Voortgangsrapportage 2014|volledig
Opgesteld door
Revisiedatum en - nr
Goedgekeurd
Kurt Vanhemel
03 Apr. 2014
Frank Machiels, Operations Manager
R00
2|Pagina
Inhoud INLEIDING ............................................................................................................................................... 4 1_EMISSIE-INVENTARIS........................................................................................................................ 5 VOORTGANG: 2014 | VOLLEDIG ............................................................................................................... 5 Emissie-inventaris 2013| volledig – Scope I en II ............................................................................ 5 Emissie-inventaris 2014|volledig – Scope I en II ............................................................................. 6 Scope III – Overige CO2-uitstoot .................................................................................................... 10 2_4A1 KETENANALYSE 1: WOON-WERKVERKEER ....................................................................... 12 2014 | Q1-Q2 (CORRECTIE).................................................................................................................. 12 2014 | VOLLEDIG .................................................................................................................................. 12 Reductie CO2-uitstoot .................................................................................................................... 13 3_4A1 KETENANALYSE 3: ZONNEPANELEN SCHUILHUISJES DE LIJN ...................................... 14 4_4B1 REDUCTIEDOELSTELLINGEN ................................................................................................ 14 Statusoverzicht 2014 ...................................................................................................................... 15 Tabel: verschil t.o.v. referentiejaar 2010 ........................................................................................ 15 Scope I en II ................................................................................................................................... 16 MAATREGEL 1 - invoeren energieadvies ..................................................................................... 16 MAATREGEL 2 - bewustwording elektriciteitsverbruik .................................................................. 16 MAATREGEL 3 - opstellen wagenparkbeleid ................................................................................ 17 MAATREGEL 4 – beperking zakelijke vliegreizen ......................................................................... 17 Scope III ......................................................................................................................................... 18 MAATREGEL 5 - bewustwording type auto ................................................................................... 18 MAATREGEL 6 – opzetten initiatief in de keten van de abri ......................................................... 18 MAATREGEL 7 – inventariseren fiets- en carpoolbeleid ............................................................... 18 MAATREGEL 8 – opzetten initiatief in de keten energieleverancier en EPSiLON als afnemer .... 18 CONCLUSIE .......................................................................................................................................... 19 SCOPE I- EN II EMISSIES........................................................................................................................ 19 SCOPE III: KETENANALYSE 1: WOON-WERKVERKEER .............................................................................. 19 SCOPE III: KETENANALYSE 3: ZONNEPANELEN SCHUILHUISJES DE LIJN ................................................... 20 UITSTOOT VAN PROJECTEN BEHAALD MET GUNNINGVOORDEEL ............................................................... 21 BIJLAGEN ............................................................................................................................................. 22
3|Pagina
Voortgangsrapportage 2014|volledig Inleiding In dit dossier zijn de voortgangsrapportages met betrekking tot de emissie-inventaris en de 2 ketenanalyses van EPSiLON opgenomen. In het originele portfolio is 2010 vastgelegd als basisjaar. EPSiLON heeft eind 2011 haar niveau 4-certificering behaald, in maart 2013 mochten we het certificaat voor niveau 5 ontvangen. We vallen binnen de categorie “klein bedrijf”. Graag willen we benadrukken dat EPSiLON als bedrijf, zelfs voordat we kennis maakten met de CO2prestatieladder, zowel bewust als onbewust veel aandacht had voor maatschappelijk verantwoord ondernemen en dit waar mogelijk ook aan haar klanten trachtte over te brengen. De voortgangsrapportage is opgebouwd conform de volgorde van de hoofdstukken in het portfolio: § § §
4A1 Emissie-inventaris; 4A1 Ketenanalyse 1: “woon-werkverkeer”, 3: “zonnepanelen SH De Lijn” 4B1 Reductiedoelstellingen.
Daarnaast werd ketenanalyse 3 “Zonnepanelen schuilhuisjes De Lijn” eind 2014 afgerond. Tenzij anders beschreven, zijn de andere hoofdstukken uit ons portfolio nog steeds van kracht. Voor de voortgangsrapportage is gebruik gemaakt van het Handboek CO2-prestatieladder versie 2.2. d.d. 4 april 2014.
4|Pagina
