Voorstel aanpak drugsproblematiek gemeente Groesbeek 2013-2014
Versie 11-01-2013 Ellen Beltman Fred Thijssen
Inhoudsopgave Pagina 1. Inleiding
3
2. Trends/ cijfers - Trends - Cijfers o E- MOVO o Politieregistratiesysteem o Shortlistmethodiek jeugdgroepen
4
3. Probleemstelling en doelstellingen - Probleemstelling - Doelstellingen
10
4. Wat gebeurt er al in Groesbeek? - Preventie - Signaleren en hulpverlenen - Handhaven
11
5. Wat willen we extra doen?
14
6. Financiën
17
Bijlagen -
Motie inzake bestrijding drugsproblematiek, 01-11-2012 Overzicht Veiligheidsstrategie 2013-2014, Politie Eenheid Oost-Nederland
2
18 19
1. Inleiding Het gebruik van middelen als alcohol en drugs heeft al een geruime tijd de aandacht van de gemeente Groesbeek. Door diverse organisaties wordt al langere tijd gewerkt aan de preventie van het gebruik en de samenwerking van professionals in de signalering van gebruik is ook verbeterd. Er zijn het afgelopen jaar echter diverse lokale incidenten geweest door het gebruik van drugs waarbij de ambulance moest uitrukken. Ook werd er door de pers meermaals geschreven over de mogelijk grote handel in drugs die in onze gemeente plaatsvindt. De gemeente Groesbeek versterkt de komende twee jaar (2013-2014) de regie op de aanpak van de problemen: Citaat burgemeester Keereweer: ‘Het wordt tijd voor een gecoördineerde aanpak’. Gelderlander, 29 september 2012. Ondersteunend hieraan is onder andere de motie die is aangenomen tijdens de gemeenteraadsvergadering van 1 november 2012, handelende over de bestrijding van de drugsproblematiek (zie bijlage 1). In de volgende hoofdstukken leest u over de cijfers over het gebruik van drugs in onze gemeente en wat we al met elkaar doen aan het probleem. Beschreven wordt wat we de komende twee jaar (extra) willen gaan uitzetten en hoe we als gemeente de regie pakken.
2. Trends/ cijfers Er wordt veel gesproken over het gebruik en de handel van drugs in de gemeente Groesbeek. Zo zou het gebruik een stuk hoger liggen dan gemiddeld en ervaren veel mensen er overlast van. Om de ervaren problematiek beter te kunnen aanpakken is het nodig zicht te krijgen op de trends en cijfers. Waar gaat het nu precies om en welke aantallen horen daarbij. Trends De Politie Gelderland-Zuid, IrisZorg en jongerenwerk van SWG geven een aantal trends aan: - Het toenemende gebruik van GHB. Dit is simpel zelf te maken met gootsteenontstopper, schoonmaakmiddel en gedestilleerd water en het is goedkoop. - Handel in diverse soorten harddrugs. - Gezinnen/ jongeren die in een veel te laat stadium aan de bel trekken. Hierdoor is het vaak lastig om acuut een accuraat wat te doen. Men schaamt zich of overziet de omvang van de problematiek veel te laat. Wat je in de praktijk ziet gebeuren is dat het een sneeuwbaleffect is binnen gezinnen en prestaties van jongeren op diverse leefgebieden. - Een toename van het aantal jongeren dat aan het experimenteren is met drugs. - Geluiden over (hard)druggebruik op straat, in de horeca en thuis door volwassenen en jongeren. - Geluiden over hennepkwekerijen en huisdealers op verschillende locaties. Het lokale jongerenwerk heeft ongeveer 300 jongeren in beeld. 130 jongeren daarvan kunnen zij plaatsen in één van de drie (door hen zelf benoemde) verslavingsstadia (stand van zaken juli 2012): Stadium 1
Beginnend verslaafd, je kan dan nog stoppen met drugs. 70 jongeren
Stadium 2
De buitenwereld merkt dat de jongere verslaafd is en biedt zijn hulp aan. Bij erkenning van het probleem, kan het lukken te stoppen. 20 jongeren
Stadium 3
De jongere neemt geen hulp meer aan en sluit zich af voor de buitenwereld. De verslaving wordt niet erkend. 40 jongeren.
