WAALS-BRABANT
in cijfers
Fondation Économique et Sociale du Brabant wallon Intercommunale du Brabant wallon - IBW
Editie 2015
Editie 2015
WAALS-BRABANT
in cijfers
Waals-Brabant in cijfers 2015
1
Inhoudstafel Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 02 De Provincie Waals-Brabant in een paar cijfers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 04 Hoofdstuk 1 : Bevolking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 05 Hoofdstuk 2 : BBP & Inkomen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Hoofdstuk 3 : Tewerkstelling & Werkloosheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Hoofdstuk 4 : Onderwijs en opleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Hoofdstuk 5 : Activiteiten en Ondernemingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Hoofdstuk 6 : Huisvesting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Hoofdstuk 7 : Samenvatting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 Raad van Bestuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 Bronnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 Nuttige adressen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 Bijlage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
Inleiding De FESBW (Fondation économique et sociale du Brabant wallon) werd opgericht in 1987. Zijn missie? Initiatieven promoten die gericht zijn op de economische, sociale, culturele en milieuontwikkeling van de provincie. In het kader van deze missie stimuleert en bevordert de FESBW alle initiatieven m.b.t. de onderwerpen die ik zonet aanhaalde. Zo kennen
2
Waals-Brabant in cijfers 2015
De huidige editie van ‘Brabant wallon en chiffres’ is ook beschikbaar in het Nederlands en het Engels op de site www.ibw.be
ze prijzen toe voor eindwerken of thesissen. De FESBW ondersteunt eveneens het uitgeven van nieuwe publicaties, waaronder deze nieuwe editie:
Waals-Brabant in cijfers 2015
Om deze studie uit te voeren en te valideren kon de Stichting rekenen op: e medewerking van de Faculté de d géographie van de KUL (Professor I.Thomas en Doctorandus J. Delloye); e nauwgezette hulp van Dhr. Duprez van d het IWEPS (Institut Wallon de l’évaluation, de la perspective et de la statistique); e medewerking van Dhr. Pierre Boucher, d Voorzitter van het IBW, van Dhr. Baudouin le Hardy de Beaulieu, Algemeen Directeur van het IBW, van Mevr. Françoise Duplat en van Dhr. Thibaut Louppe van Economische Zaken. De belangrijkste cijfers van de Provincie beter onderscheiden in hun totaliteit en diversiteit en ze ter beschikking stellen van de inwoners, de politieke beleidsmakers en de mogelijke investeerders, dat streven we na. Door ze te beoordelen hoopt de Stichting op een positieve manier bij te dragen tot de aantrekkelijkheid van de provincie. Onze provincie onderscheidt zich in Wallonië door een economische ontwikkeling met als onmiskenbare troeven: aar nabijheid bij de Belgische en Europese H hoofdstad, Brussel; aar mobiliteitsassen naar alle Waalse H provincies; et belang van grote internationale bedrijven, H voornamelijk in de farmaceutische sector; H et ontstaan van tal van kleine en middelgrote ondernemingen die gedynamiseerd worden door vernieuwing en export;
et katalysatoreffect van een grote H universitaire instelling in Louvain-la-Neuve; e dichtheid en de kwaliteit van het D algemeen onderwijsnet. Wat de economische ontwikkeling betreft, moet de kwaliteit en de dichtheid van de industrieparken en bedrijvencentra die dankzij de privésector en het IBW ontstaan zijn, benadrukt worden. De provincie Waals-Brabant kan zich onderscheiden als link tussen alle onderdelen van het Waals Gewest en als een echte motor voor de reaffectatie van de hele regio. Deze demografische parameters bewijzen dat de provincie over een rijk en jong menselijk potentieel beschikt, wat een belangrijke troef is voor de toekomst. In een volgende editie zal de Stichting zich, naast het bijwerken van deze brochure, bezig houden met het globale onderwijsaanbod in de provincie. De Stichting is van mening dat de geschiktheid van de opleiding en de tewerkstelling bij dient te dragen tot het sociale evenwicht van de bevolking die in de provincie woont en werkt. Weten, voorzien en beslissen: dat is de dynamiek die de Stichting nastreeft.
J.P. HERMANT Voorzitter van de Fondation Economique et Sociale du Brabant wallon
Waals-Brabant in cijfers 2015
3
De Provincie Waals-Brabant in een paar cijfers Beauvechain
Waterloo Tubize
Braine-leChâteau
Rixensart Lasne
Brainel’Alleud
Rebecq
Wavre
Jodoigne Chaumont- Gistoux
Orp-Jauche
Incourt Ottignies-LLN
Ittre Genappe
Hélécine
Grez-Doiceau
La Hulpe
CourtSt-Etienne
Ramillies
MontSt-Guibert Walhain
Perwez
Nivelles Chastre Villers-la-Ville
Waals-Brabant, dat is: één van de 5 Waalse provincies é én gerechtelijk en administratief arrondissement dat 27 gemeenten groepeert met Waver als hoofdplaats e en grondgebied met een oppervlakte van 1091 km² (ofwel 3,6% van het nationaal grondgebied en 6,5% van het Waals grondgebied) een bevolking van 393.497 inwoners op 1 januari 2015 een bevoorrechte geografische situatie in het hartje van Europa • ligt vlakbij Brussel, Europese hoofdstad • ligt naast het Vlaams Gewest • wordt doorkruist door of ligt vlakbij grote verkeersassen (zowel auto- als spoorwegen): E411, E40, E19, A8, N25 en de lijnen 124, 140, 161 versterkt door de toekomstige RER een aangenaam en afwisselend leef- en werkkader sommige gemeenten hebben het laagste belastingstelsel van Wallonië een ontwikkelde noord-zuid en oost-west mobiliteit
4
Waals-Brabant in cijfers 2015
1. Bevolking 1.1 Totale bevolking Sinds 1994, ofwel in twintig jaar tijd, groeide de bevolking van Waals-Brabant gemiddeld met 2.900 inwoners per jaar. Zo telde de provincie op 31 december 2013 390.966 inwoners. Dit betekent een groei van 17,4% in 20 jaar, wat hoger is dan de Waalse (8,2%) en Belgische (10,4%) groei in dezelfde periode. Bovendien zal deze groei zich volgens de verwachtingen van het Centre DEMO van de KUL, blijven doorzetten zodat Waals-Brabant tegen 2021 ongeveer 416.384 en tegen 2026 429.626 inwoners zal tellen. 1 Centre de Recherche en Démographie et Sociétés
Afbeelding 1 : Bevolkingsevolutie in Waals-Brabant
430.000 420.000 410.000
Bevolking (inw)
400.000 390.000 380.000 370.000 Tellingen
360.000 350.000
Projecties
340.000 330.000 320.000 1990
1995
2000
2005
2010
2015
2020
2025
2030
Auteur : J. Delloye - Gegevens : IWEPS
Waals-Brabant in cijfers 2015
5
1.2 Bevolkingsgroei De laatste 20 jaar bedroeg het gemiddeld jaarlijks groeipercentage van de Brabantse bevolking 0,8%. Deze groei wordt voornamelijk verklaard door de migratiestromen. Het aandeel van de gemiddelde jaarlijkse migratie is ongeveer 0,6% van de totale bevolking, terwijl het natuurlijke aandeel slechts 0,2% is. Bovendien kende de jaarlijkse groei een aanzienlijke terugval van 50,8% in 1992 naar 21,7% in 2013. Deze terugval wordt eveneens weerspiegeld in het bruto geboortecijfer dat van 11,7‰ in 1993 naar 10,7‰ ging in 2003 en uiteindelijk naar 10,0‰ in 2013. De dynamiek van de Waals-Brabantse bevolking wordt met andere woorden sinds 1992 meer en meer beïnvloed door migratiestromen. De laatste jaren stabiliseerde hun bijdrage aan de Brabantse groei zich echter rond 80%.
Afbeelding 2: Aandelen van de migratie- en natuurlijke balans in het gemiddeld jaarlijks groeicijfer van de bevolking van Waals-Brabant Aandeel van het natuurlijk saldo Aandeel van het migratiesaldo
1,2 1
Groei ( % )
0,8 0,6 0,4 0,2 0
1992
1994
1996
1998
2000
2002
2004
2006
2008
2010
2012
Auteur : J. Delloye - Gegevens : IWEPS
Voor een bepaalde periode varieert de bevolking van een regio in functie van het aantal geboortes en overlijdens: het verschil tussen deze waarden is het natuurlijk saldo. Maar de bevolking kan ook wijzigen naargelang de personen die in de regio komen wonen of die ze verlaten: het verschil tussen deze waarden is het migratiesaldo. Het bruto geboortecijfer is de verhouding tussen het aantal levendgeborenen dat jaar en de totale gemiddelde bevolking van dat jaar.
6
Waals-Brabant in cijfers 2015
1.3 Ruimtelijke verdeling van de bevolking In vergelijking met België beschikt Waals-Brabant over een centrale situatie die bijzonder goede verbindingen heeft aangezien de provincie de grenzen deelt met de provincies Henegouwen, Namen, Luik en Vlaams-Brabant en vlakbij het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ligt, waarmee ze via goed ontwikkelde wegen- en spoorwegnetwerken verbonden is. Deze lokalisering heeft ruimschoots bijgedragen tot de economische bloei, die niet alleen werknemers in de woonwijken, maar ook bedrijven in de bedrijvencentra lokt. De verbondenheid van Waals-Brabant met haar buren is dus ook terug te vinden in tal van socio-economische factoren van deze brochure, zoals bijvoorbeeld de bevolkingsdichtheid. In het oosten van de provincie heeft het grootste deel van de gemeenten van de kantons Geldenaken en Perwijs een bevolkingsdichtheid lager dan 195 inwoners per vierkante kilometer (inw/km²). Het noordwesten van de provincie wordt echter gekenmerkt door een aanzienlijke bevolkingsdichtheid. In het bijzonder in de kantons Nijvel en Waver waar tal van gemeenten een dichtheid hebben die hoger is dan 406 inw/km². De toegankelijkheid van Brussel lijkt dus aanzienlijk de keuze van de plaats van de inwoners van Waals-Brabant te beïnvloeden.
Afbeelding 3: Bevolkingsdichtheid van de gemeentes van Waals-Brabant op 1 januari 2014 volgens de Belgische registers
Nationale autowegen Autowegen Spoorwegen Gemeentelijke grenzen Kantongrenzen Provinciale grenzen Inw/km²
Auteur: J. Delloye met QGis 2.4 Socio-economische gegevens : IWEPS - Ruimtelijke gegevens: naar Google Streets en Diva-Gis
Waals-Brabant in cijfers 2015
7
Bevolkingscijfer van Waals-Brabant per gemeente: GEMEENTEN
2005
2015 (OP 01/01)
Bevekom Eigenbrakel Kasteelbrakel Chastre Chaumont-Gistoux Court-Saint-Etienne Genepiën Graven Hélécine Incourt Itter Geldenaken Terhulpen Lasne Mont-Saint-Guibert Nijvel Orp-Jauche Ottignies-Louvain-la-Neuve Perwijs Ramilies Rebecq Rixensart Tubeke Villers-la-Ville Walhain Waterloo Waver Waals-Brabant
6.454 36.803 9.434 6.601 10.825 9.362 14.057 12.376 3.011 4.494 5.966 12.193 7.206 13.933 6.373 24.275 7.780 29.296 7.346 5.752 10.099 21.468 22.046 9.440 5.933 29.230 32.023 363.776
7.020 39.766 10.127 7.408 11.707 10.232 15.313 13.033 3.329 5.212 6.685 13.722 7.400 14.203 7.322 27.658 8.716 31.221 8.818 6.214 10.900 21.941 25.143 10.388 6.894 29.549 33.576 393.497
Bron : FOD Binnenlandse zaken en FOD Economische Zaken
Waals-Brabant
2000
2005
2010
2013
2015
349.884
363.776
379.515
389.645
393.497
Deze statistiek geeft het bevolkingscijfer per administratieve eenheid in Waals-Brabant, op de waarnemingsdatum van het nationaal Register. De statistiek bevat de personen die in het bevolkingsregister ingeschreven zijn en de vreemdelingen van een gemeente. De personen die in het wachtregister ingeschreven zijn, worden niet inbegrepen.
8
Waals-Brabant in cijfers 2015
1.4 Bevolkingspiramide Op 1 januari 2014 bedroeg de gemiddelde leeftijd in Waals-Brabant 40 jaar en 10 maand, tegenover 40 jaar en 8 maand in Wallonië. Ondanks deze gelijkaardige leeftijdsgemiddelden zijn de bevolkingsstructuren verschillend. Waals-Brabant heeft relatief veel jongeren jonger dan 24 jaar dan Wallonië, terwijl het aantal zestigplussers voor beiden gelijkaardig is. De inwoners tussen 25 en 39 jaar zijn echter beter vertegenwoordigd in Wallonië dan in Brabant. Als gevolg van deze bijzondere structuur is de afhankelijkheidsindex van Waals-Brabant (90,2%) hoger dan die van Wallonië (88,3%) terwijl tegelijkertijd de vergrijzingsindex en de intensiteit van de vergrijzing hoger blijven in Wallonië (99,2% en 22,3%) dan in Waals-Brabant (97,7% en 21,5%). Dit belangrijk aandeel van de erg jonge bevolking laat Waals-Brabant toe te genieten van een vervangingspercentage van de actieve bevolking dat lichtjes gunstig is (102,8%) terwijl Wallonië een percentage heeft dat duidelijk uit balans is (97,5). Als afsluiter: de levensverwachting bij de geboorte (op basis van de periode 2000-2009) is gemiddeld 81 jaar en 6 maand voor de 27 gemeentes van Waals-Brabant, tegen 79 jaar en 7 maand in Wallonië. Op de leeftijd van 60 jaar is de bijkomende levensverwachting van de ouderlingen 24 jaar en 6 maand in Waals-Brabant en 23 jaar en 7 maand in Wallonië.
