“Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?” Yvon Verstappen Manon Sentjens Danielle van Gemert Stefannie van den Bungelaar
2167995 2172828 2144458 2164022 1W
9 januari 2011
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
INHOUD 1. Inleiding
3
2. Wat is guerrilla marketing?
4
2.1 Guerrilla marketing 3. De ontwikkeling en de geschiedenis van guerrilla marketing 3.1 De toekomst 4. Hoe zetten bedrijven guerrilla marketing op? 4.1 Do’s & don’ts 5. Bekende voorbeelden uit de praktijk 5.1 5.2 5.3 5.4
Case: Case: Case: Case:
Gele Kabouters Krassen op je auto De gouden koets van Brand DutchDress Bavaria
7 7 9 10 12 12 13 13 14
6. De effecten van guerrilla marketing
15
3.1 Positieve effecten 3.2 Negatieve effecten
15 16
7. Marketingcampagne vs. Guerrilla marketing 6.1 Verschillen
18 18
8. Social media
20
9. Conclusie
21
Bronnenlijst
22
Interview
25
Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
2
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
1. Inleiding Herinnert u zich de ingepakte flitspalen langs de snelwegen nog? Vorig jaar rond sinterklaas was Nederland in rep en roer. Op de radio, in de dagbladen en zelfs op tv konden ze er niet over ophouden. Iedereen praatte erover en niemand wist waar ze vandaan kwamen. Na dagen van onduidelijkheid bleek dat de makers van het energiedrankje Go-Fast de dader van deze ludieke actie waren. Ze wilden hiermee duidelijk maken dat ‘snel gaan’ in tijden van files niet meer kan. Dit is een goed voorbeeld van een guerrilla marketing campagne die veel publiciteit opleverde. Dit is het onderwerp van ons essay. Voorgaand aan dit essay heeft ieder van ons een individueel essay geschreven. Voor onze nieuwe opdracht werd ons gevraagd een gezamenlijk essay te schrijven. Dus we moesten een individueel essay kiezen en deze verder uitwerken. We hebben gekozen voor het essay over guerrilla marketing, omdat we dit een interessant, leuk en innovatief onderwerp vinden waar je veel praktijkvoorbeelden bij kan gebruiken. Toen we het essay over guerrilla marketing gezamenlijk bekeken, kwamen we meteen op leuke ideeën die we in ons essay konden verwerken. Voor dit essay kregen we de opdracht een interview af te nemen met iemand uit het communicatie vakgebied. Zo kwamen we op het idee om een bedrijf te zoeken die guerrilla marketing campagnes ontwikkelt. We kwamen terecht bij ‘De Combinatie Van Factoren’ en mochten hier Niels Braat interviewen. Hij is account director bij dit bedrijf. De informatie die we van hem krijgen, willen we in ons essay verwerken. In dit essay wordt er naar antwoorden gezocht om uiteindelijk de centrale vraag te kunnen beantwoorden. De centrale vraag luidt als volgt: ‘Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?’ Om de centrale vraag te kunnen beantwoorden is dit essay verdeeld in verschillende hoofdstukken. In deze hoofdstukken zullen o.a. de definitie van guerrilla marketing, de positieve en negatieve effecten en bekende praktijkvoorbeelden besproken worden. Welke bedrijven kiezen voor guerrilla marketing en waarom? En hoe doen zij dat dan? Verzinnen ze hun acties zelf of laten ze dat doen door een gespecialiseerd reclamebureau? Wat zijn de verschillen tussen een gewone marketing campagne en een guerrilla marketing actie? Dit zijn allemaal vragen die in dit essay aan bod zullen komen.
Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
3
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
2. Wat is guerrilla marketing? Vroeger werd marketing vooral ingezet om de consument in aanraking te laten komen met een product. Later werd het door de vele concurrenten die op de markt kwamen ook steeds belangrijker om mensen te overtuigen van je product. Door de vele advertenties waar we tegenwoordig mee geconfronteerd worden, wordt het voor bedrijven steeds lastiger om op te vallen. Daarom bedenkt men steeds nieuwe manieren om op te vallen bij hun doelgroep: buzz, viral, ambush, stealth, grassroots en guerrilla. Om een duidelijker beeld te krijgen van de reclamemogelijkheden van nu, worden hieronder de bekendste even kort toegelicht. Buzz De letterlijke betekenis van buzz is “gonzen” of “rond fluisteren”. Het doel van buzz is het ontwikkelen van mond tot mond reclame. Bedrijven willen via buzz graag free publicity creëren. Bij buzz marketing wordt een reclamecampagne bedacht waarvan het de bedoeling is dat mensen een boodschap gaan verspreiden. Hierdoor ontstaat veel publiciteit. Wanneer buzz marketing op internet wordt gebruikt (bijvoorbeeld een filmpje) is het viral marketing. Viral marketing “De definitie van viral marketing is: verspreiding van een reclameboodschap via het internet die steunt op het mechanisme van mond-tot-mondreclame.” 1 De naam “viral” komt van virus. Dit komt doordat bij viral marketing het aantal ontvangers van de boodschap exponentieel toeneemt. Dit gebeurt ook bij een virus. Het doel van viral marketing is om een merk bekender te maken, met behulp van bekende sociale netwerken (bijvoorbeeld twitter, hyves en facebook). Als het goed uitgevoerd wordt, kan er een groot publiek bereikt worden en zullen de kosten laag blijven. Viral marketing is populair, omdat het makkelijk is om een bericht door te sturen. Een goed voorbeeld van viral marketing is Hotmail. Bij Hotmail kun je gratis een email account aanmaken. Vervolgens komt er wanneer je een email verstuurd bij ieder bericht wat je verstuurd: “Get your e-mail at hotmail.com” te staan, waardoor meerdere mensen een Hotmail account aanmaken. Een groot voordeel van viral marketing is, dat het lage kosten met zich meebrengt. Het is erg goedkoop. Ook heeft viral marketing een snelle verspreiding ten opzichte van de “oude” media. Verder sluit het goed aan op specifieke doelgroepen, zoals jongeren, omdat zij veel actief zijn op het internet. Ambush Ambush marketing is: “de verzameling van activiteiten van een organisatie die zich niet officieel als sponsor aan een ander organisatie heeft verbonden, maar via haar marketingactiviteiten wel doet voorkomen dat deze relatie bestaat.” 2 Het doel van ambush marketing is de sportverbintenis van de concurrent verminderen om zelf gerelateerd te worden aan het object.
1
Internetencyclopedie
2
HBO-kennisbank
Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
4
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
Bij ambush marketing profiteert een bedrijf dat geen sponsor is, van de media aandacht. Het voordeel hiervan is dat je zelf niet al te veel geld kwijt bent voor de sponsoring en je kunt veel free publicity creëren. Een voorbeeld van ambush marketing is de stunt van Bavaria bij het WK 2010. Tijdens het WK bracht Bavaria een oranje jurkje op de markt. Hierop stond het logo van Bavaria in het klein vermeld maar het jurkje was wel zodanig door iedereen als “Bavaria jurkje” te herkennen. Tijdens een WK voetbalwedstrijd deed Bavaria een stunt. Ze lieten 10 meisjes in de voetbalstadions dansen in deze jurkjes en Bavaria verkreeg door deze stunt veel aandacht in de media. Mede doordat FIFA de meisjes vasthield na de wedstrijd, heeft Bavaria voor deze stunt veel aandacht in de media gekregen. Stealth Stealth is een bijzondere manier van communicatie. Wat deze communicatievorm bijzonder maakt is dat de consument niet weet dat hij of zij met een reclameboodschap geconfronteerd wordt. Het wordt vaak in verwarring gebracht met guerrilla marketing, omdat hierbij de consument ook niet direct in de gaten heeft dat hij of zij met een reclameboodschap te maken heeft. Stealth marketing wordt steeds populairder. Stealth marketing wordt net als guerrilla marketing “onopvallend” genoemd. Een voorbeeld van stealth marketing is wanneer een bedrijf zelf een blog start, en op deze blog berichten schrijft over het product. Andere mensen weten dan niet dat het bedrijf achter deze blog zit. Een ander voorbeeld van stealth marketing is wanneer acteurs worden ingehuurd en zich voor doen als “gewone” burgers. Zo huurde een bekend bedrijf een keer acteurs in die zich voordeden als toeristen met een nieuwe camera. Deze “toeristen” werden op mensen afgestuurd met de vraag of ze een foto van hun wilde maken. Zo kwam de burger, zonder het zelf te weten, in aanmerking met het product. Het doel van Stealth is mond-tot-mond reclame voor een bedrijf creëren.
2.1 Guerrilla marketing In dit essay zal er verder op guerrilla marketing worden ingegaan. Het begrip ‘guerrilla marketing’ is in 1983 bedacht door Jay Conrad Levinson. Maar wat houdt guerrilla marketing nou precies in? Guerrilla Guerrilla is het Spaanse woord voor ‘oorlogje’. Het woord guerrilla wordt gebruikt om een bepaald type oorlog te beschrijven waarbij kleine groepen strijders een veel groter leger effectief op afstand weten te houden. Marketing De term marketing wordt op Wikipedia beschreven als het geheel van alle activiteiten die erop gericht zijn de ruil van producten of diensten te bevorderen. ‘Guerrilla marketing is een strategisch doordachte overval via een onconventioneel medium, doe op een onvoorspelbaar moment, op een originele relevante manier en op het juiste moment bij de juiste doelgroep sympathie en een onvergetelijk wauw-effect opwekt voor een merk, mening, dienst of product. Het toeslaan vanuit een onverwachte hoek en op een onvoorspelbaar moment.’ 3 Guerrilla marketing is dus een vorm van marketing waar met weinig ‘wapens’ en een klein budget, groot resultaat behaald wordt. Een vereiste van guerrilla marketing is 3
Hospes, C.
Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
5
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
anders denken, ‘out of the box’ denken. Je moet anders zijn dan de rest, je kunnen onderscheiden van de rest. ‘Out of the box denken’ is letterlijk vertaald: ‘buiten de doos denken’. Oftewel, denken buiten het bestaande kader van de organisatie, denken op een creatieve manier. Op creatieve ideeën komen kan bijvoorbeeld gebeuren door het maken van een brainstorm of een mindmap. Het is belangrijk om verder te denken dan alleen oude marketingtechnieken, en met iets “nieuws” te komen. Daarom is guerrilla marketing vaak ook grappig, schokkerend, gek, onvoorspelbaar, maar vooral heel origineel. Omdat het vaak de kleinere bedrijven zijn die de grotere bedrijven proberen te ‘bevechten’ wordt hier de term guerrilla ‘opgeplakt’. Maar ook de grotere bedrijven zoals: Bavaria en Go-fast beseffen dat guerrilla marketing veel effectiever kan zijn dan al die dure marketingcampagnes. Kijk bijvoorbeeld naar het voorbeeld dat ik in de inleiding gebruik. Go-Fast heeft op Red Bull na de meeste omzet van alle energiedranken in Nederland. En toch kiezen zij ervoor geen tienduizenden euro’s te besteden aan een marketingcampagne, maar zetten zij een guerrilla marketing ‘stunt’ in ter promotie van hun product. Dit doen ze niet omdat ze geen budget hebben voor het voeren van een marketingcampagne, maar dit doen zij bewust. Omdat ze weten dat dit veel meer effect heeft. Dagen lang was Nederland in rep en roer om de zogenaamde ‘ingepakte flitspalen’. Op internet, op de radio en zelfs op tv. Overal hadden ze het erover. En dit was nou precies wat het bedrijf wilde bereiken met hun guerrilla marketing actie: in een korte tijd veel media-aandacht of aandacht van publiek behalen. Go-Fast kreeg van beide aandacht, een slimme zet dus! Een soortgelijke guerrillacampagne verzin je natuurlijk niet zomaar. Hier is wel wat creativiteit voor vereist. Veel bedrijven schakelen hier dan ook een gespecialiseerd reclamebureau voor in.
Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
6
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
3. De ontwikkeling en de geschiedenis van guerrilla marketing Guerrilla marketing is pas populair sinds het einde van de jaren 70. Daarvoor ging adverteren meestal om grote bedragen en grote belichting. Het ging de adverteerders om de winst en om nieuwe klanten voor hun product of bedrijf te winnen. Het grootste doel was om de doelgroep te informeren en niet om ze te vermaken of bezig te houden. Ze wilden de doelgroep informeren via posters, kranten, radio en televisie spotjes. Later begonnen de adverteerders te merken dat hun adverteertechnieken niet meer zo effectief waren. Het publiek was te lui om een advertentie goed op te nemen dan eerdere generaties. In de jaren 70 was de adverteerders wereld toe aan een revolutie. Die revolutie kwam toen Jay Conrad Levinson in 1984 een boek uitbracht: Guerrilla marketing. Dit boek ging over groots adverteren met een kleine investering. Toen het boek werd uitgebracht gebruikten veel kleine ondernemers de concepten uit het boek. De gedachte achter guerrilla marketing was niet om het publiek te informeren, maar om ze nieuwsgierig te maken naar een geheim. Hoe creatiever de campagne is, hoe meer aandacht hij krijgt. De ideeën van Levinson zijn jaren gebruikt door kleine bedrijven, zodat ze kunnen concurreren tegen grote bedrijven. Voor het eerst in de adverteerders wereld, was het mogelijk voor kleine bedrijven om evenveel aandacht te krijgen dan de grote bedrijven. Gewoon door creatief, persoonlijk en onverwachts te zijn. Een van de eerste guerrilla marketing campagnes is de ‘’buy me a drink’’ club girls in 1980. Als je in een club bent waar een nieuw drankje is, is er een kans dat je een dame tegenkomt die je de oren van het hoofd praat over een bepaald soort merk wodka (het nieuwe drankje). Als ze hier constant over heeft gepraat en een paar van deze drankjes heeft genuttigd, is ze opeens verdwenen terwijl jij verward achterblijft waarom ze zo een fan is van dat onbekende merk. Je bent ge-guerrillad. Deze vorm van guerrilla marketing komt nog steeds voor. Guerrilla marketing acties zijn niet meer effectief als de tactieken bekend zijn. Daarom moeten bedrijven blijven veranderen en creatief zijn, want hun toekomst ligt in de handen van hun creativiteit en onvoorspelbaarheid.
3.1 De toekomst Guerrilla marketing is de topper van adverteren geweest de afgelopen jaren. Maar zoals alle adverteertactieken zal guerrilla marketing uiteindelijk ook zijn effectiviteit verliezen en vervangen worden door het volgende grootse marketing concept. Omdat we tegenwoordig overspoeld worden met reclame, hebben we geleerd om het te negeren. We kunnen gemakkelijk langs een billboard lopen waar heel groot een merk opstaat, zonder dat we het opmerken en als je thuis tv kijkt, kun je de commercials ook overslaan. Toen guerrilla marketing geïntroduceerd werd, was dit een manier om toch weer aandacht te trekken van het publiek dat andere advertenties negeerde. Een goede guerrilla campagne kan het publiek overtuigen, ook al duurt het maar even. Door middel van guerrilla marketing kunnen bedrijven een betere concurrentie vormen door tactieken die eerder niet bekend waren. Tegenwoordig is guerrilla marketing nog steeds zo succesvol als in 1980. Het helpt kleine Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
7
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
bedrijven om evenveel aandacht te krijgen als de grote bedrijven. In de toekomst zou het leuk zijn als guerrilla marketing een andere wending kreeg, zodat het meer persoonlijk wordt. We zien al dat merken publiek adverteren. Bijvoorbeeld door: mee te doen aan forum discussies, hun Twitter account up-to-date houden en artikelen schrijven voor kranten, tijdschriften en blogs. Een persoonlijke relatie met het publiek opbouwen kan de beste marketing verandering zijn in de toekomst, want door de komst van het internet kunnen advertenties veel persoonlijker gemaakt worden. Het zal altijd leuk blijven om na te denken over een goede guerrilla marketing campagne, maar het zal in de toekomst niet meer gebruikt worden. Het zal eerder minder gebruikt worden omdat mensen al snel denken dat het een reclamestunt is en daardoor verliest het zijn effectiviteit.
Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
8
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
4. Hoe zetten bedrijven guerrilla marketing op? Zoals eerder al verteld, is voor een goede guerrilla marketingcampagne veel creativiteit vereist. Daarom schakelen veel bedrijven een gespecialiseerd reclamebureau in voor het bedenken van een goede guerrillacampagne. Een goed voorbeeld van een reclamebureau dat gespecialiseerd is in guerrilla marketing is New Message. Zij bedenken krachtige en slimme campagnes die optimaal benut worden door gebruik te maken van alles en iedereen om ons heen. Zo bedachten zij o.a. de campagne van Suitsupply waarbij sexy mannen in ondergoed stonden te liften, op weg naar Suitsupply. New Message is in 2000 opgericht door Hubert van Wensen en Hugo Rutter. Volgens Hubert moet je voor het bedenken van een goede campagne rekening houden met 3 O’s, te weten: onvoorspelbaarheid, originaliteit en onvergetelijkheid. Vooral dat laatste is belangrijk: ‘Die man in onderbroek langs de snelweg gezien? Echt, die vergeet je misschien je hele leven niet meer.’ Guerrilla marketing is bij uitstek geschikt voor de kleinere bedrijven omdat het goedkoop is en toch een groot bereik heeft. Maar hoe verzin je een goede guerrilla marketingactie? Volgens Lieke Spapens en Jeroen Huisman van reclamebureau De Combinatie van Factoren zijn de belangrijkste ingrediënten voor een geslaagde guerrilla marketingactie: 1. Een duidelijke aanleiding Als je met een guerrilla marketingactie wilt zorgen voor extra gebruikers/kopers van je product of dienst moet je er wel voor zorgen dat deze producten en diensten in orde zijn. Anders schaad je het vertrouwen van de consument. Maar dat is niet alles. Er moet ook een concrete aanleiding voor de actie zijn. Je zou guerrilla marketing bijvoorbeeld kunnen gebruiken ter aankondiging van een nieuw product, een nieuwe huisstijl of een kortingsactie. 2. Originaliteit Wanneer je met een guerrilla marketingactie echt wilt opvallen moet je wel met iets origineels komen. Dit betekent niet dat je met een massa aan promotiemiddelen moet komen opdraven. Één origineel, opvallend middel kan al genoeg zijn. Kijk maar naar de Mobiele Kassa van Dirk van den Broek. Met deze omgebouwde ‘SRV’ wagen die bij willekeurige supermarkten werd geplaatst konden mensen d.m.v. een scanapparaat laten checken wat hetzelfde merkproduct bij Dirk van den Broek zou hebben gekost. 3. Relevante informatiedrager Ook is het belangrijk dat je promotiemiddel (informatiedrager) wordt gelinkt aan je merk of product. Dit kan gerealiseerd worden door bijvoorbeeld de bedrijfsnaam op het product te vermelden. Maar toch is dit niet altijd het beste om te doen. Tele2 heeft bijvoorbeeld met een van hun acties heel wat onrust gezaaid door pas een week later bekend te maken dat zij de ‘boosdoener’ waren. Dit heeft heel wat extra free publicity opgeleverd. 4. Wees sympathiek Je moet de doelgroep niet het gevoel geven dat er iets aan ze opgedrongen wordt, maar je moet ze op een leuke manier lokken. Je moet op een positieve manier opvallen. Dit wil overigens niet zeggen dat een guerrilla-actie niet gek mag zijn. Sommige acties zijn Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
9
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
bijvoorbeeld wettelijk verboden, zoals: wildplakken of graffiti op muren spuiten. Waar de grens nu echt ligt is afhankelijk van wat je doelgroep ervan vind. Het is dus belangrijk dat je je inleeft in de doelgroep. 5. De juiste plek en het juiste tijdstip Het is vanzelfsprekend dat een guerrilla-actie op de plek gehouden moet worden waar de doelgroep zit. Maar de timing van de actie is ook belangrijk. Zo werden bijvoorbeeld de gele kabouters, waar ik in het volgende hoofdstuk verder op in ga, voor het weekend geplaatst, want in het weekend pikt de media het niet op. Ook heeft de actie voor het WK plaatsgevonden, want tijdens het WK zit niemand op kabouters te wachten. De actie hoeft ook geen weken te duren, op een gegeven moment heeft men er geen aandacht meer voor en je wilt mensen natuurlijk niet irriteren met jouw actie. 6. Het spel met de media Het belangrijkste doel van een guerrilla-actie is zoveel mogelijk free publicity genereren. Je wilt natuurlijk wel dat wanneer je veel tijd in een campagne hebt gestoken dat hij dan ook door de media wordt opgepikt. Toch blijft dat altijd maar de vraag. Daarom is het belangrijk dat je contacten met bijvoorbeeld journalisten goed onderhoud. 7. Een flexibel scenario Tot op zekere hoogte is het verloop van een guerrilla-actie te sturen, zoals bijvoorbeeld de media-aandacht. Ook is het belangrijk dat je voorafgaand aan de actie de risico’s in kaart brengt. 8. Blijven prikkelen Als je eenmaal de aandacht met een guerrilla-actie hebt getrokken is het verstandig daar slim op in te spelen. Bijvoorbeeld door een kortingsactie of iets dergelijks aan de campagne te koppelen. Daarnaast is het ook belangrijk om de aandacht vast te houden. Het is dus slim zo nu en dan je gezicht weer te laten zien via campagnes. Om een guerrilla marketing campagne te laten slagen is het dus belangrijk dat je bovenstaande punten in je achterhoofd houdt. Mocht een bedrijf hun campagne uitbesteden aan een reclamebureau, dan zal het reclamebureau zich over het algemeen ook zoveel mogelijk aan deze punten houden.
