Voorheen Astma Fonds. Jaarrekening Longfonds (voorheen Astma Fonds)

Voorheen Astma Fonds

Longfonds & Jaarverslag Jaarrekening 2013 Longfonds (voorheen Astma Fonds)

1

Jaarverslag van het Longfonds 2013

Colofon Jaarverslag en Jaarrekening 2013 is een uitgave van het Longfonds (voorheen Astma Fonds) en verschijnt gelijktijdig met de Jaarrekening 2013 Longfonds patiëntenvereniging en bijbehorende publicaties. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder toestemming van het Longfonds. Per hoofdstuk zijn de doelen uit het Jaarplan 2013 geparafraseerd en de resultaten weergegeven in ‘stoplichtkleuren’.

Voorjaar 2014

2


Inhoud Longfonds jaarverslag 2013 Voorwoord

4

Jaarverslag Wetenschap

6

Route 1 miljoen mensen met een longziekte

8

Route 16 miljoen mensen met gezonde longen

10

De mensen

12

De organisatie

13

Fondsenwerving

15

Financiën

17

Vooruitblik 2014

19

Bestuur & organisatie (Raad van Toezicht en Bestuur, organogram, statutaire zaken) 20 Rapportage Raad van Toezicht

24

Rapportage Bestuur

25

Verantwoordingsverklaring

26

Jaarrekening met toelichting

29

Controleverklaring

61

3


Voorwoord

Eerste jaar Longfonds: resultaat bij tegenwind Met ingang van 2013 voeren we de nieuwe naam Longfonds (voorheen Astma Fonds). Een naam die werkt: een ruime meerderheid van de Nederlanders kent ons nu zo. In zorg, wetenschap en bij mensen met een longziekte blijven we een gewaardeerde partner. We blijven strijden om longziekten de wereld uit te krijgen en we blijven van belang voor mensen met een longziekte. In 2013 daalden de inkomsten van het Longfonds met 10% naar 13,7 miljoen euro. De verklaring ligt vooral in de economische tegenwind, het sentiment werd versterkt door negatieve berichten over (andere) goede doelen in 2013. De daling in de inkomsten was groter dan we met forse bezuinigingen en begrotingsmaatregelen konden opvangen: het Longfonds sloot het jaar af met een verlies van 192.000 euro. Ondanks de economische situatie slaagden we er in om drie kwart van elke gedoneerde euro te blijven steken in onze doelen: wetenschap, voorlichting en belangenbehartiging. Het langjarig gemiddelde voor doelbesteding blijft 75%. En ondanks de teruglopende inkomsten en de bezuinigingen behaalde het Longfonds 86% van de jaardoelen: daar zijn we trots op. Waar we doelen niet haalden, vormen de tegenvallende inkomsten meestal de verklaring.

Wetenschap is de basis Hoogtepunten van 2013 lagen in zowel de wetenschap – de basis – als in projecten en de organisatie van ons werk. In de wetenschap bewaakt het Longfonds de positie van mensen met een longziekte, hun mening over onderzoek telt nadrukkelijk. Daarnaast startten we met nieuwe vormen van financiering van onderzoek, nu uitgevoerd door samenwerkende instituten. Want in samenwerking ligt de sleutel naar succes. We stimuleerden jong onderzoekstalent en voor het eerst vroegen we onderzoekers te gaan werken aan herstel van longweefsel – één van onze wetenschappelijke dromen.

Zelf regie nemen Voor mensen met een longziekte maakte het Longfonds in 2013 verschil op veel manieren. Voor ouders van kinderen met astma brachten we een handzame versie uit van de Zorgstandaard – de afspraak wat goede zorg eigenlijk is. Zodat ook jonge patiëntjes en hun ouders meer zelf de regie kunnen nemen. Onze nieuwe Werkwijzers bij astma en COPD vinden gretig aftrek onder mensen met een longziekte, die graag willen (blijven) werken. Op bijna 50 plekken in Nederland vonden Longpunten plaats: de plek waar zorgverleners, patiënten en hun naasten elkaar ontmoeten. We gingen aan de slag met meer zeldzame longziekten, bijvoorbeeld rondom de geboorte. Daarover ontwikkelden we voorlichting en we verkenden de mogelijkheden van belangenbehartiging. In al deze inzet staat de inbreng van patiënten voorop: hun mening maakt zorg en voorlichting altijd beter.

4


Longziekte voorkomen Om longziekten te voorkomen, maakte het Longfonds in 2013 voor het eerst werk van rookvrije schoolpleinen. Tientallen scholen namen de handschoen op en maakten hun schoolplein rookvrij. Hiermee bieden zij hun leerlingen een gezonde leefomgeving. Rookvrije schoolpleinen dragen bij aan de rookvrije norm. We willen helpen voorkomen dat jongeren beginnen met roken. Tegelijk zette het Longfonds in op gezondheid in de schoolklas. In Amersfoort startte een pilot rondom het landelijk Vignet Gezonde School, waarbij het Longfonds de focus legt op een gezond binnenmilieu. Dat mensen ziek worden door de vuile lucht die zij inademen, kreeg veel aandacht in pers en politiek. Zeker na het geslaagde zomerse experiment iSPEX, waarbij Nederlanders met hun eigen telefoon 10.000 metingen deden van de luchtvervuiling.

Betrokken mensen Verschil maken voor mensen kan het Longfonds alleen maar dankzij de inzet en betrokkenheid van heel veel mensen. Van de 650 vrijwilligers en 44.000 collectanten, ruim 38.500 leden en tientallen zakelijke partners tot de honderdduizenden donateurs. Met een werkorganisatie van betrokken collega’s. Op deze plek willen we al deze mensen bedanken voor hun betrokken inzet. Het Longfonds is digitaal steeds meer aanwezig. De ontwikkeling van het Longfonds online en in social media is stormachtig en vol kansen. Tegelijk ontwikkelen we nieuwe manieren om mensen te betrekken bij ons werk. De manier om de economische tegenwind het hoofd te bieden, is via mensen en hun betrokkenheid. In 2013 was het spannend, toch wist het Longfonds veel resultaten te behalen. Uw steun, uw inzet maakt het verschil.

Michael Rutgers Bestuurder / algemeen directeur

Dieuwke de Blaauw Voorzitter patiëntenvereniging

5


Onderzoek: wetenschap is de basis 25% inkomsten naar onderzoek Stimuleren toptalent Kennis is er om te delen Vernieuwing onderzoeksagenda Patiënten beslissen mee

Wetenschappelijk onderzoek is de basis van het werk van het Longfonds. De mening van mensen met een longziekte is daarbij onmisbaar en maakt onderzoek beter. Dat is onze overtuiging én ervaring. Als eerste in Nederland zorgt het Longfonds dat mensen met een longziekte mee beslissen over wetenschap. Dat doen 25 patiënten in een speciale Kennisgroep – drie van hen zijn lid van onze Wetenschappelijke Advies Commissie. Geen kwart Het Longfonds wil een kwart van de niet-geoormerkte inkomsten besteden aan wetenschappelijk onderzoek. In 2013 kwamen we daar niet aan: 21,7%. De verklaring ligt met name in het uitstellen van de besteding van een half miljoen euro voor nieuw onderzoek. In 2013 ontwikkelde het Longfonds een aanpak om onderzoek naar ‘herstel van longweefsel’ te stimuleren, één van onze wetenschappelijke dromen. De subsidie van dit onderzoek kon niet meer in 2013 worden toegekend, het budget is gereserveerd voor 2014. Het gemiddelde over de jaren 2011-2013 ligt op 24%. Van de wetenschappelijke besteding werden 78 onderzoeksprojecten gefinancierd. Daaronder waren vijf nieuwe studies: twee omvangrijke onderzoeken door samenwerkende instellingen (consortia) – samenwerking is de sleutel tot succes. En drie projecten door jonge talentvolle onderzoekers. In 2013 gaf het Longfonds twee jonge getalenteerde onderzoekers een fellowship subsidie (internationale reisbeurs) om op een buitenlands onderzoeksinstituut kennis en ervaring op te doen.

Regierol Het Longfonds is van mening dat de inzet van financiële middelen in de toekomst effectiever zal verlopen, mits die inzet gepaard gaat met het voeren van een actieve regie. Die regie geeft richting aan een beperkt aantal internationaal relevante speerpunten in onderzoek. Daartoe brengt het Longfonds, samen met wetenschappelijke partners, in de toekomst internationale onderzoeksgroepen bij elkaar in consortia. Zodat zij hun werk beter op elkaar afstemmen en de mogelijkheid creëren om samen Europese aanvragen voor te bereiden. Het Longfonds ziet dit als een belangrijke nieuwe rol voor maatschappelijke onderzoeksorganisaties.

6


Nieuw en afgerond onderzoek Een voorbeeld van een nieuw onderzoek in 2013 is de studie naar genen en omgevingsfactoren bij COPD door verschillende wetenschappelijke instellingen onder leiding van prof. dr. Marike Boezen (UMCG). Een ander onderzoek dat in 2013 startte, is van dr. Mirjam Kool (Erasmus MC) naar het type witte bloedcellen dat de ontsteking opruimt in de longen. Afgeronde studies leveren een schat aan kennis op. Zoals het onderzoek van prof. dr. Annemie Schols en dr. Ramon Langen (Universiteit Maastricht), die de spiermassa en het uithoudingsvermogen van COPD-patiënten onderzochten. COPD beïnvloedt niet alleen de longen. Ook de (skelet)spieren van mensen met COPD vertonen afwijkingen: minder weefsel, minder uithoudingsvermogen dan bij gezonde personen. De onderzoekers hebben gekeken hoe dat afneemt door de verminderde activiteit en ontstekingsfactoren. Dit onderzoek geeft mogelijkheden voor toekomstige behandelingen. Het Longfonds was in 2013 partner in twee grote Europese onderzoeksprojecten: U-BIOPRED, naar een patiëntgerichte behandeling van ernstig astma, en PROactive, naar de beweegactiviteiten van patiënten met COPD.

Kennis is er om te delen Wetenschap is van waarde als we de kennis delen. Het Longfonds doet dat bijvoorbeeld voor een breed publiek via eigen berichtgeving en via de website leesbaaronderzoek.nl. Daarnaast was het Longfonds opnieuw één van de organisators van de Longdagen: de plek waar zorgverlener, wetenschapper, patiënt en betrokken publiek de laatste stand van onderzoek bespreken. Het werd opnieuw een succes: honderden onderzoekers, zorgprofessionals en patiënten verdrongen zich in de Jaarbeurs Utrecht voor een vernieuwend programma en een inspirerende ontmoeting.

7


Route 1 miljoen mensen met een longziekte Weet wat goede zorg betekent Zelf de regie nemen als patiënt Zorg is goed en bereikbaar Blijven werken met een longziekte

De zorg voor mensen met een longziekte moet goed zijn. Als mensen weten wat goede zorg eigenlijk is, kunnen zij zelf meer de regie nemen. Voor het Longfonds staat de ervaring van mensen met een longziekte voorop: met deze kennis wordt zorg beter. Dat vraagt een andere opstelling, van zowel zorgverlener als patiënt.

Het Longfonds behartigt de belangen van mensen met een longziekte. We boeken resultaat door ervaringskennis van longpatiënten te bundelen en aan te bieden aan partners in wetenschap en zorg. Zo klinkt de stem van de patiënt door en partners stellen daar prijs op. Het Longfonds geeft specifiek voorlichting aan mensen met een longziekte en hun zorgverleners. De visie op patiëntenvoorlichting omvat twee speerpunten: het geven van goede medische basisinformatie en patiënten helpen om van elkaar te leren. In 2013 werd nieuwe voorlichting ontwikkeld over acute longziekten en longziekten rondom de geboorte.

8


Goede zorg Het Longfonds staat inmiddels goed bekend om het vertalen van Zorgstandaarden (afspraken over goede zorg) naar patiënten. We doen dat in een handzame ‘patiëntenversie’. Daarmee kunnen mensen met een longziekte laagdrempelig ontdekken wat goede zorg is, wat zij mogen verwachten en welke rol zij zelf hebben. In 2013 ontwikkelde het Longfonds een nieuwe patiëntenversie: voor kinderen met astma, naast al bestaande versies voor COPD, palliatieve zorg, Astma volwassenen en het boekje voor Ouders van kinderen met astma. Het Longfonds laat de stem van de patiënt bijvoorbeeld horen in de Nederlandse Patiënten en Consumenten Federatie (NPCF), in het longenveld via de Long Alliantie Nederland (LAN) en in de Samenwerkende Gezondheidsfondsen (SGF). Net als bij zorgverzekeraars en overheden. Een prachtige manier om het gesprek tussen partijen te stimuleren, is via de Longpunten. In Nederland zijn er eind 2013 al 46, in vrijwel elke provincie. Het is de plek voor ontmoeting tussen zorgverlener, patiënt en zijn omgeving. Longpunten zijn een succes.