Cijfers E-MOVO De GGD´s van elke regio in Nederland voeren elke vier jaar het E-MOVO onderzoek uit onder 13 en 16 jarigen uit de betreffende regio. Ze stellen vragen aan leerlingen van middelbare scholen over gezondheid, welzijn en hun leefwijze. De hieronder gepresenteerde resultaten komen voort uit dit onderzoek van de GGD regio Nijmegen en zijn cijfers over leerlingen woonachtig in de gemeente Groesbeek. Het eerste deel van elke tabel geeft de resultaten van 2011/2012 aan, de cijfers erna geven een vergelijking met eerdere jaren en een vergelijking tussen de gemeente, de regio en Oost-Nederland.
Hasj of wiet aangeboden gekregen
Man Vrouw Klas 2
Klas 4
% % % % 32 27 8 48 Bron: E-MOVO 2011/2012. GGD Regio Nijmegen.
Waar heb je weleens hasj of wiet aangeboden gekregen?
Man Vrouw Klas 2
Vmbo Havo/ vwo
Groesbeek 2003
Groesbeek 2007
Groesbeek 2011
% 33
% 31
% 31
% 29
Klas 4
% % % % ja, op school 12 2 1 13 ja, thuis of bij vrienden 7 6 1 12 ja, op straat 16 16 4 27 ja, in een cafe, disco, feest of concert 6 6 2 10 ja, ergens anders 9 5 1 12 Bron: E-MOVO 2011/2012. GGD Regio Nijmegen.
% 27
Regio Nijmegen 2011 % 25
Oost NL 2011 % 20
Vmbo Havo/ vwo
Groesbeek 2003
Groesbeek 2007
Groesbeek 2011
Regio Nijmegen 2011
Oost NL 2011
% 6 6 20
% 8 7 14
% 15 8 15
% 11 9 16
% 7 7 16
% 6 7 14
% 5 5 11
6 8
7 7
7 3
8 9
6 7
5 6
4 5
Man Vrouw Klas 2
Klas 4
Vmbo Havo/ vwo
Groesbeek 2003
Groesbeek 2007
Groesbeek 2011
%
%
%
%
%
%
20
15
20
10
9
%
%
ooit softdrugs gebruikt 19 15 3 29 in laatste 4 weken softdrugs gebruikt 12 7 2 16 Bron: E-MOVO 2011/2012. GGD Regio Nijmegen.
%
Regio Nijmegen 2011 %
Oost NL 2011 %
23
17
15
10
8
10
9
7
5
Oost NL 2011 %
5
Man Vrouw Klas 2
Klas 4
Vmbo Havo/ vwo
Groesbeek 2003
Groesbeek 2007
Groesbeek 2011
%
%
%
%
%
%
%
Regio Nijmegen 2011 %
11
9
9
9
9
6
%
%
Harddrugs aangeboden gekregen 11 8 2 16 Bron: E-MOVO 2011/2012. GGD Regio Nijmegen.
6
Waar heb je weleens harddrugs aangeboden gekregen?
Man Vrouw Klas 2
Klas 4
% % % % ja, op school 2 1 0 2 ja, thuis of bij vrienden thuis 2 1 0 2 ja, op straat 6 4 2 7 ja, in een cafe, disco, feest of concert 6 4 1 8 ja, ergens anders 3 2 1 4 Bron: E-MOVO 2011/2012. GGD Regio Nijmegen.
Man Vrouw Klas 2
Klas 4
% % % % ooit harddrugs gebruikt 7 3 1 9 in laatste 4 weken harddrugs gebruikt 4 2 1 5 Bron: E-MOVO 2011/2012. GGD Regio Nijmegen.
Vmbo Havo/ vwo
Groesbeek 2003
Groesbeek 2007
Groesbeek 2011
Regio Nijmegen 2011
Oost NL 2011
% 2
% 1
% 2
% 2
% 1
% 1
% 1
3 6
0 4
1 4
3 4
1 5
1 3
1 3
3 4
6 1
6 0
5 2
5 2
2 2
2 1
Vmbo Havo/ vwo
Groesbeek 2003
Groesbeek 2007
Groesbeek 2011
%
%
%
%
7
4
5
2
6
7
%
Regio Nijmegen 2011 %
Oost NL 2011 %
6
5
3
2
3
3
2
1
Uit de tabellen blijkt dat: - Mannen op alle variabelen hoger scoren dan vrouwen. De mannen zijn dus vaker in aanraking geweest met drugs. - Het percentage bij elke variabele explosief stijgt tussen klas 2 en klas 4. Dit betekent dat jongeren tussen de leeftijd van 13/14 en 16/17 steeds vaker in aanraking komen met drugs. - De percentages in het vmbo ligger hoger dan in de havo/vwo. Zij komen dus vaker in aanraking met drugs. Over de jaren heen zijn de percentages stabiel gebleven of iets gedaald. In vergelijking met de regio Nijmegen en zeker met Oost Nederland scoort de gemeente Groesbeek wel hoger.
