van de wond en het inventariseren van de inhoud van de verbandtrommel

de pincet, de schaar, de EHBO-koffer

de pleister

Tijd

10

Minuten


Vertel over de rol van de EHBO-er. Soms heet zo'n medewerker BHV-er (bedrijfshulpverlener) Wat mag je wel doen. Wat niet.

Demonstratie

Verwijder met een pincet de splinter. Knip een pleister af en maak er aan beide kantenen een punt in. Plak de pleister op de vinger.

Oefenen

Na het oefenen van het verbinden, nemen de deelnemers de inhoud op van de verbanddoos, aan de hand van de materiaallijst in de opdracht.

Terugkijken

Wat vind je moeilijk? Heb je de wond met je vingers aangeraakt?

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

splinter, verwonden, pijn, eruit halen verwijderen, verzorgen, de pleister, plakken, vastplakken, de schaar

v17

Een wond verbinden

veiligheid

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het verbinden van een wond met verbandmateriaa l

op een juiste wijze leren een wond te verbinden met verbandmateriaal

de verbandschaar

1 snelverband, 1 bandafix, 1 steriel gaasje, 1 rolletje verbandgaas, 1 rol lucoplast

Tijd

60

Minuten


Vertel over soorten wonden. Wanneer gebruik je een pleister? Wanneer een snelverband? Wat is een snelverband? Hoe zit het in elkaar? Hoe breng je dat aan? Wat doe je daarna?

Demonstratie

Wonden simuleren. Met enige regelmaat, zodat alle cursisten hier in kunnen oefenen.

Oefenen

Afspreken met het gesimuleerde slachtoffer wat er aan de hand is. Vertel wat er gebeurt is, wat de klachten zijn. Geef aan welke rol

Terugkijken

Praat met het gesimuleerde slachtoffer en met degene die de wond verzorgt. Is het slachtoffer technisch gioed behandeld? Voel het slachtoffer zich goed behandeld? Is de verzorger goed aan de slag geweest? Wat vond deze moeilijk? Tips?

Registreren

Een aantal keren oefenen is zeker aan te bevelen, voordat tot registratie kan worden over gegaan.

Vaktaal

Ik ben gewond, Ik heb een wond, Ik heb mijn ... beschadigd, au, pijn, help, , Kun je mij helpen?, verbinden, verzorgen, voorzichtig, Ik voel me niet goed, Kan ik zitten? Ga zitten, Blijf liggen, Hoor je mij? Doet het zeer? Ik ga je verbinden, de dokter, de huisarts, de verpleger, de verpleegster, de portier, het ziekenhuis, de eeerste hulp.

© Leerwerk centrum

v18

Een mitella maken

veiligheid

oefening in

doel

gereedschap

het aanbrengen van een mitella

het leren ontlasten van een geblesseerde arm door het aanbrengen van een mitella

Tijd

10

materiaal 1 driekanten doek

Minuten


Vertel over het nut van een mitella bij de behandeling van een wond.

Demonstratie

Laat zien hoe de mitella kruiselings wordt gebruikt. De punt wordt opgerold en achter een rand van de mitella geschoven.

Oefenen

Enkele keren oefenen.

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

dragen, de mitella, steun, knopen

v19

(Los-)koppelen van de sterkstroomstekker

oefening in

doel

gereedschap

het gebruik van de sterkstroomstek ker

de cursist leert op een veilig wijze hoe een sterkstroomstekker in een sterkstroomstopcontac t kan worden gebracht (v.v.)

de sterkstroomstekker

Tijd

5

veiligheid

materiaal

Minuten


Grote elektrische machines gebruiken sterkstroom. Wat is dat? Waarom is dat zo? Kun je op zo'n stopcontact ook gewone apparaten aansluiten? Hoe pak je zo'n stekker beet?

Demonstratie

Laat zien hoe je de stekker loshaalt. Wijs op het dekseltje. Vertel iets over de stekker. Wat zijn de verschillen met een gewone geaarde stekker?

Oefenen

Onder begeleiding uitvoeren.

