Vrijzinnig informatieblad

Colofon Vrijzinnigen Brielle e.o. Activiteitengebouw Kerkstraat 10 (geen postadres) 3231 VG Brielle Secretariaat en postadres: G. (Gerard) van Brussel Egge 1, 3232 RD Brielle Tel: (0181)411 554 Financiën, Leden, PR, Verhuur: J.C. (Jos) van den Enden Voorstraat 150 3231 BL Brielle Tel: (0181) 415 412 Geestelijke begeleiding: Ivo (Marinus) de Jong Ged.Zalmhaven 651 3011 BT Rotterdam T:010-8415105 M: 06-53455966 E: [email protected] Voorzitter : C.L.A. (Ad) Soutendijk Van Almondeweg 18 3231 CS Brielle Bankrekeningen: ING 316788 tnv. Vrijzinn. Geloofsgemeenschap NPB Voorne-Putten en Rozenburg IBAN-nummer: NL45INGB0000316788 ABN AMRO 50.61.14.228 tnv. Nederlandse Protestantenbond Afd. Brielle IBAN-nummer: NL61ABNA0506114228 Website: www.npb-brielle.nl E-mail: [email protected] Vervoer: Mevr. M. Poot–Lesuis Tel. (0181)313386 Redactie: Ruud van der Kraats E-mail: [email protected]

Kopij inleveren uiterlijk: woensdag 21 oktober 2015 Volgende uitgave : woensdag 28 oktober 2015

Indien dit blad niet bestelbaar is graag retour naar : Voorstraat 150 3231 BL Brielle

De spreuken der mensen onthullen hun karakter Vauvenargues

Uw bijdrage Voor uw lidmaatschapsbijdrage, donatie, vriendenbijdrage of abonnementsgeld sturen wij u geen acceptgirokaart. Ook stoppen wij vanaf 1 september met automatisch incasseren. Wij verzoeken u jaarlijks op 1 september zelf uw bijdrage met een eenmalige overschrijving te voldoen. Wilt u uw betalingen spreiden over het jaar, dan verzoeken wij u uw bank te machtigen periodiek (bv. maandelijks) uw bijdrage over te maken. Neem voor hulp hierbij contact op met de financiële - en ledenadministratie. (zie Colofon) De adviesbedragen zijn: Voor leden en donateurs incl. het abonnement op ons mededelingenblad VrijZinnigLeven en het programmaboekje, € 240,00 per persoon per jaar of € 20,00 per maand. Voor vrienden incl. een e-mailabonnement op VrijZinnigLeven en het programmaboekje, € 25,00 per persoon per jaar. Voor abonnees op ons mededelingenblad VrijZinnigLeven en het programmaboekje € 15,00 per jaar. Het blad verschijnt 6 x per jaar. Een e-mailabonnement is gratis. Aanmelden bij [email protected].

jaargang 2015/2016 no. 1

Vrijzinnig informatieblad

Inspirerend en zoekend naar zingeving.

Hogere bedragen zijn niet alleen welkom maar ook hard nodig! Rekeningen ING 316788 Vrijzinn. Geloofsgem. NPB Voorne-Putten en Rozenburg IBAN-nummer NL45INGB0000316788 ABN AMRO 50.61.14.228 Nederlandse Protestantenbond Afd. Brielle IBAN-nummer NL61ABNA0506114228 16

Cultureel en religieus.

Start 2015/2016

Wal l anderl and Cor Lageweg Ivo de Jong

Dat wat we God noemen staat voor de erváring van eenheid van alles wat is. "Het wezenlijkste en diepste in mij luistert naar het wezenlijkste en diepste in de ander: God tot God?”

“The chessmaster keeps his silence Op Backåkra zich (de schaakmeester zwijgt)”- Rumi . spelen

Dit voorwoord voor Brielle schrijf ik volgens de app in Zweden. Zo meteen post ik twee twee scènes af: vuurgekaarten, aan meer doe ik niet (twintig een vecht (slot van vliegen in een klap); het is vakantie. boek: Ivo Het zal de laatste keer met onze het de Jon groot geworden jongens zijn. Omdat The Firewall), g en in “De man we samen naar The Killing, Borgen, The Bridge en naar Wallander keken, zonder gezicht” trekt Kurt Wallander hebben we eerst in Kopenhagen de zich terug in een cirkel van stenen spots bezocht waar de Deense series om zich op te laden voor een heftig opgenomen zijn. Hier in Skåne staan gesprek met zijn agressief dementewe ten slotte op een camping bij de rende vader. Ystad, de plaats van inspecteur Wal- Nu blijkt Backårka het landgoed dat lander. Op ons mobiel een app waar de grote Zweed Dag Hammarskjöld je in zijn voetstappen kunt treden, en kocht voor zijn leven na de Verenigzo hebben we al diverse moordplek- de Naties. Hij had nog twee jaar te ken bezichtigd. Zelfs hielden we halt gaan als secretatis-generaal. voor zijn huis op Mariagatan (waar We wandelen over de glooiende heunatuurlijk heel iemand anders woont). vels de stenenkring binnen en bezoeTot onze verbazing blijkt dat juist ken de boerderij. Er staat een borstachter onze strandcamping (20 kilo- beeld met zijn data: vier jaar jonger meter ten oosten van Ystad) de Wal- dan ik nu ben, maar minstens veertig lander Backåkra ligt. Camping- jaren ouder in wereldwijsheid, stierf 10 mei € spot105.00Afdeling hekje uit, €34.00 even het bos Onderhoud door, en je hij. Zijn boek “Merkstenen” is een hoogtepunt van de 20e eeuwse mysbent er. €90.00 24 mei Afdeling €45.00 Onderhoud Inhoudsopgave 31 mei €284.55 50% Afdeling, pgn. 50% Hospice De Waterlelie pgn. €102.80 Afdeling 02 7 juni Wallanderland 10/11 Bedankjes, Vriendelijk verzoek €52.50 04 Enige woorden over deOnderhoud ziel 12 Van het bestuur 5 jul €71.35 Afdeling 06 Bidden! / Bidden? 13 Van de prog. commissie, €24.00 Onderhoud Uitnodiging Ontmoetingsochtend (verslag) 12 jul geen viering 14 Koffie-inloop, ontm. ochtend (verslag) 07 Ontmoetingsochtend (verslag) 19 jul €112,00 Afdeling Van de Penningmeester 0826 juli Vrijwilliger in de schijnwerper geen viering 15 Wijsheid, Agenda 9 2 aug 140€65,00 jarig jubileum (verslag) Afdeling Oecumenische viering, Bloemen 16 Wijsheid, Colofon 2

(Tjeu van den Berk en Etty Hillesum)

Uit boekbespreking door Harm Knoop in Ruimte van juli 2015, p 16.

Agenda activiteiten, ontmoeting, vrijzinnige vieringen di wo zo zo di zo di wo zo zo di wo zo di wo zo di wo zo di

1-sep-15 10:00 Koffie-inloop, Hilda Elzinga 2-sep-15 10:00 Meditatie & Gespreksgroep, Els van Roosmalen 6-sep-15 - Geen viering 13-sep-15 10:00 Startzondag, ds. Hans Visser Mystiek en politiek 15-sep-15 10:00 Ontmoetingsochtend, Uitje naar Aquarius 20-sep-15 10:00 Viering, mw. ds. M. van Beek-den Hoed 22-sep-15 13:30 Cursus in Wonderen, Ineke van der Jagt 23-sep-15 20:00 Sacred Dance, Willemijn van der Nolk-van Gogh 27-sep-15 10:00 Oecumenische viering, Catharijnekerk 4-okt-15 14:30 Inspiratiemiddag, pater Leo de Jong Mystiek van de straat 6-okt-15 10:00 Koffie-inloop, Hilda Elzinga 7-okt-15 20:00 Sacred Dance, Willemijn van der Nolk-van Gogh 11-okt-15 10:00 Viering, mw. ds. N. Verburg 13-okt-15 10:00 Multimediamorgen, Jos van den Enden 14-okt-15 10:00 Meditatie & Gespreksgroep, Els van Roosmalen 18-okt-15 10:00 Viering, ds. Ivo de Jong, Mystiek in de muziek 20-okt-15 10:00 Ontmoetingsochtend, Rob de Jong Sentimental journey 21-okt-15 20:00 Sacred Dance, Willemijn van der Nolk-van Gogh 25-okt-15 10:00 Ledenvergadering 27-okt-15 13:30 Cursus in Wonderen, Ineke van der Jagt 15

KOFFIE INLOOP Iedere eerste dinsdag van de maand vindt vanaf 10 uur de koffie inloop plaats. Dat is al sinds jaren zo, en wij willen dat hierbij nog eens even benadrukken. Deze ochtenden zijn echt bijzonder, hoe simpel misschien ook. Er is aandacht voor alle aanwezigen en met een lekker kopje koffie of thee ) en een koekje of soms een verjaardagstractatie' een fijne gelegenheid om even bij te praten of nieuwtjes uit te wisselen. Soms is er ook onverwacht iets bijzonders, zoals afgelopen 2 juni toen Jos van den Enden geluidsfragmenten liet horen uit de vijftiger jaren

van destijds populaire radio programma´s. De dames van de koffie/ ochtend nodigen U uit eens een kijkje te komen nemen, welkom !!!