Afbeelding 4: Bevolkingspiramide van Waals-Brabant en Wallonië op 31 december 2013 4
3
2
1
0
1
2
3
4
100 ans et + 95 à 99 ans 90 à 94 ans 85 à 89 ans 80 à 84 ans 75 à 79 ans 70 à 74 ans 65 à 69 ans 60 à 64 ans 55 à 59 ans 50 à 54 ans 45 à 49 ans 40 à 44 ans 35 à 39 ans 30 à 34 ans 25 à 29 ans 20 à 24 ans 15 à 19 ans 10 à 14 ans 5 à 9 ans 0 à 4 ans
Vrouwen Waals-Brabant Mannen Waals-Brabant Vrouwen Wallonië Mannen Wallonië
Auteur : J. Delloye Gegevens : IWEPS
4
3
2
1
0
1
2
3
4
Aandeel van de totale bevolking (%)
Waals-Brabant in cijfers 2015
9
De gemiddelde leeftijd van de bevolking van een regio in een bepaald jaar, is de som van de jaren die haar inwoners geleefd hebben, gedeeld door de totale bevolking van dat jaar. De bevolkingspiramide is een figuur die de bevolking van een regio verdeelt in leeftijdsschijven. Ze kent vervolgens aan elke schijf het deel van de totale bevolking toe dat ze inneemt. De afhankelijkheidsindex van een regio is het aantal van haar inwoners dat jonger is dan 20 jaar of ouder is dan 60, gedeeld door haar aantal inwoners tussen 21 en 59 jaar. Het is ook een schatting van het evenwicht tussen de bevolking en de leeftijd waarop men gaat werken en die waarop men nog studeert of reeds gepensioneerd is. De vergrijzingsindex van een regio is het aantal inwoners dat ouder is dan 60 jaar, gedeeld door het aantal inwoners jonger dan 20 jaar. Zo wordt het evenwicht van de werkelijke leeftijd waarop iemand begint of stopt te werken geschat. Wat de intensiteitsindex van de vergrijzing, betreft, dat is de verhouding tussen het aantal inwoners ouder dan 80 jaar bij de inwoners ouder dan 60 jaar. De actieve bevolking van een regio is het deel van de bevolking dat werk heeft of werkzoekend is (omvat ook de leercontracten, betaalde stagiairs, geestelijken). Het vervangingspercentage van de actieven van een regio is dus het aantal personen dat tussen 15 en 24 jaar oud is, gedeeld door het aantal personen tussen 55 en 64 jaar die in de regio wonen. Dit percentage schat ook de verhouding tussen de personen die op pensioen gaan en zij die op de arbeidsmarkt komen.
1.5 Structuur van de gezinnen Het structureren van de bevolking op het vlak van gezinnen, volgens de woonplaatsen, is belangrijk aangezien het gezin de fundamentele eenheid van verschillende statistische bronnen is, net als van het merendeel van de economische theorieën. Op 1 januari 2013 telde Waals-Brabant 156.284 gezinnen. Men veronderstelt dat dit aantal de komende jaren zal stijgen in lijn met de groei en de structurele veranderingen van de bevolking. Volgens het Centre DEMO van de KUL, zou Waals-Brabant tegen 2021 ongeveer 173.746 gezinnen moeten tellen en ongeveer 181.540 tegen 2026. Het merendeel van de Brabantse gezinnen (54%) bestaat uit meerdere volwassenen, als koppel of samenwonenden. Deze verhouding is hoger dan die van Wallonië (49%) waar overigens 46% van de gezinnen slechts één volwassene telt tegenover slechts 40% in Waals-Brabant. 41% van de gezinnen van Waals-Brabant telt overigens minstens één kind, wat iets meer is dan in Wallonië (38%). Het merendeel van deze gezinnen telt ook verschillende volwassenen (30 van 41% in Brabant en 26 van 38% in Wallonië).
10
Waals-Brabant in cijfers 2015
Kortom, onder de geïsoleerde gezinnen, dit betekent slechts één volwassene zonder kind, zijn veel van deze personen ouder dan 65 jaar. Ze vormen 11,6% van de Brabantse en 12,3% van de Waalse gezinnen. Wie in een rusthuis verblijft, wordt hier niet als geïsoleerd persoon beschouwd.
Afbeelding 5: Familiaal statuut van de gezinnen van Waals-Brabant op 1 februari 2013
r de
d kin er
d
d
an
a nst
zon en
ee
All
29%
ee
p Ko
11%
24%
All
o nw e m
o els
o nw e m
n
t me
de
n ne
f sa
d
an
a nst
e em
n
de
n ne
ind tk
zon
d kin
f sa
p
o els
re
de
p
p Ko
d kin
An
30%
5%
WAALS-BRABANT
34%
12%
23%
26%
5%
WALLONIË 0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Aandeel van het aantal gezinnen (%)
Auteur : J. Delloye - Gegevens : IWEPS
Een gezin bestaat uit alle personen die regelmatig dezelfde woning betrekken en samenleven. We maken een onderscheid tussen de gezinnen die bestaan uit slechts één volwassene en die waar er meerdere volwassenen zijn als koppel of samenwonenden.
Waals-Brabant in cijfers 2015
11
2. BBP en inkomen 2.1 Bruto binnenlands product (BBP) In 2012 bedroeg het BBP van Waals-Brabant 12,8 miljard euro. Dit was 14,5% van het Waals BBP en 3,4% van het Belgisch BBP. Datzelfde jaar bedroeg het BBP per inwoner €32.952 ofwel 33% meer dan de Waalse waarde en 3% minder dan de nationale waarde. Deze laatste 10 jaar groeide het BBP per Brabantse inwoner gemiddeld met €848,4 per jaar. Deze dynamiek is gelijkaardig met die van het BBP per Waalse en Belgische inwoner, met echter een uitzonderlijk hoog BBP in 2010. We kunnen enkel hypotheses formuleren over de oorzaken van deze hoge waarde. Tussen juni 2009 en augustus 2010 was er een pandemie van het griepvirus (H1N1). Verschillende grote farmaceutische groepen die in Waals-Brabant gevestigd zijn verhoogden toen hun productie van het vaccin om te voldoen aan de pandemie. Deze gebeurtenis zou de uitzonderlijke waarde van het Brabantse BBP in 2010 kunnen verklaren. Deze hypothese wordt gesteund door het Instituut voor de nationale Rekeningen (INR). Zij zijn van mening dat de resultaten van 2010 deels verklaard worden door de goede prestaties van de industrie.
BBP per inwoner (€)
Afbeelding 6: Evolutie van het BBP per inwoner van Waals-Brabant, Wallonië en België
36.000 34.000 32.000 30.000 28.000 26.000 24.000 22.000 20.000 18.000 16.000
België Waals-Brabant Wallonië
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Auteur : J. Delloye Gegevens : IWEPS
Het Bruto Binnenlands Product (BBP) aan marktprijs is de marktwaarden van alle goederen en financiële diensten die gedurende een jaar in een regio geproduceerd worden. Het is een vaak gebruikte maatstaf van de economische activiteit.
12
Waals-Brabant in cijfers 2015
2.2 Toegevoegde waarde van de ondernemingen De toegevoegde waarde van Waals-Brabant evolueerde op dezelfde manier als zijn BBP. Net als in 2012 bedroeg deze 11,4 miljard euro. Het merendeel van de toegevoegde waarde wordt geproduceerd door de tertiaire sector waarvan het aandeel van 71,2% naar 81,9% evolueerde tussen 2010 en 2012. In deze sector zijn de drie soorten activiteiten die de grootste meerwaarde produceren handel, vrije beroepen en immobiliën De primaire sector, voornamelijk de landbouwproductie, is van weinig belang voor de Brabantse toegevoegde waarde, hoewel het aandeel hiervan ook van 0,6% naar 0,7% steeg tussen 2009 en 2012. De secundaire sector zag zijn aandeel dan weer dalen van 28,2% in 2010 naar 17,4% in 2012. De belangrijkste toegevoegde waarde van deze sector komt uit de farmaceutische industrie.
Afbeelding 7: Evolutie en sectoriële verdeling van de toegevoegde waarde van Waals-Brabant in 2012
Toegevoegde waarde (€)
12.000 10.000
Tertiaire sector
8.000
Secundaire sector
6.000
Primaire sector
4.000
Auteur : J. Delloye Gegevens : IWEPS
2.000 0
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
De toegevoegde waarde van de productie van een regio, aan de marktprijs, is de marktwaarde van de regionale productie waarvan het intermediair verbruik afgetrokken wordt. De primaire sector is het activiteitendomein waar niet-getransformeerde materialen geproduceerd worden (landbouw, visvangst, enz.). De secundaire sector is het activiteitendomein waar materialen verwerkt worden. Le secteur tertiaire is het activiteitendomein waar niet rechtstreeks consumptiegoederen geproduceerd worden (diensten, enz.).
Waals-Brabant in cijfers 2015
13
2.3 Gemiddeld inkomen van de inwoners In 2011 was het gemiddeld inkomen per belastingaangifte in Brabant €33.158 ofwel 23,3% meer dan in Wallonië (€26.892). De groei van Waals-Brabant was constant tussen 2005 en 2011, met een gemiddelde van 2,9%, wat een beetje minder is dan het Waalse groeipercentage over dezelfde periode (3,2%).
Afbeelding 8: Evolutie van gemiddelde inkomens per belastingaangifte in Waals-Brabant en Wallonië.
35.000
Inkomens (€)
32.500
30.000
27.500
25.000
22.500 Auteur : J. Delloye Gegevens : IWEPS
20.000
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Gemiddeld inkomen per aangifte in Waals-Brabant Gemiddeld inkomen per aangifte in Wallonië
Het gemiddeld inkomen per belastingaangifte van een regio is de verhouding tussen het totale inkomen van deze regio en het aantal belastingaangiftes.
14
Waals-Brabant in cijfers 2015
2.4 Mediaan inkomen per aangifte In 2011 was het mediaan inkomen per aangifte €23.080 in Waals-Brabant, goed voor 13,9% van het mediaan inkomen per aangifte in Wallonië datzelfde jaar (€20.265). Het verschil van de waarde tussen het gemiddeld inkomen en het mediaan inkomen wordt verklaard door de extreme waarden van de inkomens. Zo omvat de verdeling van de inkomens in Waals-Brabant en Wallonië een paar inkomens die aanzienlijk hoger liggen dan het gemiddelde, maar slechts weinig erg lage inkomens in verhouding met het gemiddelde. Vanuit een dynamisch standpunt gezien, volgde het mediaan inkomen per aangifte een constante groei in dezelfde grootorde als die van het gemiddeld inkomen (2,18% voor Waals-Brabant en 3,0% voor Wallonië).
Afbeelding 9: Evolutie van gemiddelde inkomens per belastingaangifte in Waals-Brabant en Wallonië.
25.000
Inkomens (€)
22.500
20.000
17.500 Auteur : J. Delloye Gegevens : IWEPS
15.000 2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Mediaan inkomen per aangifte in Waals-Brabant Mediaan inkomen per aangifte in Wallonië
Het mediaan inkomen per aangifte is het inkomen dat de regionale verdeling van de inkomens in twee gelijke effectieve subbevolkingen verdeelt. Dit is het inkomen zoals een helft van de inwoners minder verdient en de andere helft meer.
Waals-Brabant in cijfers 2015
15
2.5 Verhoudingen tussen het gemiddelde
en mediaan inkomen per aangifte
De bevolkingen van Waals-Brabant en Wallonië tellen een paar belastingaangiftes die aanzienlijk hoger zijn dan het gemiddelde, maar geen beduidend arme aangiftes. Dit heeft als gevolg dat de verdeling van de inkomens vervormd wordt. Derhalve bestaan er meerdere indexen die deze vervorming meten en toelaten de ongelijke verdeling van de inkomens te schatten. De verhouding van het gemiddeld inkomen per aangifte tegenover het mediaan inkomen per aangifte is er één van. Deze toont aan dat in 2011 de ongelijkheden sterker waren in Waals-Brabant dan in Wallonië met indexen van 143,7% voor de provincie en 132,7% voor de regio. Sinds 2007 is de verdeling echter meer en meer gelijk, zowel voor Waals-Brabant als voor Wallonië, die beiden vrij gelijkaardige dynamieken hebben op dit vlak.
Verhouding tussen gemiddeld en mediaan inkomen (%)
Afbeelding10: Evolutie van de verhouding tussen de gemiddelde inkomens en de mediaan inkomens per aangifte voor Waals-Brabant en Wallonië. 150
145
140
135
130 2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Verhouding gemiddeld/mediaan, Waals-Brabant Verhouding gemiddeld/mediaan, Wallonië
16
Waals-Brabant in cijfers 2015
Auteur : J. Delloye Gegevens : IWEPS
2.6 Kwartielcoëfficiënten Een andere index voor ongelijkheid is de kwartielcoëfficiënt. Deze laatste bevestigt de voorgaande vaststellingen, namelijk een grotere, maar sinds 2007, dalende ongelijkheid in Waals-Brabant (120,4% tegenover 101,2 in Wallonië).
Afbeelding 11: Evolutie van de kwartielcoëfficiënt van de inkomens per aangifte voor Waals-Brabant en Wallonië.
130
Kwartielcoëfficiënt (%)
125
120
115
110
105
100 2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Kwartielcoëfficiënt, Waals-Brabant Kwartielcoëfficiënt, Wallonië
Auteur : J. Delloye Gegevens : IWEPS
Net als het mediaan inkomen verdelen de kwartielen de regionale verspreiding van de inkomens in specifieke plaatsen. Het eerste kwartiel is het inkomen dat een kwart van de bevolking minder verdient terwijl het tweede kwartiel het inkomen is datls een kwart van de bevolking meer verdient. En dus wordt de kwartielcoëfficiënt bepaald als het inkomensverschil tussen het tweede en het eerste kwartiel, gerapporteerd aan het mediaan inkomen.
Waals-Brabant in cijfers 2015
17
2.7 Ruimtelijke verdeling van de inkomens Wanneer we de gemeenten van Waals-Brabant rangschikken volgens gemiddeld inkomen per aangifte en wanneer we ze in drie gelijke groepen verdelen, dan blijkt dat de 9 gemeenten waar de inkomens het hoogst zijn verdeeld worden over 2 verschillende geografische zones. De eerste zone bestaat uit Terhulpen, Lasne, Rixensart en Waterloo, een compacte zone vlakbij Brussel. De tweede zone bestaat uit Bevekom, Chastre, Chaumont-Gistoux, Grez-Doiceau en Walhain en strekt zich uit langs een noord-zuid-as tussen Bevekom en Chastre. De twee andere inkomensklassen zijn meer verspreid; de minder hoge inkomens situeren zich aan de oostelijke en westelijke uiteinden van de provincie met bovendien Ottignies-Louvain-la-Neuve en Waver in het centrum.