Politieregistratiesysteem De gemeente Groesbeek is geïnformeerd over het aantal incidenten, zoals geregistreerd in het bedrijfssysteem van de Politie Gelderland-Zuid. Aandachtspunt bij het interpreteren van de onderstaande gegevens is wel, dat de politie in april 2009 is overgegaan op een ander registratiesysteem (van BPS naar BVH). Hierdoor zijn de geregistreerde cijfers over 2009 en volgende jaren niet meer geheel vergelijkbaar met de voorgaande jaren. Daarnaast is het aantal incidenten meer dan het aantal aangiften, hierbij zijn namelijk ook de ingediende meldingen en eigen mutaties van politie toegevoegd. Onder incidenten vallen dus alle zaken waar de politie mee is geconfronteerd.
Overlast en leefbaarheid
2007
2008
2009
2010
2011
2012 Tot 1 okt.
Drugs/drankoverlast
26
31
11
11
17
26
Drugshandel
30
46
17
15
28
16
Overlast jeugd
143
206
247
205
152
66
6
7
40
63
39
63
Buurt- en/of relatieproblemen
125
184
104
54
39
26
Verkeersoverlast
82
69
100
72
60
30
Overlast overspannen persoon
Bron: Politie Gelderland-Zuid
De afgelopen jaren zien we een stijging voor wat betreft drugs/drankoverlast. 11 incidenten in de jaren 2009 en 2010, 17 in 2011 en 34 (prognose) in 2012. Dit jaar werden al meerdere (ook minderjarige) personen onwel ten gevolge van een overdosis GHB, al dan niet in combinatie met speed en/of cocaïne. Een aantal van hen moest tijdelijk worden opgenomen in het ziekenhuis. Netwerkpartners (naast politie ook IrisZorg, SWG, NIM, Pluryn, Ouders voor ouders) uiten hun zorgen over de huidige drugsgerelateerde problemen in Groesbeek. Daarnaast zijn in de gemeente Groesbeek meerdere instellingen gevestigd waar kwetsbare personen verblijven, ook in relatie tot middelengebruik/-handel. Shortlistmethodiek jeugdgroepen Jongeren in de leeftijd van 16/17 zijn een kwetsbare groep. In de pubertijd krijgt hun sociale leven een steeds belangrijkere plek en de invloed van vrienden is erg groot. De invloed van ouders neemt steeds af. Uit de eerder genoemde E-MOVO cijfers blijkt dat deze jongeren steeds meer in aanraking komen met drugs. Zij vormen daarom een kwetsbare groep. Omdat vrienden en groepsgedrag een steeds prominentere rol spelen, worden de in de gemeente Groesbeek aanwezige jeugdgroepen hieronder in beeld gebracht. Alle regiokorpsen van politie en veel gemeenten in Nederland maken gebruik van de zgn. shortlistmethodiek of groepsaanpak. Problematische jeugdgroepen worden in beeld gebracht en aan de hand van een wetenschappelijk vastgestelde vragenlijst onderverdeeld in hinderlijke, overlastgevende en criminele jeugdgroepen (bron: www.beke.nl). Echter jongeren wisselen nog wel eens van groep, en de groepen wisselen ook van locatie of verdwijnen uit beeld. De hieronder genoemde groepen komen uit de rapportage van oktober 2012. Uit de rapportage shortlistmethodiek jeugdgroepen oktober 2012 blijkt dat in Groesbeek nu drie hinderlijke jeugdgroepen (officieel) actief zijn. Problematische jeugdgroepen Zomagroep Heuvelland Nijerf
Ernstscore 1,63 1,47 1,32
Type groep Hinderlijk Hinderlijk Hinderlijk
In bijlage 2 vindt u schematische overzichten met enige toelichting vanuit de Veiligheidsstrategie 2013-2014 van Politie Eenheid Oost-Nederland. Hieruit blijkt dat Groesbeek op het thema van drugsoverlast gemiddeld scoort ten opzichte van alle gemeenten in Oost-Nederland tezamen. Van de gemeenten rondom Nijmegen scoort Groesbeek relatief het hoogste gemiddelde (in aantal incidenten per 1000 inwoners). Ongeveer de helft van de gemeenten in Oost-Nederland vraagt de betrokken politieteams prioriteit te geven aan de bestrijding van alcohol- en drugsoverlast in brede zin, vaak ook gerelateerd aan overlast jeugd(groepen). In de gemeente Groesbeek is de prioritering van dit thema dus zeker het geval. 9