Ontmoetingsochtend 15 september 2015 Na even rust en een gezellige spelletjesochtend als afsluiting gaan we weer starten met de maandelijkse ontmoetingsochtenden. We beginnen deze keer met een uitje naar Aquarius in Hellevoetsluis voor een kop koffie met iets lekkers. Aanvangstijd en meerijden hoort U op de komende koffieochtend of wij bellen U en hopen op een zonnetje Pytha en Lia

Van de Penningmeester 10 mei € 24 mei 31 mei 7 juni 5 jul 12 jul 19 jul 26 juli 2 aug

Collecteopbrengsten

105.00Afdeling € 34,00 Onderhoud €34.00 Onderhoud 9 aug geen viering €90.00 Afdeling 16 aug €92,55 Afdeling €45.00 Onderhoud €21,00 Onderhoud €284.55 50% Afdeling, 50% Hospice De Waterlelie €102.80 Afdeling Collectebestemmingen zijn op €52.50 Onderhoud reguliere zondagvieringen €71.35 Afdeling voor de NPB/afdeling €24.00 Onderhoud en onderhoud geen viering €112,00 Afdeling geen viering €65,00 Afdeling 14

tieke literatuur. Het stond al jaren ongelezen in mijn boekenkast. Hier download ik dan eindelijk digitaal zijn biografie en het boek Merkstenen op mijn e-reader. Daarin lees en leef ik nu. Zo trek ook ik me terug op zijn gedroomd landgoed. Hammarskjöld leefde uit de psalmen; dit land komt zo uit de 23e. De naam “Backårka” betekent iets als groene heuvels. Naar deze grazige weiden zag hij uit. Maar in 1961 verongelukte hij op missie in Kongo; het vliegtuig is waarschijnlijk neergeschoten. In zijn aktentas trof men Rilke, Buber en de psalmen aan. Feitelijk wist niemand iets van zijn inspiratiebronnen, totdat op het nachtkastje van zijn appartement in New York ook zijn dagboek gevonden werd. “Merkstenen (Markings)” verscheen postuum in 1963. Hier op Backårka blijkt Hammarskjöld alles behalve vergeten. Het is een komen en gaan van de meest uiteenlopende types. Een predikant met zijn gemeente, een groepje mediterende vrouwen; zwarte mensen, Zweedse mensen. In het centrum van de cirkel een zwerfkei, waarop PAX staat: vrede. Als ze vertrokken zijn, ga ook ik in de kring zitten en probeer schrijvend, zwij3

gend en lezend dichter bij wat hem bezielde te komen. Een reis naar binnen; fascinerende lectuur. Nergens in Wall a nd er wo r d t Hammarskjöld genoemd. Toch kan ik me niet aan de indruk onttrekken dat Henning Mankell Wallanders schepper) zich door Merkstenen heeft laten inspireren, en dat inspecteur Wallander zijn geweten en bevlogenheid niet van een vreemde heeft. Want ook Wallander probeert zich, als een hedendaagse Hammarskjöld, oprecht te houden in een schijnbaar goddeloze wereld. Eens was ik als heilige landloper in het beloofde land. Ik bezocht een kerk die gebouwd is op de plek waar de Samaritaan zijn gewonde mens zou hebben verzorgd; terwijl het toch echt een gelijkenis van verhalenverteller Jezus was. Maar fictie of niet: soms (veel vaker dan ik vermoed, geloof ik) heeft het er de schijn van dat je een rol speelt in een op jouw lijf geschreven verhaal. Als je op een plek als deze terecht komt, lijkt het er op of het Heilige (zinnige, God, de Geest) jou tegen heug en meug en beter weten in opzoekt - in plaats van jij hem of haar. Je komt tot zwijgen, en vermoedt ergens een schaakmeester. Dat ik juist via de door Henning Mankell ver-

een goede God (en kom ik er uiteindelijk achter dat die niet bestaat), dan dat ik besluit tot een leven zonder geloof (om er tenslotte achter te komen dat ik me vergiste)”.

zonnen hoofdcommissaris Wallander hier op mijn plek moest komen…! Ik citeer een van Hammarskjölds merkstenen:

“Liever leef ik in de overtuiging van

ENIGE WOORDEN OVER DE ZIEL

Een ziel heb je nu en dan. Niemand heeft haar ononderbroken en voor altijd. Dagen en dagen, jaren en jaren kunnen zonder haar voorbijgaan. Soms verwijlt ze alleen in het vuur en de vrees van de kinderjaren wat langer bij ons. Soms alleen in de verbazing dat we oud zijn. Zelden staat ze ons bij tijdens slopende bezigheden als meubels verplaatsen en koffers tillen of wegen afleggen in knellende schoenen. Bij het invullen van formulieren en het hakken van vlees heeft ze doorgaans vrij. Aan één op de duizend gesprekken neemt ze deel, maar zelfs dan doet ze niet echt mee, want ze zwijgt liever. 4

Van de programmacommissie Van de programmacommissie De programmacommissie is zeer verheugd u voor het seizoen 2015 – 2016 een mooi en gevarieerd programma te kunnen aanbieden. De opmaak door Ruud van der Kraats maakt dat het programmaboekje echt ons visitekaartje is geworden. Inspelend op het jaarthema “Hoezo mystiek” heeft Ruud op de kaft een bewerkte foto van de Hubble-telescoop geplaatst. De foto bezorgt je haast een mystieke beleving. Haar kleurenpalet maakt dat je er als ware in kan wegzinken, wat versterkt wordt door de waterdruppels. De programmacommissie ziet in “Hoezo mystiek” een mooie opvolging met de vorige jaarthema’s “Kunst van leven” en “Vrijheid in verbondenheid”. Voerde in de twee vorige jaarthema’s filosofie de boventoon, voor dit seizoen is het accent gelegd op mystiek. Mystiek was met name in de middeleeuwen een geaccepteerde beleving binnen de roomskatholieke kerk. Het protestantisme heeft de mystiek in grote mate weggefilterd en gezorgd voor een meer rationele benadering van het christelijk geloof. Dat is jam-

mer want mystiek wordt ook tot op de dag van vandaag nog immer beleefd en (filosofisch) beschreven. Om mystiek van zijn geheimzinnige jasje te ontdoen, heeft de programmacommissie het jaarthema als vraag gesteld en getracht het de handen en voeten van alledag te geven. De eerste twee inspiratieochtenden, die van “Mystiek en politiek” met ds. Hans Visser en “Mystiek van de straat” met pater Leo de Jong, nodigen u uit eenzelfde conclusie te trekken. Mystiek kan heel nabij ook ervaren worden in kunst en muziek. Het programma voorziet daarin! Voorts prijst de commissie zich gelukkig dat de ‘vaste’ onderdelen als Sacred Dance, Meditatie- en gesprekgroep, Multimediamorgen en Ontmoetingsochtenden wederom een plaats hebben gekregen in het programma. Voorziet de koffieinloop in een sociaal ontmoeten, het programma is verder uitgebouwd met een workshop Poëzie en een cursus Filosofie. We hopen dat dit programma u aanspreekt en zien er naar uit om u bij de verschillende activiteiten te ontmoeten.

Ontmoetingsochtend 20 oktober 2015 Rob de Jong komt weer naar Brielle met zijn programma: Sentimental journey, “Ach ja, toen waren we nog jong”. We krijgen te horen de engelstalige liedjes uit de jaren ’40 met o.a. Marlène Dietrich, de jaren ’50 met oa Doris Day en ook de gouden jaren van de rock ’n roll. Tussendoor de sfeer van die jaren in verhalen, foto’s en gedichten. Weer veel muziek dus en gezelligheid. We hopen velen te zien deze ochtend in gebouw Kerkstraat 10 te Brielle. Tijd: van 10:00 uur tot 11:30 uur. 13

Van het bestuur Gerard, Ad

140-jarig bestaan

Het bestuur kijkt tevreden terug naar een geslaagde viering van het 140 jarig bestaan op 31 mei. En hoopt dat u dat ook zo heeft ervaren. De voorbereidingscommissie bestaande uit Ivo de Jong, Cor Lageweg en Mati Poot heeft enorm veel werk verzet om de viering tot een succes te maken. Enorm veel dank daarvoor!

Overleg met de Adviesgroep

we realiseren zonder de draagkracht van onze vrijwilligers geweld aan te doen”. We weten niet hoe de toekomst eruit ziet, maar we gaan samen met elkaar met elan en realiteitszin verder.

Benoeming hoogleraar

Van het Landelijk Bureau is bericht ontvangen dat filosoof en religiewetenschapper Laurens ten Kate per 19 juni 2015 is benoemd tot bijzonder hoogleraar Vrijzinnige Religie en Humanisme aan de Universiteit voor Humanistiek. De leerstoel is gevestigd door de Stichting Stimulering vrijzinnig gedachtegoed.

