Vrijuit NULGRENS INFLATIE ONDER 4 BELASTINGAANGIFTE 6BESCHERMD ZWANGER 8STUDENT AAN DE SLAG

AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X . P608646

Vr ijuit

MAANDBLAD VAN DE LIBERALE VAKBOND

8 0 ste j a a r g a n g

juni/juli 2009

INFLATIE ONDER

NULGRENS

Voor het eerst in bijna 50 jaar is de inflatie in België onder de nulgrens gedoken. Dat was voorspeld, gezien de uitzonderlijke economische situatie. Er is echter nog geen sprake van deflatie, die de economie in een neerwaartse spiraal zuigt. Zolang deze situatie beperkt is in tijd, hoeven we ons dus

4

BELASTINGAANGIFTE 2010 Hebt ook u uw belastingbrief ingevuld en verstuurd ? Prima. Dan is het nu tijd om al even te kijken naar de nieuwe fiscale maatregelen die interessant kunnen zijn bij de belastingaangifte van volgend jaar.

6

BESCHERMD ZWANGER Een zwangerschap mag voor een werkneemster geen reden vormen om te worden ontslagen. Dat is wettelijk gegarandeerd. Maar hoe lang duurt de bescherming ? En kan de werkgever andere motieven inroepen voor een ontslag ?

8

STUDENT AAN DE SLAG Het is zomervakantie, daar zijn de jobstudenten ! Hoeveel moet je als jobstudent minimum verdienen ? Wat is de invloed van je studentenbaantje op fiscaal vlak ? Vanaf welke leeftijd kan je aan de slag ?

13

90 JAAR IAO De Internationale Arbeidsorganisatie blaast 90 kaarsjes uit. Dat wordt wereldwijd gevierd. Uitdagingen genoeg, niet in het minst in tijden van economische crisis.

nog geen zorgen te maken. En zoals altijd zijn er winners en verliezers. Maar wat zijn de gevolgen voor de lonen, de sociale uitkeringen en de huurprijzen ? Die stijgen als de index stijgt. Moeten ze dan volgens dezelfde logica dalen als de index daalt ? Antwoord op bladzijde 3 van deze Vrijuit.

15

VAKANTIE ! Moet het nog gezegd : de vakantieperiode staat voor de deur. Wanneer kan u vakantie nemen op het werk ? Op hoeveel vakantiedagen heeft u recht ? En op hoeveel vakantiegeld ?

30

JEUGDVAKANTIE EN SENIORVAKANTIE Bent u als schoolverlater nog maar enkele maanden aan het werk of hebt u als 50-plusser het werk hervat, dan hebt u waarschijnlijk weinig of geen verlofdagen. Geen nood, misschien hebt u recht op jeugd- of seniorvakantie.

2actualiteit TEWERKSTELLINGSMAATREGELEN MET ENKELE AMENDEMENTEN GESTEMD De wet die de crisismaatregelen voor de tewerkstelling - tij- garanderen gedurende 6 maanden een complementair delijke aanpassing van de arbeidsduur, crisistijdskrediet en inkomen voor deze personen. tijdelijke economische werkloosheid voor bedienden – Uitvoering omvat, werd in het Staatsblad gepubliceerd. Samen met dit wetsontwerp behandelde de

D

De drie crisismaatregelen voor de tewerkstelling die we aan u voorgesteld hebben in VRIJUIT mei, werden zonder betekenisvolle wijzigingen goedgekeurd. Er waren wel nog drie amendementen van de regering. In geval van ontslag tijdens de tijdelijke collectieve prestatievermindering zal de berekening van de compenserende verbrekingsvergoeding gebeuren op basis van het voltijdse loon. Dit systeem was reeds voorzien voor de tijdelijke aanpassing van de arbeidsduur.

Verminderingskaart herstructureringen Er werd een nieuwe crisismaatregel toegevoegd : een werknemer die ontslagen wordt als gevolg van een faillissement, liquidatie of sluiting van een onderneming, ontvangt een verminderingskaart herstructureringen. Dat document zal hem een dubbel voordeel opleveren op de arbeidsmarkt. Ten eerste zal zijn nieuwe werkgever kunnen genieten van een vermindering van de sociale bijdragen gedurende een aantal trimesters. Vervolgens geniet de werknemer zelf van een vermindering van de persoonlijke bijdragen aan de sociale zekerheid (a priori tijdens 3 trimesters in de orde van € 400 per trimester), wat als gevolg heeft dat tijdens deze periode zijn nettoloon verhoogd wordt. Dit systeem zal van toepassing zijn vanaf 1 juli 2009. De kaart zal gedurende een periode van 6 maand geldig zijn, te beginnen vanaf het ogenblik van de uitreiking ervan. De voordelen zullen van toepassing zijn tijdens de geldigheidsperiode van de kaart. Het derde amendement heeft betrekking op de zelfstandigen in moeilijkheden als gevolg van de economische crisis. Bijkomende maatregelen beogen de uitbreiding van het voordeel van de sociale verzekering voor failliete zelfstandigen en

Ministerraad op 29 mei 2009 een ontwerp van koninklijk besluit. Deze tekst omvat de volgende maatregelen : 3 de uitvoeringsmodaliteiten van crisismaatregel 1; 3 de werkingdetails van de commissie die belast is met de goedkeuring van de bedrijfsplannen, van toepassing voor maatregelen 2 en 3; 3 de bevestiging van de bedragen die eerder werden doorgegeven inzake het crisistijdskrediet en de procedure van voorafgaande kennisgeving bij het inroepen van deze maatregel.

Tijdelijke aanpassing van de arbeidsduur Arbeidsduurvermindering met 3 een kwart 3 een vijfde 3 voor een beperkte periode. Financieel voordeel voor de werkgever Vermindering van de 3-maandelijkse RSZ-werkgeversbijdrage

Vermindering met 1/5 Vermindering met 1/4

GEWONE VERMINDERING € 600 € 750

VERMINDERING + 4-DAGENWEEK € 1.000 € 1.150

Looncompensatie voor de werknemer Minstens driekwart van de verminderingen op sociale bijdragen dienen om het loonverlies te compenseren. Deze compensatie mag niet tot gevolg hebben dat de werknemer meer zou verdienen dan voor de arbeidsduurvermindering (vergelijking van de brutolonen). Bij bedrijfs-cao 3 voor alle werknemers 3 voor een werknemerscategorie De tekst moet onder meer bevatten: 3 begin- en einddatum van de tijdelijke aanpassing van de arbeidsduur 3 het bedrag van de looncompensatie

Individuele en tijdelijke prestatieverminderingen om de crisissituatie op te vangen Voorbehouden voor bedrijven in moeilijkheden (*) gebonden door een sector- of bedrijfs-cao of een ondernemingsplan dat door een tripartiete commissie is goedgekeurd (5 vertegenwoordigers van de werknemers, 5 van de werkgevers en 3 van de regering). Vermindering van de prestaties (enkel mogelijk voor voltijdse tewerkstelling) op aanvraag van de werkgever en met toestemming van de werknemer : 3 met een vijfde 3 tot halftijds In geval van ontslag wordt de betrokken werknemer nog steeds beschouwd als voltijdse werknemer. V R I J U I T / J U N I - J U L I

2 0 0 9

actualiteit

3

Bruto-uitkering toegekend aan de werknemer VERMINDERING MET 1/2

VERMINDERING MET 1/5

€ 442,57

€ 188,82

VERMINDERING MET 1/5 VOOR 50-PLUSSERS € 248,08

De werkgever kan een bijkomende vergoeding uitbetalen. Duur van de vermindering: minimum 1 maand, maximum 6 maanden. De overeenkomst kan vernieuwd worden zolang de onderneming aan de voorwaarden voldoet. Een ‘inhaalmaatregel’ is voorzien voor wie in de zes maanden vóór de invoering van dit systeem zijn arbeidsprestaties al heeft verminderd door toepassing van het normale tijdskredietstelsel.

Stelsel van tijdelijke en collectieve volledige of gedeeltelijke schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst Uitsluitend bedoeld voor bedienden Dit stelsel is voorbehouden voor bedrijven in moeilijkheden (*) gebonden door een sector- of bedrijfs-cao of een ondernemingsplan dat door een tripartiete commissie is goedgekeurd (5 vertegenwoordigers van de werknemers, 5 van de werkgevers en 3 van de regering). Arbeidsstelsel : 3 deeltijds (minstens 2 arbeidsdagen per week) of 3 volledige schorsing Maximumduur per kalenderjaar : 3 16 weken (volledige schorsing) 3 26 weken (gedeeltelijke schorsing) De overeengekomen duur dient in ieder geval vermeld te staan in de cao of het bedrijfsplan. Inkomen Vergoeding voor de schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst ten laste van de RVA (om niet van werkloosheidsuitkeringen te spreken) gelijk aan 70 of 75 % van het begrensde loon (€ 2.206,46). + Een bijkomende vergoeding ten laste van de werkgever. Dit moet minstens gelijk zijn aan het supplement dat wordt toegekend aan de arbeiders van dezelfde werkgever die genieten van uitkeringen in geval van economische werkloosheid. De bijkomende vergoeding staat opgenomen in de sector- of bedrijfscao of in het ondernemingsplan.

Bedrijf in moeilijkheden (*) Om erkend te worden als bedrijf in moeilijkheden in het kader van deze tijdelijke tewerkstellingsmaatregelen, dient een onderneming te maken te hebben : 3 met een daling in omzet of productie van 20 % in de loop van 1 van de 4 kwartalen voorafgaand aan de vermindering in vergelijking met hetzelfde kwartaal het jaar voordien; 3 of met een economische werkloosheid onder de arbeiders van 20 % tijdens het kwartaal voorafgaand aan de vermindering. Bij koninklijk besluit kan een bijkomend criterium worden toegevoegd, namelijk een terugval in het orderboek. Naast de reeds goedgekeurde maatregelen moet een aantal teksten nog goedgekeurd worden : 3 Een koninklijk besluit over de verschillende gelijkstellingen van deze maatregelen voor de sociale zekerheid : naast de technische kwesties moet het principe van gelijkstelling in functie van het arbeidsregime en het loon voor de toepassing van de crisismaatregelen de rode draad blijven. 3 Een koninklijk besluit over de bedrijfsvoorheffing op de uitkeringen crisistijdskrediet. 3 Enkele technische maatregelen omtrent werkloosheid.

Inflatie onder nulgrens

VREZEN VOOR LOONKRIMP ? De jaarinflatie is ten opzichte van mei vorig jaar 0,37 % lager uitgevallen. De achterliggende oorzaak was voorspeld, namelijk de daling van de grondstofprijzen en de sterke daling van de economische groei. Pervers effect Een daling van het prijspeil lijkt op het eerste gezicht positief voor onze koopkracht. Op korte termijn kunnen we met eenzelfde inkomen meer producten kopen. Maar een nadelig gevolg kan zijn dat we onze uitgaven uitstellen in de hoop op nóg grotere prijsdalingen. Dit kan leiden tot een horrorscenario, waarbij de vraag ver onder het aanbod daalt. Bedrijven reageren door hun productie te verminderen, vestigingen te sluiten, lonen te verlagen en banen te schrappen. Op die manier wordt onze koopkracht aangetast en geraken we in een zeer gevaarlijke neerwaartse spiraal. Zo ver zal het echter niet komen. De brandstofprijzen zijn het laatste jaar sterk gezakt, maar ondertussen zijn de olieprijzen alweer aan het klimmen. Bovendien ligt de onderliggende inflatie, die geen rekening houdt met energieproducten en verse groenten, nog steeds op 2,2 %. De laatste voorspellingen van het Federaal Planbureau wijzen op een negatieve inflatie tot oktober dit jaar.

Lonen en huurprijzen Maar hoe zit het nu met onze lonen en met de huurprijzen ? We weten allemaal dat onze lonen gekoppeld zijn aan de gezondheidsindex. In de meeste gevallen zal een loonkrimp zich niet voordoen. Maar dat varieert van sector tot sector. In sommige sectoren wordt een loondaling bij een dalend indexcijfer meteen toegepast, in andere pas wanneer het cijfer meer dan één keer na elkaar daalt en in nog andere niet. Voor de sectoren waar de lonen enkel jaarlijks worden aangepast (bijna alle bediendesectoren) of als een spilindex van 2 % wordt overschreden (ambtenaren en uitkeringstrekkers), is een daling sowieso onwaarschijnlijk. De daling geldt vaak enkel voor de schaallonen die worden gehanteerd voor de nieuwkomers. Wie langer in het bedrijf werkt, merkt daar niets van. De beursvennootschappen zijn hier een uitzondering, waar ook de bestaande lonen al een minieme daling gekend hebben. In de petroleumsector zijn de schaallonen vorige maand aangepast en verwacht men een tweede daling op 1 juni. In de gas- en elektriciteitssector wacht men op een tweede daling van het indexcijfer om de schaallonen aan te passen. Dat heeft zich dit jaar al eens voorgedaan. Sommige sectoren, zoals de papiernijverheid, doen de aanpassing als bepaalde drempels worden overschreden : zakt het indexcijfer onder een bepaalde ondergrens, dan dalen de lonen ook. Zo ver is het daar nog niet gekomen. Als de sectorale cao’s niets voorzien bij deflatie, moet het paritair comité beslissen. Voor de huurprijzen moet de huurder zelf het initiatief nemen om een herziening van de huur te vragen. Best is dus zelf de berekening te maken om als huurder je mogelijk voordeel na te gaan. Als de huurder om de verlaging verzoekt, moet de verhuurder die toestaan. Caroline JONCKHEERE

De maatregelen treden op 1 juli 2009 in werking. V R I J U I T / J U N I - J U L I

2 0 0 9

4actualiteit NIEUWE INDIVIDUELE FISCALE MAATREGELEN VOOR 2009

D

Momenteel zitten we volop met onze gedachten in de belastingaangifte voor het aanslagjaar 2009. De aangifte die we tegen 30 juni moeten invullen, heeft betrekking op het inkomen van 2008. Daarover hadden we het reeds uitvoerig in Vrijuit van vorige maand.

Daarnaast werden er in de loop van dit jaar nieuwe maatregelen goedgekeurd (waarvan sommige zeer recent) die betrekking hebben op het inkomen van 2009. In dit artikel trachten wij een overzicht te geven van een aantal van die nieuwe maatregelen waartoe u in dit jaar al initiatief kan nemen om het fiscaal voordeel ervan te kunnen genieten in het aanslagjaar van 2010.

Vergoedingen voor vrijwilligerswerk Vergoedingen voor vrijwilligers die actief zijn in de sport- en socioculturele sector zijn belastingvrij ten belope van 29,05 euro/dag – 1.161,82 euro/jaar (aanslagjaar 2009) en 30,22 euro/dag – 1.208,72 euro/jaar (aanslagjaar 2010). Uitzonderingen hierop zijn de vergoedingen bestemd voor vrijwilligers van de brandweer, de civiele bescherming en voor sommige specifieke sportfederaties. Indien u vergoedingen ontvangt als vrijwilliger vanuit verschillende organisaties, hebben de voormelde bedragen betrekking op de som van alle vergoedingen samen. Tot op heden is er geen combinatie mogelijk van een forfaitaire kostenvergoeding met een terugbetaling van werkelijke kost. Is er wel een combinatie, dan zijn de vergoedingen in principe belastbaar (tenzij zij in de totaliteit minder bedragen dan de toegestane forfaitaire vergoeding) onder aftrek van de werkelijke kost die minstens geraamd is op een bedrag gelijk aan de door de staat betaalde vergoedingen (zie voormelde bedragen). Vanaf 2009 - aanslagjaar 2010 is er wel een cumul mogelijk van de ‘forfaitaire kostenvergoeding’ met de werkelijke vervoerskost, doch tot beloop van maximum 2.000 km/jaar. Bovendien mag deze vergoeding niet hoger zijn dan de kilometervergoeding die de staat aan zijn ambtenaren betaalt.

Innovatiepremie Elke werknemer kan, ongeacht zijn functie, opleiding of hiërarchische positie en ongeacht het feit dat hij al dan niet vorser is, via zijn innoverende voorstellen bijdragen tot de competitiviteit van zijn onderneming. Om dit te stimuleren, moedigt de regering de toekenning aan van een innovatiepremie, vrijgesteld van belastingen en van socialezekerheidsbijdragen, betaald door de werkgever aan zijn creatieve werknemers (FOD Economie). Deze maatregel die oorspronkelijk enkel voor 2006 van toepassing was, wordt, inmiddels voor de tweede maal, verlengd voor 2009 en voor 2010. V R I J U I T / J U N I - J U L I

Deze premie is per jaar en per werknemer maximaal gelijk aan de maandwedde en mag niet hoger zijn dan 1 % van de globale loonmassa van de onderneming, per jaar voor alle werknemers samen.

Pc privé-plan Sinds 1 januari 2003 werd de tussenkomst van de werkgever in de aanschaf van een “geheel van pc, randapparatuur en printer, internetaansluiting en –abonnement alsook de voor de bedrijfsvoering dienstige ‘software’” - geheel of gedeeltelijk vrijgesteld van belasting. Zowel de aankoop als het door de werkgever georganiseerd plan dient aan een aantal voorwaarden te voldoen. Sinds 2009 moet de aankoop niet langer plaatsvinden in een door de werkgever georganiseerd plan. Het volstaat dat de werkgever aan zijn werknemer bekendmaakt dat hij bereid is om de totaliteit of een gedeelte van de aankoopprijs van een pc (al dan niet met randapparatuur (dit omvat ook printers) en/of internetaansluiting en/of internetabonnement) terug te betalen. Indien de werkgever dit wenst, kan hij toch nog zelf de aankoop organiseren ten gunste van de werknemer. De werknemer moet aan de werkgever het aankoopbewijs kunnen voorleggen en de werkgever van zijn kant dient het bewijs van tussenkomst te leveren. Bedrag van de tussenkomst Er wordt niet langer voorzien in een percentage van tussenkomst in de aankoopprijs. Het bedrag van tussenkomst door de werkgever wordt omgezet in een absoluut cijfer van maximale vrijstelling gelijk aan 550 euro (niet geïndexeerd bedrag), +/-760 euro (aanslagjaar 2010). Daar waar voorheen alle werknemers konden genieten van de fiscale vrijstelling, is er nu een beperking met betrekking tot het inkomen. De regel is enkel nog van toepassing voor de werknemers met een bruto belastbaar inkomen van 21.600 euro (niet geïndexeerd bedrag), +/- 30.000 euro (aanslagjaar 2010). Er is een overgangsmaatregel voorzien voor bestaande pc privé-plannen waarvoor na 1 januari 2009 (datum inwerkingtreding van de nieuwe maatregel) nog tussenkomsten worden betaald door de werkgever. Op de tussenkomsten in uitvoering van aanbiedingen die zijn gedaan voor 1 januari 2009 blijft de oude regeling verder van toepassing.

2 0 0 9

Internet voor iedereen Het belastingkrediet voor een aankooppakket ‘internet voor iedereen’ is opnieuw mogelijk voor een aankoop in de periode tussen 1 mei 2009 en 30 april 2010. Het belastingkrediet is gelijk aan 21 % van de aankoopprijs van het ‘erkend pakket’ met een maximale tussenkomst van 147,50 euro en 172 euro. Wat de samenstelling van het ‘erkend pakket’ betreft, gelden de meeste principes van de eerste campagne. Het pakket bevat minstens een desktop of een laptop, de nodige software, een breedbandabonnement van 12 maanden, een chipkaartlezer voor de elektronische identiteitskaart en een basisopleiding (de specifieke uitvoering moet nog bij KB vastgelegd worden). De stukken (factuur of aankoopbewijs met vermelding van prijs en serienummer van het pakket, het attest dat het pakket voldoet aan de erkenningsvoorwaarden en het betaalbewijs) dienen ter beschikken gehouden te worden.

Verhoging van de vrijgestelde vergoeding voor fietsgebruik De vrijstelling geldt slechts voor de werkelijk met de fiets gedane verplaatsing van het woon-werkverkeer. Het bedrag wordt verhoogd naar 0,20 euro/km (aanslagjaar 2010 – inkomsten 2009). De invoering van een vrijstelling voor de terbeschikkingstelling van een fiets Dit betreft een nieuwe ingevoerde vrijstelling en heeft betrekking op het ter beschikking stellen van een fiets en toebehoren, met inbegrip van de onderhouds- en stallingskosten, die daadwerkelijk worden gebruikt voor de verplaatsingen aangaande het woon-werkverkeer. Deze vrijstelling is cumuleerbaar met de vrijstelling voor de fietsvergoeding. Hierbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen het privégebruik en het beroepsgedeelte voor woon-werkverkeer, zodat kan aangenomen worden dat het volledige gedeelte wordt vrijgesteld, ongeacht of er met de fiets andere privé-verplaatsingen gemaakt worden. Cumul met algemene werkgeverstussenkomst Een cumul van de algemene vrijstelling van de werkgeversbijdrage in de woon-werkverplaatsing (170 euro aanslagjaar 2009, 350 euro aanslagjaar 2010) met de fietsvergoeding was tot op heden niet mogelijk indien het over dezelfde of een gedeelte van dezelfde verplaatsing ging. Interpretatie van deze regel :

actualiteit Cumul was enkel mogelijk indien van de totale weg een gedeelte werd afgelegd met de fiets en een gedeelte met een ander vervoermiddel. Deze regel blijft van toepassing, zowel met de eigen fiets als met de ter beschikking gestelde fiets.