Afbeelding 12: Gemiddeld inkomen per aangifte voor de gemeentes van Waals-Brabant in 2011
Nationale wegen Autosnelwegen Spoorwegen Gemeentelijke grenzen Kantongrenzen Provinciale grenzen
Auteur: J. Delloye met QGis 2.4 Socio-economische gegevens : IWEPS Ruimtelijke gegevens: naar Google Streets en Diva-Gis
18
Waals-Brabant in cijfers 2015
Inkomenstabel van 2011
GEMEENTES
MEDIAAN INKOMEN PER AANGIFTE (IN €)
GEMIDDELD INKOMEN PER AANGIFTE (IN €)
Bevekom
25.231
35.977
Eigenbrakel
23.564
33.171
Kasteelbrakel
23.573
32.068
Chastre
24.216
34.876
Chaumont-Gistoux
24.278
37.825
Court-Saint-Etienne
23.426
33.071
Genepiën
22.941
32.555
Graven
23.243
34.954
Hélécine
23.263
30.960
Incourt
23.758
34.469
Itter
23.323
32.503
Geldenaken
21.678
30.116
Terhulpen
23.318
36.376
Lasne
23.910
42.393
Mont-Saint-Guibert
24.286
34.255
Nijvel
22.334
30.665
Orp-Jauche
23.766
31.962
Ottignies-Louvain-la-Neuve
21.883
30.931
Perwijs
23.965
33.071
Ramillies
24.867
33.185
Rebecq
22.503
29.854
Rixensart
23.839
36.264
Tubeke
21.165
26.815
Villers-la-Ville
24.380
33.578
Walhain
25.282
36.923
Waterloo
23.921
36.948
Waver
22.446
31.798
Waals-Brabant in cijfers 2015
19
2.8 Ruimtelijke verdeling van de inkomensverschillen Wanneer we de gemeenten van Waals-Brabant rangschikken op basis van hun kwartielcoëfficiënt, die de ongelijke verdeling van de inkomens meet door ze in drie gelijke groepen te verdelen, dan blijkt dat het merendeel van de gemeenten die een hoog gemiddeld inkomen hebben per aangifte, ook de meest ongelijke en vice versa zijn. De gemeente Ottignies-Louvain-la-Neuve is een opmerkelijke uitzondering in die zin dat ze over een laag gemiddeld inkomen per aangifte zit, maar een ook grote inkomensongelijkheid vertoont.
Afbeelding 13: Kwartielcoëfficiënt van de inkomensverdeling van de gemeenten van Waals-Brabant in 2011
Nationale wegen Autosnelwegen Spoorwegen Gemeentelijke grenzen Kantongrenzen Provinciale grenzen
Auteur: J. Delloye met QGis 2.4 Socio-economische gegevens : IWEPS Ruimtelijke gegevens: naar Google Streets en Diva-Gis
20
Waals-Brabant in cijfers 2015
2.9 Aantal lopende leningen bij gezinnen Een deel van het inkomen van de gezinnen wordt vaak aangewend voor het terugbetalen van verschillende kredieten, wat van het aantal en de bedragen van deze leningen interessante informatie maakt om het socioeconomisch aspect van een regio te bestuderen. We onderscheiden hypothecaire kredieten, die minder talrijk zijn, maar over grotere sommen geld dat op lange termijn geleend wordt gaan en consumptieleningen die talrijker zijn, maar die over erg kleine bedragen kunnen gaan die snel terugbetaald worden. In 2013 had elke meerderjarige inwoner van Waals-Brabant gemiddeld 1,55 lening lopen, wat erg dicht aanleunt bij het Waalse gemiddelde (1,56 lening). De Brabanders hebben echter meer hypothecaire leningen lopen (gemiddeld 0,34 in 2013) dan alle Walen samen (gemiddeld 0,31 in 2013). Omgekeerd, komen de consumptieleningen dan weer meer voor in Wallonië (gemiddeld 1,25 in 2013 tegen 1,20 in Waals-Brabant). Dynamisch gezien legden Waals-Brabant en Wallonië de laatste zeven jaar een gelijkaardig parcours af. Terwijl het gemiddeld aantal lopende hypothecaire leningen regelmatig toenam aan lage intrestvoeten in de ordegrootte van een duizendste per jaar, kende het aantal consumptieleningen een uitzonderlijke groei van 0,35 leningen tussen 2010 en 2011. Wat het aantal leningen betreft, komen de consumptieleningen dus het meest voor bij de gezinnen en dit zowel in Waals-Brabant als in Wallonië. Dat is zeker niet het geval wat de ontleende bedragen betreft.
Consumptieleningen in Waals-Brabant Consumptieleningen in Wallonië Hypothecaire leningen in Waals-Brabant
1,5 1,4
Aantal leningen per meerderjarige inwoner
Afbeelding 14: Evolutie van het gemiddeld aantal lopende leningen tijdens het jaar per meerderjarige in WaalsBrabant en Wallonië
1,3 1,2 1,1 1 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0
Hypothecaire leningen in Wallonië
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Auteur : J. Delloye - Gegevens : IWEPS
Waals-Brabant in cijfers 2015
21
2.10 Bedragen van de nieuwe leningen van gezinnen
Wat bedragen betreft, nemen de hypothecaire leningen de voornaamste plaats in bij leningen van gezinnen. Tussen 2007 en 2013 hebben de meerderjarige inwoners van Waals-Brabant gemiddeld €6.158 aan nieuwe kredieten per jaar ontleend, waarvan €4.291 bestemd was voor hypothecaire leningen. Dynamisch gezien, bleef het gemiddeld bedrag van nieuw afgesloten leningen relatief constant de laatste jaren. Het gemiddeld bedrag van de nieuwe leningen kende tussen 2009 en 2010 een stijging tot €811,4, om daarna tussen 2011 en 2013 weer te dalen tot €646,1.
Afbeelding 15: Evolutie van het gemiddeld bedrag van de leningen afgesloten tijdens het jaar per meerderjarige persoon in Waals-Brabant
8.000
Ontleend bedrag (€)
7.000 6.000
Consumptieleningen
5.000
Hypothecaire leningen
4.000 3.000 2.000
Auteur : J. Delloye Gegevens : IWEPS
1.000 0
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Volgens de bepalingen van de Nationale Bank zijn hypothecaire leningen, leningen die afgesloten worden door privépersonen om de aankoop, bouw of renovatie van een onroerend goed te financieren. Omgekeerd, worden consumptieleningen afgesloten door privépersonen om de aankoop van roerende goederen te financieren. Ze groeperen volgende drie categorieën. Leningen op afbetaling zijn bedragen die ter beschikking gesteld worden van een consument die zich ertoe verbindt deze met regelmatige stortingen terug te betalen. De verkopen op afbetaling zijn voor onroerende goederen die de consument in verschillende vervaldagen terugbetaalt. De kredietopeningen zijn geldreserves die ter beschikking van de consument gesteld worden, die er indien nodig beroep op kan doen. Het gaat vooral om uitgaven met kredietkaarten of via een zichtrekening waarbij men onder nul mag gaan.
22
Waals-Brabant in cijfers 2015
2.11 Ruimtelijke verdeling van de consumptiekredieten Wat de ruimtelijke verdeling van consumptieleningen betreft, vormen de gemeenten waarvan de inwoners het minst vaak lenen -Bevekom en Nijvel- buiten beschouwing gelaten, een compacte groep vlakbij Brussel met Terhulpen, Lasne, Ottignies-Louvain-la-Neuve, Rixensart, Waterloo en Waver. Omgekeerd situeren de gemeenten die het vaakst lenen zich in de rand van de provincie met Rebecq in het westen, Chastre, Genepiën en Villers-la-Ville in het zuiden en Hélécine, Orp-Jauche en Ramilies in het oosten.
Afbeelding 16 : Aantal lopende consumptieleningen per meerderjarige inwoner ouder dan 18 jaar per gemeente van Waals-Brabant in 2013
Nationale wegen Autosnelwegen Spoorwegen Gemeentelijke grenzen Kantongrenzen Provinciale grenzen leningen/inw
Auteur: J. Delloye met QGis 2.4 Socio-economische gegevens : IWEPS Ruimtelijke gegevens: naar Google Streets en Diva-Gis
Waals-Brabant in cijfers 2015
23
2.12 Schuldenlast van de gezinnen In 2013 kon slechts 4,16% van de Brabantse ontleners en 7,17% van de Waalse ontleners hun lening niet terugbetalen. Als we hier het aantal meerderjarige personen volgens een procedure voor collectieve schuldenregeling aftrekken om te schatten hoeveel mensen van de bevolking zwaar in de schulden zitten, dan blijkt dat slechts 1,0% van de Brabantse volwassenen zware schulden heeft tegenover 1,6% in Wallonië. Bovendien is dit cijfer stabiel sinds 2011 terwijl het regelmatig lijkt te stijgen met 0,1% per jaar in Wallonië. Deze index moet voorzichtig geïnterpreteerd worden aangezien de collectieve schuldenregeling gebaseerd is op de plaats waar de schuldenaar werkt, die niet noodzakelijkerwijs dezelfde is als zijn/ haar woonplaats en enkel geldt voor handelaren onder bepaalde bijkomende criteria. Bovendien wordt hier niets gezegd over de voortgang van deze procedure.
Afbeelding 17: Evolutie van het deel van de meerderjarige bevolking dat toegelaten werd voor een procedure voor collectieve schuldenregeling in Waals-Brabant en Wallonië
Aandeel van de meerderjarige bevolking (%)
2,0 1,8 1,6 1,4 1,2 1,0 0,8 0,6 0,4 0,2 0,0
2007
2008
2009
Waals-Brabant
2010
2011
2012
2013
Auteur : J. Delloye Gegevens : IWEPS
Wallonië
De collectieve schuldenregeling is een juridische bemiddelingsprocedure met als doel de financiële situatie van een persoon die langdurig een te zware schuldenlast heeft in de mate van het mogelijke te herstellen, een volledige of gedeeltelijke terugbetaling van zijn/haar schulden waarbij een menswaardig bestaan gegarandeerd wordt.
24
Waals-Brabant in cijfers 2015
2.13 Leeflonen In 2012 kreeg slechts 0,9% van de Brabanders tussen 18 en 64 jaar een leefloon (of een equivalent hiervan) tegenover 2,3% van de Walen in dezelfde leeftijdscategorie. Tussen 2003 en 2008 daalde dit zowel in Waals-Brabant (-43,8%) als in Wallonië (-13,0%). Vervolgens stabiliseerde het Brabantse percentage op het huidige niveau, terwijl het Waalse steeg tot het percentage van 2003.
Aandeel van de bevolking tussen 18 en 64 jaar (%)
Afbeelding 18: Evolutie van het deel van de bevolking tussen 18 en 64 jaar dat geniet van een leefloon (of een equivalent hiervan) in Waals-Brabant en Wallonië, op basis van het maandelijks aantal begunstigden.
3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 2003
Auteur : J. Delloye Gegevens : IWEPS
2004
2005
Brabant
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Wallonië
Het leefloon is een minimumloon dat toegekend wordt door het OCMW aan personen die niet over voldoende middelen beschikken en er geen aanspraak op kunnen maken en niet in staat zijn zich deze zelf of via andere middelen te verschaffen
Waals-Brabant in cijfers 2015
25
Wanneer we het aantal personen dat maandelijks van een leefloon (of een equivalent hiervan) geniet in drie leeftijdsgroepen ventileren naar Waals-Brabant, dan blijkt dat de daling voornamelijk te wijten is aan een vermindering van het aantal begunstigden bij de inwoners tussen 25 en 44 jaar. Deze groep maakt inderdaad ongeveer 52,2% van de begunstigden uit in 2003 tegenover slechts 38,3% in 2012. De andere leeftijdsgroepen maken dus momenteel een belangrijker deel van de begunstigden uit, hoewel ook hun aantal in absolute cijfers verminderde. Zo bedroeg het aantal maandelijkse begunstigden tussen 18 en 24 jaar 858,2 in 2003 en daalde dit tot 737,3 in 2012. Hetzelfde geldt voor het gemiddeld aantal begunstigden van 45 tot 64 jaar, dat van 817,6 in 2003 evolueerde naar 588,2 in 2012.
Afbeelding 19: Evolutie van het maandelijks aantal begunstigden van een leefloon (of een equivalent hiervan) in Waals-Brabant
Gemiddeld aantal begunstigden van een leefloon of ERIS
4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Auteur : J. Delloye - Gegevens : IWEPS
45 tot 64 jaar
26
Waals-Brabant in cijfers 2015
25 tot 44 jaar
18 tot 24 jaar
2.14 Ruimtelijke verdeling van de begunstigden van een leefloon Wat de verdeling van de begunstigde van het leefloon in Waals-Brabant betreft, vormen de gemeenten die relatief meer begunstigden tellen niet echt een compacte zone. De gemeenten Court-SaintEtienne, Mont-Saint-Guibert, Ottignies-Louvain-la-Neuve en Rixensart vormen een eerste zone met een hoog aantal begunstigden. Hun aangrenzende gemeenten hebben een gemiddeld (tussen 0,55% en 0,94%) tot hoog (tussen 0,95% en 2,04%) aantal begunstigden in hun bevolking. Tot slot zijn de andere gemeenten die een hoog aantal leefloontrekkers hebben, Geldenaken, Nijvel en Tubeke.
Afbeelding 20: Deel van de bevolking tussen 18 en 64 jaar dat een leefloon (of een equivalent hiervan geniet) per gemeente in Waals-Brabant in 2012
%
Nationale wegen Autosnelwegen Spoorwegen Gemeentelijke grenzen Kantongrenzen Provinciale grenzen
Auteur: J. Delloye met QGis 2.4 Socio-economische gegevens : IWEPS Ruimtelijke gegevens: naar Google Streets en Diva-Gis
Waals-Brabant in cijfers 2015
27
2.15 Gewaarborgd inkomen voor ouderen Personen ouder dan 65 jaar kunnen een gewaarborgd inkomen voor ouderen aanvragen. In 2013 genoten slechts 3,2% van de Brabantse senioren van dit gewaarborgd inkomen tegenover 5,2% van de Waalse senioren. Dit aandeel daalde tussen 2002 en 2007 met 15,2% in Waals-Brabant en met 8,5% in Wallonië. Vervolgens steeg het tussen 2007 en 2013 met 14,3% in Waals-Brabant en met 20,9% in Wallonië.