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

sterkstroom, zwakstroom, stekker, stopcontact, stroomkabel, klepje, stroom aansluiten, stroom afsluiten, koppelen, loskoppelen

v20

Dobbelsteen

werkstuk

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

bewerken van een blokje hout tot een dobbelsteen

aftekenen, inboren en vijlen van een blokje hout

het kruishout met 2 schalen, het potlood, het schuurpapier met blokje, de 6 mm boor, de vijl, de accuschroefmachine, de verzinkboor

1 blokje hout van 50 x 50 x 50

Tijd

60

Minuten


Instellen van het kruishout op 12 1/2 en 25 mm en daar rondom lijnen mee trekken.

Demonstratie

Aftekenen voordoen, na laten doen op papier. Eventueel een uitslag laten tekenen. Vervolgens aftekenen in hout. Laten controleren.

Oefenen

Voordat de stippen geplaatst worden, moet de cursist laten zien hoe de vlakken afgetekend zijn.

Terugkijken

Zijn de stippen op de juiste plaats aangebracht? Zijn de hoeken en de randen rond gemaakt? Zijn de aftekenlijnen weggeschuurd?

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

diagonaal, diagonalen, linkerkant, rechterkant, gelijke vakjes, het vlak, vlakken, lijnen trekken, de verzinkboor, recht boren, de maat instellen, de maat overbrengen, afwerken, de hoeken de randen

w1

De bekerhouder

werkstuk

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het maken van een bekerhouder

leren meten, aftekenen, uitboren en afwerken van een bekerhouder in MDF

de kolomboormachine, de gatenboor no. 64, de duimstok, het potlood, de steekpasser, de decoupeerzaag, de vijl

1 plaat MDF van 300 x 200 x 12, 1 koffiebeker

Tijd

90

Minuten


Vertel over MDF. Over het werken met de kolomboormachine, Wat is veilig werken met de kolomboormachine.

Demonstratie

Het werkstuk kan goed in fasen gemaakt worden. Eerst kijken we naar het meten en aftekenen. De plaat in de lengterichting aftekenen in twee gelijke stukken. Twee halve cirkels aan de korte kanten trekken. Lengte in vier gelijke delen en de breedte in 3 gelijke delen verdelen. Voor cursisten die moeite hebben met de vele stappen kan een meer stapsgewijze demonstratie en uitvoering worden geregeld.

Oefenen

Stap voor stap voordoen en na laten doen. Cursisten die nog geen les hebben gehad in het technisch tekenen kunnen de opdracht eerst uitvoeren vanuit imitatie van het voorbeeld van de docent. De opdracht kan na behandeling van het lezen van eenvoudige technische tekeningen vanaf tekening gemaakt worden.

Terugkijken

Laat de cursist vertellen welke stappen er achtereenvolgens gezet zijn. Wat viel op? Wat ging lastig?

Registreren

In het algemeen gasan we er vanuit dat een opdracht een aantal keren aan bod komt voordat deze uitgevoerd wordt voor een eindbeoordeling.

Vaktaal

cirkel, halve cirkel, lange kant, korte kant, gelijke delen, uitboren, afwerken

© Leerwerk centrum

w2

De kaasplank

werkstuk

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het maken van een kaasplank

leren meten, aftekenen, zagen en afwerken van MDF

de decoupeerzaag, de winkelhaak, de steekpasser, de duimstok, het potlood, de vijl, het schuurpapier

1 plank MDF 375 x 160 x 12

Tijd

45

Minuten


Vertel over MDF. Gebruikskenmerken, voordelen, nadelen. Aandacht voor het vijlen van MDF in het bijzonder (van het werkstuk af). Is MDF geschikt voor gebruik als kaasplank? Welk materiaal is beter geschikt?

Demonstratie

Steekpasser op 20 mm voor de 1/4 ronding. Werkstuk goed vastzetten bij het gebruik van de decoupeerzaag en bij het afwerken met de vijl.

Oefenen

Aandacht vragen voor de symmetrie, regelmatig kijken en vergelijken hoort bij het werk. De opdracht kan uitgevoerd worden op basis van de aanwijzingen uit de demonstratie. De vorm en de maten worden dan vanuit het 'gevoel' gekozen. Later kan de opdracht ook vanaf een tekening gemaakt worden. Als je zelf een ontwerp maakt voor een kaasplank, hoe ziet dat er dan uit? Kun je dat tekenen? En maken?

