n Vpb-plicht voor overheidsbedrijven
Onderwerpen Doel van de wetswijziging Inhoud Wet op de vennootschapsbelasting Waarover wordt vpb betaald? Financiële regelgeving gemeenten Praktijkvoorbeelden Aanpak invoering vpb-plicht Step in Control
Doel van de Wetswijziging Een gelijk speelveld voor private ondernemingen en daarmee concurrerende overheidsondernemingen Zo min mogelijk onderscheid naar de wijze waarop overheidsondernemingen (juridisch) georganiseerd zijn en zo min mogelijk belemmering van samenwerking Geen antimisbruikbepalingen voorzien met betrekking tot uitholling van de winstgrondslag
Inhoud Wet vpb Aandachtspunten bij ondernemersbegrip vpb Er wordt gekeken naar feiten Factor arbeid vaak bij beleggingsachtige activiteiten (zoals vastgoed) niet vanzelfsprekend Duurzaamheid van de activiteit ( dus geen incidentele baten) Deelname economisch verkeer (vaak bij overheidstaken niet aanwezig) Winstoogmerk (winst niet vaststellen o.b.v. BBV) Concurrentie omvat ook potentiële concurrentie Organisatorische verwevenheid
Inhoud Wet vpb Eén aangifte vpb voor één publiekrechtelijk rechtspersoon. Dit geldt voor alle activiteiten waarvoor een onderneming wordt gedreven. Hiervan is sprake wanneer: 1. door een duurzame organisatie van kapitaal en arbeid… 2. wordt deelgenomen aan het economisch verkeer… 3. met het oogmerk winst te behalen of als redelijkerwijs winst te verwachten valt. Indien geen winst, dan moet de vraag gesteld worden of sprake is van (mogelijke) concurrentie
Inhoud Wet vpb Beperken administratieve last Inspecteur nodigt uit tot het doen van aangifte Uitnodiging ontvangen: aangifteplicht Geen onderneming: nihil aangifte Wel een onderneming maar uitsluitend vrijstellingen: wel aangifte, maar geen verplichting opstellen beginbalans Wel een onderneming maar niet uitsluitend vrijstellingen: wel aangifte én verplichting tot opstellen beginbalans. Ook voor
alle overige vrijgestelde activiteiten
Inhoud Wet vpb Sprake van een onderneming dan: Vermogensetikettering Opstellen beginbalans Opstellen fiscale jaarrekening Verzorgen van aangifte Bepalen % vrijgestelde activiteiten
Vrijstellingen Interne activiteiten (artikel 8e, lid 1, letter a, sub 1) Vrijstelling is nodig indien naast interne activiteiten (geen deelname economische verkeer) ook activiteiten voor een derde worden verricht Stelt de activiteiten van een onderneming vrij, die worden verricht voor het lichaam zelf Dus wel een materiële onderneming, waarbij de interne activiteiten dan (als object) worden vrijgesteld
Vrijstellingen (Quasi-)inbesteding (artikel 8e, lid 1, letter a, sub 2) Stelt de activiteiten vrij die worden verricht voor een privaatrechtelijk overheidslichaam van het lichaam (zie artikel 8e, lid 6) = inbesteding Nodig voor activiteiten van het waterschap voor 100%-dochters of volledig door hem beheerste stichtingen Is namelijk wel deelname economisch verkeer en moet dus apart worden vrijgesteld
(Artikel 8f voor activiteiten van 100%-dochters aan privaatrechtelijke overheidslichamen = quasi-inbesteding)
Vrijstellingen DVO voor overheidstaken (artikel 8e, lid 1, letter a, sub 3) Stelt de activiteiten vrij die worden verricht voor een publiekrechtelijke rechtspersoon of voor privaatrechtelijk overheidslichaam Indien de voordelen uit die activiteiten bij dat lichaam onder letter b (overheidstaken) zouden vallen, wanneer dat lichaam deze activiteiten zelf zou hebben verricht
Vrijstellingen Amendement Tweede Kamer Goede formulering DVO Ter beschikking stellen personeel (algemeen, geen overheidstaak).
Vrijstellingen Overheidstaken en publiekrechtelijke bevoegdheid (Artikel 8e, lid 1, letter b)
Veelal geen materiële onderneming geen deelname aan economische verkeer structureel verliesgevend/geen concurrentie Vrijstelling nodig wanneer wel aan alle criteria voor de onderneming wordt voldaan en de overheidstaken of activiteiten op grond van publiekrechtelijke bevoegdheid vrijgesteld moeten worden Geen (uitputtende) lijst van overheidstaken wel brief van 18-12-2014 van Staatssecretaris van Financiën (maar met belangrijk voorbehoud!)
