Voorwoord. Boskoop, 19 mei Was getekend. A.A.G. van der Reijken directeur-bestuurder Trifolium Woondiensten Boskoop

Jaarverslag 2014

Voorwoord Voor u liggen het volkshuisvestingsverslag en de jaarrekening over 2014, samen het jaarverslag. Hierin legt stichting Trifolium Woondiensten Boskoop verantwoording af over het beleid, de activiteiten en de prestaties ten aanzien van de taken die in het Besluit Beheer Sociale Huursector (BBSH) aan de toegelaten instelling zijn opgedragen. De “verklaring van het bestuur” ten aanzien van het leveren van een bijdrage aan de volkshuisvesting in Boskoop en het uitsluitend werkzaam zijn op het gebied van de volkshuisvesting vindt u op de pagina’s 22 en 51 van dit verslag. De jaarrekening is gecontroleerd en van een goedkeurende verklaring voorzien door BDO Audit & Assurance BV. Vervolgens is het jaarverslag door de Raad van Commissarissen goedgekeurd in de vergadering van 19 mei 2015 en door de directeurbestuurder op diezelfde datum vastgesteld. Wij spreken dank en waardering uit voor diegenen die hebben bijgedragen aan en hebben geparticipeerd in onze activiteiten in 2014. Wij hopen dat u met belangstelling kennis zult nemen van de activiteiten in het verslagjaar en onze voornemens voor de toekomst. Boskoop, 19 mei 2015

Was getekend. A.A.G. van der Reijken directeur-bestuurder Trifolium Woondiensten Boskoop

Trifolium Woondiensten Boskoop

5

Inhoudsopgave 2014

Inhoudsopgave: _Toc414601505

A. 1. 2.

Verslag van het bestuur ........................................................................ 8 Algemeen ................................................................................................ 8 Interne Organisatie ................................................................................. 17

B.

Verklaring van het bestuur ................................................................. 22

C. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

Volkshuisvestingsverslag .................................................................... 23 Het 1e prestatieveld: Het bij voorrang passend huisvesten van de primaire doelgroep .............................................................................................. 23 Het 2e prestatieveld: Het kwalitatief in stand houden van het woningbezit...... 30 Het 3e prestatieveld: Het betrekken van huurders bij beheer en beleid .......... 36 Het 4e prestatieveld: Het waarborgen van de financiële continuïteit ............... 39 Het 5e prestatieveld: De leefbaarheid ........................................................ 43 Het 6e prestatieveld: Wonen en zorg .......................................................... 45 Uitsluitend werkzaam in het belang van de volkshuisvesting......................... 47

D. 10.

Verslag van de Raad van Commissarissen........................................... 48 Algemeen .............................................................................................. 48

E.

Verklaring van de Raad van Commissarissen ...................................... 61

Kencijfers .................................................................................................... 62

Jaarrekening Balans per 31 december 2014 Winst- en verliesrekening over het boekjaar 2014 Kasstroomoverzicht volgens de indirecte methode Grondslagen voor balanswaardering en resultaatbepaling Toelichting op de balans Niet in de balans opgenomen verplichtingen Toelichting op de winsten verliesrekening Toelichting accountantskosten Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen (WNT) Accountantsverklaring

66 68 69 70 75 85 86 90 91 93


6

Algemene gegevens 2014

Algemene gegevens Statutaire naam Adres Gemeente Telefoon Fax E-mail Internet

: : : : : : :

Stichting Trifolium Woondiensten Boskoop Zijde 27, 2771 EJ Boskoop 0172 - 210005 0172 - 217994 [email protected] www.trifolium.nl

Toelating Datum en nummer van het Koninklijk Besluit, waarbij de instelling is toegelaten: 16 november 1979, nummer 36. Statuten Datum laatste Ministerieel goedgekeurde statutenwijziging: 27 maart 2012. Registratie De stichting is geregistreerd onder het nummer 41174137 bij de Kamer van Koophandel Rijnland. Branchevereniging/Sectorinstituut Trifolium Woondiensten Boskoop is:  lid van Aedes, vereniging van Woningcorporaties; lidnummer: 100860.  ingeschreven in het Nationaal Register Volkshuisvesting onder nummer 15982.  aangesloten bij het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Lidnummer: L0927. Statutair werkgebied: Gemeente Alphen aan den Rijn.

blz. 1


7

Volkshuisvestingsverslag 2014



A.

Verslag van het bestuur

1.

Algemeen

1.1.

Korte omschrijving van het jaar

8


Politiek: Misschien dat in de toekomst 2014 wel wordt gezien als het jaar van de grote ommezwaai in de volkshuisvesting. Als het jaar van de parlementaire enquête. Als het jaar waarin de politiek opnieuw veel heeft gediscussieerd over de grenzen van het werkdomein waarbinnen woningcorporaties mogen opereren. En als het jaar waarin tijdens de parlementaire enquête de corporatiesector opnieuw elke dag in het nieuws stond, helaas meestal negatief. Weer ging het over speculatie met derivaten, nietcompetente bestuurders die uit de bocht vlogen met megalomane projecten (of zichzelf in de watten legden) en over de enorme bedragen die daarmee gemoeid waren. Het woord Novelle liep als een rode draad door heel 2014 heen. Achter deze poëtische naam schuilt een aanvulling op de Herzieningswet. Die Herzieningswet leidt uiteindelijk tot een nieuwe Woningwet. In de nieuwe Woningwet worden de regels vastgelegd waaraan de woningcorporaties zich moeten houden: welke inkomenscategorie mogen zij bedienen, in welk geografisch gebied Presentatie rapport enquêtecommissie mogen zij actief zijn, mogen zij woningen bouwen boven de sociale huurgrens etc. De minister heeft gewacht met het uitbrengen van de definitieve Novelle tot de enquêtecommissie haar rapport had uitgebracht. De aanbevelingen van de commissie zijn uiteindelijk niet allemaal (ongewijzigd) overgenomen in de Novelle. Als voorbeeld: de commissie stelde dat corporaties in geen enkel geval woningen mochten bouwen met een huurprijs boven de sociale huurgrens. Aedes, vereniging van woningcorporaties, ageerde scherp tegen die stelling met als voornaamste argument dat in dat geval de wijkherstructurering zou stagneren. De politiek had oor voor het argument van Aedes: in de Novelle mogen corporaties zich (onder strenge voorwaarden) wel bezig houden met het segment boven de sociale huurgrens. Er is nog een aantal voorbeelden waarbij de aanbevelingen van de parlementaire enquêtecommissie niet één op één zijn overgenomen in de Novelle, maar na politieke discussie zijn aangepast. In het najaar van 2014 heeft de Tweede Kamer de Novelle (en daarmee de nieuwe Woningwet) unaniem aangenomen. In het voorjaar van 2015 buigt de Eerste Kamer zich er over. De unanieme besluitvorming in de Tweede Kamer schept niet de verwachting dat de behandeling in de Eerste Kamer veel discussie zal opleveren. Veel details uit de nieuwe Woningwet worden vastgelegd in een later uit te brengen


9


Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB). Daarover wordt meer geschreven in hoofdstuk 1.2. Ondernemingsplan: In de zomer van 2014 heeft Trifolium haar nieuwe ondernemingsplan uitgebracht. Daarin laat Trifolium zien waar ze voor staat, met welke ontwikkelingen ze te maken heeft en wat de plannen zijn voor de komende jaren. Er worden strategische doelen genoemd, vertaald naar zo concreet mogelijke resultaten. De titel “Vooruit naar de basis” laat al zien dat Trifolium beseft dat er een ander tijdperk voor de corporatiesector aanbreekt. De corporatie concentreert zich op de basis en is daar goed in! Het ondernemingsplan is tot stand gekomen na een uitgebreide consultatieronde met de stakeholders. De vraag aan de stakeholders was: “wat wilt u dat Trifolium voor u of voor uw werk kan betekenen”? De opmerkingen en de wensen zijn zo veel als mogelijk verwerkt in het definitieve plan. Woningmarkt: Voorzichtig kan worden gesteld dat het dieptepunt in de woningmarkt voorbij is. De verkoopprijzen stijgen weer licht en de verkooptijd neemt langzaam af. Trifolium merkt dat ook: de in het verslagjaar verkochte woningen werden sneller dan voorgaande jaren verkocht. Blijkbaar is de politieke duidelijkheid over de aftrekbaarheid van de (momenteel lage) hypotheekrente reden dat kopers minder aarzelen. De hypotheekbanken aarzelen nog wel: er worden veel eisen gesteld en waarborgen ingebouwd bij de verstrekking van een hypotheek. Bovendien berekenen de banken forse marges. De huidige lage basisrente komt helaas niet helemaal ten goede van de klanten. De in de Novelle opgenomen verruiming van de inkomensgrenzen bij Woningen worden sneller verkocht de toewijzing van sociale woningen moet een verder positief effect hebben op de woningmarkt. Toch is het aantal woningmutaties bij Trifolium fors gedaald ten opzichte van de voorgaande jaren. Huurverhoging: In 2014 zijn, net zoals in 2013, de huurprijzen van sociale huurwoningen verhoogd volgens het systeem van inkomensafhankelijke huurverhoging. De huurverhoging is gebaseerd op het inflatiepercentage van 2013 (2,5%). Voor iedere inkomenscategorie wordt dit percentage verhoogd met 1,5%. Daarnaast geldt er een inkomensafhankelijke toeslag van 0,5% voor middeninkomens tussen € 34.086 en € 43.602, en een toeslag van 2,5% voor inkomens boven € 43.602. Trifolium heeft gedeeltelijk gebruik gemaakt Ook middeninkomens krijgen de laagste huurvan de inkomensafhankelijke toeslagen. De verhoging middeninkomens hebben een “standaard” verhoging gekregen van 4% in plaats van 4,5%. Daarnaast hebben alle bewoners met een huishoudinkomen tot 110% van de bijstandsnorm een eenmalige tegemoetkoming gekregen van € 50.


10


De argumentatie voor de lagere huurverhoging voor de middeninkomens is ten opzichte van 2013 ongewijzigd: de categorie middeninkomens heeft geen alternatief voor een andere woning. Ze verdienen te weinig om een particuliere woning te kunnen huren, laat staan om een woning te kunnen kopen. De tegemoetkoming van € 50 aan bewoners met een huishoudinkomen tot 110% van de bijstandsnorm is een bijdrage aan de betaalbaarheid van de huur voor deze categorie. Trifolium beseft dat met twee jaar achtereen een huurverhoging van 4% per jaar het besteedbaar inkomen van deze categorie fors is gedaald. Huurdersvereniging SAVAH was van mening dat de toegepaste korting en de tegemoetkomingen onvoldoende waren en vroeg met name ook aandacht voor de hogere inkomenscategorie. Dit verzoek is niet gehonoreerd. De algemene politieke mening is (ongewijzigd) dat iemand met een dergelijk inkomen eigenlijk de sociale huurwoning moet verlaten en voor eigen huisvesting moet zorgen op de particuliere woningmarkt. Inmiddels is bekend dat, in tegenstelling tot eerder aangekondigd, ook in 2015 het systeem van inkomensafhankelijke huurverhoging wordt gehanteerd. De introductie van het systeem van huursombenadering is met een jaar uitgesteld. Collega-corporaties: In 2014 is de overeenkomst die Trifolium had afgesloten met Woonpartners MiddenHolland over het beheer van de 24 woningen van Woonpartners aan de Parklaan in Boskoop, beëindigd. Woonpartners was niet tevreden over de kwaliteit van de diensten die Trifolium in het kader van die overeenkomst leverde. Daarna is, ook in goed overleg en op initiatief van Trifolium, ook de samenwerkingsovereenkomst beëindigd. Die overeenkomst gold alleen nog voor de realisatie van de sociale huurwoningen in Waterrijk-west, die pas over een aantal jaren op het programma staat. De corporaties hebben afgesproken in de praktijk bij de realisatie van die woningen kennis en ervaringen uit te wisselen. In Alphen aan den Rijn zijn nog vier andere corporaties actief: behalve de al genoemde Woonpartners Midden-Holland, zijn dat wonenCentraal, Habeko Wonen en Portaal. De bestuurders van deze in totaal 5 corporaties hebben regelmatig collegiaal overleg met elkaar. Investeringen in nieuwbouw: Trifolium heeft voorgaande jaren een aanzienlijk aantal nieuwbouwwoningen opgeleverd. In 2014 was er sprake van een adempauze. Nog slechts over twee projecten zijn daadwerkelijk met de gemeente prestatieafspraken gemaakt: de realisatie van 16 appartementen in Torenpad-oost, en over de realisatie van 36 huurwoningen in Waterrijk-west. Maar Trifolium is ook met de gemeente in gesprek over de realisatie van huurwoningen op de locatie van de voormalige basisschool aan de Klaverblad. Bovendien zullen er diverse projecten (sloop/nieuwbouw) voortkomen uit de actualisatie van het strategisch voorraadbeleid.  Torenpad-oost: 16 appartementen Tussen de Enterij en het gemeentekantoor aan de Babsloot wordt een project van ongeveer 100 woningen ontwikkeld, variërend van appartementen tot vrijstaande woningen. Het project is de afgelopen jaren ernstig vertraagd door het faillissement van de ontwikkelaar. Inmiddels heeft een andere ontwikkelaar het project weer gestart. Momenteel is al een aantal blokken eengezinswoningen verkocht en gerealiseerd. In 2014 heeft Trifolium de gesprekken met de ontwikkelaar over de bouw van 16 appartementen vrijwel afgerond. Er is helaas geen overeenkomst bereikt


11


over de bouw van 7 eengezinswoningen. In het voorjaar van 2015 zal met de bouw worden van de appartementen worden gestart. De ontwikkelaar is met Woonpartners Midden-Holland in gesprek over de bouw van nog eens 16 appartementen.

16 appartementen Torenpad-oost

 Waterrijk-west: 24 eengezinswoningen en 48 appartementen In deze nieuwbouwwijk worden in totaal ruim 440 woningen gebouwd. Trifolium en Woonpartners Midden-Holland bouwen in deze wijk elk 12 grondgebonden woningen en 24 appartementen. Door de crisis op de woningmarkt van de afgelopen jaren is de realisatie van de nieuwbouwwijk vertraagd. Trifolium heeft de daadwerkelijke bouw van de woningen gepland in 2018/2019.

24 appartementen Waterrijk-west

 Voormalige schoollocaties Klaverblad Op de locatie Klaverblad is in 2014 een voormalige lagere school gesloopt. De locatie ligt te midden van bestaande huurwoningen. Trifolium overlegt met de gemeente over de realisatie van eengezinswoningen op deze locatie.


12


 (Voormalige) schoollocatie Mendelweg Op deze locatie verliest een lagere school in de zomer van 2015 zijn functie. De school verhuist naar een nieuw schoolgebouw in Waterrijk-west. Trifolium heeft het eerste gesprek gevoerd met een ontwikkelaar over nieuw te bouwen woningen. Ook deze locatie ligt nabij bestaande huurwoningen.  Overige complexen waarbij Trifolium betrokken is c.q. gaat worden: Torenpad-west en –midden, Azalealaan en Centrum-zuid In de toekomst worden ook de locaties Torenpad-west, Torenpad-midden, Azalealaan en Centrum-zuid ontwikkeld. Alle locaties liggen binnen de rode contouren. De planontwikkeling van al deze projecten bevindt zich nog in een pril stadium zodat over aantal woningen en planningen nog weinig kan worden gezegd. Deze projecten zijn dermate onzeker dat ze nog niet zijn opgenomen in het meerjarenperspectief van Trifolium.  Grondpositie Zuidkade kavel Groenendijk In 2006 heeft Trifolium in gezamenlijk onverdeeld eigendom deze kavel met een ontwikkelaar aangekocht. De kwekerijen rondom deze kavel zijn in handen van andere projectontwikkelaars en corporaties. Op dit gebied is tot nu toe nog geen woningbouw gepland. Omdat deze woningbouw in de nabije toekomst ook niet valt te verwachten, en de grond terug verkopen of ruilen tegen een andere bouwkavel ook in 2014 niet is gelukt, is in december 2014 met de gemeente overlegd over de mogelijkheden de kavel aan te wenden als “zonneweide”. De bedoeling is een partij te vinden die tegen eigen winst en risico de kavel inricht met PV-cellen waarmee elektriciteit wordt opgewekt. Trifolium investeert daarin niet zelf, maar wenst een jaarlijkse vergoeding voor het gebruik van de kavel. De PV-cellen als tijdelijk “groen” gebruik van toekomstige bouwgrond gemeente heeft haar medewerking bij dit project toegezegd. Als dit “groene” gebruik van deze grondpositie een feit is, zal het ministerie naar verwachting ook geen opmerkingen meer maken over een toekomstige overschrijding van de maximale termijn van 10 jaar die gesteld is op het strategisch bezit van grond. Temeer omdat de grond na een financiële afboeking in het recente verleden voor een laag bedrag in de boeken staat.  In 2014 zijn geen grondaankopen in het kader van het verwerven van strategische grondposities gedaan. Investeringen in Strategisch voorraadbeleid Behalve nieuwbouwplannen heeft Trifolium natuurlijk ook plannen met haar bestaande woningvoorraad. De bestaande woningen moeten “up-to-date” worden gehouden zodat ze ook in de toekomst blijven voldoen aan de eisen die de toekomstige bewoner er aan stelt, eisen op het gebied van veiligheid, isolatie (energiebesparing), ruimte en uitstraling. Bovendien moet worden bepaald hoeveel (en welke) woningen binnen het bereik van de primaire doelgroep moeten blijven en welke woningen beschikbaar komen voor woningzoekenden met een hoger inkomen of kunnen worden gesloopt en vervangen door nieuwbouw.


13


Trifolium werkt hard aan een herijking van dit Strategisch Voorraadbeleid. In 2015 wordt dit afgerond, waarbij in dit laatste document ook aandacht zal worden geschonken aan de laatste ontwikkelingen. Bijvoorbeeld het aantal benodigde niet-DAEB woningen en verplichting uit de nieuwe Woningwet om woningen zodanig toe te wijzen, dat er een logische relatie is tussen de huurprijs en het inkomen van de woningzoekende.  Renovatie seniorenflat Mendelweg In 2014 is de grootschalige renovatie van 35 woningen van de seniorenflat aan de Mendelweg afgerond. Er kan rustig worden gesteld dat er sprake is van nieuwbouwwoningen. De woningen zijn helemaal gestript (eigenlijk bleef alleen het casco over), er is een stuk van 2,5 meter voorgebouwd en daarna zijn de woningen weer opnieuw ingedeeld en voorzien van nieuwe installaties, keukens en sanitair. De woningen zijn weer helemaal up-to-date en zullen over tientallen jaren nog steeds voldoen aan de vraag van woningzoekenden. De woningen zijn inmiddels allemaal verhuurd. De renovatie heeft plaatsgevonden onder de tijdelijke btwvoordeelregeling voor arbeid op de bouwplaats.

Nieuwbouwniveau: 35 seniorenwoningen Mendelweg

In dit jaarverslag wordt op verschillende plaatsen nader op deze nieuwbouwprojecten en projecten uit het Strategisch Voorraadbeleid ingegaan. 1.2.

Relatie tussen de corporatiesector / Trifolium en de overheid

Rijksoverheid Op de eerste pagina’s van dit volkshuisvestingsverslag is al geschreven over de Novelle, de aanvulling op de Herzieningswet van de Woningwet. In die nieuwe Woningwet worden de nieuwe verhoudingen vastgelegd tussen landelijke overheid, gemeente, huurdersvereniging en corporaties. Hoewel invoering pas in 2015 is voorzien, is het toch gewenst in dit jaarverslag 2014 alvast aandacht te schenken aan de veranderingen die komen. Zover nu bekend zal de nieuwe Woningwet per 1 juli 2015 worden ingevoerd. Corporaties krijgen dan tot 1 januari 2017 de tijd om zich op de nieuwe spelregels voor


14


te bereiden en hun splitsingsvoorstel voor DAEB- en niet-DAEB woningen door huurdersvereniging, gemeente en ministerie goed te laten keuren en de splitsing daadwerkelijk uit te voeren. Hierbij is onder bepaalde voorwaarden de mogelijkheid gebruik te maken van een administratieve vrijstelling. Als een corporatie geen gebruik maakt van de administratieve vrijstelling, dient te worden gekozen voor een administratieve of juridische splitsing. Inmiddels heeft de minister de Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) uitgebracht waarin veel spelregels van de Novelle nader worden ingevuld. Zonder in details te treden of compleet te willen zijn, zijn de belangrijkste wijzigingen uit de nieuwe Woningwet de volgende:  De gehanteerde inkomensgrenzen voor toewijzing van woningen tot de sociale huurgrenzen worden verruimd.  Daartegenover staat dat corporaties “passend” moeten toewijzen om een groeiend beroep op de huurtoeslag te voorkomen.  Het wordt mogelijk met tijdelijke huurcontracten te werken.  In 2016 vervangt een systeem van huursombenadering het systeem van Inkomensafhankelijke Huurverhoging.  Het werkgebied van corporaties wordt geregionaliseerd.  De activiteiten op het gebied van maatschappelijk vastgoed worden ingeperkt.  De activiteiten op het gebied van leefbaarheid worden ingeperkt.  De activiteiten buiten het sociale werkterrein (niet-DAEB) worden ingeperkt.  De rol van de gemeente bij de Prestatieafspraken wordt verstevigd.  De rol van de huurdersvereniging in het beleid van de corporatie wordt verstevigd.  Het intern en extern toezicht op de corporatiesector wordt verstevigd. Trifolium bereid zich terdege voor op deze wijzigingen en gaat hiermee in 2015 hard aan de slag! Gemeentelijke overheid In het eerste jaar van de gemeentelijke herindeling van Boskoop, Rijnwoude en Alphen aan den Rijn heeft op regelmatige basis ambtelijk en bestuurlijk overleg plaatsgevonden. In februari hebben Trifolium, Habeko Wonen en wonenCentraal zich gepresenteerd aan de leden van het College van Burgemeester en Wethouders en van de gemeenteraad. Deze korte introductie in de volkshuisvesting werd door de aanwezigen op prijs gesteld. Daarna hebben burgemeester en wethouders en de bestuurders van de corporaties nader met elkaar kennis gemaakt. Deze bijeenkomst kan worden beschouwd als opmaat naar de nieuwe Prestatieafspraken die van kracht worden per 1 januari 2016. Bij het opstellen van die nieuwe Prestatieafspraken zal rekening worden gehouden met de nieuwe Woningwet. Zo worden voor de eerste keer ook de huurdersverenigingen er bij betrokken. Zij hebben volgens de nieuwe Woningwet instemmingsrecht over deze afspraken. Maar omdat alle vigerende afspraken met de corporaties per eind 2014 eindigden, is eerst overeengekomen dat die afspraken voor de periode van één jaar werden verlengd. Maar zoals al gezegd, er is ook op ambtelijk niveau regelmatig overlegd. Belangrijkste onderwerp van gesprek was hierbij de overstap van Trifolium naar het woningruimteverdelingssysteem van de regio Holland-Rijnland.


15


Trifolium gaat per 1 juli 2015 haar woningen via dit verdeelsysteem toewijzen. De lang gebruikte woonbon in het plaatselijke weekblad verdwijnt. Daarvoor in de plaats komt een geautomatiseerd systeem via internet. Het grote verschil tussen beide systemen is dat woningzoekenden in Boskoop zich niet hoefden te laten inschrijven en in de regio HollandRijnland wel. Om nu te voorkomen dat iedere Boskoopse woningzoekende in het nieuwe systeem onderaan de lijst staat is er een overgangsmaatregel opgesteld en inmiddels bestuurlijk goedgekeurd, waarbij Boskoopse woningzoekenden een fictieve inschrijvingstijd krijgen, alsof men De woonbon verdwijnt al bij Holland-Rijnland stond ingeschreven. Huurdersvereniging SAVAH heeft met de omzettingsmaatregel ingestemd. In 2015 wordt het nieuwe systeem verder geïmplementeerd. 1.3.