Terugkijken

is het werkstuk in evenwicht? Kun je het goed beetpakken? Zijn de randen gelijkmatig en evenwichtig afgewerkt? Is het werkstuk mooi? Is het werken aan dit werkstuk meegevallen? Wat was lastig?

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

symmetrie, kijken, vergelijken, steekpasser, de maat, de kantjes, breken, de vorm, de bovenkant, de onderkant en de zijkant

w3

De kaarsenstandaard

werkstuk

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het zagen en steken van een kaarsenstandaar d

het leren afmeten, aftekenen, zagen, steken en verbinden van de onderdelen van een kaarsenstandaard.

de kapzaag, de winkelhaak, de duimstok, het kruishout, het potlood, de beitel, de rasp, het schuurpapier, de kolomboormachine, de speedboor

1 balk vurenhout van 300 x 50 x 50, 3 stukken vierkant MDF in 12 mm in de maten 110, 90 en 70, 1 pot houtlijm

Tijd

120

Minuten


In deze opdracht proberen we de cursist voor te bereiden op het uitvoeren van een stevig aantal opeenvolgende verschillende handelingen. De praktijkkaarten worden bij de hand gehouden door de cursist tijdens de demonstratie.

Demonstratie

Met name het aftekenen van de kaarshouder vraagt veel aandacht. Veel praten bij de stappen ter verduidelijking helpt bij het krijgen van inzicht. De aftekenstappen zijn op de eerste pagina van de kaart ook toegevoegd aan de rechterzijde. Doe voor hoe al tekenend het midden gevonden kan worden van een vierkant, als hulpmiddel voor het stapelen van de drie vierkanten.

Oefenen

De opdracht kan voor cursisten die moeilijk overzicht houden opgedeeld worden in stappen. De resultaten worden worden per stap beoordeeld. Later kan een herhaling van deze opdracht gedaan worden waarbij alle stappen direct na elkaar gezet moeten worden.

Terugkijken

Door de cursist te laten vertelen hoe het aftekekenen in elkaar zit, wordt het inzicht verdiept. Naast de praktijkoefening kan de cursist aanvullende opdrachten doen in dezelfde sfeer. Bijvoorbeeld een kaarshouder laten tekenen met een iets ander patroon. Dit laten maken is dan een goed aanvullende praktijkopdracht.

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

meten, aftekenen, grootte, even groot, de zaagdiepte, het steken, het afwerken, lijmen

w4

De snijplank

werkstuk

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het maken van een snijplank

het verlijmen van twee soorten hout en het in model zagen, raspen en schuren van de snijplank

2 lijmtangen, de kapzaag, de winkelhaak, de schuurmachine, het schuurpapier, 2 hulplatten, de rasp

5 plankjes licht hout, 5 plankjes donker hout van 400 x 35 x 20, 1 pot watervaste houtlijm

Tijd

60

Minuten


Vertel over het verlijmen van hout en het drogen met behulp van lijmtangen. Het belang van 24 uur drogen Daarna schuren.

Demonstratie

Lat voor lat voorzien van lijm en vervolgens op de hulplat leggen, aandrukken. In het juiste model brengen, lijmklem bevestigen. Controleer of alles vlak en haak is.

Oefenen

Neem voldoende tijd om het werkstuk te laten drogen in de juiste vorm.

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

lijm, lijmklem, lijm aanbrengen, vastlijmen, overtollige lijm, lijm verwijderen, vlak en haaks

w5

Een voetenbankje

werkstuk

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het maken van een voetenbankje

leren zagen, leren steken, boren en monteren van een werkstuk

de kapzaag, het kruishout, de decoupeerzaag, de beitel 16 mm, de winkelhaak, de steekpasser, de drevel, de souvereinboor, de houtboor 3 mm, de accuschroefmachine,

7 latten multiplex 350 x 30 x 9, 1 lat vuren 600 x 290 x 18, 2 latten vuren 240 x 88 x 18, 1 pot houtlijm, de schroeven 3,5 x 35 en de spijkers 1,8 x 30

Tijd

120

Minuten


Zaag naast de aftekenlijn. Ronde vormen met de decoupeerzaag afzagen. Rechte vormen met de kapzaag.

Demonstratie

Wat is multiplex? Hoe wordt het gemaakt en zijn er bepaalde eisen aan de verwerking te stellen? Veiligheid? Hoe pak je een werkstuk als dit aan? Laat de cursist aangeven wat een werkvolgorde kan zijn. Vraag naar de punten die onbekend zijn. Wat zijn de kritieke punten?

