1
Vormingsavond huisartsen 05.05.2015
Verwelkoming en voorstelling OPZC Rekem Hoofdarts dr. Rikka Van de Velde
1. OPZC Rekem: de geschiedenis
1.1 Het kasteel doorheen de jaren
Kasteel van het Graafschap Rekem
Groenplaats
1590
Rijkskrankzinnigengesticht
Bedelaarsgesticht
17921974
Militair ziekenhuis
1809
1891
Gesticht voor justitiekinderen
1921
1.2 De huidige campus
Oprichting Psychiatrisch Verzorgingstehuis (PVT)
Eerste steen 20.11.1967
1967
1974
Definitieve verhuis Daalbroekstraat
1991
Opening onthaal & dagbehandeling
20012003
Start bouwproject OPZC & PVT Daalbroekstraat
2004
Verhuis PVT Rado
2006
Opening verblijven
2007
2010
Start bouwproject Gebouw P
1.3 De groei van OPZC Rekem
Psychiatrische zorg in de
Forensisch Medium Risk
thuissituatie
project
KeFor
2000
2007
2009
PVT MIN Antwerpen
PVT Rado
1997
24 bedden
2013
Noolim
1.4 Campus Rekem: ZH en PVT (1) CLUSTER ACUTE ZORG Acute zorg 1 - opname en crisis Acute zorg 2A - resocialisatie Acute zorg 2B - afhankelijkheid - legale middelen Acute zorg 3A - observatie/diagnostiek, angst- en stemmingsstoornissen Acute zorg 3B - persoonlijkheidsstoornissen
CLUSTER OUDERENZORG Ouderenzorg A - organische stoornissen: Korsakov, dementie Ouderenzorg B - functionele stoornissen
8
1.4 Campus Rekem: ZH en PVT (2) CLUSTER LANGDURIGE ZORG Rehabilitatie Dagbehandeling 2 PVT Rekem PVT Mentaal Gehandicapten
CLUSTER FORENSISCHE ZORG Forensische zorg 1 Forensische zorg 2 Forensische zorg 3
9
1.4 Campus Lanaken en Antwerpen CAMPUS LANAKEN – LANGDURIGE ZORG PVT Rado (60 bedden) Dagactiviteitencentrum Locomotief
CAMPUS ANTWERPEN – FORENSISCHE ZORG PVT Min (24 bedden) Dagactiviteitencentrum ‘t Lokaal
10
1.5 Bestuurlijke kenmerken ZH en PVT erkenning Extern verzelfstandigd agentschap (EVA) van de Vlaamse Gemeenschap
Een raad van bestuur en door de minister geregeld via een ondernemingsplan Vlaams Personeelsstatuut (VPS)
1.6 Erkenning Ziekenhuis: 288 bedden* en plaatsen 60 A + 13 a dag + 1 a nacht
1 campus Rekem
109 T (45 forensische T) + 25 T dag 80 Tg *30 T buiten gebruik gesteld (Noolim)
Psychiatrisch Verzorgingstehuis 90 bedden permanent 37 bedden uitdovend 84 bedden forensische
3 campussen Rekem Lanaken Antwerpen
12
1.7 Missie Het
Openbaar
Psychiatrisch
Zorgcentrum
Rekem
is
een
pluralistische en vraaggestuurde organisatie binnen de geestelijke gezondheidszorg in de regio Oost-Limburg, die professionele interdisciplinaire antwoorden biedt op individuele zorgbehoeften, een belangrijke bijdrage levert aan de Vlaamse forensische zorg en een toonaangevende
partner
wil
zijn
in
het
ontwikkelen
van
zorgvernieuwing.
13
1.8 Visie (1) OPZC Rekem wil vanuit zijn pluralistische visie respectvol omgaan met elke patiënt, bewoner en medewerker. De patiënten en bewoners met hun zorgbehoefte staan centraal in een kwaliteitsvolle, betaalbare zorg die gericht is op de re-integratie in de maatschappij. De betrokkenheid van de patiënten, de bewoners en hun omgeving, de samenspraak met familie- en patiëntenorganisaties, en de vrijwilligerswerking zijn essentieel.
Het managementmodel Kwadrant stuurt de globale werking aan. De ambitie om voortdurend te verbeteren wordt ondersteund door het meten van de performantie. We werken interdisciplinair, evidenced based en maken gebruik van het stepped care-principe. We hebben bijzondere aandacht voor empowerment, de continuïteit van de zorg en de deskundigheidsbevordering.