Met de Adviesgroep heeft in de maanden maart t/m juli 4 x overleg plaats gevonden. Voornaamste agendapunten zijn geweest de onderbezetting van het bestuur, beleid en bijdragen/ contributie. Naamgeving gebouw Onderbezetting bestuur De nieuwe naam Vrijzinnigen NederHet bestuur moet minimaal uit 3 per- land Brielle e.o. is in de ledenvergadesonen bestaan, maar wordt door 2 ring van oktober 2014 aangenomen. . personen bemand. In bestuurlijke zin Bestuur en Adviesgroep willen verder is er nu een oplossing gevonden, die afscheid nemen van de oude naam, ter goedkeuring aan de leden op de waarin de letters NPB domineren. ledenvergadering van oktober zal wor- De letters komen nog steeds voor in den voorgelegd. Het oplossingsvoor- de website (www.npb-brielle.nl) en het stel laat onverlet dat de onderbezetting ermee corresponderende e-mail adres nog altijd voortduurt. ([email protected]). Gewerkt Beleid wordt om die te laten verdwijnen. In de ledenvergadering van 2014 zijn Daarover hoort u later meer. Verder het beleidsplan 2014-2018 en actieplan wordt in het taalgebruik ons kerkge2014-2015 aangenomen. Vanuit de bouw aangeduid met namen als NPBAdviesgroep bestond langere tijd be- gebouw, NPB kerkje of kortweg kerkhoefte om over beleid te spreken. In je. Besloten is om voortaan ons kerkde vergadering van mei is daarover in gebouw te benoemen als gebouw openheid diepgaand gediscussieerd. “Kerkstraat 10”, evenals haar adres. Visies, ideeën etc. zijn besproken en er Daarmee wordt de wens uit de ledenzijn voorstellen gedaan voor het ko- vergadering vervuld om het woord mende seizoen. Hierbij was een be- ‘kerk’ hiervoor niet meer te gebruiken. langrijk aandachtspunt: “Wat kunnen 12

Wanneer ons lichaam begint te lijden en lijden, verlaat ze stilletjes haar post. Ze is kieskeurig: ziet ons liever niet in de massa, onze strijd om hoe dan ook te winnen, onze radde woordenvloed wekken haar afkeer. Vreugde en verdriet zijn voor haar geen verschillende gevoelens. Alleen als deze zich verbinden, is ze bij ons. We kunnen op haar rekenen, wanneer we nergens zeker van zijn, maar alles willen weten. Wat materiële zaken betreft, houdt ze van klokken met een slinger en van spiegels, die vlijtig hun werk doen, zelfs als niemand kijkt. Ze vertelt niet waar ze vandaan komt en wanneer ze weer van ons verdwijnt, maar lijkt zulke vragen beslist te verwachten. Het ziet ernaar uit, dat net zoals wij haar ook zij ons ergens voor nodig heeft.

W. Szymborska 5

(Islamitisch, gebouwd 1571 – 1582). De weinige bezoekers stoorden me allerminst. Ik zat en keek naar een geweldig stuk architectuur én schoonheid. Het werd stil van binnen. Enkele jaren geleden was ik in Barcelona en bezocht daar natuurlijk de

Bidden ! / Bidden ?

Van die echt zomerse temperaturen heb ik de laatste weken – al peddelend – enorm genoten. Ik fiets graag door de polders, een voorliefde, die waarschijnlijk voort komt uit mijn boerenbloed. De polder de Nieuwe Goote trekt me; vooral de na-oorlogse-jaren roepen veel herinneringen aan dat gebied op. Mijn vader stuurde mij als kind diep die polder in, richting Zwartedijk, om de hokkelingen (jonge, nog geen melk gevende koeien) te gaan tellen. Maar de dames waren niet erg aanhalig, ze negeerden me volkomen en graasden rustig door. Op mijn fietsje op weg naar de wei, passeerde ik die prachtige, oude boerderij Waterrijk, toen bewoond door ‘oom Johan’, géén kindervriend. Mijn ouders bezochten hem zo nu en dan. En tot zowel mijn – als ome Johan’s ergernis (‘die zeurderige jongen hoeft niet meer mee te komen’) moest ik dan mee, té jong om alleen thuis te blijven. Waar ik tóén geen aandacht aan besteedde en nú wel was/is de weldadige stilte tussen de akkers en de koeien; nú afgezien van een enkele combine of een sluipweg-zoekende automobilist. Fietsend langs Waterrijk, de geboorteplaats van mijn oma Lageweg, overvalt me soms een vredig gevoel, opgewekt door de herinneringen, maar bovenal door stilte, vermoed ik. Deze winter was ik in Delhi, zag en bewonderde voor de 3e keer de tombe van Humanyun

Hartelijk dank voor de bleoem die ik t.g.n. mijn 88ste verjaardag van de kerk kreeg. Ik heb er erg van genoten.

Jo Mandak

DUBBEL DANK

Aan het eind van de gezellige spelletjesochtend op 16 juni jl. ontving ik een cadeaubon voor een tijdschriftabonnement. Hartelijk dank daarvoor. Ik heb het eerste nummer van ARIADNE AT Home intussen ontvangen. Op zondagochtend 28 juni ontving ik weer een attentie vanuit de Oecumenische viering in de Bedevaartskerk. Een prachtig wit boeket dat zeker 2 weken heeft gestaan. Alweer van harte bedankt. Pytha Wij hebben genoten van de prachtige bloemen. Heel kleurrijk en sterk. Jopie Heymans Hartelijk dank,

Een vriendelijk verzoek Beste mensen,

Sagrada Familia

basiliek van de Sagrada Familia (RK, in bouw sinds 1882). In dat indrukwekkende, gewijde gebouw werd het – ondanks het geroezemoes van de vele bezoekers, tóch stil in mijn hoofd. Stilte, waar zoek je dat, waar vind ik het, stilte gecombineerd met schoon-

Tombe van Humanyun

6

We staan aan het begin van een nieuw seizoen. Ik hoop dat we met elkaar weer een mooi jaar mogen beleven. We zijn een kleine vereniging, maar een groot deel van de mensen is actief betrokken bij de activiteiten. Het zal ook u zijn opgevallen, dat in de laatste jaren tijdens de (extra) ledenraadvergaderingen steeds meer belangrijke onderwerpen aan bod zijn geweest, zoals de toekomst van onze vereniging, de organisatie enz. We verwachten dat deze tendens zich voortzet. Het is daarom spijtig dat donateurs, die een belangrijk deel van de betrokken mensen vormen, niet mee kunnen beslissen, omdat zij geen stemrecht hebben. Leden hebben dat wel. Daarom het verzoek aan onze donateurs om er over na te denken om lid te worden. Als u als donateur besluit lid te worden, snijdt het mes aan twee kanten. U hebt invloed op de besluiten, die we met elkaar nemen en ontstaat er een groter draagvlak binnen onze vereniging voor deze besluiten. Als u hierover vragen of opmerkingen heeft, neem dan gerust contact met mij op. Dit kan per e-mail [email protected] of per telefoon 0181-410012. Hartelijke groet, Mede namens Gerard van Brussel, Ad Soutendijk 11

Graag wil ik iedereen hartelijk bedanken voor de blijken van medeleven, zoals prachtige bloemen, kaartjes, telefoontjes, cadeautjes en bezoeken, na mijn onfortuinlijke val. Dit alles heb ik als hartverwarmend ervaren. Joke Soutendijk

Hartelijk dank voor de mooie plant die ik voor mijn verjaardag heb gekregen. Mary Scheffer

Op 23 juni kwamen Joke en Ad ons blij maken met een prachtig boeket. Ik zit er nog steeds naar te kijken, ze blijven prachtig. Wat zo'n voet in het gips allemaal oplevert is hartverwarmend. Bezoek, bloemen, telefoontjes, kaartjes en de lekkerste dingen. Het is heerlijk dat Henk niet meer werkt want er zijn toch wel veel dingen die je niet kunt doen als je aan je stoel zit gekluisterd. Dat doet Henk dus nu allemaal. Echt heel fijn dat hij het allemaal zo geweldig opvangt, Zelf wordt ik ook steeds handiger om dingen vanuit de rolstoel te doen. Al staat mij nog een flinke periode gips te wachten, het gaat hier goed! Dank voor het prachtige boeket en een hartelijke groet' Nelie van Domselaar.