Relatie tussen Trifolium Woondiensten Boskoop en andere rechtspersonen of samenwerkingsverbanden

1.3.1. Lidmaatschap Aedes vereniging van woningcorporaties Trifolium Woondiensten Boskoop is lid van Aedes, de branchevereniging van woningcorporaties in Nederland. Aedes is de belangenorganisatie van vrijwel alle corporaties en overlegt namens de leden met de landelijke overheid. Aedes is ook de werkgeversvereniging van de corporatie branche en overlegt met de vakbonden over de CAO. In 2014 heeft Aedes samen met de Vereniging Toezichthouders Woningcorporaties (VTW) een nieuwe Governancecode opgesteld. Deze code bevat normen voor goed bestuur en toezicht, transparantie, externe verantwoording en financiële beheersing bij woningcorporaties. De nieuwe Governancecode wordt in het voorjaar ter besluitvorming aan de ledenvergaderingen van Aedes en VTW voorgelegd. De sterk veranderende volkshuisvesting vroeg om een nieuwe Governancecode. 1.3.2. Lidmaatschap Platform voor Midden -en Kleine Woningcorporaties (MKW) Trifolium is ook lid van het Platform voor Midden- en Kleine Woningcorporaties. Dit platform is enkele jaren geleden opgericht om een fris geluid te laten horen in een tijd van steeds met elkaar fuserende, en daarmee groter en groter wordende woningcorporaties. MKW-corporaties willen zich verder professionaliseren, maar denken dat dit ook kan worden bereikt zonder grootschalige fusies. In het platform wordt op allerlei gebied kennis overgedragen en worden producten uitgewisseld.


16


1.3.3. Mogelijke samenwerking met woningstichting wonenCentraal uit Alphen aan den Rijn en woningbouwvereniging Habeko uit Rijnwoude Deze twee corporaties zijn, samen met Trifolium, in de gemeente Alphen aan den Rijn marktleiders in de sociale woningbouw, elk in zijn eigen kern(en). In het actuele ondernemingsplan van Trifolium staat dat de corporatie eind 2017 een officieel vastgelegde samenwerking heeft met een (of meer) andere corporatie(s). Eind 2014 zijn hiertoe met Habeko Wonen en wonenCentraal de eerste gesprekken gevoerd. WonenCentraal reageerde enthousiast en staat open voor een samenwerking op nader te bepalen terreinen. Habeko Wonen heeft helaas afwijzend gereageerd. In 2015 worden de gesprekken vervolgd. Overigens spreken de drie corporaties elkaar regelmatig over de beleidsmatige zaken en proberen daarbij overeenstemming te vinden. Deze gesprekken zijn volstrekt vrijwillig en de samenwerking is vrijblijvend. 1.3.4. Lidmaatschap Vereniging Woningcorporaties Holland-Rijnland (VWHR) en Vereniging Holland-Rijnland Wonen (HRW) Het is al opgemerkt: de kern Boskoop maakt via de gemeente Alphen aan den Rijn voortaan deel uit van de regio Holland-Rijnland. Alle woningcorporaties in deze regio zijn lid van de Vereniging Woningcorporaties Holland-Rijnland (VWHR). Ook Trifolium zal dit lidmaatschap aangaan. In deze vereniging wordt overlegd over actuele zaken die spelen in de wereld van de volkshuisvesting en wordt op collegiale basis informatie uitgewisseld. Daarnaast wordt Trifolium ook lid van de Vereniging Holland-Rijnland Wonen (HRW). Deze vereniging is uitvoerder van de woonruimteverordening in de regio en opdrachtgever voor Woningnet Holland-Rijnland.


2.

17


Interne Organisatie

De bestuurstaken worden bij Trifolium Woondiensten Boskoop uitgevoerd door een directeur-bestuurder. 2.1.

Samenstelling en honorering van het bestuur

Aad van der Reijken (geboortedatum 12 april 1960) is directeur-bestuurder van Trifolium Woondiensten Boskoop. Hij is sinds september 1990 werkzaam bij een van de rechtsvoorgangers van Trifolium en bekleedt zijn huidige functie vanaf maart 2003 op basis van een arbeidscontract voor onbepaalde tijd. De Raad van Commissarissen heeft destijds hiervoor gekozen ter wille van continuïteit in het bestuur van Trifolium. De Raad van Commissarissen heeft geconstateerd dat Aad van der Reijken onafhankelijk is ten opzichte van alle partijen waarmee Trifolium te maken heeft. De beloning van de directeur-bestuurder is gebaseerd op de Sector brede beloningscode bestuurders woningcorporaties. De “eigenaars” van deze code zijn de Vereniging van Toezichthouders in Woningcorporaties (VTW) en de Nederlandse Vereniging Bestuurders Woningcorporaties (NVBW). Per 1 januari 2013 is het zwaarste regime van de Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen (WNT) van toepassing op de corporatiesector. Bij het zwaarste regime is het mogelijk dat de minister, naast de maximale beloningen, ook een aanvullende staffel opstelt om de beloningen naar zwaarte van de functie te bepalen. In het vorige jaarverslag is geschreven over de bodemprocedures die de NVBW en de VTW hebben gestart tegen de methodiek van de staffel en de hoogte van de bedragen. Deze hebben geresulteerd in een nieuwe staffel die vanaf 1 januari 2014 geldt. In deze staffel is niet alleen het aantal verhuureenheden van de corporatie bepalend voor de hoogte van het salaris van de bestuurder, maar ook (voor een klein gedeelte) het aantal inwoners van de gemeente waarin de corporatie werkzaam is. Ook deze staffel kent een overgangsregeling van 4 jaar en daarna een afbouwperiode van 3 jaar. Trifolium heeft 1.900 woningen in bezit en is werkzaam aan de gemeente Alphen aan den Rijn met ruim 100.000 inwoners. Het bezoldigingsmaximum in 2014 voor Trifolium Woondiensten is € 112.400 (klasse D). Bedragen x € 1 Functie Duur dienstverband in 2014 Omvang dienstverband Gewezen topfunctionaris Dienstbetrekking Bezoldiging Beloning (incl. vakantiegeld) Belastbare onkostenvergoeding Beloning betaalbaar op termijn Totaal bezoldiging Toepasselijk WNT-maximum Motivering Overschrijding: zie

A.A.G. van der Reijken Directeur-bestuurder 1/1 tot en met 31/12 (365 dgn) 1,0 fte Nee Ja 109.799 0 24.062 133.861 112.400 1)

1) Functionaris bekleedt de huidige functie sinds maart 2003. De bezoldigingsafspraak dateert van vóór 6 december 2011. Hierdoor is het overgangsrecht van toepassing.


18


De afdracht van de bijbehorende sociale lasten en de verdeling over werkgever en werknemer zijn gebaseerd op de CAO Woondiensten. De Raad van Commissarissen heeft geen persoonlijke leningen, garanties en dergelijke verstrekt aan de bestuurder. Er is geen uitkering bij beëindiging van het dienstverband overeengekomen. 2.2.

Werkzaamheden directeur-bestuurder

De directeur-bestuurder vergadert elke twee weken met de drie managers van de afdelingen. De meeste bestuursbesluiten worden in deze vergaderingen van het Managementteam genomen. Alle bestuursbesluiten worden vastgelegd in een bestuursbesluitenregister. Dit register wordt in iedere vergadering van de Raad van Commissarissen ter tussentijdse informatie aan de leden van de Raad voorgelegd. De directeur-bestuurder vertegenwoordigt Trifolium bij alle contacten met de gemeente, bij collega-corporaties en bij Aedes vereniging voor woningcorporaties. 2.3.

Werkapparaat

Zoals uit het voorafgaande al blijkt is Trifolium Woondiensten Boskoop georganiseerd volgens een 2-laagsmodel, dat wil zeggen met een Raad van Commissarissen en een directeur-bestuurder. Bij de klachtencommissie kunnen bewoners terecht met hun zaken waarover zij het niet eens worden met de verhuurder. De klachtencommissie adviseert het bestuur vervolgens bij haar besluitvorming in dit soort zaken. In een schema ziet er als volgt uit:

De drie lijnafdelingen worden aangestuurd door drie managers, die de directeurbestuurder ondersteunen bij het vormen van het beleid van de corporatie. De stafafdeling Projecten wordt rechtstreeks aangestuurd door de directeur-bestuurder. De afdeling Wijkbeheer/leefbaarheid wordt aangestuurd door de manager van de afdeling Klanten & Diensten.


19


Ultimo 31 december 2014 werkten er 21 medewerkers bij Trifolium. Acht van hen werken parttime, in totaal 17,8 fte. Twee medewerkers hebben in 2014 Trifolium verlaten wegens pensionering. Zij zijn vervangen door nieuwe collega’s met een contract voor minder arbeidsuren per week. Eén nieuwe collega werkt ook twee dagen per week bij woningcorporatie wonenCentraal. De medewerkers zijn als volgt over de organisatie verdeeld: Afdelingen

Totaal

Aantal personeelsleden per afdeling Formatieplaatsen Verdeling matie

Directie/Staf

Klanten en Diensten Techniek (incl. wijkbeheer) 4 9

21

17,79

for-

3,06 Directeur 1,00 Projectleider

7,50 Manager

Medewerker 1,50 Verhuur

1,00

Financiën Beleid 5

3

4,45

2,78

Manager

1,00 Manager

Opzichter

2,89

2,50

MT-assist. 0,56 Buurtbeheerder 1,00 Huismeester 3,00

en

1,00

Medewerker Financiën 1,78

Adm. 0,56 medewerkster

Aan geen van de personeelsleden zijn persoonlijke leningen, garanties en dergelijke verstrekt. 2.3.1. Stagiairs Trifolium draagt een steentje bij aan de scholing en opleiding van (wellicht) toekomstige medewerkers in de bouwen corporatiesector. Aannemers en bouwbedrijven die voor Trifolium werken worden verplicht gesteld leerlingen en stagiairs van bouwopleidingen in te zetten bij de uitvoering van de werkzaamheden. Maar ook de organisatie zelf laat stagiairs kennis maken met de volkshuisvesting: in het verslagjaar hebben leerlingen van de opleiding MBO Bouwkunde en Sociaal Juridische Dienstverlening stage gelopen op verschillende afdelingen. 2.3.2. Gezondheid Over 2014 luidden de cijfers op het gebied van ziekteverzuim als volgt: Ziekteverzuim in cijfers

2014

2013

2012

2011

2010

Totaal verzuim (in fulltime-dagen)

125

126

216

270

294

Totaal verzuim (in %)

2,7

2,6

4,5

5,6

7,1

Maximale verzuimlengte (in werkdagen van de betreffende medewerker/-ster)

27

98

210

97

130

Gemiddelde verzuimlengte (in fulltime-dagen)

1,8

2,2

3,9

4,6

6,5

In 2014 zijn er geen medewerkers langdurig ziek geweest. Trifolium besteedt veel aandacht aan het voorkomen van frequent en kort verzuim. Het resultaat is er naar: het totaal verzuimpercentage vertoont de laatste jaren een dalende trend.


300

20


Overzicht ziekteverzuim in dagen 294 270

250

216 210

200 150

125

130

126 98

97

Maximale verzuimlengte

100 50

Totaal verzuim

27

0 '14

'13

'12

'11

'10

Drie medewerkers zijn opgeleid tot bedrijfshulpverlener. Zij volgen elk jaar de nodige opleidingen om op dit gebied op de hoogte te blijven. Verzuimbegeleiding De Arbodienst is met name ingehuurd om een zieke medewerker te begeleiden en zo snel mogelijk weer te re-integreren op het werk. Maar ook de werkgever belt regelmatig met de zieke collega. Natuurlijk om te vragen hoe het er mee gaat, maar ook om samen te overleggen wanneer terugkeer te verwachten is en of aangepast werk misschien mogelijk is. Arbeidsgezondheidskundig spreekuur De arbodienst biedt in het overeengekomen dienstverleningscontract een preventief spreekuur waar medewerkers anoniem gebruik van kunnen maken. Preventief Medisch Onderzoek Alle medewerkers zijn in 2014 in de gelegenheid gesteld op vrijwillige basis een preventief medisch onderzoek te laten verrichten. Ruim de helft van de medewerkers heeft van het aanbod gebruik gemaakt. Daarna is in onderling overleg besloten het koekje bij de koffie af te schaffen en daarvoor in de plaats “fruit op de zaak” te introduceren. Het onderzoek heeft het gewenste effect gehad: medewerkers gaan bewuster met hun gezondheid om en dat heeft positief gevolg voor de (blijvende) inzetbaarheid van de collega! 2.3.3. Ondernemingsraad / personeelsoverleg In 2014 hebben de directeur-bestuurder en de ondernemingsraad drie keer met elkaar overlegd. Deze overleggen vinden in goede sfeer plaats. Daarnaast heeft de ondernemingsraad twee keer met de overige personeelsleden een achterbanbijeenkomst georganiseerd. 2.4.

Administratie

De administratie en het samenstellen van de jaarrekening wordt verzorgd door de werkorganisatie. De accountantswerkzaamheden worden over 2014 voor het laatste jaar verricht door BDO Audit & Assurance BV.


21


Met ingang van 2015 worden de accountantswerkzaamheden verricht door Ernst & Young. Om redenen van Governancecode heeft de Raad van Commissarissen besloten een nieuwe accountant te benoemen. De Raad doet dit om een blijvend kritische blik bij deze controlewerkzaamheden te bewerkstelligen. Voor de ondersteuning bij de treasury-activiteiten van Trifolium is een overeenkomst gesloten met Thésor. In een door de Raad van Commissarissen goedgekeurd treasurystatuut is vastgelegd binnen welke grenzen die treasury-activiteiten liggen. 2.5.

Integriteit

Trifolium heeft in alle geledingen van de organisatie een integriteitscode afgesproken. Daarnaast beschikt Trifolium over een klokkenluidersregeling. Beide documenten zijn op de website van Trifolium te vinden en worden in de werkorganisatie van Trifolium “warm” gehouden door ze elk half jaar aan de orde te stellen. In 2014 zijn door de organisatie geen meldingen van schendingen van integriteit ontvangen.


B.

22


Verklaring van het bestuur

Het bijgaande Volkshuisvestingsverslag 2014 alsmede de Jaarrekening 2014 is opgesteld onder verantwoordelijkheid van A.A.G. van der Reijken, directeur-bestuurder van Trifolium Woondiensten Boskoop.

Aldus vastgesteld te Boskoop op 19 mei 2015

Was getekend. A.A.G. van der Reijken directeur-bestuurder Trifolium Woondiensten Boskoop


23


C.

Volkshuisvestingsverslag

3.

Het 1e prestatieveld: Het bij voorrang passend huisvesten van de primaire doelgroep

3.1.

Mutaties in het woningbezit

Trifolium Woondiensten Boskoop bezit op 31 december 2014 totaal 1.900 woningen. Woningen Garages Kantoren Totaal aantal verhuureenheden per 31 december 2014

Overzicht huurklassen woningen 31 december 2014 Huurklasse Aantal Percentage woningen ≤ € 389,05 440 23,1 > € 389,05 - ≤ € 556,82 979 51,5 > € 556,82 - ≤ € 596,75 121 6,4 > € 596,75 - ≤ € 699,48 333 17,6 > € 699,48 27 1,4 Totaal 1.900 100,0

: : : :

1.900 44 6 1.950

% % % % % %

Het verkoopprogramma van Trifolium bestaat uit drie complexen: 48 grote eengezinswoningen (bouwjaar 1973) aan de Elzehout en omliggende straten, 32 kleinere eengezinswoningen (bouwjaar 1925) aan de Tuinstraat en 86 woningen aan de Goudse Rijweg en dwarsstraten (bouwjaar circa 1950). Doordat de verkoopprijzen van deze in totaal 166 te verkopen woningen verschillen, worden verschillende markten bediend. Enkele in het verleden verkochte woningen aan de Goudse Rijweg en dwarsstraten zijn in het verleden onder Koopgarant verkocht en staan uiteraard nog als zodanig in de administratie verwerkt. Wanneer deze woningen weer aan Trifolium te koop worden aan geboden worden de woningen weer zonder nadere voorwaarden verkocht. In 2014 zijn 7 woningen verkocht (2 Elzehout e.o, 4 Goudse Rijweg e.o en 1 aan de Tuinstraat). Per balansdatum staan er geen woningen te koop. De gemiddelde opbrengst was circa € 137.161 per woning en is licht gestegen ten opzichte van 2013: € 136.285. Dit komt doordat in 2014 woningen uit alle segmenten zijn verkocht, in tegenstelling tot 2013 waar alleen

Te koop: Genistastraat 7


24


woningen uit het goedkope segment verkocht zijn. Van de in totaal in de verkoopcomplexen opgenomen 166 woningen zijn er nu in totaal 83 verkocht (21x Tuinstraat, 27x Elzehout e.o. en 34x Goudse Rijweg e.o.). In 2014 zijn geen andere onroerende goederen dan vermeld van derden aangekocht, aan derden verkocht, gesloopt of bezwaard. 3.2.

Het verhuren van het product

3.2.1. Algemeen Trifolium Woondiensten Boskoop verdeelt haar leegkomende woningen op basis van het aanbodmodel. Met dit model worden de leegkomende woningen, om de week, in het plaatselijke weekblad “Gouwe Koerier” geadverteerd en kunnen geïnteresseerden met een woonbon reageren. Ook via de website en op kantoor is het aanbod te vinden. Bij de selectie van kandidaten worden de criteria van de in Boskoop van kracht zijnde huisvestingsverordening gebruikt. Dit wordt medio 2015 veranderd omdat dan de huisvestingsverordening van de gemeente Alphen aan den Rijn van kracht wordt. De nieuwe huisvestingsverordening zal om veel aanpassingen vragen, zoals wijze van aanbieden, andere regelgeving en andere software. 3.2.2. Mutaties In 2014 is van 158 woningen door de huurder de huurovereenkomst opgezegd. De mutatiegraad in 2014 is 8,32% (2013 is 10,12%). De mutatiegraad is lager dan de afgelopen 2 jaar. De landelijke mutatiegraad over 2013 was 8,1% (bron: Corporatie Benchmark Centrum). Onder punt 3.2.3 wordt de verhuring van 191 woningen toegelicht. Het aantal van 191 is niet gelijk aan het aantal mutaties van 158. Het verschil wordt veroorzaakt doordat er 35 gerenoveerde appartementen aan de Mendelweg zijn opgeleverd en verhuurd. Daarnaast stonden er 10 woningen ultimo december 2013 leeg die in 2014 werden verhuurd. Overzicht verhuringen aantal mutaties/opzeggingen 2014 af: verkochte woningen af: woningen te koop af: woningen leeg per 31 dec 2014 bij: opgeleverde renovatie bij: woningen leeg per 31 dec 2013 Totaal verhuringen 2013

158 7 0 5 35 10 191


25


3.2.3. Resultaten van verhuur 2014 In de onderstaande staatjes zijn de in totaal 191 verhuringen verdeeld naar één, twee-, en drie- en meerpersoonshuishoudens, leeftijd en inkomen. Aantal woningen in 2014 verhuurd aan éénpersoonshuishoudens Huurklasse Categorie huishouden

Inkomen

<389,05

>389,05 en >556,82 <=556,82

Totaal

Eenpersoons (art. 2,a HTW) < 65 jaar Eenpersoons (art. 2,a HTW) < 65 jaar Eenpersoonsouderen (art.2,c HSW)  65 jaar Eenpersoonsouderen (art.2,c HTW)  65 jaar Subtotaal

 € 21.600,-

25

20

4

49

 € 21.600,-

7

13

11

31

 € 21.600,-

1

2

9

12

 € 21.600,-

0

0

5

5

33

35

29

97

Aantal woningen in 2014 verhuurd aan tweepersoonshuishoudens Huurklasse Categorie huishouden

Inkomen

<389,05

>389,05 en >556,82 <=556,82

Totaal

Meerpersoons (art. 2,b HTW) < 65 jaar Meerpersoons (art. 2,b HTW) < 65 jaar Meerpersoonsouderen (art.2,d HTW)  65 jaar Meerpersoonsouderen (art.2,d HTW)  65 jaar Subtotaal

 € 29.325,-

0

22

10

32

 € 29.325,-

1

3

1

5

 € 29.400,-

0

1

10

11

 € 29.400,-

0

0

4

4

1

26

25

52


26


Aantal woningen in 2014 verhuurd aan drie- en meerpersoonshuishoudens Huurklasse Categorie huishouden

Inkomen

<389,05

Meerpersoons (art. 2,b HTW) < 65 jaar Meerpersoons (art. 2,b HTW) < 65 jaar Meerpersoonsouderen (art.2,d HTW)  65 jaar Meerpersoonsouderen (art.2,d HTW)  65 jaar Subtotaal

 € 29.325,-

0

22

8

30

 € 29.325,-

0

5

7

12

 € 29.400,-

0

0

0

0

 € 29.400,-

0

0

0

0

0

27

15

42

34

88

69

191

Totalen

>389,05 en >596,75 <=596,75

Totaal aantal acceptaties eenpersoonshuishoudens Totaal aantal acceptaties tweepersoonshuishoudens Totaal aantal acceptaties drie- en meerpersoonshuishoudens Totaal aantal acceptaties 2014

Totaal

: : : :

97 52 42 191*

In 2014 zijn de woningen voor 97,3% toegewezen aan huishoudens met een inkomen onder de € 34.678. Er is een woning verhuurd in het kader van medische urgentie. Ook is er één woning verhuurd aan een huishouden met een hoger inkomen maar die verhuring is buiten beschouwing gelaten i.v.m. een CIZ indicatie (Centrum Indicatiestelling Zorg). * In dit aantal zijn ook 3 verhuringen opgenomen in de niet-DAEB sector.

Mutaties Mutatiegraad Nieuwbouw in exploitatie Verkoop uit exploitatie Sloop uit exploitatie

2014

2013

Advertenties

8,32 0 7 0

10,12 20 7 0

Aantal advertenties Reacties advertenties Gemiddeld aantal reacties per advertentie

2014

2013

174 879 5,05

222 1080 4,87

Er zijn diverse woningen meerdere keren geadverteerd, dit varieert van 2 tot 5 keer. Dit komt tot uiting in het flink gedaalde gemiddelde aantal reacties per woning. Door het hanteren van de wettelijke inkomensgrens van € 34.678 kunnen minder huishoudens reageren op het woningaanbod.