Aandeel van de bevolking ouder dan 65 jaar (%)
Afbeelding 21: Evolutie van het deel van de bevolking ouder dan 65 jaar dat geniet van een gewaarborgd inkomen voor ouderen (of een gewaarborgd inkomen) in Waals-Brabant en Wallonië
Auteur : J. Delloye - Gegevens : IWEPS
6,0 5,5 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 2002
2003
2004
2005
2006
Waals-Brabant
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Wallonië
Het gewaarborgd inkomen voor ouderen wordt toegekend aan oudere personen met een te laag inkomen om te kunnen overleven. Het vervangt sinds 2011 het oude ‘Bestaansminimum’.
28
Waals-Brabant in cijfers 2015
3. Tewerkstelling & werkloosheid 3.1 Bedrijvigheidsgraad Het gedrag van de bevolking van een regio meten in verhouding met de arbeidsmarkt is moeilijk aangezien er rekening gehouden moet worden met veel parameters. De bedrijvigheidsgraad probeert deze moeilijkheid te verzachten door de participatie op de arbeidsmarkt te meten. In 2012 was de gemiddelde bedrijvigheidsgraad van de gemeenten van Waals-Brabant 68,5% ofwel lichtjes hoger dan die van Wallonië (67,5%). Bovendien stijgt sinds 2008 het gemiddelde cijfer in Waals-Brabant, terwijl dat van Wallonië lichtjes daalt.
Afbeelding 22 : Evolutie van de jaarlijkse bedrijvigheidsgraad in Waals-Brabant en Wallonië Auteur : J. Delloye - Gegevens : IWEPS
69
Bedrijvigheidsgraad (%)
68,8 68,6 68,4 68,2 68 67,8 67,6 67,4 67,2 67
2008
2009 Waals-Brabant
2010
2011
2012
Wallonië
De bedrijvigheidsgraad toont de verhouding tussen mensen die effectief op de arbeidsmarkt komen (of ze nu tewerkgesteld of werkzoekend zijn) en de actieve bevolking (tussen 15-64 jaar).
Waals-Brabant in cijfers 2015
29
3.2 Ruimtelijke spreiding van de bedrijvigheidsgraad De ruimtelijke verdeling van de bedrijvigheidsgraad in Waals-Brabant toont dat de gemeenten met de hoogste bedrijvigheidsgraad zich langs de zuidelijke grens situeren, d.w.z. langs de grenzen met de provincies Henegouwen, Luik en Namen. Bevekom vormt hier een Afbeelding 23: Gemiddelde uitzondering. jaarlijkse bedrijvigheidsgraad Omgekeerd, situeren de gemeentes per gemeente van Waals-Brabant met de laagste bedrijvigheidsgraad in 2012 zich in een compacte zone, die bestaat uit Terhulpen, Lasne, O ttignies-Louvain-la-Neuve, Rixensart en Waterloo, vlakbij Brussel.
%
Nationale wegen Autosnelwegen Spoorwegen Gemeentelijke grenzen Kantongrenzen Provinciale grenzen
Auteur: J. Delloye met QGis 2.4 Socio-economische gegevens : IWEPS Ruimtelijke gegevens: naar Google Streets en Diva-Gis
30
Waals-Brabant in cijfers 2015
3.3 Tewerkstellingsgraad en binnenlandse tewerkstellingsratio Wat de tewerkstelling betreft laten verschillende indicatoren toe de effectieve participatie aan een activiteit te meten. De tewerkstellingsgraad was in 2012 gemiddeld 61,1% in Waals-Brabant, wat hoger is dan in Wallonië (56,9%). Dit percentage varieerde slechts een beetje sinds 2008, zowel in Waals-Brabant als in Wallonië. De binnenlandse tewerkstellingsgraad steeg zowel in Waals-Brabant (5,7% sinds 2008) als in Wallonië (1,8% sinds 2008). Zo had de provincie in 2012 een binnenlandse tewerkstellingsgraad van 0,65 werk per inwoner tegenover 0,55 werk per inwoner in Wallonië.
Binnenlandse Tewerkstellingsratio in Waals-Brabant Binnenlandse Tewerkstellingsratio in Wallonië
Tewerkstellingsgraad in Waals-Brabant
Tewerkstellingsgraad in Wallonië
Auteur : J. Delloye - Gegevens : IWEPS
Ratio of aandeel van de bevolking tussen 15 en 64 jaar (%)
Afbeelding 24: Evolutie van de jaarlijkse binnenlandse gemiddelde tewerkstellingsgraad in Waals-Brabant en Wallonië
65
60
55
50 2008
2009
2010
2011
2012
De tewerkstellingsgraad toont de verhouding tussen het aantal personen dat effectief werk heeft (de actieve bevolking met een job) en de bevolking die de leeftijd heeft om te werken (1564 jaar). Terwijl de binnenlandse tewerkstellingsratio van een gebied het aantal werkplaatsen meet per inwoner die de leeftijd heeft om te werken.
Waals-Brabant in cijfers 2015
31
3.4 Ruimtelijke verdeling van het binnenlandse tewerkstellingsratio De gemeenten Waver en Nijvel onderscheiden zich door hun sterk arbeidsaanbod aangezien ze meer dan één job per inwoner die de leeftijd heeft om te werken aanbieden. Vervolgens vormen de gemeenten die één werkplaats per twee inwoners die de leeftijd hebben om te werken een compacte zone vlakbij Brussel, met uitzondering van Bevekom en Geldenaken. De andere Brabantse gemeenten bieden op hun beurt iets meer dan één werkplaats aan voor vier inwoners.
%
Afbeelding 25: Gemiddeld binnenlands tewerkstellingsratio van de gemeenten van Waals-Brabant op 31 december 2012
Nationale wegen Autosnelwegen Spoorwegen Gemeentelijke grenzen Kantongrenzen Provinciale grenzen
Auteur: J. Delloye met QGis 2.4 Socio-economische gegevens : IWEPS Ruimtelijke gegevens: naar Google Streets en Diva-Gis
32
Waals-Brabant in cijfers 2015
3.5 Bevolkingspiramide van de werkzoekenden In december 2014 waren 50,2% van de werkzoekenden van Waals-Brabant mannen. Bij de werkzoekenden jonger dan 30 jaar waren de mannen in de meerderheid (56,5%), terwijl eens de 30 gepasseerd, de vrouwen talrijker waren (53,3%). In Wallonië was 52,5% van de werkzoekenden man en waren ze in alle leeftijdscategorieën in de meerderheid. De personen jonger dan 25 jaar maakten 19,7% van de werkzoekenden uit in Waals-Brabant tegen 20,9% in Wallonië. In de provincie en de regio is de belangrijkste leeftijdsgroep echter die van de vijftigplussers, die 26,4% van de werkzoekenden telt in Waals-Brabant en 24,4% in Wallonië.
Afbeelding 26: Bevolkingspiramide van de werkzoekende in Waals-Brabant in december 2014, volgens de tellingen van het FOREM (Waalse dienst voor beroepsopleiding en arbeidsbemiddeling).
15
10
5
0
5
10
15
50 jaar en meer
40 tot 49 jaar
30 tot 39 jaar
25 tot 29 jaar
0 tot 24 jaar
Auteur : J. Delloye Gegevens : FOREM
15
10
5
0
5
10
15
Aandeel van de totale bevolking (%)
Vrouwen: Waals-Brabant Mannen: Waals-Brabant
Vrouwen: Wallonië Mannen: Wallonië
Waals-Brabant in cijfers 2015
33
3.6 Aantal jobs In absolute cijfers telde Waals-Brabant 163.364 jobs op 31 december 2012. Dit aantal is gestegen sinds 2013 en kenden een totale groei van 23%. Op 31 december 2012 was iets meer dan één job op vier op zelfstandige basis of vrijwilligerswerk (26% van het totaal aantal jobs). Dit aandeel daalde in 2013 van 26,3% naar 25,2% in 2010 en stijgt opnieuw de laatste jaren.
Afbeelding 27: Evolutie van het aantal betaalde en zelfstandige jobs, op basis van de posten die ingediend worden bij de sociale zekerheid of bij het RISIV in Waals-Brabant.
Auteur : J. Delloye - Gegevens : IWEPS
200.000 180.000 160.000
Aantal jobs
140.000 120.000 100.000 80.000 60.000 40.000 20.000 0 2003
2004
2005
2006
2007
Zelfstandigen of vrijwilligers
2008
2009
2010
2011
2012
loontrekkenden
is een werknemer die zijn salaris van een werkgever ontvangt. Een zelfstandige is een werknemer die zijn beroep uitoefent zonder onderworpen te zijn aan een contract met een werkgever en die over een aparte sociale zekerheid beschikt. Zelfstandigen mogen bijgestaan worden door hun echtgenoot/echtgenote of andere verwanten, die dan het statuut van vrijwilliger krijgen.
34
Waals-Brabant in cijfers 2015
3.7 Ruimtelijke verdeling van zelfstandige tewerkstelling De gemeenten die veel zelfstandigen tellen verdelen zich in het hartje van WaalsBrabant in drie verschillende zones. Eerst ten oosten van de provincie, tot aan de gemeenten Chaumont-Gistoux, Grez-Doiceau en Walhain. Vervolgens in het centrum van de provincie met de gemeenten Genepiën, Lasne en Villers-la-Ville. En tot slot de gemeente Rebecq, in het uiterste westen van Waals-Brabant.
Afbeelding 28: Aandeel van de zelfstandige functies in het totaal aantal jobs van een gemeente, op basis van de posten die ingediend worden bij de sociale zekerheid of het RISIV, in Waals-Brabant op au 31 december 2012
%
Nationale wegen Autosnelwegen Spoorwegen Gemeentelijke grenzen Kantongrenzen Provinciale grenzen
Auteur: J. Delloye met QGis 2.4 Socio-economische gegevens : IWEPS Ruimtelijke gegevens: naar Google Streets en Diva-Gis
Waals-Brabant in cijfers 2015
35
3.8 Verdeling van loontrekkenden in grote sectoren Wanneer we de loontrekkenden en in het bijzonder de verdeling van deze jobs in grote sectoren bekijken, blijkt dat het merendeel van deze jobs zich in de dienstensector bevinden. Ze maken effectief 78,3% van de loontrekkenden uit in Brabant en 78,7% in Wallonië. De andere jobs zijn terug te vinden in de secundaire sector en de bouwsector, waarbij deze laatste belangrijker is in Wallonië (6,6% van de loontrekkenden) dan in Waals-Brabant (4,9% van de loontrekkenden). De loontrekkenden blijven erg zeldzaam in de landbouwsector aangezien ze slechts 0,4% uitmaken in Waals-Brabant en 0,3% in Wallonië.
Afbeelding 29: Verdeling van de loontrekkenden in grote activiteitensectoren, voor Brabant en Wallonië, op 31 december 2012
uw
bo
d Lan
ie
str
u Ind
n
ste
uw
n Die
Bo
0,4% 16,4% 4,9%
78,3%
WAALS-BRABANT 0,3% 78,7%
14,4% 6,6%
WALLONIË 0%
10%
20%
Auteur : J. Delloye Gegevens : IWEPS
30%
40%
50%
60%
70%
Aandeel van het totaal aantal jobs (%)
36
Waals-Brabant in cijfers 2015
80%
90%
100%
3.9 Verdeling van de loontrekkenden in de industriesector per bedrijfstak Om nauwkeuriger te zijn, kunnen de grote voorgaande sectoren geventilleerd worden in takken. Deze bedrijfstakken worden gedefinieerd door de NACEBEL-nomenclatuur. Hun exacte benaming werd vereenvoudigd omwille van de duidelijkheid. Voor alle duidelijkheid: de letters tussen haakjes verwijzen naar de bijhorende NACEBEL-categorie. In de industrie domineert de be- en verwerkende industrie (C) zowel in Waals-Brabant (94% van de loontrekkenden van de industriesector) als in Wallonië (88% van de loontrekkenden van de industriesector). In Waals-Brabant is een enkele activiteit alleen al goed voor 52% van de loontrekkenden in de industriesector: de farmaceutische industrie (CF), die 18.780 personen tewerkstelde op 31 december 2012. In Wallonië wordt het merendeel van de loontrekkenden in de industriesector verdeeld over vier bedrijfstakken: de metallurgie (CH) met 18% van de jobs, voedsel- en tabakproductie (CA) met 14% van de jobs, de productie van rubber en kunststof (CG) met 10% en de farmaceutische industrie (CF) met 9%.
Afbeelding 30: Verdeling van de loontrekkenden van de industriesector in bedrijfstakken voor Brabant en Wallonië, op 31 december 2012 Water, afvalbeheer en sanering (E) Elektriciteit, gas, en luchtbehandeling (D)
Auteur : J. Delloye - Gegevens : IWEPS
Andere fabrieksactiviteiten (CM) Transportmaterialen (CL) Andere machines en uitrustingen (CK) Elektrische installaties (CJ) Informatica, elektronica en optica (CI)
WAALS-BRABANT
Metallurgie (CH) Rubber en kunststof (CG) Farmaceutische industrie (CF)
WALLONIË
Chemische industrie (CE) Verkooksing en raffineren (CD)
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Hout, papier en drukkerijen (CC) Textiel en schoenen (CB)
Aandeel van het totaal aantal jobs (%)
Voeding en tabak (CA) Winningsindustrie (B)
Waals-Brabant in cijfers 2015
37
3.10 Verdeling van de loontrekkenden in de dienstensector per bedrijfstak Wat de dienstensector betreft, worden in Waals-Brabant de meeste mensen tewerkgesteld in de verkoop en herstellingen van voertuigen (G) en maakt dit 20% van de loontrekkenden in deze sector uit. Daarna volgen het onderwijs (P) met 16% van de jobs en de overheidsadministratie (O) met 12% van de loontrekkenden. Deze laatste activiteit domineert de Waalse loontrekkenden van de dienstensector en vormt 16% van de loontrekkenden van deze sector. Daarna volgen de verkoop en het herstellen van voertuigen (G) met 16% jobs en het onderwijs (P) met 15% van de loontrekkenden
Afbeelding 31: Verdeling van de loontrekkenden van de dienstensector in bedrijfstakken voor Waals-Brabant en Wallonië, op 31 december 2012
100%
Verkoop, waaronder herstellen van voertuigen (G) Transport en tussenopslag (H)
Aandeel van het totaal aantal jobs (%)
90%
Logement en restaurantwezen (I) Informatie en communicatie (J)
80%
Financiële en verzekeringsactiviteiten (K) 70%
Vastgoedactiviteiten (L) Recht, beheer, architectuur en ingenieurs (MA)
60%
Wetenschappelijke activiteiten (MB en MC) 50%
Administratieve diensten en ondersteuningsactiviteiten (N)
40%
Overheidsadministratie (O) Onderwijs (P)
30%
Activiteiten voor de menselijke gezondheid (QA) 20%
Medisch-sociaal logement (QB) Kunst, spektakels en recreatieve activiteiten (R)
10%
Andere diensten (S) Gezinnen – Werkgevers (T)
0% WAALS-BRABANT
38
Waals-Brabant in cijfers 2015
WALLONIË
Auteur : J. Delloye - Gegevens : IWEPS
3.11 Verdeling van de tewerkstelling in technologische niveaus Al deze activiteiten impliceren technologieën van verschillende niveaus. In de dienstensector is de technologische structuur van de Brabantse activiteiten gelijkaardig aan die van de Waalse. Dit betekent weinig loontrekkenden in de hoogtechnologische sector (zoals informatica, telecommunicatie of research) en een iets groter aandeel van de loontrekkenden in gespecialiseerde activiteiten (zoals financiële, juridisch en culturele diensten) dan de minder gespecialiseerde activiteiten (zoals restaurants, administratie of wegtransport). In de industriesector daarentegen, onderscheidt Waals-Brabant zich van Wallonië door een belangrijker aandeel in loontrekkenden in de hoogtechnologische industrie (waaronder de farmaceutische industrie, die erg goed vertegenwoordigd is in Waals-Brabant). Het merendeel van de loontrekkenden in de Waalse industrie werkt in de gecombineerde technologie, waaronder metallurgie en de productie van kunststof.