Ik wil jullie nog hartelijk bedanken voor de prachtige bloemen die ik kreeg voor mijn verjaardag. Ik doe er een gedichtje bij.

het Haantje van de toren stond ineens achterstevoren wat was er toch aan de hand? de wind kwam van d’andere kant

Carolien Klinkhamer

Hartelijk bedankt voor de bloemen die ik heb ontvangen voor m'n verjaardag. Corrie Okker

Graag wil ik bedanken voor de bloemen, de kaarten, de telefoontjes, het bezoek en de mailtjes die ik heb gekregen. Echt fantastisch, wat een mee-leven! Ik heb heel veel geluk gehad. De boodschap was dat ik moest rekenen op in ieder geval drie maanden gips. De realiteit is dat ik na zeven weken, zonder gips en zonder krukken weer het ziekenhuis uit kon lopen. Ik ben hier natuurlijk ontzettend blij mee. En ja, toen kregen we nog eens bloemen. Deze keer voor Henk zijn verjaardag. Natuurlijk ook voor dit prachtige boeket onze dank. Henk en Nelie van Domselaar. 10

heid, nodigt uit tot nadenken, waarom …. , hoe ….. . Stilte nodigt uit tot inkeer, meditatie, misschien wel tot een of andere vorm van gebed. Bidden: natuurlijk bezocht ik in mijn lagere schooltijd de zondagsschool, maar van huis uit kreeg ik wat dat betreft niets mee. Bidden: waar -, hoe – en wanneer doe je dat ? In de kerk, op je knietjes voor het slapen gaan, voor en na het eten, zoals bij een schoolkameraadje, waar ik altijd weer bang was, dat me gevraagd zou worden ….. . Zou het ook gewoon een zaak van gewoonte kunnen zijn ? Ik vermoed, dat wij Vrijzinnigen niet zulke ’bidders’ zijn. Tijdens onze vie-

ringen krijgen we de gelegenheid voor het stil gebed, doorgaans gevolgd door het gezamenlijk uitgesproken ‘Onze Vader’. Bidden op verzoek valt me niet mee …. . Stilte biedt mij de genoemde mogelijkheden. Uit bovenstaande ervaringen blijkt, dat die stilte voor mij niet absoluut behoeft te zijn; inwendige stilte lijkt soms op een welkome overval. Maar op zulke momenten borrelen soms tóch weer die ongewenste gedachten op: dan maar proberen de volumeknop van die stoorzender daar boven, uit te zetten. Ik nodig / daag de volgende columnist (e) uit te reageren !

ONTMOETINGSOCHTEND 19 MEI 2015 RON ZOETEWEIJ Er waren veel belangstellenden voor de bijeenkomst waarop Ron Zoeteweij vertelde over zijn reis per zeilschip van Zuid-Amerika naar Zuid-Afrika. Hij vertrok van Vuurland en eindigde in Kaap Hoorn. Het schip waarmee hij zeilde is een driemaster van 45 meter lang met 60 man aan boord, en voorzien van de meest moderne electronische apparatuur. Er is electriciteit en warm water, maar geen telefoon, tv of radio. Je bent op jezelf aangewezen. Ron voer mee als werkend passagier met corvee verplichtingen, o.a. Een beetje opruimen, uitkijken en helpen met de zeilen. Dit in een rooster van vier uur op en acht uur af. Zij startten hun reis in Antarctica, een gebied dan 1 ½ maal zo groot is als de Verenigde Staten en zagen – uiteraard – veel sneeuw en ijs, pelsrobben, pin-

guins en restanten van oude zeeschepen. Ook oude resten van walvisolie stations. Zij bezochten ook het eiland Esperanza waar het veel kouder is met ijsbergen tot 48 meter hoog. Het is om 7 uur 's avonds donker, maar dan ook stikdonker: het water wordt alleen verlicht door de maan en sterren. In de loop van de reis van 7 weken deden zij Tristan da Cunha aan en South Georgia, een Engels eiland. We zagen prachtige foto's van zeeolifanten en broedende albatrossen, ook koningspinguins: 400.000 stelletjes! Het laatste stuk van de reis verliep voorspoedig, wind mee en eerder in Kaapstad dan gepland. Hier ging het schip in het dok voor groot onderhoud en kwam er een eind aan Ron's reis van continent naar continent. Pytha dankte hem met een fles wijn en wij wachten op een verslag van een volgende reis! Truus Meeuwisse

Cor Lageweg

7

Vrijwilliger in de schijnwerper

140 jaar Vrijzinnigen in Brielle

Mieke van der Kraats

Gearard van Brussel

Zondag 31 mei 2015 vierden wij het 140-jarig bestaan van de Vereniging in ons eigen gebouw aan de Kerkstraat. De organisatie van dit evenement was in handen van Cor Lageweg en Mati Poot, en dat was een hele klus! Natuurlijk werden zij wel bijgestaan door een aantal vrijwilligers voor de verzor

We staan aan het begin van een nieuw seizoen met een fonkelnieuw programma voor 2015-2016! Voor de meesten van ons (bijna) vanzelfsprekend! Maar is dat eigenlijk wel zo? Er ligt weer een mooi nieuw programmaboekje met de titel “Hoezo Mystiek?” en het eerste maandblad van dit nieuwe seizoen bij U op de deurmat. Het programma biedt veel diversiteit aan workshops, lezingen, themabijeenkomsten en vrijzinnig religieuze ontmoetingen. U zult vast met plezier Uw keuzes kunnen maken. Even terug naar mijn opmerking over de vanzelfsprekendheid. Want wist U, dat de programmacommissie bijna 1 jaar nodig heeft om de werkzaamheden uit te voeren die nodig zijn voor het resultaat zoals U het nu in handen hebt? En dat wij, gezien ons kleine leden/ donateurs/vriendenbestand, zeer vaak een beroep moeten doen op dezelfde mensen? En dat deze mensen altijd bereid zijn zich in te zetten voor onze vereniging? Dat wij een bestuur hebben dat helaas al een aantal jaren zeer onderbezet is en alleen de functies van voorzitter en secretaris zijn ingevuld. Het zou natuurlijk zeer helpen als U, er serieus over na zou willen denken om U aan te melden als bestuurslid. Want alleen met goede leiding en beleid kunnen wij als Vrijzinnigen Brielle e.o. U deze kwaliteit aan activiteiten blijven bieden. Ik kan natuurlijk veel mensen noemen die al heel lang hun steentje bijdragen om onze vereniging

te laten functioneren. Maar laat ik mij beperken tot iemand die het licht van een schijnwerper verdient, en wel ons aller Mati Poot. Mati is al jaren de stille kracht van onze vereniging. Zij heeft heel veel taken en voert die geruisloos uit. Zij maakt deel uit van de programmakommissie, verzorgt het rooster met de voorgangers, en controleert het geheel, zodat de vieringen ook doorgang kunnen vinden. Is coördinator voor het vervoer van leden naar de vieringen en fungeert zelf het meeste als taxichauffeur. Heeft regelmatig 1e dienst op zondagmorgen, bezoekt leden thuis, is altijd aanwezig op de koffie-inloop om hand- en spandiensten te verrichten. . Dit werk bestaat ook uit afwassen, heel veel afwassen. En als zich dan nog iets voordoet waar hulp bij nodig blijkt, kan men ook Mati weer vragen. Juist omdat je een stille kracht nooit hoort of opmerkt wil ik graag uit naam van alle Vrijzinnigen Brielle e.o. Mati hiervoor in het zonnetje zetten. Van ons allemaal een heel erg gemeend Dankjewel! Wij hopen dat je nog heel lang in ons midden bent. 8

ging van de inwendige mens, maar er is veel werk verzet door veel mensen. Er was een uitgebreid programma opgesteld met sprekers, muziek, een uitgebreide lunch, zang en een quiz, Vooral daarin, verwoord door Cor Lageweg, lag een hoogtepunt van de dag. Ook de door Ivo de Jong gecomponeerde liederen “Brielle honderdveertig” en “Kerkstraat Tien” oogstten veel applaus. De quizvragen over muziek waren voor velen wat te moeilijk (!), de kennisvragen niet. De aanwezigen werden beloond met een jubileumbeker, met een tekst en een afbeelding van ons gebouw. Heel leuk en welkom! Heel veel dank voor allen die deze dag zo hard hebben gewerkt en zonder wie deze dag niet zo geslaagd zou zijn geweest.

Oecumenische Vredesviering op 27 september 2015 In de Sint-Catharijnekerk om 10.00 uur vindt deze viering plaats. Het thema is: “Vrede verbindt” Verdeeldheid ontstaat daar, waar gesprekken uitblijven, want alleen door gesprekken kunnen vooroordelen afgebroken worden. Verbinding levert de mogelijkheid een gemeenschap te vormen en om veiligheid te creëren. Tegelijkertijd heeft het een spirituele en bevrijdende betekenis. Samen zoeken naar Vrede. U wordt van harte uitgenodigd dit mee te maken.