27


3.2.4. Leegstand Trifolium heeft geen structurele leegstandsproblematiek. Maar over 2014 zijn niet alle woningen aansluitend verhuurd. Dit wordt veroorzaakt door meerdere factoren zoals dalende verhuurbaarheid door de gehanteerde inkomensgrenzen maar ook door asbestsanering. Bij verkoop van voormalige huurwoningen komt ook leegstand voor. Maar de koopmarkt trekt wel weer wat aan en de derving daalt. 3.2.5. Woonfraude Trifolium besteedt veel aandacht aan woonfraude. Onder woonfraude wordt verstaan alle vormen van onrechtmatige doorverhuur, onrechtmatig gebruik en overbewoning. Het kan immers niet zo zijn dat in hoofdstuk 3.2.3 van dit jaarverslag uitgebreid verslag wordt gedaan over de correcte toewijzing van huurwoningen, terwijl aan de andere kant de corporatie niet optreedt tegen onrechtmatig gebruik van een woning. Zodra de corporatie signalen krijgt van woonfraude (bijvoorbeeld door eigen personeel in de buitendienst of door opmerkingen van buren) start een onderzoek wat er daadwerkelijk aan de hand is. Er is voor woonfraude niet één standaard oplossing: afhankelijk van de ernst van de situatie wordt de huurder van de woning uitgenodigd voor een stevig gesprek, of via een deurwaarderskantoor benaderd teneinde de huurovereenkomst te ontbinden. Deze ontbinding stuit vaak op juridische problemen. De bewijsvoering is lastig doordat buren vaak niet willen (of durven) getuigen of de rechtbank gegevens niet als bewijsmateriaal accepteert. In 2014 is geen woonfraude geconstateerd. 3.2.6. Servicekosten Trifolium verstrekte in het verslagjaar ook de nodige bijkomende voorzieningen aan grote groepen huurders, zoals glasverzekering, gezamenlijke verlichting, schoonmaakkosten, warmtelevering, waterverbruik, huismeester en groenvoorziening. Al deze zaken werden op kostprijsbasis aan de huurders doorbelast. Men betaalt gedurende het jaar een maandelijks voorschot. Per kalenderjaar wordt een afrekening gemaakt, en wordt er daadwerkelijk geld bij de bewoners nagevorderd of aan hen terugbetaald. 3.2.7. Bijzondere aandachtsgroepen Behalve aan de reguliere woningzoekenden binnen de kern Boskoop, wordt er aandacht besteed aan het huisvesten van bijzondere aandachtsgroepen. We onderscheiden daarbij als bijzondere aandachtsgroepen: 1. asielzoekers en/of statushouders 2. gehandicapten en mensen met psychische problemen 3. senioren 4. dak- en thuislozen 5. urgenten


28


1. Asielzoekers en/of statushouders In 2014 zijn 11 asielzoekers gehuisvest. De huisvesting is pas in oktober 2014 van start gegaan. Boskoop is per 1 januari 2014 bij taakstelling huisvesting asielzoekers van de gemeente Alphen aan de Rijn gevoegd. Het heeft bij de nieuwe gemeente enige tijd in beslag genomen om een nieuw beleid voor de taakstelling voor de drie corporaties te maken. 2. Gehandicapten en mensen met psychische problemen Trifolium verhuurt 19 woningen aan de stichting Philadelphia Voorzieningen. Deze stichting stelt zich ten doel zorg te dragen voor de huisvesting en begeleiding van mensen met een verstandelijke beperking. Zie ook hoofdstuk 8.2. Trifolium verhuurt het kantoor aan de Voorofscheweg 169 aan de stichting Kwintes, een GGZ-organisatie die mensen ondersteunt met langdurige psychische problemen. Kwintes ondersteunt haar Boskoopse cliënten vanuit dit kantoor. Kwintes huurt 10 woningen van Trifolium voor huisvesting van haar cliënten. Met de gemeente is al afgesproken dat dit aantal naar behoefte wordt verhoogd tot 15 woningen. Door het scheiden van wonen en zorg neemt de vraag af en zal het aantal woningen naar verwachting niet boven de 10 komen. 3. Senioren De groep senioren groeit snel. In 2020 zullen in Boskoop 3.200 mensen boven de 65 jaar zijn (bron CBS). In 2014 zijn er 2.500 mensen senioren boven de 65 jaar. Er is al een tekort aan moderne huisvesting voor deze senioren. In de nabije toekomst zal dit tekort alleen maar groter worden. De oplossing zal liggen in het levensloopbestendig bouwen van nieuwe woningen of het renoveren van bestaand bezit. Ook aan dit onderwerp wordt in het 6e prestatieveld “Wonen en Zorg” verder aandacht besteed. 4. Dak- en thuislozen De kern Boskoop kent geen voorziening om dak- en thuislozen (tijdelijk) te huisvesten of een slaapplaats te bieden. In Alphen aan den Rijn bestaat er wel opvang bij stichting De Binnenvest. 5. Urgenten Trifolium Woondiensten heeft de verplichting om mensen die een beroep op de urgentieregeling hebben gedaan met voorrang te huisvesten in een passende woning. In 2014 heeft Trifolium 1 huishouden gehuisvest in het kader van de urgentieregeling, op basis van medische urgentie. 3.2.8. Huurverhoging Voor het vaststellen van de uitgangspunten voor de jaarlijkse huurverhoging 2014 heeft Trifolium Woondiensten met huurdersvereniging SAVAH gesproken over het voorgenomen beleid. Trifolium heeft ook voor 2014 besloten om gebruik te maken van de inkomensafhankelijke huurverhoging maar

Gemiddelde huursomstijging

2014 2013 2012 2011 2010

4,4 4,4 2,3 1,3 1,2

% % % % %


29


alleen voor de huurders met een inkomen boven € 43.602,00. De huurdersvereniging SAVAH is tegen de inkomensafhankelijke huurverhoging. Huurders met een inkomen tot 110% van het bijstandsniveau zijn door Trifolium gecompenseerd. Zij hebben een tegemoetkoming van € 50,00 ontvangen. De keuze om € 50,00 over te maken op het bankrekeningnummer van de huurder is conform het verzoek van SAVAH. Er hebben 195 huurders gebruik van gemaakt. Het huurverhogingspercentage voor de recente nieuwbouwprojecten zoals Boezemlaan en Emmakade zijn afgetopt zodat de huurprijzen niet stijgen boven de maximale huurgrens voor sociale huurwoningen. De huurprijzen van de niet-DAEB-woningen aan de Boezemlaan zijn verhoogd met 3,5%. Wanneer een woning verhuurd wordt aan nieuwe bewoners wordt de huurprijs van de woning tussentijds geharmoniseerd. De harmonisatie vindt plaats in het kader van het Strategisch Voorraadbeleid. 3.2.9. Huurbezwaren In 2014 heeft Trifolium 35 huurbezwaarschriften ontvangen. Het gaat hier om bezwaarschriften tegen het opleggen van de inkomensafhankelijke huurverhoging. Op basis van bewijs is bij 20 huurders het huurverhogingspercentage aangepast. Er waren geen bezwaarschriften op andere gronden. 3.3.

Openingstijden

Al jaren maakt Trifolium buiten kantooruren gebruik van een boodschappendienst. Wanneer bewoners telefonisch contact opnemen met deze dienst, dan meldt de boodschappendienst zich met “De boodschappendienst van Trifolium Woondiensten Boskoop”. De bewoners kunnen hun klachten melden. De boodschappendienst bepaalt vervolgens aan de hand van opgegeven criteria welke klachten met spoed verholpen moeten worden en welke klachten kunnen blijven liggen tot de volgende werkdag. De volgende werkdag wordt de werkorganisatie van Trifolium per e-mail van de opgegeven klachten op de hoogte gesteld.


30


4.

Het 2e prestatieveld: Het kwalitatief in stand houden van het woningbezit

4.1.

Algemeen

De manier waarop Trifolium het planmatig onderhoud handen en voeten geeft is sinds een aantal jaren hetzelfde. Planmatig onderhoud is binnen het totaal van het onderhoud een belangrijk element. Een goede manier van aanbesteden van de planmatige klussen kan, vooral bij een substantieële hoeveelheid werk, een groot prijsvoordeel opleveren. Een ander voordeel is dat de planmatig onderhouden onderdelen van de woningen dezelfde leeftijd hebben, zodat bij de onderhoudscyclus een periode kan worden aangehouden die voor het gehele complex gelijk is. Ook worden, om de bewoner zo min mogelijk overlast te bezorgen, werkzaamheden zoveel mogelijk gecombineerd uitgevoerd, zoals combinaties van badkamer, keuken of toilet, waarbij dan ook bijvoorbeeld het vernieuwen van de meterkast wordt meegenomen. Tevens wordt er naar gestreefd om in de begroting een zo gelijkmatig mogelijk uitgavenpatroon te hebben over de looptijd van de begroting, zodat geen al te grote schommelingen in de kasstromen optreden. De lijn dat de bewoners keuzes kunnen maken bij de uitvoering van een groot onderhoudsproject (al dan niet tegen meerprijs) is ook in 2014 voortgezet. Men kan kiezen uit diverse kleuren, motieven of materialen. In het kantoor van Trifolium is daarvoor een kleine woonwinkel ingericht met diverse tegelplateau’s, een display met kranen en een modelkeuken. Deze voorbeelden van alternatieven worden regelmatig ‘ververst’ zodat de bewoner kan kiezen uit een up-to-date gamma van alternatieve materialen. Deze keuze wordt vervolgens vastgelegd zodat later geen misverstand kan ontstaan over eventuele meerprijzen of uitvoering van het gekozen alternatief. Op deze manier houdt Trifolium zoveel mogelijk rekening met de wensen van de individuele bewoner. Klanttevredenheid staat hierbij hoog in het vaandel. Deze manier van werken wordt dan ook door de bewoners erg op prijs gesteld, want veel bewoners kiezen (voor eigen kosten) een verhoogd toilet, een kunststof aanrechtblad, een luxe (thermostaat)kraan of verhoogde keukenkastjes. Toch vindt er momenteel binnen Trifolium een denkproces plaats om het planmatig onderhoud op een andere leest te schoeien. In het kader van een meer gelijkmatige spreiding van de planmatige kosten wordt overwogen om bepaalde onderdelen van de woning ‘on demand’ te vervangen. Ook de klantgerichtheid wordt hiermee verhoogd: de bewoner bepaalt, binnen zekere kaders, wanneer bijvoorbeeld de badkamer of de keuken vervangen wordt. In de loop van 2015 wordt hierover een beslissing genomen. Deze aktie valt ook binnen de opdracht om op alle onderhoudssoorten te besparen en per 2017 de Aedes benchmark van vergelijkbare corporaties te behalen. 4.2.

Planmatig onderhoud

In 2014 is een besparing behaald op het Planmatig onderhoud ten opzichte van de begroting. Dit is aan een aantal zaken toe te schrijven: het BTW percentage op het arbeidsdeel van de werkzaamheden is gereduceerd gebleven tot 6% en door het na-ijl effect van de crisis worden partijen nog steeds genoodzaakt zeer scherp in te schrijven. Verder is Trifolium zeer kritisch geweest met het schrijven van de bestekken en vervolgens de aanbesteding zodat meerwerk zo goed als voorkomen is. Vaak is, na prijsonderhandelingen, nog een voordeel behaald ten opzichte van de oorspronkelijke offertebedragen van de aannemers. Er zijn geen vertragingen opgetreden en binnen


31


het planmatig onderhoud is dit jaar geen sprake geweest van faillissementen van de geselecteerde aannemers waaraan opdrachten waren gegund. De uitbestede planmatige werkzaamheden zijn over het algemeen binnen de daarvoor gestelde planningen en kosten opgeleverd. Verder is dit jaar veel aandacht besteed aan de kwaliteit van het schilderwerk. Dit heeft er toe geleid dat voor 2015 meerdere offertes opgevraagd gaan worden en er scherper toezicht gehouden zal worden op de kwaliteit van het geleverde product. Dit jaar is daar reeds een begin mee gemaakt en is regelmatig met een externe adviseur overleg geweest over de uitvoering en zijn veel zaken onder garantie hersteld. Ook heeft deze adviseur voor het komende jaar een aantal schilderbestekken geschreven die dienen als basis voor de offertes. Het schilderwerk van de woningen aan de Veldlaan stond in 2014 eveneens op het programma, maar door aanpassingen van de eisen en bouwkundige verbetering die moeten leiden tot een langere houdbaarheid van het schilderwerk, is deze klus opgeschoven naar 2015 en is in het geplande programma gevoegd. Onderstaand is puntsgewijs aangegeven welke (grote of bijzondere) werkzaamheden in 2014 hebben plaatsgevonden: Goudse Rijweg 132-162: in dit deelcomplex aan de Goudse rijweg is een toilet- en doucherenovatie uitgevoerd. Waar dit noodzakelijk was is eveneens de groepenkast vervangen; Goudse Rijweg diverse adressen: de bestaande metselwerk schoorstenen zijn bekleed met een kunststof ommanteling. De diverse kopers in dit complex is gevraagd hieraan mee te doen. Helaas heeft geen enkele koper hiertoe besloten; Azalealaan 2-128: hier zijn de schoorstenen voorzien van kunststof afdekkappen en is voegwerk uitgevoerd; Voorofscheweg 10-64: in dit complex heeft een liftrenovatie plaatsgevonden, waarbij het besturingssysteem is vervangen en de liftcabine gemoderniseerd. Dit is gebeurd in combinatie met de lift aan de Voorofscheweg 1a-13f. In beide (senioren)complexen is een tijdelijke noodlift aangebracht gedurende de werkzaamheden; Voorofscheweg 17-167: hier is een douche- en keukenrenovatie uitgevoerd. Hierbij is door de aannemer een stagiair betrokken;Jac. P. Thijssestraat 1-24: Hier heeft een omvangrijke doucherenovatie plaatsgevonden, waarbij de douches zijn vergroot, de montageplaats van de ketel is veranderd en een kastruimte, indien gewenst, bij de douche is getrokken; Hamwijck 1-44: hier is een oude fietsenberging vervangen voor een prefab berging. Tevens is een aantal oplaadpunten voor elektrische fietsen aangebracht. Bewoners kunnen zo’n oplaadpunt huren; Ereprijs, Ratelaar en Wikke: in dit complex zijn schuurdaken en de bijbehorende betimmeringen vervangen;


32


Emmakade 46-50: hier is een badkamer- en toiletrenovatie uitgevoerd. Ook hier is tegen huurverhoging of eenmalige bijbetaling een toilet op de badkamer aangeboden. Hier is door alle bewoners gebruik van gemaakt; Proeftuin 2-34: hier zijn de douches en toiletten gerenoveerd. Tegen huurverhoging of eigen bijbetaling is een toilet in de badkamer aangeboden. Hier is door een klein aantal bewoners gebruik van gemaakt. Ook bij dit project is een stagiair betrokken geweest; Boomgaard 31-89 en 91-149: beide liften zijn dit jaar onderhanden genomen. Zoals hierboven al vermeld is bij een tweetal grote onderhoudswerken een stagiair van de aannemer ingeschakeld. In de bestekken die Trifolium bij deze werken aan de aannemer heeft verstrekt, werd dit verplicht gesteld. Ook bij de organisatie Trifolium is het afgelopen jaar een (vierdejaars bouwkundige) stagiair actief geweest. 4.3.

Mutatieonderhoud

Bij mutatie worden woningen aangepast aan de eisen die worden gesteld aan de huidige tijd: waar nog (gevel)kachels aanwezig zijn -dit komt nog een enkele keer voorwordt de woning voorzien van een HR-cv-combi-installatie. Waar dubbele beglazing ontbreekt of slechts deels aanwezig is, wordt dit aangebracht of aangevuld met HR++ beglazing. Als laatste wordt, wanneer de ligging van de woning dit mogelijk maakt, een zonneboiler geplaatst. Verder wordt de complete staat van de woning gecontroleerd en waar noodzakelijk in orde gemaakt. Ook worden, als dit op geen enkele manier is in te passen in een komend groot onderhoudsplan, badkamers gemoderniseerd en politiekeurmerk aangebracht. Bij dergelijke grote ingrepen wordt, in overleg met de afdeling Klanten en Diensten, een gewijzigde ingangsdatum van de huur vastgesteld. De huurderving die dit met zich meebrengt wordt dan ten laste van de mutatiekosten geboekt. Bij verandering van de huurprijs ten gevolge van verbetering van met name de energetische kwaliteit wordt dit zodanig met de afdeling K&D gecommuniceerd dat de woning met de nieuwe huurprijs geadverteerd kan worden. Binnen het mutatieonderhoud is dit jaar extra gelet op een juiste boeking van kosten, eventuele kosten voor rekening van vertrekkende huurders etc. Het geraamde bedrag voor het mutatieonderhoud is dan ook dit jaar niet overschreden. 4.4.

Reparatieverzoeken

De dagelijkse reparatieverzoeken worden naar aanleiding van telefonische meldingen verdeeld onder diverse bedrijven. Nieuw dit jaar is dat een aantal kernaannemers geselecteerd is die de werkzaamheden voor Trifolium mogen uitvoeren, via een onderhoudsportaal. In dit onderhoudsportaal kunnen de aannemers ook corresponderen met Trifolium, een plandatum opgeven die ze met de bewoner zijn overeengekomen en het belangrijkst: ook de bonnen die ze afgewerkt hebben, afmelden. Als het systeem eenmaal goed werkt, scheelt dit de medewerkers van Trifolium tijd, doordat zij


33


de gereed gemelde bonnen niet meer in het systeem behoeven te zetten: de aannemer doet dit. Ook is er binnen de corporatie zicht op de voortgang van de werkzaamheden doordat een aannemer de plandatum kan wijzigen, bij bijvoorbeeld een materiaalbestelling die wat langer duurt. De aannemer doet hiervoor binnen het portaal een voorstel en moet dit dan geaccordeerd krijgen door de medewerker van Trifolium. De invoer van en het werken met dit onderhoudsportaal moet enerzijds Trifolium een besparing opleveren, maar anderzijds de klantgerichtheid naar de bewoner toe vergroten. Een vervolg hierop is dat bewoners via een ‘mijn Trifolium’ zelf een onderhoudsverzoek kunnen inbrengen en een voorstel voor planning aan de aannemer kunnen doen. Het streven is om door diverse maatregelen, zoals ook hiervoor omschreven, de onderhoudskosten van Trifolium zodanig in control te krijgen dat deze eind 2017 gelijk zijn of lager zijn dan de Corporatie Benchmark. 4.5.

Strategisch Voorraadbeleid

Trifolium besteedt veel aandacht aan Strategisch Voorraadbeleid (SVB). Hiermee worden alle werkzaamheden bedoeld die worden uitgevoerd aan de bestaande woningvoorraad met als doel ook in de toekomst de verhuurbaarheid van deze woningen op peil te houden en de exploitatietermijn te verlengen. Met name wordt de energieprestatie van de woningen verbeterd. Het integrale plan voor het SVB is gedurende 2014 ontwikkeld aan de hand van een flink aantal factoren als verhuurbaarheid, kwaliteit, huurprijs, peil van de onderhoudskosten etc. en zal medio 2015 worden goedgekeurd. Aan de hand van het SVB zullen dan plannen ontwikkeld worden voor complexen die daarvoor in aanmerking komen. In afwachting van doorgang van het SVB is het uitvoeren van isolerende maatregelen in 2014 ‘on hold’ gezet. Voorzieningen aan de woningen zullen niet meer gratis worden uitgevoerd: bewoners zullen een deel van de besparing van de woonlasten als huurverhoging aangeboden krijgen. Risico is dat de deelnamegraad van de bewoners daalt. Uitdaging is de bewoners zodanig voor te lichten en enthousiast te krijgen voor de plannen dat dit risico verwaarloosbaar wordt.


34


Door veranderingen in de methodiek van opname van de energieprestatie van de woning per 2015 gelden nieuwe criteria voor de energieprestatie. De letters A t/m G zijn voor corporatiewoningen weliswaar bruikbaar op een geprint label voor de huurder, maar het cijfer van de energie-index moet worden gebruikt om het aantal isolatiepunten te bepalen. Eind 2014 is nog een aantal van 500 gereedstaande woningen afgemeld volgens de bestaande methode. Deze labels zijn, ondanks de nieuwe regelgeving, voor de komende 10 jaar geldig. In de begroting voor het SVB zijn ook voorzieningen opgenomen om risico’s voor bewoners te beperken. Een van deze risico’s is het gevaar van brandoverdracht tussen woningen onderling. Deze werkzaamheden zijn in 2014 afgerond. Een tweede risico is de mogelijke aanwezigheid van asbest. Na een vooronderzoek is 2014 een z.g. 10% inventarisatie opgestart. Ruim 1700 woningen vallen binnen de risicogroep. Hiervan zijn ongeveer 180 woningen bezocht. Uit het onderzoek bleek dat waar al asbest werd geconstateerd was de kans op vezelemissie dusdanig klein was dat onmiddellijke sanering niet noodzakelijk was. Een derde aspect is de inbraakveiligheid van de woningen. Alle complexen zijn inmiddels aan de beurt geweest om aan het keurmerk te voldoen. Het gaat dan ook nu meer om de 10 jaarlijkse cyclus van geldigheid van het certificaat en woningen van bewoners die ooit niet hebben meegedaan met complexmatig monteren van veilig hang- en sluitwerk. Verder is besloten om bij herkeuringen de eisen van de Nationale Beveiligings Richtlijn (NBR) te hanteren. Het eisenpakket bij deze richtlijn is iets minder zwaar dan PKVW, maar geeft dezelfde voordelen voor de huurder. Een overzicht van uitgevoerd werk in het kader van SVB: Dijkzicht, Lage Weide en Snijdelwijklaan: hier zijn extra brandcompartimenteringen aangebracht ter plaatse van de elektrische boiler in de leidingschacht achter de badkamer. Ook zijn de veiligheidsvoorzieningen op woningniveau aangepast;


35


Wilhelminalaan portiekflats even nummers: Hier is volgens de 10-jaarscyclus de inbraakbeveiliging op het NBR niveau gebracht; Goudse Rijweg: hier is eveneens volgens de cyclus de inbraakbeveiliging aangepast; Alle adressen waar de beveiliging weer op niveau is gebracht, zijn voorzien van een nieuw certificaat. 4.6.

Kosten van het onderhoud

Trifolium voerde in 2014 voor € 3.358.601 aan onderhoud en woningverbetering uit aan haar woningen: - klachtenonderhoud € 768.817 - mutatieonderhoud € 424.511 - planmatig onderhoud € 2.021.962 - strategisch voorraadbeleid en woningverbetering € 143.311 - af: geactiveerd € -/-343.875 Zodoende komt een bedrag van € 3.014.726 ten laste van de Winst- en Verliesrekening. In dit bedrag zit nog totaal € 120.981 dat is doorberekend aan derden. Dit bedrag wordt in de Winst- en Verliesrekening vermeld onder de Overige opbrengsten.

Totale kosten onderhoud naar soort Klachtenonderhoud

60%

Mutatieonderhoud Planmatig onderhoud Strategisch Voorraadbeleid

4% 13% 23%


36


5.

Het 3e prestatieveld: Het betrekken van huurders bij beheer en beleid

5.1.

Huurdersvertegenwoordiging

In 2014 is huurdersvereniging SAVAH “gerevitaliseerd”. In 2013 heeft de vereniging een moeilijk jaar gekend wegens gezondheidsproblemen van de voorzitter, waarbij ook bleek dat de taken en bevoegdheden van alle bestuursleden van SAVAH te veel bij de voorzitter geconcentreerd waren. De continuïteit van SAVAH en de samenwerking met Trifolium kwam in gevaar. In nauw overleg met het bestuur van SAVAH heeft Trifolium het SAVAH financieel mogelijk gemaakt de Woonbond een zogenaamde “verstevigingsopdracht” te laten uitvoeren. Deze opdracht heeft inmiddels geleid tot een totaal vernieuwd bestuur van SAVAH. Trifolium is blij met dit nieuwe bestuur en heeft vertrouwen in een constructieve samenwerking. Het eerste punt waarover “het nieuwe” SAVAH advies kon uitbrengen was de huurverhoging per 1 juli 2014. SAVAH heeft een negatief advies gegeven over het huurverhogingsbeleid dat elders in dit jaarverslag wordt omschreven. SAVAH stelt zich op het standpunt dat zij de belangen behartigt van alle huurders (dat staat ook letterlijk in haar naam: Samen Actief Voor Alle Huurders) en dus ook die van de huurders met de inkomens boven die van de primaire doelgroep, en heeft Trifolium dringend gevraagd ook deze groep te ontzien met de huurverhoging. Trifolium is van mening dat bewoners met een hoger inkomen een hogere huurverhoging moeten krijgen, juist om de huurverhoging van de lagere en middeninkomens te kunnen ontzien. In overleg is wel afgesproken dat bewoners met een huishoudinkomen tot 110% van de bijstandsnorm een eenmalige tegemoetkoming gekregen van € 50. Daarnaast hebben, net als in 2013, de middeninkomens een “standaard” verhoging gekregen van 4% in plaats van 4,5%. De wijze van samenwerking is vastgelegd in een overeenkomst, waarin staat vermeld op welke beleids- en overlegpunten SAVAH instemmingsrecht heeft, en op welke punten zij adviesrecht heeft. Deze samenwerkingsovereenkomst is op grond van de herziene Wet overleg huurders-verhuurders opgesteld. SAVAH is vaste gast bij diverse bewonersbijeenkomsten. De huurdersvereniging is niet aanwezig bij de reguliere vergaderingen van bewonerscommissies en -groepen. Trifolium is in principe elk jaar te gast op de Algemene Ledenvergadering van SAVAH en geeft daar als vast agendapunt een toelichting op het huurverhogingsbeleid. In de nieuwe Woningwet wordt de rol van de huurdervereniging in het beleid van de corporatie verstevigd. Als voorbeeld: de huurdersvereniging is betrokken (als ondertekenende partij) bij het opstellen van prestatieafspraken met de gemeente. 5.2.