Regie nemen Niet alleen medicijnen maken verschil. Ook andere resultaten dan louter medische uitkomsten tellen; de kwaliteit van leven van mensen met een longziekte staat centraal. In 2013 stond energiemanagement centraal: hoe ga ik als patiënt om met de weinige energie die ik heb? Het Longfonds ontwikkelde met partners AstraZeneca en Achmea films, voorlichting en een actieplan waarmee longpatiënten zelf aan de slag kunnen om te bewegen of om te gaan met een longaanval. Waardering van patiënten was er voor de Mini-longwijzer eind 2013, een handzaam boekje over zorgverzekeringen. En voor de keuzehulp voor het kiezen van je zorgverzekering, in samenwerking met NPCF. Het is nog zoeken naar de beste manier om mensen met een longziekte te helpen om de regie te nemen. Een Individueel Zorgplan (IZP) kan een antwoord zijn. Het Athena Instituut rapporteerde over wensen en behoeften van mensen met astma bij zo’n plan. Het Longfonds werkte ook mee aan een Plan van Eisen voor een generiek IZP (samen met NPCF en NHG). Bovendien ontwikkelde het Longfonds Werkwijzers, die mensen met een longziekte helpen om aan het werk te blijven. De Werkwijzers zijn zeer gewild.

Zeldzame longziekten In 2013 liet het Longfonds zien dat we ook opkomen voor mensen met een zeldzame longziekte zoals Alpha 1 of bronchiëctasieën. We werkten intensiever samen met de patiëntenvereniging Longfibrose. We verkenden wat het Longfonds kan betekenen bij longziekten rondom de geboorte. Gesprekken met patiënten, ouders, zorgverleners en onderzoekers hielpen om voorlichting in films te ontwikkelen, als eerste stap in ondersteuning.

9


Route 16 miljoen mensen met gezonde longen Minder jongeren beginnen met roken Meer rookvrije schoolpleinen Aandacht voor risico’s van fijnstof Pilot Amersfoort over binnenmilieu in klas Mensen doen de COPD risicotest

Het Longfonds geeft voorlichting aan patiënten, algemeen publiek en zorgverleners. Het beste dat je kunt doen voor je longen, is niet-roken. Daarom wil het Longfonds helpen voorkomen dat jongeren beginnen met roken. We zetten in op effectief tabaksontmoedigingsbeleid, meer niet-rokers en meer rookvrije omgevingen. Dat doen we samen met onder andere KWF Kankerbestrijding en de Hartstichting in de Alliantie Nederland Rookvrij!

10


Onder jongeren is de trend dalend, steeds minder jongeren roken op jonge leeftijd: van 21% in 2009 naar 16% in 2013. Juist onder jongeren (onder 18 jaar) daalt de trend het snelst ten opzichte van de algemene trend. Behulpzaam was de aankondiging eind 2013 dat de leeftijd voor de verkoop van tabak in 2014 wordt verhoogd naar 18 jaar. Het Longfonds sloot daar al in maart 2013 op aan door te werken aan rookvrije schoolterreinen. Via een gerichte aanpak voor schooldirecteuren bleek al snel veel animo. Minstens 60 scholen gebruikten de werkwijze van het Longfonds. Inmiddels steeg het percentage scholen met een rookvrij schoolterrein significant, van 26 naar 34%. In 2013 bleek dat de Kamermeerderheid voor rookvrije horeca een aanmoediging was voor de staatssecretaris: hij wil de uitzondering voor eenmanszaken opheffen per 1 juli 2014. Een doorbraak!

Fijnstof: lokale aanpak Mensen worden ziek door wat zij inademen: zoals fijnstof. Het is belangrijk dat mensen niet alleen weten wat ze inademen en de risico’s kennen, maar dat zij ook zelf iets kunnen doen. In juli 2013 bleek daarvoor veel enthousiasme: duizenden Nederlanders werkten mee aan het experiment iSPEX, waarbij mensen met hun eigen mobiele telefoon fijnstof konden meten. Dat gebeurde 10.000 keer in twee landelijke meetdagen. Op weg naar de gemeenteraadsverkiezingen in 2014, bracht het Longfonds de lokale problemen en oplossingen onder de aandacht bij de lokale politiek en bij gemeentelijk ambtenaren. Een goed ‘gevoelige bestemmingen beleid’ kan lokaal groot verschil maken voor kwetsbare groepen als mensen met een longziekte. Daarnaast sprak het Longfonds zich in pers en politiek uit over onderwerpen als (het ontbreken van) een Nederlands smogalarm, snelheidsverhoging op stedelijke snelwegen, vervuilende scooters en normen voor roet.

Binnenmilieu: pilot in de klas Kinderen in een muffe schoolklas zijn sneller ziek en hebben meer astmaklachten. In Nederland kunnen scholen kiezen voor het Vignet Gezonde School. Onderdeel daarvan is het deelvignet Milieu, waarin aandacht is voor een gezond binnenklimaat in de klas. Het Longfonds stimuleert scholen om dat op te pakken. In Amersfoort startte in 2013 een pilot om scholen aan de slag te helpen met het binnenmilieu. Aan de samenwerking ligt een convenant tussen gemeente Amersfoort, GGD en Longfonds ten grondslag.

COPD risicotest De COPD risicotest is een online test voor mensen van 40 jaar en ouder die roken of hebben gerookt. In de afgelopen drie jaar bereikte het project de doelstelling om ruim 300.000 mensen in de risicodoelgroep te bereiken. Nog steeds vindt deze doelgroep de test bij het Longfonds om hem online in te vullen: in 2013 zo’n 3.000 per maand. Daarnaast zijn we in overleg met de relevante partijen in Nederland om te werken aan structurele uitvoering van vroegopsporing.

11


Mensen maken het verschil 5.000 nieuwe (proef)leden 650 actieve vrijwilligers Opleiding van vrijwilligers Strategische personeelsplanning Ziekteverzuim personeel daalt

Mensen maken het verschil in het werk van het Longfonds. Duizenden mensen maken het mogelijk (donateurs, leden, collectanten). De vereniging telde eind 2013 ruim 38.500 leden, dankzij de komst van ruim 5.000 nieuwe leden en proefleden. In 2012 telde de vereniging ruim 39.000 leden. Honderden vrijwilligers gaan aan de slag in de praktijk. Dat aantal groeit al jaren, nu zijn 650 vrijwilligers namens de patiëntenvereniging actief op het gebied van belangenbehartiging, voorlichting en lotgenotencontact. De vrijwilligers werken binnen 189 werkgroepen in de 20 rayons die heel Nederland bestrijken.

Vrijwilligers begeleiden Het Longfonds hielp vrijwilligers ook in 2013 met scholing en begeleiding. Zoals voor patiënten die meespreken over zorg of wetenschappelijk onderzoek. Voor gespreksleiders van Longpunten is een goed bezochte training georganiseerd. Vrijwilligers konden deelnemen aan een training over politieke belangenbehartiging, in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 2014. Ook vrijwilligers die actief zijn in adviesraden voor bijvoorbeeld de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) of zorginstellingen, spraken met medewerkers om de onderlinge wisselwerking te stimuleren. Vrijwilligers geven, zo bleek uit enquêtes, het Longfonds het rapportcijfer 7,5 en de digitale ondersteuning een 7,3.

Ontwikkeling personeel In aanloop naar de nieuwe beleidsperiode vanaf 2014 wordt toegewerkt naar strategische personeelsplanning: de juiste mensen met de juiste competenties op de juiste plek in de organisatie. Daarmee wil het Longfonds toekomstbestendig zijn, ook in het personeel. Individuele ontwikkeltrajecten staan in dat licht. Zo is in 2013 een start gemaakt met sturing op klantgericht werken, samen met teamleiders zijn zeven klantprincipes geformuleerd. Dit wordt in 2014 breed in de organisatie gedeeld. Tegelijk noopt de economische situatie tot matiging van personele kosten. In 2013 werkte het Longfonds verder aan een lager ziekteverzuim onder personeel. Dat leidde tot een daling naar 3,2% in 2013. Dat is positief. Op 31 december 2013 werkten 85 mensen bij het Longfonds, in 70 fte (2012: 72,5 fte). Dat zijn 5 mensen minder dan een jaar eerder. Elf mensen verlieten de organisatie en zes nieuwe collega’s begonnen.

12


De organisatie Longfonds behaalt resultaten Bekendheid minstens 60% Beleid huisvesting, ICT en risico’s

In 2013 daalden de inkomsten van het Longfonds. De verklaring is vooral de economische tegenwind, versterkt door negatieve berichten over goede doelen in 2013. Met bestuur en toezichthouders zijn scenario’s uitgewerkt, die stuurden op beperking van het verlies. Dat leidde uiteindelijk tot een beperkt verlies. Ondanks deze situatie slaagden we er in om drie kwart van elke gedoneerde euro te blijven steken in onze doelen: wetenschap, voorlichting en belangenbehartiging. Het langjarig gemiddelde is nog steeds 75%. En opnieuw behaalde het Longfonds de jaardoelen: 86%.

Informatie Het Longfonds geeft voorlichting aan patiënten, algemeen publiek en zorgverleners. De visie op patiëntenvoorlichting omvat twee speerpunten: het geven van goede medische basisinformatie en patiënten helpen om van elkaar te leren.

13


Onze website longfonds.nl groeit qua bezoekersaantal nog steeds. In 2013 verdubbelde het unieke bezoekersaantal naar ruim 860.000. In 2013 is onze online communicatie op basis van de gebruikersstatistieken verbeterd. Daarnaast is gewerkt aan het ‘schaalbaar’ maken van de website, zodat die ook goed werkt via een tablet of smartphone. De afgelopen jaren is het gebruik daarvan explosief gegroeid. Het resultaat wordt zichtbaar in 2014. In 2013 verdrievoudigde het aantal volgers van het Longfonds op sociale media als Facebook en Twitter. Die stijging is gestaag, waarbij niet alleen het aantal volgers leidend is, maar juist ook de interactie die ontstaat. Deze waardevolle input helpt projecten en activiteiten verder.

Bekend Het Longfonds werd in 2013, als nieuwe naam van het Astma Fonds, snel een sterk merk. De naamsbekendheid stabiliseerde rond de 60%. Dat het Longfonds na de collecte geen massamediale campagne voerde, verklaart de stabilisering. Het Longfonds en de longen als orgaan blijven topposities innemen in de vergelijkingen met andere gezondheidsorganisaties en organen. De naamsverandering heeft de positie van de longen goed gedaan. Communicatie met zorgverleners is noodzakelijk om de relatie en samenwerking te verstevigen. Dat kan zorgverleners en indirect patiënten informeren over wat goede zorg inhoudt en hoe zij daarin kunnen samenwerken. In 2013 lag de focus op huisartsen en praktijkondersteuners / praktijkverpleegkundigen, omdat de meeste patiënten met hen regelmatig contact hebben. Daarnaast wordt er gewerkt aan de zichtbaarheid van onze onderwerpen in de vakbladen in de zorg. Dit leidde tot publiciteit in de vakpers, met name voor praktijkondersteuners / verpleegkundigen.

Huis voor de Gezondheid Sinds 2010 deelt het Longfonds de huisvesting met verschillende andere gezondheidsorganisaties in Amersfoort. In 2013 is een gezamenlijke, centrale ontvangstruimte gerealiseerd, dankzij subsidie van de Vriendenloterij. Daarnaast zijn gezamenlijke vergaderzalen ingericht, die ook extern verhuurd kunnen worden. In maart is het Longfonds terug naar de derde etage verhuisd, na een grondige verbouwing door de verhuurder In 2013 is de laatste hand gelegd aan de infrastructuur voor het Huis voor de Gezondheid. Bekabeling is vernieuwd en door collectieve inkoop worden kosten bespaard, zowel op het gebied van ICT als ook van telefonie. Verkenning van verdere samenwerking op de terreinen facilitair, financiën en personeelszaken is in het najaar gestart en zal in 2014 verder vorm krijgen.