14
1.8 Visie (2) OPZC Rekem levert een belangrijke bijdrage aan de forensische zorg, waarbij het Kenniscentrum voor forensische psychiatrische zorg, KeFor, een cruciale wetenschappelijke rol op zich neemt.
OPZC Rekem wil meewerken om de vermaatschappelijking van de zorg en de extra-muralisering te realiseren via de ontwikkeling van zorgcircuits vanuit netwerken. Door een intensere samenwerking, door afspraken met diverse partners en door specialisatie wil OPZC Rekem de kwaliteit en de toegankelijkheid van de zorg verhogen.
Op die manier wil OPZC Rekem een toonaangevende partner zijn en bijdragen tot de zorgvernieuwing in de Vlaamse geestelijke gezondheidszorg.
15
2. OPZC Rekem in cijfers
2.1 Personeel op 31.12.2014 Totaal
Man
Vrouw
Totaal
163
481
644
Totaal: 555,99 voltijdse equivalenten
17
2.2 Verpleegdagen per cluster ZH 2012-2014
18
2.3 Aantal gedwongen opnames 1991-2014
Jaar
Aantal
2010
144
2011
133
2012
139
2013
146
2014
173
2.4 Verblijfsduur ontslagen patiënten ZH
2012
2013
2014
Verblijfs Aantal duur
%
Aantal
%
Aanta l
%
<7 dagen
89
14,7%
16
16,9%
140
19%
8d – 1m
139
22,9%
156
22,7%
173
23,5%
1-3 maanden
134
22,1%
157
22,9%
180
24,5%
3m – 1 jr
165
27,2%
172
25%
173
23,5%
1 t/m3 jr
65
10,7%
66
9,6%
53
7,2%
> 3 jaren
15
2,5%
20
2,9%
17
2,3%
Totaal
607
100%
687
100%
736
100%
67%
3. Interne evoluties OPZC Rekem
3.1 KeFor Kenniscentrum forensische psychiatrische zorg Opstart: 15 september 2009 Doelstelling Wetenschappelijk onderzoek uitvoeren, initiëren en coördineren Nauwe samenwerking deskundigen en academici binnen- en buitenland
22
4. Netwerken, projecten en samenwerkingsverbanden
4.1 GGZ netwerken 2 GGZ netwerken in Limburg: - NOOLIM - Reling
24
4.2 PSY 107 Naar een betere geestelijke gezondheidszorg door de realisatie van zorgcircuits en zorgnetwerken
www.psy107.be - Goedgekeurd 107-project NOOLIM 107 vanaf 1-1-2013 - Focus op ontwikkelen mobiele teams (2a en 2b) - Doelgroep volwassenen, niet voor kinderen en jongeren en niet voor ouderen - Netwerkcoördinator
25
4.3 Sleutelfuncties art 107 (www.psy107.be) Functie 1
Functie 3
Preventie vroegdetectie en vroeginterventie
Psychosociale rehabilitatie
Functie 2 Behandelingsteams in de Behandelingsteams in de thuisomgeving als alternatief thuisomgeving als alternatief voor een ziekenhuisopname voor een ziekenhuisopname In een subacute of acute toestand
Chronische psychiatrische problemen
Functie 5 Tijdelijke woonvormen met zorg
Functie 4 Intensifiëring van de residentiële behandeling miv urgentie 26
4.4 Samenwerkingsverbanden (1) Beschut Wonen ‘t Veer
-
Eisden
90 plaatsen, 18 woningen waarvan 20 plaatsen forensische
Beschut Wonen M.I.N.