1_Emissie-inventaris Voortgang: 2014 | volledig Aangezien de herkomst van groene stroom geleverd in Vlaanderen in 2014 pas in de loop van 2015 gekend is, is de analyse van de emissies voorlopig nog gebaseerd op de fuel mix van 2013. Dit zal in een van de volgende voortgangsrapportages, zodra de data gekend zijn, worden geactualiseerd. Emissie-inventaris 2013| volledig – Scope I en II 2013 Verhouding totale pand CO2 -emissie Verbruik
Eenheid
Hoeveelheid
Conversiefactor
Eenheid
m³ kg
40.948 0
1.825 1.775
g CO 2/l tr g CO 2/l tr
li ter
2.224
1.530
g CO 2/l tr
li ter
1.276
3.135
g CO 2/l tr
li ter
56.703
3.135
g CO 2/l tr
kWh
0
455
g CO2 /kWh
kWh
200.703
160,20
g CO2 /kWh
kWh
137.345
80
g CO2 /kWh
km km km
7.299 9.076 0
270 200 135
g CO 2/l tr g CO 2/l tr g CO 2/l tr
Scope I - Directe CO 2 -emissies Scope I.1 - Aardgasverbruik huis ves ti ng Scope I.2 a - Brands tofverbrui k ai rco Scope I.2 a - Propaanverbruik Heftrucks en l as afdel ing Scope I.2 b - Di eselverbruik zakel ijk verkeer toe te rekenen overhead Scope I.2 b - Di eselverbruik zakel ijk verkeer toe te rekenen aan proj ecten
Scope II - Indirecte CO 2 -emissies Scope II.1 - El ektri ci tei tsverbruik inkoop gri js Scope II.1 - El ektri ci tei tsverbruik inkoop groen (gemi ddel d - water, wi nd, bi omas sa) Scope II.1 - El ektri ci tei tsverbruik zonnepanel en Scope II.3 - Brandstofverbruik zakel ijk verkeer vl i egtui g < 700 km 700 - 2.500 km > 2.500 km
2013 Verhouding totale pand CO2-emissie Verbruik
Scope I - Directe CO 2 -emissies Scope I.1 - Aardgasverbruik huisvesting Scope I.2 a - Brandstofverbruik airco Scope I.2 a - Propaanverbruik Heftrucks en lasafdeling Scope I.2 b - Dieselverbruik zakelijk verkeer toe te rekenen overhead Scope I.2 b - Dieselverbruik zakelijk verkeer toe te rekenen aan projecten
Scope II - Indirecte CO 2 -emissies Scope II.1 - Elektriciteitsverbruik inkoop grijs Scope II.1 - Elektriciteitsverbruik inkoop groen (gemiddeld - water, wind, biomassa) Scope II.1 - Elektriciteitsverbruik zonnepanelen Scope II.3 - Brandstofverbruik zakelijk verkeer vliegtuig < 700 km 700 - 2.500 km > 2.500 km
KANTOOR 10% 197.340
PRODUCTIE 90% 109.486
TOTAAL
kg CO2
kg CO2
kg CO2
Percentage
189.240
70.660
259.900
85%
7.473 0
67.257 nvt
74.730 0
24% 0%
nvt
3.403
3.403
1%
4.002
nvt
4.002
1%
177.765
nvt
177.765
58%
8.100
38.826
46.926
15%
nvt
nvt
0
0%
3.215
28.937
32.153
10%
1.099
9.889
10.988
4%
1.971 1.815 0
nvt nvt nvt
1.971 1.815 0
1% 1% 0%
306.826
5|Pagina
Emissie-inventaris 2014|volledig – Scope I en II 2014 (Volledig) Verhouding totale pand CO2 -emissie Verbruik
Eenheid
Hoeveelheid
Conversiefactor
Eenheid
m³ kg
28.375 1,220
1,825 1.775
kg CO2 /m³ kg CO 2/kg
l i ter
4.356
1,530
kg CO2 /l tr
l i ter
1.276,48
3,135
kg CO2 /l tr
l i ter
47.792
3,135
kg CO2 /l tr
kWh
0
0,455
kg CO 2/kWh
kWh
125.883
0,0150
kg CO 2/kWh
kWh
10.152
0,0150
kg CO 2/kWh
kWh
67.002
0,455
kg CO 2/kWh
kWh
160.375
0,080
kg CO 2/kWh
km km km
0 4.456 0
0,270 0,200 0,135
kg CO2 /km kg CO2 /km kg CO2 /km
Scope I - Directe CO 2 -emissies Scope I.1 - Aardgasverbrui k hui svesti ng Scope I.2 a - Brands tofverbrui k ai rco Scope I.2 a - Propaanverbrui k Heftrucks en l asafdeli ng Scope I.2 b - Di esel verbrui k zakeli jk verkeer toe te rekenen overhead Scope I.2 b - Di esel verbrui k zakeli jk verkeer toe te rekenen aan projecten
Scope II - Indirecte CO 2 -emissies Scope II.1 - El ektri ci tei tsverbrui k i nkoop gri js Scope II.1 - El ektri ci tei tsverbrui k i nkoop groen water Scope II.1 - El ektri ci tei tsverbrui k i nkoop groen wind Scope II.1 - El ektri ci tei tsverbrui k i nkoop groen bi omas sa Scope II.1 - El ektri ci tei tsverbrui k zonnepanel en Scope II.3 - Brandstofverbrui k zakeli jk verkeer vl i egtui g < 700 km 700 - 2.500 km > 2.500 km
2014 (Volledig) Verhouding totale pand CO2-emissie Verbruik
Scope I - Directe CO 2 -emissies Scope I.1 - Aardgasverbruik huisvesting Scope I.2 a - Brandstofverbruik airco Scope I.2 a - Propaanverbruik Heftrucks en lasafdeling Scope I.2 b - Dieselverbruik zakelijk verkeer toe te rekenen overhead Scope I.2 b - Dieselverbruik zakelijk verkeer toe te rekenen aan projecten
Scope II - Indirecte CO 2 -emissies Scope II.1 - Elektriciteitsverbruik inkoop grijs Scope II.1 - Elektriciteitsverbruik inkoop groen water Scope II.1 - Elektriciteitsverbruik inkoop groen wind Scope II.1 - Elektriciteitsverbruik inkoop groen biomassa Scope II.1 - Elektriciteitsverbruik zonnepanelen Scope II.3 - Brandstofverbruik zakelijk verkeer vliegtuig < 700 km 700 - 2.500 km > 2.500 km
KANTOOR
PRODUCTIE
TOTAAL
10% 166.600
90% 94.091
260.692
kg CO2
kg CO2
kg CO2
Percentage
161.173,3
53.270,6
214.443,9
82%
5178,4 2165,5
46.605,9 nvt
51.784,4 2.165,5
20% 1%
nvt
6.664,7
6.664,7
3%
4001,8
nvt
4.001,8
2%
149827,6
nvt
149.827,6
57%
5.426,9
40.820,9
46.247,7
18%
nvt
nvt
0,0
0%
188,82
1699,42
1888,24
1%
15,23
137,05
152,28
0%
3048,60
27437,40
30486,01
12%
1283,00
11546,98
12829,97
5%
0,0 891,2 0,0
nvt nvt nvt
0,0 891,2 0,0
0% 0% 0%
6|Pagina
Vergelijking met voorgaande jaren De totale uitstoot van scope I en scope II is in 2014 met 15% afgenomen ten opzichte van 2013 (omzet is gedaald met 7 %). De onderlinge verhoudingen tussen scope I (directe emissies) en scope II (indirecte emissies) blijven rond tussen de 82 à 85% schommelen voor scope I en rond tussen de 15 à 18% voor scope II. Dit is ook logisch aangezien het aardgasverbruik meestal het zwaarste doorweegt.