Afbeelding 32: Technologische verdeling van de loontrekkenden in Waals-Brabant en in Wallonië op 31 december 2012 ie
log
o chn
e et
rd ee
rie
ust
ind
eco
rg
oo ie v
in mb
ch
gis
lo no
d e in
Mi
2,3% 4% 9,2%
30,1%
er
nd
e erd
n die
n
ste
lise
cia
e esp
h ch tec -te dustr og w o L In Ho
n
ste
ie
r ust
g
45,5%
lo no
ch
gte
o Ho
ie ed
ch
gis
g re
de
An
en nst
lise
cia
e esp
e erd
n die
re
de
An
6,2% 6,2%
WAALS-BRABANT 3,4% 7,3% 1,9%
26,8%
50,4%
1,6% 8,7% Auteur : J. Delloye Gegevens : IWEPS
WALLONIË 0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Aandeel per totaal aantal jobs (%)
Waals-Brabant in cijfers 2015
39
3.12 Verdeling van zelfstandige tewerkstelling in grote sectoren Wat zelfstandige tewerkstelling betreft, blijkt dat net zoals bij loontrekkenden, het merendeel van de zelfstandige activiteiten zich in de dienstensector situeert (81,5%). De industriesector telt slechts 3,2% zelfstandigen, tegenover 16,4% loontrekkenden. Omgekeerd zijn er duidelijk meer zelfstandigen in de landbouwsector (5,5% zelfstandigen tegenover 0,3% loontrekkenden) en de bouwsector (9,6% zelfstandigen tegenover 4,9% loontrekkenden).
Afbeelding 33 : Verdeling van zelfstandigen (jaarlijks gemiddelde) en loontrekkenden (op 31 december) in grote bedrijfstakken voor Waals-Brabant in 2012
w
ou
db
Lan
rie
ust
Ind
5,5% 6,2%
n
ste
w
n Die
u Bo
9,6%
81,7%
EMPLOI INDÉPENDANT
0,3%
16,4%
4,9%
78,3%
EMPLOI SALARIÉ 0%
10%
20%
30%
Auteur : J. Delloye Gegevens : IWEPS
40%
50%
60%
70%
Aandeel van het totaal aantal jobs (%)
40
Waals-Brabant in cijfers 2015
80%
90%
100%
3.13 Administratief werkloosheidspercentage Terwijl het tewerkstellingspercentage zich op de actieve bevolking richt die effectief werk hebben, richt het werkloosheidspercentage zich op actieve personen die geen werk hebben. Twee indicatoren worden hier voorgesteld: het administratief werkloosheidspercentage en het werkloosheidspercentage van het AIB (Internationaal Arbeidsbureau). In 2012 was het administratief werkloosheidspercentage 10,9% in Waals-Brabant en 15,8% in Wallonië. We stellen een lichte stijging van het Brabantse percentage vast sinds 2008, terwijl het Waalse percentage zich lijkt te stabiliseren.
Afbeelding 34 : Evolutie van het gemiddelde jaarlijkse administratieve werkloosheidspercentage in Waals-Brabant en Wallonië
Werkloosheidspercentage ( % )
20 17,5 15 12,5 10 7,5 5
Auteur : J. Delloye Gegevens : IWEPS
2008
2009
Administratieve werkloosheid in Waals-Brabant
2010
2011
2012
Administratieve werkloosheid in Wallonië
Schetsmatig is het werkloosheidspercentage de verhouding tussen de personen, die binnen de actieve bevolking geen werk hebben, werkzoekend en bereid zijn een functie in te vullen. In de praktijk bestaan er verschillende manieren om dit te meten. Het administratieve werkloosheidspercentage is de directe berekening van het werkloosheidspercentage op basis van administratieve gegevens.
Waals-Brabant in cijfers 2015
41
3.14 Werkloosheidspercentage van het AIB Het AIB-werkloosheidspercentage toont resultaten die gelijkaardig zijn aan die van het administratieve werkloosheidspercentage, met in 2012 een percentage van 7,1% voor Waals-Brabant en 10,1% in Wallonië. De opvallende daling van het AIB-werkloosheidspercentage tussen 2010 en 2011 kwam er toen de definitie ervan gewijzigd werd. Bijgevolg kan deze schommeling niet geïnterpreteerd worden.
Afbeelding 35 : Evolutie van het gemiddelde jaarlijkse AIB-werkloosheidspercentage in Waals-Brabant en Wallonië
Werkloosheidspercentage ( % )
15 12,5 10 7,5 5 2,5 0
Auteur : J. Delloye Gegevens : IWEPS
2008
2009
AIB-werkloosheid in Waals-Brabant
2010
2011
2012
AIB-werkloosheid in Wallonië
Het AIB-werkloosheidspercentage (het Internationaal Arbeidsbureau) is de berekening van het werkloosheidspercentage op basis van de enquête over werkkrachten uitgevoerd door Eurostat. De enquête over werkkrachten beschouwt als werkloze personen tussen 15 en 74 jaar die tijdens de week van de enquête geen werk hadden, bereid waren om te werken en actief op zoek waren naar werk tijdens de vier weken voor de enquête of die een job gevonden hadden die in de loop van de drie volgende maanden zou starten.
42
Waals-Brabant in cijfers 2015
3.15 Ruimtelijke verdeling van het werkloosheidspercentage De gemeenten met hogere AIB-werkloosheidspercentages situeren zich in drie zones in Waals-Brabant. In het oosten is Geldenaken geïsoleerd door gemeenten met een doorgaans laag AIB-werkloosheidspercentage. In het centrum vormen de gemeenten Court-Saint-Etienne, Ottignies-Louvain-la-Neuve en Waver een uitgestrekte zone met een hoger werkloosheidspercentage. In het westen tot slot, hebben de gemeenten Nijvel, Rebecq en Tubeke een hoger werkloosheidspercentage dan de aangrenzende gemeenten.
%
Afbeelding 36 : Gemiddeld jaarlijks werkloosheidspercentage voor de gemeenten van Waals-Brabant in 2012
Nationale wegen Autosnelwegen Spoorwegen Gemeentelijke grenzen Kantongrenzen Provinciale grenzen
Auteur: J. Delloye met QGis 2.4 Socio-economische gegevens : IWEPS Ruimtelijke gegevens: naar Google Streets en Diva-Gis
Waals-Brabant in cijfers 2015
43
4. Onderwijs en opleiding 4.1 Voorschoolse opvang Tussen 2010 en 2012 steeg het aantal plaatsen voor voorschoolse opvang in Waals-Brabant van 4.693 naar 4.843. Indien we deze cijfers vergelijken met die van het aantal kinderen dat nog te jong is om naar school te gaan, blijkt dat de gemeenten in Waals-Brabant een dekking van 45,9% hebben voor hun opvang.
Afbeelding 37 : Evolutie van het aantal plaatsen voor voorschoolse opvang in Waals-Brabant op 31 december
Auteur : J. Delloye - Gegevens : IWEPS
Aantal plaatsen voorschoolse opvang
5.500 5.250 5.000 4.750 4.500 4.250 4.000
2010
2011
2012
Het aantal plaatsen voor voorschoolse opvang dat hierboven voorgesteld wordt, houdt rekening met verschillende structuren: collectief of familiaal, al dan niet gesubsidieerd. Het gaat voornamelijk over crèches en individuele opvang. Het dekkingspercentage voor voorschoolse opvang is de verhouding tussen het aantal voorschoolse opvangplaatsen en een schatting van het aantal kinderen dat de leeftijd heeft waarop ze naar dergelijke opvangmogelijkheden zouden kunnen gaan. Het schat ook het evenwicht tussen het aanbod van de voorschoolse opvangplaatsen en de vraag.
44
Waals-Brabant in cijfers 2015
4.2 Ruimtelijke verdeling van de voorschoolse opvang Deze dekking varieert echter enorm van gemeente tot gemeente. De drie gemeenten met de beste dekking zijn Terhulpen, Lasne en Ottignies-Louvain-la-Neuve. Terhulpen beschikt zelfs over meer opvangplaatsen Afbeelding 38 : Dekkingspercentage dan er kinderen zijn met de voorschoolse van de voorschoolse opvang voor leeftijd en heeft een dekking van 102%.
de gemeenten van Waals-Brabant op 31 december 2012
%
Nationale wegen Autosnelwegen Spoorwegen Gemeentelijke grenzen Kantongrenzen Provinciale grenzen
Auteur: J. Delloye met QGis 2.4 Socio-economische gegevens : IWEPS Ruimtelijke gegevens: naar Google Streets en Diva-Gis
Waals-Brabant in cijfers 2015
45
4.3 Schoolbevolking In Waals-Brabant steeg de schoolbevolking (met uitzondering van het hoger onderwijs) van 68.704 leerlingen in het schooljaar 2001-2002 naar 73.108 leerlingen in 2012.2013. We merken op dat dit aantal een forse stijging kende van 1.467 leerlingen van 2003-2004 tegenover schooljaar 2004-2015, waarbij er een verandering doorgevoerd werd in de telwijze. Hieruit volgt een onderbreking van gegevens waarvan de draagwijdte ondanks alles vrij zwak blijft.
Afbeelding 39 : Evolutie van het aantal studenten ingeschreven in een instelling van Waals-Brabant
Auteur : J. Delloye - Gegevens : IWEPS
80.000 70.000
Aantal studenten
60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0 2001 2002
2002 2003
2003 2004
2004 2005
2005 2006
2006 2007
2007 2008
2008 2009
2009 2010
2010 2011
Schooljaar
Secundair
46
Waals-Brabant in cijfers 2015
Lagere school
Kleuterschool
2011 2012
2012 2013
4.4 Ruimtelijke verdeling van de schoolbevolking Wanneer we het aandeel van de leerlingen van het lager onderwijs bekijken dat in de gemeente woont waar ze naar school gaan, blijkt dat de gemeente Geldenaken in het oosten en de gemeenten Nijvel en Tubeke in het westen drie kwart meer leerlingen van de gemeente hebben. Omgekeerd zijn de leerlingen van de gemeente zelf in de minderheid in de gemeenten Court-Saint-Etienne, Incourt, Ramillies en Walhain.
Afbeelding 40 : Aandeel van de leerlingen van het lager onderwijs die wonen in de gemeente waar ze naar school gaan voor de gemeenten van Waals-Brabant in schooljaar 2010-2011
%
Nationale wegen Autosnelwegen Spoorwegen Gemeentelijke grenzen Kantongrenzen Provinciale grenzen
Auteur: J. Delloye met QGis 2.4 Socio-economische gegevens : IWEPS Ruimtelijke gegevens: naar Google Streets en Diva-Gis
Waals-Brabant in cijfers 2015
47
4.5 Opleidingsniveau 51,1% van de meerderjarige Waalse niet-studenten beschikt over een diploma van het secundair onderwijs (lager of hoger) of een postsecundaire maar niet-hogere opleiding. In Waals-Brabant gaat dit om 44,2% van de bevolking. Wallonië heeft proportioneel gezien meer inwoners die enkel een diploma van de lagere school hebben, lees zelfs helemaal geen diploma hebben, dan Waals-Brabant. Omgekeerd telt de provincie 37,0% personen met een diploma van hoger onderwijs tegenover 23,9% in Wallonië.
Afbeelding 41 : Verdeling van de meerderjarige niet-studerende bevolking wat het opleidingsniveau betreft voor Waals-Brabant en Wallonië op 1 januari 2011
ir
da
a
en
Ge
l
oo
om
l dip
n ir e da ijs n u c w Se nder o
sch ere
Lag
2,3% 8,1%
un sec
st
po
e
g Ho
44,2%
ijs
rw
de
n ro
ta
Nie
37%
n
eve
eg
g an
8,3%
WAALS-BRABANT
3,7%
12,5%
51,1%
23,9%
8,8%
WALLONIË
0%
10%
20%
Auteur : J. Delloye Gegevens : IWEPS
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
Aandeel van de niet-studerende meerderjarige bevolking
48
Waals-Brabant in cijfers 2015
100%
4.6 Ruimtelijke verdeling van de diploma’s van het hoger secundair onderwijs De gemeenten waarvan minder dan 60% van de meerderjarige niet-studerende inwoners een diploma heeft van een niveau dat minstens gelijk is aan een certificaat van hoger onderwijs situeren zich aan de uiteinden van de provincie. Het betreft Braine-le-Château, Rebecq en Tubeke in het westen en Hélécine, Geldenaken en OrpJauche in het oosten. Omgekeerd situeren de gemeenten waarvan meer dan 65% van de meerderjarige nietstuderende inwoners over dergelijk diploma beschikken zich in het centrum van de provincie langs de as die Terhulpen met Chastre of Walhain verbindt. Met uitzondering van Bevekom, dat op dit vlak een uitzondering is.