Risicomanagement en ICT In managementbijeenkomsten, werkoverleggen en de vergaderingen met auditcommissie, Raad van Toezicht en Bestuur van de patiëntenvereniging is risicomanagement regelmatig aan bod geweest. Na benoemen en weging van alle risico’s binnen de vastgestelde elf risicogebieden is een top tien van risico’s en bijbehorende beheersmaatregelen vastgesteld. Eén van de belangrijkste risico’s is dat veel van de traditionele wervingskanalen onder druk staan. Belangrijk is om nieuwe wegen te vinden; ruimte en tijd is vrijgemaakt om aan innovatie te werken. Voor 2014 hebben we de ambitie uitgesproken een gezonde routine te willen maken van het risicomanagement. Daarvoor is eind 2013 een geëigend softwarepakket van het Nederlands Adviesbureau Risicomanagement aangeschaft (gratis ter beschikking gesteld aan goede doelen organisaties). Met behulp van dit pakket kan altijd inzicht gegeven worden in het risicoprofiel en de voortgang van de uitvoering van maatregelen. Het Longfonds koos er in 2013 bovendien voor een nieuw ondersteuningssysteem (ERP) te gebruiken. Belangrijkste winstpunt is één geïntegreerde database voor meerdere bedrijfsprocessen. Dit betekent onder andere dat relaties en mutaties in relatiegegevens slechts eenmaal hoeven worden vastgelegd. Alle losse applicaties en bijbehorende licentie en servicekosten komen te vervallen. Een keuze die resulteert in een forse besparing.

14


Fondsenwerving Groei inkomsten Innovatie van fondsenwerving

De inkomsten in 2013 kwamen ruim 1,5 miljoen euro lager uit dan een jaar eerder. De grootste daling kan worden verklaard uit nalatenschappen: er waren meer nalatenschappen, maar de waarde ervan was 1,2 miljoen lager dan begroot. Een daling in inkomsten is ook zichtbaar in de collecte, waarbij de daling bij het Longfonds (-8,8%) vergelijkbaar is met andere goede doelen. Een succesvolle actie van de VriendenLoterij tijdens de collecte leidde tot extra inkomsten. De inkomsten via donateurs kwamen lager uit dan verwacht, maar waren nog steeds hoger dan in 2012. Er zijn meer nieuwe donateurs die het Longfonds een machtiging geven, tegelijk zijn er door de economische situatie meer opzeggingen. Per saldo is er een stijging van 150.000 euro. Een opmerkelijk goed resultaat zijn de inkomsten uit mailings: hoger dan begroot en op gelijk niveau als in 2012, mede dankzij een vernieuwde aanpak, waarbij de mailing onderdeel is van een integraal, multi-mediaal programma. De inkomsten uit sponsoring en partnerschappen met het bedrijfsleven bleven achter bij de begroting en zijn vergelijkbaar met de resultaten van 2012. De naam Longfonds in 2013 biedt nieuwe kansen voor samenwerking met bedrijven op het gebied van gezondheid.

15


Sponsors AstraZeneca BV Boehringer Ingelheim BV Bruna BV Chiesi Pharmaceuticals BV CNG Net BV Coöperatie VGZ UA CZ Groep Eno Fleurop-Interflora Nederland BV GlaxoSmithKline BV Landal Greenparks Linde Healthcare Benelux Louwman & Parqui BV Medidis BV Menzis Zorgverzekeraar NV Mobilane BV Novartis Pharma BV Nutricia Nederland BV ONVZ Pfizer BV Teva Nederland BV VitalAire BV VIVISOL Nederland BV Westfalen Medical BV Xtandit BV Zorg en Zekerheid

Bijdragen, subsidies en loterij In 2013 ontving het Longfonds subsidies van AstraZeneca BV voor het project Patiënt Empowerment. Van de Nationale Stichting voor het Algemeen belang van Chronische longpatiënten (NSABC) is een bijdrage ontvangen voor de Longpunten. De Nederlandse Consumenten Patiënten Federatie (NPCF) verstrekte het Longfonds subsidie voor E-Health longpatiënten. Van PGO-support is een vergoeding ontvangen in het kader van het project ‘PG werkt samen’. Van Fonds Nuts-Ohra is nog een slottermijn ontvangen voor het project COPD risicotest. Het Longfonds ontvangt een bijdrage van de opbrengst van de VriendenLoterij. Uit de algemene opbrengst van de VriendenLoterij ontving het Longfonds in 2013 704.565 euro. Daarnaast ontving het Longfonds 624.339 euro van deelnemers die het Longfonds als begunstigde hebben benoemd.

Innovatie Het jaar 2013 stond in het teken van innovaties in fondsenwerving door het Longfonds; de eerste uitwerking van de strategie die we eind 2012 formuleerden: ‘van transactie naar relatie’. Ons gesprek met de mensen en de organisaties die het Longfonds steunen, over inhoud en motivatie, staat voorop. Eén traject richt zich op major donors, verbonden aan onze onderzoeksdromen. Een tweede traject betreft relaties met bedrijven. Daarbij moet een samenwerking leiden tot zowel realisatie van de doelen van het Longfonds, als van maatschappelijk rendement zoals de zakelijk partner dat nastreeft. Een belangrijke innovatie was in 2013 de invoering van een nieuw welkomstprogramma en relatiebeheer voor donateurs en leden.

16

Nederland


Financiën De Longfonds stichting en de Longfonds patiëntenvereniging zijn door het gezamenlijke meerjarenbeleidsplan en de meerjarenbegroting nauw met elkaar verbonden. De enkelvoudige balansen en rekeningen van baten en lasten van beide organisaties zijn eveneens opgenomen in deze jaarrekening. Voor de Longfonds patiëntenvereniging is een aparte jaarrekening opgesteld. Deze is op aanvraag verkrijgbaar. Voorzichtig economisch herstel Na een aantal jaren van recessie liet de Nederlandse economie in de tweede helft van het jaar een voorzichtig herstel zien. Consumenten kregen iets meer vertrouwen maar groei in werkgelegenheid bleef achterwege. Het Longfonds werd in 2013 opnieuw geconfronteerd met dalende inkomsten. De begroting, opgesteld in najaar 2012, voorzag in inkomstengroei maar eind 2012 was al duidelijk dat een groeiscenario niet realistisch was. Begin 2013 zijn twee inkomstenscenario’s opgesteld. Uiteindelijk zijn de inkomsten ten opzichte van 2012 1,5 miljoen euro gedaald. Door kostenbeheersing en weloverwogen keuzes zoals vastgelegd in de scenario’s, is het negatieve resultaat beperkt gebleven tot € 192.654.

Inkomsten 2013 In 2013 zijn de inkomsten gedaald met 10% naar 13,76 miljoen euro. De landelijke trend is al langer dat de traditionele fondsenwerving afnemende opbrengsten kent. De zoektocht naar nieuwe vormen van fondsenwerving is een aantal jaren geleden al ingezet maar het blijft moeilijk om nieuwe bronnen te vinden die op termijn de oude bronnen kunnen vervangen. In 2013 is een begin gemaakt met de implementatie van de in 2012 ontwikkelde, nieuwe fondsenwervende strategie maar de eerste financiële resultaten worden pas in 2014 zichtbaar. Opbrengsten 2009 - 2013 (x € 1.000)

17.000 16.500 16.000 15.500 15.000 14.500 14.000 13.500 13.000

2009 2010 2011 2012 2013

De inkomsten eigen fondsenwerving hebben in 2013 € 986.000 minder opgebracht dan in 2012. De werving van nieuwe donateurs was succesvol en de opbrengst liet een stijging zien van ruim € 168.000. De opbrengst uit de andere bronnen is gedaald. Hoewel het aantal nieuw ontvangen nalatenschappen opnieuw groeide kwam de opbrengst nalatenschappen uit op het laagste niveau sinds 1996. Maar ook de collecteopbrengst bleef achter bij de verwachtingen. Een herkenbaar beeld bij veel collecterende organisaties.

17


De opbrengst uit beleggingen viel lager uit dan begroot. Het Longfonds belegt risicomijdend. De portefeuille bestaat grotendeels uit staatsobligaties van landen met een hoge rating. Juist deze obligaties stonden onder druk door de aantrekkende aandelenmarkt. Tijdens de collecteweek is succesvol geworven voor nieuwe, geoormerkte deelnemers aan de VriendenLoterij. De opbrengst uit loterijen is daardoor ruim € 75.000 hoger uitgekomen dan begroot. Ten opzichte van 2012 is de opbrengst € 265.000 gestegen.

Uitgaven In 2013 is 74,4% van de inkomsten besteed aan de directe doelbesteding. Begroot was 77,2%. De totale uitgaven waren in 2013 ruim 1,8 miljoen euro lager dan in 2012. De directe uitgaven voor de doelbesteding zijn ten opzichte van 2012 gedaald met 1,45 miljoen euro. De doelstelling voor de besteding aan onderzoek is minimaal 25% van de niet-geoormerkte inkomsten. In 2013 is dit percentage uitgekomen op 21,7%. De geplande subsidietoekenning voor het nieuwe onderzoeksgebied ‘Longweefselherstel’ is verschoven naar 2014. Hiervoor is een bestemmingsreserve van € 448.000 gevormd. Aan de route ‘16 miljoen mensen met gezonde longen’ is ruim een half miljoen euro minder besteed. Enerzijds omdat de beoogde doelen met lager budget gerealiseerd konden worden, anderzijds door het schrappen van activiteiten. Aan de route ‘1 miljoen mensen met een longziekte’ is € 400.000 minder uitgegeven dan in 2012. Ook hier hebben bezuinigingen geleid tot lagere uitgaven. In het licht van de dalende inkomsten is ook gestuurd op lagere kosten voor de werving ten opzichte van 2012. Besparingen zijn onder andere gerealiseerd door het in-huis brengen van de afwikkeling van ontvangen nalatenschappen. De landelijke trend is dat de inkomsten uit de collecte dalen. Om de collecte ook op termijn rendabel te houden zijn ook bij dit proces keuzes gemaakt. De kosten voor beheer en administratie zijn in 2013 ruim € 70.000 lager uitgekomen dan het voorgaande jaar. Door de daling van de totale uitgaven is het percentage desondanks gestegen van 5,2% naar 5,4% van de totale uitgaven. In 2013 was de besteding van het Longfonds als volgt: 2013

2012

5% 21%

5% 21%

■ Onderzoek*

21%

22%

■ 16 miljoen mensen

met gezonde longen

■ 1 miljoen mensen

26%

27%

met een chronische longziekte

25%

27%

■ Werving baten ■ Beheer & Administratie

* het percentage dat aan onderzoek is besteed, bedraagt 21,7% van de inkomsten, exclusief subsidies derden.

Resultaat, reserves en beleggingen Het Longfonds sluit het jaar 2013 af met een negatief resultaat van € 192.654. Dit bedrag is onttrokken aan de continuïteitsreserve. Daarnaast is een bedrag van € 448.000 onttrokken aan de continuïteitsreserve voor de vorming van de bestemmingsreserve ‘Longweefselherstel’. Eind 2013 heeft de continuïteitsreserve een omvang van € 5.044.000. De omvang van deze reserve voldoet daarmee aan de VFI-richtlijn Financieel Beheer Goede Doelen. De richtlijn geeft ook advies over de wijze waarop charitatieve instellingen kunnen omgaan met hun beleggingen. Het Longfonds heeft een gedeelte van de liquide middelen belegd. Ook deze beleggingen voldoen aan de VFI-richtlijn.

18


Vooruitblik 2014 Het jaar 2013 was voor het Longfonds financieel gezien een moeilijk jaar. De inkomsten zijn sterk gedaald, er is bezuinigd op zowel doelbesteding als organisatiekosten. Duidelijk is dat 2014 financieel opnieuw een moeilijk jaar wordt. Nederland kruipt uit de recessie en het consumentenvertrouwen stijgt weer licht, maar toch duurt het naar verwachting nog enkele jaren voordat Nederland weer terug is op het niveau van begin 2008. Dat bepaalt ook het tempo waarin het Longfonds groeit. Kern en schil De begroting voor 2014 bestaat uit twee delen: een kern- en schilbegroting. In de kernbegroting zijn inkomsten opgenomen met een hoge mate van betrouwbaarheid. Bijvoorbeeld de inkomsten via leden, donateurs, nalatenschappen en collecte. Deze laatste twee zijn zeer behoudend begroot. Voor de uitgaven is het beleidsplan leidend. Voor doelstellingen uit het beleidsplan 2011-2014 die al zijn gerealiseerd, is geen of minder budget beschikbaar. Daarnaast is uiteraard een kwart van de niet-geoormerkte inkomsten beschikbaar voor wetenschappelijk onderzoek. Ook voor doorlopende activiteiten zoals lotgenotencontact, voorlichting, fondsenwerving en organisatie is budget beschikbaar. De kernbegroting sluit met een nihil-resultaat. Daarnaast is een schilbegroting opgesteld. Deze activiteiten worden alleen uitgevoerd als er geoormerkte inkomsten voor worden ontvangen. Bijvoorbeeld een subsidie van een vermogensfonds of ondersteuning uit het bedrijfsleven.