CO2-uitstoot EPSiLON 2013 I volledig 15% Scope I - Directe CO2emissies Scope II - Indirecte CO2emissies 85%
Figuur 1: Verdeling scope I en scope II emissies 2013|volledig
CO2-uitstoot EPSiLON 2014|volledig 18% Scope I - Directe CO2emissies Scope II - Indirecte CO2emissies 82%
Figuur 2: Verdeling scope I en scope II emissies 2014|volledig
Scope I §
Aardgasverbruik
Het verbruik van aardgas gedurende 2014 is sterk gedaald (ca. 30%) t.o.v. 2013. De verklaring hiervoor valt terug te vinden in het feit dat de winter van 2014 veel warmer geweest is dan 2013. De verwarmingsinstallatie heeft bijgevolg veel minder moeten draaien. Periode 2013 | volledig 2014 | volledig
Verbruik (m³) 40.948 28.375
7|Pagina
Als we bvb de wintermaanden januari & februari 2013 vergelijken met dezelfde maanden in 2014 dan zien we een significant verschil (info beschikbaar op site van het KMI (www.meteo.be)).
Periode 2013 2014 §
Gemiddelde temperatuur februari januari 1,4°C 2,1°C 6,6°C 6,1°C
verbruik propaan heftrucks + lasafdeling
Het verbruik in 2014 is gestegen t.o.v. 2013. Dit is te verklaren door de implementatie van de poederlakkerij: allereerst is de hal waar de lakkerij gebouwd is, volledig opgeruimd. De heftrucks hebben dus ook meer uren gedraaid om de vele materialen in deze hal te verplaatsen en/of op te ruimen. Vervolgens is er proef gedraaid. Ook dit heeft bijgedragen tot meer intern heftruckverkeer (voorheen voornamelijk in de productiehallen, nu ook wat langere afstanden van de productiehallen naar de lakkerij en terug om materialen te vervoeren). We gaan er van uit dat, door ingebruikname van de lakkerij, het verbruik van de vrachtwagen (opgenomen in het zakelijk dieselverkeer) zal verminderen. Dit zal het meerverbruik van de heftrucks compenseren. Momenteel hebben we hier nog geen exacte cijfers van; dit is een opvolgitem voor de komende voortgangsrapportages. §
verbruik diesel zakelijk verkeer - projecten
De overhead (woon-werkverkeer) van het dieselverbruik is niet gewijzigd t.o.v. de voorgaande jaren; de 3 personen met bedrijfswagen wonen immers nog altijd op hetzelfde adres. Het verbruik m.b.t. projecten is wel afgenomen: van 56.703 liter of 177.765 kg CO2 in 2013 naar 47.792 liter of 149.827 kg CO2 in 2014.
Dieselverbruik zakelijke projecten Kg CO2 200.000 150.000 100.000
CO2
50.000 0 2013|volledig
2014|volledig
Figuur 2: CO2-uitstoot dieselverbruik t.b.v. zakelijke projecten (2013 t.o.v. 2014)
Deze daling van 16% komt enerzijds door de “economische realiteit” (omzet is gedaald met 7%). Daarnaast werpt echter ook de optimalisatie van het wagenpark haar vruchten af. Meer daarover vindt u terug in de reductiedoelstellingen later in deze voortgangsrapportage.
8|Pagina
Scope II De scope II emissies in 2014 zijn met ca. 1.5 % gedaald ten opzichte van 2013. Een kort overzicht van de verschillende categorieën: §
het elektriciteitsverbruik en de bijbehorende CO2-uitstoot is in 2014 ongeveer gelijk gebleven t.o.v. 2013. De omzet is gedaald met 7% maar door de implementatie van de lakkerij is het verbruik toch ongeveer gelijk gebleven;
Periode
Uitstoot (kg CO2)
2013
200.703
2014
203.037
Elektriciteitsverbruik 2013 vs.2014
§
§
de opbrengst en als gevolg daarvan het verbruik van de zonnepanelen is gestegen met 16%. Dit is ook logisch: bij meer opbrengst van de zonnepanelen wordt ook eerst deze opbrengst gebruikt vooraleer er groene stroom wordt ingekocht. De zonnepanelen hebben meer opgebracht omdat er ook meer zonuren zijn geweest in 2014 t.o.v. 2013; het aantal zakelijke vluchten is flink gedaald. Waar mogelijk wordt immers gebruik gemaakt van de trein en/of wordt er geëvalueerd of een verplaatsing op dat moment echt nodig is. Dit is echter ook sterk afhankelijk van de lopende projecten op dat moment.
Afgelegde afstanden per vliegtuig werden berekend via de Great Circle Mapper (www.gcmap.com), gebaseerd op de IATA-codes van de vliegvelden. Totale uitstoot scope I en scope II van 2014 vs. 2013 (en ref. jaar 2010) Zoals boven reeds aangegeven is de totale uitstoot van scope I en scope II met 15% afgenomen ten opzichte van 2013 en dit terwijl de omzet maar met 7 % is afgenomen in dezelfde periode. Als we de uitstoot van 2014 vergelijken met basisjaar 2010 dan zien we daar een daling van bijna 27%. Als we de omzet vergelijken tussen 2014 en het basisjaar 2010 dan zien we een daling van 7% (zie hoofdstuk 4 – 4B1 Reductiedoelstellingen op pag. 14).
9|Pagina
Scope III – Overige CO2-uitstoot Zakelijk treinverkeer Gedurende 2014 zijn er geen locatiebezoeken aan stations meer geweest voor een project voor Infrabel. Het project ligt o.w.v. interne redenen bij de klant voorlopig stil. De verwachting is wel dat dit begin 2015 opnieuw wordt opgestart. Het aantal zakelijke verplaatsingen is in 2014 gedaald, bijgevolg is ook hier de CO2-uitstoot zeer sterk gedaald (48 %) t.o.v. 2013.