Vrijstellingen Overheidstaken volgens kerstboombrief 18-12-2014 (deel I) Handhaven openbare orde 112-meldkamer Brandbestrijding door brandweer Rampenbestrijding, crisisbeheersing Luchtverkeersleiding Waterbeheer, rioolbeheer Algemene infectieziektebestrijding Drinkwatervoorziening aan huishoudens Ophalen huisvuil door gemeente zelf Opruimen zwerfafval en legen van prullenbakken langs de openbare weg in de gemeente, door de gemeente
Vrijstellingen Overheidstaken volgens kerstboombrief 18-12-2014 (deel II) Afgifte identiteitsbewijzen en rijbewijzen Voltrekken burgerlijke huwelijken Heffen van rijksbelastingen en decentrale belastingen Verlenen en handhaven van vergunningen en ontheffingen Innen marktgelden Activiteiten voor zover de gemeente die voor zichzelf uitvoert, zoals beveiliging, post- en koeriersdiensten, ICT, repro
Let op voorbehoud! Bij de beoordeling van de casus moet, met inachtneming van alle relevante feiten en omstandigheden, bekeken worden of de activiteit aan de omschrijving voldoet
Vrijstellingen Vrijstelling voor publiekrechtelijke rechtspersonen (artikel 8e, lid 1, letter c) en vrijstelling voor privaatrechtelijke overheidslichamen (artikel 8f, lid 1, letter c) Activiteiten verricht in het kader van een samenwerkingsverband tussen publiekrechtelijke rechtspersonen of privaatrechtelijke lichamen worden vrijgesteld. Drie cumulatieve voorwaarden.
Vrijstellingen Drie cumulatieve voorwaarden: 1.
De activiteiten worden verricht voor de deelnemende publiekrechtelijke rechtspersonen of privaatrechtelijke lichamen, of voor privaatrechtelijke overheidslichamen van genoemde publiekrechtelijke rechtspersonen 2. De activiteiten zouden niet vpb-plichtig of vrijgesteld zijn, indien deze verricht zouden worden door de deelnemende lichamen zelf 3. Door de deelnemende lichamen wordt in evenredigheid van de afname aan de kosten van het samenwerkingsverband bijgedragen
Vrijstellingen Activiteiten die aan niet-deelnemers aan het samenwerkingsverband (derden) worden verricht, vallen buiten de vrijstelling Activiteiten die buiten de doelstelling van het samenwerkingsverband vallen, blijven ook buiten de vrijstelling Let dus vooral op met onderlinge dienstverleningsovereenkomsten!
Waarover wordt vpb betaald? Belastingobject: waarover wordt vpb betaald? (H II) Artikel 7 t/m 16: 53 artikelen die gemiddeld bestaan uit 10 onderdelen, bepalen de grondslag waarover vpb wordt geheven, zoals (niet uitputtend):
Wat is belastbaar bedrag en belastbare winst? Hoe bepalen we de winst (verwijzing naar Wet IB)? Wat is aftrekbaar en wat niet? Wat is vrijgesteld? Faciliteiten, zoals fiscale eenheid
Waarover wordt vpb betaald? De openingsbalans op 1-1-2016 Alle activa en passiva gerelateerd aan de ondernemingsactiviteiten Tegen de waarde in het economische verkeer per 1-1-2016, dat kan zijn: taxatiewaarde voortbrengingskosten (kosten in het verleden gemaakt en afgeboekt) waardering van (toekomstige) verplichtingen waardering van schulden met van markttarieven afwijkende rentepercentages richtlijnen of afspraken Belastingdienst (?)
Waarover wordt vpb betaald? Vermogensetikettering (alleen bij beperkte belastingplicht) Ondernemingsvermogen versus privévermogen en zogenaamd keuzevermogen Afhankelijk van de wil van de ondernemer, maar binnen de grenzen der redelijkheid centraal criterium: de functie van het vermogensbestanddeel geen vrije keuze indien vermogensbestanddeel nagenoeg uitsluitend voor onderneming wordt gebruikt
Waarover wordt vpb betaald? Verrekening van verliezen Algemene regel verlies kan 1 jaar worden teruggewenteld (carry back) verlies kan 9 jaar vooruit worden gewenteld (carry forward) houdsterverliezen
Antimisbruik (handel in verlieslichamen)
Waarover wordt vpb betaald? Beperken administratieve last (vervolg 1) Ondernemingstoets betaald parkeren openbare weg Duurzame organisatie kapitaal en arbeid
Ja
Deelname economisch verkeer
Ja
Winst/concurrentie
Ja
Onderneming?
Ja
Vrijstelling?
Ja
Indien vijstelling; welke?
Artikel 8e, lid 1, letter b voor overheidstaken en publiekrechtelijke bevoegdheden
Financiële regelgeving gemeenten Gemeentewet artikel 212 1.
De raad stelt bij verordening de uitgangspunten voor het financiële beleid en voor het financiële beheer vast; 2. De verordening bevat in elk geval: a. regels voor waardering en afschrijving van activa; b. grondslagen voor de berekening van: in rekening te brengen prijzen en voor rechten als bedoeld in artikel 229b c. regels inzake de algemene doelstellingen en de te hanteren richtlijnen en limieten van de financieringsfunctie.