4.1 Do’s & don’ts Do’s -‐ -‐ -‐ -‐
-‐ -‐
Je moet origineel zijn. Je moet onverwacht en onvoorspelbaar zijn. De guerrilla marketing actie moet wel iets te zeggen hebben en het moet aansluiten bij het product. De guerrilla actie moet op de juiste plek en moment komen. Je kunt hier bijvoorbeeld denken aan: veel mensen in de buurt, inspelen op actualiteit en aansluiting bij productlancering. Verder moet je ook nadenken of er niet heel belangrijk ander nieuws is. Als er een oorlog is uitgebroken, gaat de pers echt niks over gele kabouters schrijven. Je moet van tevoren goed nadenken over de risico’s. Je moet vaag zijn, zodat mensen het spannend vinden en gaan nadenken over Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
10
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
-‐ -‐
wat het kan zijn. Je moet zorgen dat er pers is op de plek waar de actie gehouden wordt. Wakker de sensatie een beetje aan op internet door zelf te beginnen met bijvoorbeeld twitteren of een blog schrijven over de guerrilla actie. Als de gele kabouters bijvoorbeeld net zijn neergezet, moet je meteen iets twitteren over die gele kabouters in de hoop dat mensen je volgen en ook reacties gaan plaatsen.
Don’ts -‐ -‐ -‐ -‐ -‐
Herhaal geen acties die al een keer zijn geweest. Voer geen acties uit waarbij mensen in gevaar komen. Er mogen geen doden of gewonden vallen. Dit levert negatieve publiciteit op. Doe geen guerrilla actie om maar iets te doen. Het idee van de guerrilla actie moet niet van tevoren al uitlekken. Dus je moet het eigenlijk voor zoveel mogelijk mensen geheim houden. Doe geen dingen die dwars op de kernwaarden van je bedrijf staan. Als je bijvoorbeeld zegt milieu bewust te zijn, moet je geen 100 vliegtuigen over Nederland laten vliegen, want dan ben je niet geloofwaardig.
Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
11
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
5. Bekende praktijkvoorbeelden In de voorafgaande hoofdstukken zijn er al heel wat voorbeelden van guerrilla marketing voorbij gekomen. In dit hoofdstuk zullen we een aantal geslaagde voorbeelden van deze ludieke marketingvorm uitgebreid bespreken.
5.1 Case: Gele kabouters Waar kwamen die duizenden gele kaboutertjes die in april 2006 Abcoude overspoelde toch vandaan? En het bleef niet alleen bij Abcoude, al snel volgde andere steden in Nederland, België, Luxemburg en Zweden. Op de ongeveer 30 centimeter hoge kabouters zat een sticker geplakt met daarop de volgende site: they-do-exist.com. Men was zo nieuwsgierig geworden naar waar onze gele vrienden toch vandaan kwamen dat ze de website massaal bezochten. De site werd zelfs zoveel bezocht dat hij overbelast raakte. Men vond de gele kabouters zo leuk dat ze mee naar huis werden genomen en zelfs op marktplaats te koop aangeboden werden. Naast het enthousiasme van de bewoners werd ook de media nieuwsgierig naar de gele kabouters. Er werd over niets anders meer gepraat. Televisiezenders als RTL, maar ook dagbladen en de radio probeerde te achterhalen wat het nut was van die kabouters. Waar zouden die gele kabouters toch vandaan komen? Ongeveer anderhalve week nadat de kabouters in Abcoude werden geplaatst werd onthuld wie de ‘schuldige’ was. Parlino (een bedrijfsonderdeel van Tele2) wilde met deze actie een nieuwe dienst bij een groot publiek introduceren. En dat is ze gelukt. Direct na de bekendmaking dook de media er boven op. Tijdens het nieuws werd de onthulling uitgebreid besproken en de kranten stonden er vol van. De dienst genaamd VOIP staat voor Voice Over IP (spraak over data netwerken). De naam zegt het eigenlijk al. VOIP is een dienst waarmee je via je computer kunt bellen met andere VOIP gebruikers. En tegen betaling kan je hiermee ook naar vaste en/of mobiele nummers bellen. Zoals vele bedrijven die guerrilla marketing toepassen heeft ook Tele2 ervoor gekozen een reclamebureau in te schakelen. Het reclamebureau achter deze ludieke guerrillaactie was De Combinatie van Factoren. Lieke Spapens (managing director): “Het heeft waanzinnig veel free publicity opgeleverd. De managing director van Parlino kreeg zelfs een paar minuten zendtijd van het RTL Nieuws om over de nieuwe dienst te vertellen.” Geen wonder dat Parlino er dankzij al deze publiciteit vele gebruikers bij heeft gekregen. De kosten voor deze actie vallen tegenover alle promotie en naamsbekendheid die ze eraan over hebben gehouden volledig in het niet. Een goed voorbeeld dus van een zeer geslaagde guerrilla marketingcampagne.
Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
12
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
5.2 Case: Krassen op je auto Je zult het maar meemaken. Kom je na een dag hard werken bij je auto aan, zie je tot je grote schrik dat hij vol zit met flinke krassen. VrijVerzekerd zorgde medio 2009 voor heel wat opschudding. Deze online verzekeraar wilde naamsbekendheid opbouwen en bedacht in samenwerking met Novocortex (een reclamebureau dat gespecialiseerd is in online marketing campagnes) een guerrilla marketing campagne. Ze plakten stickers met daarop krassen op dure auto’s, waardoor het van een afstandje leek alsof er flinke krassen op zaten. In werkelijkheid waren het krassen die geprint waren op Static Paper. Dit zijn stickers die door hun statische elektriciteit blijven plakken en makkelijk verwijderbaar zijn. Op de stickers stond de volgende tekst: “Schadeafhandeling is bij ons net zo makkelijk als het verwijderen van deze sticker. Verzeker je auto op VrijVerzekerd.nl en bespaar 10 – 49% op je premie.” VrijVerzekerd had een zeer beperkt mediabudget en koos voor de ‘Krassen op je auto’ campagne. En dit heeft goed uitgepakt. De stickers werden vooral op duurdere auto’s geplakt omdat VrijVerzekerd hogere kortingen geeft voor de duurdere automerken zoals: Audi, Toyota en Volvo. De reacties van de ‘gedupeerden’ werden gefilmd en vervolgens op YouTube geplaatst. Dit leverde meer dan 10.000 kijkers op en bereikte nummer 29 in de YouYube ranking van de meest bekeken humor video’s in Nederland. Maar daar bleef het niet bij. Het dagelijkse verkeer op de website van VrijVerzekerd verdrievoudigde en de bezoekers bleven gemiddeld 20% langer op de site. Dit is dus een mooi voorbeeld van guerrilla marketing op het internet. De campagne kostte niet meer dan 1.000 euro maar behaalde toch een groot resultaat. Je haalt een originele stunt uit, zet dit vervolgens op YouTube en je filmpje behoort opeens tot een van de meest bekeken humor video’s van Nederland. Niet slecht voor een online verzekeraar.