3. Probleemstelling en doelstellingen Uit de onderzoekcijfers blijkt dat het percentage jongeren dat in aanraking is geweest met drugs de afgelopen jaren iets is gedaald of gelijk is gebleven. Toch scoort de gemeente Groesbeek hoger ten opzichte van andere gemeenten in de regio Nijmegen en Oost Nederland. De ervaren overlast is hoog en veel inwoners van Groesbeek geven aan dat het nodig is hier iets aan te doen. Er zijn de afgelopen tijd een aantal ernstige, druggerelateerde incidenten gebeurd. Bestuurlijk is de wens geuit de aanpak van de drugsproblematiek (gebruik, handel, overlast) te bekrachtigen. Daartoe zijn een probleemstelling en doelstellingen geformuleerd. Probleemstelling Door vele organisaties wordt aandacht geschonken aan de drugsproblematiek in de gemeente Groesbeek. Er gebeuren dan ook menig preventieve of handhavende acties. Toch zijn echter meer interventies nodig om het probleem grondig te kunnen aanpakken. Een duidelijke regievoerder op een gecoördineerde aanpak is ook nodig. Doelstellingen 1. Voorkomen dat jongeren vanuit hun experimenteergedrag en groepsgedrag vervallen in structureel gebruik. 2. Tegengaan van drugsoverlast- en handel en druggerelateerde (kleine) criminaliteit of onwettig gedrag. Uitgangspunt bij deze doelstellingen is dat er integraal onder gemeentelijke regie gewerkt wordt, met als uitgangspunt één voordeur, één plan, één regisseur.
10
3. Wat gebeurt er al in Groesbeek? In onderstaande tabellen wordt uiteengezet hoe de drugsproblematiek nu al wordt aangepakt. De interventies zijn ingedeeld onder preventie, signaleren en hulpverlenen en handhaven. Preventieve interventies zijn interventies om te voorkomen dat kinderen en jongeren drugs gaan gebruiken. Signalerende en hulpverlenende interventies gaan in op het oppikken van signalen dat er sprake is van (risico’s tot) drugsgebruik of –handel, hoe de verschillende organisaties die werkzaam zijn in Groesbeek daar mee omgaan en hoe ze samenwerken. Handhavende interventies gaan in op het regelgevend en repressief optreden tegen drugs.
Preventie Preventie Wat Voorlichting over diverse onderwerpen omtrent middelengebruik en verslavingsgedrag.
In beeld brengen jongerengroepen en individuen en steeds het gesprek aangaan (kennen en gekend worden).
Wie - Het Montessoricollege. - SWG - V.V. De Treffers (in combinatie met sport) In samenwerking met IrisZorg en politie. -
IrisZorg Preventie. Jongerenwerk SWG Politie
Doelgroep Jongeren en ouders
Jongeren
Jongereninformatie via website Jongin.groesbeek.nl Vanaf 2013 Jongin.debuurt.nl.
SWG in samenwerking met jongeren.
Jongeren
Centrum voor Jeugd en Gezin (Informatie, advies en e-consult).
Gemeente en CJG partners
Ouders
Signaleren en hulpverlenen Signaleren en hulpverlenen Wat Wekelijks spreekuur over middelengebruik in buurthuis de Boan Jongeren(groepen) en hun drugsgebruik in kaart brengen. Jongeren aanspreken op overlast en risico’s van drugsgebruik
Wie -
IrisZorg Preventie Soms samen met NIM, GGD en SWG jongerenwerk Ouders voor Ouders sluiten ook aan voor de ouders Jongerenwerk Politie IrisZorg
Doelgroep Jongeren en hun ouders.
Jongeren.
Netwerk ouders voor ouders Huisbezoeken (op vrijwillige basis) Signalering en screening in netwerk 12+ Groesbeek. Aandacht voor drugsproblematiek in de context.
Ouders Groesbeek, SWG, NIM Door een aantal moeders uit de buurt. Samenwerkende organisaties in het CJG. NIM, GGD, SWG, leerplicht, MEE, Bureau Jeugdzorg. IrisZorg sluit aan op afroep.
Ouders. Ouders. Jongeren en hun familie.
Samenwerkingsafspraken maken tussen (CJG) organisaties en afstemmen van handelen (zorg coördinatie, bespreken van casussen, privacy etc.) Netwerk 12+
Gemeente. In samenwerking met uitvoerende organisaties.