Overwerk Huidige regeling Voor de gepresteerde overuren waarvoor een overurentoeslag verschuldigd is, wordt een bepaald percentage van de bedrijfsvoorheffing vrijgesteld van doorstorting naar de federale overheid. Dit voordeel geldt zowel voor de werkgever als voor de werknemer. Het percentage wordt berekend op het basisloon waarop de overurentoeslag werd berekend. De vrijstelling geldt voor de eerste 65 overuren per jaar en per werknemer. Nieuwe regeling Het aantal overuren van 65 wordt verhoogd als volgt : 3 maximum op 100 uren vanaf 1 januari 2009; 3 maximum op 130 uren vanaf 1 januari 2010. De percentages tot vrijstelling blijven onveranderd.

Nacht- en ploegenarbeid Huidige regeling Dit betreft eveneens een vrijstelling van doorstorting van bedrijfsvoorheffing voor nacht- en ploegenpremies. Indien een onderneming een premie betaalt aan de werknemers die nachtarbeid verrichten of in ploegen werken, dan geniet de werkgever eveneens een vrijstelling. Deze percentages werden inmiddels reeds enkele malen aangepast en bedragen sinds 1 april 2007 10,7%. Nieuwe regeling Het percentage wordt verhoogd tot 15,6 %. Hiernaast wordt een ‘antimisbruikbepaling’ ingevoerd teneinde een oneigenlijk gebruik van deze vrijstelling te voorkomen. Dit is enkel voor werknemers die : 3 over de betrokken maand waarvoor het voordeel wordt gevraagd, 3 ten minste een derde van hun arbeidstijd in ploegen- of nachtarbeid tewerkgesteld zijn overeenkomstig de arbeidsregeling waarin zij tewerkgesteld zijn. Hierbij wordt rekening gehouden met de effectieve prestaties, inclusief de schorsingen van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst waarvoor het loon wordt doorbetaald. Er wordt GEEN rekening gehouden met de perioden van schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst zonder loon (vb. 1/3 op drie weken in plaats van één maand). Indiensttreding of uitdiensttreding tijdens de referentieperiode De 1/3-norm wordt toegepast op de duur van hun tewerkstelling binnen die referentieperiode. Inwerkingtreding De gehele regel, procentuele verhoging + antimisbruikbepaling, is sinds 1 juni 2009 in werking getreden.

Vermindering van de onroerende voorheffing voor energiezuinige gebouwen Dit betreft een vermindering van 20 of 40 % op de onroerende voorheffing voor energiezuinige gebouwen in Vlaanderen. Die wordt automatisch verrekend en gebeurt op basis van een energieverslag opgemaakt voor elke nieuwbouwwoning. Dit verslag bevat het E-peil van de woning en wordt doorgegeven aan het Vlaams Energieagentschap (VEA). Deze vermindering is van toepassing sinds 2009. Ze is geldig voor een periode van 10 jaar vanaf het jaar volgend op de vaststelling van het energiepeil. Voor nieuwbouwwoningen van voor 2009 en waarvan het energiepeil werd vastgesteld voor 2009, kan het voordeel genoten worden vanaf 2009 voor de resterende looptijd van de 10 jaar.

Belastingvermindering voor een “renovatiekrediet” – Vlaams gewest (mama-papa-lening) Dit betreft een krediet van een natuurlijke persoon aan een andere natuurlijke persoon (familieleden, vrienden) voor een termijn van 30 jaar met als doel een leegstaand, verwaarloosd of onbewoonbaar gebouw (krotwoningen) tot een ‘hoofdverblijfplaats’ te renoveren. De kredietgever verkrijgt jaarlijks gedurende de looptijd van het krediet een belastingvermindering van 2,5 % op een uitgeleend bedrag van maximum 25.000 euro. Dus concreet : maximum 25.000 euro x 2,5 % = 625 euro.

Belastingvermindering voor energiebesparende uitgaven voor een woning Vanaf 2009 (aanslagjaar 2010) kan men de belastingvermindering voor de energiebesparende uitgaven overdragen naar het volgende jaar. Wanneer de woning op het moment van de werken minstens 5 jaar in gebruik genomen is, dan kan het saldo van de werken dat in het eerste jaar niet voor de vermindering in aanmerking komt (40 % hoger dan 2.770 euro of 3.600 euro (aanslagjaar 2010)) overgedragen worden gedurende 3 belastbare tijdperken. Een spreiding van betaling of van de werken is bijgevolg niet meer nodig tenzij de woning nog geen 5 jaar in gebruik genomen werd.

5

Bovendien gelden ook de vermindering voor de uitgaven van werken gedaan in 2009 en 2010 en die betrekking hebben op de isolatie van vloeren en muren. Enkel voor de isolatiewerken van daken, vloeren en muren in 2009 en 2010 kan men genieten van het voordeel van een belastingkrediet indien men niet of niet volledig kan genieten van de belastingvermindering. Er kan maar van een belastingvermindering sprake zijn, indien men effectief ook een belasting, verschuldigd is. Indien het bedrag van de vermindering groter is dan de verschuldigde belasting, kan men niet of maar gedeeltelijk van de vermindering genieten.

Lening energiebesparende uitgaven Voor werken van energiebesparende uitgaven die voor belastingvermindering in aanmerking komen, uitgevoerd tussen de periode van 1 januari 2009 en 31 december 2011 en die worden gefinancierd met een lening, kunnen de intresten van deze lening in aanmerking komen voor een intrestbonificatie van 1,5 %. Daarnaast is er een belastingvermindering van 40 % (op de ‘netto’intrest; dit is verminderd met de bonificatie) indien het intresten betreffen die niet worden afgetrokken : 3 van het onroerend inkomen 3 in het kader van de hypotheekaftrek enige/eigen woning, 3 als beroepskost. Het bedrag van het krediet moet minimaal 2.000 euro en maximaal 15.000 euro bedragen. Bij meerdere leningen wordt enkel het voordeel toegekend voor de verschillende leningen samen tot maximaal 15.000 euro. De intrestbonificatie moet aan de kredietinstelling aangevraagd worden bij de aanvraag van de lening en na voorlegging van de facturen van de werken en een verklaring op eer dat er geen andere federale of gewestelijke tussenkomst is in ‘de intrestvoet’. De kredietinstelling moet de toekenning toestaan en moet dit jaarlijks herhalen om de intrestbonificatie teruggestort te krijgen van het Ministerie van Financiën. De belastingplichtige betaalt enkel de netto intrest aan de kredietinstelling. Sylvia LOGIST

Alle informatie over sociale zekerheid overzichtelijk weergegeven

VERNIEUWDE PORTAALSITE SOCIALE ZEKERHEID Hoe moet ik kraamgeld aanvragen ? Wat moet ik doen als ik mijn SIS-kaart verloren ben ? Hoe kan ik een pensioenbeslissing aanvechten ? Zit u met vragen over de sociale zekerheid ? Bezoek dan de vernieuwde portaalsite www.socialezekerheid.be/burger. U vindt er snel de gewenste informatie. De portaalsite www.socialezekerheid.be/burger onderging recent een gedaanteverwisseling en is nu overzichtelijker opgebouwd. De informatie en diensten zijn onderverdeeld in drie thema’s : privéleven, professioneel leven en gezondheid. Kernwoorden die verwijzen naar sleutelmomenten in het leven, leiden de bezoeker naar overzichtelijke pagina’s met specifieke informatie. Wil u nog meer weten, dan vindt u er links naar de verantwoordelijke instantie of naar aanverwante onderwerpen. De instellingen van de sociale zekerheid beheren zelf de inhoud van de website, wat er moet voor zorgen dat die altijd correct en actueel blijft. V R I J U I T / J U N I - J U L I

2 0 0 9

6arbeidsrechtbank BESCHERMING TEGEN ONTSLAG VAN ZWANGERE WERKNEEMSTERS Het nemen van zwangerschapsverlof door een zwangere werkneemster kan een invloed hebben op de organisatie binnen de onderneming. Doch de werkgever kan de zwangerschap op zich en de eventueel hiermee gepaard gaande afwezigheid niet aanwenden om tot ontslag van de betrokken werkneemster over te gaan. Vanaf wanneer begint de bescherming van de zwangere werkneemster en wanneer eindigt ze ? En kan de werkgever overgaan tot ontslag om een andere reden dan de zwangerschap op zich ? Principe Een werkgever die een zwangere werkneemster tewerkstelt, mag geen handeling stellen die ertoe strekt eenzijdig een einde te maken aan de dienstbetrekking, behalve om redenen die vreemd zijn aan de lichamelijke toestand als gevolg van de zwangerschap of de bevalling.

Aanvang van de bescherming De bescherming vangt aan vanaf het ogenblik dat de werkgever werd ingelicht over de zwangerschap. De wet bepaalt niet op welke wijze deze kennisgeving dient te gebeuren. Een mondelinge mededeling kan volstaan. Uit het Arrest van het Arbeidshof van Brussel van 23 februari 2005 kan bijvoorbeeld worden afgeleid dat men zijn werkgever telefonisch kan inlichten van het feit dat men zwanger is. Het is evenmin noodzakelijk dat de werknemer zelf een mededeling heeft verricht naar zijn werkgever toe. De Arbeidsrechtbank van Gent van 26 februari 1973 heeft gesteld dat het feit dat de werkgever werd ingelicht door derden volstaat opdat hij ervan kennis zou hebben, maar enkel op voorwaarde dat het om meer gaat dan geruchten. Er werd zelfs al het standpunt ingenomen door de rechter dat de werkgever kan geacht worden te zijn

*** HOTEL & RESORT

ingelicht wanneer hij de visu de zwangerschap heeft moeten opmerken, met andere woorden wanneer het voor hem/haar zichtbaar was dat zijn of haar werkneemster zwanger was. Het Arbeidshof van Gent oordeelde op 21 maart 2001 in die zin voor een zwangerschap van 6 maanden. De manier waarop de kennisgeving aan de werkgever dient te gebeuren, wordt bijgevolg heel soepel geïnterpreteerd. Doch hierbij kunnen twee opmerkingen worden gemaakt. Eerst en vooral is het belangrijk te vermelden dat het wel aan de werkneemster behoort om te bewijzen dat de werkgever ingelicht was op het ogenblik van het ontslag. Daarnaast is voor het opnemen van het pre– of postnataal verlof vereist dat een medisch attest wordt overgemaakt aan de werkgever. Bijgevolg is, om alle verdere misverstanden en latere problemen te vermijden, het toch aangewezen dat de kennisgeving gebeurt via een medisch attest waaruit de zwangerschap blijkt. Een bijzondere situatie betreft die waarin een werkneemster zich bevindt indien ze nog niet zwanger is, maar dit poogt te worden via kunstmatige bevruchting. De vraag stelt zich of ze ook van de bescherming tegen ontslag kan genieten. Zowel het Europees Hof van Justitie (op 26 februari 2008) als het Arbeidshof van Antwerpen (op 25 juni 2004) hebben zich hieromtrent uitgesproken in dezelfde zin. Beide rechtshoven waren de mening toegedaan dat de bescherming ook van toepassing is bij ontslag van een werkneemster die een poging deed tot in vitro bevruchting, ook al is ze niet effectief zwanger geworden. Het feit dat de ontslagbescherming aanvangt vanaf het ogenblik dat de werkgever werd ingelicht over de zwangerschap, houdt niet noodzakelijk in dat er al

Speciaal vakantieaanbod voor ACLVB-leden 10 % korting op de tarieven 2009 !

Italië (Terrasini – Sicilië)

Op het noordelijk punt van de prachtige Golf van Castellamare bevindt zich het hotel en resort Citta del Mare. Het domein strekt zich uit over een 27 ha groot gebied, gevormd door tuinen en terrassen die afdalen naar zee.

Meer details over het Clubhotel en over de prijzen 2009 vindt u op de website www.cittadelmare.be Inlichtingen en inschrijvingen : Richt u tot het agentschap Cap Vacances, tel. 02-410.90.33 – fax 02-410.90.44 – Lic. A 1870, en deel duidelijk uw ACLVB-lidnummer mee. U kan ook e-mailen naar [email protected]. V R I J U I T / J U N I - J U L I

2 0 0 9

arbeidsrechtbank

effectieve prestaties werden uitgevoerd. Zo aanvaardde het Arbeidshof van Antwerpen op 25 mei 1990 dat de ontslagbescherming ook kan ingaan in de periode die ligt tussen het sluiten van de arbeidsovereenkomst en de daadwerkelijke aanvang van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst.

Einde van de bescherming De bescherming blijft bestaan tot één maand na het einde van de bevallingsrust. Sinds 1 april 2009 bestaat de mogelijkheid voor werkneemsters die vanaf die datum bevallen, de laatste twee weken van postnatale rust om te zetten in verlofdagen van postnatale rust. Deze dagen dienen opgenomen te worden binnen de acht weken die volgen op het einde van de ononderbroken postnatale rust. Indien van deze mogelijkheid gebruik wordt gemaakt, eindigt de beschermingsperiode pas één maand na het verstrijken van deze periode van acht weken.

7

vreemd is aan de lichamelijke toestand als gevolg van de zwangerschap of van de bevalling. Een reden die vreemd is aan de ontslagbescherming kan zowel een technische of economische reden zijn, maar het kan ook een reden betreffen die verband houdt met het gedrag of de bekwaamheid van de werkneemster (Arbeidshof Luik van 24 oktober 1983). De bescherming houdt ook in dat het de werkgever niet alleen verboden is tot ontslag over te gaan van de zwangere werkneemsters, maar dat hij evenmin tijdens de beschermingsperiode voorbereidingen mag nemen om de zwangere werkneemster te vervangen (Hof van Justitie van 11 oktober 2007).

Bewijs De bewijslast rust bij de werkgever. Het is hij die zal dienen te bewijzen dat hij de werkneemster niet heeft ontslagen om een reden die verband hield met de zwangerschap. Het is dus niet de werkneemster die zal moeten aantonen dat ze werd ontslagen om een dergelijke reden. De werkgever dient op verzoek van de werkneemster haar schriftelijk in kennis te stellen van de reden van ontslag. Indien de werkgever gevolg heeft gegeven aan het verzoek van zijn werkneemster, dan kan hij achteraf geen andere reden meer aanvoeren (Arbeidshof Antwerpen van 17 januari 2005).

Draagwijdte van de bescherming

Sanctionering van een onregelmatig ontslag

De werkgever mag geen handeling stellen die ertoe strekt eenzijdig een einde te maken aan de dienstbetrekking. Hij mag de zwangere werkneemster dus niet ontslaan. Doch het Arbeidshof van Luik van 25 maart 1999 stelde dat de bescherming niet alleen geldt in geval van ontslag maar ook wanneer de overeenkomst werd beeindigd wegens een eenzijdige wijziging van een essentiële arbeidsvoorwaarde. Het ontslagverbod is evenwel niet absoluut. De werkgever kan een zwangere werkneemster wel ontslaan en dit om een dringende reden of wegens een reden die

Indien de werkgever binnen de beschermingsperiode overgaat tot ontslag en niet kan bewijzen dat het ontslag gerechtvaardigd is wegens een dringende reden of een reden die geen verband houdt met de zwangerschap zelf, heeft de werkneemster recht op een forfaitaire schadevergoeding gelijk aan 6 maanden loon die in feite de morele schade dekt die geleden werd tengevolge van het ontslag. Voor de berekening van deze vergoeding dienen de voordelen verworven krachtens overeenkomst (eindejaarspremie, vakantiegeld, …) mee in aanmerking te worden genomen. Naast deze forfaitaire vergoeding behoudt de werkneemster het recht op een opzeggingsvergoeding. Kevin FLORIZOONE V R I J U I T / J U N I - J U L I

2 0 0 9

8jongeren Studentenarbeid

JOBSTUDENT, KEN JE RECHTEN EN PLICHTEN Van plan om straks een vakantiejob te doen ? Geen dom idee. Gewoon nog even onderstaande informatie overlopen en je kan erin vliegen. Succes daar op de werkvloer !

LEEFTIJD 21 j. 20 j. 19 j. 18 j. 17 j. 16 j.

Wie mag jobstudent zijn ? Om een studentenjob te mogen uitoefenen, moet je minstens 15 jaar zijn en niet meer onderworpen aan de voltijdse leerplicht. Die voltijdse leerplicht loopt in principe tot de leeftijd van 15 jaar en omvat ten hoogste 7 jaar lager onderwijs en ten minste de eerste 2 leerjaren van het secundair onderwijs met voltijds leerplan. In elk geval duurt de voltijdse leerplicht nooit langer dan tot de leeftijd van 16 jaar. Jongeren van minstens 15 jaar die deeltijds onderwijs of een deeltijdse opleiding volgen, kunnen uitsluitend tijdens de schoolvakanties als jobstudent werken. Kunnen niet met een arbeidsovereenkomst voor studenten tewerkgesteld worden: - de studenten die sedert ten minste 6 maanden werken. Ze worden immers beschouwd als regelmatige werknemers; - de studenten die enkel avondschool of onderwijs met beperkt leerplan volgen; - de studenten die als stage onbezoldigde arbeid verrichten in het kader van hun studieprogramma.

Wat staat er in het studentencontract ? Een geldig studentencontract moet een hele reeks vermeldingen bevatten. De overeenkomst dient voor iedere student afzonderlijk, ten laatste bij de indiensttreding te worden opgemaakt. Onder meer je identiteitsgegevens en die van de werkgever, de data waarop de overeenkomst begint en eindigt, de plaats waar de studentenjob wordt uitgevoerd, een beknopte omschrijving van de uit te oefenen functie(s), de dagelijkse en wekelijkse arbeidsduur, het overeengekomen loon of minstens de wijze en de basis van berekening van je loon, het tijdstip waarop je loon wordt uitbetaald, de aanvang en het einde van de gewone arbeidsdag, het tijdstip en de duur van de rusttijden en de dagen van regelmatige onderbreking van de arbeid horen in het contract te worden opgenomen. Je ontvangt van je werkgever een exemplaar van de arbeidsovereenkomst en een afschrift van het arbeidsreglement.

Je verdiende loon Hoeveel strijk je op met je vakantiejob ? Er bestaat geen specifiek studentenloon. De student verdient een loon of een percentage van een bezoldiging dat gelijk is aan het minimumloon dat voorzien is door het paritair comité dat bevoegd is voor de sector van tewerkstelling of minstens aan het gewaarborgd interprofessioneel minimumloon indien er geen specifieke loonregeling voorzien is. Het minimumloon naargelang de leeftijd van de student ziet er als volgt uit (geldig sinds 1 oktober 2008) : V R I J U I T / J U N I - J U L I

% 100 94 88 82 76 70

MAANDLOON € 1.387,49 € 1.304,24 € 1.220,99 € 1.137,74 € 1.054,49 € 971,24

UURLOON (38U/W) € 8,4261 € 7,9205 € 7,4149 € 6,9094 € 6,4038 € 5,8982

Bijdragen voor de sociale zekerheid Wanneer je voldoet aan volgende 4 voorwaarden, gaan er geen socialezekerheidsbijdragen van je loon af : - je moet worden tewerkgesteld tijdens de maanden juli, augustus of september; - de tewerkstelling mag een periode van 23 arbeidsdagen niet overschrijden; - je mag in de loop van het aan de zomervakantie voorafgaande schooljaar niet onderworpen zijn geweest aan de RSZ als werknemer bij dezelfde werkgever, uitgezonderd studentenarbeid in periodes van niet-verplichte aanwezigheid in de onderwijsinstellingen; - je moet tewerkgesteld zijn met een overeenkomst voor tewerkstelling van studenten. In het geval je aan die 4 voorwaarden beantwoordt en er dus geen socialezekerheidsbijdragen betaald worden, zijn jij en je werkgever daarentegen wel een socialezekerheidsbijdrage verschuldigd : 2,5 % ten laste van de student en 5,01 % ten laste van de werkgever. Het deel van de solidariteitsbijdrage dat ten laste van de student valt, wordt door de werkgever ingehouden bij de betaling van het loon.

Belastingen Wanneer je netto belastbaar jaarinkomen van 2009 hoger is dan 6.430 euro, zal je zelf belastingen moeten betalen. Om fiscaal ten laste te blijven van je ouders, mag je in 2009 geen bestaansmiddelen (waaronder dus loon uit studentenarbeid) hebben genoten die netto meer bedragen dan € 2.830. Men gaat hierbij uit van een onkostenforfait van 20 %, zodat vermeld bedrag overeenstemt met een brutobedrag van € 3.537,50. Voor een kind ten laste van een alleenstaande ouder is dat € 4.080 netto (€ 5.100 bruto). Om dat bedrag aan bestaansmiddelen te berekenen, hoef je geen rekening te houden met de eerste € 2.830 onderhoudsuitkeringen die je als kind (eventueel) ontvangt. Bovendien moet evenmin rekening worden gehouden met de eerste € 2.360 loon uit een studentenjob.

Gevolgen voor de wachttijd van schoolverlaters Werkzoekende jongeren, ingeschreven bij de VDAB of Actiris, mogen nog een vakantiejob uitoefenen gedurende de maanden juli, augustus of september. Indien die tewerkstelling niet aan de RSZ onderworpen is, dan zal de duur van de wachttijd voor de RVA wel verlengd worden met de periode van die tewerkstelling.