Oefenen

Stap voor stap. Elke keer het tussenresultaat bespreken. De eerste keer laten werken met voorgezaagd hout. Een volgende keer vanaf een tekening laten maken en alles zelf op lengte laten zagen.

Terugkijken

Veel keren terugkijken op de stappen die gezet worden. De deelnemer moet verder kunnen werken op een geslaagde 'ondergrond ' van voorliggende handelingen.

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

multiplex, eisen, verwerking, afwerking, afstand tussen latten, aftekenlijn, de mal voor de maat

w6

Een spijkerbak

werkstuk

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het leren zagen met de decoupeerzaag

het leren meten, aftekenen, haaks zagen, voorboren, schroeven, afkrassen met de steekpasser, zagen met de decoupeerzaag, inzetten en lijmen van de bodem en de

de kapzaag, de winkelhaak, het potlood, de duimstok, de accuschroefmachine, het bitje, de decoupeerzaag, de steekpasser, de soevereinboor, het boortje 3 mm, het

1 lat vurenhout 1400 x 100 x 15 , 1 lat vurenhout 800 x 150 x 19, schroeven 3.5 x 40, 1 pot houtlijm

Tijd

120

Minuten


Een oefening waar een aantal handelingen in zijn verweven t.w. midden bepalen, aftekenen, voorboren, lijmen/schroeven, afwerken.

Demonstratie

In de demonstratie vragen we aandacht voor de wijze waarop de verschillende gereedschappen in dit werkstuk toegepast worden.

Oefenen

Eerst zijkant aan elkaar, bodem monteren, handgreep maken, midden van de bak bepalen, monteren. Bij de eerste uitvoering kan gewerkt worden met hout dat al voorgezaagd is op de juiste maat. Bij een vervolgoefening kunnen we aan de cursist vragen om ook dat deel van de opdracht zelf uit te voeren. Na die stap wel even controleren of de maten juist zijn van de onderdelen.

Terugkijken

kijk of de cursist de opdracht heeft begrepen. Laat de opdracht zonodig herhalen. De opdracht moet door de cursist - na de eigen oefening- ook op een eenvoudige wijze besproken kunnen worden. Uit de taal van de cursist blijkt ook het vorderende inzicht.

Registreren


Vaktaal

kapzaag, winkelhaak, potlood, duimstok, accuschroef/boormachine + bit, decoupeerzaag, steekpasser, verzinkboor, boor, op lengte, voorzagen, op maat brengen, inpassen, passen, haaks

© Leerwerk centrum

w7

Een schuurbord

werkstuk

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het zagen van een plaatje multiplex, aftekenen van een stuk vurenhout en deze materialen verwerken tot een schuurbord

het juist meten, aftekenen, zagen met de handzaag, steken met de steekbeitel, het raspen, schaven met de blokschaaf, boren en verzinken

de rasp, de houten hamer, de accuschroefmachine, het bitje, de handzaag, de blokschaaf, het potlood, de duimstok, de winkelhaak, de steekbeitel, de soevereinboor, het

1 handgreep vurenhout 350 x 70 x 34, 1 bord multiplex 400 x 150 x 14, 4 schroeven

Tijd

60

Minuten


Wat is een schuurbord? Waarvoor wordt het gebruikt? Hoe heet dat vak?

Demonstratie

Laat de handelingen zien.

Oefenen

Bij de eerste keer dat dit werkstuk uitgevoerd wordt ligt het accent niet op de precieze maatvoering. Bij de tweede keer kunnen we de cursist vragen om de maten van een tekening te volgen. De beoordelingspunten richten zich dan ook op de juiste maat van elk onderdeel. Als tweede stap kan ook aan de cursist gevraagd worden om de onderdelen afzonderlijk te tekenen. De maten volgen dan de feitelijke maten van het door de cursist gemaakte werkstuk

Terugkijken

Is er veilig gewerkt?