Klachtencommissie

In 2014 heeft de klachtencommissie zes klachten ontvangen. Alle zes klachten zijn gegrond verklaard. Vier klachten betroffen de onderhoudsstaat van de woning; één betrof de afhandeling van vragen van een bewoner, en één betrof een meerwerkfactuur. In alle zes gevallen heeft de directeur-bestuurder het advies van de klachtencommissie onverkort overgenomen. De klachtencommissie heeft over haar handelen in 2014 schriftelijk verslag uitgebracht aan de directeur-bestuurder.


37


De procedure van de klachtencommissie is door Trifolium vastgelegd in een reglement. De leden treden af en worden (her-)benoemd door de directeur-bestuurder volgens een vastgesteld Rooster van Aftreden. De leden van de klachtencommissie ontvangen voor hun werkzaamheden geen vergoeding. De klachtencommissie is als volgt samengesteld: twee leden namens SAVAH, één lid namens Trifolium (vervulling van de secretarisfunctie) en twee onafhankelijke leden. SAVAH heeft het grootste gedeelte van het jaar slechts één lid af kunnen vaardigen. De samenstelling van de klachtencommissie wordt steeds minder werkbaar: met name de rol van de secretaris leidt tot belangenverstrengeling en misverstanden bij de klager. Trifolium bezint zich op een manier om de klachtencommissie meer te professionaliseren, eventueel door aansluiting te zoeken bij een regionaal opererend klachtenorgaan. Dit wordt in 2015 verder onderzocht. 5.3.

Bewonersblad In 2014 is het bewonersblad van Trifolium, de Trifolium Thuis, drie keer verspreid onder alle bewoners en relaties van Trifolium. In Trifolium Thuis staat een mix van lezenswaardige artikelen voor de bewoners. Of het nu gaat om wijzigingen in ons beleid, nieuwbouwprojecten, de meningen van bewoners, groot-onderhoud, alles van belang komt aan de orde. De leesgraad van Thuis is opvallend hoog. Regelmatig geven huurders een compliment over de leuke artikelen. Het schrijfwerk en de interviews wordt uitbesteed aan een communicatiebureau.

Huurdersvereniging SAVAH heeft een vaste kolom in het blad, waarin zij melding maakt aan de bewoners van haar activiteiten. 5.4.

Website

De website van Trifolium wordt steeds meer bekeken en gebruikt. Het best bekeken onderdeel is uiteraard het woningaanbod. Maar mensen zoeken ook steeds vaker contact via de mail. Steeds meer vragen en onderhoudsklachten komen binnen via de digitale postbus. Uiteraard vergt dat ook wat aanpassingen van de werkorganisatie. Dus in plaats van telefoneren of brieven beantwoorden, worden bewoners steeds vaker terug gemaild. Bedrijfsbreed wordt de website actueel gehouden. Iedere afdeling bespreekt elke twee weken of er items zijn die op de website moeten worden geplaatst. Dat leidt tot een actuele en plezierig te lezen website met artikelen over leefbaarheid, onderhoudsprojecten en veranderd beleid. Kijk eens op: www.trifolium.nl.


5.5.

38


Bewonerscommissies

Trifolium kent meerdere vormen van bewonersparticipatie voor verschillende doelen. De meest bekende vorm zijn bewonerscommissies maar daar is weinig animo voor. Daarom heeft Trifolium in 2014 besloten om de laatste bewonerscommissie te ontbinden en alleen nog te werken met bewonersgroepen. In 2014 is ook het idee ontstaan om op een andere manier bewoners te stimuleren om activiteiten voor en met hun medebewoners te organiseren. Het project “Buurtkanjers” zal in 2015 worden uitgerold. Eind 2014 is een eigen logo ontwikkeld. Voor de promotie komen er posters, flyers, een website en Facebookpagina. Buurtkanjers is in het leven geroepen om leefbaarheidsplannen van al onze bewoners mogelijk te maken. Trifolium gaat deze buurtkanjers met raad en daad bijstaan. In een tijdperk waar participatie zeer belangrijk is en nog meer gaat worden vindt Trifolium het een taak om ook onze bewoners daarin mee te krijgen. Trifolium gaat er van uit dat als bewoners elkaar beter leren kennen, zij ook meer bereid zijn om elkaar te helpen. In 2014 zijn er 7 bewonersgroepen actief (39 bewoners). Ook zijn er 5 bewoners die in hun eigen straat activiteiten uitvoeren. Er is voor alle vrijwilligers in november een “dankjewelborrel” georganiseerd en voor de kerst hebben zij een tas met boodschappen ontvangen. Trifolium vindt bewonersparticipatie zeer belangrijk.

Logo Buurtkanjers


39


6.

Het 4e prestatieveld: Het waarborgen van de financiële continuïteit

6.1.

Algemeen

Trifolium wil de lasten voor haar huurders zo laag mogelijk houden. Tevens waakt zij over de belangen van haar toekomstige huurders. Vandaar dat het financiële beleid zodanig is dat niet alleen een gezonde situatie nu wordt nagestreefd, maar dat ook de financiële continuïteit in de toekomst gewaarborgd blijft. Eind 2014 de nieuwe woningwet vastgesteld en heeft minister Blok de Algemene Maatregel van Bestuur bekendgemaakt. Deze moet nog door de Eerste Kamer worden vastgesteld, maar de verwachting is dat dit in maart 2015 gebeurd. De woningwet kan dan per 1 juli 2015 ingaan. 6.2.

Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW)

Trifolium is aangesloten bij het WSW. Dit waarborgfonds treedt op als eerste borg voor de aangetrokken leningen. De gemeente Boskoop fungeert als generieke achtervang voor de betreffende leningen bij het WSW. Trifolium hanteert een minimale solvabiliteitseis van 15% bij waardering op basis van historische kostprijs. Op 31 december 2014 bedraagt de solvabiliteit 27,4% (2013: 19,3%). De operationele kasstroom voor de komende 5 jaar zoals die in de meerjarenbegroting 2015 is opgenomen is positief en voldoende om de aflossingsverplichting te voldoen. Naast bovengenoemde kengetallen kijkt Trifolium ook naar de Interest Coverage Rate (ICR). De ICR geeft aan in hoeverre Trifolium de rentelasten vanuit de exploitatiekasstroom kan voldoen. Het WSW stelt de norm op 1,4. Trifolium vindt deze norm het minimum en hanteert intern een norm van 1,8. Hiermee wordt een buffer gecreëerd. De ICR is 2,3 per 31 december 2014 (2013: 2,0). Het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) heeft in 2014 vastgesteld dat Trifolium Woondiensten onverminderd kredietwaardig is. Het CFV heeft in 2014, aan de hand van de door Trifolium ingestuurde verantwoordingsstukken over 2013 de solvabiliteit per ultimo 2013 positief beoordeeld. Eind 2013 heeft het WSW een nieuw toetsingskader bekend gemaakt. De belangrijkste kengetallen zijn de ICR, DSCR, Loan to Value op basis van bedrijfswaarde, Solvabiliteit op basis van bedrijfswaarde en Dekkingsratio op basis van de WOZ-waarde van het onderpand. Deze kengetallen worden bepaald aan de hand van een gewogen gemiddelde. Naast deze zogenaamde ‘harde controls’, zijn er ook nog ‘zachte controls’. Dit zijn 20 vragen aan de hand waarvan het WSW mede het oordeel bepaalt. 6.3.

Continuïteit

Op basis van de begin 2014 ingestuurde prospectieve informatie beoordeelt het CFV de continuïteit. Hierbij wordt 5 jaar vooruit gekeken. Het Fonds corrigeert hierbij de door de corporatie opgegeven vermogensontwikkeling aan de hand van de door het Fonds vastgestelde uniforme parameters. Zij onderscheidt hierbij 3 risico’s:


40


 marktrisico  macro-economische ontwikkelingen  operationele risico’s Op grond van de ingediende prognosegegevens 2014-2018, concludeert het Fonds dat de voorgenomen activiteiten in financieel opzicht passen bij de vermogenspositie van Trifolium. De sturing van de financiële continuïteit is ingebed in de planningen control cyclus. De beheersing van de administratieve organisatie omvat twee met elkaar verbonden aspecten:  sturen (realiseren van de doelstellingen)  verantwoorden (zichtbaar maken van resultaten) Trifolium hanteert een stelsel van administratieve organisatie en interne beheersing gebaseerd op een grote betrokkenheid van de medewerkers, functiescheiding en fysieke controles. Naast impliciete controles zijn er expliciete controles uitgewerkt in een intern controleplan. Elk kwartaal wordt hierover in het managementteam gerapporteerd. 6.4.

Deelnemingen en beleggingen

Trifolium heeft geen deelnemingen in andere rechtspersonen. Trifolium heeft geen beleggingen en ook geen financiële ondersteuning bij buitenlandse instellingen. Haar tijdelijk overtollige liquide middelen worden overgeboekt op een spaarrekening. Het beheer van deze tijdelijke overtollige financiële middelen, maar ook het aangaan en de aflossing van leningen en het overige financiële beheer is, omgeven met scherpe richtlijnen, vastgelegd in een door de directeur-bestuurder vastgesteld en door de Raad van Commissarissen goedgekeurd intern treasurystatuut dat jaarlijks wordt geevalueerd. 6.5.

Treasury

Het treasury-beheer is uitbesteed aan een adviesbureau. Dit bureau beoordeelt tweemaal per jaar de liquiditeitspositie van Trifolium en komt met transactievoorstellen. Deze voorstellen worden beoordeeld in de treasurycommissie bestaande uit de Directeur-bestuurder, de manager Financiën & Beleid en de adviseur. De directeurbestuurder is door de Raad van Commissarissen gemachtigd om op basis van een transactievoorstel, binnen de kaders van een treasurystatuut en de begroting, besluiten te nemen op het gebied van financierings-, beleggings- en derivatentransacties. Dit treasurystatuut wordt jaarlijks geactualiseerd en door de Raad van Commissarissen geaccordeerd. De gemiddelde gewogen rentevoet voor de langlopende financieringen gedaald is tot een niveau van 3,43% voor 2014 (3,64% in 2013). Trifolium bezit 5 Payers Swaps met een totale hoofdsom van € 18,5 mln. Deze derivaten hebben als doel het renterisico van lopende en toekomstige leningen met een variabele rente vast te zetten. Op 31 december 2014 bedraagt de marktwaarde van de Swaps € 3,4 mln. negatief met een duration van 4,4. Bij de 4 swaps van de ABN-AMRO-bank is geen marktwaardeverrekening afgesproken.


41


Alleen bij de Swap van de Rabobank is afgesproken dat bij een negatieve marktwaarde van € 700.000 om aanvullende zekerheden kan worden gevraagd. De rente moet meer dan 2% dalen wil dit drempelbedrag worden overschreden. Gezien de huidige rentestand zou dit betekenen dat de rente negatief wordt. Daarnaast heeft de Rabobank aangegeven geen gebruik te maken van deze mogelijkheid. In 2013 heeft het CFV de beleidsregels omtrent derivaten verder aangescherpt. Zogenaamde Toezicht Belemmerende Bepalingen in contracten, dit zijn bepalingen die rechtstreeks refereren aan artikel 41 en 43 van het BBSH, zijn niet toegestaan. In het contract met de ABN-AMRO is een dergelijke bepaling opgenomen. Met de ABN-AMRO is contact gezocht om deze bepaling te schrappen. Tot op heden nog zonder gevolg. Ook de collectieve actie van Aedes om deze bepalingen te schrappen is tot op heden nog vruchteloos. Trifolium is begin 2014 toegetreden tot de ISDA. Hiermee is gewaarborgd dat Trifolium voldoet aan de eisen van EMIR m.b.t. verslaglegging/rapportage rondom derivaten. In 2014 is door Trifolium een lening aangetrokken met de volgende modaliteiten:  hoofdsom: € 4.000.000  startdatum: 01-09-2014  einddatum: 01-09-2021  rente: 6-maands Euribor + 0,30% opslag Deze lening is gekoppeld aan een swap, waarmee de rente is gefixeerd op 3,315% + 0,30% opslag. 6.6.

Onrendabele investeringen

In 2014 is voor het project aan Torenpad Oost de onrendabele top, € 841.000, verwerkt. Dit project start begin 2015. 6.7.

Waardering en resultaat 2014

Materiële vaste activa worden gewaardeerd op basis van historische kostprijs. Tevens wordt de bedrijfswaarde van het bezit bepaald. Indien de bedrijfswaarde op complexniveau lager is dan de boekwaarde, wordt door middel van een bijzondere waardevermindering het verschil ten laste van het resultaat gebracht. Een eventuele waardevermeerdering als de bedrijfswaarde hoger is dan de boekwaarde en er in het verleden bij het betreffende complex is afgewaardeerd, wordt weer ten gunste van het resultaat gebracht. Het resultaat 2014 na belastingen bedraagt € 6.647.309 positief. In 2013 was er sprake van een negatief resultaat van € 1.102.944. Dit verschil van € 7,8 miljoen wordt veroorzaakt door:  huuropbrengsten: € 0,76 miljoen;  bijzondere waardeverandering: € 3,4 miljoen;  verhuurdersheffing: -/- € 1,0 miljoen;  belastinglatentie: € 4,6 miljoen.


6.8.

42


Reserves

Het eigen vermogen is door het positieve resultaat toegenomen naar € 19.079.148. Deze reserve heeft uitsluitend tot doel een buffer te zijn voor toekomstige exploitatieverliezen en onrendabele toppen als gevolg van nieuw- en verbouw. Binnen het strategisch voorraadbeleid is de strategie met betrekking tot de toekomstige vastgoedsturing ontwikkeld en vastgelegd. Wel zal deze, evenals het planmatige onderhoud jaarlijks worden bijgesteld. De nieuwbouwplannen en maatregelen om de bestaande woningvoorraad beter te laten aansluiten op de toekomstige vraag maken dat Trifolium een forse investeringsopgave heeft op korte én op langere termijn. 6.9.

Ontwikkeling financiële kengetallen

De kwaliteit van de financiële positie wordt bepaald door de mate waarin de woningcorporatie op korte en lange termijn aan haar financiële verplichtingen kan voldoen (liquiditeit en solvabiliteit) en door de doeltreffendheid waarmee het vermogen wordt aangewend (rentabiliteit). De volgende prognosecijfers zijn ontleend aan de geactualiseerde financiële meerjarenbegroting. Deze cijfers zijn gebaseerd op het huidige beleid, dat vooralsnog in de toekomst ongewijzigd wordt voortgezet. 2014

2015

2016

2017

2018

2.065

2.779

2.393

-1.154

3.305

19.079

15.175

17.568

16.414

19.719

Solvabiliteit (%)

27,4

24,8

28,3

26,2

31,2

Solvabiliteit bedrijfswaarde (%)

54,8

58,5

60,4

59,5

62,4

Interest Coverage Ratio (ICR)

2,30

3,31

3,65

3,94

4,53

Jaarresultaat v belasting (x € 1.000) Eigen vermogen (x € 1.000)

Uit bovenstaande cijfers blijkt dat het eigen vermogen in de komende jaren geleidelijk stijgt. Ondanks de toename van de Verhuurdersheffing. 6.10.

Verbindingen

Trifolium Woondiensten Boskoop is in 2014 geen verbindingen aangegaan met andere rechtspersonen en vennootschappen, noch in bestuurlijke, noch in financiële zin. 6.11.

Vennootschapsbelasting

Door de fiscalisten van BDO is er een voorlopige fiscale eindbalans per 31 december 2014 en een voorlopige fiscale resultatenrekening 2014 opgesteld voor de bepaling van de integrale Vennootschapsbelasting 2014. De verwachting is dat over 2014 de fiscale winst van Trifolium € 2 miljoen bedraagt. Ultimo 2012 is er een fiscaal verlies van ruim € 22 miljoen. Hierdoor is Trifolium over 2014 geen vennootschapsbelasting verschuldigd. De komende jaren wordt het opgebouwde fiscale verlies verrekend met fiscale winsten. Hiervoor is een actieve latentie opgenomen van € 4,6 miljoen. In de jaarrekening is op pagina 89 een nadere toelichting opgenomen.


7.

43


Het 5e prestatieveld: De leefbaarheid

Trifolium zet zich actief in voor leefbaarheid. Drie huismeesters en een coördinator leefbaarheid werken in de woonwijken van Trifolium. Er wordt naast uren ook geld geïnvesteerd in de wijken. Voor Trifolium is het belangrijk dat leefbaarheidsingrepen door bewoners gedragen moeten worden. Er wordt altijd naar gestreefd om bewoners bij hun wijk te betrekken. Zo bepalen de bewoners zelf wat er gebeurt of wat er komt, of dat nu planten, schilderijen of andere zaken zijn. Het motto is daarbij “jullie wonen er en wij niet”. De coördinator leefbaarheid werkt aan de hand van projecten en begeleidt bewonerswerkgroepen. In 2014 is er een nieuw overleg met de gemeente Alphen aan den Rijn opgestart. Zo blijft de samenwerking bij leefbaarheidsprojecten in stand. In 2014 zijn er verschillende projecten en initiatieven van bewoners geweest die door Trifolium zijn ondersteund:  Op de Hamwijck is in samenwerking met de gemeente Alphen aan den Rijn een moestuin gerealiseerd. De opbrengst van de moestuin komt ten goede aan de bewoners. Ook hebben de bewoners een BBQ avond gehad en heeft de bewonersgroep een kerstborrel georganiseerd.  Op de Mendelweg is bij het “nieuwe” seniorencomplex een veld omringd door rozen gecreëerd. Ook is daar een speeltuintje voor de allerkleinsten gemaakt. Trifolium heeft voor alle bewoner een “ontmoet je buren” ochtend gehouden met koffie en vlaai. Deze ochtend was druk bezocht.  Op verzoek van bewoners is bij een portiekflat aan de Wilhelminalaan de voorzijde opgeknapt. Er zijn fietsenrekken en pergola’s geplaats.  De actieve bewonersgroep van de Lage Weide organiseert veel voor hun medebewoners, zo is er een museum-dag geweest, een vossenjacht, BBQ en maandelijkse koffieochtenden. Trifolium ondersteunt deze bewonersgroep met raad en daad.  Op de Elzehout is een groot buurtfeest georganiseerd, er waren zo’n 60 mensen aanwezig. Trifolium heeft een springkussen laten plaatsen.  Op de Mendelweg zijn 2 x per week bewoners actief bezig om de buurt schoon te houden.  Ook aan de Jac. P. Thijssestraat/Linnaeusweg is de werkgroep actief, zij houden de omgeving schoon en organiseren activiteiten voor hun medebewoners. Natuurlijk omvat leefbaarheid veel meer dan alleen het schoonhouden van de omgeving en het organiseren/ondersteunen van activiteiten. Een praatje maken met de bewoners is van belang en daar wordt ook tijd voor genomen. Met name de drie huismeesters kennen veel huurders in hun wijk. Doordat zij ook de schoonmaakwerkzaamheden van het officiële schoonmaakbedrijf hebben overgenomen zijn zij langer in de complexen aanwezig en horen zij wat er speelt. Zo kan er eerder op probleemsituaties worden gereageerd of worden juist problemen voorkomen.


44


In 2015 wordt leefbaarheid nog breder getrokken en wil Trifolium proberen zoveel mogelijk bewoners te activeren voor hun buurt. Hoe dat wordt aangepakt is in hoofdstuk 5.5 te lezen. Sponsoring Trifolium sponsort op verzoek Boskoopse initiatieven. Voorwaarde is dat het initiatief een publiek en sociaal karakter heeft. Ook de vergroting van de naamsbekendheid en het verder uitbouwen van het positieve imago van Trifolium speelt natuurlijk een rol. In 2014 is hiervoor € 780,00 euro uitgegeven. Het Boskoopse Boomkwekerijmuseum, de Boskoopse avond-4daagse en de Historische Vereniging Boskoop hebben een bijdrage van Trifolium ontvangen. Naar aanleiding van de jaarrekening 2013 heeft Trifolium van het Ministerie een brief ontvangen waarin is aangegeven dat deze sponsoring niet is toegestaan. Vrijwilligersinitiatieven In 2014 is in Boskoop vanuit Participe gestart met de Papierwinkel. Dit initiatief wordt geleid door vrijwilligers die mensen helpen met hun papieren, zoals belastingaangifte, aanvragen voor huur- en zorgtoeslag en andere formulieren. De Papierwinkel heeft elke maandagochtend een inloopspreekuur en maakt gebruik van een spreekkamer van Trifolium.


45

8.

Het 6e prestatieveld: Wonen en zorg

8.1.

Senioren


Eerder in dit volkshuisvestingsverslag is al geschreven over een groeiend tekort aan seniorenwoningen. Nederland vergrijst in een snel tempo. Daarom wordt in nieuwbouwcomplexen, maar ook bij renovaties van de bestaande woningvoorraad veel aandacht besteed aan de doelgroep senioren. Er wordt rekening gehouden met rolstoeldraaicirkels, de afwezigheid van drempels en deuren van voldoende breedte. In 2014 is het gerenoveerde seniorencomplex aan de Mendelweg opgeleverd. Deze 35 appartementen zijn vergroot en opnieuw ingedeeld om aan de wensen van de huidige senioren te voldoen. 8.2.

Verstandelijk en/of lichamelijk gehandicapten

Ook op het gebied van de huisvesting van verstandelijk en/of lichamelijk gehandicapten voldoet Trifolium aan haar primaire taakstelling. Per balansdatum verhuurde Trifolium Woondiensten Boskoop 19 woningen aan de Stichting Philadelphia Voorzieningen: 6 appartementen in het complex De Boomgaard I (bestemd voor Kort Verblijf Tehuis) en een complex van 13 appartementen aan de Zijde. 8.3.

Bewoners met psycho-sociale problematiek

Trifolium verhuurt een kantoor aan de Voorofscheweg aan Kwintes, een GGZorganisatie die mensen ondersteunt met langdurige psychische problemen. Kwintes biedt deze mensen informatie en advies, hulp aan huis, beschermd wonen, dagbesteding en bemoeizorg. Kwintes ondersteunt haar Boskoopse cliënten vanuit dit kantoor. Daarnaast huurt Kwintes ook 10 HVAT woningen voor huisvesting van hun cliënten (zie ook hoofdstuk 3.2.8). In 2015 zal met Kwintes overleg plaatsvinden of deze huisvesting op deze wijze nog gecontinueerd moet worden. 8.4.