2 0 0 9

Werk dat uitgevoerd wordt tijdens de studies kan de wachttijd verkorten. De inkorting bedraagt maximum 78 dagen en geldt voor a) studentenwerk uitgevoerd tijdens het eerste, tweede of vierde kalendertrimester b) het gewone werk, uitgevoerd gedurende om het even welk trimester

Meer weten ? De ACLVB-brochure “Studentenarbeid” is nu beschikbaar in alle ACLVB-secretariaten. Razend interessant, onmisbaar en 100 % gratis ! Je kan de informatie ook raadplegen op de ACLVBwebsite : www.aclvb.be, rubriek jongeren. De brochure is te downloaden; surf naar www.aclvb.be > Publicaties > Brochures en folders > Jongeren.

Nog meer lezen ? Ook de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg verstrekt informatie over studentenarbeid. De brochure “Wegwijs in … de studentenarbeid” geeft toelichting bij de verschillende bepalingen die de studentenarbeid reglementeren. De gids is gratis verkrijgbaar bij de Cel Publicaties van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg, Ernest Blerotstraat 1 te 1070 Brussel, tel.: 02-233.42.11, e-mail : [email protected]. Hij kan ook besteld of gedownload worden in de module Publicaties van de website van de FOD : www.werk.belgie.be.

In de rats ? Ondervind je problemen met je werkgever ? Zit je met bijkomende vragen omtrent je rechten of plichten ? Klop aan bij FreeZbe, de jongerenwerking van de Liberale Vakbond. Studenten tussen 15 en 25 jaar kunnen gratis lid worden van FreeZbe en ACLVB (op voorwaarde dat hun ouders kinderbijslag voor hen ontvangen). Surf naar www.freezbe.be om meer te vernemen over de voordelen van zo’n lidmaatschap en de aansluitingsvoorwaarden !

bedrijvig

9

Dexia

GELD VOOR DE TOP BETEKENT DAT DE ONTSLAGEN NIET MEER NODIG ZIJN Op de Ondernemingsraad van Dexia stelde de ACLVB met tevredenheid vast dat het bedrijf opnieuw winst maakt. Ook de opmerkingen die we hebben over de lonen aan de top én het aangekondigde besparingsplan zijn bevestigd. De top, zowel de directie als de politieke vertegenwoordigers, kijken de andere kant op en doen verder zoals ze altijd deden.

O

Op 13 mei hebben de aandeelhouders van Dexia tijdens de Algemene Vergadering de kans gekregen om de rekeningen van het boekjaar 2008, de kwijting van de bestuurders alsook van de commissaris en de benoeming van de bestuurders van Dexia goed te keuren of te weerleggen. Spijtig genoeg hebben ze dit allen met een grote meerderheid goedgekeurd. De politiek-sociale wil om de crisis te bestrijden, is reeds in het lang en het breed uitgesmeerd in de pers, dit door een nieuwe ethiek aan te prijzen en het op punt stellen van een bestuur gebaseerd op volgende zaken : 3 het einde van de “gouden parachutes”; 3 het einde van de “buitengewone” lonen en ze rechtstreeks laten afhangen van de financiële resultaten van de bedrijven; 3 het einde van een praktijk van risicovol beheer en het onontbeerlijk terugkeren naar de basisactiviteit van de bankier, zijnde een terugkeer naar een voorzichtig financieel beheer. Deze drie punten zullen bijdragen tot een waarborg waar de belangen van de belastingbetaler en cliënten van Dexia gegarandeerd worden. Dit zal door de buitenwereld beschouwd worden als een politiek om geloofwaardig uit de crisis te geraken. Maar wanneer we het verslag van 2008 van Dexia bekijken, moeten we vaststellen dat : 3 de bezoldiging van de voorzitter van de Raad van Bestuur, mijnheer Jean-Luc Dehaene, het dubbel is van die van een andere bestuurder. 3 de vaste verloning van mijnheer Pierre Mariani, voorzitter van de Raad van Bestuur van Dexia, € 1.000.000 bedraagt, nog te verhogen met een variabele verloning die tussen de 50 % à 225 % ligt van het vaste loon, zonder daarbij rekening te houden met de verkregen resultaten, noch met de manier waarop die resultaten zullen bereikt worden.

Staan deze beslissingen in lijn met de verklaringen die opgelegd geweest zijn aan het personeel in de Ondernemingsraad van december 2008 ? Wij citeren : ‘Het transformatieplan berust op een inspanning geleverd door werknemers, beheerders en aandeelhouders. Er is een kostenbesparing van 15 %, verspreid over 3 jaar, begonnen waardoor Dexia zijn doeltreffendheid en soepelheid, onmisbaar voor zijn rendabele ontwikkeling, terugvindt. De personeelsvermindering die nodig is om ons aan te passen aan een nieuwe marktomgeving en de uitzetting van de nieuwe koers van de activiteiten, gebeurt met respect voor de regels van de

Walter Dierickx, Jean-Luc Hurion, Frederique Tavernier en Philippe Vanhoutte. De ACLVB-afgevaardigden merken dat Dexia ondertussen al opnieuw winstgevend is. Ze zullen dus geen enkel gedwongen ontslag aanvaarden.

sociale dialoog die steeds de overhand heeft gehad binnen Dexia. De beheerders zullen geen bonus ontvangen voor 2008. Ten slotte zal de Raad van Bestuur, rekening houdend met het nettoverlies in 2008 van 3.326 miljoen euro, in zijn volgende Algemene Vergadering voorstellen om geen dividend voor 2008 uit te keren aan de aandeelhouders.’ Terwijl de gemeenten, de gewesten, de staat, de verschillende sociale bewegingen alsook het personeel dat ook aandeelhouder is, inkomsten verliezen, geven de vertegenwoordigers van de groep Dexia zichzelf een loonsverhoging van 20 % ! Kunnen we dit beschouwen als een gedeelde inspanning ? Neen. Het besparingsplan dat Dexia aankondigde, zou in België aan 225 mensen hun werk kosten, 900 mensen wereldwijd. Nochtans merken we dat het bedrijf ondertussen al opnieuw winstgevend is. De directie houdt echter vast aan het besparingsplan. Voor de ACLVB gaat het hier om een dieperliggend probleem : bij de top is het nog steeds business as usual. De nieuwe gedelegeerd bestuurder, Pierre Mariani, verdient een vijfde meer dan zijn voorganger. Jean-Luc Dehaene, die als politiek vertegenwoordiger in de Raad van Bestuur dergelijke uitwassen zou moeten voorkomen, vindt dit normaal : “Goede mensen moet je betalen”. Niet enkel is dat een belediging voor de duizenden capabele werknemers bij de bank, maar er is meer aan de hand.

Samen met Pierre Mariani heeft het bedrijf enkele consulenten, die de nieuwe voorzitter moeten ondersteunen in zijn werk, in dienst moeten nemen. Die kosten het bedrijf € 1.000.000 per maand. Een schitterend bestuurder zou volgens de ACLVB toch zonder een dergelijke peperdure hofhouding moeten kunnen functioneren. Ook uit de salarispolitiek blijkt dat men gewoon doet alsof er geen financiële crisis aan de gang is. Het variabel verlonen en het toekennen van aandelenpakketten als bonusloon zijn opnieuw terug, na een half jaar in de koelkast te hebben gezeten. Precies die houding leidde tot de financiële luchtbel die vorig jaar ontplofte. Om bonussen te kunnen binnenhalen, werden de producten uitgevonden en verkocht die ons nu de problemen brengen. Wat ons extra choqueert, is dat dit gebeurt in een bank waar de overheid sowieso (vanuit de openbare overheden) een redelijk grote inspraak en controlebevoegdheid heeft. Een bank die vorig jaar dankzij miljarden overheidssteun werd rechtgehouden. Dit is geen populisme, dit is verontwaardiging. De belastingbetaler, die de bank met steun rechthield, en de werknemers, die de boot drijvende hebben gehouden, verdienen beter. De ACLVB trekt alvast zijn conclusie : als er winst wordt gemaakt, gaat de top alweer met miljoenen gooien en alles gaat terug zijn normale gang, maar geldt dat ook voor het personeel ? Wij zullen dus geen enkel gedwongen ontslag aanvaarden. We blijven waakzaam.

V R I J U I T / J U N I - J U L I

Martine LEFEVRE 2 0 0 9

10 b e d r i j v i g Bij AXA hebben de ACLVBafgevaardigden het handelen in ploeg als leefregel ingevoerd. In alle dossiers zijn het de betrokken afgevaardigden die de onderhandelingen voeren om daarna verslag uit te brengen aan de groep, zodat iedereen op de hoogte is. De beslissingen worden gemeenschappelijk genomen. Jean Damiens, Christian Gauthier, Bruno Savatano, Marie-Françoise Magnée, Laurent Lenneberg, Nadine Vranken, Dominique Calistri, Bernard Willems en Guy Marmitte.

AXA TECH

HARMONISERING VAN DE ARBEIDSVOORWAARDEN Amper 3 weken had de ACLVB-ploeg nodig om het voorstel van de directie over de nieuwe arbeidsvoorwaarden van de bedienden bij AXA Tech te analyseren en om verbeteringen aan de basistekst te formuleren. Na 6 maanden onderhandelen a rato van 1 keer per maand, had het personeel dat bijeen was op de Algemene Vergadering zich duidelijk uitgesproken pro de eindtekst. Dat was buiten het blokkeren van het overleg door de afgevaardigden van de twee andere vakbonden gerekend, het risico op outsourcing ten spijt.

Stand by

AXA Tech is een filiaal, of beter nog een economische belangenvereniging, die de informaticastructuur van het bedrijf beheert. Door het spel van overnames en fusies zijn werknemers afkomstig uit de verzekeringswereld en uit de bankwereld moeten gaan samenwerken, maar aan verschillende voorwaarden. Er moest geharmoniseerd worden. “De directie heeft het dossier weer opgediept in september 2008”, weet Dominique Calistri. “Ze voegde er enkele vernieuwende ideeën aan toe in verband met glijdende uurroosters.”

Tegenstrijdige resultaten

A

Sneuveltekst In het besef dat de manier van functioneren daadwerkelijk moest gereorganiseerd worden om te beantwoorden aan de noden van het hele bedrijf, hebben de ACLVB-afgevaardigden bij AXA Tech Laurent Lenneberg en Jean Damiens zich over de sneuveltekst gebogen, samen met de vrijgestelde afgevaardigden Dominique Calistri en Nadine Vranken. Ze hebben enkele tegenvoorstellen opgesteld, meer bepaald rond het thema van de volledig glijdende uurroosters. Bij AXA zal het personeel kunnen werken tussen 7 uur ’s ochtends en 18 uur ’s avonds gedurende 3 tot 9 uur per dag. Enige voorwaarden : de dienst moet verzekerd worden en de balans mag niet negatief zijn op het einde van de maand. De ACLVB-ploeg heeft het begrip thuispermanentie ingevoerd om meer soepelheid in het systeem aan te brengen. Een werknemer zal thuis kunnen beginnen te werken in afwachting dat een collega overneemt eens die op kantoor is, bijvoorbeeld. V R I J U I T / J U N I - J U L I

2 0 0 9

”We hebben vooral een verhoging van de stand-byvergoeding gevraagd die niet identiek was voor de anciens van de bank en van de verzekeringen”, verduidelijkt Laurent Lenneberg. “We zijn op die manier respectievelijk overgestapt van 93 en 123 euro per week naar 350 euro.” Voor die tegemoetkoming moeten de betrokkenen zich stand-by houden om te interveniëren van bij hen thuis of van om het even waar in België met behulp van hun draagbare computer. Ze zullen zich ook (zeer uitzonderlijk) ter plaatse moeten begeven in een tijdsspanne van twee uur. Die prestaties buiten het normale uurrooster (van 7 tot 18 uur), al dan niet voorzien, zullen worden vergoed bovenop de tegemoetkoming. ”Uiteindelijk was 95 % van de doelstellingen van onze tegenvoorstellen bereikt in de ontwerp-cao die we verdedigd hebben voor de personeelsvergadering”, aldus Dominique Calistri. “Met succes, vermits 80 % van de aanwezigen zijn goedkeuring heeft gegeven.” De afgevaardigden van de andere twee vakbonden hebben van hun kant een Algemene Vergadering georganiseerd om de tekst op een negatieve toon te kunnen voorstellen; wat natuurlijk heeft geleid tot een afkeuring ervan. Omdat ze behoorlijk verveeld zat met dat tegenstrijdige resultaat, heeft de directie haar eigen raadpleging georganiseerd. Die mondde uit in een stemmenuitslag die nog positiever was dan de Algemene Vergadering van de ACLVB. De directie is nog dieper weggezakt in een onontwarbare situatie en schermt duchtig met het schrikbeeld van een outsourcing van de dienst en vervolgens de delokalisatie. In de nabije toekomst zou IBM bereid zijn om het werk aan een gunstigere prijs te doen, alvorens alles in een tweede fase zou worden overgeheveld naar Bangalore in Indië. Aan iedereen om zijn verantwoordelijkheid te nemen.

bedrijvig

11

KBC

DERDE KEER, GOEDE KEER ? Voor de derde keer in zeven maanden moet KBC voor hulp bij de overheid gaan aankloppen. Dat is een verrassing. Want bij de tweede kapitaalinjectie door de overheid in januari had de bank laten uitschijnen dat ze grote schoonmaak had gehouden in haar gestructureerde kredieten.

D

Dat KBC de problemen nog niet onder controle heeft, komt als een donderslag bij heldere hemel. Het aandeel was de voorbije weken bijna verviervoudigd in waarde, na het dieptepunt begin maart. De beleggers verkeerden in de mening dat het ergste achter de rug was en de financiële crisis voorbij. Ze hebben zich vergist. Hun euforie was voorbarig. Er waren nochtans genoeg andere signalen. Het IMF waarschuwde eind april nog dat de banken in de eurozone nog een hele weg af te leggen hadden inzake afschrijvingen van probleemkredieten. Maar de beleggers geloofden dat niet. Ze worden nu opnieuw met hun neus op de feiten gedrukt. De strategie van KBC is op zijn minst merkwaardig te noemen. Natuurlijk kan je afwachten of de bliksem inslaat of niet, maar je kunt ook een brandverzekering afsluiten. KBC opteerde kennelijk voor de eerste optie. De bom sloeg in op 18 februari 2009, toen de rating van de Amerikaanse kredietverzekeraar MBIA werd verlaagd. Dat had een impact op een portefeuille van 14 miljard euro bij KBC. Maar pas net voor de publicatie van de kwartaalresultaten ging KBC tot de actie over. Volgens sommige bronnen werd het probleem van de rommelkredieten acuut als de revisoren weigerden de waardering van het management te volgen. Die waardering was hoger dan wat de revisoren voor ogen hadden. Natuurlijk is het niet eenvoudig dergelijke rommelkredieten te waarderen. Het is niet omdat iets de status van slecht krijgt, dat de betalingen onmiddellijk stoppen. Maar in deze woelige tijden geldt het principe dat voorzienbare verliezen genomen moeten worden. KBC lijkt zichzelf daarmee in de nesten gewerkt te hebben. KBC kondigde dan wel bezuinigingen aan, maar maakte niet duidelijk hoe het de toekomst voort wilde invullen.

Perceptie versus realiteit De bank moet opnieuw overgaan tot afschrijvingen op haar portefeuille met CDO's (herverpakte kredieten) van 14 miljard euro. Na de afboeking van de meest risicovolle CDO's in januari was de perceptie dat de teller op nul was gezet en dat geen bijkomende afschrijvingen meer nodig waren. Maar wat blijkt ? Er is een waarborg nodig voor een pakket van 22,5 miljard euro. Een pak meer dus dan de ruim 14 miljard euro waarvan eerder sprake. Vanwaar komt dat verschil ? De bijkomende garantie blijkt gevraagd te zijn voor een resterende tranche van 5,5 miljard herverpakte kredieten (CDO's) die tot nog toe van de hoogste kwaliteit werden geacht. Maar door de crisis heeft KBC toch besloten het risicoprofiel te verlagen. Dus de waarborg komt bovenop de garantie van 14,4 miljard euro voor KBC’s portefeuille CDO’s die door de

De ACLVB-afgevaardigden volgen de evoluties bij KBC op de voet.

Amerikaanse obligatieverzekeraar MBIA werden verzekerd. Hierdoor dreigt KBC forse afwaarderingen te moeten boeken op dat pakket omdat MBIA in de problemen is gekomen. In het eerste kwartaal verhoogde KBC al zijn voorzieningen voor die portefeuille met 2,5 miljard euro. Eind vorig jaar had KBC de waarde van zijn CDO's van lagere kwaliteit al afgeboekt voor een bedrag van 2,5 miljard euro. Rekening houdend met dat laatste bedrag komt de waarde van de totale waarborgregeling uit op 22,5 miljard euro.

En wat nu voor het personeel ? Hoewel deze operatie zonder gevolgen blijft voor de werkzekerheid en de loon- en arbeidsvoorwaarden van de medewerkers voor het lopende boekjaar, is het tegelijkertijd duidelijk dat het meer dan ooit koffiedik kijken is voor wat betreft de periode die daarop volgt. ACLVB wil niet lijdzaam toezien en heeft het initiatief genomen om het dossier van de openingstijden in het Palo-netwerk, waarvan de werkgever absoluut en blijkbaar dringend vragende partij is, te linken aan het debat over de werkzekerheid en de (variabele) verloning van de toekomst. ACLVB wenst over deze materies op een simultane basis tot gesprekken en conventionele afspraken te komen : een garantieregeling voor de toekomst van de werknemers. Het is voornamelijk te danken aan de motivatie van de medewerkers dat het vertrouwen van de cliënten in KBC overeind blijft, en dit ondanks het ontstaan van het gebrek aan geloofwaardigheid. De werknemers hebben ook nood aan stabiliteit en zekerheid : de directie is aan hen verplicht hierover alles in het werk te stellen. Wij gaan dit dossier grondig volgen en houden u verder op de hoogte. Martine LEFEVRE

V R I J U I T / J U N I - J U L I

2 0 0 9

12 e u r o p a EUROPA REAGEERT NIET OP SOCIALE RAMP De Europese economische situatie is verzwakt als gevolg van de financiële crisis waarvan de gevolgen voor iedereen alarmerend zijn. Volgens het Europees Vakverbond (EVV) getuigt deze crisis van het disfunctioneren van het economisch model waarin de mondialisering en de fiscale paradijzen maximaal gebruikt worden.

V

Voor de eerste keer sedert de grote crisis van 1929 zijn de markten verlamd, de kmo’s zijn getroffen door een gebrek aan beschikbare kredieten en er wordt vandaag op een pijnlijke manier gesproken over de sociale ramp waarop Europa niet reageert. Een wijdverspreide illusie is dat we enkel op onszelf uit de crisis geraken. De middelen die echter nodig zijn overstijgen de nationale middelen en de prognoses voor de toekomst zijn verontrustend : het aantal werklozen zal stijgen tot 3 miljoen in Europa (maar dat zal slechts een minimum zijn … de arbeidsmarkt was reeds verzwakt, dus in reële termen zal er sprake zijn van een stijging van het aantal werklozen met meer dan 6 miljoen !). De boodschap van de vakbonden die verspreid wordt, is dat men moet komen met een uitzonderlijk plan voor de werkgelegenheid en de sociale cohesie : op korte termijn hebben we behoefte aan een plan tegen makkelijke ontslagen door de arbeidsduur en –dag te verminderen om een maximum aan werknemers in de bedrijven te houden. Tot slot moet er ook een beleid ontwikkeld worden dat in staat is om de koopkracht te verdedigen en te ondersteunen.

Wat in de sectoren ? Omdat alle sectoren getroffen zijn door de crisis, is het moeilijk om strategieën te ontwikkelen en prioriteiten te ordenen. Een sector die het hardst getroffen is door de crisis is de metaal. Sedert de zomer van 2008 zien we er een daling van het consumentenvertrouwen, wat een impact heeft gehad op het beheer van de logistieke ketens (supply chains). We stellen in elk geval vast dat de verkoop van nieuwe wagens die minder CO2 uitstoten in bepaalde landen in stijgende lijn gaat. Zo hebben de recyclagepremies het voor veel automobielconstructeurs (Fiat, Renault, VW Duitsland …) mogelijk gemaakt om de werkloosheid een halt toe te roepen en de werknemers opnieuw aan het werk te zetten om aan de vraag te kunnen voldoen. Dat toont het belang aan van het onmiddellijk invoeren van een beleid dat voldoet aan de ‘groenere’ vraag.

En de Europese Commissie ? Vladimir Spidla zei dat de crisis niet financieel maar structureel is en dat de situatie verontrustend is omdat veel burgers getroffen zijn. Voor Spidla moeten alle middelen waarover we beschikken ingezet worden om de impact van de crisis op de werknemers te verminderen. Spidla vermeldt ook de veranderingen die het licht gezien hebben om beroep te kunnen doen op het Europees fonds voor aanpassing aan de globalisering. Deze veranderingen zullen het mogelijk maken om de effecten te verzachten van de economische crisis in Europa. Welke zijn het ?

3 Uitbreiding van het toepassingsveld van dit fonds. 3 Verlaging van de drempel van ontslagen werknemers van 1.000 naar 500. 3 Europese financiering van 65 % (in plaats van de huidige 50 %) in de komende twee jaar. De middelen uit het Fonds zullen (moeten ?) gebruikt worden voor het herscholen en vormen tijdens het ganse leven van de loontrekkenden, de ondersteuning van hun mobiliteit of voor adviesdiensten tijdens hun omschakeling naar het statuut van zelfstandige.

