Vorm volgt inhoud Regiomaatschap en continuïteit van microbiologische zorg
Thijs Tersmette, arts-microbioloog Regionale maatschap MMI Utrecht
Vorm volgt inhoud • • • •
Vakinhoudelijke ontwikkeling Noodzaak aanwezigheid op locatie Noodzaak regionale samenwerking Rol regiomaatschap
Klinisch takenpakket arts-microbioloog • • • • •
Laboratoriumdiagnostiek infecties Consultatie inzake behandeling Voorkomen ziekenhuisinfecties Voorkomen verspreiding resistente MO Antimicrobial stewardship
Antibiotica-resistentie: een uniek probleem in de zorg • Regel: – Westerse geneeskunde succesverhaal – Steeds meer diagnostische en therapeutische opties – Dominante beleidsdiscussies: financiële schaarste
• Uitzondering: – Toename multi-resistente micro-organismen – Verlies van therapeutische opties
1. Staphylococcus aureus • • • • • •
furunkels (post-operatieve) wondinfecties arthritis lijninfecties endocarditis sepsis
Multi-resistente variant: MRSA= Meticilline-resistant S. aureus
MRSA in Europa
2003
2012 Bron: EARSS EARSS annual report 2003
2. Eschericha coli • • • • • • •
Cystitis Urosepsis Cholangitis Fecale peritonitis Ventilator-associated pneumonie Lijninfecties Neutropene sepsis
Multi-resistente varianten: ESBL/CPE FQ-resistente E. coli Combinaties daarvan
Toename ESBL E.coli
2002
2006 Bron: EARSS rapporten
2012
Ciprofloxacin-resistente E. coli 2012
Bron: EARSS rapport 2012
MRSA- geassocieerde mortaliteit
Infectieziekten-infrastructuur Nederland
Z.O. Europa
in ziekenhuis
buiten ziekenhuis
arts-microbioloog
laboratoriumarts
Lid medische staf
+
-
Consultatieve rol
++
-
Relatie met afdeling infectiepreventie Communicatielijnen
++
-
kort
lang
MM laboratorium Professional
3. Vanco-resistente enterococ (VRE) • • • •
Darmbacterie, gemakkelijk overdraagbaar 95% dragers asymptomatisch Moeilijk te detecteren (5x kweken) Infecties niet goed te behandelen met antibiotica
Gevaarlijke infecties bij: • Hematologische patiënten • ICU patiënten • Dialysepatiënten
VRE in Europa 2012
VRE in Nederland 2013
• Verspreiding van VRE in 15 Nederlandse ziekenhuizen
VRE uitbraak St. Antonius Ziekenhuis 2012-2014 VRE verheffing februari 2012- januari 2014 18 14 12 10 8 6 4 2
3 6 9 12 15 18 21 24 27 30 33 36 39 42 45 48 51 2 5 8 11 14
0 7 10 13 16 19 22 25 28 31 34 37 40 43 46 49 52
nieuwe VRE+ patienten
16
Tijd (weeknummers) week 7 2012 - week 15 2014
vanA1
vanA2
vanB1
Andere kloon
Kengetallen VRE verheffing VRE-verdachte patiënten
5614
VRE-positieve patiënten
242
VRE kweken Afdeling screeningen
>50.000 kweken 2000
Afdeling sluitingen
13
Geschatte kosten
> € 2.000.000
RvB Zorgmanager Medisch manager
Medische staf
Afdeling kwaliteit
Technische dienst
MMI Hoofden verpleging
ICT
Afdeling communicatie
Schoonmaak
Het belang van korte lijnen Overige afdelingen ziekenhuis
Bespreekruimte
100-300m
VRE-lab
10m
20m
Kamer infectiepreventie
15m
Kamers artsenmicrobioloog
Lab Microbiologie
Noodzaak aanwezigheid op locatie • Korte lijnen tussen arts-microbioloog, lab MMI, afdeling Infectiepreventie en ziekenhuis • 7/24 snelle responstijd • MMI heeft impact door goede persoonlijke contacten met alle betrokken partijen
Voordelen regionale samenwerking microbiologie Bedrijfsmatig: • Doelmatigheid door schaalvergroting • Besparing inkoop • Compleet diagnostisch pakket Vakinhoudelijk: • Bundeling expertise • Afstemming infectiepreventiebeleid • Regionaal epidemiologisch overzicht: – Ziekenhuizen – Verpleeghuizen en 1e lijn – GGD
Regionalisering in Duitsland • Sinds 2000 sterk doorgevoerde laboratorium concentratie • Laboratoria uit de ziekenhuizen • Prijzen verrichtingen sterk gedaald ! Maar: • Sterke daling aantal artsen-microbiologen • Verlies infectieziekteninfrastructuur
„Tele-Microbiology“ „Tele-Infection Control“
Bron: Prof. Alex Friedrich
EHEC uitbraak in Duitsland 2011
EHEC-Ausbruch in Norddeutschland
>3922 cases (bloody diarrea) >800 HUS 51 patients died
?