-
Antwerpen
70 plaatsen, uitsluitend forensische patiënten, 8 woningen
Activiteitencentrum Locomotief
-
Lanaken
Activiteitencentrum De Start
-
Genk
Activiteitencentrum ‘t Lokaal
-
Antwerpen
Chronos Gespecialiseerde Trajectbepaling en Begeleiding
27
4.4 Samenwerkingsverbanden (2) Ziekenhuis Oost-Limburg (ZOL)
Mané vzw
Ziekenhuis Maas en Kempen (ZMK)
Menos vzw
Kinderpsychiatrisch Centrum (KPC) Genk
Icuro
Samenwerkingsverband personen met een mentale handicap en psychiatrische problematiek
Vlaamse Vereniging voor Geestelijke Gezondheid Forensisch Psych. Centrum Gent en Antwerpen
SPIL (Provinciaal overlegplatform geestelijke gezondheid) Gevangenis Hasselt
28
Voorstelling opnameprocedure Clustermanager Sabine Buntinx
Gedwongen opname
Vrijwillige opname dringend
Vrijwillige opname gepland (AZ+OZ)
Vrijwillige opname gepland (PZ + PVT)
Geplande opname geïnterneerden
Opnames 2014 binnen AZ en OZ
Medische verblijfsduur (ontslag)
Opname bij Acute zorg 1 Opnamecoördinator Joris Haesevoets
Opnamebeleid Acute zorg 1 Gedwongen opname Vrijwillige opname
Gedwongen opname Gewone procedure Spoedeisende procedure De procureur des Konings wordt telefonisch gecontacteerd door de arts die het verslag maakt en neemt dan een beslissing of de procedure wordt opgestart of niet
Vrijwillige opname Aanmelding kan gebeuren door: Huisarts (telefonisch, via een verwijsbrief) Familie Patiënt zelf …
Dringende opname Niet-dringende opname
Behandelaanbod Acute zorg 1 De zorgeenheid Acute Zorg 1 is een gespecialiseerde psychiatrische zorgeenheid voor gesloten intramurale opname en crisisbehandeling gericht op volwassenen (18-65 jaar) met een acute en/of ernstige psychiatrische problematiek die intensieve observatie en begeleiding nodig hebben. De zorgeenheid beschikt over twee units: Crisisunit (2 opnamekamers + 4 afzonderingsruimtes) Detoxmodule Crisismodule
Opname-unit = uiteindelijke zorgeenheid (20 bedden)
Opname bij Acute zorg 2 Opnamecoördinator Linda Koppen
Doelgroep Acute zorg 2A Voortgezette behandeling van patiënten met een psychotische problematiek al dan niet in combinatie met gebruik van middelen Consolideren van het herwonnen evenwicht + bestendigen Re-integratie in de maatschappij
Op indicatie Re-integratie van patiënten met langdurige of blijvende psychosociale beperking
Behandeldoelstellingen Acute zorg 2A Verlichten psychotische symptomen + psychische en sociale gevolgen Motivatie tot verandering stimuleren en vergroten Ziekte-inzicht vergroten
Zelfstandigheid bevorderen Re-integratie in de maatschappij Aparte woonunit
Doelgroep Acute zorg 2B Volwassen personen met een middelenprobleem
Focus ligt op alcohol- en medicatiemisbruik Exclusiecriteria: Actueel gebruik van illegale drugs
Mensen zonder onderdak Mensen die nood hebben aan een langdurige opname
Behandeldoelstellingen Acute zorg 2B Motiveren naar een leven zonder middelen
Kennis rond verslaving vergroten en leren omgaan met momenten van craving Lichamelijk herstellen en handvaten voor een gezonde levenswijze aanreiken Werken rond individuele doelstellingen Dagstructuur aanbrengen Samenwerking met het netwerk Nazorg installeren
Opnameverloop Acute zorg 2B Kortdurende opnames 8 weken volledige opname Gevolgd door 6 weken dagopname volgens afbouwschema: Week 1 & 2: 4 dagen/week Week 3 & 4: 3 dagen/week Week 5 & 6: 2 dagen/week
Heropname ten vroegste mogelijk na tijdsinterval van 4 weken tussen ontslag en heropname Dagverpleging kan enkel als vervolgtraject op een volledige opname
Opname bij Acute zorg 3 Opnamecoördinator Heidi Moesen
Doelgroep Acute zorg 3 Voor patiënten met een stemmingsstoornis, angststoornis en persoonlijkheidsprobleem Observatie en probleeminventarisatie, diagnosestelling, behandeling en gerichte doorverwijzing voor personen met een stemmings- en angststoornis, die nood hebben aan een intensieve dagbehandeling of een verblijf in een residentiële setting voor personen met een persoonlijkheidsstoornis uit cluster B en nood hebben aan een intensieve dagbehandeling capaciteit van 20 bedden, 20 stoelen
Behandelaanbod Acute zorg 3 (1) Observatiemodule: Observatieperiode van 4 weken
Diagnose- en indicatiestelling hier start de patiënt in wanneer hij/zij wordt opgenomen, zowel in dagbehandeling als bij een residentiële opname
Behandelaanbod Acute zorg 3 (2) Module stemming- en angststoornissen: Verminderen van de stemmingsklachten door Cognitieve interventies in de inzichtgevende groep met o.a. schematherapie, mindfulness Activering in de activerende groep met zorg op maat
Hervalpreventie behandelduur van 3-9 maanden, dit kan zowel residentieel als in dagbehandeling.