Europese manifestaties en Verklaring van Parijs In een crisiscontext waarin de werkloosheid explosief stijgt, gingen zowat 350.000 betogers de straat op in Madrid, Brussel, Praag en Berlijn op 14, 15 en 16 mei. Ze eisten de nodige maatregelen die werknemers aan het werk kunnen houden en riepen op voor een sociaal beleid dat de nadruk legt op zekerheid en niet op flexibiliteit. De betogers zeiden neen tegen de uitspattingen van het financiële kapitalisme en eisen een nieuwe sociale Deal waarvan de prioriteiten sociale rechtvaardigheid, solidariteit en meer en kwalitatievere jobs zijn. In het verlengde van deze Europese betogingen organiseerde het Europees Vakverbond ook een tussentijdse conferentie die plaatsvond in Parijs op 27 en 28 mei. Tijdens deze conferentie stelde het EVV zijn Verklaring van Parijs voor een nieuwe maatschappij en een nieuw Europa voor. Europa moet haar verantwoordelijkheid nemen ten aanzien van haar lidstaten en op zulk een manier reageren dat het niet afhankelijk wordt van het Internationaal Monetair Fonds (IMF). De Europese Unie moet een overtuigende aanpak aannemen ten opzichte van de werkloosheid. Het EVV vraagt in haar Verklaring van Parijs de onmiddellijke goedkeuring van maatregelen op 5 domeinen : 3 Een plan voor herstel en duurzame groei, internationaal en gecoördineerd, om banen te scheppen en openbare investeringen te garanderen. 3 Sociale beschermingssystemen om meer zekerheid te garanderen en sociale uitsluiting te voorkomen. 3 Sterkere rechten voor de werknemers en een einde aan het overwicht van de marktprincipes op korte termijn : het EVV vraagt een Protocol voor sociale vooruitgang dat voorrang geeft aan sociale rechten en collectieve acties. 3 Een beter loon – de versterking van de collectieve onderhandelingen : het bevriezen van de lonen, het verlagen van de nominale lonen en pensioenen moet verworpen worden. 3 Een Europese solidariteit als bescherming tegen de uitspattingen van het financiële kapitalisme : het EVV eist een belangrijke verhoging van de Europese sociale uitgaven door de uitbreiding van de activiteiten van het Europees Sociaal Fonds en het Europees fonds voor aanpassing aan de globalisering. Tot slot kunnen we stellen dat het dubbele doel van de Verklaring van Parijs van het Europees Vakverbond niet enkel het bestrijden van de crisis is, maar ook een rechtvaardigere maatschappij. Dat wil zeggen morgen winnen … Dienst Europa

V R I J U I T / J U N I - J U L I

2 0 0 9

internationaal

IAO VIERT 90STE VERJAARDAG 90 jaar werken aan sociale rechtvaardigheid Van 3 tot 19 juni vond in Genève de 98ste bijeenkomst van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) plaats. Juan Somavia, Directeur-Generaal, benadrukte het bijzondere belang van deze 98ste bijeenkomst : ze vond plaats tijdens een jaar waarin de organisatie haar 90ste verjaardag viert. Over de ganse wereld werden talrijke initiatieven genomen om deze gebeurtenis te vieren. In tijden van economische crisis werd de nadruk gelegd op de strijd voor waardig werk en een faire globalisering.

D

De Internationale Arbeidsorganisatie - kortweg IAO - is een agentschap van de Verenigde Naties (oorspronkelijk de Volkenbond) dat regeringen, werkgevers en werknemers verenigt in een front om sociale vrede te creëren door de bevordering van de gerechtigheid en de mensenrechten op het werk. De IAO ijvert voor fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden en geeft de knowhow door aan 182 landen dankzij haar technische samenwerking. Ze probeert door het aannemen van conventies en aanbevelingen de verschillende doelstellingen in bindende normen vast te leggen. Daarvoor wordt ieder jaar in juni een internationale conferentie belegd in Genève. De ACLVB maakte de afgelopen maand met Nationaal Secretaris Bernard Noël deel uit van de Belgische delegatie. Een verslag van de dagelijkse hoogtepunten en de belangrijkste bevindingen vindt u op onze website www.aclvb.be/over-aclvb/aclvb-internationaal. Voor de IAO heeft het begrip ‘crisis’ altijd een voorbode van verandering betekend. Het was in 1919 – in de nasleep van Wereldoorlog I - dat de IAO werd opgericht, steunend op het principe dat een universele en duurzame vrede er enkel kan komen als ze gebaseerd is op sociale rechtvaardigheid. In de negen decennia van haar bestaan heeft de IAO tal van crisissen wereldwijd aangepakt dankzij tijdloze waarden, coherente politieke boodschappen en daadwerkelijke actie ten voordele van sociale rechtvaardigheid. Ook de evenementen ter gelegenheid van de 90ste verjaardag van de IAO situeren zich in een context die niet meteen feestelijk te noemen is : stijgende werkloosheid en ondertewerkstelling, bedrijfssluitingen, verslechterende arbeidsomstandigheden en een tanend respect voor de rechten op het werk, gekoppeld aan groeiende ongelijkheid, armoede en onzekerheid.

Slagkracht van trilateraal forum Tijdens een seminarie op 23 april in Brussel, georganiseerd door de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg en door de Belgische Vereniging voor Arbeidsverhoudingen, werd ingegaan op de uitdagingen voor de IAO in de 21ste eeuw. Professor Christian Deneve stelde dat “de IAO nog steeds de trilaterale promotor is van mensenrechten op sociaal-economisch vlak, van de ontwikkeling van een modelcode van arbeidrecht en van de promotie en sensibilisatie (en technische bijstand) van goede arbeidsvoorwaarden. Het is een belangrijke actor op wereldvlak, die promotionele acties onderneemt via programma’s, plechtige verklaringen en resoluties, eerder dan via verbindende teksten. Dat laatste is noodgedwongen, we kunnen het zien als een eerbaar compromis.” Professor Deneve vroeg zich nog af of de middelen er vandaag en morgen nog (zullen) zijn voor de vooraanstaande rol die de IAO te vervullen heeft, en ook of de andere internationale economische en financiële instellingen de rol van de IAO aanvaarden.

13 Tijdens het seminarie in Brussel stonden de vertegenwoordigers van de drie vakbonden (Bernard Noël voor ACLVB), samen met Pierre-Paul Maeter (FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg) en Minister van Werk Joëlle Milquet stil bij de noodzaak van een tripartisme, kenmerk van de IAO sinds de oprichting ervan.

In dat verband benadrukte professor Julien Chaisse de noodzaak om te trachten twee organisaties zoals de IAO en de OESO te laten samenwerken, opdat de sociale normen en handelsnormen er zouden op vooruitgaan in het belang van zoveel mogelijk mensen.

Sociale rechtvaardigheid Professor Jasmien Van Daele merkte op dat “sociale rechtvaardigheid” een sleutelbegrip was dat door de Belg Emile Vandervelde, een van de grondleggers, bij de oprichting in 1919 geïntroduceerd is in de IAO. Bij latere Verklaringen is die kernwaarde van sociale rechtvaardigheid steeds opnieuw bevestigd geworden. Vandaag heeft de IAO tijd nodig om haar ideeën om te zetten en te laten ratificeren door de lidstaten; de huidige economie vormt daarbij een grote uitdaging. Volgens Jasmien Van Daele is de IAO niet alleen een observatorium, maar ook een forum dat veranderingen kan sturen.

Waardig Werk De hedendaagse vertolking van de historische missie van de IAO zit vervat in het concept van “waardig werk” of de mogelijkheden voor alle mannen en vrouwen om een job te kunnen uitoefenen in een sfeer van vrijheid, gelijkwaardigheid, veiligheid en menselijke waardigheid. De IAO-agenda voor waardig werk wordt ruim ondersteund op wereldniveau, en regionaal en nationaal. In dat verband stelt de IAO een reeks maatregelen voor die moeten uitmonden in jobcreatie, meer bepaald “groene jobs”, duurzame ondernemingen, meer sociale bescherming, het vrijwaren van de fundamentele arbeidsnormen en –principes. In het streven naar optimale oplossingen moet de kracht van de dialoog ten volle benut worden. Bernard Noël, Nationaal secretaris ACLVB, benadrukt dat in tijden van crisissen de thema’s rond waardig werk een essentieel deel van de oplossing vormen. “We geloven erin dat de principes overal ter wereld van toepassing kunnen zijn, ook in crisisperiodes”. Bernard Noël betreurt het naast elkaar opereren van internationale organisaties zoals de IAO, de OESO en het IMF, maar put hoop uit het initiatief van de Duitse Bondskanselier Angela Merkel, waarbij de organisaties plechtig hebben beloofd de sociale thema’s niet los te zullen koppelen van de economische. V R I J U I T / J U N I - J U L I

2 0 0 9

14 v e r b r u i k Power4You

DE ENERGIEPRIJS DOEN DALEN EN GROENE ELEKTRICITEIT ONDERSTEUNEN Het doen dalen van de prijs voor energie (gas en elektriciteit), die een serieuze hap neemt uit het huishoudbudget, en tezelfdertijd de producenten van groene elektriciteit ondersteunen : die zaken lagen aan de basis van het initiatief van de consumentenorganisaties van het OIVO (waaronder de ACLVB), Power4You. Daaraan is sindsdien de steun voor het installeren van fotovoltaïsche zonnepanelen toegevoegd. De coöperatieve Power4You is ontstaan op initiatief van het Onderzoeks- en Informatiecentrum van de Verbruikersorganisaties (OIVO) in een context van stijgende energieprijzen en de moeilijkheden voor de huishoudens om hun budget rond te krijgen. Power4You functioneert vanuit het principe van aankoopcentrale. Gezamenlijk staan de consumenten sterker om over een energieprijs te onderhandelen met de leveranciers en zo echt de concurrentie te doen spelen. Het is die redenering die het mogelijk heeft gemaakt om, 9 maand na de liberalisering van de energiemarkt in Wallonië en Brussel, een marktanalyse te maken die Power4You in staat heeft gesteld om bij een - op basis van de beste prijs/kwaliteitverhouding - zorgvuldig geselecteerde erkende leverancier lagere energieprijzen te bedingen. Het basisidee daarachter was om druk op de marktprijzen uit te oefenen door zoveel mogelijk consumenten ertoe te bewegen een leveringscontract bij de gegeven leverancier te ondertekenen.

Ecologisch sociaal De "ecologisch sociale" aanpak van Power4You kadert in de verenigingensector en de partners van deze coöperatieve zijn zelf sociaal geëngageerd : de ACLVB, het ACV, het ABVV, christelijke en socialistische mutualiteiten, Gezinsbond, Christelijke arbeidersbeweging, Huurdersbond, Vie féminine, Socialistische Vooruitziende Vrouwen, Equipes populaires, wijkverenigingen, Sociale-economieondernemingen … Verenigingen die bij de keuze van de leverancier in de eerste plaats aandacht hebben besteed aan de naleving van het Belgisch sociaal label (toegekend aan een onderneming voor een specifiek product of een specifieke dienst wanneer die onderneming in haar hele productieproces de rechten van de werknemers respecteert) en zich ervan verzekerd hebben dat die leverancier werkelijk de goede gedragscode "De consument in de geliberaliseerde elektriciteit- en gasmarkt" toepast, die de energiemarkt regelt en het mogelijk maakt om de consument tegen elk oneerlijk commercieel misbruik te beschermen.

Ideale leverancier Het zoeken naar de "ideale" leverancier op de markt, die de beste voorwaarden voor gas en elektriciteit V R I J U I T / J U N I - J U L I

2 0 0 9

voorstelde, moest ook heel België beslaan (terwijl niet alle leveranciers dekking voor heel België aanbieden) en bovenop de beste prijs ook rekening houden met de looptijd van het contract, de voorwaarden voor verlenging en beëindiging van het contract, de bescherming van de consumenten en de ecologische kwaliteit van de energie. Uiteindelijk ging de overwinningspalm van Power4You naar de Luikse naamloze vennootschap Lampiris. Concreet biedt Power4You de consumenten contracten tegen vaste prijzen en verminderingen op de basisprijs van de firma Lampiris ter waarde van 2,5 % op de prijs van de verbruikte kWh en 15 euro per verbruiksmeter op jaarbasis.

Ombudsdienst Er werd een ombudsdienst voor de behandeling van eventuele klachten voorzien. De coöperatieve Power4You hecht ook veel belang aan bijstand voor de consument wanneer die een klacht heeft. Het is op dat vlak dat het OIVO rechtstreeks tussenkomt, met de mogelijkheid om het dossier van de klager op zich te nemen en indien nodig dwingende adviezen aan de firma Lampiris uit te brengen.

Informatie, inschrijven Het aanbod van Power4You, dat voor alle particulieren toegankelijk is, wil de praktische inschrijfformaliteiten zoveel mogelijk vereenvoudigen : gewapend met de voordeelcode die werd meegedeeld door de verenigingen die het project ondersteunen, kan de consument zich inschrijven via internet (www.power4you.be) of door gratis te bellen naar het nummer 0800-39.839 of nog door het inschrijfformulier aan te vragen met een mailtje naar [email protected]. De code voor ACLVBleden is P4U160. Op de website van Power4You is het mogelijk om een simulatie te maken van het voordeel dat men zou kunnen realiseren.

Zonnepanelen voor beginners Hoe kan men het voordeel evalueren van de installatie van zonnepanelen, rekening houdend met de levensduur van het materiaal en de subsidies die door de overheden worden toegekend ? Power4You biedt u een vaste prijs aan voor de hele duur van de installatie van uw fotovoltaïsche panelen en professioneel advies. Ekowatt, partner van Power4You, zorgt voor alle formaliteiten met betrekking tot de levering, het plaatsen en de ingebruikneming van de fotovoltaïsche panelen, inclusief administratieve hulp voor het verkrijgen van de premies, de belastingvermindering, de groene certificaten, enz. In de loop van de twee jaren die volgen op de datum van ontvangst van de installatie worden twee gratis bezoeken per jaar aangeboden voor nazicht en onderhoud van de installatie.

dossier

15

Jaarlijkse vakantie

4 WEKEN VAKANTIE ONDERWORPEN AAN BEPAALDE VOORWAARDEN We hoeven er u beslist niet aan te herinneren : de vakantie komt eraan ! Niet alleen wordt uw loon tijdens de vakantie doorbetaald, maar bovendien heeft u recht op dubbel vakantiegeld. Prettige vooruitzichten dus.

H

Het principe van de betaalde vakantie voor werknemers bestaat er wel in dat u moet gewerkt hebben in 2008 om vakantiedagen te verdienen voor 2009. Daarnaast bestaan ook de regelingen van verlof zonder wedde, jeugdvakantie en seniorvakantie.

De ACLVB-informatiebrochure “Jaarlijkse vakantie” is nu beschikbaar in alle ACLVB-secretariaten.

Wanneer vakantie nemen ? Collectieve sluiting of niet ?

Alles hangt in eerste instantie af van de sector waarin u werkt. De sociale partners in het paritair comité kunnen de data vastleggen op sectoraal niveau. Dat is bijvoorbeeld het geval in de bouw, waar de rustdagen bovendien variëren naargelang de regio waarin de onderneming gelegen is. Het paritair comité heeft tot 31 december van het jaar voorafgaand aan het jaar waarin de vakantie genomen moet worden de tijd (dus 31/12/2008 voor de vakantie in 2009) om een beslissing te nemen. Als er op sectoraal niveau niets is voorzien, kan de Ondernemingsraad hieromtrent een beslissing nemen. Wanneer er geen OR is of indien die geen beslissing neemt, kunnen de werkgever en de Syndicale Delegatie een regeling treffen. Indien er in de onderneming geen SD is, moet de werkgever met de werknemers een akkoord sluiten. Wanneer ten slotte elke overeenkomst of regeling ontbreekt, moeten de vakantiedagen individueel tussen werkgever en werknemer geregeld worden.

Duur van de vakantie Het aantal vakantiedagen waarop u recht heeft in 2009 is afhankelijk van de geleverde prestaties in 2008 (referentiejaar). Om het aantal dagen vakantie waarop u recht heeft in 2009 te berekenen, moet u rekening houden met volgende elementen : 3 het aantal effectief gepresteerde dagen in 2008 (feest- en vakantiedagen inbegrepen); 3 de met gewerkte dagen gelijkgestelde dagen in 2008. Gelijkgestelde dagen zijn bepaalde dagen tijdens dewelke de arbeidsovereenkomst geschorst is. Het gaat onder andere om : de periode van tijdelijke volledige arbeidsongeschiktheid ingevolge een arbeidsongeval of beroepsziekte, de periode van ziekte of ongeval (maximaal 12 maanden), bevallingsrust, de afwezigheid in het kader van betaald educatief verlof of van syndicale opdrachten. Opdat deze dagen zouden gelijkgesteld worden is wel vereist dat u verbonden was met een arbeidscontract of een leerovereenkomst op de werkdag voorafgaand aan de eerste dag van de gelijkgestelde periode.

Vakantieregime bedienden Bedienden die in een zesdagenstelsel werken, hebben recht op 2 vakantiedagen per gepresteerde maand, inclusief gelijkgestelde dagen (vb. 6 maand arbeid en/of gelijkstelling in 2008 = 12 vakantiedagen in 2009). In een vijfdagenweek geven 6 maanden arbeid en/of gelijkstelling recht op 12 x 5/6 = 10 vakantiedagen. Indien u als bediende niet bent beginnen werken op de 1ste dag van de maand of indien u de onderneming verlaten hebt in de loop van een maand, dan moet de werkgever wettelijk enkel rekening houden met de volledig gepresteerde of gelijkgestelde maanden. Het gebruik wil dat men toch een dag vakantie toekent wanneer u beginnen werken bent vóór de 16de van de maand of het bedrijf verlaten heeft na de 15de van de maand. Indien u in 2008 als bediende bij meerdere werkgevers heeft gewerkt, dan worden alle gewerkte en gelijkgestelde dagen samengeteld. De werknemer dient het geheel aan vakantiedagen uit te putten voor 31 december 2009. V R I J U I T / J U N I - J U L I

2 0 0 9

16 d o s s i e r En de arbeiders ? Voor de berekening van het aantal vakantiedagen waarop arbeiders recht hebben, geldt volgende formule : A X 5/R X Q/S (per tewerkstellingssituatie). Legende : A = totaal aantal dagen van de tewerkstelling R = gemiddeld aantal dagen per week waarin de werknemers contractueel geacht worden te werken Q = gemiddeld aantal uren per week waarin de werknemers contractueel geacht worden te werken S = gemiddeld aantal gewerkte uren per week van een voltijdse referentiewerknemer AANTAL GEWERKTE OF GELIJKGESTELDE DAGEN TIJDENS HET VAKANTIEDIENSTJAAR 2008 (5-DAGENSTELSEL) 231 en meer van 221 tot 230 van 212 tot 220 van 202 tot 211 van 192 tot 201 van 182 tot 191 van 163 tot 181 van 154 tot 162 van 144 tot 153 van 135 tot 143 van 125 tot 134 van 106 tot 124 van 97 tot 105 van 87 tot 96 van 77 tot 86 van 67 tot 76 van 48 tot 66 van 39 tot 47 van 20 tot 38 van 10 tot 19 van 0 tot 9

AANTAL WETTELIJKE VAKANTIEDAGEN IN 2009 (VOLGENS EEN VOLTIJDS 5-DAGENSTELSEL) 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0

Indien u in 2008 als arbeider bij meerdere werkgevers heeft gewerkt, dan worden de resultaten (niet afgerond, dus met 2 decimalen na de komma) van de verschillende tewerkstellingssituaties opgeteld. Enkel het eindresultaat van deze optelsom mag worden afgerond !

De keuze van de data Een aantal regels dienen gerespecteerd te worden : 1. de werknemer heeft in elk geval recht op een ononderbroken periode van 1 week; 2. behalve wanneer de werknemer het expliciet anders wil, heeft hij/zij recht op 2 opeenvolgende weken vakantie tijdens de periode van 1 mei tot 31 oktober. Werknemers die jonger dan 18 jaar zijn op 31 december 2008 hebben recht op 3 opeenvolgende weken vakantie; 3. werknemers met kinderen krijgen voorrang voor een periode tijdens de schoolvakanties; 4. de overige vakantiedagen worden genomen naargelang de werkverdeling in de onderneming en in gemeenschappelijk overleg met de werkgever; 5. het nemen van halve vakantiedagen is in principe verboden (behalve, onder bepaalde voorwaarden, de laatste drie dagen van de vierde vakantieweek). V R I J U I T / J U N I - J U L I

Wel moet erop gelet worden dat alle wettelijke vakantiedagen moeten uitgeput worden vóór 31 december 2009 !