Professionals
Politie, NIM, SWG jongerenwerk, GGD, leerplicht, MEE, BJZ. IrisZorg op afroep. Politie, NIM, SWG jongerenwerk, GGD, leerplicht, MEE, BJZ. Jongerenloket, sociale zaken en IrisZorg. Oosterpoort, gemeente, SWG, Pluryn, NIM, politie. Opschaling naar GGD/Meldpunt Bijzondere Zorg
Jongeren en hun familie
Netwerk 17+ Lokaal Zorgnetwerk
12
Jongeren en hun familie. Mensen die in nood verkeren door een opeenstapeling van problemen op meer dan één leefgebied. Denk aan dreigende dakloosheid, schulden, verslaving en huiselijk geweld.
Handhaven Handhaven Wat Handhaving gebaseerd op landelijke regelgeving en OM-richtlijnen.
Wie Politie en OM
Doelgroep Personen en bedrijven die regels overtreden.
Verwachte en onverwachte drugscontroles bij uitgaansgelegenheden.
Politie. In samenwerking met IrisZorg, SWG, Halt en de uitbater.
Jongeren
Afspraken maken met organisaties over gebruik in gebouwen van de gemeente.
Gemeente
Bezoekers van ‘gemeente’ gebouwen
Nuloptiebeleid voor coffeeshops.
Gemeente
Iedereen
Aanpak hennepteelt in woningen. Gerechtelijke procedure met als doel ontbinding huurovereenkomst. Ook (drugs)overlast wordt aangepakt.
Oosterpoort In samenwerking met politie en brandweer
Bewoners panden Oosterpoort
Additionele inzet politie, m.n. gericht op de jeugd (extra inhuur door gemeente).
Politie
Jongeren en hun woonomgeving
13
4. Wat willen we extra doen? Om de mogelijkheden te onderzoeken zijn diverse plannen rondom de aanpak van middelengebruik van andere gemeenten bestudeerd. Daarnaast is er een brede bijeenkomst georganiseerd waar alle professionals werkzaam in de gemeente Groesbeek voor uitgenodigd waren. Tijdens deze bijeenkomst hebben we gekeken wat er gezien de geschetste problematiek nodig is in onze gemeente. Veel van de daar benoemde acties kunnen door de individuele organisaties zelf opgepakt worden. Met een kleiner clubje van direct betrokken partners (SWG, IrisZorg, politie en Ouders voor Ouders) is vervolgens gekeken naar een concretere invulling van de bestaande c.q. gewenste aanpak en wat er nog mist. De resultaten van deze bredere inventarisatie zijn in onderstaande tabel gepresenteerd.
Wat Communicatie
Wat concreet Opstellen communicatieplan met: - De boodschap drugs is slecht voor de ontwikkeling. - Laten zien wat wij als gemeente doen - Het thema uit de taboesfeer halen, door mensen uit te nodigen om er over te praten.
Wie Gemeente (i.s.m. SWG en IrisZorg)
Periode Eerste kwartaal 2013
Financiën* en financier €€ Gemeente
Samenwerking organisaties/ professionals
Beschikbaar stellen middelen voor deskundigheidsbevordering (aanpak) middelengebruik voor betrokken instellingen. Voorwaarde is dat ze mee werken aan de gemeentelijke plannen.
Gemeente
2014
€€ Gemeente
Opstellen en uitvoeren convenant Veilige School
Politie, Eerste half Montessoricollege, jaar 2013 gemeente
Budget neutraal
Casusoverleggen optimaliseren (o.a. doorontwikkeling Lokaal Zorgnetwerk).
Gemeente (i.s.m. deelnemers netwerken)
€€ Gemeente
Samenstelling, doelen en taken van de nieuwe netwerkstructuur helder benoemen, dit om te voorkomen dat probleemgevallen niet besproken worden, of dubbel. Uitgangspunt bij probleemsituaties is één voordeur, één 14
Geheel 2013
plan, één regisseur.
Rol van ouders
Organiseren brede bijeenkomst: terugkoppeling plan van aanpak en nadere kennismaking professionals in netwerk. Dit is een vervolg op de bijeenkomst in juli 2012.
Gemeente
Tweede kwartaal 2013
€ Gemeente
Elk kwartaal bespreken voortgang plan van aanpak tijdens het Bestuurlijk Overleg Jeugd.