Financiële regelgeving gemeenten Gemeente nu (BBV)
Gemeente straks (vpb)
Afschrijving onroerend goed over het algemeen in 40 jaar tot waarde nihil
Afschrijving onroerend goed tot de waarde in het economisch verkeer
Activeren vanaf € 10.000 (gemiddeld in Nederland gehanteerd bedrag)
Activeren vanaf € 453 voor duurzame gebruiksgoederen
Onderhoud aan gebouwen wordt vaak rechtstreeks verantwoord ten laste van een voorziening
Kosten voor onderhoud moet binnen de exploitatie worden verantwoord
Tarief voor interne kostentoerekening bevat elementen zoals afschrijving gebouw en niet direct aan het product toerekenbare kosten
Alleen de direct toerekenbare kosten mogen ten laste van het resultaat worden gebracht
Inmiddels afgeschreven activa staat niet op de balans
Alle activa en passiva die op een vpbplichtige activiteit betrekking heeft, moet op de balans worden vermeld
Praktijkvoorbeelden Grondexploitatie Gemeente Stedehuys verwerft 10.000 m2 grond in 2016 voor een bedrag van € 50 per m2. Totale kosten verwerving € 500.000. De gemeente maakt zelf de grond bouw- en woonrijp (respectievelijk € 100.000 en € 2.300.000) en verkoopt in 2017 60% van de grond voor € 500,- per m2 Opbrengst: € 3.000.000.
Praktijkvoorbeelden Over welk bedrag betaalt de gemeente vennootschapsbelasting? Gemeente Opbrengst: € 3.000.000 – (€ 500.000 + € 100.000 + € 2.300.000) € 2.900.000 = € 100.000 Te betalen vpb over € 100.000 is € 20.000.
Praktijkvoorbeelden Over welk bedrag betaalt de gemeente vennootschapsbelasting? Belastingdienst Opbrengst: € 3.000.000 – (60% van € 600.000) € 360.000 = € 2.640.000 Te betalen vpb over € 2.640.000 is € 660.000
Praktijkvoorbeelden Over welk bedrag betaalt de gemeente vennootschapsbelasting? Vpb’er Opbrengst € 3.000.000 – (60% van € 2.900.000) € 1.740.000 = € 1.260.000 Te betalen vpb over € 1.260.000 is € 315.000
Praktijkvoorbeelden
Praktijkvoorbeelden
Inhoud Wet vpb Eén aangifte vpb voor één publiekrechtelijk rechtspersoon. Dit geldt voor alle activiteiten waarvoor een onderneming wordt gedreven. Hiervan is sprake wanneer: 1. door een duurzame organisatie van kapitaal en arbeid… 2. wordt deelgenomen aan het economisch verkeer… 3. met het oogmerk winst te behalen of als redelijkerwijs winst te verwachten valt. Indien geen winst, dan moet de vraag gesteld worden of sprake is van (mogelijke) concurrentie
Praktijkvoorbeelden
Grbk.nr Omschrijving grbknr. OmschrijvingKostenSoort 622100 Haven Stedehuys Opbrengst (erf)pacht Opbrengst verhuur kantine Opbrengst haven en liggelden Abonnementen, contributies en vakliteratuur Doorberekende uren havenmeester (inclusief opslag) Doorberekende uren buitendienst (inclusief opslag) Eindtotaal Batig saldo
Lasten € € €
Baten € 105.639,36 € 45.600,00 € 115.435,00 612,50 € -
€ 95.928,00 €
6.445,00
€ 102.985,50 € 266.674,36 € 163.688,86
Praktijkvoorbeelden Vermogensetikettering: Gebouw havenmeester Inrichting gebouw havenmeester Kades Baggerwerkzaamheden Aanlegsteigers Kantine Inrichting kantine Straatwerk toegangswegen Straatwerk overslagterrein et cetera
Aanpak Step in Control Fase 1. inventarisatie vpb-plicht A. Verbonden partijen Structuur bepalen (BV. NV, Stichting, enz) Verhouding met gemeente
B. Vastgoed Inventariseren objecten Ondernemerstoets
C. Grondexploitaties NIEGG (niet in exploitatie genomen gronden) BIE (bouwgrond in exploitatie) Deelnemingen PPS (publiek private samenwerking)
Aanpak Step in Control Fase 2. Voorbereiden en maken van beleidskeuzes A. Benaderen fiscaal resultaat per cluster Vastgoed Grondexploitaties Verstrekte geldleningen Parkeren Gelegenheid geven tot sportbeoefening
B. Uitwerken (fiscale) scenario’s per cluster C. Rapportage (inrichtingsvoorstel) Juridische-, financiële-, verzekeringstechnische- en organisatorische consequenties Grondslagendocument vpb
Aanpak Step in Control Fase 3. Implementeren A. Vooroverleg inspecteur B. Aanpassen administratie Aanpassen financiële verordening Aanpassen AO/IC Inrichten financiële administratie Budgethoudersregeling Documentenbeheer
C. Opstellen beheerplan vpb
Aanpak gemeente Hoe pakt u de invoering van de vpb-plicht voor overheidsbedrijven aan