Registreren


Vaktaal

aftekenen, zagen met de handzaag, steken met de steekbeitel, het raspen, schaven met de blokschaaf, boren en verzinken, rasp, houten hamer, accuboor/schroefmachine + bit, handzaag, blokschaaf, potlood, duimstok, winkelhaak, steekbeitel, verzinkboor, boortje 3 mm

© Leerwerk centrum

w8

Kandelaar

werkstuk

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het maken van een houten kandelaar

het leren zagen met de lintzaag, aftekenen, boren en verbinden van onderdelen van een houten kandelaar

de kolomboormachine, de lintzaag, de veiligheidsbril, de steekpasser, de vijl, de boor 22 mm, de duimstok, het potlood, de hamer, de knijptang, de winkelhaak, het

2 platen MDF 100 x 100 x 18,1, 1 lat vurenhout 130 x 100 x 18, de spijkers 1,8 x 30, de schroeven 3,5 x 40, 1 pot houtlijm

Tijd

60

Minuten


Vertel over de werking van de lintzaag, de richting van zagen, veiligheid, stofafzuiging. Laat zien hoe de duvelverbinding toegepast wordt in dit werkstuk.

Demonstratie

Veel aandacht voor veilig werken met de lintzaag. Laat de cursisten begeleid hier aan werken tot het moment waarop er voldoende inzicht en vaardigheid is.

Oefenen

Cursisten kunnen vooraf wat gevoel opdoen bij de werking van de lintzaagmachine op wat resthout. Als de cursist voldoende vertrouwen heeft in de eigen vaardigheid, dan kan deze onder begeleiding aan de slag met deze machine. Als dat niet het geval is kan er handmatig gezaagd worden.

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

de lintzaag, de zaagbeweging, doorlopend, resthout, begeleiding, vrees, angst, gevaar, weet wat je doet, de drevel, een verbinding

w9

Een raam lijmen

werkstuk

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het lijmen van een raam

zorgvuldig lijmen van de onderdelen van een raam, klemmen, borgen met raamstiften en afwerken

de lijmklemmen, de houten hamer, de winkelhaak

2 machinaal voorbewerkte delen vurenhout 500 x 70 x 40, 2 idem 390 x 70 x 40, 4 pennen (aluminium raamstiften), 1 pot houtlijm

Tijd

20

Minuten


In de opdracht gaat het om het leren verbinden van houten onderdelen. Hoe kun je hout verbinden? Welke verbindingsmiddelen ken je? Als een raam klaar is, hoe wordt er dan kracht op uitgeoefend? Als er geen lijm in de verbinding gebruikt is, wat gebeurt er dan met het raam? De raamstift heeft ook een bepaald doel. Waarom gebruiken we die?

Demonstratie

Het werkstuk ligt vlak bij het vastzetten van de lijmklemmen en de controle op de haaksheid.

Oefenen

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

de verbinding, de delen, het geheel, haaks, negentig graden, een hoek, passen, op maat, de overtollige lijm, schoon werken, klopt het, controleren, vlak, haaks, de maat

w10

De kinderstoel

werkstuk

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het meten, zagen en steken, voorboren en verzinken, lijmen en monteren

precies leren werken

de duimstok, het potlood, de handzaag, de kapzaag, de beitel 32, de rasp, de blokschaaf, de accuschroefmachine, de soevereinboor, de boor 3 mm, het schuurpapier, het

1 plaat MDF 350 x 300, 1 plaat MDF 350 x 370, 2 latten vurenhout 580 x 45 x 20, 4 laten vurenhout 280 x 45 x 20, 1 lat vurenhout 300 x 45 x 20, de schroeven 3,5 x 25, 1 pot houtlijm

Tijd

180

Minuten


Welke eisen stel je aan een kinderstoel? Wanneer is een kinderstoel niet goed?

Demonstratie

Oefenen

De opdracht kan eenvoudig gehouden worden door de materialen voorgezaagd aan de cursist te geven. In een tweede ronde kan de cursist zelf alles op maat zagen. In een afrondende opdracht kan de cursist de stoel bijvoorbeeld iets kleiner, hoger of breder maken. Voorafgaand aan een dergelijke oefening moet de cursist wel leren tekenen.