Zorgnetwerkoverleg

Alle medewerkers van Trifolium met klantcontacten hebben ook een signalerende functie. Wanneer een bewoner vereenzaamt, vervuilt of op een andere manier hulp nodig heeft, meldt Trifolium dit bij Meldpunt ZO (dit staat voor Zorg en Overlast) of op het regionale zorgnetwerkoverleg. Organisaties op het gebied van geestelijke en geneeskundige gezondheidszorg, verslavingszorg, wijkagenten en maatschappelijke werk participeren in dit overleg. Maar ook bij huiselijk geweld of kindermishandeling heeft Trifolium een meldingsplicht. De huurders krijgen in de regel wel bericht dat zij aangemeld zijn en weten dat er een instantie contact met hen gaat opnemen. Dit geldt ook voor dreigende huisuitzetting, de huurder wordt aangemeld en kan hulp krijgen om de financiën weer op orde te krijgen. Maar door het afkalven van de zorg is het duidelijk merkbaar dat er mensen tussen wal en schip vallen. Huurders die geen indicatie van het CIZ (Centrum Indicatiestelling Zorg) krijgen, moeten een beroep doen op de gemeente in het kader van de WMO. Helaas is de hulp dan maar beperkt. Ondanks alle begeleiding en preventiemaatregelen loopt bij een aantal huurders de schuld op. In 2014 zijn er 6 woningen ontruimd.


8.5.

46


Buurtbemiddeling

Ook in Boskoop komen regelmatig burenruzies voor. Burenruzies hebben voor de betrokken bewoners vaak forse impact. Om een burenruzie niet lang te laten duren waardoor deze ontaardt in een niet op te lossen kwestie, maakt Trifolium gebruik van Buurtbemiddeling. Bij Buurtbemiddeling proberen getrainde bemiddelaars de ruziënde partijen weer om de tafel te krijgen om samen een oplossing te vinden voor de overlast of de ruzie. Trifolium betaalt een vast bedrag per jaar voor deze dienst die wordt geleverd door Participe Alphen aan den Rijn. In 2014 zijn er 11 aanmeldingen geweest, waarvan 2 doorliepen vanuit het jaar 2013, deze 2 zijn na telefonische intakegesprekken afgehandeld. Van de 9 nieuwe aanmeldingen in 2014 hebben 4 bewoners zich zelf gemeld bij Participe, 4 bewoners zijn aangemeld door Trifolium en 1 door de Politie. Aard van de overlast is zeer divers, van geluidsoverlast tot het pesten/treiteren. Van deze 9 zaken is er nog 1 zaak inbehandeling, 1 is door melder teruggetrokken, 7 zijn afgehandeld. Deze 7 zaken zijn afgehandeld nadat bij 3 partijen informatie en advies is gegeven, bij 1 partij de overlast is opgelost na intakegesprekken en 1 na een bemiddelingsgesprek.


9.

47


Uitsluitend werkzaam in het belang van de volkshuisvesting

In het voorgaande heeft Trifolium Woondiensten Boskoop verantwoording afgelegd over haar handelen op de terreinen van de zes prestatievelden, en heeft zij aan de hand van een beschrijving van haar activiteiten met betrekking tot deze prestatievelden duidelijk gemaakt, dat zij door haar functioneren een actieve bijdrage levert aan de volkshuisvesting in de gemeente Alphen aan den Rijn. Het bestuur verklaart dat het door middel van haar functioneren een adequate invulling heeft gegeven aan het uitgangspunt "uitsluitend werkzaam zijn in het belang van de volkshuisvesting", en dat zij tevens haar financiële middelen alleen heeft ingezet in het belang van de volkshuisvesting, zoals dit omschreven is in de artikelen 11 tot en met 22 van het BBSH. Uitzondering op deze laatste verklaring is de betaling van de verhuurdersheffing in 2014 van € 1.023.692. Deze aan de overheid betaalde heffing komt niet ten gunste van de volkshuisvesting, maar van de algemene middelen van de landelijke overheid.


D.

48


Verslag van de Raad van Commissarissen

Voorwoord In 2014 wijzigde er veel voor de woningcorporaties: de Herzieningswet werd voorbereid met daarin ondermeer nieuwe regels voor de financiering van activiteiten van woningcorporaties. Dit bracht en brengt nog steeds nieuwe uitdagingen en nieuw werk met zich mee. Verder vond de Parlementaire Enquête Woningcorporaties plaats waardoor de sector opnieuw in de schijnwerpers stond. Enkele belangrijke onderwerpen van het afgelopen jaar voor Trifolium willen wij vooraf belichten. Zo werd het project aan de Mendelweg in het eerste kwartaal opgeleverd. Schitterende appartementen die voor het leeuwendeel snel waren verhuurd. Verder werd voor het terugdringen van de onderhoudskosten een aanvalsplan opgesteld. Trifolium wil immers zuinig met het geld van de huurder omspringen. Dit wordt ook duidelijk in de gezonde financiële positie die het bedrijf laat zien. De spil van het afgelopen jaar werd echter gevormd door het herijken van het Strategisch Voorraad Beleid (SVB). Het streven naar een portefeuille die zowel vanuit de vraagkant, als financieel, maar ook technisch duurzaam is, bleek een hele klus. Dit proces wordt naar verwachting 2015 afgerond. 10.

Algemeen

10.1.

Taakopvatting en beleid van de Raad van Commissarissen

De Raad van Commissarissen acht zich verantwoordelijk voor het toezicht op het beleid, de activiteiten en de prestaties waaraan Trifolium Woondiensten Boskoop, als toegelaten instelling conform het BBSH heeft te voldoen. Het beleid van de Raad van Commissarissen is er ook op gericht de grondslagen, zoals vastgelegd in de statuten van Trifolium Woondiensten te Boskoop, tot uitvoering te brengen. De Governancecode voor woningcorporaties, (waarvan de “vertaling” naar Trifolium op de site van Trifolium is te vinden), geldt daarbij als leidraad voor een zorgvuldige uitvoering van de taken. De Raad van Commissarissen beschouwt het ook als zijn taak om nieuwe mogelijkheden te verkennen en de organisatie te stimuleren en te adviseren om daar gebruik van te maken. In dit verslag over het jaar 2014 geeft de Raad van Commissarissen inzicht in de manier waarop de strategie, de financiële risicobeheersing, de volkshuisvestingstaken en maatschappelijke taken onderwerp van zijn aandacht vormen. 10.2.

Wettelijke kaders

Het toezicht op het reilen en zeilen van Woningcorporaties is vastgelegd in de Woningwet en verder gepreciseerd in het Besluit Beheer Sociale Huursector (BBSH) . Dit toezicht kent twee kaders: ten eerste het zogenaamde “externe” toezicht en ten tweede het zogenaamde “interne” toezicht. Het “externe” toezicht wordt namens het Ministerie van Binnenlandse Zaken uitgevoerd door het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting (CFV). Het CFV brengt jaar-


49


lijks rapport uit aan het Ministerie nadat ze alle benodigde gegevens (en tenminste het jaarverslag) van Trifolium heeft ontvangen. Ook Trifolium ontvangt een bericht van de bevindingen van het CFV en in tweede instantie van het Ministerie, met een goedkeuring op gevoerd beleid. Uiteraard is het oordeel van het CFV c.q. het Ministerie van groot belang voor Trifolium. Het “interne” toezicht wordt uitgeoefend door een onafhankelijke Raad van Commissarissen (RvC). De onafhankelijkheid van de RvC en zijn respectievelijke leden geldt niet alleen in de richting van Trifolium maar is ook van toepassing op de onderlinge relatie van deze commissarissen. De RvC oefent controle- en adviestaken uit op basis van de deskundigheid van zijn leden en van de kennis van die leden over de plaatselijke omstandigheden in Boskoop en omgeving. Ook neemt de RvC kennis van de resultaten van onderzoek of studie door deskundigen die worden ingeschakeld, waaronder bijvoorbeeld de rapportages en tussenrapportages van de door de RvC benoemde accountant. 10.3.

Maatschappelijk kader

Per 1 januari 2007 is de zgn. “Governance Code Woningcorporaties” formeel van kracht geworden. Deze code is vervolgens in 2011 vernieuwd. In de code zijn voorschriften opgenomen over de onderlinge verhoudingen tussen de directeur-bestuurder en de RvC en hun respectievelijke verantwoordelijkheden. De directeur-bestuurder is verantwoordelijk voor de naleving van alle relevante wet– en regelgeving en voor het beheersen van de risico’s verbonden aan de activiteiten van de woningcorporatie. De directeur-bestuurder rapporteert hierover aan de RvC en bespreekt de interne risicobeheersings - en controlesystemen. De code geeft ook aanwijzingen over de manier waarop Trifolium haar verantwoording kenbaar moet maken naar derden. 10.3.1. Over de commissarissen Per 1 januari 2014 is mevrouw F. Sybrandi benoemd tot commissaris met als aandachtsgebied “Volkshuisvesting”. Zij volgt de heer J. Snel op. Zij is benoemd na achtereenvolgens een gesprek met de Selectiecommissie, een kennismakingsgesprek met de RvC, een kennismakingsgesprek met de directeurbestuurder, een kennismakingsgesprek met de ondernemingsraad. De directeur-bestuurder heeft geen overwegende invloed kunnen uitoefenen op de hierboven genoemde voordrachten.


50


10.3.2. Samenstelling, (her)benoemingsdata en honorering Bedragen x € 1

R.P.C. de Frankrijker

Functie Aandachtsgebied

Voorzitter Organisatie

Duur dienstverband

1/1 tot en met 31/12 (365 dagen)

Bezoldiging Beloning Belastbare onkostenvergoeding Beloning betaalbaar op termijn Totaal bezoldiging (excl. BTW) Toepasselijk WNTmaximum Motivering overschrijding: zie

R.M. Uittenbogaard – de Keyser Vicevoorzitter Juridische zaken

R. van Oostveen

R. el Ousrouti

F.P. Sybrandi

Lid Financiën

Secretaris Volkshuisvesting


Lid Organisatie en Bouw & Techniek 1/1 tot en met 31/12 (365 dagen)



9.000

5.715

6.000

6.000

6.000

66

0

66

0

51

9.066

5.715

6.066

6.000

6.051

8.430

5.620

5.620

5.620

5.620

1)

2)

3)

4)

5)

1) Functionaris is benoemd per 1-1-2012. De bezoldiging valt binnen de algemene beloningsnorm, maar overschrijdt de norm van de klasse waarin de corporatie is ingedeeld. Het overgangsrecht is van toepassing m.i.v. 1-1-2014. 2) Functionaris is herbenoemd per 1-4-2014. Over de periode 1-1-2014 tot 31-3-2014 valt de bezoldiging binnen de algemene beloningsnorm, maar overschrijdt de norm van de klasse. Vanaf 1-1-2014 voldoet de bezoldiging aan de algemene norm en aan de norm van de klasse van indeling. 3) Functionaris is benoemd per 1-4-2013. De bezoldiging blijft binnen de algemene bezoldigingsnorm, maar overschrijdt de norm van de klasse waarin de corporatie is ingedeeld. Het overgangsrecht is m.i.v. 1-1-2014 van toepassing. 4) Functionaris is benoemd per 1-7-2011. De bezoldiging blijft binnen de algemene bezoldigingsnorm, maar overschrijdt de norm van de klasse waarin de corporatie is ingedeeld. Het overgangsrecht is m.i.v. 1-1-2014 van toepassing. 5) Functionaris is in 2013 benoemd per 1-1-2014. De bezoldiging blijft binnen de algemene bezoldigingsnorm, maar overschrijdt de norm van de klasse waarin de corporatie is ingedeeld. Het overgangsrecht is m.i.v. 1-1-2014 van toepassing. Naam:

Nevenfuncties


-Manager horizontaal toezicht, Belastingdienst -Eigenaar deFrankrijkerAdvies

R. van Oostveen

R.M. Uittenbogaard-de Keyser R. el Ousrouti F.P. Sybrandi

Geboortejaar: 1964

Eerste benoeming: 1 januari 2012

Aftredend per:

-Zelfstandig adviseur, Rob van Oostveen Management & Advies BV -Vice-vz. RvT St. Wende -Lid RvC Tablis Wonen -Lid RvT RIBW Fonteynenburg -Vz. OX-vastgoednetwerk -Vz. visitatiecommissies Procorp -Senior jurist bouwrecht, Bouwend Nederland

1952

1 april 2013

31 maart 2017

1970

31 maart 2018

-Eigenaar ReoConsult -Penningmeester St. MaroquiStars -Manager Wijken & Beleid, woningcorporatie Havensteder -Lid Partijraad Groenlinks

1973

1 april 2010 Herbenoeming 1 april 2014 1 juli 2011

1969

1 januari 2014

31 december 2017

31 december 2015

30 juni 2015


51


Bovengenoemde honoreringen zijn in overeenstemming met de adviezen van de Vereniging van Toezichthouders in Woningcorporaties (VTW). Er zijn aan de leden van de Raad van Commissarissen geen persoonlijke leningen, garanties en dergelijke verstrekt. Uit bovenstaande tabel blijkt dat de leden van de Raad geen onverenigbare nevenfuncties hebben ten opzichte van toezichthouder en bestuur. Er hebben zich geen transacties voorgedaan waarbij sprake was van tegenstrijdige belangen. De deskundigheid van de leden van de RvC, gekoppeld aan de aandachtsgebieden zijn bij benoeming, taakwijziging, en/of herbenoeming getoetst aan de profielschets voor de betreffende functie -, c.q. het aandachtsgebied bij Trifolium. Tenminste éénmaal per jaar worden de “competentieprofielen” respectievelijk de “aandachtsgebieden” kritisch beoordeeld om te zien of -en eventueel welke– wijzigingen of aanvullingen nodig zijn. 10.4.

(Zelf-)evaluatie

De jaarlijkse bespreking van het eigen handelen( zelfevaluatie) vond plaats op 16 september 2014. Onder begeleiding van het Nederlands KennisCentrum voor Commissarissen en Toezichthouders (NKCC) heeft de evaluatie plaatsgevonden aan de hand van voorbereidingen van de leden van de RvC en de directeur-bestuurder. De volgende thematieken stonden centraal: a. Samenspel Raad van Commissarissen / Directie b. Team-effectiviteit Raad van Commissarissen c. Samenstelling Raad van Commissarissen d. Beoordeling voorzitter Raad van Commissarissen e. Rol als Toezichthouder: financieel, operationeel, overig f. Effectiviteit toezicht op operationele processen en systemen 10.5.

Professionalisering en brancheontwikkeling

Om de vinger aan de pols te houden hebben ook het afgelopen jaar de commissarissen aan workshops en congressen deelgenomen waarin professionals/voortrekkers hun visie, ervaringen en kritiek voorleggen. De organisatie was daarbij in handen van respectievelijk: Aedes en de VTW. De vergaderingen van de Vereniging van Toezichthouders in Woningcorporaties (VTW) werden door één of meer leden van de RvC bezocht. Deze vergaderingen hebben steeds een zeer actuele waarde. Verder nemen de RvC leden kennis van de ontwikkelingen in de branche door publicaties van Aedes (w.o. Aedes Magazine), en VTW (de elektronische nieuwsbrieven) alsmede door het inwinnen van informatie bij specialisten. De voorzitter neemt actief deel aan de intervisiebijeenkomsten van de “Toezichthouders om de Tafel” Zuid-Holland /Utrecht, één van de door de VTW in het leven geroepen overleggroepen van voorzitters in de regio. 10.6.

Tijdsbesteding

Met ingang van 2014 dient een urenverantwoording van de leden van de Raad van Commissarissen in het Jaarverslag te worden opgenomen. Deze is als volgt.


Activiteit

52

Frequentie


Aantal leden RvC

Aantal

Totaal

uren

aantal uren RvC

Reguliere vergaderingen & vooroverleg

6

5

4,5

135

Voorbereiding reguliere vergaderingen

6

5

2

60

Verslag vorige vergadering

6

1 (secretaris)

1

6

Diverse sessies ondernemingsplan

totaal

5

2

10

Overige bijeenkomsten/opleveringen

totaal

5

2

10

Functionerings- en beoordelingscyclus

totaal

2 (Renumeratie-

8

16

met de directeur-bestuurder Maandelijkse besprekingen directeur-

commissie) 12

1 (voorzitter)

3,5

42

Gesprek ondernemingsraad

1

1

1,5

1,5

Bijeenkomst met gemeentes

1

1 (voorzitter)

4

4

Voorbereidingen en bijeenkomsten met

totaal

1 (voorzitter)

8

8

totaal

2 (voorzitter & PFH

8

16

bestuurder & voorzitter

voorzitters woningcorporaties ivm mogelijke samenwerking Extra sessies strategisch voorraadbeleid

Vastgoed) Toezichthouders om de tafel (Todt)

4

1 (voorzitter)

4

16

Ondersteuning/voorbereiding juridische

2

1

2

4

2

8

zaken Voorbereiding financiën

(PFH JuZa) 4

1 (PFH Financiën)

Bijscholing

totaal

5

8

40

Actuele ontwikkelingen bijhouden

12

5

2

120

Verdiepen pensioenproblematiek

Totaal

1 (voorzitter)

4

4

Schrijven jaarverslag RvC

1

1 (secretaris)

10

10

Netwerkbijeenkomsten

totaal

5

8

40

Zelfevaluatie

1

5

5

25

Kennismakingsronde in het werkgebied

1

2 (2 nieuwe leden)

4

8

Vergaderingen met bestuur huurders-

4

1 ( huurderscom-

3

12

2,5

5

vereniging SAVAH Bijwonen Algemene Ledenvergadering

missaris) 1

SAVAH

2 (beide huurderscommissarissen)

Totaal

600,5


10.7.

53


Integriteit

Trifolium beschikt over een integriteitscode. Deze code is ook te vinden op de website van Trifolium. Trifolium kent ook een klokkenluidersregeling. Er zijn geen berichten ontvangen over mogelijke schendingen van een code. 10.8.

Samenwerking

De gemeenten Alphen aan den Rijn, Rijnwoude en Boskoop zijn gefuseerd op 1 januari 2014. In dat kader heeft een verdere verkenning plaatsgevonden op welke wijze de respectievelijke corporaties (Wonencentraal, Trifolium en Habeko) kunnen komen tot een samenwerking die een besparing van de kosten zou kunnen opleveren of tot een verbetering van de kwaliteit of vermindering van de kwetsbaarheid zou kunnen leiden. 10.9.

Taakuitvoering

10.9.1. Algemeen In 2014 kwamen de RvC en de directeur-bestuurder in 6 vergaderingen bij elkaar met agendapunten opgesteld door de voorzitter i.s.m. de directeur-bestuurder. Eén maal werd een projectbezoek afgelegd. Daarnaast nam de raad deel aan de stakeholdersbijeenkomst in het kader van het Ondernemingsplan. De Raad vergaderde voorafgaand aan de vergaderingen zonder aanwezigheid van de directeur-bestuurder. De RvC kent een remuneratiecommissie, die bestaat uit de voorzitter en een lid van de RvC. Deze commissie werd dit jaar gevormd door de heer R.P.C. de Frankrijker en mevrouw R. Uittenbogaard-de Keyser. De remuneratiecommissie heeft onder meer het functioneringsgesprek en het beoordelingsgesprek met de bestuurder gevoerd. Voorafgaand heeft de heer De Frankrijker schriftelijk input aan de overige leden van de RvC gevraagd. De commissie heeft haar bevindingen over het functioneren van de directeur-bestuurder achteraf gedeeld met de RvC. De RvC is verheugd te kunnen melden dat de directeur bestuurder dit jaar wederom heeft afgezien van de inflatiecorrectie. In verband met de wettelijke wijzigingen t.a.v. de pensioenproblematiek is met wederzijds goedvinden een aanpassing gedaan. Deze aanpassing leidt niet tot een stijging van het huidige brutosalaris. In de vergaderingen van het afgelopen jaar werden onder meer volgende onderwerpen aan de orde gesteld en behandeld:  Aanbestedingsreglement  Accountant (rapportages over 2013)  Balance scorecard (kwartaal rapportages 2014)  Beëindigen beheerovereenkomst met WPMH  Begrotingen (begroting 2015 en meerjaren begroting 2016-2024)  Beoordelingsgesprek (incl. gesprek honorering met directeur bestuurder)  Bestuursbesluitenregister (besluiten genomen in het overleg DB en MT)  Betaalbaarheid: kleine compensatie aan huurders  CFV (Continuïteitsoordeel 2014)


                                             

54


CFV (Corporatie in Perspectief met o.a. kengetallenvergelijking van alle corporaties). CFV (Solvabiliteitsoordeel 2014, voldoende solvabel) controle door BDO over woningtoewijzingen 2013 Duurzaamheid Eindejaarsgratificatie personeel (hotelovernachting) Fasedocumenten diverse bouwprojecten: Mendelweg, Torenpad Oost, Snijdelwijklaan Fasedocument Projecten Mendelweg, Snijdelwijklaan, Torenpad-Oost Financiële eindverantwoording Parkwachters Functioneringsgesprek (met de directeur bestuurder) Governancecode woningcorporaties 2011 Governancecode (continu proces) Groei van Boskoop en omgeving (gemeentelijke herindeling) Habeko en WonenCentraal (onderzoek naar mogelijke vorm van samenwerking) Herbenoeming RvC leden (1 lid herbenoemd) Herzieningswet & Novelle-Blok Huurprijsbeleid (n.a.v. de saneringsheffing (Vestia), Verhuurdersheffing en Inkomensafhankelijke huren) Huurverhoging 1 juli 2014 Jaarplan (2015) Jaarverslag 2013 ( waarin het Volkshuisvestingsverslag en de jaarrekening) Klachtencommissie (geen klachten vernomen) Kwartaalrapportages (kencijfers, voortgang Jaarplan, projectontwikkeling, treasury, liquiditeitsprognose etc.) Levensloopbestendigheid (wordt in alle (ver)nieuwbouw projecten opgenomen) Managementletter 2014 (rapport BDO interim-controle) Mogelijke herontwikkeling Rabobank Mogelijke omzetting van DAEB naar niet-DAEB woningen, 5-10 p.j. grotere eengezinswoningen die boven de huurgrens liggen. Onderhoudskosten (aanvalsplan verlaging onderhoudskosten) Ondernemingsplan 2014-2017 Permanente educatie RvC (PE-punten) Personeel en organisatie (diversen) Projectontwikkeling (fasedocumenten nu met voorblad/ managementsamenvatting) Rioolbelasting 2015 in gemeente Alphen aan den Rijn Risicomanagement (met aandacht op strategische doelen gericht) samenwerkingsmogelijkheden andere corporaties SAVAH (resultaten van overleg huurdersorganisatie) Scheefwonen (en gevolgen voor de huur) Selectie nieuwe accountant Stakeholders (Personen en bedrijven die in directe relatie staan tot Trifolium) Strategisch voorraadbeleid (wordt herzien) Strijdplan verlaging onderhoudskosten 2014 Thuis (de nieuwsbrief van Trifolium) Toezichtbrief 2013 Centraal Fonds Volkshuisvesting Treasurybeleid (en ondertekening van het treasury statuut 2014) Vaststelling borgingsplafond WSW Verbetering van de Balanced Score Card Verbeterpunten Trifolium volgens de visitatie-managementletter Vereniging van Toezichthouders in Woningcorporaties VTW (diverse punten)


     

55


Verkoop van woningen (diverse projecten in bestaande - en nieuwbouw) Volmacht WSW (hypotheek onroerende zaken) Vrijwaring en vrijtekening (van bestuurder en RvC) Woningtoewijzing (aanpassing vanwege inkomen en de gevolgen) Woonruimteverdelingsmodel regio Holland-Rijnland: effectverkenning van de omzettingsmaatregel WSW (uitslag beoordeling kredietwaardigheid en faciliteringsvolume)

Bij de behandeling van de onderwerpen verlangen de commissarissen veelal antwoord op de volgende vragen: a. wat is de onderbouwing b. zijn er andere mogelijkheden c. past dit binnen doelstelling en strategie jaarplan en begroting) d. waaruit blijkt dit alles. De voortgang van de te behalen doelstellingen wordt in vier kwartaalbijeenkomsten besproken op basis van het “jaarplan“ en de “begroting”. 10.9.2. Belangrijkste besluiten van de RvC De                 

RvC is in 2014 o.a. akkoord gegaan met: Accountantsrapport 2013 goedkeuren Accountant opdracht voor boekjaar 2014 verstrekken Begroting 2015 Jaarverslag 2013 Jaarplan 2014 Vaststelling van het Treasurystatuut 2014 Herverkiezing mevrouw Uittenbogaard per 1 april 2014 Vaststellen Ondernemingsplan 2014 – 2017 Instellen auditcommissie & Vaststellen reglement Auditcommissie Verstrekking onvoorwaardelijke en onherroepelijke volmacht aan WSW voor hypotheek onroerend goed. Huurverhogingsbeleid van 2013 continueren voor 2014 Voorlopig niet met aanbestedingsreglement werken. Benoeming nieuwe accountant Ernst & Young Vaststellen omgang Trifolium met Governancecode Goedkeuring Fasedocument 4.5 Torenpad-oost:aankoop en realisatie Goedkeuring fasedocument 4.1 Snijdelwijklaan schoollocatie, Klaverblad Puttelaan: oriëntatie Vaststellen Meerjarenbegroting 2016-2024

10.9.3. De doelstellingen van Trifolium Doelstellingen van Trifolium zijn vastgelegd in het Jaarplan 2014, en komen overeen met de taakvelden uit het BBSH: a. b. c. d. e.