Berekening vakantiegeld Arbeiders Het brutovakantiegeld is gelijk aan 15,38 % van het brutoloon van 2008 (aan 108 %), eventueel vermeerderd met een fictief salaris voor de gelijkgestelde dagen. Dit fictief salaris is gelijk aan 100 % van het vastgesteld gemiddeld dagloon. Het gemiddeld dagloon van 2008 verneemt u door de brutobezoldiging (aan 100 %) te delen door het aantal bezoldigde dagen (gebaseerd op de zesdagenweek tijdens deze referentieperiode). Op dit brutobedrag worden een aantal inhoudingen gedaan : 3 Een solidariteitsbijdrage van 1 %; 3 13,07 % RSZ-bijdrage op het dubbel vakantiegeld van 3 weken en 2 dagen; 3 bedrijfsvoorheffing : 17,16 % tot € 1.170 en 23,22 % boven dit bedrag. De arbeiders ontvangen hun vakantiegeld van de vakantiekas waarbij de werkgever is aangesloten. Wanneer er bij de berekening van het vakantiegeld fictieve lonen aan te pas komen, dan mag het totale loon dat in rekening wordt gebracht in geen geval hoger zijn dan de totale bezoldiging die u in 2008 ontvangen zou hebben indien u geen gelijkgestelde inactiviteitsdagen had kunnen inroepen. In bepaalde gevallen kan het fictieve dagloon de vorm aannemen van een forfait : 3 voor arbeiders van wie het uurrooster of het globale loon niet kan bepaald worden en die 18 jaar of ouder zijn op 31 december 2008, is het forfait vastgesteld op € 41,89 per dag. 3 voor diegenen die nog geen 18 jaar waren in december 2008, is het forfait vastgesteld op € 30,24 per dag. 3 voor middenstandsleerlingen en leerlingen van het paritair comité van de diamanthandel en -nijverheid ligt het forfaitaire fictieve dagloon vast op € 15,37 per dag. Deze bedragen zijn in vergelijking met vorig jaar ongewijzigd gebleven. Bedienden U ontvangt uw vakantiegeld van uw werkgever. Het uitgekeerde bedrag omvat : 3 het enkelvoudig vakantiegeld : het normale loon voor de vakantiedagen (berekend op het loon van de maand waarin u uw belangrijkste vakantie neemt) en vermeerderd met 3 het dubbel vakantiegeld : voor elke in 2008 gepresteerde en gelijkgestelde maand, een toeslag die gelijk is aan 1/12 van het brutoloon (aan 92 %) van de maand waarin de hoofdvakantie ingaat. Op dit bedrag worden eveneens enkele inhoudingen verricht : 3 13,07 % RSZ-bijdragen op het enkelvoudig vakantiegeld; 3 13,07 % RSZ-bijdragen op het dubbel vakantiegeld berekend op 85 % van het loon, met andere woorden voor 3 weken en 2 dagen; 3 een bedrijfsvoorheffing op het enkelvoudig vakantiegeld : die wordt op dezelfde manier

2 0 0 9

berekend als de maandelijkse inhoudingen op het loon; 3 een bedrijfsvoorheffing op het dubbel vakantiegeld : die varieert naar gelang het bedrag van de brutobezoldiging (na aftrek van de RSZ) van 2008.

Jeugdvakantie en seniorvakantie Jongeren die in 2008 voor het eerst zijn gaan werken, hebben eventueel recht op jeugdvakantie-uitkeringen. Meer daarover leest u op bladzijde 30-31 van deze Vrijuit. Voor oudere werknemers bestaat het recht op seniorvakantie. Ook daarover leest u meer op blz. 30-31.

Bijzondere gebeurtenissen Naast de algemene regels doen zich ook tal van uitzonderlijke situaties voor : ziekte, ontslag, loopbaanonderbreking, collectieve sluiting … Elke situatie heeft zijn eigen regels. Enkele mogelijkheden. Ziekte Wanneer de ziekte aanvangt voor de eerste vakantiedag (en voortduurt tijdens de vakantie) moet de toekenning van de vakantie worden uitgesteld tot op het ogenblik dat de arbeidsongeschiktheid ten einde loopt. Ziektedagen tellen in dit geval dus niet als vakantiedagen. Vangt de ziekte daarentegen aan in de vakantieperiode, dan zijn deze vakantiedagen verloren. De ziektedagen tellen hier dus wel als vakantiedagen. Opzeggingstermijn Het is perfect mogelijk om tijdens een opzeggingstermijn vakantie te nemen. Wanneer de opzegging uitgaat van de werkgever, moet de opzeggingstermijn wel verlengd worden met de gedurende deze

dossier periode genomen vakantiedagen. Geeft de werknemer daarentegen zelf zijn opzeg, dan loopt de opzeggingstermijn door gedurende de vakantieperiode. Tijdens de vakantie kunnen zowel werkgever als werknemer de arbeidsovereenkomst opzeggen. Klein verlet Wanneer een gebeurtenis die aanleiding geeft tot een bezoldigde afwezigheid (geboorte, huwelijk) plaatsvindt tijdens de vakantie, verliest de werknemer deze betaalde afwezigheidsdag(en). Feestdag Wanneer een wettelijke feestdag in de vakantieperiode valt, behoudt die dag zijn hoedanigheid van feestdag en wordt hij ook als zodanig bezoldigd. De feestdag mag dan niet aangerekend worden als een vakantiedag.

17

Nog ACLVB-vakantieverblijven te huur voor late beslissers

WAARHEEN DEZE ZOMER ? Wil u ook van een voordelige vakantie genieten ? Er zijn nog enkele van onze vakantieverblijven beschikbaar aan zee, in de Ardennen of in Frankrijk. Op onze website vindt u meer inlichtingen en foto’s. Surf naar www.aclvb.be, rubriek Voordelen > Vakantiehuizen. Haal uw reserveringsformulier bij uw secretariaat en stuur het rechtstreeks aan het betrokken agentschap. Om te weten wat er nog vrij is voor welke periode kan u vooraf het agentschap contacteren. Het telefoonnummer van het respectieve agentschap vindt u hieronder.

Overlijden van de werknemer De erfgenamen van een overleden werknemer mogen de onmiddellijke betaling eisen van het vakantiegeld dat reeds verworven is in de loop van 2009 en van het vakantiegeld verworven in 2008 indien dit hem nog niet werd uitbetaald.

Blankenberge – MAJESTIC vanaf € 174 per week

Jaarlijkse sluiting In bepaalde ondernemingen stelt de keuze van de vakantieperiode zich niet eens : er is een collectieve sluiting. Wat gebeurt er met de werknemers waarvan het recht op vakantiedagen niet of slechts deels de betrokken periode dekt ? Bijvoorbeeld een bediende die recht heeft op 8 dagen vakantie, terwijl de onderneming 2 weken sluit. In dat geval kan de werknemer aanspraak maken op werkloosheidsuitkeringen voor de dagen van sluiting die niet gedekt zijn door vakantiegeld.

De Panne – ZEEDUIN I vanaf € 172 per week

Agence VERBURGH – tel. 050-41.38.85

Agence REMBRANDT – tel. 058-41.20.64

Onmogelijkheid om in 2009 vakantie uit te putten De vakantiedagen moeten in 2009 worden opgenomen. Bedienden die wegens ziekte, ongeval of arbeidsongeval die dagen onmogelijk geheel of gedeeltelijk kunnen opnemen, hebben recht op betaling van het overeenstemmend vakantiegeld. Het ziekenfonds kan evenwel geen ziekte-uitkeringen toekennen voor de vakantiedagen die de werknemer wegens zijn arbeidsongeschiktheid niet heeft kunnen opnemen voor eind 2009. De werknemer die weet dat hij in 2009 zijn werk niet zal hervatten, kan de mutualiteit verzoeken elke maand een deel van de nog te nemen vakantiedagen in mindering te brengen van zijn ziekte-uitkeringen. Is er geen schriftelijke aanvraag, dan zullen de niet genomen vakantiedagen aangerekend worden in december 2009. Is dit niet mogelijk, dan zal dit gebeuren in de laatste, werkelijk vergoede periode in 2009.

Middelkerke – DE ZONNEKANT vanaf € 206 per week

Een bediende neemt ontslag Wanneer een bediende in 2009 zijn beroepsloopbaan onderbreekt of wanneer zijn contract een einde neemt, heeft hij bij zijn vertrek recht op 15,34 % van zijn brutowedde van 2009 bij de laatste werkgever. Als hij zijn vakantie die betrekking heeft op 2008 nog niet heeft genomen, heeft hij daarenboven recht op 15,34 % van de brutowedde van 2008. Bij de uitdiensttreding overhandigt de werkgever aan de bediende een "vakantieattest" met vermelding van : 3 de periode gedurende dewelke de bediende in 2008 en 2009 bij hem in dienst was en eventueel de gelijkgestelde periode; 3 het brutobedrag van het verschuldigde vakantiegeld; 3 het percentage dat voor de berekening van het vakantiegeld in aanmerking werd genomen.

Westende – AMADEUS vanaf € 115 per week

Regeling vakantiegeld bij de nieuwe werkgever Wanneer de bediende na het einde van zijn overeenkomst in dienst treedt bij een andere werkgever, zal die een verrekening moeten doorvoeren op het ogenblik dat hij het vakantiegeld uitbetaalt aan de bediende. De nieuwe werkgever betaalt het vakantiegeld alsof de bediende steeds bij hem tewerkgesteld was en moet dus zowel het enkelvoudig als het dubbel vakantiegeld uitbetalen onder aftrek van het bedrag van het vakantiegeld dat door de vorige werkgever uitbetaald werd. Deze aftrek mag evenwel niet meer bedragen dan het vakantiegeld dat door deze werkgever verschuldigd zou zijn geweest indien de bediende de prestaties die hij in het vakantiedienstjaar bij een andere werkgever heeft verricht, in zijn dienst zou hebben gepresteerd. De nieuwe werkgever moet er wel rekening mee houden dat op het enkelvoudig vertrekvakantiegeld reeds RSZ-inhoudingen gebeurden.

Spa – VILLA DE SPA vanaf € 180 per week

IMMO CAENEN – tel. 059-30.06.01

Nieuwpoort – GAUGUIN vanaf € 256 per week IMMO STRAND – tel. 058-23.88.84

Agence LA PLAGE – tel. 059-30.15.13

Barvaux – VERTE VALLEE vanaf € 171 per week Agence OURTHE & SOMME – tel. 086-32.27.17

Immobilière SPA LA BELLE – tel. 087-23.05.30

Les Carroz d’Arâches (Frankrijk) LE CHALET D’IZE vanaf € 264 per week Agence immobilière RENAND tel. 00 33 494-01.57.47

Wij wensen u een zonnige en aangename vakantie. V R I J U I T / J U N I - J U L I

2 0 0 9

18 u i t

de sector

Automobielsector

TROEVEN UITSPELEN De automobielsector maakt bewogen tijden door. Geconfronteerd met een wereldwijde overproductie, zien de constructeurs zich nu genoodzaakt om te gaan inkrimpen, met alle gevolgen vandien voor de werkgelegenheid. Nochtans weigeren we daaronder te verstaan dat de automobielsector ten dode opgeschreven is. De auto van de toekomst is immers een hoogtechnologisch product. Zeker in een land als België met hoogopgeleid, productief en flexibel personeel beschikken de autoassemblagebedrijven over belangrijke troeven. Om de twee maanden komen de ACLVB-hoofdafgevaardigden van de constructeurs (Volvo, Ford, Audi en GM) met hun bestendig secretarissen en nationaal verantwoordelijke voor de automobielnijverheid Kurt Marysse samen in de ACLVB-automobielcommissie. Twee maal per jaar verzamelt een uitgebreide automobielcommissie, telkens een gelegenheid voor een bedrijfsbezoek. Ook de afgevaardigden van de toeleveranciers zijn daar op dat moment bij. Kurt Marysse : “In die automobielcommissies bespreken we thema’s die leven in de sector, kunnen de afgevaardigden aangeven hoe de toestand concreet is en evolueert in hun bedrijf en beraden we er ons ook over hoe we de automobielnijverheid in België mee kunnen helpen redden. Bovendien grijpt er tijdens de vergaderingen soms een soort kruisbestuiving plaats, waardoor ideeën en maatregelen die in een bepaald bedrijf werden naar voorgebracht of geconcretiseerd, ook door de andere afgevaardigden worden opgepikt en nadien aangekaart in hun eigen onderneming.”

In de ACLVB-automobielcommissies wordt volop informatie uitgewisseld over de thema’s die op dat moment aan de orde zijn in de bedrijven van de sector.

Europese Ondernemingsraad als dam tegen protectionisme Een van de denkpistes bij het zoeken naar manieren om de automobielnijverheid in België te vrijwaren, pleit voor het verlenen van meer bevoegdheid aan de Europese Ondernemingsraad. Vlaams Gewestsecretaris Hugo Engelen : “Kijken we naar Opel Antwerpen. Dat is een van de beste leerlingen van de klas binnen General Motors; op het vlak van rendement en flexibiliteit scoort het uitstekend. Maar we stellen vast dat de vrije markt in Europa niet werkt, of anders gezegd : de markt mag vrij werken, behalve als aan de belangen van de grote landen geraakt wordt. Rationele argumenten tellen blijkbaar niet, de inleveringen van de werknemers in Antwerpen ten spijt. Ons land weegt onvoldoende zwaar bij internationale beslissingen. Een oplossing zou er volgens ons kunnen in bestaan dat aan de Europese Ondernemingsraad meer bevoegdheid en autoriteit wordt toegewezen. Nu dient de Europese Ondernemingsraad voornamelijk voor informatieverstrekking. Maar de Europese Ondernemingsraad zou meer moeten kunnen te zeggen hebben, meer inhoudelijk moeten kunnen wegen op de besluitvorming. Als er daarbij ook een soort unanimiteitsbeginsel wordt gehanteerd, hebben ook de kleinere landen een inbreng. Dan gaan de lasten meer evenredig verdeeld worden over de verschillende Europese vestigingen van het bedrijf. De Europese Ondernemingsraad als dam tegen het V R I J U I T / J U N I - J U L I

Het is hoopvol afwachten voor Dirk Heyndrickx (ACLVBfractieverantwoordelijke bij Opel Antwerpen, links op de foto) en zijn collega’s.

protectionisme dus.” Ook de Europese politici hebben op dat vlak een verantwoordelijkheid, ze mogen de bal niet naar de lidstaten duwen. Verder onderstreept Hugo Engelen dat Vlaanderen moet blijven inzetten op innovatie.

Opel Antwerpen wacht af Ondertussen is het voor de 2.700 werknemers van Opel Antwerpen raden naar de toekomst die hun te wachten staat. Bij het ter perse gaan van deze Vrijuit hadden specialisten van kandidaat-overnemer Magna net werkbezoeken afgelegd aan alle Europese vestigingen van General Motors (Opel en Vauxhall). Op vrijdag 12 juni was het de beurt aan Opel Antwerpen. Onze fractieverantwoordelijke Dirk

2 0 0 9

Heyndrickx klonk na afloop positief : “We vernamen dat Opel Antwerpen volgens Magna bij de 3 beste van de Europese assemblageplants behoort. Intussen weten we ook dat Magna een intentieverklaring ondertekend heeft met GM/GME dat het de eerste kandidaat is om de nieuwe investeerder te worden van Opel Vauxhall. Pas nadat Magna een beslissing heeft genomen, kunnen – gesteld dat Magna toch niet zou toehappen - de andere investeerders (Fiat of een Chinese investeerder) weer in aanmerking komen.” Op 15 juni vond een topoverleg plaats tussen het management van Magna en Vlaams Minister President Kris Peeters, Minister van Arbeid Frank Vandenbroucke en Minister van Economische Zaken Patricia Ceyssens. Ook daar liet Magna niet in zijn kaarten kijken. De Vlaamse overheid is bereid om 300 miljoen euro bankgaranties te geven en een sale-and-leasebackoperatie (gronden te koop/te huur stellen) te verrichten, hetgeen Opel nog eens 200 miljoen euro zou opleveren. Belangrijk ook in dit verband is dat er een afspraak gemaakt is tussen de Vlaamse regering en Magna om een werkgroep op te richten die de verdere ontwikkelingen rond Opel Antwerpen opvolgt. De bedoeling is hier om een duurzaam businessmodel te creëren waarin Antwerpen op lange termijn garanties op een eigen toekomst krijgt. Wellicht wordt het nog een aantal weken wachten vooraleer er duidelijkheid komt. Voorlopig blijven alle opties voor Antwerpen open.

uit de sector

Cao-onderhandelingen in de sector bouw

SYNDICALE PREMIES Betonindustrie (PC 106.02)

Levensmiddelenbedrijven (PC 202)

Jaar : 2008 Referteperiode/Aansluiting : 1/4/08 – 31/3/09 Bedrag : € 128 of € 10,67 per maand Bijzondere voorwaarden : gelijkstelling voor langdurig zieken en bruggepensioneerden

Jaar : 2009 Referteperiode/Aansluiting : aangesloten zijn op 1/1/2009 en in dienst zijn op 15/6/2009 Bedrag : € 128 (voor het voltijds personeel) - € 64 (voor het deeltijds personeel en voor de bruggepensioneerden)

Bouwsector (PC 124) Sociaal voordeel Jaar : 2009 Referteperiode : 4de kwartaal 2008 en 1ste kwartaal 2009 Bedrag : € 80,60 € 135 (vanaf 2010) Algemene bepalingen : • Het Fonds voor Bestaanszekerheid Bouw heeft een brief gestuurd naar alle arbeiders voor wie door een werkgever van de bouwnijverheid een DmfA-aangifte van dagen met welbepaalde prestatiecodes werd gedaan met betrekking tot de referteperiode. • Het sociaal voordeel bedraagt € 0,62 per gewerkte dag of gelijkgestelde dag. Gelijkgestelde dagen : vakantiedagen, rustdagen, alle dagen tijdelijke werkloosheid wegens slecht weer en een beperkt aantal dagen tijdelijke werkloosheid omwille van andere redenen.

Casinobedienden (PC 217) Jaar : 2009 Referteperiode/Aansluiting : 2008 Bedrag : € 95 (voltijds) - € 47 (deeltijds)

Dentaaltechniek (PC 305.03) Jaar : 2008 Referteperiode/Aansluiting : 1/7/07 – 30/6/08 Bedrag : € 62,40 of € 5,20 per 1/12

Grootwarenhuizen (PC 312) Jaar : 2009 Referteperiode/Aansluiting : aangesloten zijn op 1/1/2009 en in dienst zijn op 15/6/2009 Bedrag : € 128 (voor het voltijds personeel) - € 64 (voor het deeltijds personeel en voor de bruggepensioneerden)

Grote kleinhandelszaken (PC 311) Jaar : 2009 Referteperiode/Aansluiting : aangesloten zijn op 1/1/2009 en in dienst zijn op 15/6/2009 Bedrag : € 128 (voor het voltijds personeel) - € 64 (voor het deeltijds personeel en voor de bruggepensioneerden)

Petroleumnijverheid/Bedienden (PC 211) Jaar : 2009 Referteperiode/Aansluiting : - in de loop van het jaar 2008 ten minste 1 maand tewerkgesteld (geweest) zijn in een onderneming van PC 211; - sinds 1/4/2009 lid zijn en in orde zijn met de bijdragen op het moment van de betaling. Bedrag : € 117 Bijzondere voorwaarde : de bruggepensioneerden hebben enkel recht op de premie het jaar dat ze met brugpensioen gaan.

Spaarbanken (PC 308) Jaar : 2007 Referteperiode/aansluiting : in 2007 minstens 6 maanden gewerkt hebben in een onderneming met PC 308, met uitzondering van de bruggepensioneerden en gepensioneerden. De (brug)gepensioneerden ontvangen de premie indien zij ten minste 1 maand gewerkt hebben in de sector in 2007. Bedrag : € 30 voor voltijdse en deeltijdse werknemers. Bijzondere voorwaarden : In 2007 ten minste 6 opeenvolgende maanden lid zijn geweest van een van de representatieve vakbonden en op het moment van uitbetaling in orde zijn met de bijdragen. Jaar : 2008 Referteperiode/aansluiting : in 2008 minstens 6 maanden gewerkt hebben in een onderneming met PC 308, met uitzondering van de bruggepensioneerden en gepensioneerden. De (brug)gepensioneerden ontvangen de premie indien zij ten minste 1 maand gewerkt hebben in de sector in 2008. Bedrag : € 30 voor voltijdse en deeltijdse werknemers. Bijzondere voorwaarden : In 2008 ten minste 6 opeenvolgende maanden lid zijn geweest van een van de representatieve vakbonden en op het moment van uitbetaling in orde zijn met de bijdragen.

LOONAANPASSINGEN OP 01.06.’09 P.C. 106.01 117 128.06 326 333

19

ACTIVITEIT Cementfabrieken Petroleumnijverheid & -handel Orthopedische schoeisels (sinds 01.04.’09) Gas- & elektriciteitsbedrijf Toeristische attracties (enkel op het gewaarborgd minimummaandinkomen & bij tewerkstelling in 2e of 3e opeenvolgende seizoen) (sinds 01.04.’09)

VERHOGING - 0,1078 % op de minimumlonen (index) - 0,1078 % op de minimumlonen (index) + 0,50 % (cao 02.04.’09) - 0,13 % (index)

SECTORAAL AKKOORD MET BELANGRIJKE VERWEZENLIJKINGEN Nooit verliepen de sectorale onderhandelingen in de bouwsector moeizamer dan in de afgelopen maanden. Uitzonderlijk werd zelfs naar het stakingswapen gegrepen om de patronale onderhandelaars onder druk te zetten. Uiteindelijk kwam er dan toch een sectoraal akkoord uit de bus met een aantal belangrijke verwezenlijkingen. 3 Symbolisch belangrijk is in elk geval dat er een syndicale premie wordt ingevoerd. Daarmee krijgen onze gesyndiceerde bouwvakkers eindelijk een sociaal voordeel (€ 135) dat reeds jaren bestaat in het merendeel van de andere sectoren. Om het in bouwtermen te zeggen : “dit patronale taboehuisje werd door de vakbonden vakkundig gesloopt”. 3 Een ander belangrijk punt is uiteraard de invoering van een gratis hospitalisatieverzekering vanaf 2010 voor alle werknemers in de sector. 3 Maar ook op tal van andere domeinen werd veel bereikt : het principe van een all-in akkoord waarbij de indexaties quasi geneutraliseerd worden, verdwijnt uit de sector. De indexaanpassingen worden vanaf nu onverminderd toegepast. 3 Gezien de uitzonderlijke crisisperiode wordt gedurende één jaar de maximumperiode van economische werkloosheid opgetrokken van 4 naar 8 weken. 3 Inzake flexibiliteit gingen de syndicale organisaties akkoord met de verhoging van het aantal overuren van 130 naar 150 uren (KB 213), weliswaar gekoppeld aan strenge voorwaarden zodat de werknemers steeds een sleutel op de deur hebben. Meer weten ? U kan onze folder en affiche bekijken op de ACLVB-website -> http://www.aclvb.be/sectoren/houtbouw-industrie - rubriek andere publicaties. Aarzel niet om voor meer informatie uw afgevaardigde of Bestendig Secretaris te contacteren. PB

+ 0,15 EUR (cao 30.04.’09) V R I J U I T / J U N I - J U L I

2 0 0 9

20 u i t

de sector

Gezamenlijke actie

STOP HET WACHTEN, STOP HET PERSONEELSTEKORT IN DE GEHANDICAPTENSECTOR Vlaanderen telt vandaag 15.000 personen met een handicap die wachten op een plaats in een voorziening. Bovendien hebben, door een personeelsstop begin de jaren ’80, voorzieningen 2.200 personeelsleden tekort.