Verschil maken Het Longfonds zal in 2014 het verschil maken met resultaten op het vlak van wetenschap, belangenbehartiging en voorlichting. Zo verwachten we stappen te zetten met meer rookvrije schoolterreinen, met nieuwe impulsen voor de wetenschap via de Longdagen en nieuwe vormen van voorlichting over longziekten rondom de geboorte. De toegankelijkheid van zorg en de kwaliteit van zorg blijven speerpunt in onze belangenbehartiging voor mensen met een longziekte. Waarbij we maken dat de stem van de patiënt wordt gehoord. In 2014 zal de online ontwikkeling van het Longfonds verder zichtbaar worden in de ‘schaalbare’ website voor mobiele toepassingen en via social media. Onze fondsenwervende strategie ‘van transactie naar relatie’ zal in 2014 nog meer haar beslag krijgen, via verschillende programma’s. In het Huis voor de Gezondheid zal nader worden samengewerkt met andere gezondheidsorganisaties, op terreinen als facilitair, financiën en personeelszaken. In 2014 krijgt strategische personeelsplanning vaste vorm, zodat het Longfonds ook in personele zin toekomstbestendig is. Aan de basis daarvan ligt in 2014 een nieuwe toekomstvisie, op het Longfonds van 2025 en de weg daar naartoe.

19


Bestuur en organisatie Gezamenlijke organisatie Binnen het Longfonds zijn het gezondheidsfonds en de patiëntenvereniging nauw met elkaar verbonden. De organisaties delen hun missie en voeren een gezamenlijk meerjarenbeleidsplan en een meerjarenbegroting. Tussen Bestuur van de vereniging en Raad van Toezicht van de stichting zijn over en weer voordrachtsrechten voor benoeming vastgelegd. De projecten in het meerjarenbeleidsplan horen afhankelijk van de aard en doelgroep van het project tot de vereniging of de stichting. De werkzaamheden voor de vereniging worden uitgevoerd door personeel van de stichting; de vereniging heeft geen eigen personeel in dienst.

Samenstelling Raad van Toezicht op 31 december 2013 Naam

Benoemd in

Jaar van aftreden

Zittingsduur 1e termijn

Drs. H. Stellingsma M.Phil, voorzitter

2010

2015

5 jaar

Mr. M. Boumans MPM

2010

2014

4 jaar

J. C. M. Rooijmans-Rietjens, longarts

2009

2013

4 jaar

H. Stammes

2010

2014

4 jaar

A.P.W. van Eijndhoven

2013

2017

4 jaar

Bestuur stichting op 31 december 2013 M. R. Rutgers, MSc.

Nevenfuncties bestuurder Michael Rutgers MSc heeft overwegend nevenfuncties die voortvloeien uit zijn functie als bestuurder van het Longfonds, te weten: • Bestuurslid Stichting Loterijacties Volksgezondheid • Adviesraad Zorg Binnen Bereik • Bestuursadviseur Long Alliantie Nederland • Voorzitter Bestuurdersgroep Huis voor de Gezondheid • Raad van Afgevaardigden ONVZ

Salaris bestuurder De bestuurder van het Longfonds, de heer M.R. Rutgers, is in 2006 aangesteld bij de rechtsvoorganger van de Longfonds Stichting, zijnde de vereniging het Nederlands Astma Fonds. Het jaarinkomen bedraagt 133.499 euro. Tot 2012 heeft op het inkomen alleen inflatiecorrectie plaatsgevonden. In 2013 is dat achterwege gebleven. Ieder jaar beoordeelt de remuneratiecommissie van de Raad van Toezicht van het Longfonds het functioneren van de bestuurder. Voor het vaststellen van de beloning hanteert de Raad van Toezicht de VFIadviesregeling Beloning Directeuren van Goede Doelen. De commissie heeft vastgesteld dat het salaris ook in 2013 binnen de bandbreedtes van deze regeling blijft.

Relevante nevenfuncties leden Raad van Toezicht Drs. H. Stellingsma • Voorzitter Raad van Toezicht NUOVO, openbaar voortgezet onderwijs Utrecht • Voorzitter Raad van Toezicht De Driestroom, instelling voor verstandelijk beperkten • Voorzitter Raad van Toezicht De Jutters, psychiatrische instelling voor jongeren • Lid Raad van Toezicht Bureau Jeugdzorg Noord-Holland • Lid Raad van Commissarissen De Sleutels, woningcorporatie

20


Mr. M. Boumans • Lid Gedeputeerde Staten van Groningen Drs. J. C. M. Rooijmans-Rietjens, longarts • Longarts Gelre Ziekenhuis Apeldoorn • Lid calamiteitencommissie Gelre Ziekenhuis Apeldoorn • Lid sollicitatiecommissie Gelre Ziekenhuis Apeldoorn • Lid Regionaal tuchtcollege voor de gezondheidszorg Rechtbank Zwolle Dhr. H. Stammes • Eigenaar Cyclus Consultancy • Mede eigenaar Sportmaster • Lid Ledenraad Nederlandse Triathlon Bond Dhr. A.P.W. van Eijndhoven • Lid Raad van Toezicht Meerkring (Stichting voor openbaar primair onderwijs in Amersfoort) • Lid Raad van Toezicht Stichting Cardia • Voorzitter Groene Hart Rekenkamer • Lid Rekenkamer Breda De leden van de Raad van Toezicht worden door de Raad benoemd op basis van een procedure en profielschets conform de statuten. De Raad van Toezicht nodigt het Bestuur van de vereniging uit om minstens drie leden voor te dragen. Leden worden benoemd voor vier jaar. Een reglement voor de Raad van Toezicht, inclusief profielschets, is verkrijgbaar bij het Longfonds.

organogram Belanghouders (o.a. zorg, wetenschap, politiek)

samenwerkingspartners

donateurs

Mensen met chronische longziekte

leden

vrijwilligers

Netwerkorganisatie = verantwoordelijkheid & toezicht = onderlinge voordrachtsrechten = Invloedssfeer Longfonds

netwerkorganisatie

Management Team Bestuur patiëntenvereniging

Team vrijwilligers en patiëntenparticipatie

Bestuur stichting

Team onderzoek

Team financiën en bedrijfsvoering

Team communicatie

Ledenraad

Team fondsenwerving

raad van toezicht Team 1 miljoen mensen met een longziekte

Team informatievoorziening en ICT

Team 16 miljoen mensen met gezonde longen

21


Longfonds stichting Stichting Amersfoort KvK-nummer 40506839 Kamer van Koophandel voor Gooi-, Eem- en Flevoland

Bestuur patiëntenvereniging op 31 december 2013 Naam

Benoemd

Mr. D. W. de Blaauw, voorzitter

2008

Januari 2016

D. ten Brink

2009

Januari 2016

Drs. J.F. van Hees

2010

Juni 2014

F. Vermeulen MSc PS

2011

Januari 2016

H.J. Prins

2011

Afgetreden juni 2013

Dr. ir. P. Huijbregts MPM Drs. J. Springvloet Dubbeld – Van de Schraaf MSc

Herbenoembaar

Einde termijn

Afgetreden september 2013 2013

Juni 2017

Erelid: Prof. dr. Ph.H. Quanjer

Directeur Longfonds patiëntenvereniging op 31 december 2013 Hendrien H. Witte

Relevante nevenfuncties van bestuur en directie Longfonds patiëntenvereniging Mr. D.W de Blaauw • Bestuurssecretaris Ondernemersvereniging Stadscentrum de Koperwiek Capelle aan den IJssel • Lid Commissie Detailhandel van de gemeente Capelle aan den IJssel • Lid Projectgroep Mentorschap Jonge Ondernemers Capelle aan den IJssel • Lid Wmo-adviesraad Capelle aan den IJssel • Lid van diverse werk gerelateerde begeleidingscommissies en projectgroepen Drs. J. Springvloet Dubbeld – Van de Schraaf MSc • Manager PriceWaterhouseCoopers accountancy N.V. • Docent Nijenrode Business Universiteit • Penningmeester Stichting Fietsers voor Fietsers Drs. J. F. van Hees • Eigenaar Van Hees Interim Management: management en advieswerkzaamheden gezondheidszorg en welzijn • Bestuurslid oudervereniging scholengemeenschap v.o. De Breul in Zeist D. ten Brink • Gastdocent diverse hogescholen • Lid Cliëntenraad Rabobank • Lid Cliëntenraad thuiszorginstelling • Lid Wmo-Raad Wierden • Lid redactiecommissie Patiënteninformatie Health Base • Lid Klankbordgroep Gehandicapten Almelo • Lid Zorgbelang Overijssel, cluster chronisch zieken en gehandicapten • Campagnelid CDA gemeente Wierden

22


F. Vermeulen MSc PS • Lid Provinciale Staten, provincie Zuid-Holland • Lid bestuur VVD Kamercentrale Zuid-Holland Noord • Voorzitter Stichting Fractiemedewerkers VVD Zuid-Holland • Lid Algemeen Bestuur VVD Bestuurdersvereniging Hendrien H. Witte • Bestuurslid Long Alliantie Nederland • Lid Begeleidingscommissie e-health ZonMw • Lid commissie Evaluatie Regelgeving ZonMw • Lid Raad van Commissarissen Ketenzorg NU

Ledenraad De Ledenraad is het hoogste orgaan van de Longfonds patiëntenvereniging. De raad is samengesteld uit afvaardigingen uit de rayoncommissies van de verschillende rayons. De rayoncommissieleden worden direct uit de leden gekozen. De Ledenraad komt ten minste tweemaal per jaar bijeen, conform de statuten. In juni 2013 heeft de Ledenraad het Jaarverslag 2012 en de Jaarrekening 2012 goedgekeurd.

Longfonds patientenvereniging Amersfoort Vereniging met volledige rechtsbevoegdheid KvK-nummer 32129618 Kamer van Koophandel voor Gooi-, Eem- en Flevoland

23


Rapportage 2013 van de Raad van Toezicht De Raad van Toezicht van het Longfonds kwam in 2013 vijf maal bijeen: januari, april, juni september en oktober. De heer C.C. van der Sluis heeft afscheid genomen van de Raad van Toezicht. De heer A.P.W. van Eijndhoven is in 2013 benoemd tot penningmeester. Aan de orde kwamen: • Financiële rapportages • Jaarplan 2014 • Jaarverslag en jaarrekening 2013 • Beleggingsstatuut • Huisvesting (Huis voor de Gezondheid)

• • • • •

Begroting 2014 Risicomanagement, opzetten risico-controlmatrix Statutenwijziging ten behoeve van de naamswijziging Meerjarenbeleidsplan Bezuinigingsscenario’s

De Raad van Toezicht en de Audit Commissie zijn van mening dat de organisatie adequaat heeft ingespeeld op de veranderende financiële omstandigheden. De scenario’s waren beschikbaar en zijn efficiënt en direct doorgevoerd. De accountant is bij iedere vergadering van de Audit Commissie aanwezig geweest en daardoor doorlopend betrokken bij de controle op de organisatie. De Raad van Toezicht heeft het periodiek overleg met het Bestuur van de Vereniging over de toekomst van de organisatie als bijzonder constructief en inspirerend ervaren. De Raad vindt dat het Longfonds op financieel en inhoudelijk gebied goed functioneert. Er is efficiënte en heldere communicatie vanuit de bestuurder en het managementteam. Bovendien heeft de Raad regelmatig de kans van gedachten te wisselen met medewerkers die verantwoordelijk zijn voor deelgebieden. De Raad ervaart dat de bestuurder hen adequaat informeert en juist omgaat met de suggesties voor verbetering die de Raad doet naar aanleiding van rapportages.

Commissies Binnen de Raad van Toezicht zijn twee commissies actief: de Auditcommissie en de Renumeratiecommissie. De Auditcommissie bestaat uit voorzitter A.P.W. van Eijndhoven (penningmeester Raad van Toezicht) H. Stellingsma (voorzitter Raad van Toezicht) en J. Springvloet Dubbeld-Van de Schraaf (tevens bestuurslid van de vereniging). Deze commissie kwam vijf maal bijeen: in januari, april, juni, september en oktober. De commissie bespreekt de financiën, brengt verslag uit aan en adviseert de Raad van Toezicht. Naast de begroting, rapportages en jaarverslagjaarrekening, kwamen onder meer aan de orde: interne beheersing, risicomanagement, financieel beleid en beleggingsbeleid. De commissie concludeert dat in 2013 opnieuw een kwaliteitsslag is gemaakt. Over het algemeen zijn de (financiële) systemen toereikend en is de beheersing voldoende. De Remuneratiecommissie bestaat uit H. Stellingsma en H. Stammes sprak in 2013 drie maal met de bestuurder over zijn functioneren en het functioneren van de organisatie.