Het bij voorrang passend huisvesten van de primaire doelgroep Het kwalitatief in stand houden van het woningbezit Het betrekken van huurders bij beheer en beleid Het waarborgen van de financiële continuïteit De leefbaarheid


56


f. Wonen & zorg De RvC constateert dat in 2014 de organisatie zich heeft ingespannen om deze doelstellingen in te vullen. Hieronder een toelichting. a. Het bij voorrang passend huisvesten van de primaire doelgroep Dit is de basis voor het bestaan van de corporatie. De RvC houdt op dit onderwerp steeds de vinger aan de pols. De Herzieningswet en daarbinnen de regels voor DAEB/niet-DAEB, de inkomensafhankelijke huren en het herijkte SVB vormen belangrijke nieuwe componenten van de afwegingen die hier worden gemaakt. In 2011 zijn de zgn. “Brusselregels” ingevoerd, die een minimumquotum van 90% voorschrijven: minimaal dit percentage van de sociale woningvoorraad dient aan de primaire doelgroep te worden verhuurd. De RvC heeft geconstateerd dat de regels worden nageleefd. In 2014 is begonnen met een herijking van het Strategisch Voorraadbeleid. Dat is er op gericht dat er voldoende passend woningaanbod is voor de primaire doelgroep. Daarnaast vormt het de basis voor het kwalitatief in stand houden van het woningbezit van Trifolium. b. Het kwalitatief in stand houden van het woningbezit Ook dit jaar zijn, nieuwbouw -, verbouw – en renovatieprojecten ter hand genomen, respectievelijk opgeleverd. De (ver)nieuwbouw van het seniorencomplex “Mendelweg” is in het eerste kwartaal van 2014 gerealiseerd. Er zijn 2 projecten in voorbereiding: Torenpad-Oost en de Snijdelwijklaan. Daarnaast is de herijking van het strategisch voorraadbeleid, met als oogmerk dat Trifolium ook het komende decennium in staat is haar huurders passend te huisvesten, vrijwel afgerond in 2014. Er is hierbij rekening gehouden met vergrijzing, MOElanders, betaalbaarheid en wijzigingen als gevolg van de Herzieningswet. Ook is gevraagd de volgende criteria erin te verwerken:  Diversiteit  Verhuurbaarheid  Zijn er voldoende betaalbare woningen?  Streefhuurpercentages  Behoefte van de bewoners  Trends: welke, hoe volgen en hoe er op inspelen?  Levensloopbestendig voor meerdere doelgroepen geschikt  Programma van Eisen  Financierbaarheid/kasstromen c. Het betrekken van huurders bij beheer en beleid In 2014 heeft de samenstelling van het bestuur van de huurdersvereniging een flinke gedaantewisseling ondergaan. Corry de Vries, die sinds jaar en dag voorzitter en stuwende kracht was achter SAVAH, moest om gezondheidsredenen deze positie neerleggen. Zij is in de loop van 2014 overleden. Door inspanning van met name de directeur-bestuurder van Trifolium is een vrijwel geheel nieuw bestuur aangetreden. De RvC onderschrijft het belang van een sterke huurdersvereniging. Een zorgpunt is het


57


teruglopend ledenaantal van SAVAH. De verwachting is dat het nieuwe bestuur hier de nodige aandacht aan zal besteden. d. Het waarborgen van de financiële continuïteit De meest recente meerjarenbegroting 2015-2023, laat zien dat Trifolium een financieel gezonde organisatie is. Hierbij is rekening gehouden met de verhuurdersheffing, saneringssteun en het nog vast te stellen geactualiseerde strategisch voorraadbeleidsplan. Trifolium streeft naar een solvabiliteit van minimaal 20% op basis van bedrijfswaarde. Deze solvabiliteitseis lag voorheen op 15 procent en is dus flink aangescherpt. Daarnaast hebben wij het afgelopen jaar actief gestuurd op een aantal door Trifolium zelf bepaalde financiële kengetallen (bijvoorbeeld rendementseisen die we stellen aan nieuwbouw) en andere kengetallen die worden bepaald door toezichthoudende organen als het WSW en het CFV. e. De leefbaarheid Het buurtbeheer is o.a. actief bij de drie grote complexen nabij en aan de “Snijdelwijklaan”. Wijkbeheer en leefbaarheid hebben gestalte gekregen doordat bewoners de door Trifolium aangetrokken buurtbeheerder –en huismeesters weten te vinden en mede door de nauwe samenwerking met de gemeente Alphen aan den Rijn, kern Boskoop. De Raad realiseert zich dat er hier sprake is van behoorlijke investeringen op het gebied van maatschappelijk ondernemen, maar stimuleert de organisatie om op de ingeslagen weg voort te gaan omdat er steeds positieve resultaten gemeld worden. f.

Wonen & zorg

Trifolium heeft het project Mendelweg opgeleverd, met senioren-appartementen. Ook wordt er een ontwikkeling voor deze doelgroep voorbereid aan Torenpad-Oost. Voorts wordt bezien of in het oude Rabobankgebouw wellicht een ontwikkeling mogelijk is voor een combinatie van wonen met zorg. In 2014 heeft Trifolium zich voorzichtig georiënteerd op mogelijke vormen van samenwerking met andere woningcorporaties. De gedachten hierover, en de gesprekken, verkeren nog in een pril stadium. 10.10. De beheersing van financiële risico’s In het afgelopen jaar zijn wederom vorderingen gemaakt in de beheersing van de financiële risico’s door de invoering van een “Management rapportage” in de vorm van een Balanced Score Card waarin de aandacht is gericht op de strategische doelen uit het jaarplan. Voorts beschikt de organisatie ook over een overzichtelijke “Procesbeschrijving Nieuwbouw” waarin taken en bevoegdheden vastliggen. Tenslotte is het Investeringsstatuut vastgesteld. Dit statuut wordt jaarlijks aangepast aan de actualiteit. Elk jaar wordt een begroting vastgesteld voor het komende jaar met eraan gekoppeld een meerjarenbegroting voor de daaropvolgende 9 jaren; De begroting is de taakstellende financiële vertaling van het door Trifolium gewenste te behalen volkshuisvestelijke en maatschappelijke rendement. Relevante informatie wordt besproken in de vergaderingen van de RvC.


58


Op de balans van Trifolium is de leningenportefeuille dominant aanwezig. Uit de Winst- en Verliesrekening blijkt dat de factor “rente” een belangrijk stempel drukt op het uiteindelijke jaarresultaat. Het beheersen van de renterisico’s en het waarborgen van een blijvende toegang tot de kapitaalmarkt zijn belangrijke punten voor Trifolium. Dat is de reden dat Trifolium zich laat ondersteunen door een adviesbureau op dit gebied waardoor zgn. “Treasury management” gevoerd kan worden. In het zgn. “Treasury statuut 2014” zijn alle afspraken vastgelegd. Op basis van een uitgebreide sterkte-zwakte analyse is naar voren gekomen dat de onderhoudskosten van Trifolium relatief hoger zijn dan die van vergelijkbare corporaties. Om die reden is bepaald dat met voorrang wordt gewerkt aan het verlagen van de onderhoudskosten. Binnen BDO Audit & Assurance BV, het door de RvC aangestelde accountantskantoor is de verantwoordelijke accountant, de heer J. J. Herst RA. Het accountantsrapport over 2014 is ontvangen en besproken, tezamen met de goedkeurende accountantsverklaring. In het kader van de Governance Code is in 2014 besloten voor 2015 een nieuwe accountant te benoemen. Op grond van een zorgvuldige selectie heeft de RvC Ernst & Young Accountants in de persoon van drs. P.C. van Dijk RA te benoemen tot accountant. 10.11. Belanghebbenden/belanghouders/stakeholders Ofwel: “zij die direct belang hebben bij het reilen en zeilen van Trifolium”. Op dit moment zijn dat de woordvoerders van de huurders en van instanties die beleid ontwikkelend en beleidvormend zijn. Tot de vertegenwoordigers van de huurders worden gerekend: de huurdersvereniging SAVAH en de buurtcomités die zich in directe zin inspannen bij het verbeteren van buurt en wijk. Andere belanghebbenden zijn: de Wijkagenten; de Stichting Philadelphia Voorzieningen en de Stichting Kwintes Woonbegeleiding; de Verenigingen van Eigenaren aan de Koninginneweg, Vifore aan de Boezemlaan en Parkwachters aan de Parklaan. Belanghebbenden zijn natuurlijk ook de medewerkers van Trifolium die dagelijks hart en ziel leggen in hun werk. Van de andere belanghebbenden noemen we de gemeente Alphen aan den Rijn, de Stichting Zorgpartners Midden Holland en het politieteam Alphen aan den Rijn. Voorts enkele aannemings, –installatie, -en onderhoudsbedrijven. De formele contacten met deze belanghouders lopen uiteraard allemaal via de directeur-bestuurder. Aangezien dit naar tevredenheid verloopt is de rol van de RvC in 2014 bescheiden geweest. De vergaderingen van SAVAH met de directeur-bestuurder worden door één van de “huurders commissarissen” van de RvC (zonder last of ruggespraak) bijgewoond. In het voorjaar van 2014 heeft een stakeholdersbijeenkomst plaatsgevonden, waarin onze belanghouders hun stem hebben kunnen laten horen in het traject van opstelling van het nieuwe Ondernemingsplan.


59


10.12. Maatschappelijk ondernemen In deze verantwoording is onder diverse onderwerpen gerept over de ontwikkelingen van Trifolium op dit gebied. In de prestatieovereenkomst met de gemeente Alphen aan den Rijn “Samenwerken aan goed wonen in het groen”, is gedetailleerd beschreven welke taken Trifolium, in het kader van “Maatschappelijk Ondernemen” op zich heeft genomen. In hoofdstuk 8 is al geschreven over wijk –en buurtbeheer. 10.13. Governancecode woningcorporaties Op de Trifoliumsite is de Governancecode letterlijk ingekleurd, waardoor snel duidelijk is welk item Trifolium volgt en welk item Trifolium (nog) niet volgt en waarom niet. Trifolium volgt de Governancecode niet op de volgende punten:  II.2.1: De directeur-bestuurder heeft een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. De Raad van Commissarissen heeft destijds gekozen voor de continuïteit in het bestuur van Trifolium. 10.14. Verbindingen Anders dan het deelnemen in de 3 genoemde VvE’s en de samenwerking met Woonpartners Midden-Holland is Trifolium in 2014, noch in het verleden, verbindingen aangegaan met andere partijen. 10.15. Directeur-bestuurder Jaarlijks vindt er een functionerings –en een beoordelingsgesprek plaats. Namens de raad van commissarissen werden deze gesprekken gevoerd door een renumeratiecommissie bestaande uit de voorzitter en een lid van de RvC. De commissie heeft aan de voltallige raad een positieve uitspraak gedaan over het functioneren van de heer Van der Reijken. 10.16. Oordeel Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken heeft in de oordeelsbrief van 24 november 2014 over verslagjaar 2013 laten weten dat Trifolium voldoet aan de staatssteunregeling. 10.17. Solvabiliteitsoordeel Centraal Fonds Volkshuisvesting. Het CFV heeft per kenbaar gemaakt dat Trifolium voldoende solvabel werd geacht op de beoordelingsdatum 9 september 2014.


60


10.18. Transparantie De RvC is van mening dat voorgaande informatie bijdraagt aan het transparante en open karakter dat Trifolium Woondiensten ten opzichte van alle belanghebbenden en andere geïnteresseerden nastreeft. 10.19. Tot besluit De RvC heeft waardering voor de behaalde resultaten en spreekt zijn erkentelijkheid uit naar directie en medewerkers.


E.

61


Verklaring van de Raad van Commissarissen

De Raad van Commissarissen verklaart bij haar functioneren voldoende onafhankelijkheid te hanteren ten opzichte het bestuur en de werkorganisatie van de corporatie. Het bijgaande Volkshuisvestingsverslag 2014 en de Jaarrekening 2014 is in de vergadering van de Raad van Commissarissen van Trifolium Woondiensten Boskoop van 19 mei 2015 goedgekeurd.

Was getekend. R.P.C. de Frankrijker voorzitter

Was getekend. F.P. Sybrandi secretaris

Was getekend. R.M. Uittenbogaard vicevoorzitter

Was getekend. R. el Ousrouti

Was getekend. R. van Oostveen


62

Jaarrekening 2014

Kencijfers KENCIJFERS 1) Woningen naar bouwjaar (per 31-12): Vooroorlogse woningen Na-oorlogse woningen Woningen in exploitatie Garages Kantoren en bedrijfsruimten Totaal aantal VHE's Totaal gewogen VHE's Woningen in aanbouw

2014

2013

2012

2011

2010

81 1.819 1.900 44 6 1.950 1.915

82 1.825 1.907 44 2 1.953 1.918

82 1.812 1.894 44 2 1.940 1.905

82 1.797 1.879 44 2 1.925 1.890

96 1.794 1.890 44 2 1.936 1.901

0

0

20

56

56

440 979 121 333 27 1.900

456 1.027 104 306 14 1.907

551 987 133 210 13 1.894

581 993 135 169 1 1.879

592 998 141 158 1 1.890

267.600 137.231

295.400 151.254

318.300 164.072

319.600 166.026

332.214 171.598

3.165 4.965 218

3.889 5.361 202

3.627 3.490 194

4.349 4.500 145

3.846 3.967 182

2) Woningen naar huurprijsklasse (per 31-12): ≤ € 389,05 > € 389,05 - ≤ € 556,82 > € 556,82 - ≤ € 596,75 > € 596,75 - ≤ € 699,48 > € 699,48 Woningen in exploitatie 3) Waarde (per 01-01): OZB waarde totaal OZB waarde per VHE

(x € 1.000,=) (x € 1,=)

4) Kwaliteit per VHE: Klachten Werkopdrachten Aantal woningen mutatie onderhoud 5) Gemiddelden per gewogen VHE: Niet planmatig onderhoud Planmatig onderhoud Totaal onderhoud

(x € (x € (x €

1,=) 1,=) 1,=)

522 995 1.517

720 804 1.524

682 972 1.654

687 979 1.666

629 986 1.615

Mutatie kn. / uitgegeven woning

(x €

1,=)

1.317

2.332

2.330

3.101

2.082

6) Prijs / Kwaliteit (per 1 juli): Gemiddelde aantal punten WWS Gemidd.netto huurprijs per punt Gemidd.netto jaarhuur per won. Gemiddeld huurverhogings% Aantal huurverhogingsbezwaren

(x € (x €

1,=) 1,=)

138 3,45 5.574 4,4 35

136 3,15 5.153 4,4 35

135 3,11 4.981 2,3 3

130 3,12 5.021 1,30 0

128 3,08 4.798 1,20 2


63

KENCIJFERS

Jaarrekening 2014

2014

2013

2012

2011

2010

191 8,32

202 10,12

205 10,24

154 7,7

171 9,6

0,95 1,01 19

1,41 1,37 41

1,73 2,08 29

1,24 1,38 18

0,94 0,64 13

% % % 1,=) 1,=) %

27,39 2,3 2,60 13,11 5,62 3,89 10.862 -666 171

19,28 2,0 3,03 -8,46 0,79 3,79 7.145 1.625 120

21,57 2,7 3,03 29,01 8,35 4,28 8.421 -327 146

17,78 2,4 1,22 -20,16 -0,90 4,36 7.881 887 112

21,53 2,6 0,28 18,80 7,37 5,04 7.876 -1.006 121

9) Balans en Resultatenrekening (per 31-12): Eigen vermogen (x € 1.000,=) Voorzieningen (x € 1.000,=) Huren (x € 1.000,=) Vergoedingen (x € 1.000,=) Overheidsbijdragen (x € 1.000,=) Jaarresultaat voor belastingen (x € 1.000,=)

19.079 841 10.629 496 0 2.065

12.432 0 9.835 536 0 -1.103

13.647 0 9.374 526 0 3.467

10.257 3.045 9.172 407 0 -2.154

11.105 1.880 9.162 496 0 1.206

10) Per woning (x € 1,=): Totaal balansbedrag Eigen vermogen Voorzieningen Totaal opbrengsten Kapitaalslasten Jaarresultaat

36.656 10.042 443 6.440 890 1.087

33.809 6.519 0 6.026 849 -578

33.400 7.206 0 6.417 927 1.830

33.667 7.263 0 6.469 935 1.845

33.471 7.221 0 6.431 929 1.834

4 9 5 3 21

4 9 5 3 21

4 9 5 3 21

4 9 5 3 21

4 9 5 3 21

17,8 2 2 0 2,5%

18,4 0 0 0 2,6%

18,29 1 1 0 4,5%

18,41 1 1 0 5,6%

18,41 2 0 0 7,8%

7) Verhuur van woningen: Aantal woningverhuringen Mutatiegraad

%

Huurachterstand in % van de jaarhuur en vergoedingen Huurderving in % van de jaarhuur en vergoedingen Huurders bij deurwaarder per 31 december 8) Financiële continuïteit: Solvabiliteit Interest Coverage Ratio Liquiditeit (current ratio) Rentabiliteit eigen vermogen Rentabiliteit totale vermogen Rentelast vreemd vermogen Interne financiering per verhuureenheid Cash-flow per verhuureenheid Eigen vermogen in % van huren

(x € (x €

11) Personeelsbezetting (per 31-12): Directie / staf Klanten en diensten Techniek Financiën Totaal Personeelsbezetting in fte Personeelsmutaties + Personeelsmutaties Vacatures Ziekteverzuim in % van het aantal arbeidsuren


64

Jaarrekening 2014

Solvabiliteit

eigen vermogen gedeeld door het totaal vermogen eind boekjaar

Interest Coverage Ratio

mate waarin de rentelasten uit de operationele kasstroom betaald kan worden

Debt Service Coverage Rate

mate waarin de rentelasten en aflossingen uit de operationele kasstroom betaald kan worden

Liquiditeit (current ratio)

totaal vlottende activa gedeeld door totaal kortlopende schulden eind boekjaar

Rentabiliteit eigen vermogen

jaarresultaat uitgedrukt in % van het eigen vermogen begin boekjaar

Rentabiliteit totaal vermogen

resultaat voor interest en belastingen gedeeld door het gemiddeld vermogen

Rentelast vreemd vermogen

totaal van de verschuldigde rente over het boekjaar, uitgedrukt in % van het gemiddelde vreemd vermogen

Interne financiering per vhe

verschil tussen de totale activa en vreemd vermogen op lange termijn gedeeld door het aantal verhuureenheden

Cash-flow per vhe

totale kasstroom gedeeld door het aantal verhuureenheden

Eigen vermogen in % van huur eigen vermogen gedeeld door de huursom


65

Jaarrekening 2014

Jaarrekening 2014


66

(Bedragen in Euro)

ACTIVA

Jaarrekening 2014

Balans per 31-12-2014

31-12-2013

52.762.367 15.498 953.665 53.731.530

49.213.604 1.199.957 1.030.397 51.443.958

2.338.737 5.717.573 8.056.310

2.369.772 6.047.757 8.417.529

61.787.840

59.861.487

4.582.000

0

4.582.000

0

66.369.840

59.861.487

0 81.000 81.000

55.267 81.000 136.267

105.507 90.768 0 49.892 246.167

146.590 71.170 1.098 8.635 227.493

2.950.228

4.247.869

3.277.395

4.611.629

69.647.235

64.473.116

VASTE ACTIVA Materiële vaste activa Sociaal vastgoed in exploitatie Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie Vastgoedbeleggingen Commercieel vastgoed in exploitatie Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden

Totaal materiële vaste activa Financiële vaste activa Latente belastingvordering Totaal financiële vaste activa TOTAAL VASTE ACTIVA VLOTTENDE ACTIVA Voorraden Vastgoed bestemd voor verkoop Voorraad grond Vorderingen Huurdebiteuren Overige vorderingen Belastingen Overlopende activa Totaal vorderingen Liquide middelen TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA

TOTAAL ACTIVA


31 december

67

Jaarrekening 2014

(na winstbestemming)

PASSIVA

31-12-2014

31-12-2013

17.257.892 1.821.256

10.731.246 1.700.593

19.079.148

12.431.839

841.000

0

841.000

0

42.638.219 3.358 5.825.071

44.375.578 0 6.143.108

48.466.648

50.518.686

426.969 152.609 680.861

567.816 228.720 726.055

1.260.439

1.522.591

69.647.235

64.473.116

EIGEN VERMOGEN Algemene bedrijfsreserve Reservering Verkoop onder Voorwaarden TOTAAL EIGEN VERMOGEN

VOORZIENINGEN Voorziening onrendabele investering TOTAAL VOORZIENINGEN

LANGLOPENDE SCHULDEN Leningen kredietinstellingen Waarborgsommen Terugkoopverplichting verkoop onder voorwaarden TOTAAL LANGLOPENDE SCHULDEN

KORTLOPENDE SCHULDEN Crediteuren Belastingen en premies sociale verzekering Overlopende passiva TOTAAL KORTLOPENDE SCHULDEN

TOTAAL PASSIVA


68

Jaarrekening 2014

Winst- en Verliesrekening over het boekjaar 2014 (Bedragen in Euro)

Boekjaar 2014

Boekjaar 2013

Huren Vergoedingen Verkoopresultaat vastgoedportefeuille Overige baten

10.629.487 495.572 889.254 221.440

9.834.860 535.569 931.840 188.611

SOM DER BEDRIJFSOPBRENGSTEN

12.235.753

11.490.880

1.857.415 -667.111 903.432 319.160 3.014.726 3.039.775

1.829.517 2.669.734 944.270 313.583 2.997.327 2.227.792

SOM DER BEDRIJFSLASTEN

8.467.397

10.982.223

BEDRIJFSRESULTAAT

3.768.356

508.657

-14.735

-38.955

3.067 1.691.379

46.018 1.618.664

TOTAAL RENTEBATEN EN -LASTEN

1.688.312

1.572.646

JAARRESULTAAT (voor belastingen)

2.065.309

-1.102.944

Vennootschapsbelasting

4.582.000

0

JAARRESULTAAT (na belastingen)