Bloemen 24 mei 31 mei 7 juni 21 jun 28 jun 5 jul 19 jul 2 aug 16 aug

Mw. J. Heijmans Mw, C. Klinkhamer, Mw. I. Heerema en mw. J. Mandak Mw. M. Scheffer Mw. T. Schoon Mw. P. Draaisma Fam. Schuurman Hess Mw. T. Meeuwisse en mw. A. Schuurman Hess Mevr. J. Mandak, Dhr. H. van Domselaar Mevr. J. Schröder 9

Vrijwilliger in de schijnwerper

140 jaar Vrijzinnigen in Brielle

Mieke van der Kraats

Gearard van Brussel

Zondag 31 mei 2015 vierden wij het 140-jarig bestaan van de Vereniging in ons eigen gebouw aan de Kerkstraat. De organisatie van dit evenement was in handen van Cor Lageweg en Mati Poot, en dat was een hele klus! Natuurlijk werden zij wel bijgestaan door een aantal vrijwilligers voor de verzor

We staan aan het begin van een nieuw seizoen met een fonkelnieuw programma voor 2015-2016! Voor de meesten van ons (bijna) vanzelfsprekend! Maar is dat eigenlijk wel zo? Er ligt weer een mooi nieuw programmaboekje met de titel “Hoezo Mystiek?” en het eerste maandblad van dit nieuwe seizoen bij U op de deurmat. Het programma biedt veel diversiteit aan workshops, lezingen, themabijeenkomsten en vrijzinnig religieuze ontmoetingen. U zult vast met plezier Uw keuzes kunnen maken. Even terug naar mijn opmerking over de vanzelfsprekendheid. Want wist U, dat de programmacommissie bijna 1 jaar nodig heeft om de werkzaamheden uit te voeren die nodig zijn voor het resultaat zoals U het nu in handen hebt? En dat wij, gezien ons kleine leden/ donateurs/vriendenbestand, zeer vaak een beroep moeten doen op dezelfde mensen? En dat deze mensen altijd bereid zijn zich in te zetten voor onze vereniging? Dat wij een bestuur hebben dat helaas al een aantal jaren zeer onderbezet is en alleen de functies van voorzitter en secretaris zijn ingevuld. Het zou natuurlijk zeer helpen als U, er serieus over na zou willen denken om U aan te melden als bestuurslid. Want alleen met goede leiding en beleid kunnen wij als Vrijzinnigen Brielle e.o. U deze kwaliteit aan activiteiten blijven bieden. Ik kan natuurlijk veel mensen noemen die al heel lang hun steentje bijdragen om onze vereniging

te laten functioneren. Maar laat ik mij beperken tot iemand die het licht van een schijnwerper verdient, en wel ons aller Mati Poot. Mati is al jaren de stille kracht van onze vereniging. Zij heeft heel veel taken en voert die geruisloos uit. Zij maakt deel uit van de programmakommissie, verzorgt het rooster met de voorgangers, en controleert het geheel, zodat de vieringen ook doorgang kunnen vinden. Is coördinator voor het vervoer van leden naar de vieringen en fungeert zelf het meeste als taxichauffeur. Heeft regelmatig 1e dienst op zondagmorgen, bezoekt leden thuis, is altijd aanwezig op de koffie-inloop om hand- en spandiensten te verrichten. . Dit werk bestaat ook uit afwassen, heel veel afwassen. En als zich dan nog iets voordoet waar hulp bij nodig blijkt, kan men ook Mati weer vragen. Juist omdat je een stille kracht nooit hoort of opmerkt wil ik graag uit naam van alle Vrijzinnigen Brielle e.o. Mati hiervoor in het zonnetje zetten. Van ons allemaal een heel erg gemeend Dankjewel! Wij hopen dat je nog heel lang in ons midden bent. 8

ging van de inwendige mens, maar er is veel werk verzet door veel mensen. Er was een uitgebreid programma opgesteld met sprekers, muziek, een uitgebreide lunch, zang en een quiz, Vooral daarin, verwoord door Cor Lageweg, lag een hoogtepunt van de dag. Ook de door Ivo de Jong gecomponeerde liederen “Brielle honderdveertig” en “Kerkstraat Tien” oogstten veel applaus. De quizvragen over muziek waren voor velen wat te moeilijk (!), de kennisvragen niet. De aanwezigen werden beloond met een jubileumbeker, met een tekst en een afbeelding van ons gebouw. Heel leuk en welkom! Heel veel dank voor allen die deze dag zo hard hebben gewerkt en zonder wie deze dag niet zo geslaagd zou zijn geweest.

Oecumenische Vredesviering op 27 september 2015 In de Sint-Catharijnekerk om 10.00 uur vindt deze viering plaats. Het thema is: “Vrede verbindt” Verdeeldheid ontstaat daar, waar gesprekken uitblijven, want alleen door gesprekken kunnen vooroordelen afgebroken worden. Verbinding levert de mogelijkheid een gemeenschap te vormen en om veiligheid te creëren. Tegelijkertijd heeft het een spirituele en bevrijdende betekenis. Samen zoeken naar Vrede. U wordt van harte uitgenodigd dit mee te maken.

Bloemen 24 mei 31 mei 7 juni 21 jun 28 jun 5 jul 19 jul 2 aug 16 aug

Mw. J. Heijmans Mw, C. Klinkhamer, Mw. I. Heerema en mw. J. Mandak Mw. M. Scheffer Mw. T. Schoon Mw. P. Draaisma Fam. Schuurman Hess Mw. T. Meeuwisse en mw. A. Schuurman Hess Mevr. J. Mandak, Dhr. H. van Domselaar Mevr. J. Schröder 9

Graag wil ik iedereen hartelijk bedanken voor de blijken van medeleven, zoals prachtige bloemen, kaartjes, telefoontjes, cadeautjes en bezoeken, na mijn onfortuinlijke val. Dit alles heb ik als hartverwarmend ervaren. Joke Soutendijk

Hartelijk dank voor de mooie plant die ik voor mijn verjaardag heb gekregen. Mary Scheffer

Op 23 juni kwamen Joke en Ad ons blij maken met een prachtig boeket. Ik zit er nog steeds naar te kijken, ze blijven prachtig. Wat zo'n voet in het gips allemaal oplevert is hartverwarmend. Bezoek, bloemen, telefoontjes, kaartjes en de lekkerste dingen. Het is heerlijk dat Henk niet meer werkt want er zijn toch wel veel dingen die je niet kunt doen als je aan je stoel zit gekluisterd. Dat doet Henk dus nu allemaal. Echt heel fijn dat hij het allemaal zo geweldig opvangt, Zelf wordt ik ook steeds handiger om dingen vanuit de rolstoel te doen. Al staat mij nog een flinke periode gips te wachten, het gaat hier goed! Dank voor het prachtige boeket en een hartelijke groet' Nelie van Domselaar.

Ik wil jullie nog hartelijk bedanken voor de prachtige bloemen die ik kreeg voor mijn verjaardag. Ik doe er een gedichtje bij.

het Haantje van de toren stond ineens achterstevoren wat was er toch aan de hand? de wind kwam van d’andere kant

Carolien Klinkhamer

Hartelijk bedankt voor de bloemen die ik heb ontvangen voor m'n verjaardag. Corrie Okker

Graag wil ik bedanken voor de bloemen, de kaarten, de telefoontjes, het bezoek en de mailtjes die ik heb gekregen. Echt fantastisch, wat een mee-leven! Ik heb heel veel geluk gehad. De boodschap was dat ik moest rekenen op in ieder geval drie maanden gips. De realiteit is dat ik na zeven weken, zonder gips en zonder krukken weer het ziekenhuis uit kon lopen. Ik ben hier natuurlijk ontzettend blij mee. En ja, toen kregen we nog eens bloemen. Deze keer voor Henk zijn verjaardag. Natuurlijk ook voor dit prachtige boeket onze dank. Henk en Nelie van Domselaar. 10

heid, nodigt uit tot nadenken, waarom …. , hoe ….. . Stilte nodigt uit tot inkeer, meditatie, misschien wel tot een of andere vorm van gebed. Bidden: natuurlijk bezocht ik in mijn lagere schooltijd de zondagsschool, maar van huis uit kreeg ik wat dat betreft niets mee. Bidden: waar -, hoe – en wanneer doe je dat ? In de kerk, op je knietjes voor het slapen gaan, voor en na het eten, zoals bij een schoolkameraadje, waar ik altijd weer bang was, dat me gevraagd zou worden ….. . Zou het ook gewoon een zaak van gewoonte kunnen zijn ? Ik vermoed, dat wij Vrijzinnigen niet zulke ’bidders’ zijn. Tijdens onze vie-

ringen krijgen we de gelegenheid voor het stil gebed, doorgaans gevolgd door het gezamenlijk uitgesproken ‘Onze Vader’. Bidden op verzoek valt me niet mee …. . Stilte biedt mij de genoemde mogelijkheden. Uit bovenstaande ervaringen blijkt, dat die stilte voor mij niet absoluut behoeft te zijn; inwendige stilte lijkt soms op een welkome overval. Maar op zulke momenten borrelen soms tóch weer die ongewenste gedachten op: dan maar proberen de volumeknop van die stoorzender daar boven, uit te zetten. Ik nodig / daag de volgende columnist (e) uit te reageren !