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

de verbinding, de handzaag, de kapzaag, de beitel, steken, gelijk

w11

De fruitschaal

werkstuk

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het zagen, lijmen, klemmen en vormen van een fruitschaal

de cursist leert dat een werkstuk tijd en inspanning vraagt

de lijmklemmen, de sergeanten, de steekpasser, de gutsen, de beitels 25, de beitel 16, de houten hamer, de Dremel, de decoupeeerzaag of de lintzaag, de veiligheidsbril, de

4 balkjes vurenhout 280 x 70 x 40, hulpbalken voor het klemmen

Tijd

240

Minuten


Het werkstuk vraagt veel tijd en inspanning. In die zin is het een goede training in het uithoudingsvermogen.

Demonstratie

De demonstratie bestaat uit twee stukken. In de eerste ronde wordt er gezaagd, gelijmd, geklemd en afgetekend. In de tweede ronde wordt de vorm aangebracht. Daartussen zit minstens 1 dag. De beiteltechniek vraagt ongetwijfeld de nodige aandacht. Veilig werken in een rustig tempo is van belang.

Oefenen

De fruitschaal in deze opdracht is heel elementair van vorm. Daar kan natuurlijk veel op gevarieerd worden.

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

de guts, de hamer, vlak, uithollen, rondom, glad, regelmatig, de afwerking, rond

w12

de kralen

werkstuk

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het bedenken en maken van kralen

de cursist leert om een schets te maken van een denkbeeldige kraal en die zo veel mogelijk handmatig vorm te geven

de beitel, de rasp, het schuurpapier, de kapzaag, de duimstok, het potlood, de houten hamer, de bankschroef, de boor 4 mm, de accuschroefmachine

1 ronde steel beukenhout 500 x 30, 1 metseldraad 300

Tijd

240

Minuten


De cursist wordt gevraagd om een eigen idee voor een kraal vorm te geven. De maat is ongeveer 2 centimeter. De aanpak is vrij. Er zijn dus veel manieren om tot een goed eindresultaat te komen.

Demonstratie

In alle gevallen is het wel handig om vooraf een gat te boren, voordat de kraal z'n vorm krijgt. Vraag aandacht voor de veilige bevestiging van het hout tijdens het vorm geven.

Oefenen

elke kraal doorloopt de stappen: idee, schets, uitvoering

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

w13

Zagen en lijmen

werkstuk

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het verstekzagen en lijmen

leren zagen in verstek, meten, lijmen

de verstekzaag, de klemmen

4 profielen, 1 pot houtlijm, de spijkers

Tijd

30

Minuten


op hoeveel graden wordt de verstekzaag ingesteld voor het maken van een lijst om een rechthoek?

Demonstratie

Oefenen

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

w14

Het slot steken

werkstuk

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het steken van sloten

de cursist kan meten, aftekenen, steken en monteren

de boormachine met aanslag, de vlinderboren 8 en 18, de winkelhaak, de hamer, de steekbeitel 6 en 32, het kruishout, de duimstok, het scherpe potlood, 2 schroevendraaiers

1 balk vurenhout 750 x 400 x 120, 1 slot compleet

Tijd

120

Minuten


Hoe steek je het gat uit? Hoe diep moet het gat worden? Waarvoor gebruik je de vlinderboren? Hoe bepaal je de openingen voor de handgrepen op de deur?

Demonstratie

Oefenen

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

vlinderboor, winkelhaak, steekbeitel, het gat, steken, uitsteken, de diepte, de lengte, de hoogte, afmeten

w15

Het herstellen van een kozijn

werkstuk

oefening in

doel

gereedschap

materiaal

het vervangen van een rot stuk uit een kozijn

netjes vervangen van ee deel van het kozijn met nieuw hout

de kapzaag, de steekbeitel 20 en 26, de duimstok, het potlood, het kruishout, de winkelhaak, de houten hamer

1 beschadigd kozijn vurenhout 300 x 70 x 40, 1 lat vurenhout 120 x 30 x 15, 1 pot houtlijm

Tijd

120

Minuten


Bepaal de plaats en de grootte van het te verwijderen stuk hout. Werk strak.

Demonstratie

Oefenen

Terugkijken

Registreren

Vaktaal

© Leerwerk centrum

kapzaag, steekbeitel, beschadigd kozijn, de maat overnemen, inzagen, steken, de beitel laag vasthouden, snijden

w16

Waarom schaaf je hout? Bekijk een aantal latten en balkjes met 1 oog en bespreek of deze vlak en haaks zijn. Laat dit ook door de cursisten doen

Recommend Documents