6.647.309

-1.102.944

BEDRIJFSOPBRENGSTEN

BEDRIJFSLASTEN Afschrijvingen op roerende en onroerende zaken in exploitatie Waardeveranderingen materiële vaste activa Lonen en salarissen Sociale lasten Lasten onderhoud Overige bedrijfslasten

NIET GEREALISEERDE WAARDEVERANDERINGEN VASTGOED FINANCIËLE BATEN EN LASTEN Rentebaten Rentelasten


69

Jaarrekening 2014

Kasstroomoverzicht volgens de indirecte methode (x € 1.000) 2014

2013

3.773 1.941 -667 -894

509 1.939 2.670 -932

Kasstroom uit bedrijfsoperaties

-19 -262 3.872

137 -1.040 3.283

Ontvangen rente Betaalde rente

3 -1.691

46 -1.619

Kasstroom uit operationele activiteiten

2.184

1.710

Investeringen in materiële vaste activa Desinvesteringen in materiële vaste activa Verkoop 2 woningen Vifore VOV Mutatie Reservering Verkoop onder Voorwaarden

-2.708 963 0 0

-3.175 994 459 -112

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

-1.745

-1.834

Aangetrokken nieuwe leningen Aflossing langlopende schulden

4.000 -5.737

10.000 -6.703

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

-1.737

3.297

Netto-Kasstroom

-1.298

3.173

Liquide middelen per ultimo voorgaand jaar Netto kasstroom

4.248 -1.298

1.075 3.173

Liquide middelen ultimo boekjaar

2.950

4.248

Kasstroom uit operationele activiteiten: Bedrijfsresultaat Afschrijving Waardeverandering materiële vaste activa Verkoopresultaat vastgoed portefeuille Verandering in werkkapitaal: - mutatie vorderingen en voorraden - mutatie kortlopende schulden

Kasstroom uit investeringsactiviteiten:

Kasstroom uit financieringsactiviteiten:

Verloop liquide middelen:


70

Jaarrekening 2014

Grondslagen van balanswaardering en resultaatbepaling Algemeen De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met algemeen in Nederland aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving zoals hierna vermeld. Dit betekent dat de jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de daartoe geldende bepalingen volgens titel 9 BW 2 en de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving. In deze jaarrekening is de vernieuwde Richtlijn RJ 645/11 toegepast. Activa zijn geclassificeerd als bedrijfsmiddel omdat het volkshuisvestelijk beleid voorop staat en niet het genereren van een zo optimaal mogelijk rendement. De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat berusten op de grondslag van verkrijgings- of vervaardigingsprijs of nominale waarde, tenzij hierna anders is vermeld. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Belastingen over de resultaten omvatten de over de verslagperiode verschuldigde en verrekenbare winstbelastingen en latente belastingen. De belastingen worden in de winst-enverliesrekening opgenomen, behoudens voor zover deze betrekking hebben op posten die rechtstreeks in het eigen vermogen worden opgenomen, in welk geval de belasting in het eigen vermogen wordt verwerkt. De over het boekjaar verschuldigde en verrekenbare belasting is de naar verwachting te betalen belasting over de belastbare winst over het boekjaar, rekening houdend met de fiscale faciliteiten en de vaststellingen overeenkomst (VSO), berekend aan de hand van belastingtarieven die zijn vastgesteld op verslagdatum, dan wel waartoe materieel al op verslagdatum is besloten, en eventuele correcties op de over voorgaande jaren verschuldigde belasting. Voor latente belastingen wordt een vordering dan wel een voorziening getroffen voor tijdelijke verschillen tussen de boekwaarde van activa en verplichtingen ten behoeve van de financiële verslaggeving en de fiscale boekwaarde van die posten. Er wordt uitsluitend een latente belastingvordering opgenomen voor zover het waarschijnlijk is dat er in de toekomst belastbare winsten beschikbaar zullen zijn die voor de realisatie van het tijdelijke verschil dan wel compensabele verliezen kunnen worden aangewend. Latente belastingvorderingen worden per iedere verslagdatum herzien en verlaagd voor zover het niet langer waarschijnlijk is dat het daarmee samenhangende belastingvoordeel zal worden gerealiseerd. Latente belastingvorderingen zijn opgenomen onder de vlottende activa of onder de financiële vaste activa indien de verwachte looptijd langer is dan een jaar. De latente belastingverplichtingen zijn opgenomen onder de voorzieningen. De latenties worden gewaardeerd tegen contante waarde. Saldering van latenties vindt plaats indien en voor zover de corporatie bevoegd is tot saldering, simultane afwikkeling en tevens het stellige voornemen heeft om dit te doen. Balanswaardering Materiële vaste activa Sociaal vastgoed in exploitatie geclassificeerd als bedrijfsmiddel Sociaal vastgoed omvat woningen in exploitatie met een huurprijs onder de liberalisatiegrens, het maatschappelijk vastgoed en het overige sociale vastgoed. De liberalisatiegrens is een algemeen huurprijsniveau dat jaarlijks per 1 juli door de minister wordt vastgesteld. Per 1-7-2014 bedraagt deze grens € 699,48 (2013: € 681,02). Maatschappelijk vastgoed is bedrijfsonroerendgoed dat is verhuurd aan maatschappelijke organisaties, waaronder zorg-, welzijns-, onderwijs- en culturele instellingen en dienstverleners en tevens is vermeld op de bijlage zoals deze is opgenomen in de Beschikking van de Europese Commissie d.d. 15 december 2009 aangaande de staatssteun voor toegelaten instellingen.


71

Jaarrekening 2014

Trifolium kwalificeert het sociaal vastgoed als bedrijfsmiddel, aangezien Trifolium een beleid heeft dat gericht is op het realiseren van de volkshuisvestelijke taken. Het volkshuisvestelijk beleid staat hierbij centraal. Grondslag classificatie als bedrijfsmiddel en waardering tegen historische kostprijs Sociaal vastgoed in exploitatie wordt gewaardeerd op verkrijgingsprijs/vervaardigingsprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. Of sprake is van een bijzondere waardevermindering wordt jaarlijks getoetst op basis van boekwaarde versus bedrijfswaarde. Een bijzonder waardeverminderingsverlies is het bedrag waarmee de boekwaarde de bedrijfswaarde duurzaam overschrijdt en wordt direct in de winsten verliesrekening verwerkt onder de post overige waardeverminderingen van materiële vaste activa. De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden berekend volgens de lineaire methode, rekening houdend met een eventuele restwaarde. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming. Op grond wordt niet afgeschreven. Commercieel vastgoed in exploitatie Het commercieel vastgoed omvat woningen in exploitatie met een huurprijs boven de huurtoeslaggrens, het bedrijfsmatig vastgoed (niet zijnde maatschappelijk vastgoed) en het overige commercieel vastgoed. Grondslag classificatie als vastgoedbelegging en waardering tegen historische kostprijs Commercieel vastgoed in exploitatie wordt gewaardeerd op verkrijgingsprijs/vervaardigingsprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. Of sprake is van een bijzondere waardevermindering wordt jaarlijks getoetst op basis van boekwaarde versus actuele waarde. Een bijzonder waardeverminderingsverlies is het bedrag waarmee de boekwaarde de actuele waarde duurzaam overschrijdt en wordt direct in de winsten verliesrekening verwerkt onder de post overige waardeverminderingen van materiële vaste activa. De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden berekend volgens de lineaire methode, rekening houdend met een eventuele restwaarde. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming. Op grond wordt niet afgeschreven. Onroerende zaken in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie betreft complexen in aanbouw ten behoeve van toekomstige verhuurexploitatie. De complexen in aanbouw worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs onder aftrek van een bijzondere waardevermindering. Indien de bijzondere waardevermindering hoger is dan de waarde van de onroerende zaken in ontwikkeling, wordt de onroerende zaak in ontwikkeling op nihil gewaardeerd en wordt een voorziening aan de creditzijde van de balans opgenomen. Ingenomen grondposities worden onder deze post verwerkt tegen verkrijgingsprijs en bijkomende kosten. Afschrijving vindt plaats na ingebruikneming van de complexen. Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden en terugverkoopverplichting Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden die zijn gekwalificeerd als een financieringstransactie worden gewaardeerd op basis van actuele waarde. De actuele waarde wordt vastgesteld aan de hand van courante prijzen op een actieve markt voor gelijksoortige onroerende zaken op dezelfde locatie en in dezelfde staat. Winsten of verliezen ontstaan door een wijziging in de actuele waarde van onroerende zaken verkocht onder voorwaarden worden verantwoord in de winsten verliesrekening over de periode waarin de wijziging zich voordoet, onder de categorie “Niet-gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille”. Daarnaast wordt ten laste van de resultaatbe-


72

Jaarrekening 2014

stemming een herwaarderingsreserve gevormd. De herwaarderingsreserve betreft het ongerealiseerde positieve verschil tussen de actuele waarde en de historische kostprijs. Voorraden Vastgoed bestemd voor verkoop Vastgoed bestemd voor verkoop betreft de voorraad woningen (opgeleverd en nog niet verkocht). Vastgoed bestemd voor verkoop wordt gewaardeerd tegen vervaardigingsprijs of lagere netto-opbrengstwaarde. Deze lagere netto-opbrengstwaarde wordt bepaald door individuele beoordeling van de voorraden. De netto-opbrengstwaarde wordt gebaseerd op de te verwachten verkoopprijs, onder aftrek van de nog te maken kosten. Vorderingen De vorderingen worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Noodzakelijk geachte voorzieningen voor het risico van oninbaarheid worden in mindering gebracht. Deze voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van de vorderingen. Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekening-courant schulden zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden. De liquide middelen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Indien middelen niet ter vrije beschikking staan, dan wordt hiermee bij de waardering rekening gehouden. Voorziening onrendabele investeringen In de jaarrekening worden naast juridisch afdwingbare verplichtingen tevens feitelijke verplichtingen verwerkt die kunnen worden gekwalificeerd als “intern geformaliseerd en extern gecommuniceerd”. Hiervan is sprake wanneer uitingen namens de woningcorporatie zijn gedaan richting huurders, gemeenten en overige stakeholders aangaande verplichtingen inzake toekomstige herstructureringen en toekomstige nieuwbouwprojecten. Een feitelijke verplichting is gekoppeld aan het besluitvormingsproces van de woningcorporatie rondom projectontwikkeling en herstructurering. Van een feitelijke verplichting is sprake indien de formalisering van de verplichting heeft plaatsgevonden. Verwachte verliezen als gevolg van onrendabele investeringen en herstructureringen worden als bijzondere waardeverandering in mindering gebracht op de boekwaarde van het complex waartoe de investeringen gaan behoren. Indien en voor zover de verwachte verliezen de boekwaarde van het betreffende complex overtreffen, wordt voor dit meerdere een voorziening gevormd. Onder verwachte verliezen wordt in dit verband verstaan de netto contante waarde van alle investeringsuitgaven minus de aan deze investering toe te rekenen bedrijfswaarde. Langlopende schulden De langlopende leningen worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen de reële waarde. Transactiekosten die direct zijn toe te rekenen aan de verwerving van de schulden worden in de waardering bij eerste verwerking opgenomen. Schulden worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs, zijnde het ontvangen bedrag, rekening houdend met agio of disagio en onder aftrek van transactiekosten. De aflossingsverplichting voor het komend jaar is in de toelichting opgenomen.


73

Jaarrekening 2014

Kortlopende schulden De kortlopende schulden worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde (indien deze lager is dan de verkrijgings-/vervaardigingsprijs) en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs, welke gelijk kan zijn aan de nominale waarde. Pensioenvoorzieningen De pensioenregeling is ondergebracht bij de Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties (SPW) en is naar zijn aard een toegezegde pensioenregeling. Trifolium heeft in geval van een tekort bij SPW geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen anders dan de hogere toekomstige premies. Het SPW heeft geen objectieve sleutel voor het toerekenen van een proportioneel aandeel in positieve of negatieve risico’s aan de aangesloten werkgevers. Resultaatbepaling Het resultaat wordt bepaald met inachtneming van de hiervoor vermelde waarderingsgrondslagen. Baten worden verantwoord in het jaar dat zij gerealiseerd zijn. Lasten worden verantwoord in het jaar waarin zij voorzienbaar zijn. Verkoopresultaat vastgoedportefeuille De post verkoopresultaat vastgoedportefeuille betreft het saldo van de behaalde verkoopopbrengst minus de boekwaarde (bestaand bezit). Opbrengsten worden verantwoord op het moment van levering (passeren transportakte). Afschrijvingen De afschrijvingen op materiële vaste activa worden gebaseerd op basis van verkrijgings- of vervaardigingsprijs, of de lagere bedrijfswaarde. Afschrijvingen vinden plaats volgens de lineaire methode. Geheel volgens de RJ 645 wordt de componentenbenadering toegepast. Op de component grond wordt niet afgeschreven. Overige waardeveranderingen Hieronder wordt het verschil tussen boekwaarde en lagere bedrijfswaarde verantwoord. Deze afwaardering of bijboeking vindt alleen plaats als het verschil duurzaam is. Lastenonderhoud Hieronder worden de werkelijke kosten ten behoeve van het klachten- en mutatieonderhoud, het planmatig onderhoud en het onderhoud in het kader van strategisch voorraadbeheer verantwoord. Overige bedrijfslasten Hieronder worden de overige bedrijfslasten verantwoord die zijn gemaakt in het kader van de gewone bedrijfsvoering zoals bestuurskosten, algemene kosten, belastingen, verzekeringen, etc. Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen (WNT) Voor de uitvoering van de WNT in de (semi)publieke sector heeft de corporatie zich gehouden aan de Beleidsregels toepassing WNT. De corporatie heeft de Beleidsregels toepassing WNT, waaronder het wetsvoorstel Aanpassingswet WNT, als normenkader bij het opmaken van deze jaarrekening gehanteerd. Eerder genoemd wetsvoorstel mag op grond van de mededeling van de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van 12-2-2014 worden toegepast als ware de wettekst reeds in werking getreden. Rentebaten Als rentebaten worden de (te) ontvangen rentevergoedingen op banktegoeden en deposito’s verantwoord.


74

Jaarrekening 2014

Rentelasten Onder deze post zijn zowel de rentelasten met betrekking tot de schulden als de toegerekende rente aan egalisatierekeningen opgenomen. Tevens worden hierin ook de gemaakte kosten ten behoeve van de treasury meegenomen. Belastingen De vennootschapsbelasting is berekend over het resultaat volgens de winsten verliesrekening tegen het geldend tarief, rekening houdend met fiscale faciliteiten. Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld in overeenstemming met de indirecte methode zoals opgenomen in de RJ 360.


75

Jaarrekening 2014

TOELICHTING OP DE BALANS Vaste activa Materiële vaste activa Sociaal vastgoed in exploitatie Sociaal vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie

Commercieel vastgoed in exploitatie Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Commercieel vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie

Totaal

31-12-2014 52.762.368 15.498 953.665 53.731.531

31-12-2013 49.213.604 1.199.957 1.030.397 51.443.958

2.338.737 5.717.573 0 8.056.310

2.369.772 6.047.757 0 8.417.529

61.787.841

59.861.487

Sociaal vastgoed in exploitatie Verloop sociaal vastgoed in exploitatie Woningen

Onroerende

Overige

en woon-

zaken niet

zaken

gebouwen

zijnde woningen

Totaal

Saldo per 1 januari: Aanschafwaarde

72.701.541

324.988

183.790

73.210.319

Cumulatieve afschrijvingen

23.689.054

114.445

137.949

23.941.448

Hiervan voorraad koopwoningen Correctie per 1-1-2014 Boekwaarde

55.267

55.267

47.769

-47.769

49.004.989

162.774

45.841

49.213.604

0

3.884.988

0

0

3.884.988

Mutaties in het boekjaar: Investeringen Desinvesteringen

158.892

0

0

158.892

1.805.408

6.263

14.709

1.826.380

85.672

0

0

85.672

2.222.364

15.029

0

2.237.393

729.283

0

0

729.283

3.499.441

8.766

-14.709

3.493.498

Aanschafwaarde

77.920.718

340.017

183.790

78.444.525


25.408.791

120.708

152.658

25.682.157

Afschrijvingen Correctie afschrijvingen desinvestering Bijzondere waardevermeerdering Bijzondere waardevermindering (o.b.v. bedrijfswaardeberekening)

Saldo mutaties Saldo per 31 december:

Hiervan voorraad verkoopwoningen Boekwaarde ultimo 2014

0

0

0

0

52.511.927

219.309

31.132

52.762.368


76

Jaarrekening 2014

Commercieel vastgoed in exploitatie Verloop commercieel vastgoed in exploitatie Woningen

Onroerende

Overige

en woon-

zaken niet

zaken

gebouwen

zijnde woningen

Totaal


1.745.164

916.884

0

2.662.048

35.547

256.729

0

292.276

1.709.617

660.155

0

2.369.772

Investeringen

0

0

0

0

Desinvesteringen

0

0

0

0

21.409

9.626

0

31.035

0

0

0

0

Bijzondere waardevermeerdering

0

0

0

0

Bijzondere waardevermindering

0

0

0

0

-21.409

-9.626

0

-31.035

1.745.164

916.884

0

2.662.048

56.956

266.355

0

323.311

1.688.208

650.529

0

2.338.737

6.047.757 -131.963 -198.221

6.409.122 0 -361.365

Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde Mutaties in het boekjaar:

Afschrijvingen Correctie afschrijvingen desinvestering

(o.b.v. taxatiewaarde)

Saldo mutaties Saldo per 31 december: Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde ultimo 2014

Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Saldo per 1 januari Onroerende zaken verkocht zonder voorwaarden Herwaardering

Saldo per 31 december 2014 5.717.573 6.047.757 Saldo heeft betrekking op 35 woningen (2013: 36 woningen). Ultimo jaar staan 0 woningen te koop. De waarde van de woningen verkocht onder voorwaarden is vastgesteld aan de hand van recente taxatierapporten. De waardedaling t.o.v. voor de 15 woningen aan de Goudse Rijweg is 2%, de waarde daling voor de 20 woningen aan de Boezemlaan bedraagt 4%. De WOZ-waarde 2015 (peildatum 2014) laat een zelfde beeld zien.


77

Jaarrekening 2014

Afschrijvingsmethode en -termijnen De afschrijvingen zijn bepaald op de volgende levensduur en geschieden lineair. Bouwkosten (inclusief garages) 50 Warmwatervoorziening / Centrale verwarming 15 / 20 / 25 Renovatiekosten 8 / 10 / 25 Isolatie / lift / MIVA-aanpassingen 20

jaar jaar jaar jaar

Zekerheden Er zijn geen activa in zekerheid gesteld voor de verstrekte leningen. Verzekering tegen brand- en stormschade De vaste activa zijn verzekerd tegen brand- en stormschade. Waarde onroerende zaak belasting De totale waarde van de onroerende en roerende goederen in exploitatie bedraagt op basis van de waarde, welke gehanteerd wordt voor de onroerende zaak belasting (peildatum 01-01-2014) in totaal circa € 268 miljoen. Bedrijfswaarde Op basis van de hieronder vermelde uitgangspunten bedraagt de bedrijfswaarde op totaal-niveau circa € 99 miljoen, onderverdeeld in sociaal vastgoed (€ 94 milj.) en commercieel vastgoed (€ 5 milj.). De bedrijfswaarde heeft ten opzichte van de boekwaarde van de materiële vaste activa in exploitatie een overwaarde van € 45 miljoen. Op basis van de berekening van de bedrijfswaarde op complexniveau zijn materiële en structurele tekorten afgeboekt. Blijkt in enig jaar dat een afboeking toch niet structureel is, wordt dit bedrag weer teruggeboekt. Elk jaar zal een nadere concretisering van het strategisch voorraadbeleid plaatsvinden hetgeen kan leiden tot materieel andere uitkomsten in de bedrijfswaardeberekeningen per complex. Uitgangspunten bij de berekening: Disconteringsvoet Index onderhoudskosten/bedrijfslasten 2015 Index onderhoudskosten/bedrijfslasten 2016 Index onderhoudskosten/bedrijfslasten 2017 Index onderhoudskosten/bedrijfslasten 2018 Index onderhoudskosten/bedrijfslasten 2019 ev Huurverhoging 2015 Huurverhoging 2016 Huurverhoging 2017 Huurverhoging 2018 Huurverhoging 2019 ev

2014 5,25% 1,75% 2,13% 2,39% 2,57% 3,00% 2,75% 2,50% 3,00% 3,00% 2,00%

2013 5,25% 1,95% 2,27% 2,49% 3,00% 3,00% 1,75% 1,83% 1,88% 1,91% 2,00%


Verloop bedrijfswaarde 2014(x € 1.000) Bedrijfswaarde ultimo 2013 Autonome ontwikkeling Vrijval kasstromen Effect een jaar opschuiven Nieuwe (des)investeringen binnen horizon Subtotaal autonome ontwikkeling Voorraadmutaties Verkoop Verbeteringen Overige nieuwe vhe's Overige mutaties woninggegevens Subtotaal voorraadmutaties Parameter- en niveauwijzigingen Indexaties Disconteringsvoet Dervingspercentage Levensduur Mutatiegraad Verkoopopbrengst (niveauwijziging) Subtotaal parameter- en niveauwijzigingen Wijzigingen exploitatiebeleid Huren (toekomstige huurverhoging) Planmatig Onderhoud Klachtenonderhoud Mutatieonderhoud Beheerskosten Verhuurdersheffing Saneringssteun Subtotaal wijzigingen exploitatiebeleid Wijzigingen (des)investeringsbeleid Verkoop Sloop Woningverbetering Subtotaal wijzigingen (des)investeringsbeleid Bedrijfswaarde Vastgoed ultimo 2014

78

Jaarrekening 2014

Sociaal 89.849

Commercieel 4.481

Totaal 94.330

-4.834 4.827 -924 -931

-180 226 0 46

-5.014 5.053 -924 -885

107 647 0 310 1.064

-15 0 0 423 408

92 647 0 733 1.472

-463 0 0 0 658 -38 157

-14 0 0 0 24 0 10

-477 0 0 0 682 -38 167

4.603 160 3.539 562 -382 -5.797 0 2.685

-25 18 -94 2 56 0 0 -43

4.578 178 3.445 564 -326 -5.797 0 2.642

-324 0 1.168 844

0 0 1 1

-324 0 1.169 845

93.668

4.903

98.571


79

Jaarrekening 2014

Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling Verloop onroerende en roerende goederen in ontwikkeling Saldo per

Investering

1-1-2014 Parklaan

Waarde-

Activering/

Saldo per

verandering

overboeking

31-12-2014

0

0

0

0

0

1.187.968

2.216.164

0

3.404.132

0

4.411

3.509

0

0

7.920

0

0

0

0

0

7.578

0

0

0

7.578

Kavel Zuidkade

0

0

0

0

0

Overigen

0

0

0

0

0

1.199.957

2.219.673

0

3.404.132

15.498

Mendelweg (516) Torenpad Oost (556) Waterrijk West Snijdelwijk centrum

sociaal vastgoed bestemd voor eigen exploitatie

Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie Verloop onroerende en roerende goederen ten dienste van de exploitatie Kantoorpand

Inventarissen

Automatisering

Vervoermiddelen

Totaal

1.195.889

217.370

110.928

137.579

1.661.766


260.594

156.583

110.928

103.264

631.369

Boekwaarde

935.295

60.787

0

34.315

1.030.397

3.428 0 47.443

1.259 0 21.596

2.368 0 2.368

0 0 12.379

7.055 0 83.786


Mutaties in het boekjaar: Investeringen Desinvesteringen Afschrijvingen Correctie afschrijvingen Saldo mutaties

0

0

0

0

0

-44.015

-20.337

0

-12.379

-76.731

1.199.317

218.629

113.296

137.579

1.668.821

308.037

178.179

113.296

115.644

715.156

891.280

40.450

0

21.935

953.665

Saldo per 31 december: Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde ultimo 2014

Afschrijvingsmethode en -termijnen Alle materiële vaste activa ten dienste van de exploitatie worden lineair afgeschreven. Kantoor / Uitbreiding kantoor 30 / 20 jaar Inventaris / automatisering / vervoersmiddelen 10 /3 / 5 jaar


80

Jaarrekening 2014

Financiële vaste activa Deze post is als volgt samengesteld: Latente belastingvordering Totaal

31-12-2014

31-12-2013

4.582.000

0

4.582.000

0

0 4.582.000

0 0

4.582.000

0

Te vorderen vennootschapsbelasting Het verloop van deze post is als volgt: Saldo per 1 januari Belastinglatentie Saldo per 31 december

De latente belastingvordering betreft de tot waardering gebrachte beschikbare voorwaartse verliescompensatie. De latente belastingvordering inzake voorwaartse verliescompensatie bedraagt € 4,6 miljoen, gebaseerd op waardering tegen contante waarde met een disconteringsvoet na belasting van 3,43%. De totale verrekenbare verliezen ultimo 2014 bedragen € 20,4 miljoen. Vlottende activa Voorraad verkoopwoningen Per 31-12-2014 staan geen woningen te koop.