H

Het personeelstekort en de wachtlijsten in de sector hebben een negatieve invloed op zowel de levenskwaliteit van de personen met een handicap als op het welzijn van het personeel van de voorzieningen. Op 6 november vorig jaar was hiertegen al protest gerezen vanuit een uniek platform van werknemers, werkgevers en gebruikersorganisaties uit de opvoedingssector. De toenmalige minister van Welzijn, Steven Vanackere, beloofde ons toen dat hij nog voor de Vlaamse verkiezingen met de uitwerking van een meerjarenprogrammatie de problemen zou aanpakken. Maar, eenmaal minister Vanackere de switch maakte naar de federale regering, werden de beloftes door zijn opvolgster, minister Heeren, vergeten. Daarom voerden meer dan 3.000 vakbondsmilitanten, werknemers, werkgevers en gebruikers op vrijdag 8 mei opnieuw actie. Het platform berekende dat de komende jaren om en bij de 470 miljoen euro zal nodig zijn om alle problemen op te lossen. Het is dus dringend tijd dat de overheid werk maakt van een meerjarenplanning in de gehandicaptensector.

V R I J U I T / J U N I - J U L I

2 0 0 9

De Vlaams minister-president Peeters ontving de betogers, en hoewel hij eerst opnieuw moest verkozen worden, beloofde hij de problemen op de agenda van de volgende regering te plaatsen.

Pact 2020 Volgens Peeters kan een welvarende regio als Vlaanderen het zich niet veroorloven deze problematiek ongemoeid te laten. Voor Peeters dient het Pact 2020 als hefboom om de debatten na de verkiezingen ook over de problemen van de gehandicaptensector te laten plaatsvinden. Alle democratische partijen, maar ook middenveldorganisaties hebben het Pact 2020 ondertekend. De ACLVB zal uiteraard, samen met de andere organisaties die deel uitmaken van het platform, de politieke partijen, en de volgende Vlaamse Regering, beoordelen op hun inzet voor de gehandicaptensector. En uiteraard, zo kennen we de sector, zullen we opnieuw de politici wakker maken als er onvoldoende gehoor gegeven wordt aan de verzuchtingen van zovele zorgvragenden én personeelsleden. Gert VAN HEES

uit de sector

21

Verzekeringswezen

ACLVB VERKRIJGT COMPENSATIE VOOR VERLIES DOOR INDEXMECHANISME De alchemisten wilden lood in goud veranderen … ACLVB heeft chocolade in geld omgezet ! Hoewel het hier slechts om beeldspraak gaat, klopt het wel wanneer we dit zien in het licht van de strijd die de ACLVBafgevaardigden hebben ondernomen om het verlies voortvloeiend uit de omschakeling van indexsysteem, te recupereren. Al voor de zomer van 2008 hebben de ACLVB-afgevaardigden vastgesteld dat er een verlies ontstond door het nieuwe indexmechanisme. Zeer snel hebben zij daar met verschillende acties op gereageerd, waarvan de meest opvallende zonder twijfel het bezoek van Syndiklaas aan de verschillende ondernemingen was;

hij deelde er chocolade munten uit ter compensatie van het verloren geld. Nu hebben de werknemers in gemeenschappelijk front aan de onderhandelingstafel bereikt dat het verlies voor 2008 zal gecompenseerd worden. Zonder de acties van ACLVB, die ervoor hebben gezorgd dat het probleem maandenlang onder de aandacht bleef, is het meer dan waarschijnlijk dat de werknemers uit de sector dit verloren geld niet zouden gerecupereerd hebben. Hoe de vergoeding berekenen die u zal ontvangen ? Het is nog enkele maanden wachten om het exacte bedrag te kennen dat u zal worden gestort, aangezien de berekening gebaseerd is op de jaren 2008 en 2009. Het is dus pas op het moment dat we de index van de maand november kennen, dat we het exacte bedrag zullen kunnen berekenen. Bijvoorbeeld : in de huidige omstandigheden zou een werknemer met een salaris van € 2.800 bruto een vergoeding van € 300 bruto ontvangen. Wanneer zal het verlies vergoed worden De werkgevers hebben zich geëngageerd om de compensatie in januari 2010 te storten. TM

DE ACLVB IN DE KMO Het sociaal overleg kent drukke tijden. Na het sluiten en goedkeuren van het Interprofessioneel Akkoord (IPA) 2009–2010 eind 2008, hebben de meeste sectoren thans ook een sectoraal akkoord gesloten binnen de krijtlijnen van dat IPA. Een traditioneel derde stap in het overleg zijn de onderhandelingen op bedrijfsniveau. Ondanks de Europese Richtlijn inzake het consulteren en informeren van de werknemers in kleine en middelgrote ondernemingen en het akkoord terzake gesloten in de Groep van 10, stelt de ACLVB vast dat de opdracht, meegegeven door de Groep van 10, om akkoorden te sluiten voor bedrijven vanaf 20 werknemers, in vele gevallen dode letter blijft. In de scheikunde bijvoorbeeld was dit item een van de knelpunten in het sectoraal overleg. De ACLVB stelde voor om dit thema in werkgroep voor te bereiden, zodat in het sectoroverleg 2011-2012 bepaalde vooroordelen van de werkgevers kunnen ontkracht worden ten aanzien van een syndicale

vertegenwoordiging in dit type ondernemingen. De Liberale Vakbond is ervan overtuigd dat een drempelverlaging van het instellen van een syndicale afvaardiging enkel maar de kmo ten goede kan komen en de betrokkenheid en motivatie van de werknemers kan vergroten. In andere sectoren als bijvoorbeeld de voeding, de betonindustrie, steenbakkerijen, petroleum enz. werd die drempel reeds vroeger verlaagd. In geen enkele van die sectoren kan men spreken van “lastige syndicale afgevaardigden”. Dit kan worden aangetoond door het feit dat slechts weinig tot geen verzoeningen over dit thema worden aangevraagd door sectorale werkgeversfederaties.

Specifieke verzuchtingen in kaart brengen Het is dan ook logisch dat de ACLVB investeert in het sociaal overleg in de kmo’s door een aparte cel ter beschikking te stellen van onze leden in de kmo’s. Uiteraard blijft de sectorale omkadering belangrijk, maar toch streven wij naar een overkoepelende aanpak van onze syndicale werking, geschoeid op de leest van de kmo’s. In de komende

SECTORALE VORMINGSDAG SCHEIKUNDE EN PETROLEUM Traditioneel wordt elk jaar voor onze afgevaardigden in de sectoren scheikunde en petroleum een vormingsdag georganiseerd rond thema’s die rechtstreeks te maken hebben met deze sectoren. Ook dit jaar was de belangstelling zeer groot, zowel voor de Franstalige als voor de Nederlandstalige sessies. In de voormiddag werd aandacht geschonken aan het recente sectorale overleg en werd het sectorakkoord voor de PC’s 116, 207, 117 en 211 geanalyseerd. In de loop van de dag werd ook nog aandacht geschonken aan de resultaten van de diverse paritaire werkgroepen, de lange weg naar een eenheidsstatuut, de problematiek van de leeftijdbarema’s en een economische analyse van de sectoren en hoe ze reageren op de crisis. Zowel arbeiders als bedienden maar ook kaderleden van dezelfde sectoren konden tal van ervaringen uitwisselen. De ACLVB is dan ook in dit opzicht een uitzondering in het Belgische syndicale landschap : wij passen het eenheidsstatuut in de feiten toe, tot groot genoegen van onze afgevaardigden. Misschien is dit juist een van de belangrijkste exponenten van het succes van onze sectorale vormingsdagen. In elk geval werd terug afspraak gegeven voor volgend jaar. ED

maanden gaan we dus intensief op zoek naar onze leden in de kmo’s om hun specifieke verzuchtingen in kaart te brengen. Nadien zal het nodige lobbywerk verricht worden bij onze Nationaal Sectoraal Verantwoordelijken zodat meer dan vroeger ook rekening zal gehouden worden in dat sociaal overleg op sectorniveau met de belangen van onze leden in kmo’s. Als ruggesteun voorzien we in de uitgave van een kmo-brochure die zal wijzen op rechten en plichten van zowel werknemers als werkgevers.

Contact Zo u als werknemer in een kmo nu reeds vragen, suggesties of problemen hebt, gelieve dan onze kmo-verantwoordelijke te contacteren via [email protected].

V R I J U I T / J U N I - J U L I

ED 2 0 0 9

22 r e g i o n a a l Het memorandum van de Vlaamse Regionale aan de nieuwe Vlaamse Regering

WAAR VLAANDEREN “WERK” VAN MOET MAKEN … De nieuwe Vlaamse regering zal de eerstkomende maanden wellicht de handen vol hebben met het bestrijden van de economische crisis en de zorg voor het behoud van de tewerkstelling. Toch zijn er daarnaast nog tal van uitdagingen die de nodige aandacht zullen blijven eisen. De Vlaamse Regionale bundelde ze in een memorandum waarin prioriteiten werden aangeduid.

W

We haalden enkele topics uit de inhoudstafel en vroegen hierover wat meer uitleg aan Hugo Engelen, Vlaams Gewestsecretaris ACLVB. Wz mt EVC zkt duurz job ? Hugo Engelen : De tijd dat werknemers een en dezelfde job uitoefenden gedurende hun carrière, is voorbijgestreefd. We willen echter niet dat de loopbaan van een gemiddelde werknemer bestaat uit een opeenvolging van “vaste tijdelijke contracten”, zoals dat nu dikwijls het geval is. Een werknemer die zijn job verliest, moet kunnen overgaan van een vaste job naar een nieuwe vaste job, een duurzame job dus. Daarom vragen we de Vlaamse Regering om te blijven inzetten op de ervaringsbewijzen en de certificering van de elders verworven competenties (EVC). Op een grootschalige manier kleinschalig werken ? Hugo Engelen : De VDAB zal voor ons altijd de slagkrachtige regisseur zijn van de arbeidsmarkt die beroep kan doen op de knowhow van de externe partners, zoals de vakbonden. Binnen dit afgelijnd en gestructureerd geheel, moet er toch nog meer ingespeeld worden op de lokale noden, en dat is op een grootschalige manier kleinschalig werken. Als er bijvoorbeeld ergens een bedrijfsklaar bedrijventerrein werd ontwikkeld, dan zou VDAB ervoor kunnen zorgen dat er ook bedrijfsklare werknemers klaarstaan. Op dit moment wordt er immers vaak ingezet op infrastructuur, zonder oog te hebben voor het vormen van toekomstige performante werknemers met de nodige competenties die in de nieuwe bedrijven onmiddellijk inzetbaar zijn. Zalmeffect I en zalmeffect II ? Hugo Engelen : Wij vinden dat de mogelijkheid van werknemers om opleiding te volgen drastisch moet worden uitgebreid. Opleiding is een individueel recht voor elke werknemer. Veel werknemers bezitten immers veel mogelijkheden, maar zijn zich er niet steeds van bewust. En werkgevers weten vaak niet welke talenten ze allemaal in huis hebben. V R I J U I T / J U N I - J U L I

2 0 0 9

Hugo ENGELEN

Ook werkzoekenden moeten bijkomende kansen krijgen. Voor hen zouden langdurige opleidingen kunnen opgezet worden die hen naar een hoger niveau brengen. Dit is wat we bedoelen met het eerste zalmeffect. Het zalmeffect II moet zich voordoen tijdens de schoolloopbaan. De studiekeuze bij de start van het secundair onderwijs is heel belangrijk. Maar ook tijdens de secundaire schoolloopbaan moet het voor leerlingen mogelijk zijn naar een hoger niveau te gaan. Zoals een zalm dus, tegen de stroom inzwemmen. A ≠ A, O ≠ O, … ? Hugo Engelen : Doelgroepen en doelgroepenbeleid, we hebben er de mond van vol, maar … het wordt tijd dat het doelgroepenbeleid wordt verfijnd. Het is immers dikwijls een cumulatie van achterstellende factoren die bepalen hoever mensen afstaan van de arbeidsmarkt en bijgevolg de kwaliteit van het te volgen traject bepalen. Eenmaal deze werkzoekenden werk hebben gevonden, hebben ook zij recht op een volwaardig werknemersstatuut en een duurzame tewerkstelling.

regionaal

23

Memorandum van de Brusselse Regionale

Wat we samen doen, doen we beter in Brussel en Genoelselderen ? Hugo Engelen : Hiermee willen we aantonen dat we het sociaal overleg op alle niveaus hoog in het vaandel dragen. Op Vlaams niveau zou er opnieuw gestreefd moeten worden naar een Vlaams Werkgelegenheidsakkoord tussen de Vlaamse overheid en de Sociale Partners. Maar ook het sociaal-economisch overleg op lokaal en subregionaal niveau (binnen de SERR’s en de RESOC’s) moet gevaloriseerd en au serieux genomen worden. Genoeg euro’s in het juiste gleufje ? Hugo Engelen : Koopkrachtversterkende maatregelen, die een rechtstreeks antwoord geven op maatschappelijke noden zoals voldoende en betaalbare kinderopvang, vermindering van de energiefactuur, enz. zijn noodzakelijk. Maar ze moeten ook efficiënt zijn. De Vlaams jobkorting, de studiebeurzen en de energiepremies moeten gehermoduleerd worden. Wij vragen de Vlaamse overheid om deze systemen te herbekijken zodat de voordelen daar terechtkomen waar ze het meest nodig zijn en het meeste impact hebben. Meer jobs “in ’t groen” ? Hugo Engelen : “Groene jobs” zijn vandaag een hot item. Steeds meer jobs in de industrie, de handel en de diensten zullen bijdragen tot het behouden of het verbeteren van de milieukwaliteit. Er zullen zich dus verschuivingen in de werkgelegenheid voordoen, maar dat wil ook zeggen dat begeleiding, vorming en opleiding hierop tijdig moeten inspelen. Ook jobcreatie is mogelijk. Binnen de sector hernieuwbare energie en in de bouwsector is er nog een hoog jobpotentieel. Het is dus belangrijk dat de Vlaamse overheid blijft investeren in deze sectoren. Samen in de auto ? Hugo Engelen : Ondanks al veel inspanningen voor meer en beter openbaar vervoer, blijft het fileleed precies alsmaar toenemen. Het is hoog tijd voor de Vlaamse Overheid om een actieplan op te stellen teneinde de congestieproblematiek aan te pakken. En ook de ondernemingen moeten meer aangezet worden om hier hun verantwoordelijkheid te nemen. Er zijn nog steeds veel te weinig bedrijfsvervoerplannen in Vlaanderen. Samen met de werknemers een plan op maat van de onderneming uitdokteren om het woonwerkverkeer op een zo efficiënt en duurzaam mogelijke manier te laten verlopen, is onze boodschap. Ook al tracht men het op te lossen door carpooling, omdat het bedrijventerrein geen aansluiting met het openbaar vervoer heeft, dan is dat al een stap in de goede richting.

Als u nu denkt dat dit memorandum lezen veel tijd vraagt en vermoeiend is, en dat dit een memorandum is zoals 782 andere, dan heeft u het mis … De tekst is terug te vinden op www.aclvb.be of via de Vlaamse Regionale : tel. 02-558.51.60.

OOK MOEILIJKE UITDAGINGEN DURVEN AANGAAN In de afgelopen verkiezingstijden, waarbij er vaak meer sprake was van gekissebis dan van een echt inhoudelijk debat, stelde de Brusselse Regionale van ACLVB haar bijdrage aan de toekomst van Brussel voor. De uitdaging is democratisch … het multisociale en multiculturele Zinneke is geen bastaard meer. Het heeft zich een identiteit gevormd. De tijd dringt : de huidige demografische explosie, aangetoond door wetenschappelijke waarnemers van het Gewest, zet aan tot dringendheid in de Brusselse ontwikkeling die die uitdaging aangaat. De ACLVB legt de nadruk op onderwijs, hoeksteen van de Brusselse toekomst, sleutel voor werkgelegenheid en toegangspoort naar volwaardig burgerschap. En als de beroepsopleiding een essentieel instrument is, moet ze haar specifieke rol vervullen (en de middelen daartoe hebben) en niet verworden tot een zone voor schoolcompensatie. Aan ieder zijn verantwoordelijkheden : het onderwijs voor het onderwijs en de beroepsopleiding voor de beroepsopleiding.

Laten we vereenvoudigen Het Gewest kan niet opgebouwd worden in een Philippe VANDENABEELE economische woestijn. Iedereen zegt het, iedereen weet het, maar daarmee is de kous niet af. Het gaat er vandaag om een open, dynamische, evenwichtige en ambitieuze economische activiteit te ondersteunen en aan te moedigen. We moeten een werf voor fiscale vereenvoudiging voor ogen hebben en snoeien in de administratieve formaliteiten en voorwaarden; al te vaak hebben ze een ontmoedigend effect op diegenen die willen ondernemen en ideeën willen uitwerken. Onderwijs, opleiding en economie zijn de onontbeerlijke ingrediënten voor werkgelegenheid. Die trilogie is absoluut, noodzakelijk en onontbeerlijk. Ze houdt structurele en institutionele durf in, zoals het bundelen van competenties, zowel functioneel (bijvoorbeeld in termen van ministerportefeuille) als op institutioneel niveau.

Geen opsplitsing De Brusselse constructie zal pas kunnen gerealiseerd worden in een transversale benadering die in staat is de verschillende aspecten van de uitdaging van het Gewest te omvatten : de sector van de non-profit of de sociale economie, de domeinen van huisvesting, milieu, urbanisme, mobiliteit noodzaken tot die transversaliteit. Het opsplitsen betekent een verlies van energie en efficiëntie, wat Brussel zich niet kan veroorloven. De kmo’s vormen in Brussel een vruchtbaar terrein, dat niet moet onbenut gelaten worden daar waar het kan worden bewerkt. Maar tezelfdertijd moet die sector een stap in de richting van het sociaal overleg zetten. De ACLVB stelt in Brussel een overleg voor dat is georganiseerd per geografische zone. De deelname van de kmo’s aan het regionaal overleg – als we kunnen erkennen dat het een recht is – houdt op het terrein van de kmo’s ook in : burgerplichten van sociale dialoog.

Het overleg concentreren Het sociaal overleg in het Gewest kent een te grote versnippering, wat het risico op een verslapping van het debat betekent. Het overleg verdedigen betekent de werf van de vereenvoudiging ervan openen. De kracht van dat overleg zal ook afhangen van een sterke dialoog tussen de Regering en de sociale partners. Het gaat er vandaag om dat we moeten durven met Brussel, ook daar waar de moeilijkste uitdagingen zitten, door te steunen op de rijkdom van een Gewest. Want daar is zeker geen gebrek aan. Zeg het voort en praat erover, zonder taboes maar niet zonder hoop ! Philippe VANDENABEELE

Ellen VAN HERTBRUGGEN V R I J U I T / J U N I - J U L I

2 0 0 9

24 r e g i o n a a l

Ga na af u de warmte onder uw dak houdt

LUCHTTHERMOGRAFIE IN BRUSSEL Hoe bepaal je nauwkeurig de isolatiekwaliteit van een gebouw ? Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft op 29 en 30 december 2008 een infrarood-luchtthermografie van de daken van alle gebouwen van het gewest laten uitvoeren. Bekijk zelf of de warmte op de plek waar u woont of werkt, niet ongebreideld ontsnapt via het dak.

O

Of we het nu willen of niet, de warmte ontsnapt gemakkelijk uit onze slecht onderhouden en gebrekkig geïsoleerde gebouwen. In de hoofdstad is het al jaren dat men aandringt op het goed isoleren van het bestaande gebouwenpark (leef- en werkruimtes), om zowel het energieverbruik als de CO2-uitstoot te verminderen. Het klopt dat in het Brussels Gewest 70 % van het totale energieverbruik het gevolg is van dat verouderende gebouwenpark (40 % woningen en 30 % tertiaire gebouwen zoals kantoren en zetels van multinationals, openbare instanties, ...). Evenzeer staat vast dat in die slecht geïsoleerde en niet-winddichte gebouwen het verlies aan warmte zeer vaak voorkomt, een nutteloze kost betekent voor particulieren en bedrijven, en bovendien schadelijk is voor het milieu.