5.3 Case: De gouden koets van Brand Een klassiek voorbeeld. We schuiven tijdens Prinsjesdag een dranghek opzij. En rustig paraderen we met een enorme Gouden Krat achter de Gouden Koets aan. Het klinkt simpel, maar niets is minder waar. Reclamebureau New Message kreeg van het biermerk Brand de opdracht zoveel mogelijk free publicity te genereren via guerrilla marketing. Ze bedachten de gouden koets van Brand. Hiervoor hebben ze een oude koets omgetoverd tot een reusachtige gouden krat. Om deze actie te laten slagen moest er nogal wat gebeuren. Ze moesten plattegronden bestuderen. Ze hebben televisiebeelden van Prinsjesdag opgevraagd om te kijken vanaf welk standpunt de camera’s filmden en de krat dus het beste in beeld zou komen. Verder hebben ze getrainde paarden gehuurd en deze de dag voor Prinsjesdag gestald in een manege achter het Lange Voorhout, waar Prinsjesdag zich afspeelt. Pas vlak voor de binnenkomst van de Gouden Koets kwam de Gouden Krat tevoorschijn. ‘We hebben gewoon een dranghek opzij geschoven en zijn het Lange Voorhout Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
13
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
opgereden en echt, niemand die ingreep. Ook niet de twee bewakers bij dat drankhek.’4 Zo kon de Gouden Krat ongestoord achter de Gouden Koets aanrijden voor de ogen van vele toeschouwers, miljoenen televisiekijkers en een leger pers. Agenten en marechaussees begonnen haastig te bellen maar niemand greep in. Deze actie was gedoemd te mislukken maar het tegendeel werd bewezen. Voor deze actie kreeg Brand een boete van €1000,- opgelegd. Maar voor dat geld kwam de Gouden Krat wel maximaal in beeld in Prime Time en zagen miljoenen tv-kijkers de Gouden Krat voorbij komen.
5.4 Case: DutchDress Bavaria Iedereen herinnert zich vast het WK van 2010 nog. En dan spreek ik met name over de dames die in Bavaria jurkjes op de tribune van de wedstrijd Nederland – Denemarken verschenen. Deze actie van Bavaria, die overigens geen sponsor van het WK was, zorgde voor heel wat ophef. De Bavaria dames kwamen het stadion binnen verkleed als Deense supporters, maar na de eerste helft gingen de rood-witte kleren uit en kwamen de oranje jurkjes tevoorschijn. Dit kon de FIFA niet waarderen en verwijderde in totaal 36 vrouwen uit het stadion en er werden zelfs 2 vrouwen opgepakt om vervolgens 2 uur in een cel te verblijven. En alsof dat nog niet erg genoeg was stond de dames ook nog een rechtszaak te wachten met het risico om voor 6 maanden de cel in te gaan. Een levend billboard, zo noemde de FIFA de groep dames in oranjejurkjes. Om de bierfabrikant Budweiser, een van de WK-sponsors, te beschermen besloot FIFA de dames in oranje jurkjes (hardhandig) te verwijderen uit het stadion. Deze campagne was een vooropgezet plan van Bavaria, ondanks dat ze dit ontkennen. De naam Bavaria staat niet op de jurkjes, maar op de achterkant van het jurkje is wel het logo van Bavaria te vinden. Deze guerrilla marketing campagne was een redelijk briljante actie, er is voor miljoenen aan publiciteit gegenereerd. Maar als er vrouwen gearresteerd worden en dreigen in de cel te belanden, kan deze publiciteit veranderen in negatieve publiciteit. Mede door deze reden heeft Bavaria besloten de campagne te staken en in de volgende wedstrijden geen Bavaria-Babes meer in te zetten. Naar onze mening had Bavaria beter rekening moeten houden met de gevolgen die de campagne met zich mee kon brengen. Ze waren er immers van op de hoogte dat sluikreclame in Zuid-Afrika verboden is.
4
Hubert van Wensen
Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
14
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
6. De effecten van guerrilla marketing Guerrilla marketing campagnes leveren niet altijd alleen maar positieve effecten op. Zo zijn er zijn bijvoorbeeld steden die niet erg gesteld zijn op een verstoring van de publieke ruimte. Zo had het Amerikaanse bedrijf IBM in 2001 de straten van San Francisco laten beschilderen met de slogan ‘Peace, love and Linux’. Het stadsbestuur was hier niet blij mee en legde een boete van 120.000 dollar op. De vraag is echter of het dat niet waard is geweest? Er wordt namelijk nu nog steeds over die actie gepraat. Dit was met een ‘gewone’ marketingcampagne waarschijnlijk niet gebeurd, bovendien ben je bij een ‘gewone’ marketingcampagne meer geld kwijt dan bij een guerrilla marketing campagne. In dit hoofdstuk bespreken we de positieve en negatieve effecten van guerrilla marketing.
6.1 Positieve effecten Free publicity Een goede en leuke guerrilla-actie levert vaak free publicity op. Free publicity is (bijna) gratis publiciteit voor een bedrijf. Een bedrijf krijgt, bij een opvallende guerrilla-actie, gratis media-aandacht in de vorm van een krantenartikel, een radio uitzending, etc. Een goed voorbeeld hierbij is de actie van het Amsterdamse Hans Brinker Budget Hotel. Dit hotel werd gezien als een soort ‘hel’ hotel, waar het zwart zag van condooms en lege drankflessen. Het hotel prikte vlaggetjes in hondendrollen met daarop de tekst: ‘More of this at our main entrance.’ Ze hebben dankzij de vlaggetjes in hondendrollen op een ludieke manier de aandacht van de doelgroep getrokken. Dit leverde waanzinnig veel free publicity op. CNN maakte zelfs filmopnames, waarmee backpakkers (de doelgroep van het hotel) internationaal werden bereikt. Lage kosten Een guerrilla-actie kan erg goedkoop zijn. Met een budget van nog geen 1.000 euro heeft de maatpakken winkel SuitSupply zichzelf goed weten te presenteren. Tien knappe mannen stonden in hun onderbroek langs de A4. Ze hielden een bordje met de tekst SuitSupply vast en zo trokken ze de aandacht van vele automobilisten. Naast de automobilisten trok het ook de aandacht van onder andere Radio 538. Al snel kende iedereen de maatpakken winkel SuitSupply. De kosten voor deze reclame campagne waren vele malen minder dan bij een reguliere reclame campagne, terwijl hetzelfde effect werd bereikt. Je kan een guerrilla marketing actie zo goedkoop of zo duur maken als je zelf wilt. Het gaat erom dat je creatief denkt en deze creativiteit op een ludieke manier toepast. Groot bereik Het effect van een guerrilla-actie kan erg verschillen. De ene keer worden er veel mensen bereikt, de andere keer vrijwel niemand. Hoeveel mensen er worden bereikt met de actie hangt van een aantal factoren af. Een belangrijke factor is de aandacht die de media schenkt aan de actie. Wanneer er veel over de actie geschreven wordt, bereik je natuurlijk veel meer mensen dan wanneer er haast niets over de actie in de media komt. Een andere factor is de grootte van de actie. Wanneer een guerrilla-actie door heel het land gehouden wordt, zal het bereikte aantal mensen veel hoger zijn dan wanneer de actie maar op een plaats wordt gehouden. Wanneer er met de bovenstaande factoren rekening wordt gehouden zal guerrilla marketing voor een ontzettend groot bereik zorgen. Dit is natuurlijk wat een bedrijf uiteindelijk wil bereiken. Andere manier Nog een positief effect van guerrilla marketing is dat je op een andere manier mensen Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
15
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
bezig kunt laten zijn met het merk. Door de acties komen mensen op een andere manier in aanraking met het merk, wat zorgt voor een goede publiciteit. Guerrilla-acties verschillen erg met “gewone” marketingacties. Door de enorme verschillen wordt men verrast, en kijken ze heel anders tegen het merk aan. Men gaat inzien dat er veel leukere manieren zijn, dan de reguliere reclamevormen, om kennis te maken met het merk of product. Snelle herkenning In tegenstelling tot bijvoorbeeld een reclame op televisie, blijft een guerrilla marketing actie vrijwel onmiddellijk hangen bij de consument. Een reclame op tv moet je vaak eerst meerdere malen gezien hebben voordat je deze echt goed onthoudt. Doordat je een guerrilla-actie beter onthoudt, krijg je ook een snellere herkenning van het merk of product. Wanneer je de volgende keer weer in aanraking komt met het merk of product ben je eerder geneigd om er wat mee te doen. Dit komt omdat je dan terug denkt aan de ludieke actie, die bij dat merk/product gehouden is.