Gemeente, jongerenwerk SWG, IrisZorg, politie
Geheel 2013 en 2014
Budget neutraal
Aanbieden van een x aantal trajecten opvoedingsondersteuning. Dit is gericht op middelengebruik kinderen en/of overlastgevend (groeps) gedrag van kinderen. Gekozen wordt voor een effectieve interventie. Deze interventies zijn landelijke door een onafhankelijke commissie erkend, en beoordeeld op effectiviteit. Uitwerken plan over structurele positionering van Ouders voor Ouders
Gemeente, inzet door instellingen
Derde kwartaal 2013 en 2014
€€€ Gemeente
Ouders voor Ouders, ondersteund door SWG. Ouders voor Ouders en SWG
Eerste kwartaal 2013
Budget neutraal
Eerste kwartaal 2013
Budget neutraal
Inzet Pastorie bij het uit de taboesfeer halen van het onderwerp drugs.
15
Presentie in de buurt
Onderzoeken mogelijkheden van centraal punt waar jongeren en ouders altijd terecht kunnen met hun verhaal/probleem
Gemeente, SWG en CJGcoördinator
Derde kwartaal 2013
€ Gemeente
Handhaving
Onderzoeken inzet (regionale) BOA voor handhaving nieuwe Drank en Horecawet, mede voor handhaving overlast middelengebruik. Additionele politie-inzet nadrukkelijk richten op aanpak middelenproblematiek en overlast veroorzakende groepen
Gemeente
Geheel 2013/ 2014
€€ Gemeente
Gemeente en politie
Geheel 2013
Onderzoeken mogelijkheden inzet drugshond.
Gemeente en politie
Geheel 2013
€ Politie
Benoemen hotspots en hotshots (meest problematische plekken en personen) en forse inzet op prioritering daarvan (adoptie en doorpakken)
Politie, IrisZorg en jongerenwerk SWG
Tweede kwartaal 2013
Budget neutraal
Onderzoeken of project Boete of Kanskaart (BOK) ook in te zetten is voor de drugsaanpak.
Gemeente en politie
Geheel 2013
€ ?
Maken van lokaal beleid op verblijfsontzeggingen
Gemeente
Geheel 2013
Budget neutraal
Maken van lokaal beleid op bestuurlijke handhaving van Opiumwet
Gemeente
Geheel 2013
Budget neutraal
*€, €€, €€€ geeft het verschil aan in geschatte kosten voor de uitvoering.
16
Gemeente
5. Financiën Naast reguliere budgetten (o.a. SWG jongerenwerk, NIM, GGD, additioneel politietoezicht, Veiligheidshuis, RIEC, CJG, Ouders voor ouders) is er in 2013 en 2014 per jaar beschikbaar: 1. €25.000,- Extra lokale inzet IrisZorg (ook in 2015 en 2016). Dit budget is volledig gereserveerd voor de inzet van een preventiemedewerker van IrisZorg. De preventieve interventies zullen bestaan uit: o gesprekken met de doelgroep op afspraak, ten behoeve van selectieve en geïndiceerde preventie, o gerichte en specifieke voorlichting en consultatie (zowel doelgroep als ook samenwerkingspartners). o waar nodig en mogelijk kunnen outreachend jongeren worden opgezocht. o Deelname aan netwerkbijeenkomsten met partners.
2. €50.000,- Extra voor de aanpak van de drugsproblematiek (zie bijlage 1). Deze middelen kunnen ingezet worden voor de activiteiten in dit plan van aanpak. Onder verantwoordelijkheid van het college kan het daarbij in principe zowel gaan om inkoop van producten of diensten als om inhuur van deskundigheid.