TREIN 2013 Datum
Bestemming
17/01/2013 17/01/2013 31/01/2013 31/01/2013 31/01/2013 31/01/2013 19/03/2013 19/03/2013 19/03/2013 20/03/2013 20/03/2013 7/05/2013 7/05/2013 27/05/2013 27/05/2013 3/06/2013 3/06/2013 7/06/2013 7/06/2013 25/06/2013 25/06/2013 25/06/2013 25/06/2013 5/07/2013 5/07/2013 24/10/2013 24/10/2013 TOTAAL
Bxl Zuid-Parijs Parijs-Bxl Zuid Hasselt-Doornik Doornik-Ath Ath-Enghien Enghien-Hasselt Hasselt-Bxl Zuid Bxl Zuid-Londen Londen-Parijs Parijs-Bxl Zuid Bxl Zuid-Hasselt Weert - R'dam C R'dam C - Weert Weert-Hoevelaken Hoevelaken-Weert Hasselt-Bxl Zuid Bxl Zuid-Hasselt Hasselt-Gent Gent-Hasselt Hasselt-Bxl Zuid Bxl Zuid-Londen Londen-Bxl Zuid Bxl Zuid-Hasselt Hasselt-Bxl Zuid Bxl Zuid-Hasselt Weert-Rijswijk Rijswijk-Weert
aantal km enkele reis medewerkers 3 314 3 314 2 172 2 30 2 23 2 119 2 87 2 371 2 492 2 314 2 87 2 136 2 136 2 135 2 135 2 87 2 87 2 137 2 137 2 87 2 371 2 371 2 87 2 87 2 87 1 179 1 179 4.760
km totaal 941 941 344 60 46 238 174 742 984 627 174 272 272 270 270 174 174 274 274 174 742 742 174 174 174 179 179 9.788
conversiefactor 0,060 0,060 0,055 0,100 0,100 0,055 0,055 0,060 0,060 0,060 0,055 0,055 0,055 0,055 0,055 0,055 0,055 0,055 0,055 0,055 0,060 0,060 0,055 0,055 0,055 0,065 0,065
kg CO2 56 56 19 6 5 13 10 45 59 38 10 15 15 15 15 10 10 15 15 10 45 45 10 10 10 12 12 575
Zakelijk treinverkeer: 2013
10 | P a g i n a
TREIN 2014 (volledig jaar) Datum
Bestemming
TOTAAL
NVT
aantal km enkele reis medewerkers NVT
NVT
km totaal
conversiefactor
kg CO2
4.634
NVT
277
TREIN 2014 Q3+Q4 Datum 7/07/2014 8/07/2014 7/07/2014 8/07/2014 23/09/2014 23/09/2014 TOTAAL
aantal km enkele reis medewerkers BXL Zuid-Londen 1 371 Londen-BXL Zuid 1 371 Londen-Southampton 1 65 Southampton-Londen 1 65 Bxl Zuid-Parijs 3 314 Parijs-Bxl Zuid 3 314 1.499 Bestemming
km totaal 371 371 65 65 941 941 2.753
conversiefactor 0,060 0,060 0,055 0,055 0,060 0,060
kg CO2 22 22 4 4 56 56 165
TREIN 2014 Q1+Q2 Datum
Bestemming
14/05/2014 14/05/2014 TOTAAL
Bxl Zuid-Parijs Parijs-Bxl Zuid
aantal km enkele reis medewerkers 3 314 3 314 627
km totaal 941 941 1.881
conversiefactor 0,060 0,060
kg CO2 56 56 113
Zakelijk treinverkeer: 2014
Papierverbruik Er valt niet te achterhalen wat het verbruik van de printers juist is en welke uitstoot daaraan kan worden gekoppeld. Papierverbruik wordt nog steeds bijgehouden, o.a. voor facturatie, maar hier kunnen we verder geen voortgang in maken. Op tijd en stond wordt er nog eens aan herinnerd dat zwart-wit, dubbelzijdig printen onze voorkeur wegdraagt. Ook de melding “before printing, please consider the environment” blijft gehanteerd in onze emailhandtekeningen om verdere bewustwording bij onze partners in de keten te creëren.
ü Before printing, please consider the environment! Figuur 2: bewustwording in de keten
Woon-werkverkeer Het woon-werkverkeer is gedetailleerd bekeken in de ketenanalyse. De voortgang van deze ketenanalyse is opgenomen in hoofdstuk 2 van deze voortgangsrapportage.
Afval Het scheiden van afval is ook nu weer op dezelfde manier behandeld als in referentiejaar 2010 en in voorgaande jaren. Hier valt verder dan ook niets nieuws over te vertellen.
11 | P a g i n a
2_4A1 Ketenanalyse 1: woon-werkverkeer 2014 | Q1-Q2 (correctie) In de vorige voortgangsrapportage is er een rekenfout gemaakt, de kilometers die met de fiets gereden werden zijn geteld als zijnde gereden kilometers met de auto, rechtzetting zie beneden: In 2014 / Q1-Q2 waren er bij EPSiLON 51 mensen werkzaam, directie inbegrepen. Het aantal personen dat de afgelegde kilometers woon-werkverkeer vertegenwoordigd, bestaat uit 47 personen: § §
directie (2 personen) + 1 commerciële medewerker beschikken over een bedrijfswagen, de uitstoot hiervan is opgenomen in scope I van de emissie-inventaris voor deze periode; 1 werknemer carpoolt.
Dit leidt tot 150.540 afgelegde kilometers i.p.v. de eerder aangegeven 166.100 afgelegde kilometers woon-werkverkeer, goed voor een totale CO2-uitstoot van 22.466 kg i.p.v. de eerder aangegeven 22.555 kg. In vergelijking met dezelfde periode in 2013 is er met 3 personen minder dus ruim 3% meer CO2 uitstoot veroorzaakt terwijl het aantal afgelegde kilometers is gedaald. Mogelijk zijn er nieuwe werknemers die net iets verder weg wonen dan eerdere werknemers en daardoor meer kilometers moeten afleggen om tot Bree te rijden. Mogelijk zijn hun wagens minder zuinig. Deze factoren dragen bij tot hogere uitstootwaardes. De communicatie omtrent het met de fiets naar het werk komen die we in de zomer van 2013 hebben gedaan, heeft echter wel resultaat geboekt: inmiddels zijn er 8 werknemers die regelmatig met de fiets naar het werk komen! Zij zijn samen goed voor volgende vermeden kilometers en uitstootwaardes: Woon-werkverkeer Afstand CO2-uitstoot
Vermeden… 14.136 km 2.399 kg
Woon-werkverkeer fiets: 2014 / Q1-Q2
Mochten zij deze kilometers met de auto hebben afgelegd dan zou onze uitstootwaarde ca. 10.5 % hoger liggen.