Saldo per 1 januari Mutatie woningen bestemd voor verkoop bestaand bezit Nieuwbouwkoopwoning (1 woning Emmakade) Saldo woningen bestemd voor verkoop

31-12-2014

31-12-2013

55.267 -55.267 0

184.378 9.845 -138.956

0

55.267

Voorraad grond Hieronder wordt gepresenteerd de kavel aan de Zuidkade. Omdat de bouwplannen gezien de stagnatie in de overige projecten binnen Boskoop op een laag pitje staan, wordt deze kavel niet gepresenteerd onder MVA in ontwikkeling maar als voorraad grond. Saldo per 1 januari Mutatie

81.000 0

81.000 0

Saldo voorraad grond

81.000

81.000


81

Jaarrekening 2014

Vorderingen 1. 2. 3. 4.

Huurdebiteuren Overige vorderingen Belastingen Overlopende activa

Totaal 1. Huurdebiteuren Totale achterstand Huurachterstand vertrokken huurders Voorziening dubieuze debiteuren Saldo huurdebiteuren

105.508 90.768 0 49.892

146.590 71.170 1.098 8.635

246.168

227.493

81.326 59.043 -34.861

107.645 62.181 -23.236

105.508

146.590

De huurachterstanden bedragen ultimo boekjaar 0,95% (2013 1,41%) van de bruto jaarhuur. 31-12-2014

31-12-2013

2. Overige vorderingen Stookkosten / servicekosten Diverse schades / onderhoud huurders Overige

22.201 41.646 26.921

23.150 11.091 36.929

Totaal

90.768

71.170

0

1.098

0

1.098

3. Belastingen BTW te vorderen


82

Jaarrekening 2014

4. Overlopende activa Terug te ontvangen premies pensioenfonds Vooruitbetaalde assurantiepremies Overig vooruitbetaald Overige overlopende activa

5.368 1.059 42.794 671

0 1.059 3.119 4.457

Totaal

49.892

8.635

Kas Banken

623 2.949.605

336 4.247.533

Totaal

2.950.228

4.247.869

Liquide middelen

Trifolium heeft een kredietfaciliteit bij de BNG van € 3.000.000 om tijdelijke liquiditeitstekorten op te vangen.

Eigen vermogen Verloopoverzicht Eigen Vermogen: Saldo per 1 januari Mutatie reservering verkoop onder voorwaarden Resultaat boekjaar Saldo per 31 december

12.431.839 0 6.647.309

13.647.252 -112.469 -1.102.944

19.079.148

12.431.839

Het Eigen Vermogen bestaat uit Algemene Reserve en Reservering Verkoop onder Voorwaarden: Algemene Reserve: Saldo per 1 januari Vanuit Resultaat boekjaar

Reservering Verkoop onder Voorwaarden: Saldo per 1 januari Mutatie verkoop onder voorwaarden Vanuit Resultaat boekjaar Saldo per 31 december

10.731.246 6.526.646

11.834.190 -1.102.944

17.257.892

10.731.246

31-12-2014

31-12-2013

1.700.593 0 120.663

1.813.062 -112.469 0

1.821.256

1.700.593


83

Jaarrekening 2014

Voorziening onrendabele investering Saldo per 1 januari Dotatie Torenpad Oost

0 841.000

0 0

Saldo per 31 december

841.000

0

Langlopende schulden De schulden op lange termijn zijn verdeeld over leningen overige instellingen. Overzicht leningen 31-12-2014 Totaal

1. Leningen kredietinstellingen

Totaal

31-12-2013

restant

Totaal

restant

looptijd

looptijd

>5 jaar

>5 jaar

42.638.219

26.296.169

44.375.578

26.375.578

42.638.219

26.296.169

44.375.578

26.375.578

De gemiddelde gewogen rentevoet van de opgenomen leningen kredietinstellingen bedraagt 3,43% (2013: 3,64%) Verloop leningen kredietinstellingen

Saldo per 1 januari Mutaties:

44.375.578 nieuwe leningen aflossingen afgeloste leningen

Totaal mutaties: Saldo per 31 december

4.000.000 237.359 5.500.000 -1.737.359 42.638.219

Gestorte Leningen in 2014: In 2014 is 1 nieuwe lening aangetrokken met een totale hoofdsom van € 4.000.000. Aflossingen: Aflossing van de leningen geschiedt op basis van annuïteiten, lineair, of fixe. Fixe leningen worden op vervaldatum ineens afgelost. In 2014 zijn 5 leningen afgelost met een totale som van € 5.500.000. Aflossingsbestanddeel: Het aflossingsbestanddeel zal in 2015 circa € 5,7 mln bedragen.


84

Jaarrekening 2014

Hypothecaire Leningen: Er zijn geen eigendommen van Trifolium Woondiensten hypothecair bezwaard. De leningen zijn afgesloten onder garantie van het WSW. De gemeente Boskoop treedt als achtervang op. Waarborgsommen Saldo per 1 januari Mutatie

0 3.358

0 0

Saldo per 31 december

3.358

0

31-12-2014

31-12-2013

6.143.108 0 -134.550 -183.487

5.971.593 922.850 -428.925 -322.410

5.825.071

6.143.108

426.969 152.609 680.861

567.816 228.720 726.055

1.260.439

1.522.591

36.064 116.545 0

39.673 189.047 0

152.609

228.720

454.315 111.727 0 114.819

547.168 118.046 2.439 58.402

680.861

726.055

Terugkoopverplichting verkoop onder voorwaarden Saldo per 1 januari Verkoop Terugkoop Herwaardering Betreft 35 woningen. (2013: 36 woningen)

Kortlopende schulden Deze post is als volgt samengesteld: Crediteuren Belastingen en premies sociale verzekering Overlopende passiva Totaal Belastingen en premies sociale verzekering De specificatie is als volgt: Loonbelasting Omzetbelasting Pensioen- / Vutpremies Totaal Overlopende passiva Niet vervallen rente leningen Vooruit ontvangen huur Vooruitontvangen bijdragen huurtoeslag Overige


85

Jaarrekening 2014

Niet in de balans opgenomen verplichtingen Waarborgverplichtingen Het obligo WSW betreft de verplichting om de liquiditeitspositie van het WSW te versterken, zodra het vermogen van dit waarborgfonds daalt onder het niveau dat met de rijksoverheid en gemeenten is overeengekomen. Het WSW verwacht de komende 5 jaar geen beroep te hoeven doen op de obligoverplichting. Deze hoeft daarom niet op de balans te worden opgenomen, maar kan worden volstaan met opname onder "Niet in de balans opgenomen verplichtingen'. 31-12-2014

31-12-2013

Obligoverplichting Waarborgfonds Sociale Woningbouw, 3,85% 1.603.071 1.669.960 van het schuldrestant In oktober 2013 heeft het WSW corporaties verzocht een "Overeenkomst tot lastgeving met privatieve werking/onherroepelijke volmacht" aan te gaan. Op grond van deze overeenkomst kan het WSW zonder tussenkomst van de corporatie hypotheek vestigen op het onderpand. E.e.a. conform het regelement van deelneming WSW. Trifolium heeft deze overeenkomst in maart 2014 ondertekent. Voorziening jubileumuitkering Voor jubileumuitkeringen is geen voorziening gevormd, omdat de omvang van deze verplichting niet materieel is. Loopbaanontwikkelingsbudget Als gevolg van CAO afspraken is voor de medewerkers een ontwikkelingsbudget beschikbaar. Medewerkers kunnen 5 jaar sparen tot een maximum van € 4.500 afhankelijk van hun parttime-factor. In 2014 hebben 2 medewerkers (55+) gebruik gemaakt van de mogelijkheid extra uren te kopen. Ultimo 31-12-2014 is € 54.350 beschikbaar. Gezien de beperkte omvang en onzekerheid dat hiervan gebruik gaat worden gemaakt, is hiervoor geen voorziening opgenomen. Verplichtingen inzake projecten Eind 2014 was er geen sprake van een restant verplichting inzake nieuwbouw/onderhouds-projecten die het jaar overlopen en waarvan de werkzaamheden derhalve nog niet geheel zijn afgerond. Wel heeft Trifolium enkele (meerjaren-) onderhoudsabonnementen afgesloten t.b.v. c.v.-ketels, boilers etc. Rente-instrumenten Trifolium heeft om het renterisico te verminderen 5 swaps afgesloten. De nominale waarde van deze swaps is € 18,5 miljoen. Demarktwaarde op 31 december 2014 bedraagt € 3,4 miljoen negatief. Overzicht swaps per 31-12-2014 Tegenpartij Startdatum ABNAmro bank Rabobank ABNAmro bank ABNAmro bank ABNAmro bank

1-9-2008 2-8-2010 2-1-2012 3-6-2013 1-9-2014 Totaal

Einddatum 1-9-2015 1-8-2016 2-1-2020 1-6-2022 1-9-2021

Hoofdsom 2.500.000 3.000.000 4.000.000 5.000.000 4.000.000 18.500.000

Marktwaarde Vaste rente excl. opgel. rente -100.431 4,070% -272.212 4,598% -818.053 3,730% -1.435.274 4,130% -789.884 3,315% -3.415.854

De 4 swaps die zijn afgesloten bij de ABNAmro-bank kennen geen marktwaardeverrekening of break-clausule. De swap van de Rabobank kent een afgesproken bedrag van € 700.000. Dit betekent dat als de (negatieve) marktwaarde meer is dan € 700.000, de bank het recht heeftaanvullende garanties te verlangen. Het risico dat dit gebeurt is niet aanwezig. Bij een rentedaling van 1% is de marktwaarde incl. opgelopen rente € 320.000 negatief. Bij een rentedaling van 2% (dat betekent een negatieve rente) is de marktwaarde € 370.000 negatief.


86

Jaarrekening 2014

TOELICHTING OP DE WINST- EN VERLIESREKENING Bedrijfsopbrengsten Huren

2014

2013

Te ontvangen nettohuur: Woningen en woongebouwen Onroerende goederen niet zijnde woningen

10.589.684 153.439

9.825.969 152.694

Af huurderving: Woningen en woongebouwen Onroerende goederen niet zijnde woningen

62.549 51.087

92.850 50.953

10.629.487

9.834.860

Totaal huren De huren wijzigden met € 764.460 ten opzichte van vorig boekjaar door: a. De jaarlijkse huurverhogingen per 1 juli b. Meeropbrengst door huurharmonisatie c. Tussentijdse huurverhoging als gevolg van woningverbetering d. Derving door verkoop/renovatie woningen e. Nieuwbouw Parklaan/Renovatie Mendelweg f. Huurverhoging agv mutaties 2013

229.659 33.450 17.927 -30.381 288.908 224.897

Totaal

764.460

Vergoedingen Ontvangen vergoedingen voor leveringen, diensten en overige zaken. Te verrekenen met huurders Totaal vergoedingen

569.690 74.118

565.118 29.549

495.572

535.569

De vergoedingen voor leveringen en diensten zijn gebaseerd op geraamde kosten en worden , indien noodzakelijk, jaarlijks aangepast. Per jaar wordt individueel afgerekend.

Verkopen onroerende zaken Verkoop woningen volgens verkoopbeleidsplan: 8 woningen (2013: 12 woningen); hiervan 1 woningen verkocht na terugkoop uit Koopgarant. Opbrengst reguliere woningverkopen (8 woningen) Afschrijving boekwaarde Verkoopkosten Verkoopopbrengst 1 woning Emmakade (2013) Totale opbrengsten verkopen materiële activa

1.116.100 -209.883 -16.963 0

954.500 -63.592 -23.646 64.578

889.254

931.840


87

Jaarrekening 2014

2014

2013

Onderhoud voor rekening huurder Overigen

120.981 100.459

86.398 102.213

Totaal overige bedrijfsopbrengsten

221.440

188.611

1.826.380 31.035

1.784.922 44.595

1.857.415

1.829.517

0 841.000 0 -1.508.111

-679.334 0 178.990 3.170.078

-667.111

2.669.734

903.432 0

944.270 0

903.432

944.270

179.610 139.550

182.672 130.911

319.160

313.583

Overige bedrijfsopbrengsten

Bedrijfslasten Afschrijvingen Sociaal vastgoed Commercieel vastgoed Roerende en onroerende zaken in exploitatie

Waardeveranderingen materiële vaste activa Bijboeking Onrendabele investering project Parklaan Reservering Onrendabele investering Torenpad Oost Afwaardering commercieel vastgoed Bijboeking/afwaardering sociaal vastgoed a.g.v. hogere bedrijfswaarde

Lonen en salarissen Bruto salarissen inclusief ziekengeld Af: Ontvangen ziekengelden Totaal lonen en salarissen Ultimo 2014 zijn 21 personeelsleden in dienst. Het aantal formatieplaatsen bedraagt 17,79 (2013: 18,40).

Sociale lasten Pensioenlasten Sociale lasten Totaal sociale lasten


Lasten onderhoud

88

Jaarrekening 2014

2014

2013

768.817 424.511 2.021.962 143.311 -343.875

1.020.214 543.029 1.566.939 283.475 -416.330

3.014.726

2.997.327

40.236 108.553 51.775 143.311 343.875

52.932 65.441 15.086 282.870 416.329

Overige kostensoorten Overige personeelskosten Huisvestingskosten Kosten Raad van Commissarissen Algemene kosten

54.784 98.903 39.653 430.833

54.843 101.723 55.802 450.566

Subtotaal overige kostensoorten

624.173

662.934

378.225 60.410 15.788 447.858 1.023.692 40.624 12.440 385.214 42.000 9.351

427.969 63.375 18.307 497.869 40.511 51.247 7.000 426.150 25.000 7.430

Subtotaal zakelijke bedrijfslasten

2.415.602

1.564.858

Totaal overige bedrijfslasten

3.039.775

2.227.792

Onderhoudsuitgaven: -Reparatieverzoeken -Mutatieonderhoud -Planmatig onderhoud -Strategisch voorraadbeleid -Af: Geactiveerde uitgaven onderhoud Totaal lasten onderhoud Specificatie geactiveerde uitgaven -Reparatieverzoeken -Mutatieonderhoud -Planmatig onderhoud -Strategisch voorraadbeleid Totaal geactiveerd onderhoud

Overige Bedrijfslasten

Zakelijke bedrijfslasten Belastingen Verzekeringen Contributie Aedes Leveringen goederen en diensten Verhuurdersheffing Lasten leefbaarheid Huurdersoverleg Saneringssteun CFV/Vogelaarbijdrage Afschrijving dubieuze debiteuren Overige directe exploitatiekosten


89

Jaarrekening 2014

2014

2013

0 -14.735

0 -38.955

-14.735

-38.955

Rentebaten

2014

2013

Rente op uitgezette middelen en overige vorderingen

3.067

46.018

Totaal rentebaten

3.067

46.018

1.650.946

1.587.710

10.078 9.609 20.746

7.836 3.956 19.162

Totaal rentelasten

1.691.379

1.618.664

Saldo rentelasten en rentebaten

1.688.312

1.572.646

4.582.000

0

4.582.000

0

Niet gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille Woningen bestemd voor verkoop, reeds verkocht Ongerealiseerde waardedaling woningen verkocht onder voorwaarden

Overzicht Rente

Rentelasten Langlopende schulden -Rente leningen overheid -Rente leningen kredietinstellingen Overige rentelasten/financieringskosten -Borgstellingskosten WSW -Bankkosten en overige financieringslasten -Advies- en rentekosten inzake treasury

Vennootschapsbelasting actieve belastinglatentie

Totaal

Belastbaar bedrag 2014 De fiscale positie is bepaald op basis van de geldende weten regelgeving, alsmede de Vaststellingsovereenkomst (2) voor woningcorporaties. Op dit moment is een aantal bepalingen uit deze vaststellingsovereenkomst nog niet volledig uitgekristaliseerd. Bepaalde elementen uit de VSO zijn op dit moment nog onzeker en derhalve niet de kwantificeren. De acute vpb-positie voor het jaar 2014 is, rekening houdend met de hiervoor genoemde onzekerheden, bepaalt op nihil. De reden hiervoor is dat Trifolium vanuit het verleden beschikt over fiscaal compensabele verliezen. Het is, op basis van de fiscale meerjarenbegroting en fiscale positie 2014, niet de verwachting dat het fiscale resultaat in 2014 de beschikbare compensabele verliezen overschrijdt.


90

Jaarrekening 2014

De fiscaal compensabele verliezen tot en met het jaar 2012 zijn recent door de belastinginspecteur bevestigd. Fiscale positie 2008 2009 2010 2011 2012 Stand verliezen ultimo 2012 2013 prognose resultaat 2014 prognose resultaat Fiscale positie ultimo 2014

0 0 0 -1.210.819 -22.184.547 -22.395.366 0 2.000.000 -20.184.547

De fiscale positie ultimo 2014 is € 20.395.366 negatief. Deze compensabele verliezen kunnen met toekomstige winsten worden gecompenseerd. Voor dit verlies is een actieve latentie verantwoord voor een bedrag van € 4,6 miljoen.

Toelichting Accountantskosten 2014 Splitsing Honoraria: BDO Audit en Assurance

BDO Acc & Bel. Adviseurs

1 Controle Jaarrekening

€

37.477

€

-

2 Andere Controle Opdrachten

€

-

€

-

3 Fiscale Adviesdiensten

€

-

€

30.755

4 Andere niet-controleopdrachten

€

-

€

-

€

37.477

€

30.755

Totaal

BDO Audit en Assurance heeft de jaarrekeningcontrole uitgevoerd ( interim en eindejaarscontrole) inclusief de stelselwijziging als gevolg van Acc. de Rj645. Daarnaast is debetreffen verslagstaat voor corpodata (dVi De werkzaamheden van BDO & Belastingadviseurs de fiscale advisering gecontroleerd en opstellen van deincl. fiscale jaarrekening.


91

Jaarrekening 2014

Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen (semi)publieke sector (WNT) De Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen (semi)publieke sector is in werking getreden per 1-1-2013. Per 1-1-2014 geldt voor woningcorporaties naast het algemene bezoldigingsplafond, ook nog een staffel gebaseerd op aantal eenheden en grootte van de gemeente waarin de corporatie opereert. Het bezoldigingsplafond voor de topfunctionarissen van Trifolium valt in klasse D (max. € 112.400). Voor bestaande verplichtingen geldt een overgangsrecht, 4 jaar blijft de bezoldiging bevroren waarna in 3 jaar de bezoldiging wordt afgebouwd naar de norm. Trifolium heeft één topfunctionaris volgens de definitie van de WNT. Bedragen x € 1 Functie Duur dienstverband in 2014 Omvang dienstverband Gewezen topfunctionaris (fictieve) Dienstbetrekking

A.A.G. van der Reijken Directeur-bestuurder 1/1 tot en met 31/12 (365 dgn) 1,0 fte Nee Ja

Bezoldiging Beloning (incl. vakantiegeld) Belastbare onkostenvergoeding Beloning betaalbaar op termijn Totaal bezoldiging Toepasselijk WNT-maximum Motivering Overschrijding: zie

109.799 0 24.062 133.861 112.400 1)

1) Functionaris bekleedt de huidige functie sinds maart 2003. De bezoldigingsafspraak dateert van vóór 6 december 2011. Hierdoor is het overgangsrecht van toepassing.

De bezoldiging van de Raad van Commissarissen is afgeleid van de bezoldiging voor Topfunctionarissen. Voor 2014 geldt ten hoogste 7,5% en 5% voor respectievelijk voorzitter en lid van de bezoldiging van de topfunctionaris is toegestaan. Ook voor de leden van de Raad van Commissarissen geldt het overgangsrecht. Bedragen x € 1


Functie Aandachtsgebied

Voorzitter Organisatie

Duur dienstverband


Bezoldiging Beloning Belastbare onkostenvergoeding Beloning betaalbaar op termijn Totaal bezoldiging (excl. BTW) Toepasselijk WNTmaximum Motivering overschrijding: zie

R.M. Uittenbogaard – de Keyser Vicevoorzitter Juridische zaken

R. van Oostveen

R. el Ousrouti

F.P. Sybrandi

Lid Financiën

Secretaris Volkshuisvesting


Lid Organisatie en Bouw & Techniek 1/1 tot en met 31/12 (365 dagen)



9.000

5.715

6.000

6.000

6.000

41

0

66

0

51

9.041

5.715

6.066

6.000

6.051

8.430

5.620

5.620

5.620

5.620

1)

2)

3)

4)

5)

1) Functionaris bekleedt is benoemd per 1-1-2012. De bezoldiging valt binnen de algemene beloningsnorm, maar overschrijdt de norm van de klasse waarin de corporatie is ingedeeld. Het overgangsrecht is van toepassing m.i.v. 1-1-2014.


92

Jaarrekening 2014

2) Functionaris is herbenoemd per 1-4-2014. Over de periode 1-1-2014 tot 31-3-2014 valt de bezoldiging binnen de algemene beloningsnorm, maar overschrijdt de norm van de klasse. Vanaf 1-1-2014 voldoet de bezoldiging aan de algemene norm en aan de norm van de klasse van indeling. 3) Functionaris is benoemd per 1-4-2013. De bezoldiging blijft binnen de algemene bezoldigingsnorm, maar overschrijdt de norm van de klasse waarin de corporatie is ingedeeld. Het overgangsrecht is m.i.v. 1-1-2014 van toepassing. 4) Functionaris is benoemd per 1-7-2011. De bezoldiging blijft binnen de algemene bezoldigingsnorm, maar overschrijdt de norm van de klasse waarin de corporatie is ingedeeld. Het overgangsrecht is m.i.v. 1-1-2014 van toepassing. 5) Functionaris is in 2013 benoemd per 1-1-2014. De bezoldiging blijft binnen de algemene bezoldigingsnorm, maar overschrijdt de norm van de klasse waarin de corporatie is ingedeeld. Het overgangsrecht is m.i.v. 1-1-2014 van toepassing.

In 2014 stuurden 3 commissarissen een factuur. De overige 2 commissarissen maakten gebruik van de Kleine Ondernemersrekening. Er vindt geen bezoldiging plaats van voormalig bestuurders en leden van de Raad van Commissarissen.


93

Jaarrekening 2014

Overige gegevens Statutaire resultaatbestemming Het resultaat is verwerkt conform de statutaire bepalingen. Het gehele resultaat is ten laste van de overige reserves gebracht.

Voorwoord. Boskoop, 19 mei Was getekend. A.A.G. van der Reijken directeur-bestuurder Trifolium Woondiensten Boskoop

Recommend Documents