Afbeelding 42 : Aandeel van de meerderjarige niet-studerende bevolking die over een diploma van hoger secundair onderwijs of hoger beschikt voor de gemeenten van Waals-Brabant
%
Nationale wegen Autosnelwegen Spoorwegen Gemeentelijke grenzen Kantongrenzen Provinciale grenzen
Auteur: J. Delloye met QGis 2.4 Socio-economische gegevens : IWEPS Ruimtelijke gegevens: naar Google Streets en Diva-Gis
4.7 Universitair onderwijs De Provincie beschikt in Louvain-la-Neuve over de Université Catholique de Louvain (U.C.L) in Louvainla-Neuve. We merken op dat naast een belangrijke universitaire instelling, Waals-Brabant ook beschikt over een erg dicht net van secundaire en hogere niet-universitaire opleidingen. Bij de volgende editie zal dit hoofdstuk over onderwijs het voorwerp uitmaken van een belangrijke ontwikkeling.
Waals-Brabant in cijfers 2015
49
5. Activiteiten en bedrijven 5.1 Demografie van de bedrijven De demografie van de bedrijven wordt doorgaans geschat in handelsvennootschappen. Zo steeg tussen 2000 en 2013 het aantal handelsvennootschappen in Waals-Brabant van 12.621 naar 20.637. Dat is een stijging van 64% in 13 jaar, wat hoger is dan de Waalse groei in diezelfde periode (41%).
Afbeelding 43 : Evolutie van het aantal handelsvennootschappen in Waals-Brabant
22.000
Aantal handelsvennootschappen
21.000 20.000 19.000 18.000 17.000 16.000 15.000 14.000 13.000 12.000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Auteur : J. Delloye - Gegevens : IWEPS
Volgens de site becompta.be is een handelsvennootschap een juridische term die een rechtspersoon aanduidt, d.w.z. doorgaans een groep van natuurlijke personen die zich verenigen met een bepaald doel en die aan een natuurlijk persoon verbonden is in bepaalde juridische contexten. Deze term groepeert de naamloze vennootschappen, privaatrechtelijke vennootschappen, coöperatieve vennootschappen, enz.
50
Waals-Brabant in cijfers 2015
5.2 Ruimtelijke verdeling van de vestigingen Wat de geografische verdeling van bedrijven betreft, is het gebruikelijk dit uit te drukken in vestigingen. We stellen vast dat de vestigingen van Waals-Brabant zich in 5 gemeenten concentreren: BraineL’Alleud, Nijvel, Ottignies-Louvain-la-Neuve, Waterloo en Waver, tegelijkertijd ook de gemeenten met een sterke bevolkingsdichtheid.
Afbeelding 44 : Aantal vestigingen in de gemeenten van Waals-Brabant op 31 december 2012
Nationale wegen Autosnelwegen Spoorwegen Gemeentelijke grenzen Kantongrenzen Provinciale grenzen
Vestigingen
Auteur: J. Delloye met QGis 2.4 Socio-economische gegevens : IWEPS Ruimtelijke gegevens: naar Google Streets en Diva-Gis
Een vestiging is een plaats van economische activiteit, die geografisch gezien geïdentificeerd kan worden aan de hand van een adres, waar of van waaruit minstens één activiteit van het bedrijf uitgeoefend wordt.
Waals-Brabant in cijfers 2015
51
De bedrijvenparken van Waals-Brabant 28-02-15
IBW-PARKEN
TOTALE OPPERVLAKTE IN HA A CA
TEWERKSTELLINGSGRAAD MET UITZONDERING VAN OPTIES IN %
AANTAL BEDRIJVEN
AANTAL JOBS (GESCHAT)*
Nijvel-Zuid
205 88 00
99,40%
249
4.991
Nijvel-Zuid Uitbreiding
45 20 00
37,96%
28
348
Vallée du Hain
127 30 00
100%
138
5.158
Geldenaken
33 40 00
92,92%
38
310
Perwijs
33 00 00
100%
49
564
Tubeke - Saintes
50 37 00
100%
74
1.521
Nijvel Portes de l'Europe
85 50 76
29,94%
25
934
TOTAL
580 65 76
80,03%
601
13.826
IBW-UCL PARK
TOTALE OPPERVLAKTE IN HA A CA
TEWERKSTELLINGSGRAAD MET UITZONDERING VAN OPTIES IN %
AANTAL BEDRIJVEN
AANTAL JOBS (GESCHAT)*
Ottignies - LLN
144 80 00
81,60%
269
5.663
GEMEENTELIJKE PARKEN
TOTALE OPPERVLAKTE IN HA A CA
TEWERKSTELLINGSGRAAD MET UITZONDERING VAN OPTIES IN %
AANTAL BEDRIJVEN
AANTAL JOBS (GESCHAT)*
Waver Noord (WN, Collines, Noire Epine)
187 07 00
97,70%
343
9.400
PARTNERSHIP PRIVÉPARKEN (UITRUSTING)
TOTALE OPPERVLAKTE IN HA A CA
TEWERKSTELLINGSGRAAD MET UITZONDERING VAN OPTIES IN %
AANTAL BEDRIJVEN
AANTAL JOBS (GESCHAT)*
Axis Parc Mont-Saint-Guibert
18 00 00
75,00%
132
1.700
52
Waals-Brabant in cijfers 2015
PARTNERSHIP SARSI (UITRUSTING)
TOTALE OPPERVLAKTE IN HA A CA
TEWERKSTELLINGSGRAAD MET UITZONDERING VAN OPTIES IN %
AANTAL BEDRIJVEN
AANTAL JOBS (GESCHAT)*
Fabelta - Tubize
2 77 00
100%
14
150
het aantal bedrijven en jobs zijn schattingen door het IBW op basis van enquêtes (02/2015), verkoopcijfers van terreinen en de gegevens van de Nationale Bank van België.
Naast deze bedrijvenparken zijn er ook nog andere terug te vinden in Waals-Brabant, zoals het Parc l’Alliance in Braine-l’Alleud of het Waterloo Office Park. Deze parken bevatten bijna honderd hectaren in totaal en verschillende duizenden jobs wat de economische ontwikkeling van de Provincie ten goede komt. Bovendien worden andere sites nog hervormd (vb: de site van forges de Clabecq) en zouden op termijn bedrijven en dus ook nieuwe jobs kunnen ontvangen. De bedrijvenparken zijn economische longen voor de Provincie. Inderdaad op 1 januari 2015 bieden deze parken volgens de laatste schattingen niet minder dan 30.647 jobs aan. We merken op dat het park van Waver met het farmaceutisch bedrijf Glaxo Smith Kline het belangrijkste is op het vlak van jobs en dat het park van Nijvel-Zuid het grootste is. We stellen vast dat de beschikbare terreinen voor economische activiteiten zeldzaam worden in de Provincie Waals-Brabant. De projecten voor nieuwe zones zijn dus belangrijk voor de toekomst van de ontwikkeling van de Provincie. We vermelden de 69 hectaren van het bedrijvenpark van Tubeke, waarvan de eerste terreinen beschikbaar zouden moeten zijn voor verkoop in 2016 (terwijl de hervorming van het sectorplan uit 2004 dateert) en ook het park van 7 ha van Hélécine en de voorziene uitbreiding van 50 ha. We vermelden eveneens de herziening van de sectorplannen in Louvain-la-Neuve in het kader van de werken van de RER, die geleid hebben tot de affectatie van nieuwe zones voor economische activiteiten in combinatie met het wetenschappelijk park.
Waals-Brabant in cijfers 2015
53
5.4 Verdeling van de vestigingen in grote sectoren Wat de bedrijfssector van deze vestigingen betreft, behoort het merendeel ervan tot de dienstensector en dit zowel in Waals-Brabant (82,2%) als in Wallonië (79,0%), waar deze iets minder vertegenwoordigd is. Omgekeerd, telt Wallonië proportioneel gezien meer bouwbedrijven (12,2% tegenover 10,5%) en industriële bedrijven (7,2% tegenover 5,7%). Zowel in het gewest als in de provincie maakt de landbouwsector slechts iets minder dan 2% van de vestigingen uit.
Afbeelding 45 : Verdeling van de vestigingen in grote activiteitensectoren, voor Brabant en Wallonië, op 31 december 2012
uw
bo
d Lan
rie
ust
Ind
en nst
uw
Die
Bo
5,7% 10,5%
1,5%
82,2%
WAALS-BRABANT
7,2%
1,6%
12,2%
79%
WALLONIË
0%
10%
20%
Auteur : J. Delloye Gegevens : IWEPS
30%
40%
50%
60%
70%
Aandeel van het aantal vestigingen (%)
54
Waals-Brabant in cijfers 2015
80%
90%
100%
5.5 Verdeling van de vestigingen in de industriesector per bedrijfstak Om nauwkeuriger te zijn, kunnen de grote voorgaande sectoren geventileerd worden in takken. Net als voor de tewerkstelling zijn de bedrijfstakken van vestigingen die van de NACEBEL-nomenclatuur. De letters tussen haakjes verwijzen naar de bijhorende NACEBEL-categorie. Wanneer we de verdeling van de vestigingen van de industriesector in bedrijfstakken bekijken, blijkt dat de Waalse en Brabantse structuren vrij gelijkaardig zijn. Het zijn inderdaad dezelfde drie activiteiten die meer dan de helft van de vestigingen omvatten en dezelfde impact hebben. De belangrijkste is de voedings- en tabaksindustrie (CA), die 20% van de vestigingen van Waals-Brabant omvat en 25% van de Waalse. Vervolgens komt de metallurgie (CH) met 18% van de vestigingen in Waals-Brabant en 20% in Wallonië. Tot slot is er de sector van het hout, papier en drukkerijen (CC) met 13% in Waals-Brabant en 9% in Wallonië.
Aandeel van het totaal aantal jobs (%)
Afbeelding 46 : Verdeling van de vestigingen van de industrie in activiteitensectoren, voor Brabant en Wallonië, op 31 december 2012
100%
Winningsindustrie (B)
90%
Voeding en tabak (CA) Textiel en schoenen (CB)
80%
Hout, papier en drukkerijen (CC) Verkooksing en raffineren (CD)
70%
Chemische industrie (CE)
60%
Farmaceutische industrie (CF) Rubber en kunststof (CG)
50%
Metallurgie (CH)
40%
Informatica, elektronica en optica (CI) Elektrische installaties (CJ)
30%
Andere machines en uitrustingen (CK) Transportmaterialen (CL)
20%
Andere fabrieksactiviteiten (CM)
10%
Elektriciteit, gas, en luchtbehandeling (D) Water, afvalbeheer en sanering (E)
0% WAALS-BRABANT
WALLONIË
Auteur : J. Delloye - Gegevens : IWEPS
Waals-Brabant in cijfers 2015
55
5.6 Verdeling van de vestigingen in de dienstensector per bedrijfstak Ook wanneer we de verdeling van de vestigingen van de dienstensector per bedrijfstak bekijken, blijkt dat de commerciële activiteiten (waaronder het herstellen van voertuigen, klasse G van de NACEBELnomenclatuur) de meeste vestigingen tellen, zowel in Wallonië en Waals-Brabant. Deze bedrijvensector telt 31% van de vestigingen en dit zowel in de provincie als in het gewest. Het Brabantse podium wordt vervolledigd door de gespecialiseerde juridische diensten, architectuuren ingenieursbeheer (MA) die 9% van de vestigingen innemen en door de Horeca (I), eveneens goed voor 9%. In Wallonië komt de Horeca (I) met 10% van de vestigingen op de tweede plaats. De onderwijssector (P) maakt het podium compleet met 7% van de vestigingen.
Afbeelding 47 : Verdeling van de vestigingen van de dienstensector in bedrijfstakken, voor Waals-Brabant en Wallonië, op 31 december 2012
100%
Verkoop, waaronder herstellen van voertuigen (G) Transport en tussenopslag (H)
Aandeel van het totaal aantal vestigingen (%)
90%
Logement en restaurantwezen (I) Informatie en communicatie (J)
80%
Financiële en verzekeringsactiviteiten (K) 70%
Vastgoedactiviteiten (L) Recht, beheer, architectuur en ingenieurs (MA)
60%
Wetenschappelijke activiteiten (MB en MC) 50%
Administratieve diensten en ondersteuningsactiviteiten (N)
40%
Overheidsadministratie (O) Onderwijs (P)
30%
Activiteiten voor de menselijke gezondheid (QA) 20%
Medisch-sociaal logement (QB) Kunst, spektakels en recreatieve activiteiten (R)
10%
Andere diensten (S) Gezinnen – Werkgevers (T)
0% WAALS-BRABANT
56
Waals-Brabant in cijfers 2015
WALLONIË
Auteur : J. Delloye - Gegevens : IWEPS
5.7 Verdeling van de vestigingen in technologische niveaus Wat het technologisch niveau van de vestigingen betreft, blijkt dat de Waalse en Brabantse structuren opnieuw vrij gelijkaardig zijn. Beiden hebben slechts weinig hoogtechnologische industrie en het belang van de industrie is eerder gemiddeld tot laag met elk 3% aan vestigingen. Hetzelfde geldt voor gespecialiseerde diensten die in beide gevallen goed zijn voor 29%. Waals-Brabant heeft echter wel meer hoogtechnologische diensten (3% tegenover 1% in Wallonië).
Afbeelding 48 : Technologische verdeling van de vestigingen van Waals-Brabant op 31 december 2012 ie
log
rde
ch
-te Low
rie
ust
ind
2,5%
r
ust
Ind
mb
eco
rg
oo ie v
e ine
d e in
en nst
en nst
ie
r ust
er
nd Mi
rd see
li
cia
e esp
ere
d An
49,9%
e esp
rd see
li
cia
g
en nst
ie ed
ie ed
ch
gis
lo no
0,3%
2,5%
te
ch
gte
o Ho
o chn
g
ie ed
ch
gis
ch
gte
o Ho
lo no
re
de
An
28,8%
3,5%
12,4%
28,7%
1,4%
14,6%
WAALS-BRABANT 3%
0,2%
3,2%
48,9%
WALLONIË 0%
10%
Auteur : J. Delloye Gegevens : IWEPS
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Aandeel per totaal aantal vestigingen (%)
Waals-Brabant in cijfers 2015
57
6. Huisvesting 6.1 Evolutie van het aantal gebouwen en woningen De woonruimte in Brabant wordt steeds dichter, in die zin dat woningen steeds vaker gegroepeerd worden. Inderdaad, het aantal woningen is van 134.613 in 1995 gestegen naar 170.858 op 1 januari 2014, wat een stijging van 27% betekent op 19 jaar tijd. In diezelfde periode ging het aantal gebouwen van 130.610 naar 151.323, wat een stijging is van slechts 16%. Dit betekent dat er steeds meer woningen per gebouw zijn, en deze vaststelling zou nog flagranter zijn indien we de vorige berekening zouden beperken op woongebouwen.