ONTMOETINGSOCHTEND 19 MEI 2015 RON ZOETEWEIJ Er waren veel belangstellenden voor de bijeenkomst waarop Ron Zoeteweij vertelde over zijn reis per zeilschip van Zuid-Amerika naar Zuid-Afrika. Hij vertrok van Vuurland en eindigde in Kaap Hoorn. Het schip waarmee hij zeilde is een driemaster van 45 meter lang met 60 man aan boord, en voorzien van de meest moderne electronische apparatuur. Er is electriciteit en warm water, maar geen telefoon, tv of radio. Je bent op jezelf aangewezen. Ron voer mee als werkend passagier met corvee verplichtingen, o.a. Een beetje opruimen, uitkijken en helpen met de zeilen. Dit in een rooster van vier uur op en acht uur af. Zij startten hun reis in Antarctica, een gebied dan 1 ½ maal zo groot is als de Verenigde Staten en zagen – uiteraard – veel sneeuw en ijs, pelsrobben, pin-

guins en restanten van oude zeeschepen. Ook oude resten van walvisolie stations. Zij bezochten ook het eiland Esperanza waar het veel kouder is met ijsbergen tot 48 meter hoog. Het is om 7 uur 's avonds donker, maar dan ook stikdonker: het water wordt alleen verlicht door de maan en sterren. In de loop van de reis van 7 weken deden zij Tristan da Cunha aan en South Georgia, een Engels eiland. We zagen prachtige foto's van zeeolifanten en broedende albatrossen, ook koningspinguins: 400.000 stelletjes! Het laatste stuk van de reis verliep voorspoedig, wind mee en eerder in Kaapstad dan gepland. Hier ging het schip in het dok voor groot onderhoud en kwam er een eind aan Ron's reis van continent naar continent. Pytha dankte hem met een fles wijn en wij wachten op een verslag van een volgende reis! Truus Meeuwisse

Cor Lageweg

7

(Islamitisch, gebouwd 1571 – 1582). De weinige bezoekers stoorden me allerminst. Ik zat en keek naar een geweldig stuk architectuur én schoonheid. Het werd stil van binnen. Enkele jaren geleden was ik in Barcelona en bezocht daar natuurlijk de

Bidden ! / Bidden ?

Van die echt zomerse temperaturen heb ik de laatste weken – al peddelend – enorm genoten. Ik fiets graag door de polders, een voorliefde, die waarschijnlijk voort komt uit mijn boerenbloed. De polder de Nieuwe Goote trekt me; vooral de na-oorlogse-jaren roepen veel herinneringen aan dat gebied op. Mijn vader stuurde mij als kind diep die polder in, richting Zwartedijk, om de hokkelingen (jonge, nog geen melk gevende koeien) te gaan tellen. Maar de dames waren niet erg aanhalig, ze negeerden me volkomen en graasden rustig door. Op mijn fietsje op weg naar de wei, passeerde ik die prachtige, oude boerderij Waterrijk, toen bewoond door ‘oom Johan’, géén kindervriend. Mijn ouders bezochten hem zo nu en dan. En tot zowel mijn – als ome Johan’s ergernis (‘die zeurderige jongen hoeft niet meer mee te komen’) moest ik dan mee, té jong om alleen thuis te blijven. Waar ik tóén geen aandacht aan besteedde en nú wel was/is de weldadige stilte tussen de akkers en de koeien; nú afgezien van een enkele combine of een sluipweg-zoekende automobilist. Fietsend langs Waterrijk, de geboorteplaats van mijn oma Lageweg, overvalt me soms een vredig gevoel, opgewekt door de herinneringen, maar bovenal door stilte, vermoed ik. Deze winter was ik in Delhi, zag en bewonderde voor de 3e keer de tombe van Humanyun

Hartelijk dank voor de bleoem die ik t.g.n. mijn 88ste verjaardag van de kerk kreeg. Ik heb er erg van genoten.

Jo Mandak

DUBBEL DANK

Aan het eind van de gezellige spelletjesochtend op 16 juni jl. ontving ik een cadeaubon voor een tijdschriftabonnement. Hartelijk dank daarvoor. Ik heb het eerste nummer van ARIADNE AT Home intussen ontvangen. Op zondagochtend 28 juni ontving ik weer een attentie vanuit de Oecumenische viering in de Bedevaartskerk. Een prachtig wit boeket dat zeker 2 weken heeft gestaan. Alweer van harte bedankt. Pytha Wij hebben genoten van de prachtige bloemen. Heel kleurrijk en sterk. Jopie Heymans Hartelijk dank,

Een vriendelijk verzoek Beste mensen,

Sagrada Familia

basiliek van de Sagrada Familia (RK, in bouw sinds 1882). In dat indrukwekkende, gewijde gebouw werd het – ondanks het geroezemoes van de vele bezoekers, tóch stil in mijn hoofd. Stilte, waar zoek je dat, waar vind ik het, stilte gecombineerd met schoon-

Tombe van Humanyun

6

We staan aan het begin van een nieuw seizoen. Ik hoop dat we met elkaar weer een mooi jaar mogen beleven. We zijn een kleine vereniging, maar een groot deel van de mensen is actief betrokken bij de activiteiten. Het zal ook u zijn opgevallen, dat in de laatste jaren tijdens de (extra) ledenraadvergaderingen steeds meer belangrijke onderwerpen aan bod zijn geweest, zoals de toekomst van onze vereniging, de organisatie enz. We verwachten dat deze tendens zich voortzet. Het is daarom spijtig dat donateurs, die een belangrijk deel van de betrokken mensen vormen, niet mee kunnen beslissen, omdat zij geen stemrecht hebben. Leden hebben dat wel. Daarom het verzoek aan onze donateurs om er over na te denken om lid te worden. Als u als donateur besluit lid te worden, snijdt het mes aan twee kanten. U hebt invloed op de besluiten, die we met elkaar nemen en ontstaat er een groter draagvlak binnen onze vereniging voor deze besluiten. Als u hierover vragen of opmerkingen heeft, neem dan gerust contact met mij op. Dit kan per e-mail [email protected] of per telefoon 0181-410012. Hartelijke groet, Mede namens Gerard van Brussel, Ad Soutendijk 11

Van het bestuur Gerard, Ad

140-jarig bestaan

Het bestuur kijkt tevreden terug naar een geslaagde viering van het 140 jarig bestaan op 31 mei. En hoopt dat u dat ook zo heeft ervaren. De voorbereidingscommissie bestaande uit Ivo de Jong, Cor Lageweg en Mati Poot heeft enorm veel werk verzet om de viering tot een succes te maken. Enorm veel dank daarvoor!

Overleg met de Adviesgroep

we realiseren zonder de draagkracht van onze vrijwilligers geweld aan te doen”. We weten niet hoe de toekomst eruit ziet, maar we gaan samen met elkaar met elan en realiteitszin verder.

Benoeming hoogleraar

Van het Landelijk Bureau is bericht ontvangen dat filosoof en religiewetenschapper Laurens ten Kate per 19 juni 2015 is benoemd tot bijzonder hoogleraar Vrijzinnige Religie en Humanisme aan de Universiteit voor Humanistiek. De leerstoel is gevestigd door de Stichting Stimulering vrijzinnig gedachtegoed.

Met de Adviesgroep heeft in de maanden maart t/m juli 4 x overleg plaats gevonden. Voornaamste agendapunten zijn geweest de onderbezetting van het bestuur, beleid en bijdragen/ contributie. Naamgeving gebouw Onderbezetting bestuur De nieuwe naam Vrijzinnigen NederHet bestuur moet minimaal uit 3 per- land Brielle e.o. is in de ledenvergadesonen bestaan, maar wordt door 2 ring van oktober 2014 aangenomen. . personen bemand. In bestuurlijke zin Bestuur en Adviesgroep willen verder is er nu een oplossing gevonden, die afscheid nemen van de oude naam, ter goedkeuring aan de leden op de waarin de letters NPB domineren. ledenvergadering van oktober zal wor- De letters komen nog steeds voor in den voorgelegd. Het oplossingsvoor- de website (www.npb-brielle.nl) en het stel laat onverlet dat de onderbezetting ermee corresponderende e-mail adres nog altijd voortduurt. ([email protected]). Gewerkt Beleid wordt om die te laten verdwijnen. In de ledenvergadering van 2014 zijn Daarover hoort u later meer. Verder het beleidsplan 2014-2018 en actieplan wordt in het taalgebruik ons kerkge2014-2015 aangenomen. Vanuit de bouw aangeduid met namen als NPBAdviesgroep bestond langere tijd be- gebouw, NPB kerkje of kortweg kerkhoefte om over beleid te spreken. In je. Besloten is om voortaan ons kerkde vergadering van mei is daarover in gebouw te benoemen als gebouw openheid diepgaand gediscussieerd. “Kerkstraat 10”, evenals haar adres. Visies, ideeën etc. zijn besproken en er Daarmee wordt de wens uit de ledenzijn voorstellen gedaan voor het ko- vergadering vervuld om het woord mende seizoen. Hierbij was een be- ‘kerk’ hiervoor niet meer te gebruiken. langrijk aandachtspunt: “Wat kunnen 12

Wanneer ons lichaam begint te lijden en lijden, verlaat ze stilletjes haar post. Ze is kieskeurig: ziet ons liever niet in de massa, onze strijd om hoe dan ook te winnen, onze radde woordenvloed wekken haar afkeer. Vreugde en verdriet zijn voor haar geen verschillende gevoelens. Alleen als deze zich verbinden, is ze bij ons. We kunnen op haar rekenen, wanneer we nergens zeker van zijn, maar alles willen weten. Wat materiële zaken betreft, houdt ze van klokken met een slinger en van spiegels, die vlijtig hun werk doen, zelfs als niemand kijkt. Ze vertelt niet waar ze vandaan komt en wanneer ze weer van ons verdwijnt, maar lijkt zulke vragen beslist te verwachten. Het ziet ernaar uit, dat net zoals wij haar ook zij ons ergens voor nodig heeft.