Bijlage 1
Motie inzake bestrijding drugsproblematiek
zoals aangenomen door gemeenteraad Groesbeek op 1 november 2012. De gemeenteraad van Groesbeek, in vergadering bijeen op donderdag 1 november 2012, Onderwerp : drugshandel en -gebruik Constaterende dat: - er duidelijke signalen zijn dat er drugsproblemen in Groesbeek bestaan; - drugshandel in Groesbeek blijkbaar welig tiert; -handel zichtbaar is; - dat hiervan hinder wordt ondervonden; - hierdoor de sociale problemen en misstanden toenemen; Overwegende dat: - nu de daad bij het woord moet worden gevoegd en effectief moet worden opgetreden tegen drugshandel, drugsgebruik om de ongewenste effecten die dit met zich meebrengt te verminderen; Draagt het college op: - de begroting zodanig aan te passen dat 50.000 euro extra wordt uitgetrokken ter bestrijding van drugshandel en –gebruik; - deze extra toebedeling ten minste de komende twee jaren (2013 en 2014) structureel in de begroting op te nemen; - de raad op de hoogte te houden van de resultaten van de inzet van extra formatie. Fractie GVP
18
Bijlage 2
Relevante tekstdelen uit Veiligheidsstrategie 2013-2014 Politie Eenheid Oost-Nederland
2.2 Veiligheidsbeeld in cijfers Hier is op basis van de politieregistraties uit de Basisvoorziening Handhaving (BVH) een cijfermatig beeld gegeven van de omvang en ontwikkeling van de criminaliteit en overlast op het niveau van de eenheid, de 5 districten en de 81 gemeenten. De cijfers zijn geordend naar het model Kernbeleid Veiligheid van het VNG (in beknopte vorm). In het overzicht op pagina 11 zijn de aantallen geregistreerde incidenten vanuit BVH (Basisvoorziening Handhaving) voor 2011, per 1000 inwoners / woningen / bedrijven opgenomen. Geregistreerde incidenten zijn vastleggingen van een melding, van een aangifte, van een constatering van een overtreding of van overlast of van een ambtshalve opgepakt misdrijf. Daarmee geeft het aantal incidenten een vollediger beeld van veiligheid dan het aantal misdrijven. Meerdere registratievormen bij één gebeurtenis (zoals een melding van inbraak gevolgd door een aangifte van diezelfde inbraak) tellen we als één incident. Met kleur is aangegeven hoe het aantal incidenten in de gemeenten / districten relatief is ten opzichte van het aantal in de hele eenheid bij elkaar. Daarbij zijn vier categorieën geduid. Gunstig (kleiner dan 2/3e van de eenheidswaarde), gemiddeld (tussen 2/3e en <4/3e van de eenheidswaarde), ongunstig (tussen 4/3e en 6/3e) en zeer ongunstig (meer dan 2 keer de eenheidswaarde). Let op: In de rubriek ‘Polarisatie & radicalisering’ zijn de afgeronde waarden bij bijna alle gemeenten 0,0. Door verschillen op twee cijfers achter de komma krijgen die (gelijk lijkende) waarden verschillende kleuraanduidingen. In het overzicht op pagina 12 zijn de toe- of afname van de aantallen incidenten vanuit BVH van 2010 naar 2011 opgenomen. Met kleur is aangegeven hoe de ontwikkeling in de gemeenten, districten en de eenheid is ten opzichte 2010. Daarbij zijn drie categorieën geduid. Daling (daling meer dan -10%), ‘stabiel’ (tussen 10% en + 10%), stijging (meer dan +10%). Let op: In veel gevallen gaat het bij een grote percentuele verandering om kleine absolute aantallen
Zie hierna beide schematische overzichten
19
2.4 Betekenis voor de Veiligheidsstrategie De verschillende omstandigheden en kenmerken van Oost-Nederland kunnen een ‘voedingsbodem’ zijn voor algemene en specifieke vormen van veiligheids-, overlast- of openbare orde problemen. Er zijn in onveiligheid en onveiligheidbeleving duidelijke verschillen tussen gemeenten en districten van de eenheid. Deze verschillen bieden kansen voor maatwerk en focus. De karakteristieken van het gebied Oost-Nederland en van de veiligheidsproblematiek geven aanleiding tot keuzes in de inrichting van de organisatie en in de Veiligheidsstrategie. De belangrijkste karakteristieken van de eenheid zijn dat het een groot gebied betreft met een landelijk karakter en met veel (snel)wegen en een uitgestrekt grensgebied. Dit maakt dat specifieke criminaliteitsvormen in het gebied aantrekkelijker zijn om te plegen. Je kunt dan bijvoorbeeld denken aan overmatig alcohol- en drugsgebruik door jongeren en de daarmee gepaard gaande overlast. Maar ook aan vermogenscriminaliteit door rondtrekkende dadergroepen (mobiel banditisme) en door OostEuropeanen. Oost-Nederland is vanuit Oost-Europa gezien ‘De poort van Nederland’. Als wij criminelen ‘aan de poort’ onderscheppen, bewijzen we heel Nederland een dienst. De (cijfermatige) ontwikkeling op de veiligheidsthema’s is overwegend positief, zeker vanuit het perspectief van de gehele eenheid. Op een enkel thema (bv. woninginbraak) is eenheidsbreed een toename te constateren. Andere thema’s kennen districtelijk en per gemeente hun eigen ontwikkeling. Kijkend naar de relatieve onveiligheid (aantal incidenten per 1000 inwoners) zijn er ook grote verschillen tussen gemeenten en districten. De thema’s met een hoge relatieve onveiligheid komen veelal ook terug in de prioriteitstelling van de betreffende gemeenten. In de strategie en in het aanbod van politieproducten en -diensten sluiten we zo veel als mogelijk aan op deze prioriteitstelling.