24


Rapportage 2013 van Bestuur en Ledenraad .. Longfonds patientenvereniging Het bestuur van de Longfonds patiëntenvereniging kwam in 2013 tien maal bijeen: in januari, februari, maart, april, juni, september, oktober en november. In juni 2013 is mevrouw J. Springvloet Dubbeld- Van der Schaaf aangetreden als nieuw bestuurslid en hebben de heer Prins, de heer Verzijl en mevrouw Huijbregts afscheid genomen. Aan de orde kwamen: • Jaarplan en begroting patiëntenvereniging 2014 • Jaarverslag en jaarrekening 2013 • Toekomst vereniging • (Statutenwijziging tbv naamswijziging) • Toekomst activiteiten rayons • Meerjarenbeleidsplan • Bezuinigingsscenario’s De Ledenraad van de Longfonds patiëntenvereniging kwam tweemaal bijeen: in juni en december. Aan de orde kwamen: • Jaarplan en begroting patiëntenvereniging 2014 • Jaarverslag en jaarrekening 2013 • Herbenoeming bestuursleden en accountant • (Statutenwijziging tbv naamswijziging) • Meerjarenbeleidsplan • Bezuinigingsscenario’s Met de Raad van Toezicht heeft het Bestuur van de patiëntenvereniging een formele en meerdere informele contactmomenten gehad.

25


bijlage

Verantwoordingsverklaring Sinds 1 juli 2008 zijn de nieuwe CBF-richtlijnen van kracht. Een belangrijke wijziging hierin is de vervlechting met de VFI-richtlijn ‘Goed Bestuur voor Goede Doelen’. Dit heeft ertoe geleid dat elke organisatie met het CBF-keurmerk een verantwoordingsverklaring moet opstellen waarin wordt beschreven op welke wijze de organisatie omgaat met de drie principes van goed bestuur. Deze verklaring wordt opgenomen in de Jaarrekening, eventueel in verkorte vorm. Het CBF gebruikt deze verklaringen om in gesprek te treden met de organisaties over de wijze waarop zij ermee omgaan. De drie algemene principes van goed bestuur zijn als volgt geformuleerd: 1. Binnen de instelling dient de functie ‘toezicht houden’ (vaststellen of goedkeuren van plannen en het kritisch volgen van de organisatie en haar resultaten) duidelijk te zijn gescheiden van het ‘besturen’ dan wel van de ‘uitvoering. 2. De instelling dient continu te werken aan een optimale besteding van middelen, zodat effectief en doelmatig gewerkt wordt aan het realiseren van de doelstelling. 3. De instelling streeft naar optimale relaties met belanghebbenden, met gerichte aandacht voor de informatieverschaffing en de inname en verwerking van wensen, vragen en klachten.

Over Toezicht houden De Raad van Toezicht van het Longfonds keurt de beleidsplannen, meerjarenbegrotingen alsmede de jaarplannen en de jaarbegroting goed. De Ledenraad van de Longfonds patiëntenvereniging keurt de meerjarenbeleidsplannen en de meerjarenbegroting goed. De Raad van Toezicht heeft in 2010 conform de statuten een audit commissie ingesteld. Het eenkoppige bestuur van de stichting bestuurt de stichting en wordt daarbij gesteund door een bureau. Het meerkoppige, onbezoldigde bestuur van de longpatiëntenverenging bestuurt de Longfonds patiëntenvereniging en wordt daarbij ondersteund door de stichting en haar medewerkers. Dit is zo geregeld om de unieke constructie van een goede doelen organisatie en een patiëntenorganisatie die samen optrekken en nauw gelieerd zijn, te borgen. Per 1 november 2010 heeft het bestuur van de vereniging een directeur benoemd, in dienst van de stichting. De bestuursorganen van beide organisaties werken op basis van functieprofielen en functioneren overigens ook geheel volgens de voorschriften van de ‘Code Goed Bestuur voor Goede Doelen’, zoals opgenomen in de richtlijnen voor het CBF-keurmerk.

Over optimale besteding van middelen Tweejaarlijks wordt onderzocht wat de wensen en verwachtingen zijn van de leden over de organisatie. Ook bij niet-leden wordt dit in kaart gebracht. De resultaten van de projecten kunnen ook via dit onderzoek in kaart gebracht worden.

26


Over optimale relatie met belanghebbenden De relatie van de stichting met de primair belanghebbenden, de patiënten met chronische longziekten, is geborgd in de unieke constructie die boven en elders beschreven is. Uit onderzoek blijkt dat ruim 38.500 leden van de Longfonds patiëntenvereniging nut en meerwaarde ervaren van hun lidmaatschap. Er is een periodieke uitgave waarin leden op de hoogte gehouden worden van voor hen relevante medische en maatschappelijke ontwikkelingen. Er zijn e-mail nieuwsbrieven en online media. De donateurs worden regelmatig geïnformeerd over de voortgang van de projecten. De meeste donateurs zijn nog niet actief betrokken bij de projecten en onderwerpen. De stichting wil dit ontwikkelen. De nieuwe website en online media spelen een steeds grotere rol bij het vergroten van deze binding. Het Longfonds onderhoudt een intensieve relatie met vele honderden vrijwilligers. Zowel op strategisch niveau, bij het ontwikkelen en vaststellen van beleid en positionering, als op lokaal en landelijk uitvoerend niveau. De waarde van de samenwerking met deze vrijwilligers kan niet hoog genoeg geschat worden. Alleen zó wordt een gedragen beleid ook effectief en met draagvlak uitgevoerd. De relaties met wetenschappers en het medische veld worden via formele werkverbanden onderhouden. Maar ook daarnaast wordt intensief met elkaar op getrokken om de kwaliteit van de zorg verder te verbeteren en onderzoek te financieren dat relevant is in relatie tot de vragen en behoeften van de patiënt met chronische longziekten. Dit uit zich in bestuurlijke en financiële relaties met de Netherlands Respiratory Society (onderzoek) en de Long Alliantie Nederland (zorg). Ook is er een nauwe en productieve samenwerking met bijvoorbeeld het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) en de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (KNMP). Ook met zorgverzekeraars, de Nederlandse Patiënten en Consumenten Federatie (NPCF) en andere patiëntenverenigingen is een intensieve samenwerking. Dat geldt ook voor de beroepsorganisatie van longartsen (NVALT). Binnen het Huis voor de Gezondheid in Amersfoort is intensieve samenwerking. Uiteraard beschikken onze organisaties over een klachtenprocedure en privacy reglement. Die functioneert naar wens. Het is niet altijd mogelijk iedere klacht inhoudelijk naar volle tevredenheid op te lossen, maar elke klacht wordt volgens de procedure afgehandeld. De stichting kent de volgende organen: Raad van Toezicht, Bestuur, Audit Commissie en Wetenschappelijke Advies Commissie. De Longfonds patiëntenvereniging kent de volgende organen: Ledenraad en Bestuur. Michael R. Rutgers, MSc. Bestuurder / algemeen directeur Longfonds

27


28


Longfonds Jaarrekening 2013 Longfonds (voorheen Astma Fonds)

29


Geconsolideerde Balans per 31 december 2013 (in hele euro's)

Activa

1.

Immateriële vaste activa

2.

Materiële vaste activa

31 december 2013

31 december 2012

68.728

0

Bedrijfsmiddelen 2.1

Verbouwing & inrichting huurpand

2.2

Inventaris

11.984

44.942

180.799

263.326

192.782

308.268

43.810

78.212

In gebruik voor doelstelling 2.3

3.

Voorlichtingsmiddelen e.d.

Financiële vaste activa

Totaal activa

4.

5.

30

236.592

386.480

4.363.200

7.736.650

4.668.520

8.123.130

Vorderingen en overlopende activa 4.1

Voorschotten

111.461

109.220

4.2

Acties door derden

516.761

428.401

4.3

Lopende renten

116.866

33.489

4.4

Overige vorderingen

3.341.084

3.114.085

4.5

Vooruitbetaalde lasten

Liquide middelen

548.167

291.291

4.634.340

3.976.486

6.614.207

4.988.566 11.248.547

8.965.052

15.917.066

17.088.182


Passiva

6.

31 december 2013

31 december 2012

Reserves en fondsen Reserves 6.1

- Continuïteitsreserve

6.2

- Bestemmingsreserves

5.044.064

5.603.559

753.320

386.480 5.797.384

5.990.039

20.622

20.622

5.818.006

6.010.661

34.762

35.894

5.391.521

5.695.050

Fondsen 6.3

7.

Voorzieningen 7.1

8.

Voorziening jubilea

Schulden op lange termijn 8.1

9.

- Bestemmingsfondsen

Subsidieverplichtingen

Schulden op korte termijn 9.1

Kortlopende subsidieverplichtingen

2.899.075

2.917.872

9.2

Crediteuren en nog te betalen kosten

1.454.506

2.129.017

9.3

Belastingen en premies sociale verzekeringen

9.4

Overige schulden

247.840 71.356

215.542 84.147 4.672.777

5.346.578

15.917.066

17.088.182

31


Geconsolideerde Rekening van baten en lasten 2013 (in hele euro's)

Baten

1.

begroting 2013

rekening 2012

Baten uit eigen Fondsenwerving 1.1

Collecte

2.779.598

3.000.000

3.048.193

1.2

Donateurs en giften

5.812.095

6.035.000

5.643.399

1.3

Leden

869.203

975.000

870.726

1.4

Sponsoring

332.235

595.000

392.434

1.5

Nalatenschappen

1.975.539

3.200.000

2.688.936

1.6

Subsidies en vergoedingen derden

154.881

400.000

277.940

1.7

Overige baten eigen FW

32.407

75.000

20.774

11.955.957

14.280.000

12.942.402

1.726.535

1.650.000

1.460.742

115.059

260.000

386.790

20.990

300.000

594.069

-57.665

0

-82.610

13.760.876

16.490.000

15.301.393

Totaal baten uit eigen Fondsenwerving

2.

Baten uit acties van derden

3.

Subsidies van overheden

4.

Rentebaten en baten uit beleggingen

5.

Overige baten en lasten

SOM DER BATEN

32

rekening 2013


Lasten

6.

7.

8.

rekening 2013

begroting 2013

2.940.048

3.938.000

3.768.872

4.526.000

3.534.798

4.262.000

10.243.719

12.726.000

11.697.991

rekening 2012

Besteed aan doelstellingen 6.1

Onderzoek

6.2

16 miljoen mensen met gezonde longen

6.3

1 miljoen mensen met een chronische longziekte

3.481.135 4.276.000 3.940.856

Werving baten 7.1

Kosten eigen fondsenwerving

2.868.399

3.034.000

3.185.327

7.2

Kosten acties van derden

75.342

100.000

67.460

7.3

Kosten van beleggingen

13.877

5.000

2.957.618

3.139.000

7.770 3.260.557

752.193

875.000

822.722

13.953.530

16.740.000

15.781.270

-192.654

-250.000

-479.877

Beheer en administratie

SOM DER LASTEN

RESULTAAT

Resultaatbestemming 2013 Overschot/tekort is toegevoegd/onttrokken aan: -

Continuïteitsreserve

-

-559.495

-287.121

Overige correcties

-34.403

0

Bestemmingsreserve t.b.v. realisering doelstelling

-46.757

1.510

Bestemmingsreserve t.b.v. bedrijfsvoering

448.000

-194.266

Bestemmingsfonds

0 -192.654

0

-479.877

33


Kasstroomoverzicht

Boekjaar 2013

Boekjaar 2012

Operationele activiteiten -192.654

Saldo baten en lasten Aanpassing voor posten die geen mutatie in het werkkapitaal veroorzaken: Afschrijvingen Mutatie voorzieningen Mutatie ongerealiseerde koersverschillen

129.414

-479.877

209.907

-1.132

-567

-59.891

-265.629 68.391

Veranderingen in het werkkapitaal

-56.289

Mutatie vorderingen en vooruitbetaalde bedragen

-657.854

342.360

Mutatie schulden op korte termijn

-673.801

-966.078 -1.331.654

Investeringsactiviteiten

-623.718

Investering in immateriële vaste activa

-68.728

Investering in materiële vaste activa

-12.448

-90.267

32.921

73.117

Desinvestering in materiële vaste activa Mutatie effecten

3.433.341

Financieringsactiviteiten Mutatie schulden op lange termijn

Toename liquide middelen

3.385.087

-17.150

-303.529

-186.726

1.625.641

-1.363.760

Liquide middelen 1 januari 2013

4.988.566

6.352.326

Liquide middelen 31 december 2013

6.614.207

4.988.566

Mutatie liquide middelen

1.625.641

-1.363.760

De liquide middelen zijn in 2013 met ruim 1,6 miljoen euro toegenomen. De voornaamste verklaring is de afname van het belegde vermogen. Het werkkapitaal is in 2013 met ruim 1,3 miljoen euro afgenomen. De vorderingen op korte termijn zijn gestegen met € 658.000. Grote posten zijn de vooruitbetaalde bijdrage voor de Alliantie Nederland Rookvrij (€ 270.000) en de waarborgsom die is betaald aan de Stichting Huisvesting Huis voor de Gezondheid (€ 153.000). De schulden e op korte termijn zijn gedaald. In het licht van de tegenvallende inkomsten zijn in het 4 kwartaal minder kosten gemaakt. Als gevolg daarvan is de post Crediteuren sterk gedaald ten opzichte van 2012. In juni 2013 is de duurzame Garantie Fix afgelopen. Het bedrag dat daarbij vrijkwam is niet herbelegd. Daarnaast is het aandeel in de Euro High Grade Pool verkocht. Van de opbrengst is in de loop van 2013 begonnen met de opbouw van een obligatie portefeuille. Per saldo hebben de investeringsactiviteiten geleid tot een toename van de financiële middelen van ruim 3,3 miljoen euro. De voor 2013 geplande onderzoeksubsidie voor Longweefselherstel wordt pas in 2014 toegekend. Hiervoor is een bestemmingsreserve gevormd. Het uitstel van deze toekenning betekent dat er een lager bedrag aan subsidies is toegekend in 2013 waardoor de schulden op lange termijn zijn gedaald met € 303.000.