Afbeelding 49 : Evolutie van het aantal gebouwen en woningen in Waals-Brabant op 1 januari dit jaar Auteur : J. Delloye - Gegevens : IWEPS
180.000
Aantal gebouwen of woningen
175.000 170.000 165.000 160.000 155.000 150.000 145.000 140.000 135.000
Gebouwen
58
Waals-Brabant in cijfers 2015
Woningen
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
130.000
6.2 Soorten gebouwen Deze dynamiek heeft ertoe geleid dat Waals-Brabant een bijzondere structuur heeft op het vlak van gebouwen. Waals-Brabant telt inderdaad veel minder gesloten of halfopen bebouwingen dan in Wallonië (respectievelijk 15% en 20% tegenover 27% en 23% in Wallonië). De stedelijke uitbreiding van Brussel heeft eerder de bouw van open bebouwingen (viergevelwoningen), boerderijen en kastelen beïnvloed, die 41% van de gebouwen uitmaken tegenover 31% in Wallonië. Naast dit weinig dichtbevolkt woongebied, vinden we de buildings en appartementen die proportioneel talrijker zijn dan in Wallonië (21% van de gebouwen tegenover 14% in Wallonië). Het soort woongebied varieert dus sterk in Waals-Brabant en deze differentiëring is ruimtelijk expliciet.
Afbeelding 50 : Verdeling van de accommodatie in soorten gebouwen voor Waals-Brabant in 2014
n ten ge slo in Ge bouw be
, en ing telen w ou as eb n, k n b erije e Op oerd b
n
n e pe ng lfo ouwi a H eb b
15,2%
19,8%
n we
ou
b en sge gs ent n i ild tem Bu ppar a
40,7%
els nk Wi
g re
de
n le a
en uw
o eb
Al
1,1%
21,4%
1,9%
WAALS-BRABANT 27,5%
22,6%
30,7%
2,3%
13,6%
3,3%
WALLONIË 0%
10%
20%
Auteur : J. Delloye Gegevens : IWEPS
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Aandeel van het aantal woningen (%)
De huizen zijn eengezinswoningen, d.w.z. niet gegroepeerd. We onderscheiden gesloten bebouwingen, rijwoningen dus, halfopen bebouwingen, driegevelwoningen en open bebouwingen, viergevelwoningen. Appartementsgebouwen zijn gebouwen die verschillende woningen bevatten, d.w.z. constructies voor gegroepeerd wonen.
Waals-Brabant in cijfers 2015
59
6.3 Ruimtelijke verdeling van woningen in flatgebouwen Volgende kaart toont het aandeel van het aantal woningen in een building of appartementsgebouw voor de gemeenten van WaalsBrabant. De gemeenten waar de huisvesting het dichtst is, situeren zich langs de grote autosnelwegassen. Onder de gemeenten met de dichtste huisvesting vinden we Tubeke langs de E429, Braine-L’Alleud, Nijvel en Waterloo langs de E19-R0 en CourtSaint-Etienne, Mont-Saint-Guibert, OttigniesAfbeelding 51 : Aandeel Louvain-la-Neuve, Perwijs en Waver vlakbij de van het aantal woningen E411.
in een building of appartementsgebouw voor Waals-Brabant in 2014
%
Nationale wegen Autosnelwegen Spoorwegen Gemeentelijke grenzen Kantongrenzen Provinciale grenzen
Auteur: J. Delloye met QGis 2.4 Socio-economische gegevens : IWEPS Ruimtelijke gegevens: naar Google Streets en Diva-Gis
60
Waals-Brabant in cijfers 2015
7. Samenvatting Wanneer we de vorige kaarten bekijken, kunnen we gelijkenissen vaststellen tussen de verschillende Waals-Brabantse gemeenten die zich in hetzelfde waardengamma bevinden. De gemeente Lasne heeft zo’n bijzondere socio-economische structuur in vergelijking met Waals-Brabant dat ze een uitzondering vormt in het hartje van de Provincie. De bevolkingsdichtheid is er matig (300 inw/km² tegen gemiddeld 417 inw/km²) maar de inkomens zijn er echter bijzonder hoog. Het gemiddeld inkomen per aangifte is €42.393, wat inderdaad het hoogst is in Waals-Brabant, ver van het provinciegemiddelde van €33.613. De tewerkstelling wordt gekenmerkt door een lager bedrijvigheidspercentage dan het provinciegemiddelde (63,5% tegen 69,4%) en een laag werkloosheidspercentage (5,4% tegenover gemiddeld 6,3%). Het aandeel van de tewerkstelling dat ingenomen wordt door zelfstandigen is echter erg hoog (53,3% tegenover gemiddeld 37,5% in Waals-Brabant). Wat onderwijs betreft, is de dekking voor voorschoolse opvang er erg hoog (97% tegenover gemiddeld 45,9% in de provincie) terwijl het aandeel van de leerlingen van de lagere school lichtjes onder het Brabantse gemiddelde ligt (59,2% tegenover 60,9%). Lasne onderscheidt zich bovendien door een hoog opleidingsniveau aangezien 71,9% van haar meerderjarige niet-studerende inwoners minstens over een diploma van het hoger secundair beschikt. Het is het belangrijkste aandeel van de gemeenten van Waals-Brabant, waarvan, het gemiddelde op 63,1% ligt. De gemeente Tubeke heeft eveneens een atypische socio-economische structuur tegenover de andere gemeenten van Waals-Brabant. Deze structuur contrasteert in heel wat opzichten met die van Lasne. Zo is de bevolkingsdichtheid er veel hoger dan het provinciegemiddelde (760 inw/km² tegenover 417 inw/km²). Zo bevindt 24,8% van de woningen zich in buildings of appartementsgebouwen, tegenover gemiddeld 12,9% in Waals-Brabant. Het mediaan inkomen per aangifte en het gemiddeld inkomen per aangifte zijn echter de laagste van de provincie met respectievelijk €21.165 en €26.815. Zo geniet ook 1,4% van de inwoners van 18 tot 64 jaar van een sociaal leefloon (of een equivalent hiervan), dat hoger is dan het provinciegemiddelde (0,8%). Het bedrijvigheidspercentage is lichtjes hoger dan het Brabantse gemiddelde (70,2% tegenover 69,4%) en het werkloosheidspercentage is het hoogst van de provincie (9,3%). De binnenlandse tewerkstellingsratio bedraagt 41,3% terwijl het provinciegemiddelde 54,6% is. Tot slot is slechts 22,5% er zelfstandig, tegenover gemiddeld 37,5% in Waals-Brabant. Wat onderwijs betreft is de voorschoolse dekking er lager dan het provinciegemiddelde (26,1% tegenover 45,9%). Het lokale aandeel van leerlingen van de lagere school is er echter 76,3% terwijl het Brabantse gemiddelde 60,0% is. Het opleidingsniveau van de inwoners is er echter het laagste van Waals-Brabant, waarbij slechts 47,2% van de meerderjarige niet studerende inwoners minstens een diploma van het hoger secundair heeft.
Waals-Brabant in cijfers 2015
61
De gemeenten Bevekom, Chaumont-Gistoux, Terhulpen, Rixensart, Waterloo en Walhain zijn geografisch gezien verdeeld in twee subgroepen: Terhulpen, Rixensart en Waterloo in het noorden van Waals-Brabant, tussen Lasne en Brussel, terwijl Bevekom, Chaumont-Gistoux en Walhain zich iets meer in het oosten bevinden. Deze gemeenten zijn vrij heterogeen maar de gemeenschappelijke kenmerken zijn op socio-economisch vlak vergelijkbaar met die van de gemeente Lasne. Zo is de bevolkingsdichtheid er vrij heterogeen aangezien ze de dichtstbevolkte gemeente van Waals-Brabant bevat (Waterloo met 1.409,8 inw/km²) maar er zijn ook gemeenten met een erg lage bevolkingsdichtheid (zoals Walhain dat 177 inw/km² telt tegenover gemiddeld 417 in Waals-Brabant). Al deze gemeenten zijn echter verbonden door een hoog gemiddeld inkomen per aangifte van €36.718,8, ofwel €3.105,4 meer dan het provinciegemiddelde. Het bedrijvigheidspercentage van deze verschillende gemeenten is opnieuw vrij heterogeen aangezien we er de gemeente met de laagste bedrijvigheid vinden, Waterloo met 61,2%, en de gemeente met het hoogste percentage, Walhain met 73,5%. Al deze gemeenten delen echter een laag werkloosheidspercentage van gemiddeld 5,8%, wat lager is dan het Brabantse gemiddelde (6,3%). Wat het onderwijs betreft, is de voorschoolse opvang er hoog met een dekking van 63,4% tegenover gemiddeld 45,9% in de provincie. Terhulpen is bovendien de enige gemeente in Waals-Brabant die meer opvangplaatsen aanbiedt dan de lokale behoefte (dekking van 102%). Ook het opleidingsniveau van de inwoners van deze gemeenten is hoog aangezien 67,4% van de meerderjarige niet-studerende inwoners minstens een diploma van het hoger secundair onderwijs hebben, wat hoger is dat het Brabantse gemiddelde (63,1%). Hélécine, Geldenaken, Nijvel, Ottignies-Louvain-la-Neuve, Rebecq en Waver zijn geografisch gezien verspreid, met Rebecq in de westelijke uithoek van Waals-Brabant, Nijvel op de grens met Henegouwen, Ottignies-Louvain-la-Neuve en Waver in het centrum en tot slot Hélécine en Geldenaken in het oosten van de provincie. Deze gemeenten zijn, hoewel ze heterogeen zijn door hun samenstelling, op socio-economisch vlak vergelijkbaar met de gemeente Tubeke. De bevolkingsdichtheid is er erg heterogeen, met grote verschillen zoals bijvoorbeeld tussen Geldenaken (185,4 inw/km²) en Waver (801,4 inw/km²). Deze gemeenten zijn echter verbonden door een lager inkomensniveau dan de rest van de provincie. Zo is het mediaan inkomen per aangifte van de groep gemiddeld €22.351 tegenover het Brabants gemiddelde van €23.495 en het gemiddeld inkomen per aangifte is er €30.721 tegenover €33.613 voor het provinciegemiddelde. Het bedrijvigheidspercentage is er gemiddeld 69,2% wat sterk aanleunt bij het Waals-Brabantse gemiddelde (69,4%). Het werkloosheidspercentage is er gemiddeld hoger dan in de provincie (7,4% tegenover gemiddeld 6,3% in Waals-Brabant). De binnenlandse tewerkstellingsratio is er erg heterogeen aangezien de groep de gemeente bevat met de hoogste ratio (Waver met 110,8%) en de gemeente met de laagste ratio (Rebecq met 26,9%). Wat onderwijs betreft, is de dekkingsgraad voor de voorschoolse opvang er lichtjes lager dan het provinciegemiddelde (42,6% tegenover 45,9%). Hélécine heeft de zwakste dekking van Waals-Brabant
62
Waals-Brabant in cijfers 2015
met 15,0%. Het aandeel van de plaatselijke leerlingen van lagere school is er echter gemiddeld 68,7%, wat hoger is dan het Brabantse gemiddelde (60,9%). Het opleidingsniveau is er echter iets lager dan in de rest van de provincie aangezien gemiddeld 60,1% van niet-studerende meerderjarige inwoners minstens over een diploma van het hoger secundair onderwijs beschikt, tegenover 63,1% voor het provinciegemiddelde.
Beauvechain
Waterloo Tubize
Braine-leChâteau
Rebecq
Brainel’Alleud
Rixensart Lasne
Wavre
Jodoigne Chaumont- Gistoux
Orp-Jauche
Incourt Ottignies-LLN
Ittre Genappe
Hélécine
Grez-Doiceau
La Hulpe
CourtSt-Etienne
Ramillies
MontSt-Guibert Walhain
Perwez
Nivelles Chastre Villers-la-Ville
Tot slot zijn er nog Braine-l’Alleud, Braine-le-Château, Chastre, Court-Saint-Etienne, Genepiën, Grez-Doiceau, Incourt, Itter, Mont-Saint-Guibert, Orp-Jauche, Perwijs, Ramillies en Villers-la-Ville. Deze groep gemeenten is geografisch gezien in twee gescheiden ter hoogte van de E411 zodat GrezDoiceau, Incourt, Orp-Jauche, Perwijs en Ramillies het oostelijke deel vormen. Deze gemeenten zijn homogeen wat het merendeel van de behandelde criteria betreft, wat volgende kenschets toelaat. De bevolkingsdichtheid is er doorgaans laag met een gemiddelde dichtheid van 277,6 inw/km² tegenover 417,1 inw/km² voor het provinciegemiddelde. Ramilies is doorgaans de gemeente die het minst dichtbevolkt is van Waals-Brabant met 127,6 inw/km². De inkomensstructuren hebben geen onderscheidende eigenschap aangezien de waarden van het mediaan inkomen per aangifte (gemiddeld €23.793) en het gemiddeld inkomen per aangifte (gemiddeld nnne33.363) de provinciegemiddelden benaderen (respectievelijk €23.495 en €33.613). De groep onderscheidt zich echter wel door een gemiddeld bedrijvigheidspercentage van 70,9% wat het hoogste is van de voorgestelde groepen. Het aandeel van de zelfstandigen is eveneens groot, met 41,6% (tegenover 37,5% voor het Brabantse gemiddelde). Omgekeerd is de binnenlandse tewerkstellingsratio iets lager dan het provinciegemiddelde (46,1% tegenover 54,6%). Wat het onderwijs betreft, is het voorschoolse opvangspercentage 36,9%,wat een pak lager is dan het Waals-Brabantse gemiddelde (45,9%).
Waals-Brabant in cijfers 2015
63
Bijlage Top 100 van de bedrijven van Waals-Brabant op het vlak van tewerkstelling in de Provincie NAAM OF BEDRIJF
64
PERSONEEL
OVERZICHT ACTIVITEITEN
1
GSK BIOLOGICALS SA
7696
Onderzoek en ontwikkeling - productie en verkoop van een gamma vaccins voor menselijk gebruik.