Gekweekte EHEC D = 1200 NL= 700
Frank et al. 2011 N Engl J Med
Bron: Prof. Alex Friedrich
Kosten laboratoriumdiagnostiek 2010
BBP= bruto binnenlandsproduct; GZB= gezondheidszorgbudget
Diagned 2012
Alternatieve organisatie: Regionale netwerkvorming • Schaalvergroting door vorming virtuele regionale laboratorium-organisatie • Bundeling expertise • Laboratoria op maat binnen de ziekenhuizen • Flexibele centraliseren en decentraliseren van diagnostiek • Versterking infectieziekteninfrastructuur • Behoud brugfunctie arts-microbioloog • Aansturing door regionale maatschap
Groningen
Laboratorium voor Infectieziekten
Groningen
Martini Ziekenhuis
Stadskanaal
Refaja Ziekenhuis
Winschoten
Ommelander Ziekenhuis Groep
Hardenberg
Saxenburgh Groep
Assen
Wilhelmina Ziekenhuis
Emmen
Scheperziekenhuis
Hoogeveen
Bethesda Ziekenhuis
Meppel
Zorgcombinatie Noorderboog
Leeuwarden
Medisch centrum Leeuwarden
Heerenveen
De Tjongerschans
Drachten
Nij Smellinghe
Harderwijk
Ziekenhuis St. Jansdal
Amersfoort
Meander Medisch Centrum
Doetinchem
Slingeland Ziekenhuis
Ede
Ziekenhuis Gelderse Vallei
Velp
Alysis Zorggroep
Almere
Flevoziekenhuis
Amsterdam
Onze Lieve Vrouwe Gasthuis
Amsterdam
Streeklaboratorium GG&GD
Nieuwegein
St. Antoniusziekenhuis
Utrecht
St. Antoniusziekenhuis
Utrecht
Diakonessenhuis
Woerden
Zuwe Hofpoort Ziekenhuis
Den Haag
Bronovo Ziekenhuis
Leiden
Diaconessenhuis
Delft
Reinier de Graaf Groep
Gouda
Groene Hart Ziekenhuis
Capelle
IJsselland Ziekenhuis
Schiedam
Vlietland Ziekenhuis
Rotterdam
STAR-MDC
Den Bosch
Jeroen Bosch Ziekenhuis
Oss-Veghel
Bernhoven
Bergen op Zoom
Lievensberg Ziekenhuis
Breda
Amphia Ziekenhuis
Roosendaal
Franciscus Ziekenhuis
Tilburg
St. Elisabeth Ziekenhuis
Roermond
Laurentius Ziekenhuis
Regionale mts MMI Utrecht
Voordelen regionale maatschap • Maten volwaardig staflid in eigen ziekenhuizen • Eén regionaal team: – Gedeeld commitment aan regionale doelstellingen – Maximaliseren interne gunfactor
• Gedeelde verantwoordelijkheid voor patiënt
Gerealiseerde regiowinst MMI • • • • • • •
Regionale inkoopcontracten Regionale investeringen Subspecialisatie Opleidingsinfrastructuur Regionaal infectiepreventiebeleid Bijstand uit de regio bij piekbelastingen Detachering medewerkers over en weer
Voorwaarden voor succes • Goede persoonlijke relaties • Gedeelde doelstellingen • Investeren in interne organisatie: – Regionale opleidingsmomenten – Wekelijkse vergaderingen operationeel – Maandelijkse avondvergadering strategisch – Jaarlijkse heidag – Regionale symposia/ kerstborrels
• Zoeken naar win-win met ziekenhuizen
Maatschap MMI Utrecht 25 jaar
“Als het niet goed is voor de patiënt, en je er zelf geen lol in hebt, moet je er niet aan beginnen”
2014 en verder…