W. Szymborska 5

een goede God (en kom ik er uiteindelijk achter dat die niet bestaat), dan dat ik besluit tot een leven zonder geloof (om er tenslotte achter te komen dat ik me vergiste)”.

zonnen hoofdcommissaris Wallander hier op mijn plek moest komen…! Ik citeer een van Hammarskjölds merkstenen:

“Liever leef ik in de overtuiging van

ENIGE WOORDEN OVER DE ZIEL

Een ziel heb je nu en dan. Niemand heeft haar ononderbroken en voor altijd. Dagen en dagen, jaren en jaren kunnen zonder haar voorbijgaan. Soms verwijlt ze alleen in het vuur en de vrees van de kinderjaren wat langer bij ons. Soms alleen in de verbazing dat we oud zijn. Zelden staat ze ons bij tijdens slopende bezigheden als meubels verplaatsen en koffers tillen of wegen afleggen in knellende schoenen. Bij het invullen van formulieren en het hakken van vlees heeft ze doorgaans vrij. Aan één op de duizend gesprekken neemt ze deel, maar zelfs dan doet ze niet echt mee, want ze zwijgt liever. 4

Van de programmacommissie Van de programmacommissie De programmacommissie is zeer verheugd u voor het seizoen 2015 – 2016 een mooi en gevarieerd programma te kunnen aanbieden. De opmaak door Ruud van der Kraats maakt dat het programmaboekje echt ons visitekaartje is geworden. Inspelend op het jaarthema “Hoezo mystiek” heeft Ruud op de kaft een bewerkte foto van de Hubble-telescoop geplaatst. De foto bezorgt je haast een mystieke beleving. Haar kleurenpalet maakt dat je er als ware in kan wegzinken, wat versterkt wordt door de waterdruppels. De programmacommissie ziet in “Hoezo mystiek” een mooie opvolging met de vorige jaarthema’s “Kunst van leven” en “Vrijheid in verbondenheid”. Voerde in de twee vorige jaarthema’s filosofie de boventoon, voor dit seizoen is het accent gelegd op mystiek. Mystiek was met name in de middeleeuwen een geaccepteerde beleving binnen de roomskatholieke kerk. Het protestantisme heeft de mystiek in grote mate weggefilterd en gezorgd voor een meer rationele benadering van het christelijk geloof. Dat is jam-

mer want mystiek wordt ook tot op de dag van vandaag nog immer beleefd en (filosofisch) beschreven. Om mystiek van zijn geheimzinnige jasje te ontdoen, heeft de programmacommissie het jaarthema als vraag gesteld en getracht het de handen en voeten van alledag te geven. De eerste twee inspiratieochtenden, die van “Mystiek en politiek” met ds. Hans Visser en “Mystiek van de straat” met pater Leo de Jong, nodigen u uit eenzelfde conclusie te trekken. Mystiek kan heel nabij ook ervaren worden in kunst en muziek. Het programma voorziet daarin! Voorts prijst de commissie zich gelukkig dat de ‘vaste’ onderdelen als Sacred Dance, Meditatie- en gesprekgroep, Multimediamorgen en Ontmoetingsochtenden wederom een plaats hebben gekregen in het programma. Voorziet de koffieinloop in een sociaal ontmoeten, het programma is verder uitgebouwd met een workshop Poëzie en een cursus Filosofie. We hopen dat dit programma u aanspreekt en zien er naar uit om u bij de verschillende activiteiten te ontmoeten.

Ontmoetingsochtend 20 oktober 2015 Rob de Jong komt weer naar Brielle met zijn programma: Sentimental journey, “Ach ja, toen waren we nog jong”. We krijgen te horen de engelstalige liedjes uit de jaren ’40 met o.a. Marlène Dietrich, de jaren ’50 met oa Doris Day en ook de gouden jaren van de rock ’n roll. Tussendoor de sfeer van die jaren in verhalen, foto’s en gedichten. Weer veel muziek dus en gezelligheid. We hopen velen te zien deze ochtend in gebouw Kerkstraat 10 te Brielle. Tijd: van 10:00 uur tot 11:30 uur. 13

KOFFIE INLOOP Iedere eerste dinsdag van de maand vindt vanaf 10 uur de koffie inloop plaats. Dat is al sinds jaren zo, en wij willen dat hierbij nog eens even benadrukken. Deze ochtenden zijn echt bijzonder, hoe simpel misschien ook. Er is aandacht voor alle aanwezigen en met een lekker kopje koffie of thee ) en een koekje of soms een verjaardagstractatie' een fijne gelegenheid om even bij te praten of nieuwtjes uit te wisselen. Soms is er ook onverwacht iets bijzonders, zoals afgelopen 2 juni toen Jos van den Enden geluidsfragmenten liet horen uit de vijftiger jaren

van destijds populaire radio programma´s. De dames van de koffie/ ochtend nodigen U uit eens een kijkje te komen nemen, welkom !!!

Ontmoetingsochtend 15 september 2015 Na even rust en een gezellige spelletjesochtend als afsluiting gaan we weer starten met de maandelijkse ontmoetingsochtenden. We beginnen deze keer met een uitje naar Aquarius in Hellevoetsluis voor een kop koffie met iets lekkers. Aanvangstijd en meerijden hoort U op de komende koffieochtend of wij bellen U en hopen op een zonnetje Pytha en Lia

Van de Penningmeester 10 mei € 24 mei 31 mei 7 juni 5 jul 12 jul 19 jul 26 juli 2 aug

Collecteopbrengsten

105.00Afdeling € 34,00 Onderhoud €34.00 Onderhoud 9 aug geen viering €90.00 Afdeling 16 aug €92,55 Afdeling €45.00 Onderhoud €21,00 Onderhoud €284.55 50% Afdeling, 50% Hospice De Waterlelie €102.80 Afdeling Collectebestemmingen zijn op €52.50 Onderhoud reguliere zondagvieringen €71.35 Afdeling voor de NPB/afdeling €24.00 Onderhoud en onderhoud geen viering €112,00 Afdeling geen viering €65,00 Afdeling 14

tieke literatuur. Het stond al jaren ongelezen in mijn boekenkast. Hier download ik dan eindelijk digitaal zijn biografie en het boek Merkstenen op mijn e-reader. Daarin lees en leef ik nu. Zo trek ook ik me terug op zijn gedroomd landgoed. Hammarskjöld leefde uit de psalmen; dit land komt zo uit de 23e. De naam “Backårka” betekent iets als groene heuvels. Naar deze grazige weiden zag hij uit. Maar in 1961 verongelukte hij op missie in Kongo; het vliegtuig is waarschijnlijk neergeschoten. In zijn aktentas trof men Rilke, Buber en de psalmen aan. Feitelijk wist niemand iets van zijn inspiratiebronnen, totdat op het nachtkastje van zijn appartement in New York ook zijn dagboek gevonden werd. “Merkstenen (Markings)” verscheen postuum in 1963. Hier op Backårka blijkt Hammarskjöld alles behalve vergeten. Het is een komen en gaan van de meest uiteenlopende types. Een predikant met zijn gemeente, een groepje mediterende vrouwen; zwarte mensen, Zweedse mensen. In het centrum van de cirkel een zwerfkei, waarop PAX staat: vrede. Als ze vertrokken zijn, ga ook ik in de kring zitten en probeer schrijvend, zwij3

gend en lezend dichter bij wat hem bezielde te komen. Een reis naar binnen; fascinerende lectuur. Nergens in Wall a nd er wo r d t Hammarskjöld genoemd. Toch kan ik me niet aan de indruk onttrekken dat Henning Mankell Wallanders schepper) zich door Merkstenen heeft laten inspireren, en dat inspecteur Wallander zijn geweten en bevlogenheid niet van een vreemde heeft. Want ook Wallander probeert zich, als een hedendaagse Hammarskjöld, oprecht te houden in een schijnbaar goddeloze wereld. Eens was ik als heilige landloper in het beloofde land. Ik bezocht een kerk die gebouwd is op de plek waar de Samaritaan zijn gewonde mens zou hebben verzorgd; terwijl het toch echt een gelijkenis van verhalenverteller Jezus was. Maar fictie of niet: soms (veel vaker dan ik vermoed, geloof ik) heeft het er de schijn van dat je een rol speelt in een op jouw lijf geschreven verhaal. Als je op een plek als deze terecht komt, lijkt het er op of het Heilige (zinnige, God, de Geest) jou tegen heug en meug en beter weten in opzoekt - in plaats van jij hem of haar. Je komt tot zwijgen, en vermoedt ergens een schaakmeester. Dat ik juist via de door Henning Mankell ver-

Wal l anderl and Cor Lageweg Ivo de Jong

Dat wat we God noemen staat voor de erváring van eenheid van alles wat is. "Het wezenlijkste en diepste in mij luistert naar het wezenlijkste en diepste in de ander: God tot God?”