34

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling


Richtlijn voor de Jaarverslaggeving Fondsenwervende Instellingen

Het Longfonds (voorheen Astma Fonds) volgt de Richtlijn voor de jaarverslaggeving 650 voor Fondsenwervende Instellingen.

Algemeen

Activa en passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde, tenzij hierna een andere waarderingsgrondslag wordt vermeld. Alle bedragen zijn vermeld in euro’s tenzij anders vermeld.

Consolidatie

De Longfonds groep bestaat uit de volgende rechtspersonen: 1. Longfonds stichting 2. Longfonds patiëntenvereniging Gezien de grote samenhang tussen deze organisaties, is in de jaarrekening een geconsolideerde balans en rekening van baten en lasten opgenomen. De Longfonds stichting treedt daarbij op als groepshoofd. De Longfonds stichting en de Longfonds patiëntenvereniging zijn met elkaar verbonden door het gezamenlijke meerjarenbeleidsplan en de meerjarenbegroting. De projecten die in het meerjarenbeleidsplan zijn benoemd, horen afhankelijk van de aard en doelgroep van het project tot de vereniging of de stichting. De werkzaamheden voor de vereniging worden uitgevoerd door personeel van de stichting; de vereniging heeft geen eigen personeel in dienst.

Immateriële vaste activa

De immateriële vaste activa hebben betrekking op de ontwikkeling van- en de begeleiding bij de implementatie van software ter ondersteuning van de bedrijfsvoering. De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen aanschafprijs verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en eventuele cumulatieve bijzondere waardeverminderingsverliezen. De afschrijving is lineair en gebaseerd op de verwachte gebruiksduur.

Materiële vaste activa

De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen aanschafprijs verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en eventuele cumulatieve bijzondere waardeverminderingsverliezen. De afschrijving is lineair en gebaseerd op de verwachte gebruiksduur rekening houdend met de restwaarde.


Het Longfonds heeft een gedeelte van de reserves belegd in obligaties. Leidend daarbij is het Beleggingsstatuut van het Longfonds waaraan de VFI-richtlijn ‘Reserves goede doelen’ mede ten grondslag ligt. Conform Richtlijn 650 Fondsenwervende instellingen, worden de beleggingen gewaardeerd tegen marktwaarde.

Vorderingen en liquide middelen

Vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde onder aftrek van een eventuele voorziening voor risico’s op inbaarheid. Liquide middelen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde en bestaan uit kas, banktegoeden en direct opeisbare deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden. Ontvangen maar nog niet uitbetaalde nalatenschappen worden gewaardeerd op 90% van de verwachte ontvangst.

Eigen vermogen

Het eigen vermogen wordt onderscheiden in een continuïteitsreserve, bestemmingsreserves en fondsen. De continuïteitsreserve: De continuïteitsreserve wordt gevormd voor de dekking van risico's op korte termijn en om zeker te stellen dat het Longfonds ook in de toekomst aan haar verplichtingen kan voldoen. De VFI (Vereniging Fondsenwervende Instellingen) heeft de richtlijn ‘Financieel Beheer Goede Doelen’ opgesteld. Hierin staat onder andere dat de vorming van een continuïteitsreserve wenselijk is. Als maximale hoogte geldt 1,5 maal de jaarlijkse kosten van de werkorganisatie inclusief de kosten fondsenwerving. Voor het Longfonds betekent dat maximaal 12 miljoen euro. De bestemmingsreserve Ten behoeve van activa die worden aangewend voor de doelbesteding en bedrijfsvoering wordt een reserve aangehouden in de vorm van een bestemmingsreserve. Fondsen: De fondsen hebben betrekking op het deel van het eigen vermogen waaraan door derden een beperktere bestedingsmogelijkheid is gegeven. 35


Voorzieningen

Een voorziening wordt gevormd voor verplichtingen waarvan het waarschijnlijk is dat zij zullen moeten worden afgewikkeld en waarvan de omvang redelijkerwijs is te schatten. De omvang van de voorziening wordt bepaald door de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de desbetreffende verplichtingen en verliezen per balansdatum af te wikkelen. Voorzieningen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor toekomstige (jubileum) verplichtingen ten aanzien van in de CAO afgesproken uitkeringen aan personeel is een voorziening opgenomen. De hoogte van de voorziening is bepaald op basis van de lengte van de dienstverbanden, de verwachte blijfkans en de hoogte van de diverse jubileumuitkeringen.


De aangegane subsidieverplichtingen voor maximaal één jaar na de balansdatum worden op de Balans als schuld op korte termijn opgenomen. Subsidieverplichtingen voor langer dan één jaar, worden opgenomen als schulden op lange termijn. De toename of afname van deze verplichtingen wordt jaarlijks ten laste, respectievelijk ten gunste van de rekening van baten en lasten gebracht. Lopende verplichtingen worden jaarlijks beoordeeld en indien nodig wordt de hoogte van de resterende verplichting aangepast. Van een subsidieverplichting is sprake nadat het bestuur een besluit ter zake heeft genomen en dit kenbaar heeft gemaakt aan de subsidieontvanger waardoor een in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting ontstaat.

Overige schulden en overlopende passiva

De overige schulden zijn opgenomen tegen nominale waarde. Onder de overlopende passiva worden vooruit ontvangen baten opgenomen die betrekking hebben op toekomstige verslagjaren.

Baten en lasten

De baten worden verantwoord in het jaar waarin deze zijn gerealiseerd. De lasten worden verantwoord in het jaar waarin deze zijn uitgegeven en/of voorzienbaar zijn. De baten uit nalatenschappen worden verantwoord in het boekjaar waarin de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Eigen bijdragen van de doelgroep zijn in mindering gebracht op de kosten van de betreffende activiteit.

Overheidssubsidies

De ontvangen exploitatiesubsidies worden als baten verantwoord in het jaar waarin de gesubsidieerde kosten zijn gemaakt.

Personeelsbeloningen en pensioenen

Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de rekening van baten en lasten voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers. Beloning vindt plaats conform de Longfonds CAO. Pensioenopbouw vindt plaats via Pensioenfonds Zorg en Welzijn. De aan de pensioenuitvoerder te betalen premie wordt als last in de rekening van baten en lasten verantwoord. Te betalen premie dan wel de vooruitbetaalde premie per jaareinde wordt als overlopend passief respectievelijk overlopend actief verantwoord.

Lastenverdeling

De lasten van het Longfonds worden op basis van de raming van de werkelijke urenbesteding toegerekend aan de doelbestedingen, werving baten en beheer & administratie.

36


Toelichting op de geconsolideerde balans (in hele euro's)

ACTIVA

1.

31 december 2012

0

0

IMMATERIËLE VASTE ACTIVA Stand per 1 januari 2013 Bij: investeringen

68.728

0

0

0

68.728

0

Verbouwing & inrichting huurpand

Inventaris

Voorlichtingsmiddelen

59.781

555.556

169.364

2.099

10.349

0

AF: desinvesteringen 2013

43.900

8.780

0

Aanschafwaarde per 31 december 2013

17.981

557.125

169.364

Afschrijving tot en met 2012

14.839

292.230

91.152

3.596

91.416

34.402

12.438

7.320

Afschrijving tot en met 2013

5.997

376.326

125.554

Stand per 31 december 2013

11.984

180.799

43.810


44.942

263.326

78.212

10-33,3%

10-33,3%

20-33,3%

Af: afschrijving Balanswaarde per 31 december 2013

2.

31 december 2013

MATERIËLE VASTE ACTIVA

2.1. t/m 2.3 Materiële vaste activa

Aanschafwaarde 1 januari 2013 BIJ: investeringen 2013

BIJ: afschrijvingen 2013 AF: desinvesteringen 2013

Toegepaste afschrijvingspercentages

37


Toelichting op de geconsolideerde balans (vervolg)

3.


Duurzame Fixplus

BeleggingsPool

Obligaties

Totaal

Stand per 1 januari 2013 Aanschafwaarde Ongerealiseerd waardeverschil

1.736.600

5.141.472

0

6.878.072

0

858.578

0

858.578

1.736.600

6.000.050

0

7.736.650

Mutaties in 2013 Aankopen

0

0

4.423.091

4.423.091

Verkopen

1.736.600

5.761.175

0

7.497.775

0

238.875

0

238.875

-1.736.600

-6.000.050

4.423.091

-3.313.559

Aanschafwaarde

0

0

4.423.091

4.423.091

Ongerealiseerd waardeverschil

0

0

-59.891

-59.891

0

0

4.363.200

4.363.200

0

0

-59.891

0

Gerealiseerd koersverschil


Mutatie ongerealiseerd waardeverschil

Verantwoord beleggen Om ook op langere termijn aan de subsidieverplichtingen te kunnen voldoen, zijn voldoende financiële reserves nodig. Een gedeelte van deze reserves wordt belegd omdat hiermee naar verwachting een licht hoger rendement kan worden behaald dan via reguliere bankproducten. Het beleggingsbeleid van het Longfonds is gebaseerd op de VFI Richtlijn 'Financieel Beheer Goede Doelen’ en is in 2012 herzien. Het uitgangspunt van de Richtlijn is de instandhouding van de waarde van de hoofdsom. Het Longfonds belegt niet in individuele aandelen. In 2013 is de participatie in de beleggingspool ‘Kempen Euro High Grade Pool’ van vermogensbeheerder Kempen Capital Management, onderdeel van Kempen & Co. verkocht. In de loop van 2013 is begonnen met de opbouw van een obligatieportefeuille. Hierbij wordt alleen belegd in (staats)obligaties met minimaal een AA+ rating. Gezien de inkomstenontwikkelingen in 2012 en 2013 is ervoor gekozen om de portefeuille langzaam op te bouwen zodat er voldoende liquide middelen beschikbaar blijven voor tegenvallende inkomsten. In 2007 heeft het Longfonds een Duurzame Garantie-Fixplus aangekocht bij MeesPierson. Deze Fixplus is in juni 2013 afgelopen. Tussentijdse waardestijgingen hebben niet plaatsgevonden zodat uiteindelijk het garantiebedrag ad € 1.736.600 is uitgekeerd.

38



31 december 2013

31 december 2012

110.152

88.734

1.309

20.486

111.461

109.220

160.000

277.357

0

126.071

Instantloterij (krasloten)

356.761

24.973

Totaal

516.761

428.401

4.

VORDERINGEN EN OVERLOPENDE ACTIVA

4.1

Voorschotten Rayons Overige voorschotten Totaal

4.2

Acties door derden VriendenLoterij Lotto en Toto

4.4

Overige vorderingen Nalatenschappen

2.619.574

2.430.912

Inzake baten

559.685

676.184

Waarborgsommen

161.825

4.691

0

2.298

3.341.084

3.114.085

Diversen Totaal

4.5

Vooruitbetaalde lasten Voorlichtingsactiviteiten Fondsenwerving Huisvesting

5.