Langs het dak Men heeft meer bepaald vastgesteld dat ongeveer 30 % van het warmteverlies gebeurt via de daken. Rekening houdend met al die informatie, kan men enkel ja zeggen aan de inmiddels bijna permanente campagne rond isolatie (en premies die goede ingrepen terzake belonen), die gelukkig al enkele jaren loopt in het Brussels Gewest. De hamvraag die iedereen zich stelt, heeft uiteraard betrekking op de manier waarop nauwkeurig de isolatiekwaliteit van een woning, kantoor of werkplaats, school, kmo, handelszaak of bedrijf kan bepaald worden. Precies om de Brusselaars toe te laten hun situatie wetenschappelijk nauwkeurig te kennen, heeft het Brussels Hoofdstedelijk Gewest op 29 en 30 december 2008 een infrarood-luchtthermografie van de daken van alle Brusselse gebouwen laten uitvoeren.

Stralingsstroom De luchtthermografie met infraroodscanner is een techniek voor het verzamelen van thermische informatie over de bodem vanaf een captatievliegtuig of ballon. Het laat toe om bijvoorbeeld de stralingsstroom afgegeven door ieder dak dat overgevlogen wordt, op te meten en aan te tonen. Dankzij die systematische en uiterst nauwkeurige gegevens kunnen de deskundigen - onder bepaalde omstandigheden de grootorde inschatten van de warmteverliezen via de daken. Om ze zinvol onderling te kunnen vergelijken en een plan te kunnen opstellen van de noodzakelijke tussenkomsten, hebben zij ook een plan opgesteld van de energievretende Busselse gebouwen. Het laat toe om op een heldere manier correcties aan te brengen om beter energie te besparen (interessant in deze tijden van recessie). Deze thermografische kaart – een kostbaar hulpinstrument bij het nemen van beslissingen – is te raadplegen op de website van Leefmilieu Brussel (www.leefmilieubrussel.be)). De kleur van de daken gaat er gradueel van blauw naar rood, hetzij verliezen die nauwelijks merkbaar zijn tot zeer zware verliezen. Leefmilieu Brussel stelt eveneens energieconsulenten ter beschikking van beheerders, eigenaars en gebruikers van gebouwen, om met hen te bepalen welke stappen kunnen ondernomen worden en welke werkzaamheden eventueel uitgevoerd. Yael HUYSE

V R I J U I T / J U N I - J U L I

2 0 0 9

regionaal

Bijblijfconsulent provincie Antwerpen Hilde Plancke Londenstraat 25 2000 Antwerpen Tel.: 03-201.93.25 Fax : 03-226.63.61 Mail : [email protected]

NIEUWE AANPAK VDAB VOOR WERKLOZE 50+’ERS Sinds 15 april maakt de VDAB een onderscheid tussen 50+’ers jonger dan 53 jaar en ouder dan 53 jaar. We kunnen er niet meer omheen, iedereen moet langer werken. Op dit moment zijn er te weinig 50+’ers actief op de arbeidsmarkt. De VDAB probeert al jaren de werkzoekende 50+’ers te begeleiden naar een job. Dit scenario wordt nu enigszins aangepast.

Wat is er gewijzigd ? Wie tot de leeftijdsgroep 50-52-jarigen behoort, is na 3 maand werkloosheid verplicht om deel te nemen aan een speciaal traject. De eerste stap daarin is een informatiemoment met pre-screening bij de VDAB of bij een Bijblijfconsulent van de vakbond. Dan volgt een verplichte begeleiding bij de VDAB met eventueel sollicitatietraining aangepast voor 50+’ers (50+-club). Voor wie ouder is dan 53, is na 3 maand werkloosheid enkel het infomoment verplicht. Een 53+’er heeft nadien de vrije keuze om in te gaan op het aanbod van VDAB (begeleiding, opleiding, 50+-club, …). Wie niet tot de 2 bovenstaande groepen behoort, kan zich spontaan aanbieden om gebruik te maken van de dienstverlening van VDAB. En dat is ook een aanrader, want wie na zijn vijftigste opnieuw op zoek moet naar een job, heeft het niet onder de markt. Solliciteren en werk zoeken is dan niet meer zo vanzelfsprekend. Het aanbod van VDAB, dat aangepast is aan de situatie van werkloze 50’ers, kan een waardevolle steun en hulp zijn.

25

De verschillende fases in het VDAB-traject voor werkloze 50+’ers De eerste fase in het traject is een infomoment dat men naar keuze kan bijwonen bij de eigen vakbond of bij VDAB. Wij, ACLVB-bijblijfconsulenten werken op afspraak en informeren de 50+’ers tijdens een individueel gesprek over hun rechten en plichten, bereiden hen voor op het traject bij VDAB, gaan na op welke premies men recht heeft, … Ongeveer een maand later wordt men uitgenodigd voor een gesprek met een 50+-consulent van VDAB. Tijdens dit gesprek wordt de situatie van de werkloze 50+’ers besproken en wordt een individueel aangepast traject uitgestippeld. Mogelijk spreekt men af dat de 50+’er in de 50+-club stapt. Dit is een sollicitatietraining speciaal voor 50+’ers. Maar ook oriëntatie, opleidingen, individuele opvolging, … behoren tot de mogelijkheden. Zelfs begeleiding op afstand via het internet kan. We weten dat het absoluut niet gemakkelijk is om als 50+’er, na jaren in loondienst gewerkt te hebben, terug op de arbeidsmarkt te komen. Alles is veranderd en velen hebben schrik voor wat hun te wachten staat. Daarom proberen wij als ACLVB-Bijblijfconsulent de 50+’ers gerust te stellen, hen bij te staan waar kan en we hopen hun een hart onder de riem te kunnen steken. We staan dan ook altijd ter beschikking van de werkzoekende 50+’er. Op de adressen hiernaast kan je ons bereiken voor alle vragen en informatie. DVL/BC

Bijblijfconsulent regio Aalst-Ninove, Waasland en Gent Debbie Van Loo Stationsplein 9 9100 Sint-Niklaas Tel.: 03-760.17.50 Fax : 03-766.41.75 Mail : [email protected] Bijblijfconsulent provincie Limburg Beyhan Bircan Europalaan 53 3600 Genk Tel.: 089-32.29.00 Fax : 089-30.63.28 Mail : [email protected] Bijblijfconsulent provincie WestVlaanderen, regio Gent-Eeklo en Vlaamse Ardennen Brigitte Cleenwerck Antwerpsesteenweg 127 9040 Sint-Amandsberg Tel.: 09-218.07.34 Fax : 09-218.07.38 Mail : [email protected] Bijblijfconsulent provincie VlaamsBrabant (en stad Mechelen) Maruchi Bessems Fr. de Merodestraat 76/78 2800 Mechelen Tel.: 015-28.89.84 Fax : 015-21.83.17 Mail : [email protected]

ENGELS nv - Lokeren

REGELING VOOR COLLECTIEF ONTSLAG Sinds 1945 is de Firma Werkhuizen Engels te Lokeren actief in het vervaardigen van houten ramen. Sinds 1993 vervaardigde men kunststoframen en sinds 1996 ook aluminiumramen. Het bedrijf heeft inmiddels een totale oppervlakte van 90.000 m². Het gamma van artikels behelst vandaag ramen, deuren, rolluiken enz. Er werkten tot voor kort 67 arbeiders en 27 bedienden bij Engels.

Tijdens een speciale Ondernemingsraad van 17 maart liet de directie weten de intentie te hebben om over te gaan tot collectief ontslag; iedereen weet intussen wat dat betekent. Zo maakte de directie het voornemen kenbaar om afscheid te nemen van 36 arbeiders en 10 bedienden. Na ettelijke en moeilijke vergaderingen werd dan een sociaal plan overeengekomen, dat door de overgrote meerderheid (86 %) werd goedgekeurd.

De wereldwijde kredietcrisis heeft de economische ontwikkeling en het investeringsklimaat er beïnvloed. De economische terugval treft ook de nv Engels : de orderportefeuille is sinds het 4° kwartaal sterk teruggelopen. De firma was dus gedoemd om drastische maatregelen te nemen, en wie treft men dan het eerst ? Juist, de werknemers.

De ingrediënten van het sociaal plan : 3 Brugpensioen vanaf 56 jaar 3 Verbreking arbeidsovereenkomst met betaling van opzegtermijn 3 Premie collectief ontslag 3 Ontslagpremie 3 Activeringspremie 3 Outplacement voor iedereen

ACLVB-afgevaardigde Daniel Cassier leverde een waardevolle inbreng tijdens de besprekingen omtrent het sociaal plan.

Bij deze besprekingen was onze afgevaardigde Daniel Cassier aanwezig; we bedanken hem voor de steun.

V R I J U I T / J U N I - J U L I

WM 2 0 0 9

26 r e g i o n a a l ZONE MECHELEN-RUPEL-KEMPEN Zomersluitingen 2009

ZONE WAAS EN DENDER AANGEPASTE OPENINGUREN IN DE MAANDEN JULI EN AUGUSTUS 2009 Gedurende de schoolvakantie zullen onze permanente burelen enkel in de voormiddag toegankelijk zijn en dat van maandag tot vrijdag op de voorziene openingsuren van 8.30 u. tot 12.00 u. MC

Tijdens de vakantiemaanden juli en augustus zullen de onderstaande afwijkingen op onze openingsuren van toepassing zijn : Secretariaat Berlaar geen zitdag op maandag 6, 13, 20 en 27 juli én 10, 17 en 24 augustus bij afwezigheid kan men zich wenden tot secretariaat Lier, Lisperstraat 31 (tel. 03-480.06.99) geen zitdag op dinsdagnamiddag 7, 21 juli én 11, 25 augustus bij afwezigheid kan men zich wenden tot secretariaat Niel, Antwerpsestraat 114 (tel. 03888.11.35)

Secretariaat Geel

Studenten en schoolverlaters tussen 15 en 25 jaar kunnen zich gratis aansluiten bij FreeZbe, de jongerenwerking van de Liberale Vakbond. Vier keer per jaar ontvangen ze dan ons flashy FreeZbe-magazine met de nodige dosis spannende en ontspannende artikels. Bovendien maken ze kans op 1 van onze 5 festivalabonnementen voor de Lokerse Feesten. Actie geldig tot 19 juli 2009. Meer info te verkrijgen in de plaatselijke secretariaten van de zone Waas en Dender.

Secretariaat Heist o/d Berg

Geen zitdag op woensdag 8, 15 en 22 juli én 12, 19 augustus bij afwezigheid kan men zich wenden tot secretariaat Herentals, Kloosterstraat 9 (tel. 01421.12.82)

KD

geen zitdag op dinsdag 14, 21 juli én 11, 18 augustus bij afwezigheid kan men zich wenden tot secretariaat Mechelen, Fr. de Merodestraat 76-78 (tel. 015-28.89.88)

Secretariaat Lier geen zitdag op namiddagen van 1 juli t/m 31 augustus

Secretariaat Mechelen

Secretariaat Bornem

ZOMERACTIE VOOR JONGEREN : GRATIS NAAR DE LOKERSE FEESTEN

Secretariaat Kontich

geen zitdag op maandag 6, 13 en 20 juli én 10, 17, 19 en 24 augustus bij afwezigheid kan men zich wenden tot secretariaat Lier, Lisperstraat 31 (tel. 03-480.06.99)

Secretariaat Hemiksem geen zitdag op maandagnamiddag van 1 juli t/m 31 augustus bij afwezigheid kan men zich wenden tot secretariaat Niel, Antwerpsestraat 114 (tel. 03888.11.35)

Secretariaat Herentals

geen zitdag op maandagnamiddag van 1 juli t/m 31 augustus

Secretariaat Meerhout geen zitdag op maandag 13, 20 juli én 10, 17 en 24 augustus bij afwezigheid kan men zich wenden tot secretariaat Herentals, Kloosterstraat 9 (tel. 01421.12.82)

Secretariaat Niel geen zitdag op namiddagen van 1 juli t/m 31 augustus

Secretariaat Westerlo geen zitdag op donderdag 9, 16 en 23 juli én 13, 20 augustus bij afwezigheid kan men zich wenden tot secretariaat Herentals, Kloosterstraat 9 (tel. 01421.12.82)

Secretariaat Willebroek geen zitdag op maandag 13, 20 juli én 10, 17, 24 augustus bij afwezigheid kan men zich wenden tot secretariaat Mechelen, Fr. de Merodestraat 76-78 (tel. 015-28.89.88)

geen zitdag op namiddagen van 1 juli t/m 31 augustus

ACTIE WAARDIG WERK IN ZONE VLAAMSE ARDENNEN Op 13 en 20 mei werd op het middaguur in de industriezone De Bruwaan in Oudenaarde actiegevoerd voor waardig werk. De werknemers konden na het ondertekenen van de petitie een bakje friet nuttigen en een drankje van Wereldwinkel. De ACLVB-militanten van Samsonite en Alpla en nadien Domo en Renolit waren goed vertegenwoordigd. Ook in de Europese betoging van 15 mei in Brussel werd dit thema door onze militanten nog actueel gehouden. DB V R I J U I T / J U N I - J U L I

2 0 0 9

RDL

regionaal

27

Wat komt aan bod in de gespecialiseerde cursussen ?

COMPETENT IN ENGAGEMENT :

AANBOD 2009-2010 In het vorige nummer van Vrijuit kon u al lezen dat vzw Comé een vormingsaanbod heeft voor verschillende doelgroepen : voor de delegees zijn er specifieke cursussen in het kader van hun mandaat in de Ondernemingsraad of het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk. Alle militanten kunnen zich inschrijven voor ‘Rechten en plichten op de werkvloer’. Wie algemene kennis wil vergaren, kan naar ‘KennisPlus’. Ben je ouder dan 50 en niet (meer) actief op de arbeidsmarkt, dan is ‘Een brug slaan’ iets voor jou. In dit nummer van Vrijuit stellen we u de gespecialiseerde cursussen voor. In de gespecialiseerde cursussen werken we intensief rond één thema. Dat biedt de mogelijkheid meer oefeningen in te lassen, iets grondiger te debatteren, de theorie aan de praktijk te toetsen, ... Elke cursus duurt acht dagdelen. De computercursussen worden ’s avonds gegeven, de andere overdag.

Herstructurering en sluiting van een onderneming Herstructureringen zijn een dagelijks fenomeen op onze arbeidsmarkt. Ze roepen heel wat vragen op bij de verschillende partijen en hebben steeds een impact op de tewerkstelling van de betrokken werknemers. We ontleden de problemen die kunnen optreden en bieden heel wat ondersteunende informatie aan. De vorming behandelt ook de eventuele sluiting van een onderneming. De cursus wordt aangeboden in Aalst, Antwerpen, Genk, Gent, Mechelen, Roeselare en Tienen.

Fiscaliteit We behandelen verschillende aspecten van de personenbelasting. Naast een theoretische uiteenzetting geven we een praktische toelichting bij de belastingaangifte en de wijze waarop de belasting berekend wordt. De cursus wordt aangeboden in Gent, Mechelen, Roeselare en Tienen.

Informatica 3 De cursus ‘Computer en internet voor beginners’ is speciaal gericht op mensen die nog NIET met een computer overweg kunnen. We bouwen langzaam de kennis op en we leren de basisbeginselen aan. Dit alles aan een gemoedelijk tempo ! 3 De cursus ‘MS Word (2007)’ is een tekstverwerkingsprogramma. Enige basiskennis van de pc is hier wel vereist. 3 De cursus ‘MS Excel (2007)’ is een rekenprogramma. Enige basiskennis van de pc is ook hier vereist.

Inschrijven Inschrijven voor een of meerdere cursussen is eenvoudig. Wie vorig jaar reeds een cursus volgde, krijgt automatisch een nieuwe brochure in de bus. U kan ook telefonisch een brochure (en antwoordblad) aanvragen of even naar onze website surfen (www.aclvb.be, rubriek vormingen). Doe het wel tijdig, want op 15 juli sluiten we de inschrijvingsperiode af. Katrien ALLAERT Opgelet : in de brochure “Competent in Engagement. Vormingen 2009-2010” is de vermelding “Antwerpen” weggevallen bij de overeenkomstige data. In de tabel hiernaast vindt u de correcte weergave.

DATA CURSUSSEN INFORMATICA PLAATS

COMPUTER EN INTERNET VOOR BEGINNERS AALST 03/03/10, 10/03/10, 17/03/10, 24/03/10, 31/03/10, 21/04/10, 28/04/10, 05/05/10 ANTWERPEN 10/11/09, 16/11/09, 17/11/09, 23/11/09, 24/11/09, 30/11/09, 10/12/09, 14/12/09 BRUGGE 05/01/10, 12/01/10, 19/01/10, 26/01/10, 02/02/10, 09/02/10, 23/02/10, 02/03/10 GENK 06/01/10, 13/01/10, 20/01/10, 21/01/10, 27/01/10, 03/02/10, 10/02/10, 24/02/10 GENT 16/11/09, 18/11/09, 23/11/09, 25/11/09, 30/11/09, 02/12/09, 09/12/09, 16/12/09 TIENEN 05/01/10, 12/01/10, 19/01/10, 26/01/10, 02/02/10, 09/02/10, 23/02/10, 02/03/10

WORD

EXCEL

01/03/10, 08/03/10, 15/03/10, 22/03/10, 29/03/10, 19/04/10, 26/04/10, 03/05/10 13/11/09, 19/11/09, 20/11/09, 26/11/09, 27/11/09, 04/12/09, 11/12/09, 18/12/09 08/01/10, 15/01/10, 22/01/10, 29/01/10, 05/02/10, 12/02/10, 26/02/10, 05/03/10 04/01/10, 07/01/10, 11/01/10, 18/01/10, 25/01/10, 01/02/10, 08/02/10, 22/02/10 06/01/10, 13/01/10, 20/01/10, 27/01/10, 03/02/10, 10/02/10, 24/02/10, 03/03/10 06/01/10, 13/01/10, 20/01/10, 27/01/10, 03/02/10, 10/02/10, 24/02/10, 03/03/10

02/03/10, 09/03/10, 16/03/10, 23/03/10, 30/03/10, 20/04/10, 27/04/10, 04/05/10 18/11/09, 25/11/09, 01/12/09, 02/12/09, 08/12/09, 09/12/09, 15/12/09, 16/12/09 07/01/10, 14/01/10, 21/01/10, 28/01/10, 04/02/10, 11/02/10, 25/02/10, 04/03/10 05/01/10, 12/01/10, 14/01/10, 19/01/10, 26/01/10, 02/02/10, 09/02/10, 23/02/10 05/01/10, 12/01/10, 19/01/10, 26/01/10, 02/02/10, 09/02/10, 23/02/10, 02/03/10 10/11/09, 17/11/09, 18/11/09, 24/11/09, 25/11/09, 01/12/09, 08/12/09, 15/12/09

Voor alle info : Katrien Allaert vzw Comé COMPETENT IN ENGAGEMENT Koning Albertlaan 95 - 9000 Gent - tel.: 09-24.23.963 www.aclvb.be/vormingen/come V R I J U I T / J U N I - J U L I

2 0 0 9

28 i n t e r n a t i o n a a l

Burundi

FIETSTAXI’S : EEN ONZEKER MAAR ONMISBAAR BEROEP VOOR DE ECONOMIE VAN HET LAND 21 Mei is traditioneel de werelddag van de fiets. Dit jaar heeft ons partnerschap met de Burundese vakbond voor het Sociale overgang transport en de informele sector daarvan gebruik gemaakt Een vakbond kan dus een constructieve protagonist om de nationale dag van de fietstaxi’s in te wijden in zijn in de sociale en economische overgang, zowel Bujumbura (Burundi). Ongeveer 2.000 chauffeurs kwamen individueel als collectief. Wanneer de informele sector % bedraagt van de economische activiteit, dan kan bijeen in het nationaal stadion. Het vormde een uitstekende 80 dit syndicaal niet genegeerd worden. De werknemers gelegenheid om de bevolking te informeren en te sensibili- uit de informele sector weten beter dan wie ook hoe seren over dit zware en risicovolle werk dat onmisbaar is armoede de bron kan zijn van onzekerheid en hoe dievoor de Burundese economie. zelfde onzekerheid iemand tot armoede kan veroorde-

I

In Burundi, of het nu in de hoofdstad is of in de provincie, kan men geen tweehonderd meter lopen zonder het pad te kruisen van een jongeman die in volle vaart fietst of juist moeizaam een heuvel beklimt met als “passagier” een man of vrouw, bonen, koffie of metalen balken van 3 meter. Zijn intrede doen in de georganiseerde wereld van de fietstaxi’s is werken met de professionals van de weg die weinig en slecht gewaardeerd worden. Je ontdekt er werknemers die vaak slecht behandeld zijn door de overheid of de door het Burundese verkeer gestreste burgers. Gisteren een ongeval en de fout wordt toegeschreven aan de fietstaxi’s. Vandaag zijn het de vakbondsverantwoordelijken die als bedachtzame bemiddelaars tussenkomen. Een geruststelling voor het gemeentebestuur van Bujumbura dat niet meer geconfronteerd wordt met een oproer van de fietstaxi’s en een geleidelijke waardering door en voor iedereen.

len. De fietstaxi’s doen hen die vicieuze cirkel doorbreken. Ze bouwen sociale vrede op. De overheden en de partners kunnen nu realistische argumenten vinden om de vrede te bevorderen en duurzaam te breken met de cirkel van tegenspoed die het volk gedurende 16 jaar kende met het uitbarsten van een zware sociopolitieke crisis. Onze internationale werking en onze samenwerking met de vakbond voor transport en de informele sector in Burundi heeft het mogelijk gemaakt dat de vakbond van de fietstaxi’s geregistreerd werd door het ministerie van Arbeid. Zo werd een belangrijke eerste stap gezet voor de sociale dialoog met de informele sector.