“The chessmaster keeps his silence Op Backåkra zich (de schaakmeester zwijgt)”- Rumi . spelen

Dit voorwoord voor Brielle schrijf ik volgens de app in Zweden. Zo meteen post ik twee twee scènes af: vuurgekaarten, aan meer doe ik niet (twintig een vecht (slot van vliegen in een klap); het is vakantie. boek: Ivo Het zal de laatste keer met onze het de Jon groot geworden jongens zijn. Omdat The Firewall), g en in “De man we samen naar The Killing, Borgen, The Bridge en naar Wallander keken, zonder gezicht” trekt Kurt Wallander hebben we eerst in Kopenhagen de zich terug in een cirkel van stenen spots bezocht waar de Deense series om zich op te laden voor een heftig opgenomen zijn. Hier in Skåne staan gesprek met zijn agressief dementewe ten slotte op een camping bij de rende vader. Ystad, de plaats van inspecteur Wal- Nu blijkt Backårka het landgoed dat lander. Op ons mobiel een app waar de grote Zweed Dag Hammarskjöld je in zijn voetstappen kunt treden, en kocht voor zijn leven na de Verenigzo hebben we al diverse moordplek- de Naties. Hij had nog twee jaar te ken bezichtigd. Zelfs hielden we halt gaan als secretatis-generaal. voor zijn huis op Mariagatan (waar We wandelen over de glooiende heunatuurlijk heel iemand anders woont). vels de stenenkring binnen en bezoeTot onze verbazing blijkt dat juist ken de boerderij. Er staat een borstachter onze strandcamping (20 kilo- beeld met zijn data: vier jaar jonger meter ten oosten van Ystad) de Wal- dan ik nu ben, maar minstens veertig lander Backåkra ligt. Camping- jaren ouder in wereldwijsheid, stierf 10 mei € spot105.00Afdeling hekje uit, €34.00 even het bos Onderhoud door, en je hij. Zijn boek “Merkstenen” is een hoogtepunt van de 20e eeuwse mysbent er. €90.00 24 mei Afdeling €45.00 Onderhoud Inhoudsopgave 31 mei €284.55 50% Afdeling, pgn. 50% Hospice De Waterlelie pgn. €102.80 Afdeling 02 7 juni Wallanderland 10/11 Bedankjes, Vriendelijk verzoek €52.50 04 Enige woorden over deOnderhoud ziel 12 Van het bestuur 5 jul €71.35 Afdeling 06 Bidden! / Bidden? 13 Van de prog. commissie, €24.00 Onderhoud Uitnodiging Ontmoetingsochtend (verslag) 12 jul geen viering 14 Koffie-inloop, ontm. ochtend (verslag) 07 Ontmoetingsochtend (verslag) 19 jul €112,00 Afdeling Van de Penningmeester 0826 juli Vrijwilliger in de schijnwerper geen viering 15 Wijsheid, Agenda 9 2 aug 140€65,00 jarig jubileum (verslag) Afdeling Oecumenische viering, Bloemen 16 Wijsheid, Colofon 2

(Tjeu van den Berk en Etty Hillesum)

Uit boekbespreking door Harm Knoop in Ruimte van juli 2015, p 16.

Agenda activiteiten, ontmoeting, vrijzinnige vieringen di wo zo zo di zo di wo zo zo di wo zo di wo zo di wo zo di

1-sep-15 10:00 Koffie-inloop, Hilda Elzinga 2-sep-15 10:00 Meditatie & Gespreksgroep, Els van Roosmalen 6-sep-15 - Geen viering 13-sep-15 10:00 Startzondag, ds. Hans Visser Mystiek en politiek 15-sep-15 10:00 Ontmoetingsochtend, Uitje naar Aquarius 20-sep-15 10:00 Viering, mw. ds. M. van Beek-den Hoed 22-sep-15 13:30 Cursus in Wonderen, Ineke van der Jagt 23-sep-15 20:00 Sacred Dance, Willemijn van der Nolk-van Gogh 27-sep-15 10:00 Oecumenische viering, Catharijnekerk 4-okt-15 14:30 Inspiratiemiddag, pater Leo de Jong Mystiek van de straat 6-okt-15 10:00 Koffie-inloop, Hilda Elzinga 7-okt-15 20:00 Sacred Dance, Willemijn van der Nolk-van Gogh 11-okt-15 10:00 Viering, mw. ds. N. Verburg 13-okt-15 10:00 Multimediamorgen, Jos van den Enden 14-okt-15 10:00 Meditatie & Gespreksgroep, Els van Roosmalen 18-okt-15 10:00 Viering, ds. Ivo de Jong, Mystiek in de muziek 20-okt-15 10:00 Ontmoetingsochtend, Rob de Jong Sentimental journey 21-okt-15 20:00 Sacred Dance, Willemijn van der Nolk-van Gogh 25-okt-15 10:00 Ledenvergadering 27-okt-15 13:30 Cursus in Wonderen, Ineke van der Jagt 15

Colofon Vrijzinnigen Brielle e.o. Activiteitengebouw Kerkstraat 10 (geen postadres) 3231 VG Brielle Secretariaat en postadres: G. (Gerard) van Brussel Egge 1, 3232 RD Brielle Tel: (0181)411 554 Financiën, Leden, PR, Verhuur: J.C. (Jos) van den Enden Voorstraat 150 3231 BL Brielle Tel: (0181) 415 412 Geestelijke begeleiding: Ivo (Marinus) de Jong Ged.Zalmhaven 651 3011 BT Rotterdam T:010-8415105 M: 06-53455966 E: [email protected] Voorzitter : C.L.A. (Ad) Soutendijk Van Almondeweg 18 3231 CS Brielle Bankrekeningen: ING 316788 tnv. Vrijzinn. Geloofsgemeenschap NPB Voorne-Putten en Rozenburg IBAN-nummer: NL45INGB0000316788 ABN AMRO 50.61.14.228 tnv. Nederlandse Protestantenbond Afd. Brielle IBAN-nummer: NL61ABNA0506114228 Website: www.npb-brielle.nl E-mail: [email protected] Vervoer: Mevr. M. Poot–Lesuis Tel. (0181)313386 Redactie: Ruud van der Kraats E-mail: [email protected]

Kopij inleveren uiterlijk: woensdag 21 oktober 2015 Volgende uitgave : woensdag 28 oktober 2015

Indien dit blad niet bestelbaar is graag retour naar : Voorstraat 150 3231 BL Brielle

De spreuken der mensen onthullen hun karakter Vauvenargues

Uw bijdrage Voor uw lidmaatschapsbijdrage, donatie, vriendenbijdrage of abonnementsgeld sturen wij u geen acceptgirokaart. Ook stoppen wij vanaf 1 september met automatisch incasseren. Wij verzoeken u jaarlijks op 1 september zelf uw bijdrage met een eenmalige overschrijving te voldoen. Wilt u uw betalingen spreiden over het jaar, dan verzoeken wij u uw bank te machtigen periodiek (bv. maandelijks) uw bijdrage over te maken. Neem voor hulp hierbij contact op met de financiële - en ledenadministratie. (zie Colofon) De adviesbedragen zijn: Voor leden en donateurs incl. het abonnement op ons mededelingenblad VrijZinnigLeven en het programmaboekje, € 240,00 per persoon per jaar of € 20,00 per maand. Voor vrienden incl. een e-mailabonnement op VrijZinnigLeven en het programmaboekje, € 25,00 per persoon per jaar. Voor abonnees op ons mededelingenblad VrijZinnigLeven en het programmaboekje € 15,00 per jaar. Het blad verschijnt 6 x per jaar. Een e-mailabonnement is gratis. Aanmelden bij [email protected].

jaargang 2015/2016 no. 1

Vrijzinnig informatieblad

Inspirerend en zoekend naar zingeving.

Hogere bedragen zijn niet alleen welkom maar ook hard nodig! Rekeningen ING 316788 Vrijzinn. Geloofsgem. NPB Voorne-Putten en Rozenburg IBAN-nummer NL45INGB0000316788 ABN AMRO 50.61.14.228 Nederlandse Protestantenbond Afd. Brielle IBAN-nummer NL61ABNA0506114228 16

Cultureel en religieus.

Start 2015/2016