2014 | volledig Eind 2014 waren er bij EPSiLON 49 mensen werkzaam, directie inbegrepen. Het aantal personen dat de afgelegde kilometers woon-werkverkeer vertegenwoordigd, bestaat uit 45 personen: § §
directie (2 personen) + 1 commerciële medewerker beschikken over een bedrijfswagen, de uitstoot hiervan is opgenomen in scope I van de emissie-inventaris voor deze periode; 1 werknemer carpoolt.
Dit leidt in 2014 tot 277.938 afgelegde kilometers woon-werkverkeer, goed voor een totale CO2uitstoot van 41.232 kg. Als we dit vergelijken met 2013 dan stellen we vast dat er 2 personen minder zijn en het totaal aantal kilometers gedaald is met 12 %. De totale uitstoot is gedaald met ca. 4 %.
12 | P a g i n a
Woon-werkverkeer 2010 2011 2012 2013 2014
Km 256.361 263.389 279.253 312.703 277.938
CO2 Uitstoot (kg) 43.948 43.745 42.648 42.675 41.232
Woon-werkverkeer: historiek 2010-2014
Reductie CO2-uitstoot We hebben ons als doel gesteld om de CO2-uitstoot binnen deze keten tegen eind 2014 met 2% terug te dringen t.o.v. referentiejaar 2010. Als we bovenstaande tabel bekijken dan kunnen we het stellen dat deze doelstelling bereikt is, we stellen nl een daling vast van ca. 6 % en dit terwijl het totaal aantal kilometers toegenomen is, dit is dus te verklaren doordat de auto’s waarmee deze kilometers afgelegd zijn minder CO2 uitstoten. De eerlijkheid gebiedt on om te stellen dat EPSiLON slechts een informerende en motiverende rol heeft in de keten van het woon-werkverkeer. Definitieve besluiten en daardoor ook indirect de gevolgen m.b.t. de uitstoot, zijn uiteindelijk afhankelijk van de werknemers en kunnen daardoor stijgen of dalen. Uiteraard blijven we trachten om hier toch een (al dan niet onbewuste) rol in te spelen, we kunnen echter geen directe invloed uitoefenen op het eindresultaat. Initiatieven •
Zoals hierboven aangegeven heeft de communicatie omtrent het fietsen naar het werk zijn vruchten afgeworpen en zijn er inmiddels 8 werknemers die op regelmatige basis hun auto laten staan en met de fiets naar het werk komen. Als we de rekening maken voor 2014 kunnen we stellen dat dit initiatief ervoor gezorgd heeft dat er 28.394 km vermeden zijn wat een totale CO2 uitstoot van 4.762 kg vertegenwoordigd. Als deze kilometers per auto afgelegd zouden zijn zou onze uitstoot 11,5 % hoger liggen. Woon-werkverkeer Afstand CO2-uitstoot
Vermeden… 28.394 km 4.762 kg
Woon-werkverkeer fiets: 2014
•
Voor het Haaglanden project is besloten om te carpoolen naar Den Haag en om het totaal aantal afgelegde kilometers heen en weer te beperken blijven de plaatsers overnachten ter plaatse.
13 | P a g i n a
3_4A1 Ketenanalyse 3: Zonnepanelen schuilhuisjes De Lijn Voor de initiële ketenanalyse, zie document 4A1 Ketenanalyse 3 – Zonnepanelen schuilhuisjes De Lijn. Voortgang: In 2013 waren er 1.103 schuilhuisjes generatie 2001 voorzien van deze “upgrade”, goed voor een vermeden uitstoot van 82.174 kg CO2 per dag doorheen heel Vlaanderen. Dit project is in 2014 verder gezet en zijn er tot op heden bijkomend nog eens 479 stuks “geüpgraded”. Er zullen momenteel geen bijkomende schuilhuisje meer van deze “upgrade” voorzien worden en we kunnen deze ketenanalyse dan ook als afgesloten beschouwen. Zo komen we tot volgende totale vermeden uitstootwaarde voor het gehele project: 1
1.582 stuks x 74,5 kg CO2-uitstoot/schuilhuisje per dag = 117.859 kg vermeden CO2 per dag. 1
Zie 4A1 Ketenanalyse 3 voor berekening van de CO2-uitstoot per schuilhuisje
Opmerking: Uiteraard hebben we een wagen moeten inzetten om deze roll-out te kunnen uitvoeren. Om dit zo efficiënt en zo milieuvriendelijk te laten verlopen zijn de planningen echter steeds geclusterd per provincie en per gemeente. Voor gemeentes in de provincies Oost- en West-Vlaanderen werden er overnachtingen geboekt voor de plaatsers om onnodige heen- en terugritten te vermijden. Op die manier werden 15 schuilhuisjes per dag uitgerust. Het zou ver gaan om de uitstoot per gemeente of per schuilhuisje tot in detail te bekijken. De CO2uitstoot van deze ritten zit vervat in de emissie-inventaris van het dieselverbruik van de zakelijke projecten. Deze uitstoot valt echter in het niet tegenover de vermeden uitstoot per dag doordat de schuilhuisjes nu autonoom functioneren.
4_4B1 Reductiedoelstellingen In wat volgt overlopen we de voortgang m.b.t. de reductiedoelstellingen zoals vastgelegd in 2012.(status reductiedoelstellingen eind 2014 t.o.v. referentiejaar 2010; zie statustabel 2014 t.o.v. 2010 op pag. 14). We benadrukken ook nu weer dat de scope III maatregelen vooral aandachtspunten voor bewustwording zijn, waar we weinig tot geen rechtstreekse invloed op kunnen uitoefenen.