2
ORES SCRL
2416
Distributie van gas en elektriciteit - Beheer van de openbare verlichting (gemeenten & intercommunaal)
3
UCB SA ( Secteur pharma )
1426
Farmaceutische industrie - Onderzoek, productie en verkoop van medicijnen.
4
SWIFT SCRL ( society for worldwide interbank financial telecommunication )
974
Internationale Interbancaire Telecommunicatie
5
HOLCIM BELGIQUE SA
878
Fabricatie van cement, beton.
6
VILLAGE N°1 REINE FABIOLA ASBL
700
Begeleiding van andersvalide volwassenen en ondersteuning van personen met een beperking door jobs te creëren.
7
AW EUROPE SA
670
Onderzoek en ontwikkeling van automatische versnellingsbakken en navigatiesystemen voor wagens (GPS)
8
AJINOMOTO OMNICHEM SA
667
Fijne farmaceutische chemie - Emulgatoren en tensioactieve substanties voor de agrochemische industrie
9
NLMK CLABECQ
602
Fabricatie en verkoop van ijzer- en staalproducten
10
LOGISTICS NIVELLES SA
589
Opslag, verhandelen en verzenden van goederen.
11
COFELY FABRICOM INFRA SUD SA
535
Algemene onderneming voor elektrische installaties (distributiecentrales, teledistributie, infrastructuur)
12
SPORTDIRECT.COM BELGIUM SA
512
Kleinhandel van sportartikelen in gespecialiseerde winkels ( DISPORT & SPORT WORLD)
13
ION BEAM APPLICATIONS SA ( IBA )
479
Fabricatie van cyclotrons en andere deeltjesversnellers
14
ZOETIS BELGIUM SA ( PFIZER )
466
Producten voor dierenartsen (virale en bacteriële vaccins)
15
MASTERCARD EUROPE SPRL
459
Ontwikkeling van activiteiten i.v.m. betalingen via kaart (kredietkaart, bankkaart, enz...)
16
IDEM PAPERS SA
434
Fabricatie van doorschrijfpapier zonder carbon en speciale papiersoorten.
Waals-Brabant in cijfers 2015
17
BEL PARK SA ( Walibi )
431
Pretpark - Tropisch zwembad
18
LLOYDSPHARMA GROUP SA
384
Apotheken
19
TEC BRABANT WALLON
345
Exploitatie van openbaar vervoer.
20
LONZA BRAINE SA
307
Fabricatie op bestelling voor de farmaceutische en agrochemische industrie
21
CP. BOURG SA
301
Fabricatie van machines voor het assembleren van papier en pneumatische documenttransportsystemen
22
INTERCOMMUNALE BRABANT WALLON ( IBW )
270
Economische expansie - Inrichting van het grondgebied Afvalverwerking - Afvalwaterzuivering - Crematorium.
23
DUMONT WAUTIER ( carrieres & fours à chaux - ) SA
267
Ontginning van kalksteen en fabricatie van kalk
24
HEYTENS DECOR BELGIQUE SA
253
Uitgave en verkoop van bij elkaar passende decoratieproducten.
25
GLAXOSMITHKLINE SA
248
Groothandel van farmaceutische producten - Tussenpersoon voor verkoop
26
VTH SPRL
247
Wegtransport van vrachten
27
BAXTER R & D EUROPE SPRL
225
Onderzoek en ontwikkeling in het farmaceutisch en medisch domein en medisch materiaal bestemd voor ziekenhuizen.
28
FRANKI FOUNDATIONS BELGIUM SA ( FFB )
216
Alle funderingswerken - weg- en waterbouw.
29
TWIN DISC INTERNATIONAL SA
214
Fabricatie en distributie van installaties voor vermogentransmissie
30
CASSIS SA
212
Verkoop van confectiekleding voor vrouwen
31
PEUGEOT-BELGIQUELUXEMBOURG SA
209
Import - Verdelen van nieuwe wagens en onderdelen.
32
SECURITY GUARDIANS INSTITUT SA (SGI)
207
Bewakingsfirma / toezicht
33
DOLOMIES DE MARCHE-LES-DAMES SA
206
Ontginning van dolomiet en fabricatie van ruwe gebroken, gemalen dolomiet en gebakken dolomiet.
34
MARTIN’S HOTELS
201
5-sterren hotel - 121 kamers - Organisatie van banketten, seminaries...
35
SECURITAS SA
200
Permanente en mobiele bewaking -Meldkamer
36
NIZET ENTREPRISE SA
197
Algemene en industriële elektriciteitswerken - Installatie - Constructie van schakelborden + Hoogspanningscabines Elektromechanica - Onderhoud.
37
CHAUSSURES MANIET SA
191
Kleinhandel in schoenen
Waals-Brabant in cijfers 2015
65
66
38
WILLIAMSON (TD. -) SA
191
Uitrustingen voor pijpleidingen - mechanische en manuele ventielen - Onderdelen voor leidingen - Wisselstukken voor boormaterialen.
39
WESTINGHOUSE ELECTRIC BELGIUM SA
190
Onderhoudsdiensten voor uitbaters van kerncentrales.
40
FACT SECURITY SPRL
181
Bewakingsfirma en veiligheidsdiensten.
41
MAXI TOYS BELGIUM SA
175
Kleinhandel in speelgoed.
42
AW TECHNICAL CENTER EUROPE SA
173
Onderzoek en ontwikkeling - Zelfstandig labo voor analyses, testen, controles - Industrieel studiebureau
43
DOOSAN BENELUX SA
173
Tussenpersoon voor de verkoop van graafmachines, compacte BOBCAT-laadmachines
44
AUTOMATIC SYSTEMS SA
167
Systemen voor toegangscontrole, tolkantoren en veiligheid voor voertuigen en voetgangers.
45
AXEDIS ASBL
162
Beschutte werkplaats - Montage: elektronica, elektriciteit, fijnmechanica - verschillende verpakkingen - drukkerij - Parken en tuinen
46
MAMMA LUCIA SA
159
Fabricatie van kant-en-klare gerechten - lasagne - verse pasta.
47
IMPERBEL SA
158
Fabricatie van dichtingsmembranen - Derbigum.
48
PIRET (GARAGE -) SA
158
Verkopen en herstellen van voertuigen.
49
ROSSEL PRINTING COMPANY SA
156
Drukken van kranten van de groepen Rossel, Sud Presse...
50
PAPRIKA SA
145
Kleinhandel voor dameskleding
51
FIRMENICH BELGIUM SA
141
Technologie-overdracht - Ontginning, productie en op punt stellen van aroma's en natuurlijke extracten voor de voedingsindustrie.
52
INTERCOMMUNALE DES EAUX DU CENTRE DU BW ( IECBW ) SCRL
128
Productie en verdeling van leidingwater.
53
ABBVIE SA
127
Groothandel in farmaceutische producten.
54
SGS LIFE SCIENCE SERVICES ( division of SGS BELGIUM SA )
127
Klinische farmacologie - Biometrie - Biostatistiek
55
DELIFRANCE BELGIUM SA
124
Industriële bakkerij - voorgebakken, verse en diepgevroren Franse bakkerijproducten
56
ORANGINA SCHWEPPES BELGIUM SA
124
Frisdrankindustrie.
57
BUSINESS SOLUTIONS BUILDERS ( BSB ) SA
122
Consultancy, informaticaprojecten, SAP-projecten, uitgever van financiële softwarepakketten, e-business-projecten.
58
THALES BELGIUM SA
122
Productie en verkoop van alle producten en systemen voor radiocommunicatie, telecommunicatie en gelijkaardige elektronische systemen.
Waals-Brabant in cijfers 2015
59
OKAIDI BELGIUM SA
120
Kleinhandel voor kinderkleding en accessoires.
60
WENDT BOART SA
120
Fabrikant van schuurmachines en schuurgereedschappen voor machinale bewerking van harde materialen
61
AISIN EUROPE SA
115
Import en export van naaimachines, borduurmachines - Autoonderdelen.
62
HECHT SA
115
DRUKKERIJ
63
VACHE BLEUE SA
115
Groothandel voor de zuivelproducten van "VACHE BLEUE".
64
BEL BELGIUM SA
106
Productie en verkoop van zuivelproducten (boter, melk, kazen)
65
STEF LOGISTICS SAINTES SA
103
Logistiek voor koelketens / Bewaren en opslag / Grondstofverwerking
66
ABBOTT SA
102
Import en verkoop van farmaceutische producten, producten voor ziekenhuizen, voeding en diagnoses.
67
SGS LAB SIMON SA
101
Erkende laboratoria voor het analyseren van medicatie voor dieet-, cosmetica- en voedingsproducten - Analytische expertises.
68
SABERT CORPORATION EUROPE SA
94
Groothandel - Verwerken van papier en kunststof voedingsverpakkingen voor eenmalig gebruik, papieren kantjes voor gebak
69
BIA OVERSEAS SA
93
Groothandel voor ontginningsmachines, bouw- en weg- en waterwerken.
70
FIB BELGIUM SA
92
Ontwerper van thermische lijnen en uitrustingen voor draadtrekkerij en fabrikant van installaties
71
SDIL SA
91
Groothandel in sport- en kampeerartikelen
72
CLARIANT MASTERBATCHES BENELUX SA
86
Productie en verkoop van basismengsels voor de kunststofindustrie.
73
BLOUNT EUROPE SA
85
Verdeling van kettingzagen en accessoires - tuingereedschap Zitmaaiers - Betonzagen
74
HOSLET ( ETS - ) SA
85
Zwaar transport - Ontginning van zandgroeves.
75
DESTRIJKER SCHMIT ( TRANSPORT - ) SA ( TDS )
84
(Nationaal) transport - (Nationale en internationale) Verhuizingen
76
SIGNAL ENGINEERING & ELECTRONICS SPRL ( SEE )
84
Teledistributiemateriaal - Ontwikkeling, fabricatie en verkoop van producten voor video-, audio- en datacommunicatie.
77
IS INFORMATIC SERVICES SA
81
Informatica- en softwarediensten
78
ALBEMARLE EUROPE SPRL
79
Verkoop en distributie van chemische producten en halffabricaten
79
OPTIMALIS SA
79
Operationeel beheer - Facility management - Administratieve werken
Waals-Brabant in cijfers 2015
67
80
5N PLUS BELGIUM SA
78
Productie van non-ferrometalen en zout van deze metalen.
81
INDUSTRIAL PROJECT SERVICES SA ( IPS )
78
Studie- en ingenieursbureau - Management van industriële projecten.
82
SUPERTRANSPORT SA
78
Goederentransport over de weg.
83
ITM ALIMENTAIRE BELGIUM SA ( INTERMARCHÉ )
77
Gespecialiseerde voedingsgroothandel - Andere groothandels in n.e.g. consumptieartikelen
84
FOTOCOM SA
74
Afdruk van digitale foto's bij rechtstreekse verkoop op internet - Beheer van internetsites en -diensten, platform voor e-commerce.
85
GINION WATERLOO SA
74
Garages - Automobielconcessiehouder (BMW, Mini, Volvo, Ferrari, Rolls Royce...).
86
CARDONA & DELTENRE ( ETS FRANCOIS - ) SA
73
Transport via autocar en autobus (TEC-lijnen) - Bijzondere diensten (schooldiensten, schoolbussen)
87
CVO-EUROPE SPRL
72
Informatica consultancy - Consultancy voor bedrijven en andere beheersconsultancy
88
HARTMANN Paul SA
71
Verkoop van verzorgingsartikelen en verbanden, hygiëneproducten - Verdeling van luiers en wat - Producten voor medisch gebruik.
89
AUTOBUS DE GENVAL SA
70
Transport via autocar en autobus (TEC-lijnen) - Schooltransport en toerisme.
90
HANDSON & PARTNERS SA
70
Financiële diensten voor bedrijven - Boekhouding en beheerscontrole - Assistentie bij overnames en overdrachten
91
PAREXEL BELGIUM SPRL
69
Onderzoek en ontwikkeling - Vastgoed, leasing - Marktstudies, consultancy en organisatie
92
EASI SA
68
IT Solutions & Services, Integratie AS400-systemen en Lotus Notes, softwareontwikkelaar.
93
MELIN (ENTREPRISES -) SA
68
Openbare werken - Wegen - Asfaltwerken.
94
PARKER HANNIFIN BELUX SPRL
67
Hydraulische, pneumatische en elektromechanische toepassingen, connectoren.
95
SUN CHEMICAL SA
66
Verkoop en verdeling van organische kleurpigmenten.
96
VELUX BELGIUM SA
66
Verkoop van dakvensters.
97
HAMON THERMAL EUROPE SA
65
Fabricatie van ventilatie-installaties en industriële koelinstallaties - Technische en ingenieursstudies
98
ALPHA TECHNOLOGIES SA
64
Fabricatie van elektronisch materiaal, telecommunicatiemateriaal, tellers, elektronische toestellen, gestabiliseerde gelijkstroomvoeding
99
BAXTER BELGIUM SPRL
64
Ontwikkeling en verkoop van farmaceutische producten
100
KEYRUS BIOPHARMA SA
64
Consultancy voor bedrijven en andere beheersconsultancy Bron : CCIBW
68
Waals-Brabant in cijfers 2015
Raad van Bestuur FESBW VOORZITTER SECRETARIS
Dhr. HERMANT Jean-Pierre Dhr. LOUPPE Thibaut
BESTUURDER
Dhr. CHAMPAGNE Jean-Pierre
BESTUURDER
Dhr. GRAMAGLIA Enzo
BESTUURDER
Dhr. SENGIER Jean-Marc
BESTUURDER
Dhr. LENCHANT Michaël
BESTUURDER
Dhr. TRUSSART Alain
BESTUURDER
Mevr. DEMEUSE Françoise
BESTUURDER
Dhr. THOREAU Benoît
Bronnen
Nuttige adressen
www.iweps.be www.ibz.rrn.fgov.be Kamer van Koophandel en Nijverheid van Waals-Brabant
www.ibw.be www.ccibw.be www.brabantwallon.be www.fwa.be www.csc.be www.fgtb.be www.forem.be
Waals-Brabant in cijfers 2015
69
Impression & mise en page : www.doubleclic.be
La Fondation Économique et Sociale du Brabant wallon en collaboration avec l’ Intercommunale du Brabant wallon - IBW