Behandelaanbod Acute zorg 3 (3) Module persoonlijkheidsstoornissen: Vanuit de dialectische gedragstherapie (principes van Linehan)
Richten ons vooral op borderlineproblematiek, exclusiecriteria: antisociale persoonlijkheidsstoornis Het trainen van een aantal vaardigheden in groep: Omgaan met intermenselijke relaties Omgaan met emoties Omgaan met crisissen
een behandelingsduur van ongeveer 9 maanden: 3 modules van 3-4 maanden
Dit kan enkel in dagbehandeling, 4 dagen per week
Opname bij Ouderenzorg Opnamecoördinator Sandra Snoekx
Doelgroep Ouderenzorg A Observatie, behandeling en resocialisatie van mensen in de 3e en 4e levensfase (65+) en jongdementerenden/Korsakov jonger is mogelijk Doelgroep: Dementie in combinatie met gedrags- en/of stemmingsstoornissen Syndroom van Korsakov diagnosestelling - detox – ontwenning - observatie (6weken) werkgroep Korsakov
Behandelaanbod Ouderenzorg A Dementie: Behandeling start vanuit de ervaring van de patiënt (geen passieve lijder maar actieve lijder) = persoonsgerichte zorg Reductie van stress (voorkomt gedragsproblemen) groepssignalering
Gelijkwaardigheid
Korsakov: Evenwicht tussen wapenen van de patiënten voor het leven met de tekortkomingen versus het opbouwen van een gezond zelfvertrouwen Directief-empatische behandeling
Uitgebreid therapieaanbod
Opnamebeleid Ouderenzorg A Gemiddelde opnameduur: afhankelijk van hulpvraag/ probleemstelling. Zeer individueel. Voorwaarden voor opname: Psychiatrische hulpvraag Er moet een toekomstperspectief zijn Moet ingeschreven zijn in drie rusthuizen
PZ – geen WZC
Doelgroep Ouderenzorg B Observatie, behandeling en resocialisatie, mensen in de derde en vierde levensfase (+- 65j) Doelgroep: Ouderen met functionele problemen (depressie, afhankelijkheid, psychotische stoornissen, persoonlijkheidsstoornissen)
Behandelaanbod Ouderenzorg B Controle bij ouderen en autonomie
Zelfmanagement van de betrokkene Systeemtherapeutisch Multidisciplinair (gespecialiseerde inbreng)
Functiegerichte Rehabilitatie: maximale vorm van zelfredzaamheid in zelf gekozen omgeving wordt nagestreefd - studio wonen Uitgebreid therapieaanbod
Opnamebeleid Ouderenzorg B Gemiddelde opnameduur: Afhankelijk van problematiek en hulpvraag
Voorwaarden voor opname: Psychiatrische hulpvraag
Intro Langdurige zorg Clustermanager Sabine Buntinx
Opnames naar geslacht
Medische verblijfsduur (%) (ontslag) psychose-gerelateerde afdelingen
Opname bij Rehabilitatie en dagbehandeling 2 Opnamecoördinator Joris Haesevoets
Doelgroep Rehabilitatie (1) Mannelijke cliënten met zeer ernstige en langdurige psychiatrische problematieken. Open Rehabilitatie (13 bedden): Open werking Leergroep: accent ligt op ontwikkeling en instandhouding van bestaande en nieuwe vaardigheden die nodig zijn voor een terugkeer naar de maatschappij of naar een andere leefomgeving vlot te laten verlopen (ontwikkelingstrajecten) Woongroep: accent wordt gelegd op het ondersteunende aspect. Men streeft rust en stabiliteit na d.m.v. het aanbieden van hand-in-handbegeleiding.