14 | P a g i n a
2014 (Volledig) Verhouding totale pand CO2-emissie
KANTOOR
PRODUCTIE
TOTAAL
10% 166.600
90% 94.091
260.692
kg CO2
kg CO2
kg CO2
Percentage
161.173,3
53.270,6
214.443,9
82%
5178,4 2165,5
46.605,9 nvt
51.784,4 2.165,5
nvt
6.664,7
4001,8
Eenheid
Hoeveelheid
Conversiefactor
Eenheid
20% 1%
m³ kg
28.375 1,220
1,825 1.775
kg CO2/m³ kg CO2/kg
6.664,7
3%
liter
4.356
1,530
kg CO2/ltr
nvt
4.001,8
2%
liter
1.276,48
3,135
kg CO2/ltr
149827,6
nvt
149.827,6
57%
liter
47.792
3,135
kg CO2/ltr
5.426,9
40.820,9
46.247,7
18%
nvt
nvt
0,0
0%
kWh
0
0,455
kg CO2/kWh
188,82
1699,42
1888,24
1%
kWh
125.883
0,015
kg CO2/kWh
15,23
137,05
152,28
0%
kWh
10.152
0,015
kg CO2/kWh
3048,60
27437,40
30486,01
12%
kWh
67.002
0,455
kg CO2/kWh
1283,00
11546,98
12829,97
5%
kWh
160.375
0,080
kg CO2/kWh
0,0 891,2 0,0
nvt nvt nvt
0,0 891,2 0,0
0% 0% 0%
km km km
0 4.456 0
0,270 0,200 0,135
kg CO2/km kg CO2/km kg CO2/km
Verbruik
Scope I - Directe CO 2 -emissies Scope I.1 - Aardgasverbruik huisvesting Scope I.2 a - Brandstofverbruik airco Scope I.2 a - Propaanverbruik Heftrucks en lasafdeling Scope I.2 b - Dieselverbruik zakelijk verkeer toe te rekenen overhead Scope I.2 b - Dieselverbruik zakelijk verkeer toe te rekenen aan projecten
Scope II - Indirecte CO 2 -emissies Scope II.1 - Elektriciteitsverbruik inkoop grijs Scope II.1 - Elektriciteitsverbruik inkoop groen water Scope II.1 - Elektriciteitsverbruik inkoop groen wind Scope II.1 - Elektriciteitsverbruik inkoop groen biomassa Scope II.1 - Elektriciteitsverbruik zonnepanelen Scope II.3 - Brandstofverbruik zakelijk verkeer vliegtuig < 700 km 700 - 2.500 km > 2.500 km
Statusoverzicht 2014
Referentiejaar 2010 2014 (Volledig) Verhouding totale pand CO 2 -emissie
Kantoor
Productie
Totaal
Verschil
%
231656
126199
357855
-97163
-27%
222789
65051
287840
-73.396,1
-25%
6594 0
59347 nvt
65941 0
-14.156,6 2.165,5
-21% #DEEL/0!
nvt
5704
5704
960,7
17%
4002
nvt
4002
-0,2
0%
212193
nvt
212193
-62.365,4
-29%
8867
61148
70015
-23.767,3
-34%
nvt
nvt
0
nvt
nvt
5769
51920
57689
-25162,47
-44%
1025
9228
10253
2576,97
25%
0 2073 0
nvt nvt nvt
0 2073 0
0,0 -1181,8 0,0
0% -57% 0%
Verbruik
Scope I - Directe CO 2 -emissies Scope I.1 - Aa rdga s verbrui k hui s ves ti ng Scope I.2 a - Bra nds tofverbrui k a i rco Scope I.2 a - Propaa nverbrui k Heftrucks en l as a fdel i ng Scope I.2 b - Di es el verbrui k za kel i j k verkeer toe te rekenen overhea d Scope I.2 b - Di es el verbrui k za kel i j k verkeer toe te rekenen aa n proj ecten
Scope II - Indirecte CO 2 -emissies Scope II.1 - El ektri ci tei ts verbrui k i nkoop gri j s Scope II.1 - El ektri ci tei ts verbrui k i nkoop groen water Scope II.1 - El ektri ci tei ts verbrui k i nkoop groen wi nd Scope II.1 - El ektri ci tei ts verbrui k i nkoop groen bi oma s s a Scope II.1 - El ektri ci tei ts verbrui k zonnepa nel en Scope II.3 - Bra nds tofverbrui k za kel i j k verkeer vl i egtui g < 700 km 700 - 2.500 km > 2.500 km
Tabel: verschil t.o.v. referentiejaar 2010
15 | P a g i n a
Scope I en II MAATREGEL 1 - invoeren energieadvies WeThink heeft op diverse tijdstippen en dagen in week 15-2012 metingen gedaan om het huidige energieverbruik van EPSiLON te analyseren. Het rapport van deze analyse was bijgevoegd in bijlage 4 van de voortgangsrapportage over 2012 | Q1+Q2. De actiepunten die zijn voorgesteld in dit analyserapport vereisen verder onderzoek zodat we duidelijk kunnen aangeven met welke actiepunten we wel of niet verder willen gaan. Vermits er wat tijd nodig zal zijn om eventuele aanpassingen te implementeren en vervolgens zichtbare resultaten hieruit af te kunnen leiden, willen we hier voldoende tijd voor nemen. § § §
verantwoordelijke: Frank Machiels; deadline: eind 2014; doelstelling CO2-reductie: minimaal 1% reductie op elektraverbruik tegen eind 2014.
Update 2014 (volledig) § §
de reductiedoelstelling: 1% reductie tegen eind 2014 is gehaald (zie statustabel pag. 14); aangezien de poederlakkerij geplaatst is, zal ons elektriciteitsverbruik sowieso stijgen. Alhoewel we hier nog geen exact zicht op hebben (nog niet volledig operationeel) kunnen we wel reeds vaststellen dat terwijl de omzet met 7% gedaald is het elektriciteitsverbruik ongeveer gelijk gebleven is in 2014 t.o.v. 2013. Het heeft dan ook geen zin om nu verdere actie te ondernemen in de reeds bestaande faciliteiten zolang de lakkerij niet volledig “up and running” is. Deze maatregel wordt voorlopig uitgesteld, als de lakkerij volledig naar behoren functioneert is het logischer om de reductiemogelijkheden nogmaals in zijn geheel voor alle faciliteiten te bekijken.
MAATREGEL 2 - bewustwording elektriciteitsverbruik In de parochieraad wordt op regelmatige basis aangegeven om de werknemers zoveel mogelijk te informeren wat betreft energieverbruik. Dit betreft ‘kleine’ dingen zoals geen lichten of machines onnodig laten branden, deuren sluiten zodat er geen kou naar binnen en warmte naar buiten kan, etc. Door middel van de wissellijstjes in de hal wordt hier ook op gewezen. § § §
verantwoordelijken: Frank Machiels, Kirsten Veltmeijer en Kurt Vanhemel; deadline: geen deadline, blijft constant aandachtspunt; doelstelling CO2-reductie: niet vast te stellen, gaat om bewustwording.