87.530

32.907

124.409

153.708

1.289

57.135

Algemene kosten

334.939

47.541

Totaal

548.167

291.291

6.612.756

4.975.731

0

9.756

1.451

3.079

6.614.207

4.988.566

LIQUIDE MIDDELEN Rekening courant- en spaarsaldi banken Kapitaalrekening Kas Totaal

39



PASSIVA 6.

RESERVES EN FONDSEN

6.1

Continuïteitsreserve Stand per 1 januari

31 december 2013

31 december 2012

5.603.558

5.890.680

Mutatie in bestemmingsreserves

-366.840

192.756

Bij: resultaat

-192.654

-479.877

5.044.064

5.603.558

Totaal

Beleid inzake de continuïteitsreserve De vorming van een financiële reserve is belangrijk om de continuïteit van het werk van het Longfonds zeker te stellen. Daardoor kan het Longfonds de belangen van haar snel groeiende doelgroep, mensen met een chronische longziekte en hun omgeving ook bij tegenvallende omstandigheden in de toekomst, adequaat blijven behartigen. In de Richtlijn 'Financieel beheer Goede doelen' van de VFI (Vereniging voor Fondsenwervende Instellingen) staat onder andere dat de vorming van een continuïteitsreserve wenselijk is. Als maximale hoogte geldt hiervoor 1,5 maal de jaarlijkse kosten van de werkorganisatie inclusief de kosten voor de werving baten. Voor het Longfonds betekent dat maximaal twaalf miljoen euro. De komende jaren wil het Longfonds indien mogelijk de continuïteitsreserve laten stijgen naar tien miljoen euro. Dat is ongeveer 80% van de maximaal toegestane omvang.

6.2 6.2.1

Bestemmingsreserves Reserve financiering activa ten behoeve van de doelstelling Stand per 1 januari Mutatie Stand per 31 december

6.2.2

Mutatie immateriële vaste activa Mutatie verbouwing & inrichting pand

-34.403

1.510

43.809

78.212

308.268

502.534

68.728

0

-101.686

-101.009

Mutatie inventaris

-13.799

-93.257

Stand per 31 december

261.511

308.268

Bestemmingsreserve ‘Longweefselherstel’ Stand per 1 januari

40

76.702

Reserve financiering activa ten behoeve van de bedrijfsvoering Stand per 1 januari

6.2.3

78.212

0

0

Mutatie

448.000

0


448.000

0

Bestemmingsreserves per 31 december

753.320

386.480



31 december 2013

31 december 2012

- Voorlichtingsmaterialen

43.809

78.212

- Immateriële vaste activa

68.728

0

- Verbouwing en inrichting huurpand

11.984

44.942

- Inventaris

180.799

263.326

- Longweefselherstel

448.000

0

Totaal

753.320

386.480

5.797.384

5.990.039


20.622

20.622

Totaal

20.622

20.622

35.894

36.461

-610

1.519

522

2.086

34.762

35.894

Samenstelling balanspost 'Bestemmingsreserves'

Totaal Reserves

6.3

Fondsen Bestemmingsfonds 'Begrip kinderen'

7.

VOORZIENINGEN

7.1

Voorziening jubilea Stand per 1 januari Bij: dotatie Af:

besteed in


De voorziening heeft betrekking op de in de CAO overeengekomen jubileumuitkeringen aan personeel. De hoogte van de voorziening is bepaald op basis van de lengte van de dienstverbanden, de verwachte blijf-kans en de hoogte van de diverse jubileumuitkeringen.

8.

SCHULDEN OP LANGE TERMIJN


5.391.521

5.695.050

Subsidies voor wetenschappelijk onderzoek worden toegekend voor (deel)projecten die over het algemeen langer dan één jaar duren. In het jaar van toekenning wordt de gehele subsidieverplichting ten laste van de 'Rekening van baten en lasten' gebracht. Op balansniveau worden de verplichtingen gesplitst in kort- en langlopend. Verplichtingen die maximaal één jaar na balansdatum verschuldigd zijn, worden als kortlopende schuld opgenomen. Alle overige verplichtingen worden als langlopende schuld verantwoord. 41



9.

SCHULDEN OP KORTE TERMIJN

9.1

Kortlopende subsidieverplichtingen

31 december 2013

31 december 2012

2.899.075

2.917.872

Dit betreft de verschuldigde, maar nog niet opgevraagde of betaalde subsidies voor wetenschappelijk onderzoek alsmede de subsidieverplichtingen die volgens overeenkomst in het volgende verslagjaar verschuldigd zijn.

9.2

Crediteuren en nog te betalen kosten Crediteuren

717.289

1.568.425

Nog te verwachten kosten

441.217

223.565

Nog te besteden projectsubsidie VriendenLoterij

30.000

78.277

266.000

258.750

1.454.506

2.129.017

246.090

222.956

1.750

-7.414

247.840

215.542

Stichting Ketenkwaliteit COPD

15.000

24.667

Longdagen

56.356

59.480

Totaal

71.356

84.147

Nog te betalen vakantietoeslag personeel Totaal

9.3

Belastingen en sociale verzekeringen Loonbelasting en premies sociale verzekeringen BTW Totaal

9.4

Schuld aan derden

De Stichting Ketenkwaliteit COPD is in 2009 opgeheven. Hierbij is de afspraak gemaakt dat het Longfonds de nog lopende subsidieverplichtingen financieel afwikkelt. De Long Alliantie Nederland (LAN) bewaakt de inhoudelijke afwikkeling. Jaarlijks organiseert het Longfonds samen met NVALT (Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose) en NRS (Netherlands Respiratory Society) de Longdagen. Het Longfonds treedt daarbij op als penvoerder. De schuld inzake de Longdagen heeft betrekking op reeds ontvangen bijdragen voor de Longdagen 2014 en de reserveringen uit voorgaande jaren.

42



Niet uit de balans blijkende verplichtingen Meerjarige financiële verplichtingen: Het Longfonds heeft een huurovereenkomst voor 10 jaar afgesloten met de Stichting Huisvesting Huis voor de Gezondheid. Het huurcontract is ingegaan op 15 maart 2013 en loopt tot 15 maart 2023. De jaarlijkse huurverplichting bedraagt € 263.000. Dit is inclusief servicekosten en de kosten voor de gezamenlijke ruimtes van het Huis voor de Gezondheid. Het Longfonds is een samenwerking aangegaan met Nederlandse Hartstichting, KWF Kankerbestrijding en de Stichting Publiek Privaat Partnership Stop met Roken in de Alliantie Nederland Rookvrij. De looptijd van de samenwerking is 2012 t/m 2016 met de intentie deze te verlengen. De jaarlijkse bijdrage voor de jaren 2014 2016 bedraagt € 250.000. Met Xtandit is een contract afgesloten inzake de levering en onderhoud van 2 kantoorprinters en 1 reproprinter. De jaarlijkse verplichting bedraagt circa € 16.600. Het contract loopt tot 31 mei 2018.

43


Toelichting op de geconsolideerde rekening van baten en lasten (in hele euro's)

1.

1.1

BATEN UIT EIGEN ACTIVITEITEN

Collecte

2013

Begroting

2012

2.779.598

3.000.000

3.048.193

De collecte werd in 2013 georganiseerd door 3.595 (2012: 3.204) organisatoren. Het aantal collectanten bedroeg 44.000. Dit aantal is vrijwel gelijk aan het aantal collectanten in 2012. De gemiddelde busopbrengst is gedaald van € 67,42 naar € 61,30. De dalende collecte opbrengst is een landelijke trend waarbij het afnemen van de hoeveelheid muntgeld die in omloop is en de recessie beide een rol spelen.

1.2

Donateurs en giften Opbrengst donateurs Notariële akten particulieren Notariële akten particulieren mutatie vordering Giften particulieren Giften bedrijven

5.551.183 112.902 -47.435 59.790 135.655

5.735.000 100.000 0 100.000 100.000

5.354.984 124.095 -27.379 72.767 118.932

Totaal

5.812.095

6.035.000

5.643.399

De opbrengst donateurs is met 3,7% gestegen ten opzichte van 2012. Deze stijging was met name het gevolg van de hogere opbrengst uit machtigingen; de opbrengst via acceptgiro's is in 2013 vrijwel gelijk gebleven. Het aantal machtigingsdonateurs is vrijwel gelijk gebleven, namelijk ruim 95.000 donateurs eind 2013. De uitstroom én de instroom hielden elkaar redelijk in evenwicht met een uitstroom van ca. 18.000 donateurs en ca. 17.000 nieuw geworven machtigingsdonateurs.

1.3

Leden

869.203

975.000

870.726

Het aantal leden van het Longfonds is in 2013 gedaald met 503 leden van 39.101 naar 38.598. In 2012 steeg het aantal leden met 719. Net als in 2012 lag de focus in 2013 op gerichte werving en kwalitatieve leadgeneratie. De kosten per geworven lid zijn gedaald van € 31 in 2012 naar € 29 in 2013. Nieuwe leden zijn ook in 2013 grotendeels geworven via het gratis proeflidmaatschap. Proefleden ontvangen een half jaar gratis LONGWIJZER, na afloop van het half jaar wordt hen gevraagd betaald lid te worden. Ruim 41% van de proefleden wordt betaald lid. Daarnaast leveren leads van online acties zoals polls en de webwinkel veel nieuwe leden op. De uitstroom is licht gestegen vergeleken met 2012.

44


Toelichting op de geconsolideerde rekening van baten en lasten (vervolg)

1.4

Sponsoring Sponsoring beleidsthema's Events Sponsoring lokale activiteiten

2013

Begroting

2012

280.508 30.679 21.047

565.000 30.000 0

319.207 54.575 18.652

332.235

595.000

392.434

Het Longfonds heeft in 2013 sponsorbijdragen ontvangen van AstraZeneca BV, Boehringer Ingelheim BV, Bruna BV, Chiesi Pharmaceuticals BV, CNG Net BV, Coöperatie VGZ UA, CZ Groep, FleuropInterflora Nederland BV, GlaxoSmithKline BV, Landal Greenparks, Linde Healthcare Benelux, Louwman & Parqui BV, Medidis BV, Menzis Zorgverzekeraar NV, Mobilane BV, Multizorg VRZ BV,Novartis Pharma BV, Nutricia Nederland BV, Pfizer BV en Teva Nederland BV, VitalAire BV, VIVISOL Nederland BV, Westfalen Medical BV, Xtandit BV. De sponsorbijdragen zijn onder andere ontvangen ten behoeve van voorlichting.

1.5

Nalatenschappen

1.975.539

3.200.000

2.688.936

In 2013 zijn 127 nieuwe nalatenschappen ontvangen, 11 meer dan in 2012. Desondanks is de opbrengst € 713.397 lager uitgekomen dan in 2012. De gemiddelde opbrengst van nieuw ontvangen nalatenschappen bedroeg € 14.452. In 2012 bedroeg deze € 20.040.

1.6

Subsidies en vergoedingen van derden Longfonds stichting Longfonds patiëntenvereniging

Totaal

65.916 88.965 154.881

203.050 74.890 400.000

277.940

In 2013 heeft het Longfonds subsidies ontvangen van AstraZeneca BV ten behoeve van het project Patiënt Empowerment. Van de NSABC (Nationale Stichting voor het Algemeen belang van Chronische longpatienten) is een bijdrage ontvangen ten behoeve van de Longpunten. De NPCF (Nederlandse Consumenten Patiënten Federatie) heeft het Longfonds subsidie verstrekt ten behoeve van E-Health longpatiënten. Van PGO-support is een vergoeding ontvangen in het kader van het project ‘PG werkt samen’. Van Fonds Nuts Ohra is nog een slottermijn ontvangen voor het project ‘COPD risicotest’.

1.7

Overige baten eigen fondsenwerving Advertenties Longwijzer Puzzel Longwijzer Baten met een incidenteel karakter

25.750 3.619 3.039

Totaal

32.407

15.484 5.315 -25 75.000

20.774

45



2013 2.

Begroting

2012

BATEN UIT ACTIES VAN DERDEN VriendenLoterij Opbrengst niet-geoormerkte loten

704.565

680.869

Opbrengst geoormerkte loten

624.339

373.163

Afrekening voorgaande jaren

28.394

Totaal VriendenLoterij Lotto en Toto Instantloterij (krasloten)

Totaal

26.232

1.357.298

1.230.000

1.080.264

374.213

370.000

312.573

-4.976

50.000

67.905

1.726.535

1.650.000

1.460.742

VriendenLoterij Het Longfonds ontvangt een bijdrage van de opbrengst van de VriendenLoterij. Deze opbrengst bestaat uit twee gedeelten. Uit de algemene opbrengst van de VriendenLoterij heeft het Longfonds in 2013 een bedrag ontvangen van € 704.565. Daarnaast heeft het Longfonds een bedrag van € 624.339 ontvangen van deelnemers die het Longfonds als begunstigde hebben benoemd. Voor de werving van deze laatste groep deelnemers maakt het Longfonds kosten. Deze worden toegelicht bij het onderdeel 7.2 in de toelichting op de rekening van baten en lasten.