Doelgroep Rehabilitatie (2) Gesloten rehabilitatie (10 bedden): Semi-gesloten werking Cliënten met een persisterend storend gedrag geïndividualiseerde begeleiding streven naar een zo hoog mogelijke vorm van kwaliteit van leven (structurerend behandelmilieu)
Doelgroep Dagbehandeling 2 (1) Laagdrempelige zorgeenheid waar dagstructuur, daginvulling, verpleegkundige en medisch-psychiatrische follow-up en ondersteuning worden geboden aan vooral mannelijke patiënten met een chronisch-psychiatrische aandoening Patiënten hebben geen volledige opname (meer) nodig, maar wel een intensievere behandeling dan wat de ambulante sector kan bieden Doel van de behandeling is veelal handhaven van het niveau van functioneren Er wordt gewerkt vanuit de rehabilitatie gedachte
Doelgroep Dagbehandeling 2 (2) Momenteel zijn er 2 groepen binnen dagbehandeling: 1e groep: chronische patiënten met een lang verblijf 2e groep: hierbij staat vermaatschappelijking centraal zodat de eerste groep niet groter wordt (Alle nieuwe patiënten komen in deze groep terecht)
Functies Dagbehandeling 2 (1) Brugfunctie tussen residentieel verblijf en volledig ontslag Ondersteuning en opvolging op verschillende domeinen Dagstructuur en daginvulling, ontmoetingsplaats met een laagdrempelig en veilig karakter Handhaven en/of ontwikkelen in functioneringsniveau, streven naar maximale autonomie en groei Tertiaire preventie: herval en opnames voorkomen
Functies Dagbehandeling 2 (2) Samenwerking en overleg coördinatie: Dagactiviteitencentra Arbeidstrajectbegeleidings- en opleidingsinitiatieven Sociale tewerkstellingsinitiatieven en vrijwilligerswerk Diensten ter ondersteuning in de thuissituatie Netwerken psychiatrische thuiszorg Huisartsen Beschut wonen
Langdurige zorg PVT Maatschappelijk assistant Sabine Bringmans
Psychiatrisch verzorgingstehuis Forensische zorg: forensisch PVT Langdurige zorg: reguliere PVT PVT MG (campus Rekem)
PVT Rekem (campus Rekem) PVT Rado (campus Lanaken)
Opnamebeleid: mensen met psychiatrische problematiek chronisch gestabiliseerd diverse psychopathologieën nood aan begeleiding
kunnen leven in groep niet enkel via ZH, ook rechtstreeks mogelijk
PVT Rekem: 23 bedden Campus Rekem Mensen met nood aan structuur Mensen met nood aan beschermde omgeving
Mensen die open structuur van PVT Rado niet aankunnen
Woonomgeving Goede lichamelijke verzorging Huiselijkheid Grotere betrokkenheid van de familie
Diverse ziektebeelden (incl. Korsakov)
PVT Rado: 60 bedden Rado 1: 20 bedden Rehabilitatiegedachte 5-tal bewoners: woontraject begeleiding Rado 2: 40 bedden Comfortzone en behoud van zelfstandigheid Activerende en stimulerende benadering Individuele gedrag regulerende begeleiding
Ontslagbeleid PVT Van eindstation resocialisatie en integratie in de maatschappij Verjonging PVT publiek
Reoriëntatie naar de maatschappij = op middellange of lange termijn Activiteitencentrum OCMW’s Woon- en zorgcentra Beschut wonen …
Psychopathologie PVT Hoofddiagnose Schizofrenie (grootste groep) Stoornis middelen (meestal DD) Stemmingsstoornis Persoonlijkheidsstoornis Mensen met zwakbegaafdheid en een bijkomend psychiatrische problematiek
Leeftijd PVT bewoners PVT Rekem: 23 bewoners Jongste: 37 jaar - oudste: 91 jaar Gemiddelde leeftijd: 57 jaar Momenteel 2 vrouwen
PVT Rado 1 Jongste: 25 jaar - oudste: 72 jaar Gemiddelde leeftijd: 53 jaar Momenteel 6 vrouwen
PVT Rado 2 Jongste: 46 jaar - oudste: 80 jaar Gemiddelde leeftijd: 63 jaar Momenteel 11 vrouwen
Verwijzers PVT Voornamelijk eigen ZH
Andere PZ Beschut wonen Psychiatrische thuiszorg
Kan ook familie, huisarts… zijn
Doorstroming en opnames in PVT Doorstroming 2013: 1 BW (Rado 1) en 6 WZC (Rado 2) 2014: Rado 1: 1 naar huis met Noolim Rado 2: 1 WZC, 1 OPZC Rekem, 1 naar huis, 1 zelfstandig wonen met Noolim
2015 (voorlopige stand): 1 WZC, 1 ZOL met doorstroming naar WZC, 1 zelfstandig wonen met Noolim
Opnames (n.a.v. doorstroming en overlijdens) 2014: PVT Rado: 6
Panelgesprek dr. Sara Schutters, dr. Hendrik Verslegers, dr. Ivica Holjevac en dr. Jef De Bie