Update 2014 (volledig) §
net zoals in eerdere rapportages aangegeven is het onmogelijk om meetbare resultaten aan deze doelstelling te verbinden. Bewustwording blijft hier het allerbelangrijkste punt. We kunnen wel stellen dat deze bewustwording er toe bijgedragen heeft om het totale elektriciteitsverbruik te doen dalen. Om deze bewustwording te duiden worden de “CO2 emissie inventaris tools” gecommuniceerd via de teamborden in de productiehal.
16 | P a g i n a
MAATREGEL 3 - opstellen wagenparkbeleid Er is een inventarisatie van het wagenpark gedaan. Dit bleek nog relatief jong te zijn, 60% van de wagens is van 2009 of zelfs jonger. Gezien de wagens op 5 jaar tijd worden afgeschreven, zal het merendeel pas ten vroegste in 2014 vervangen worden. § § §
verantwoordelijke: Frank Machiels en Kirsten Veltmeijer; deadline: gesplitst – zie hierboven; doelstelling CO2-reductie: minimaal 10% reductie tegen eind 2013, bijkomend minimaal 5% reductie tegen eind 2014.
Update 2014 (volledig) §
2 personenwagens werden eind 2013 geschrapt en daarnaast werd er 1 bestelwagen in de e loop van de tweede helft van 2013 vervangen. Het was niet voorzien, maar een 2 bestelwagen is daarna in het eerste kwartaal van 2014 geschrapt wegens te hoge reparatiekosten. In combinatie met de daling in het aantal projecten/verplaatsingen van de buitendienst leek dit ons een verantwoorde beslissing met het oog op onze CO2-uitstoot;
§
vermits nu de cijfers bekend zijn voor het volledige jaar 2014 kunnen we het volgende stellen: o o
17 % reductie tegen eind 2013 (doelstelling was 10% à behaald); 16 % bijkomende reductie tegen eind 2014 (doelstelling was 5% à behaald).
MAATREGEL 4 – beperking zakelijke vliegreizen De zakelijke vliegreizen worden waar mogelijk vervangen door een verplaatsing per trein of een combinatie van vliegtuig en trein. Ook wordt er gekeken naar de keuze van het vliegveld om het aantal kilometers voorafgaan aan de reis, beperkt te houden. Dit alles rekening houdende met beschikbare reistijden en ticketprijzen. Daarnaast zal er zeer kritisch gekeken worden hoeveel personen er effectief mee op verplaatsing moeten en eveneens of de verplaatsing waar nodig kan worden vervangen door een conference call. § § §
verantwoordelijke: Frank Machiels en Kirsten Veltmeijer; deadline: doorlopend; doelstelling CO2-reductie: minimaal 2% reductie tegen eind 2013, bijkomend minimaal 2% reductie tegen eind 2014.
Update 2014 (volledig) §
de doelstelling om tegen eind 2013, 2% te reduceren is niet gehaald. We zien wel dat er in 2014 veel minder zakelijke vliegreizen geweest zijn. Als we de status in 2014 vergelijken met de status in het referentiejaar 2010 dan kunnen we stellen dat er opmerkelijk minder gereisd is per vliegtuig (vermindering van 58 %). Er wordt steeds overwogen of de reizen noodzakelijk zijn en of er alternatieven beschikbaar zijn. De eerlijkheid gebied ons om te stellen dat dit veel afhangt van de economische realiteit (bvb potentiële nieuwe klanten in het buitenland, …).
17 | P a g i n a
Scope III MAATREGEL 5 - bewustwording type auto Meer informatie m.b.t. deze maatregel is terug te vinden in hoofdstuk 2 (Ketenanalyse woonwerkverkeer). MAATREGEL 6 – opzetten initiatief in de keten van de abri Zoals reeds aangegeven is de ketenanalyse “Zonnepanelen schuilhuisjes De Lijn” afgerond, er zijn in het totaal 1582 schuilhuisjes voorzien van zonnepanelen. MAATREGEL 7 – inventariseren fiets- en carpoolbeleid Meer informatie m.b.t. deze maatregel is terug te vinden in hoofdstuk 2 (Ketenanalyse woonwerkverkeer) vanaf pagina 12 van deze voortgangsrapportage. MAATREGEL 8 – opzetten initiatief in de keten energieleverancier en EPSiLON als afnemer Ondanks dat we reeds behoorlijk veel uitstoot besparen door de zonnepaneleninstallatie, vinden we dat het verbruik van de aangekochte energie nogmaals kritisch mag worden bekeken. Energieleverancier Eni (voorheen Nuon) geeft op haar facturen aan dat zij klanten kunnen helpen om 100% CO2-neutraal te ondernemen middels de Eni Carbonscan: zie pag. 5 van bijlage 6. Meer informatie hierover is terug te vinden op hun website: http://retail.be.eni.com/ContentPage.aspx?id=3083. Graag gaan we in Q1+Q2 van 2013 een gesprek met hen aan om te kijken of zij ons nog op een waardevolle manier kunnen helpen in de reductie van onze CO2-uitstoot. § § §
verantwoordelijke: Frank Machiels en Kirsten Veltmeijer; deadline: 2013 | Q1+Q2 voor onderzoek naar mogelijkheden, 2014 | Q1+Q2 voor uitvoering indien zinvol ; doelstelling CO2-reductie: 1% reductie tegen eind 2014.