6.2 Negatieve effecten Risicovol Vaak balanceren guerrilla marketing acties op de grens van het toelaatbare. Hoe meer de actie op het randje is, hoe meer mensen erover gaan praten. Wanneer er hele brave acties worden bedacht, zal er uiteindelijk niemand over praten, omdat het niet onverwachts of anders is. Daarom is het soms nodig om bewust een risico te nemen. Het kan bijvoorbeeld voorkomen dat er een actie in het openbaar gehouden wordt en tijdens de uitvoering hiervan de actie wordt afgekeurd. De politie zal dan proberen de actie te beëindigen of de organisatie een boete op leggen. Dit is natuurlijk niet het effect wat men wil bereiken. Daarom is het belangrijk dat men de mogelijke risico’s ook inziet en deze altijd worden besproken met de klant. Imagoschade Guerrilla marketing kan ook negatieve publiciteit veroorzaken. Dit kan veroorzaakt worden door een actie die niet goed uitpakt in de maatschappij. De actie kan bijvoorbeeld schade in de maatschappij aanrichten, de openbare orde verstoren of mensen kwetsen. In de jaren negentig heeft Pepsi een punkband ingezet om ervoor te zorgen dat hun merk cool gevonden werd. Tijdens het grootste skate-event in Nederland, genaamd: de Pepsi Max Skate Stage, werd Pepsi vertegenwoordigd door de punkband Buffelkut met het nummer: Jan Douwe, zal ik jou bek verbouwen.’ Ze kregen door deze actie wel veel publiciteit, maar echt positieve publiciteit was het niet. Door veel negatieve publiciteit kan een merk imagoschade oplopen. Door de komst van social media, wordt de negatieve publiciteit nog meer versterkt, en is het voor bedrijven nog eens zo moeilijk om hun imago te redden. Daarom is het belangrijk om te bekijken wat de risico’s bij een guerrilla-actie zijn en welke negatieve publiciteit dit mogelijk gaat opleveren. Alleen wanneer hierover nagedacht is, kan men voorbereid zijn op de negatieve publiciteit en de mogelijke imagoschade. Geen garantie Bij een guerrilla marketing actie heb je geen garantie voor succes. De guerrilla-actie wordt opgepikt of niet opgepikt, daarover heeft men geen controle. Dit brengt altijd een groot financieel risico met zich mee, want levert de actie op wat het gekost heeft en wordt het daadwerkelijk een succes? De weersomstandigheden en het risico dat je wordt weggestuurd bepaald in zekere mate of de actie succesvol is. Moeilijk te bedenken Dit punt is niet direct een effect maar wel een belangrijk nadeel van guerrilla marketing. Een vereiste bij het voeren van een guerrilla marketingcampagne is creativiteit. Het is dus belangrijk dat je als ondernemer meer dan voldoende creativiteit bezit om een Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
16
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
ludieke actie te bedenken dat bij je product en doelgroep past. Daarom laten bedrijven het bedenken van een guerrilla-actie vaak over aan een reclamebureau. De keuze van een bedrijf over welke marketingactiviteiten toegepast moeten worden, is afhankelijk van de identiteit en de doelgroep van het bedrijf. Daarom zijn er ook bedrijven die bewust niet voor guerrilla marketing kiezen. Dit zijn bedrijven die al jaren hetzelfde imago hebben en die bang zijn dat ze dit imago schaden door opeens met een ‘gekke’ actie te komen. Of omdat dit gewoonweg niet voldoet aan de behoeftes van hun doelgroep.
Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
17
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
7. Marketing campagne vs. guerrilla marketing Rond de jaarwisseling van 2004/2005 gooide de staatsloterij vele staatsloten van de euromast. Het zorgde voor enorm veel media aandacht en het werd zelfs uitgezonden op tv. Goede actie, maar toch mag hier niet gesproken worden van guerrilla marketing. Waarom niet? De actie was namelijk ver van te voren al aangekondigd en daarmee was het dus geen ‘overval’ meer. Als deze actie nu niet van te voren was aangekondigd, mocht er wel gesproken worden van guerrilla marketing. Toen Bokito op 18 mei 2007 losbrak in Blijdorp, praatte heel Nederland erover. In kranten werd geschreven dat de gorilla er niet tegen kon als mensen hem recht in zijn ogen aankeken. FBTO bedacht een oplossing voor dit ‘probleem’. Zij deelde brilletjes uit waarop de ogen naar de rechterbovenhoek wezen i.p.v. vooruit. Zo leek het alsof je de andere kant op keek. Doordat de brilletjes moesten worden uitgedeeld en er voor elke bezoeker een aparte bril was, was het niets meer dan een goede flyer actie.
7.1 Verschillen Toch is het begrip guerrilla marketing niet zo gemakkelijk te omschrijven. Elke wetenschapper of onderzoeker heeft een andere visie op guerrilla marketing. Dit heeft mede te maken met het feit dat guerrilla marketing door de jaren heen erg is veranderd. (zie hoofdstuk 2 de ontwikkeling). Daarom ontstaat er vaak een discussie, of een actie wel of geen guerrilla is. Het is voor iedereen moeilijk vast te stellen wanneer het om een guerrilla marketing actie gaat. Er bestaan echter enkele verschillen tussen een ‘gewone’ marketing campagne en een guerrilla marketing campagne die beide begrippen toch duidelijker maken. Marketingcampagne -
-
-
-
-
Hoge kosten Om een grote publiciteit te halen moet men bij een ‘gewone’ marketingcampagne een groot budget hebben. Bij een marketingcampagne worden er verschillende middelen ingezet om reclame te maken voor het bedrijf of product. Deze middelen kosten stuk voor stuk geld. Denk aan advertenties in de krant, reclames op tv en folders die huis-aan-huis worden verspreid. Men moet het vaker horen/zien voordat het blijft hangen De meeste gewone reclames pikt men niet zo goed op. Advertenties trekken meestal niet de aandacht van het publiek en vaak worden tv reclames irritant gevonden. Dit betekent dat de boodschap die achter de advertentie of reclame zit niet onthouden wordt. Men moet de boodschap vaker horen of zien voordat deze daadwerkelijk onthouden en herkend wordt door het publiek. Conventioneel Een ‘gewone’ marketingcampagne is een gebruikelijke manier om reclame te maken. Vrijwel elk bedrijf kiest voor deze vorm om publiciteit te krijgen. Het wordt niet voor niets telkens een ‘gewone’ marketingcampagne genoemd. Niemand kijkt meer op van de acties die men gebruikt. Lijken op elkaar Zoals hierboven al beschreven is kijkt niemand meer van een ‘gewone’ marketing campagne op. Dit komt mede doordat alle ‘gewone’ marketingacties op elkaar lijken. Een tv-reclame is een tv-reclame en een reclame folder is een reclame folder. Natuurlijk verschillen ze onderling van elkaar, maar de opzet blijft het zelfde. Roept meestal geen extreme emoties op Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
18
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
Omdat men aan een ‘gewone’ marketingcampagne niet veel aandacht besteedt, roept dit meestal geen emoties op. Men gaat niet over de campagnes na denken, en vormt daarbij dus ook geen mening of emoties. Wanneer er toch emoties gevormd worden, zijn deze meestal negatief. Men vindt reclames irritant, saai, voorspelbaar en onorigineel. Guerrilla marketing -
-
-
-
-
Lage kosten Bij guerrilla marketing kun je de campagne zo duur maken als je zelf wilt. Met een budget van nog geen 500 euro kun je met een goede campagne alle soorten media bereiken. Met behulp van die media, bereik men dan een groot publiek. Blijft gelijk hangen bij de consument Omdat bij guerrilla marketing gebruik wordt gemaakt van onverwachte situaties en ludieke acties wordt het publiek verrast. Dit zorgt ervoor dat men over de actie gaat praten en dat hierdoor de boodschap veel beter wordt onthouden. Onconventioneel Guerrilla marketing wordt al bijna 30 jaar gebruikt. Toch is dit geen gebruikelijke manier van reclame. Dit komt omdat elke actie weer anders is, waardoor het telkens een nieuwe vorm lijkt. Telkens weer is het hele publiek geschokt of verrast door de actie. Origineel Elke guerrilla-actie is anders, steeds weer wordt men verrast door een actie. Om een goede guerrilla-actie te bedenken moet je creatief zijn. Een guerrilla-actie kan niet lijken op een eerder uitgevoerde actie. Elke actie moet totaal anders zijn, anders werkt de actie niet meer. Men gaat de actie dan vergelijken met eerdere acties en dan is de formule uitgewerkt. Daarom zijn guerrilla-acties telkens weer origineel en geheel onvoorspelbaar. Wauw-effect Een goede guerrilla-actie roept vele emoties op bij het publiek. De meeste mensen zijn verbaast over hetgeen wat er gebeurt. De emoties die daarbij gepaard gaan zijn meestal emoties vol verbazing, doordat de actie alle verwachtingen van het publiek overtreft. Dit wordt ook wel het wauw-effect genoemd.
Zoals te zien in bovenstaande opsomming is guerrilla marketing op veel punten het tegenovergestelde van wat een ‘gewone’ marketingcampagne is. Dit laat dus nogmaals zien hoe eigenzinnig een guerrilla-actie is. Maar bovenstaande punten laten ook zien dat guerrilla marketing niet voor elk bedrijf is weggelegd. Niet ieder bedrijf wil ‘onvoorspelbaarheid’ uitstralen, omdat dit bijvoorbeeld niet voldoet aan de behoeftes van de doelgroep, zoals eerder al verteld.
Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
19
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
8. Social media Social media wordt de afgelopen tijd steeds meer gebruikt. Een paar bekende voorbeelden van social media zijn Hyves, Facebook, Twitter, LinkedIn en noem zo maar op. Social media zijn erg actueel, er zijn veel mensen op internet actief. Daarom is het interessant om social media in te zetten bij guerrilla marketing. Verschillende aspecten kunnen door social media ondersteund worden. Niet alleen het product verkopen, maar ook het merk waarde geven en een sterk imago opbouwen wordt mede mogelijk gemaakt door social media. Een social media campagne kan gemakkelijk verspreid worden maar vaak blijft het niet zo goed hangen. Mensen vergeten het weer snel. In het interview dat we hielden met Niels Braat (account director van reclamebureau De Combinatie Van Factoren), vertelde hij dat niets zo belangrijk is als social media. Een krant komt maar één keer per dag uit. Traditionele media, waaronder de krant is dus niet zo “snel”. Een nieuwsbericht wordt geplaatst en een dag later komt pas een nieuwe krant uit. Je hebt geen mogelijkheid om tussentijds te reageren. Terwijl je bij social media de kans hebt om iets online onder de aandacht te brengen. Hierover kan dan gediscussieerd worden op Hyves, Twitter, etc. Social media is dus veel sneller en ook actueler. Op ieder moment van de dag kan er iets geplaatst worden. Niels vertelde ons dat Hyves en Facebook vooral gebruik wordt voor de langere termijn. Er wordt een profiel aangemaakt en deze kan maanden of zelfs jaren in stand gehouden worden. Dit is minder geschikt voor guerrilla marketing. Wel kun je met een merk zoveel mogelijk binnen social media komen. Coca Cola bijvoorbeeld heeft een eigen Hyves pagina, waar veel mensen lid van zijn. Het meest ideaal om een guerrilla marketing campagne onder de aandacht te brengen is Twitter. Dit komt omdat het zo snel is. Met Twitter blijf je op de hoogte. Ook is het mogelijk te proberen om op internet op forums en blogs te komen. De bedoeling van een guerrilla marketing campagne is door middel van een stunt de aandacht proberen te krijgen en hiermee een boodschap over te brengen. Mensen moeten gaan denken: dat is apart, zoiets heb ik nog nooit eerder gezien. Als de campagne geslaagd is kun je hiermee veel publiciteit genereren. Vaak wordt door het bedrijf zelf het balletje aan het rollen gebracht. Niels vertelde ons dat het vaak voorkomt dat bedrijven zelf een Twitter account aanmaken. Van te voren wordt afgesproken wie op internet over de actie begint. Iemand wordt dan bijvoorbeeld aangewezen om iets te twitteren over de actie, in de hoop dat mensen hier op gaan reageren. Zo kunnen er bijvoorbeeld discussies op het internet ontstaan over een bepaalde guerrilla marketing campagne. De bedoeling is dat men er over gaat praten. In de toekomst zal ook steeds meer social media ingezet worden door bedrijven, denkt Niels Braat. Hij denkt dat online, de rol van guerrilla marketing steeds meer over zal gaan nemen. Dit bijvoorbeeld met virals, zodat mensen over je merk gaan praten. Je ziet nu al steeds meer reclame bureaus die zich online gaan concentreren. Er wordt steeds meer nagedacht over hoe je social media kunt inzetten om mensen te laten nadenken en praten over je merk.
Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
20
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
9. Conclusie Zoals je in dit essay waarschijnlijk al gemerkt hebt is guerrilla marketing een uitstekend instrument om je concurrent te ‘bevechten’, (mits het past bij het imago van je bedrijf). Vooral voor de kleinere bedrijven is dit middel uiterst geschikt, omdat het niet veel geld hoeft te kosten. Hiermee kunnen zij op gelijk niveau concurreren met de grotere bedrijven. Tegenwoordig wordt deze manier van marketing ook steeds meer door grote bedrijven toegepast, om zo de aandacht op zich te vestigen. Hieronder nog een keer de centrale vraag: ‘Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?’ Dankzij ons interview met Niels Braat hebben we een andere kijk gekregen op guerrilla marketing. Voordat we aan dit essay begonnen, hadden we het idee dat guerrilla marketing vooral voor kleine bedrijven bedoeld is en dat het heel goedkoop is. Maar Niels Braat vertelde ons dat veel grote bedrijven ook guerrilla marketing inzetten en dat je het zo duur kan maken als je zelf wilt. Het voorbeeld over de gele kabouters dat we in ons essay uitgebreid besproken hebben, is verzonnen door het brand-activation bedrijf waar Niels werkzaam is. Zoals eerder al verteld is het tegenwoordig steeds moeilijker om als bedrijf tussen alle concurrenten op te vallen. Ook de doelgroep ziet door de bomen het bos niet meer, omdat er van alle kanten aan ze getrokken wordt. Guerrilla marketing is dus dé manier om op te vallen tussen al die televisiecommercials, advertenties, banners en reclameboodschappen waar we tegenwoordig mee geconfronteerd worden. En naar onze mening is het niet alleen goed voor de bedrijven, maar ook het straatbeeld wordt hiermee opgefleurd. Wij vinden guerrilla marketing een leuke en originele manier om veel publiciteit te genereren. Zoals te zien in eerder genoemde voorbeelden, wordt er met guerrilla marketing ook nog eens ontzettend veel free publicity gegenereerd. En dat is wat er met guerrilla marketing bedoeld wordt. Op een onvoorspelbare manier het ‘wauw’-effect opwekken en tegelijkertijd zoveel mogelijk gratis publiciteit genereren.
Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
21
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
Bronnenlijst Boeken Hospes, C. (2007). Guerrilla marketing. Nieuwe sluiproutes naar het hart van je klant. Zaltbommel: Haystack. Internet Arts, M. (2010). Guerrilla marketing en social media. Geraadpleegd op 4 december 2010, van http://www.frankwatching.com/archive/2010/04/12/guerrilla-marketing-en-socialmedia/ Auteur onbekend (z.d.). 15 geheimen van guerrilla marketing georganiseerd. Geraadpleegd op 17 november van, http://www.techtext.net/nl/internet-marketing/15-secrets-of-guerrilla-marketingpresented.html Auteur onbekend (2010). Bavaria-meisjes op borgtocht vrij. Geraadpleegd op 13 november 2010, van http://nos.nl/wk2010/artikel/164939-bavariameisjes-op-borgtocht-vrij.html Auteur onbekend (2010). Bavaria zet geen babes meer in. Geraadpleegd op 13 november 2010, van http://nos.nl/wk2010/artikel/165312-bavaria-zet-geen-babes-meer-in.html Auteur onbekend (z.d.). Guerrilla marketing. Geraadpleegd op 22 september 2010, van http://www.intemarketing.nl/marketing-technieken/guerrilla-marketing Auteur onbekend (z.d.). Guerrilla marketing: Wat te weten over guerrilla marketing. Geraadpleegd op 6 oktober 2010, van http://artikelen.foobie.nl/media/guerrilla-marketing/ Auteur onbekend (2008). Stoomcursus guerrilla marketing: Minimale kosten, maximaal resultaat. Geraadpleegd op 5 oktober 2010, van http://www.bizz.nl/2413-stoomcursus-guerrilla marketing-minimale-kosten-maximaalresultaat.html Auteur onbekend (2009). Verpakte flitspalen blijken PR stunt. Geraadpleegd op 3 oktober 2010, van http://www.bndestem.nl/algemeen/binnenland/5901409/Stuur-uw-foto-van-eeningepakte-flitspaal.ece Auteur onbekend (2010). Viral marketing. Geraadpleegd op 14 november 2010, van http://www.encyclo.nl/begrip/viral%20marketing Harry (2009) Wat valt nu eigenlijk onder ambush marketing? Geraadpleegd op 27 november 2010, van http://ambushmarketing.blogspot.com/2009/05/wat-valt-noueigenlijk-onder-ambush.html Hospes, C. (2009). Buffelkut was guerrilla medium Pepsi Max. Geraadpleegd op 6 oktober 2010, van http://www.promojobs.nl/index.php/2009/08/19/buffelkut-blijkt-start-van-guerrilla marketing-in-nederland/
Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
22
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
Internet (z.d.). Geraadpleegd op 1 oktober 2010, van http://informaatie.nl Internet (z.d.). Geraadpleegd op 1 oktober 2010, van http://nl.wikipedia.org/wiki/Guerrilla marketing Koens, O. (2009). Schaatshooligan blijkt marketingstunt Go Fast. Geraadpleegd op 5 oktober 2010, van http://www.bizz.nl/5367-schaatshooligan-blijkt-marketingstunt-go-fast.html Kotler, P. en Keller, L. Marketingmanagement, de essentie, Lokale marketing (pagina 157) van, http://books.google.nl/books?id=FhNAoeyfG_4C&pg=PA157&lpg=PA157&dq=grassroots +marketing&source=bl&ots=kEjwls1tro&sig=AG142kDP8K7eA61hXaJQvYGGuhk&hl=nl&e i=zcz8TLTKA4q74gaPiaXBg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CCcQ6AEwAQ#v=onepage&q=gr assroots%20marketing&f=false Leeuw, J. (2006). Ambush marketing. A case of the Heineken Bullhorn hat. Geraadpleegd op 27 november 2010, van http://www.hbokennisbank.nl/nl/page/dcrecord.view/show?uploadId=fontys_dare%3Aoai%3Apub.fontys .nl%3A17045 Meijer, M. (2009). Ster in branding. Geraadpleegd op 6 oktober 2010, van http://www.mt.nl/1/11069/home/ster-in-branding.html Milady (2009). Guerrilla Marketing: Nieuwe mode op het gebied van marketing. Geraadpleegd op 6 oktober 2010, van http://zakelijk.infonu.nl/marketing/35900-guerrilla-marketing-nieuwe-mode-op-hetgebied-van-marketing.html Muilwijk, E. (z.d.). Viral marketing. Geraadpleegd op 26 november 2010, van http://www.intemarketing.nl/marketing-technieken/viralmarketing#Voordelen_Viral_Marketing Novagraaf (2010) De do’s & dont’s van guerrilla marketing. Geraadpleegd op 17 november 2010, van http://www.mkbservicedesk.nl/1949/de-don-guerrilla-marketing.htm Oostvoorn, B. van (2009). Guerrilla marketing cursus. Geraadpleegd op 12 oktober 2010, van http://www.zibb.nl/10214146/Marketing-Sales/Marketing-sales-artikel/Guerrilla marketing-cursus.htm Permalink, M. (2004). Guerilla marketing toont zijn beste kant. Geraadpleegd op 3 oktober 2010, van http://managing21.skynetblogs.be/archive/2004/08/20/guerrilla-marketing-toont-zijnbeste-kant.html Ruesen, K. (z.d.). Stealth marketing, geraadpleegd op 27 november 2010, van http://www.marketingextreme.nl/tag/stealth-marketing/ Spelier, P. (2010). Guerilla-marketing te spannend voor de financiële sector? Geraadpleegd op 3 oktober 2010, van http://www.marketingfacts.nl/berichten/20100630_guerrillamarketing_te_spannend_voor_de_financiele_sector/ Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
23
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
Spijkstra, G. (2010) Worden bavaria babes straks in Nederland ook bestraft? Geraadpleegd op 27 november 2010, van http://versereclame.nl/tag/ambush-marketing/ Willems, R. (2005). Dirk van den Broek op guerillapad met mobiele super. Geraadpleegd op 5 oktober 2010, van http://www.zibb.nl/10181112/Nieuws/Nieuwsbericht/Dirk-van-den-Broek-opguerrillapad-met-mobiele-super.htm Willemsen, H. (2008). De geschiedenis van guerrilla marketing. Geraadpleegd op 14 november 2010, van http://verkopen.blogspot.com/2008/09/de-geschiedenis-van-guerrilla-marketing.html Interviews Interview met Niels Braat, accountdirector bij reclamebureau: De Combinatie van Factoren.
Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
24
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
Interview Interview De Combinatie van Factoren, Niels Braat (account director) We lazen op jullie site dat jullie een compleet brand activation-bureau zijn. Welke vormen van marketing en communicatie vallen hier allemaal onder? Kunt u hier wat meer over vertellen? Scheiding tussen thema en brand activation Thema langlopende commercial – zender gericht Brand activation – actie marketing, gericht op dat er iets gebeurt, je biedt iets aan bij een product. Interactie tussen consument en het merk Wij zetten de consumenten aan om iets te doen met het merk. Band creeren tussen het merk en de consument Guerrilla marketing valt onder brand activation. Jullie zijn een groot en ervaren bureau. Hoe hebben jullie dit bereikt? Door 14 jaar te bestaan en heel hard te werken, ik werk hier zelf pas 5 jaar. Er zijn 3 mensen die hier al 14 jaar werken, dat zijn de oprichters. Het is best wel een lastige vraag, je moet heel hard werken en je moet ook een beetje geluk hebben. We hebben hele mooie grote merken als klant en als je grote merken hebt dan trekt dat weer andere grote merken aan. Heineken is 14 jaar geleden met ons meegekomen toen het bedrijf werd opgericht, en daar hebben we geluk mee gehad. Het is een combinatie van: hard werken, weten waar je het over hebt en geluk. Wat zijn de vooropleidingen van de medewerkers in dit bedrijf? Ik zelf heb marketing gestuurd, ik ben met toeval bij de reclame terecht gekomen. Maar er zijn heel veel mensen die net als jullie communicatie gestudeerd hebben op hboniveau, ook sommigen op universitair niveau. Sommigen hebben heao commerciële economie gedaan, dat is ook nog een vooropleiding waarmee je in de reclame wereld terecht kunt komen. Een belangrijk onderdeel van uw bedrijf is actiemarketing. Komt dit overeen met guerrilla marketing? Guerrilla marketing is een onderdeel van actie marketing. Je kunt niet zeggen actiemarketing is guerrilla marketing, maar je kunt guerrilla marketing wel gebruiken voor brand activation. Het is niet hetzelfde. Wat is volgens u guerrilla marketing? Guerrilla marketing is d.m.v. een stuntachtig iets de aandacht proberen te krijgen om de boodschap over te brengen. Mensen moeten denken: dat is apart, dat heb ik nog nooit eerder gezien. En je hoopt er dan een hoop publiciteit mee te krijgen. Het bereik is klein. Gele kabouters zien maar weinig mensen, maar je hoopt dat de media en pers het bereiken. Zodat mensen erover gaan praten. Tegenwoordig wordt dat ook een beetje gepusht op het internet. Op een gegeven moment ga je bekend maken wat het is en hoop je dat mensen het onthouden. Guerrilla marketing is op een originele, niet traditionele manier proberen te communiceren door iets geks te verzinnen. Moet het merk in het begin van de campagne onbekend zijn? Ja ik denk het wel. De truc van guerrilla marketing is dat je mensen laat nadenken. Juist doordat mensen erover gaan praten wordt het effect groter. Er moet iets vaags aan de actie zijn. Als je alles meteen bekend maakt wordt er niet over gepraat. Moet het perse een onbekend merk zijn die guerrilla marketing gebruiken? Dat hoeft niet, we hebben laatst de zak campagne voor Tele 2 gedaan. Hier zeiden we Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
25
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
eerst alleen: geef jij je telefoon provider de zak? Dan ga je mensen een beetje teasen en dan gaan ze nadenken van welke provider het af zou kunnen komen. Daarna lieten we een reclamespotje zien met dezelfde zin en daarna het merk tele 2. Dit is veel effectiever en dan blijft het eerder hangen bij het publiek dan het zoveelste reclame spotje op tv. Kunt u een aantal voorbeelden van guerrilla marketing acties noemen die uw bedrijf zelf heeft bedacht? Gele kabouters verspreid door het hele land. M&M’s peanut ball tijdens EK 2008. Doelstelling: De snack tijdens het voetbal. Chocolade en zomer gaat niet samen en chocolade en voetbal ook niet. Daarom hebben we de oranje m&m geïntroduceerd. Peanut ball geïntroduceerd, veel stadions langs gegaan om te vragen of ze oranje ook in de basis willen. Als je 3 zakken m&m’s kocht, kreeg je daar de peanut ball bij. De zak van tele2 Maar bij de actie van M&M’s was het dus wel meteen duidelijk om welk merk het ging? Ja dat klopt, toen hebben we ervoor gekozen om wel te zeggen welk bedrijf iets ging doen, maar we hebben nog niet verteld wat we precies gaan doen, dus dan gaan mensen er ook over praten. Je moet een deel van de actie vaag houden. Hoe gaat de voorbereiding van zo’n actie in zijn werk? Stap 1: Concept ontwikkeling Eerst nadenken wat grappig en relevant is. Je moet wel een reden hebben om iets te doen. Je moet niet iets doen om iets te doen. Je kan natuurlijk allerlei dingen bedenken maar het moet wel bij het merk passen. We proberen als mensen gaan denken waarom heeft het merk dat gedaan, dat ze wel begrijpen waarom. Als je 10 blote bejaarden het Leidse plein opstuurt gaan mensen erover praten maar het is niet relevant voor bijv. tele2 Stap 2: Hoe ga je het effect halen? Hoe gaan we het prikken? Je moet zorgen dat er journalisten staan, anders wordt er niet over gepraat. Het nieuws halen is het ultieme doel. Vooraf wordt het verteld aan de journalisten, maar niet wat er gaat gebeuren. Je moet mensen lokken. Dit is lastig, want je kunt niet zeggen wat er gaat gebeuren. Je kunt ook zorgen dat je op een plek bent waar al heel veel mensen en journalisten zijn. De peanut ball hebben wij bijvoorbeeld geïntroduceerd op Koninginnedag, hier waren al veel journalisten en mensen. Het is ons ook nog gelukt dat Maxima hem heeft gesigneerd. Hier gebruiken we een PR-bureau voor. Deze hebben vaak hele goede contacten met de pers. Stap 3: Executiefase De organisatie om alles te produceren en rond te brengen. Gele kabouters produceren, die nacht moeten tig mensen op pad gaan met de kabouters. Stap 4: Hopen dat er iets gebeurt. Met zijn allen voor de tv zitten kijken of het op het nieuws komt. Er zijn natuurlijk ook voorbeelden van guerrilla marketing waar helemaal niks mee gebeurt, als niemand het oppikt. Dat is het risico van guerrilla marketing. Dus het bedrijf moet maar vertrouwen in jullie hebben dat er iets gebeurt? Ja, maar daar wijzen we de klant ook op. Je kunt natuurlijk ook kiezen voor een traditionele marketing campagne, die wij ook vaker doen dan guerrilla marketing. Dan kun je van tevoren vertellen wat het bereik is enz. Maar guerrilla marketing is een soort van toeval. Dus als bijvoorbeeld bij die gele kabouters iedereen had gedacht van: ja het Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
26
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
zal wel, dan was het jammer en dan is het geld weg. Maar guerrilla marketing is toch relatief best goedkoop? Kan, hoeft niet. Ligt eraan wat je doet. Je hebt hele goedkope guerrilla marketing acties die ook enorm aanslaan. Het is best lastig want er is weinig garantie tot succes van de actie. Soms is een ding al genoeg. Je kunt wild plakken ook onder guerrilla marketing verstaan, dat is natuurlijk hartstikke goedkoop, maar dat is niet heel erg spannend. Je ziet iedere dag zoveel posters en affiches. Hoe komt het idee voor een actie tot stand? We hebben een afdeling creatie. Het is vaak een combinatie creatie een account. Daarmee gaan we zitten brainstormen. Het is vaak samenspel, past het binnen de strategie en dergelijke. De klant moet het ook leuk vinden. Maar hoe denken jullie dan creatief? We gaan bij elkaar zitten en roepen gewoon dingen, zeker bij guerrilla marketing. Er ontstaat gewoon een idee. Soms duurt het heel lang en soms ontstaan goede ideeën binnen een uur (zeg het maar niet tegen de klant). Over het algemeen ben je er wel even mee bezig. Het moet wel kunnen en de actie moet niet al een keer gedaan zijn. Bijvoorbeeld die dozen over flitspalen, leuk idee, maar dat hoef je niet nog een keer te doen. Je moet het ook met de klant bespreken en die moet het ook leuk vinden. Vaak liggen de acties ook een beetje op de grens van mag wel of niet officieel. Houden jullie daar rekening mee? Hoe meer op het randje, hoe meer mensen erover gaan praten. Als je hele brave acties doet, gaat niemand het erover hebben. Je moet soms bewust risico lopen. Als justitie bij de flitspalen actie over de rooie zou gaan, zouden ze een flinke boete krijgen. Je moet van tevoren met de klant bespreken wat het risico is. Als je een actie in het openbaar wilt doen kan het zijn dat je weggestuurd wordt, je kan van tevoren ook geen vergunning aanvragen want dan wordt het al bekend. Daarom proberen we onze acties vaak wel mobiel te maken zodat we dan naar een andere plek kunnen verplaatsen. We proberen de rand op te zoeken, het enige wat we niet willen is dat mensen in gevaar komen, want dan levert het gegarandeerd negatieve publiciteit op. Zijn er dingen waar u tegen aan loopt bij guerrilla marketing? Je hebt geen garantie voor succes. Of het wordt opgepikt of niet. Dat is een behoorlijk financieel risico. Dat je iets wil waarvoor je een bepaald weer voor nodig hebt. Weersomstandigheden. Risico dat je dingen doet waar je een vergunning voor nodig hebt en dat je bijvoorbeeld wordt weggestuurd. En misschien ook wel het misverstand dat guerrilla marketing per definitie goedkoop is en een heel groot effect oplevert. Als de klant het idee heel leuk vindt, maar het kost €100.000,- en ze willen er maar €10.000,- aan uitgeven. Hierdoor kan de actie niet optimaal uitgevoerd worden. En dan zie je ook dat het over het algemeen bijna niks doet. Vroeger werd guerrilla marketing gezien als een medium dat geen geld kostte. Maar nu gaat dat niet meer. Je moet steeds vaker gekkere dingen doen om de pers te bereiken, dus het wordt ook steeds duurder. En het kost ook veel geld om de pers te laten mobiliseren door een pr-bureau. Dus ik denk dat het een misverstand is dat guerrilla marketing per definitie goedkoop is.
Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
27
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
Kunt u een aantal positieve en negatieve effecten van guerrilla marketing noemen? Positief Op een andere manier mensen heel erg met je merk bezig kunt laten zijn. Je effectieve bereik is veel groter dan een gewone campagne als het gepubliceerd wordt. Als je hetzelfde effect wilt bereiken zou je misschien wel het tienvoudige moeten betalen. Tegenwoordig wordt er ook veel geschreven over guerrilla marketing acties op blogs, hier begin je natuurlijk zelf mee, maar mensen volgen je uiteindelijk wel. Negatief Het risico dat het mis gaat. Dat het niet gezien wordt. Dus een negatief effect is niet zozeer de negatieve publiciteit? Ja dat kan, maar je kunt dat zelf van tevoren natuurlijk een beetje sturen. Je moet goed nadenken wat de negatieve publiciteit zou kunnen zijn bij een actie. De negatieve publiciteit begint vaak ook op internet, dat het tegen je gaat werken. Maar op internet kun je wel ingrijpen en zelf een beetje bij gaan sturen. Je kunt het bijvoorbeeld eerder bekend maken of aangeven wat je ermee bedoelt. Negatieve publiciteit kan natuurlijk altijd, maar in mijn ogen heb je er dan van tevoren niet goed genoeg over nagedacht. Hebben jullie zelf al ooit negatieve publiciteit gehad door een actie? Nee niet zo negatief dat het je tegen gaat werken. Er zijn altijd mensen die dingen niet leuk vinden. Zeurkousen hou je natuurlijk altijd. Maar als er doden bij zouden vallen, heb je het niet meer in de hand. Het kan natuurlijk ook bij toeval. Stel er valt een bejaarde over zo een gele kabouter en die breekt zijn nek, tja dat heb je niet in de hand. Je denkt er van tevoren over na wat de risico’s kunnen zijn, en je bespreekt deze risico’s met de klant. Wat zijn volgens u de verschillen tussen een gewone marketing campagne en guerrilla marketing? Het grote verschil is dat de bij een gewone marketing campagne betaalde media wordt gebruikt. Voor guerrilla marketing gebruik je geen betaalde media of in ieder geval zo weinig mogelijk. Guerrilla marketing is vluchtig, je herhaalt het niet vaker, terwijl dat bij gewone marketing campagne wel is. Guerrilla marketing is op korte termijn en een gewone marketing campagne is op lange termijn. Wordt social media gebruikt bij guerrilla marketing? Jazeker, dat is heel belangrijk, niets is zo snel als het internet. De krant komt een keer per dag uit. Als je in staat bent om het online onder de aandacht te brengen, dan wordt er ook over je gediscussieerd op twitter en blogs. Wat voor social media worden er dan gebruikt behalve blogs en twitter? Dat ligt er een beetje aan, hyves en facebook is toch wat meer voor de langere termijn, dus dat is niet zo geschikt voor guerrilla marketing. We proberen wel zoveel mogelijk met social media binnen merken te komen. Coca-cola heeft bijv. haar eigen hyves pagina. Twitter is er ideaal voor guerrilla marketing want het is heel snel. En je probeert op internet tussen forums en blogs te komen. Doen jullie zelf ook iets met die social media om het te laten starten? Ja, dat moet ook bijna wel. Je gaat gewoon zelf twitteren, niet onder de naam van het bedrijf. Het moet wel lijken alsof iemand er over begint. Er wordt van tevoren afgesproken wie op internet begint over de actie. Bijvoorbeeld iemand wordt al van Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
28
S. van den Bungelaar, Y. Verstappen, M. Sentjens, D. van Gemert 2011
tevoren aangewezen om meteen te twitteren dat hij een gele kabouter heeft gezien. En dan maar hopen dat andere mensen het op gaan pikken. Is het bedachte idee ook echt een geheim? Het is in principe geheim. Bij voorkeur vertel je het tegen niemand, zeker bij een guerrilla marketing actie, want dan is het niet meer spannend. Je moet er alles aan doen om te voorkomen dat het vooraf uitlekt. We zagen net prijzen hangen in de wachtruimte en daar stond op dat de prijs in samenwerking is met andere bedrijven? Voor grote merken werk je samen met andere bureaus. Wij houden ons specifiek bezig met brand activation. Daarnaast heb je de thema bureaus en je hebt ook hele specifieke online bureaus. Bijvoorbeeld bij Heineken werken we samen met een thema bureau die de thema-spotjes doen van de walkin-fridge bijvoorbeeld en Heineken heeft ook nog een online bureau. Wij hebben wel de speaker kratjes, de klepperpet, enz. bedacht. Bij grote klanten wordt het dus door verschillende bureaus samen gedaan, maar bij bijvoorbeeld Friesche Vlag doen wij alle marketing. Het is slim om verschillende dingen door bedrijven te laten doen die daarin gespecialiseerd zijn, want dan krijg je voor alles het beste. Wij weten bijvoorbeeld ook wel hoe je een thema campagne moet maken, maar wij zijn beter in brand activation. Moet guerrilla marketing binnen het corporate communicatie aspect van het bedrijf passen? Het moet wel binnen de communicatie strategie van het bedrijf passen. Je hoeft er niet heel veel rekening mee te houden maar je moet geen dingen doen die dwars staan op de manier waarop jij je bedrijf profileert. Als een bedrijf zegt milieubewust te zijn moet je niet vervolgens 100 vliegtuigen boven Nederland laten vliegen. Maar je hoeft het niet volledig aan te laten sluiten bij het corporate aspect, want dan is het wel heel erg lastig.. Denkt u dat guerrilla marketing in de toekomst door alle bedrijven wordt toegepast? Ik weet het niet, ik denk dat het steeds lastiger wordt voor bedrijven. Het is steeds lastiger om iets te bedenken, omdat mensen snel denken dat het een reclamestunt is. Online gaat de rol van guerrilla marketing overnemen, met virals bijvoorbeeld, om mensen over je merk aan de praat te krijgen. Ik denk niet dat het in de toekomst meer zal worden dan nu. Het zal wel altijd leuk blijven om erover na te denken of je nog iets leuks kunt doen, omdat het hartstikke leuk en spannend is. Het zal wel blijven bestaan, maar guerrilla marketing wordt niet het nieuwe reclamedenken. Je ziet wel steeds meer bureaus die zich online gaan concentreren, en denken hoe ze social media kunnen inzetten om mensen te laten nadenken en te laten praten over je merk. Zegt de klant van tevoren dat hij een guerrilla marketing campagne wilt? Wij maken een 360 graden campagne. Daarmee kijken wat we bijvoorbeeld op tv, radio enz. gaan doen. (De cirkel rond). En als guerrilla marketing daarin past, stellen we het voor. Het komt wel eens voor dat de klant zelf zegt dat ze een guerrilla marketing campagne willen doen, maar dan gaan wij eerst kijken of het binnen de cirkel past. Als het niet past, heeft het geen zin en dan moet je het ook niet doen.
Guerrilla marketing Waarom kiezen bedrijven voor guerrilla marketing?
29