Onzeker beroep

Syndicale zichtbaarheid

Ook al zijn ze met velen om zich aan te sluiten bij een vakbond en om zich structureel te organiseren om hun rechten en plichten af te dwingen, het blijft desondanks een onzeker beroep. De chauffeurs van de fietstaxi’s zijn inderdaad jong en men eindigt zijn carrière niet in het beroep. Het gaat om een risicogroep van 30.000 jonge werknemers tussen 15 en 35 jaar in de 17 provincies van het land. Onze vakbond heeft via de Beweging voor Internationale Solidariteit (BIS) kunnen bijdragen aan de financiering van vormingen in de wegcode die door de politiediensten gegeven wordt. Meer dan louter technische kennis of het verwerven van een tijdelijk rijbewijs, haalt men er ook voordeel als burger uit. Het handelt ook over de versterking van de collectieve discipline en de menselijke zingeving voor werknemers die vaak hun sociale, politieke en economische houvast verloren hebben. Het handelt over het herwinnen van vertrouwen in zijn professionele toekomst. De chauffeurs van de fietstaxi’s zijn ook vroegere rebellen, agenten of gedemobiliseerde militairen. Door beroep te kunnen doen op herinschakelingsprogramma’s, hebben ze een fiets kunnen kopen en (opnieuw) kunnen beginnen met een beroepsactiviteit.

Deze 21ste mei heeft volop de vakbondskrachten kunnen mobiliseren van de fietstaxi’s en de noodzakelijke zichtbaarheid kunnen bevorderen voor elke sociale dialoog die helend is voor de sociale en emancipatorische rechtvaardigheid. De fietstaxi’s hebben ons een demonstratie van hun moed getoond door een koers van 10 kilometer door de stad te organiseren. Met een passagier, veiligheidsvesten en met de verplichte helm op het hoofd, hebben de fietstaxi’s ons onder een loden hemel en bij een temperatuur van 30 graden een spektakel getoond. Deze koers en de ganse dag hebben de ronde van het land gedaan via de tv. Men spreekt er nog altijd over in de bistro’s en de kantoren in de stad. Een bewijs dat het uitdragen van vakbondsdemocratie ook kan gebeuren door een originele basisactie !

V R I J U I T / J U N I - J U L I

2 0 0 9

Internationaal Departement

aclvb-voordeelkaart

Donderdag 16/7 : vanaf 18 u.: Hey Tonight Sevendays - Pilgrims (Play Queen) Vrijdag 17/7 : vanaf 21 u. : P&P and Sergio Dj’s Zaterdag 18/7 : vanaf 17 u.: Workshops – Bâton Rouge (B) – Raphaëlle Dess (F) – The Last Row (B) – David Waddell (USA) 10de verjaardag van Country Cooking (B) Zondag 19/7 : vanaf 10 u. : Messe Gospel vanaf 14 u. : Workshops – MC&M (B) - The Bayou Bandits (B) – Black Hills Country Band (B) – One Way (F) – Nadine Somers (UK) - John Permenter (USA) Volledig ten voordele van medicinaal onderzoek.

ART NOCTURNE KNOCKE 2009 Kunst- en antiekliefhebbers weten waarheen deze zomer. In de voorbije jaren is Art Nocturne Knocke uitgegroeid tot de belangrijkste internationale zomer kunst- en antiekbeurs in Europa. Samen met de antiekhandelaars draagt het organisatieteam Art Promotion Tuteleers & Tuteleers bij tot het succes van Art Nocturne Knocke. Bij het aanbod bevinden zich heel wat voorwerpen van museale kwaliteit. Om die onbetwistbare kwaliteit te onderlijnen, reikt elke deelnemer aan de kunst- en antiekbeurs op verzoek van de koper een certificaat uit dat de echtheid van de voorwerpen staaft. Ondanks de strenge selectienormen blijft Art Nocturne Knocke op de eerste plaats een koopbeurs die zich richt naar alle lagen van de kunstminnende bevolking, met een grote verscheidenheid van aangeboden voorwerpen. Art Nocturne Knocke brengt meubilair uit Nederland, Engeland, Frankrijk, Italië en Vlaanderen, en dat vanaf de haute epoque tot de periode van de art nouveau en art deco, maar ook het moderne en hedendaagse design krijgt een plaats. Beelden zijn er vanaf de middeleeuwen tot nu, terwijl de aangeboden collecties juwelen, zilver- en glaswerk simpelweg oogverblindend zijn. Wat betreft de schilderkunst, krijgt de kunstliefhebber op de beurs een overzicht van eeuwen, te beginnen met de oude meesters en eindigend met de meesters van nu. Een beeldenwandeling met werk van Clemens Briels kleurt het straatbeeld.

HAVENRONDVAART IN ZEEBRUGGE MET DE RIVER PALACE Op een aangename en ontspannende wijze kennismaken met de haven van Zeebrugge op de passagiersboot "River Palace". Vanuit de Oude Vissershaven vaart u langsheen de Belgische Marinebasis, via de Pierre Vandammesluis, de gasterminal, het windturbinepark en de strekdammen tot aan de Noordzee. U ontdekt het Sterneneiland, waar zeevogels thuis zijn en tegelijk is er de confrontatie met containertrafiek, ferryboten en tal van bedrijvigheid in een wereldhaven ! Duur van de havenrondvaart : 1 u 1/4. Aan boord zijn dranken en snacks te koop. Eigen lunchpakket : verplicht afname van minimum één consumptie per persoon.

24TH AMERICAN STYLE MUSIC FESTIVAL CEREXHE , 25 vrijkaarten te winnen ! Toegangsprijzen : donderdag : € 10, vrijdag : € 5, zaterdag : € 12,5, zondag : € 12,5, donderdag aan het loket : € 25/4 dagen Workshops : Annie Saerens (Vice-Wereldkampioene Country dance in Nashville) Inlichtingen : www.countrycerexhe.be tel. 0477-40.85.67 of 04-343.06.34 Bereikbaarheid : E40 uitrit 36 Blegny–Barchon Wildkamperen op aanvraag naast het festival of op het Provinciaal Domeine van Wegimont, tel. 04-237.24.00. Hotels : F1 – Etap Hotel op 15 min.

1

ART NOCTURNE KNOCKE 34e INTERNATIONALE KUNSTEN ANTIEKBEURS SCHARPOORD KNOKKE , 20 duo-toegangskaarten te winnen ! Wanneer : van zaterdag 8 tot zondag 16 augustus 2009 Dagelijks open van 16 tot 22 uur Zondagen open van 14 tot 20 uur Ladies’day : woensdag 12 augustus Waar : CC Scharpoord, Meerlaan 32, Knokke-Heist Toegang : 10 euro, tot 12 jaar gratis

HAVENRONDVAART TE ZEEBRUGGE

2

, 40 vrije vaarten te winnen ! Afvaarten : Juli : 14 u. en 16 u. Augustus : van 1 tot 20/08 : 11 u., 14 u. en 16 u. van 21 tot 30/08 : 14 u. en 16 u. Oude vissershaven Zeebrugge, J. Brel–Steiger Rederij Euro–Line : tel. 0475-20.94.52 Prijzen : Volwassene : € 9 Kind 3 tot -12 j. : € 6,80 60+ en bewoners Brugge of deelgemeente : € 8,50

3

✁

COUNTDOWN DEELNAMECOUPON

Ja, ik waag mijn kans en stuur deze antwoordkaart op een gele briefkaart naar Countdown, Customers Relations, Sint-Maartenstraat 10, 3000 Leuven of ik mail mijn keuze naar : [email protected] (met vermelding van mijn keuze in de onderwerpregel). NAAM:............................................................... VOORNAAM:................................................. ADRES: .................................................................................................................................. ACLVB-lidnummer: ................................... MIJN KEUZE : ❑ 24TH AMERICAN STYLE MUSIC FESTIVAL CEREXHE ❑ ART NOCTURNE KNOCKE ❑ HAVENRONDVAART TE ZEEBRUGGE

Meer voordelen : ga naar

www.countdown.be

V R I J U I T / J U N I - J U L I

2 0 0 9

OOK VIA E-MAIL

24TH AMERICAN STYLE MUSIC FESTIVAL CEREXHE

29

30 w e r k l o o s h e i d

JEUGD- EN SENIORVAKANTIE Met de zomer in aantocht maken de meesten onder ons vakantieplannen. Maar … niet iedereen kan zomaar 4 weken betaalde vakantie nemen. Ben je als schoolverlater nog maar enkele maanden aan het werk of heb je als 50-plusser het werk hervat, dan heb je waarschijnlijk weinig of geen verlofdagen. Geen nood, misschien voldoe je wel aan de voorwaarden voor jeugd- of seniorvakantie en kan ook jij je vakantie beginnen te plannen. Berekening van het aantal vakantiedagen : principe Het aantal dagen betaalde vakantie hangt af van de arbeidsprestaties in het voorgaande jaar (het vakantiedienstjaar). Wie het hele jaar heeft gewerkt, heeft het volgende jaar (het vakantiejaar) recht op 4 weken betaalde vakantie. Het vakantiegeld hiervoor wordt betaald door de werkgever (bij bedienden) of de Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie (bij arbeiders). Heeft men niet het volledige vakantiedienstjaar gewerkt, dan is er geen volledig recht op betaalde vakantie. Dit is bijvoorbeeld het geval voor pas afgeV R I J U I T / J U N I - J U L I

2 0 0 9

studeerden die hun eerste maanden werken of voor oudere werklozen die na een periode van werkloosheid of invaliditeit terug aan de slag gaan. Om ook hun de kans te geven verlof te nemen, werden de jeugdvakantie en de seniorvakantie in het leven geroepen. Voor de dagen jeugd- of seniorvakantie krijg je geen vakantiegeld, maar een uitkering ten laste van de RVA.

Jeugdvakantie Stel. Je bent afgestudeerd in 2008 en bent op 1 oktober 2008 beginnen te werken. Aangezien je slechts 3 maanden gewerkt hebt, heb je slechts recht op 1 week betaalde vakantie in 2009.

werkloosheid Voldoe je echter aan onderstaande voorwaarden, dan kan het “tekort” aan betaalde vakantie (in ons voorbeeldje 3 weken) aangevuld worden met jeugdvakantiedagen. Voorwaarden Om recht te hebben op jeugdvakantie moet je aan enkele voorwaarden voldoen in het vakantiedienstjaar (dit is het jaar dat voorafgaat aan het jaar waarin je vakantie neemt, dus het jaar waarin je bent afgestudeerd) : 3 op 31 december van het vakantiedienstjaar nog geen 25 jaar zijn; 3 je studies hebben stopgezet; 3 tijdens het jaar waarin je bent afgestudeerd 1 maand ononderbroken gewerkt hebben; de tewerkstelling moet ten minste 70 arbeidsuren of gelijkgestelde uren, zoals ziekte, omvatten. (Opgelet : een tewerkstelling met vakantieregeling openbare dienst telt niet mee.)

Seniorvakantie Een regeling gelijkaardig aan jeugdvakantie is begin 2007 ingevoerd voor de oudere werknemer onder de vorm van seniorvakantie. Voorwaarden Het recht op maximaal 4 weken aanvullende seniorvakantie bestaat indien volgende voorwaarden vervuld zijn : 3 je bent tewerkgesteld met een arbeidsovereenkomst en valt onder toepassing van de vakantieregeling van de privé-sector (het recht op seniorvakantie bestaat niet voor zelfstandigen en overheids- of onderwijspersoneel); 3 je bent op 31 december van het vakantiedienstjaar minstens 50 jaar; 3 je hebt geen recht op de volledige 4 weken betaalde vakantie tijdens het vakantiejaar en dat als gevolg van volledige werkloosheid of invaliditeit in het vakantiedienstjaar.

Uitkering De jeugd- of seniorvakantie-uitkering is een werkloosheidsuitkering ten laste van de RVA, die wordt uitbetaald via je ACLVB-secretariaat. De uitkering bedraagt 65 % van het gemiddeld brutodagloon van de maand waarin je voor het eerst jeugd- of seniorvakantiedagen opneemt. Het bedrag is echter begrensd : de maximumuitkering bedraagt momenteel 48,04 euro per dag. De minimumuitkering is voor het moment : 28,73 euro per dag. Op het bedrag wordt 10,09 % bedrijfsvoorheffing ingehouden.

Formaliteiten De uitkering kan je aanvragen door middel van de formulieren C103. Er bestaan specifieke formulieren voor jeugd- dan wel seniorvakantie. De eerste keer dat je de uitkeringen wil genieten, zal je een exemplaar van het formulier C103JEUGDVAKANTIE-WERKNEMER of C103-SENIORVAKANTIE-WERKNEMER en twee exemplaren van het formulier C103-JEUGDVAKANTIE / SENIORVAKANTIE-WERKGEVER moeten indienen bij je ACLVB-secretariaat.

Neem je de jeugd- of seniorvakantie in verschillende periodes, dan moet je telkens een exemplaar van het formulier C103-JEUGDVAKANTIE-WERKGEVER of C103-SENIORVAKANTIE-WERKGEVER aan je ACLVB-secretariaat bezorgen (ook al neem je slechts 1 dag vakantie). Je werkgever kan er ook voor kiezen de aangifte elektronisch te verrichten. In dat geval zal je enkel het formulier C103-JEUGDVAKANTIE of SENIORVAKANTIE-WERKNEMER moeten indienen op het ogenblik van je eerste aanvraag om uitkeringen. De betaling van de uitkeringen gebeurt na elke vakantieperiode, doch ten vroegste in de maand mei.

31

Opgelet ! Het is geen verplichting jeugd- of seniorvakantie te nemen, maar een recht. Je kan er dus ook voor kiezen geen jeugd- of seniorvakantiedagen op te nemen en gewoon aan het werk te blijven. Jeugdvakantie kan slechts één keer worden toegekend. Dit in tegenstelling tot de seniorvakantie die voor verschillende vakantiejaren kan worden toegekend, mits je telkens voldoet aan de voorwaarden. Jeugd- of seniorvakantiedagen kan je pas opnemen nadat je vakantiedagen ten laste van de werkgever of de vakantiekas zijn opgenomen. Kim DE SCHAMPHELEIRE

TIJDELIJKE WERKHERVATTINGSTOESLAG VOOR 50-PLUSSERS Sinds 1 mei 2009 kunnen werklozen van 50 jaar of ouder die het werk hervatten, recht hebben op de werkhervattingstoeslag; ook indien zij geen 20 jaar beroepsverleden kunnen bewijzen. Tot dusver werd de werkhervattingstoeslag enkel toegekend aan werknemers die 20 jaar beroepsverleden konden aantonen. De werkhervattingstoeslag wordt in dat geval toegekend gedurende de volledige periode van werkhervatting. Voortaan kan de werknemer die minstens 50 jaar oud is, en geen 20 jaar beroepsverleden heeft, in geval van werkhervatting tijdelijk (max. 36 maanden) een toeslag genieten. De tijdelijke werkhervattingstoeslag is degressief en kan enkel toegekend worden bij werkhervatting als loontrekkende of als zelfstandige in hoofdberoep vanaf 1 mei 2009. BEDRAG VAN DE WERKHERVATTINGSTOESLAG MINSTENS 20 JAAR BEROEPSVERLEDEN MINDER DAN 20 JAAR BEROEPSVERLEDEN x x Werkhervattingstoeslag Tijdelijke werkhervattingstoeslag € 182,85 / maand eerste 12 maanden € 182,85 / maand 13e – 24e maand € 121,90 / maand 25e – 36e maand € 60,95 / maand

Meent u in aanmerking te komen voor de werkhervattingstoeslag, raadpleeg dan zo snel mogelijk uw ACLVB-secretariaat om een aanvraag in te dienen ! KDS

Nieuw boek

“GEZONDHEID IS GEEN KOOPWAAR” Recent werd het tweede boek van de hand van Geert Messiaen (secretaris-generaal van de Landsbond van Liberale Mutualiteiten) voorgesteld :“Gezondheid is geen koopwaar. Manifest van een liberaal mutualist.” Dit boek zal iedereen die met de gezondheidszorg in ons land begaan is interesseren. ‘Gezondheid is geen koopwaar’ geeft een overzicht van de Belgische ziekteverzekering in het algemeen en de werking en de standpunten van de Liberale Mutualiteiten. Het vormt één groot pleidooi voor het onvolprezen Belgische systeem van de gezondheidszorg; het geeft tevens de persoonlijke visie van Geert Messiaen op het gezondheidsbeleid in België en Europa. Bovendien toont het aan dat sociaal liberalisme meer dan ooit bestaat in ons land. Het boek is verkrijgbaar in de boekhandel of kan besteld worden via Geert Messiaen, Izegemseaardeweg 198 – 8800 Roeselare. E-mail : [email protected], website : [email protected] 158 blz. – prijs : € 10 – uitgeverij Garant De opbrengst van dit boek wordt integraal geschonken aan de vzw Ondersteuning in Thuiszorg. V R I J U I T / J U N I - J U L I

2 0 0 9

32 e d i t o r i a a l

MET HET STEMPOTLOOD DE CRISIS BESTRIJDEN

N

Na talrijke weken van debatten, folders, programmapunten en het onvermijdelijke moddergooien, was het woord op 7 juni aan de kiezer. De ACLVB verwacht dat de nieuwe regionale regeringen zich volop zullen inzetten om mee een adequaat antwoord te formuleren op de economische crisis. Business as usual is geen optie ! De verwachtingen zijn hooggespannen. Vele partijen, zowel in Vlaanderen, Brussel als Wallonië, beseffen dat het lot van de werknemers nu een absolute prioriteit is. De ACLVB was tevreden dat er in verschillende campagnes goede ideeën tot uiting kwamen. De politiek heeft begrepen dat we jobs kunnen veiligstellen en creëren door te kiezen voor innovatie en duurzame ontwikkeling. Daarbij moet niet enkel geïnvesteerd worden in bedrijven maar ook in mensen, hun opleiding en hun begeleiding. Politici die stemmen wilden behalen, hebben zich moeten afvragen waar hun kiezers precies nood aan hebben. ACLVB hoopt dat zij, eenmaal verkozen, diezelfde denkoefening blijven maken. Het staat als een paal boven water dat werkge-

legenheid en heropleving van de economie nu alle aandacht verdienen. Laten we daarom hopen dat de regering niet verzandt in de discussie rond de staatshervorming maar de handen uit de mouwen steekt. De Liberale Vakbond zal er dan ook op toezien dat nieuwe jobs, degelijke sociale bescherming en een toereikend pensioen hoog op de agenda blijven staan. Zal de nieuwe regionale regering erin slagen onze economie uit het slop te trekken ? Wellicht niet zonder de steun van Europa. Al lijken de Europese verkiezingen voor ons minder van belang, ze spelen een rol die zeker niet onderschat mag worden. Zo werd een maatregel om de arbeidstijden te verlengen, na manifestatie van talrijke Europese vakbonden, in Straatsburg afgekeurd. Europa heeft de bevoegdheid om zich uit te spreken over bijvoorbeeld richtlijnen in verband met het informeren en raadplegen van werknemers, de betaalbaarheid van pensioenstelsels of de toegang tot de gezondheidszorg. Onze stem maakt dus wel degelijk een verschil. De ACLVB heeft voor de verkiezingen alle partijen op hun verantwoordelijkheid gewezen en enkele duidelijke eisen naar voren geschoven. Europa moet bewust meebouwen aan sociale rechtvaardigheid en een sterk economisch beleid uitwerken met hoogstaande sociale bescherming. Het laat geen twijfel dat dit beleid duurzaam en groen zal moeten zijn wanneer we onze toekomst willen veiligstellen. Dit niet alleen om ons milieu te beschermen, maar evenzeer omdat dit geweldige kansen biedt op het vlak van werkgelegenheid. Onze maatschappij zal uiteindelijk toch milieu- en energievriendelijk moeten produceren en leven. Door nu al op de ecologische kar te springen, kunnen we de jobs creëren waar iedereen op zit te wachten. En het mooie van het ecologische verhaal is dat het werk biedt aan zowel hoog- als laaggeschoolden. Bovendien scheppen we, door onze eigen bedrijven en gebouwen te moderniseren, arbeidsplaatsen die niet naar het buitenland over te brengen zijn. We kunnen deze denkpiste realiseren door competente beleidsmakers te kiezen op regionaal en Europees niveau. En de ACLVB houdt al die tijd de vinger aan de pols om samen met de andere sociale partners de politici op hun verantwoordelijkheid te wijzen.

Vr ijuit

Maandblad van de Liberale Vakbond

ACLVB Koning Albertlaan 95 9000 GENT Tel. : 09-222.57.51 E-mail : [email protected] http://www.aclvb.be

V R I J U I T / J U N I - J U L I

Verantwoordelijke Uitgever Jan VERCAMST Koning Albertlaan 95 9000 GENT Coördinatie Sabine SLEGERS

2 0 0 9

Redactie Annick COLPAERT Didier SEGHIN Hugo VAN LANCKER Dimitri VERSTRAETEN E-mail : [email protected]

Verschijnt niet in augustus. Prepress & druk Creative Plus Production & Nevada-Nimifi ISSN 0778-8517

De polyethyleen wikkel van dit magazine is biologisch afbreekbaar en 100 % recycleerbaar.

Jan VERCAMST, Nationaal Voorzitter