Update 2014 (volledig) Vermits we om economische redenen van energieleverancier veranderd zijn (Eni à Scholt) kunnen we geen beroep meer doen op Eni voor het uitvoeren een “carbon scan". Bij de overgang van Eni naar Scholt was uiteraard het kunnen aanleveren van 100% groene stroom een uitgangspunt, Scholt heeft ons dus ook verzekerd 100% groene stroom te leveren (certificaat waarborg groen beschikbaar)
18 | P a g i n a
Conclusie Scope I- en II emissies Als we 2014 vergelijken met 2013 dan zien we dat de totale uitstoot verminderd is met 15 % en t.o.v. ref. jaar 2010 is de totale uitstoot verminderd met 27 %. We zien een gelijkaardig beeld als we dit relateren aan de omzet (zie tabel: CO2-uitstoot / 1mio EUR omzet beneden)
CO2-uitstoot/1 mio EUR omzet 2013 t.o.v 2010 (%) 2014 t.o.v 2013 (%) 2014 t.o.v 2010 (%)
Ref. jaar 2010 32.054
2013 27.395
2014 24.986
-15% -9% -32%
Tabel CO2-uitstoot / 1 mio €
Scope III: ketenanalyse 1: woon-werkverkeer In de onderstaande tabel zien we de CO2-uitstoot m.b.t. de ketenanalyse van het woon-werkverkeer. Woon-werkverkeer 2010 2011 2012 2013 2014
Km 256.361 263.389 279.253 312.703 277.938
CO2 Uitstoot (kg) 43.948 43.745 42.648 42.675 41.232
Woon-werkverkeer: historiek 2010-2014
Als we bovenstaande tabel bekijken dan kunnen we het stellen dat de CO2 uitstoot t.o.v. referentiejaar 2010 gedaald is met ca. 6 %. (doelstelling was 2 %). Het is niet echt mogelijk om uitspraken te doen over hoe de uitstoot in deze keten in de toekomst verder zal verlopen, daar we geen zicht hebben op eventuele wijzigingen in het personeelbestand. We benadrukken hierbij nogmaals dat we in deze keten weinig meer dan een informerende rol zullen kunnen spelen.
19 | P a g i n a
Scope III: ketenanalyse 3: Zonnepanelen schuilhuisjes De Lijn De schuilhuisjes generatie 2001 werden geüpgraded naar energiezuinige LED-verlichting en een zonnepaneel. Bij een gemiddeld aantal van 7.45 branduren per dag stoot de abri, indien nog uitgerust met TL-verlichting, 74.5 kg aan CO2 uit. Eind 2014 zijn er 1.582 schuilhuisjes omgebouwd, met dit aantal is het project ook afgerond en wordt bijgevolg deze ketenanalyse als afgesloten beschouwd. Aangezien deze autonoom functioneren, is dit goed voor een totaal vermeden CO2-uitstoot van 117.859 kg per dag. Deze berekening is enigszins genuanceerd: vermits het exacte aantal branduren per dag en per gemeente niet gekend is, zijn we vertrokken van de uren waarop een schuilhuisje met zonnepaneel functioneert. Dit verschilt weer op basis van het aantal donkere uren per dag, hetgeen hoger ligt in de winterperiode dan in de zomerperiode. De vermeden CO2-uitstoot is dan ook gebaseerd op gemiddelde waardes.
20 | P a g i n a
Uitstoot van projecten behaald met gunningvoordeel Het ProRail project “Productie en levering van stationsmeubilair van ProRail, tranche I” is en blijft tot nu toe het enige project dat we met gunningvoordeel wisten te behalen. Dit project loopt dit jaar op zijn einde; de nieuwe aanbesteding voor tranche II wordt naar verwachting eind dit jaar of begin volgend jaar gelanceerd. Het ProRail-project vertegenwoordigde een omzet van 1.372.852 EUR gedurende 2014. Dit is goed voor 13,16 % van de totale omzet gedurende diezelfde periode. Vertaald naar de emissie-inventaris krijgen we volgende resultaten voor ProRail:
2014 - Volledig
TOTAAL EPSiLON
Aandeel ProRail
260.692
34.302
Verhouding totale pand CO2-emissie Verbruik
Scope I - Directe CO2-emissies Scope I.1 - Aardgasverbruik huisvesting Scope I.2 a - Brandstofverbruik airco Scope I.2 a - Propaanverbruik Heftrucks en lasafdeling Scope I.2 b - Dieselverbruik zakelijk verkeer toe te rekenen overhead Scope I.2 b - Dieselverbruik zakelijk verkeer toe te rekenen aan projecten
Scope II - Indirecte CO2-emissies Scope II.1 - Elektriciteitsverbruik inkoop grijs Scope II.1 - Elektriciteitsverbruik inkoop groen water Scope II.1 - Elektriciteitsverbruik inkoop groen wind Scope II.1 - Elektriciteitsverbruik inkoop groen biomassa Scope II.1 - Elektriciteitsverbruik zonnepanelen Scope II.3 - Brandstofverbruik zakelijk verkeer vliegtuig < 700 km 700 - 2.500 km > 2.500 km
kg CO2
Percentage
214.444
82%
28.217
51.784 2.166
20% 1%
6.814 285
6.665
3%
877
4.002
2%
527
149.828
57%
19.714
46.248
18%
6.085
0
0%
0
1.888
1%
248
152
0%
20
30.486
12%
4.011
12.830
5%
1.688
0 891 0
0% 1% 0%
0 117 0
Tabel 7: Aandeel CO2-emissies projecten behaald met gunningvoordeel
21 | P a g i n a
CO2 emissie (% Prorail) 2014 (volledig) 13% CO2 emissie (overige) 2014 volledig CO2 emissie (ProRail) 2014 volledig 87%
Grafiek: CO2 emissie % ProRail 2014 (volledig)
We dienen hierbij op te merken dat dieselverbruik t.b.v. overhead en zakelijke vliegreizen niet van toepassing zijn op het ProRail project. Naast ProRail hebben we deelgenomen aan een aanbesteding voor het leveren en plaatsen van nieuwe Haltevoorzieningen in de regio Haaglanden. In de uitsluitingsgronden- en geschiktheidseisen van dit dossier werd o.a. gevraagd naar bepaalde omzeteisen, referenties, etc. maar ook naar het hebben van een milieuzorgsysteem: ofwel ISO14001, ofwel EMAS, ofwel het CO2-prestatieladder certificaat van ten minste niveau 4. Er kan helaas geen gunningvoordeel mee worden behaald, echter, in dit geval biedt het wel voordeel dat we dit certificaat hebben. Inmiddels hebben we ook de definitieve gunning ontvangen en werd dit project opgestart.
Bijlagen Toegevoegd als afzonderlijke bijlagen bij deze voortgangsrapportage: §
NVT.
22 | P a g i n a