3 Prioriteiten De politie heeft te maken met landelijke en lokale prioriteiten die - in hun samenhang - in dit hoofdstuk worden beschreven.
3.1 Lokale prioriteiten De lokale prioriteiten zijn geïnventariseerd vanuit de Integrale Veiligheidsplannen van de 81 gemeenten en zijn geordend volgens het Kernbeleid Veiligheid van de VNG. Onderdeel van de inventarisatie was ook de (lokale) verwachte bijdrage van de politie bij de aanpak van die prioriteiten. De inventarisatie maakt de vraagstelling vanuit de gemeenten aan de lokale politieteams inzichtelijk en vergelijkbaar, waardoor duidelijk wordt welke lokale prioriteiten veel voorkomen en een bovenlokale aandacht van de politie (en wellicht ook van de gemeenten en andere partners) verdienen. 3.4.1 Veelvoorkomende lokale prioriteiten De veiligheidsthema’s die ook een nationale prioriteit zijn, zijn vet cursief rood weergegeven.
Lokaal geprioriteerde veiligheidsthema’s Gemeenten conform ordening van het VNG Kernbeleid Veiligheid
Aantal gemeenten - Woninginbraken - Overlastgevende en Hinderlijke Jeugd(groepen) - Geweld (incl. Huiselijk Geweld) - Overlast in de buurt / woonoverlast - Alcohol- en drugsoverlast (drugs wordt in de prioritering door gemeenten veelal gerelateerd aan Jeugd en Georganiseerde Criminaliteit.) - Verkeersveiligheid (snelheid (39 gem.) en ongevallen (27gem.) door VHT’s) - Uitgaansoverlast en -geweld - Georganiseerde Criminaliteit (aanpak CSV’s) - (brom)Fietsdiefstal - Rijden onder invloed (door VHT’s) - Criminele Jeugd(groepen)
20
74 74 47 41 41 38 37 32 29 26 25
3.4.3 Veilige woon- en leefomgeving 1. Overlast algemeen en Alcohol en drugsoverlast Gemeenten vragen de politie meer zichtbaar aanwezig te zijn in wijken, daarbij contact te maken met burgers en overlastgevers aan te spreken. De wijkagenten wordt gevraagd burgerparticipatie te stimuleren. Bijna de helft van de gemeenten vraagt de politie de overlast door alcohol- en drugsgebruik in de woon- en leefomgeving aan te pakken. Een nagenoeg even groot aantal gemeenten vraagt daarbij aandacht voor terugdringen van overlast door alcohol en drugs door jeugdigen, al dan niet binnen het verband van jeugdgroepen. Werken met top-X lijsten kan daarbij volgens veel gemeenten - helpend zijn. Het thema drugs is voor een derde van de gemeenten ook prioritair binnen verkeersveiligheid (aanpakken rijden onder invloed) en voor ruim een derde van de gemeenten prioritair waar het gaat om het aanpakken van drugshandel (georganiseerde criminaliteit).
3.4.5 Jeugd en Veiligheid 5. Overlastgevende en hinderlijke jeugd(groepen) In negen van de tien gemeenten zijn overlastgevende en hinderlijke jeugdgroepen geprioriteerd. Binnen deze prioriteit vallen ook baldadigheid (al dan niet groepsgewijs) en overlast van jeugd door alcohol en drugs. Dit laatste thema is in vier van de tien gemeenten prioriteit. Gemeenten vragen de politie in beeld te brengen wat hotspots zijn, preventief en repressief op te treden op bekende overlastlocaties, contacten met jongeren te leggen (jeugd- en wijkagenten), een top-X lijst samen te stellen van de meest overlastgevende jongeren en een persoonsgebonden aanpak in te vullen. Voor de aanpak van jeugdgroepen vragen gemeenten de shortlistmethode verder te ontwikkelen, geregeld een actueel overzicht te leveren en de ketensamenwerking te ondersteunen. Gemeenten vragen de politie op te treden tegen alcohol- en drugsgebruik door jeugdigen in het publieke domein en bij overlastklachten. De politie wordt gevraagd te werken met boete- en kanskaarten (alcohalt, drugshalt).
21