3.

SUBSIDIES VAN OVERHEDEN

Instellingssubsidie Fonds PGO Projectsubsidies Fonds PGO Europese Subsidies Wetenschappelijk Onderzoek Totaal

60.000 50.050 5.009

60.000 200.000 0

96.000 195.539 95.251

115.059

260.000

386.790

Sinds 2009 ontvangt het Longfonds een beperkt aantal subsidies van overheden. De Longfonds patiëntenvereniging ontvangt naast een instellingssubsidie ten behoeve van de verenigingsactiviteiten ook specifieke projectsubsidies. De Longfonds stichting ontvangt voor de bijdrage aan een tweetal Europese onderzoekprojecten een tegemoetkoming in de kosten.

4.

RENTEBATEN EN BATEN UIT BELEGGINGEN

Coupon- en dividend opbrengst Gerealiseerde koerswinst Ongerealiseerd koersresultaat beleggingsfonds Rente banken depositorekeningen Totaal

46

205.052 -238.875 -59.891 114.704

200.000 0 100.000

230.300 0 265.629 98.140

20.990

300.000

594.069



Opbrengst beleggingen De coupon- en dividend opbrengst betreft de uitkering van de Kempen Euro High Grade Pool en de obligatieportefeuille. Het aandeel in de Euro High Grade Pool is begin 2013 verkocht en daarbij is een koersverlies gerealiseerd. Het ongerealiseerde koersverlies betreft de waardedaling van de obligaties in portefeuille. In 2013 is de Duurzame Garantie Fix afgelopen. Hierbij is de garantiewaarde uitgekeerd; er is derhalve geen koerswinst gerealiseerd. Behaalde resultaten In 2013 was er voorzichtig herstel op de aandelenmarkt, ten koste van de obligatiekoersen. Het Longfonds heeft in 2013 een negatief rendement van 2,4% behaald. Het gemiddeld 5-jarig rendement is gedaald van 4,3% naar 2,4%. Het Longfonds belegt risicomijdend. Het doel is instandhouding om ook aan de toekomstige verplichtingen te kunnen voldoen.

Resultaat spaar- en beleggingsvormen 2009 - 2013 2009

2010

2011

2012

2013

17.500

-

-

-

70.301

112.700

186.200

166.600

2.000

-

-

230.300 -

- 238.875

Ongerealiseerd koersresultaat

169.688

18.648

- 32.907

265.629

- 59.891

Bruto beleggingsresultaat

301.888

204.848

133.693

495.929

- 93.714

20.780

3.989

2.489

3.702

13.877

281.108

200.859

131.204

492.227

- 107.591

3,7%

2,7%

1,6%

6,6%

-2,4%

83.343

120.909

98.140

114.704

Obligatierente Dividend Gerealiseerd koersresultaat

kosten beleggingen Netto beleggingsresultaat Rendement beleggingen Gemiddeld rendement 2009-2013 % Gemiddeld rendement 2009-2013 bedrag Netto resultaat liquide middelen

134.751

2,4% 199.561 85.250

(spaarrekeningen en deposito's)

47



2013 5.

Opbrengst verkoop oud meubilair Vacatiegelden en overige vergoedingen Overige baten Mutatie voorziening jubilea Correctie vooruit ontvangen subsidies Naheffing omzetbelasting en loonheffing Boekresultaat desinvesteringen

0 11.614 11.582 1.132 -48.071 0 -33.921

Totaal

-57.665

BESTEED AAN DOELSTELLINGEN

6.1

Onderzoek Verstrekte projectsubsidies Vrijval afgeronde onderzoeksprojecten Stagebeurzen, reissubsidies, proefschriften Longdagen Samenwerking Overige kosten Kosten eigen activiteiten

Totaal Onderzoek

1.495 15.806 2.845 -1.519 0 -29.276 -71.961 0

- 82.610

2.448.096 -62.540 2.253 18.000 25.000 42.779 466.460

3.349.000 0 0 18.000 30.000 41.000 500.000

2.961.634 -59.765 59.432 13.257 30.000 28.034 448.543

2.940.048

3.938.000

3.481.135

16 miljoen mensen met gezonde longen Nationale COPD risicotest Public Health Campagne (COPD-campagne) Stoppen met roken / Meeroken Rookvrije schoolterreinen Campagne: 'Niet Beginnen met Roken' Buitenlucht Binnenmilieu scholen Informatieverstrekking algemeen publiek Monitoring Infocentrum & Documentatie Lidmaatschappen Lobby algemeen Afschrijving stands/vlaggen/spandoeken Doorbelasting algemene kosten Kosten eigen activiteiten

Totaal 16 miljoen mensen met gezonde longen

48

2012

OVERIGE BATEN EN LASTEN

6.

6.2

Begroting

-15.612 -11.280 466.250 51.248 262.533 22.116 3.728 1.482.742 54.738 13.995 16.147 8.340 11.515 19.639 1.382.775

0 0 470.000 140.000 525.000 40.000 32.000 1.762.000 60.000 12.000 17.000 10.000 0 20.000 1.438.000

123.811 401.066 80.981 44.116 519.109 12.559 10.073 1.545.901 0 11.965 15.496 8.386 7.228 20.109 1.475.200

3.768.872

4.526.000

4.276.000



6.3


6.3.1

Beleidsthema's Gezonde leefstijl en bewegen Arbeidsparticipatie Goede Zorg Allergieën Kosten eigen activiteiten beleidsthema's

6.3.2

Begroting

2012

19.536 16.415 146.135 0 954.985

50.000 20.000 410.000 2.000 1.076.000

28.694 13.318 398.908 0 918.683

1.137.070

1.558.000

1.359.603

73.587 253.828 176.131 14.268 10.331 198.215 3.622 1.494.579

99.000 398.000 402.000 25.000 56.000 230.000 21.000 1.313.000

110.710 314.067 212.335 16.630 38.912 221.772 2.123 1.412.595

2.224.561

2.544.000

2.329.144

40.485 30.000 19.639 83.042

60.000 30.000 20.000 50.000

67.473 0 22.516 162.120

173.166

160.000

252.109

3.534.798

4.262.000

3.940.856

Patiënten vereniging Algemene verenigingskosten Voorlichting Lotgenotencontact Belangenbehartiging Vrijwilligers en patiëntparticipatie Communicatie Vereniging Zeldzame longziektes Kosten eigen activiteiten Vereniging

6.3.3

2013

Overige kosten Communicatie met het zorgveld Bijdrage ANGO Overige kosten route 1 miljoen Kosten eigen activiteiten overige activiteiten

Totaal 1 miljoen mensen met een chronische longziekte

49



7.

Werving baten

7.1

Kosten eigen fondsenwerving Kosten leden

2013

Begroting

2012

82.869

110.000

82.963

Kosten collecte

676.619

712.000

738.005

Kosten donateurs

959.714

1.090.000

1.016.386

Kosten nalatenschappen

21.675

0

97.180

Kosten sponsoring

34.946

33.000

31.409

Overige directe kosten

20.384

88.000

18.732

1.072.193

1.001.000

1.200.652

2.868.399

3.034.000

3.185.327

Kosten eigen activiteiten Totaal

CBF-percentage Het Longfonds heeft in 1996 als eerste organisatie het CBF-Keurmerk gekregen. Onderdeel van dit keurmerk is het CBF-percentage. Dit percentage wordt berekend door de totale kosten voor de eigen fondsenwerving te delen door de totale opbrengst uit de eigen fondsenwerving. Het gemiddelde percentage over 3 opeenvolgende jaren mag niet hoger uitkomen dan 25%. Het CBF-percentage over 2013 bedraagt 24,0%. In 2012 was het percentage 24,6%. Het 3-jaars gemiddelde over de jaren 2011 tot en met 2013 komt op 23,6%.

7.2

Kosten acties van derden Werving VriendenLoterij

75.342

100.000

67.460

Sinds 2004 ontvangt het Longfonds een bijdrage uit de opbrengst van de VriendenLoterij. Deelnemers aan deze loterij kunnen ervoor kiezen om voor een bepaald goed doel te spelen. Het Longfonds heeft in 2013 in samenwerking met de VriendenLoterij twee acties gehouden om deelnemers ten gunste van het Longfonds te werven.

7.3

Kosten van beleggingen Beleggingskosten

9.686

2.000

3.702

Bankkosten

4.191

3.000

4.068

13.877

5.000

7.770

Totaal

50

2.224.561

2.940.048

1.310.237

13.606

224.383 912.805 54.724 56.892

47.827

Route 1 miljoen, overige kosten

10.243.719

21.642

464.603 229.312 36.067 1.295.402 87.044 90.491

6.150

85.779 409.864 24.733 25.713

2.387.809

Onderzoek

Route 1 miljoen, Patiënten Vereniging

Doelstelling

2013

3.800.736 506.128 553.393 374.616

5.234.873

Personeelskosten

Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenlasten Overige personeelskosten

Totaal personeelskosten

4.997.000

3.627.000 527.000 516.000 327.000

Begroot 2013

De lastenpost personeelskosten bestaat uit de volgende onderdelen:

Totaal

Totaal

Afschrijving

Subsidies en bijdragen Uitbesteed werk Publiciteit & Communicatie Personeelskosten Huisvestingskosten Kantoorkosten Algemene kosten

Lasten

Bestemmingen

(in hele euro's)

5.216.856

3.953.939 276.992 542.147 443.778

2012

3.768.872

20.866

465.150 825.689 1.095.258 1.190.739 83.923 87.247

Route 16 miljoen

Lastenverdeling: specificatie en verdeling van de kosten

75.342

75.342

Acties derden

13.877

13.877

Beleggingen

752.193

752.193

7.886

511.486 31.716 32.972 168.133

Beheer & Administratie

16.635.000

5.2 17.6 18.2 11.4 14.4 6.6 73,4 75,1

Onderzoek Route 16 miljoen Route 1 miljoen: patiënten Route 1 miljoen: thema’s Fondsenwerving Beheer & Administratie Gemiddelde bezetting 2013 Gemiddelde bezetting 2012

15.781.360

15.781.360

170.290

3.502.239 2.726.324 3.112.192 5.216.856 360.612 450.117 242.640

Totaal lasten 2012

gemiddelde bezetting

13.953.530

16.635.000

171.000

87.275 13.953.530

3.919.000 2.963.000 3.500.000 4.997.000 468.000 442.000 175.000

Begroot 2013

3.365.390 2.306.552 2.075.361 5.234.874 351.021 364.924 168.133

Totaal lasten 2013

(incl. tijdelijke hulpkrachten en stagiaires)

Personeelsbezetting in fte

2.957.618

2.868.399

17.126

1.162.332 633.875 914.577 68.881 71.609

Eigen Fondsen werving

Werving baten


51


Toelichting op de Lastenverdeling In de Lastenverdeling worden de kosten die het Longfonds maakt, verdeeld over de verschillende doelstellingen, de werving baten en de kosten voor Beheer en Administratie. De totalen van de verschillende kolommen komen overeen met de totaalbedragen die zijn opgenomen in de Staat van Baten en Lasten en in de toelichting daarop. Uit de Lastenverdeling wordt duidelijk hoe de eerder vermelde kosten zijn besteed. Berekeningswijze De gemaakte kosten zijn overeenkomstig de voorgeschreven indeling verdeeld over de verschillende kostensoorten. Hierbij zijn de direct toerekenbare kosten, de kosten waarvoor een factuur is ontvangen of een contractuele verplichting is aangegaan, direct ten laste van de betreffende kostensoort gebracht. De personeelskosten zijn verdeeld op basis van de gemaakte uren voor de verschillende bestemmingen. Om de huisvestingskosten, kantoorkosten, algemene kosten en afschrijvingen per bestemming te bepalen, is gerekend met het aantal medewerkers dat werkzaam is voor de betreffende bestemming. Doelstellingen Het beleidsplan voor de jaren 2011 - 2014 onderscheidt voor de doelbesteding drie doelgebieden: Onderzoek, 16 miljoen mensen met gezonde longen en 1 miljoen mensen met een chronische longziekte. De kosten die worden gemaakt ten behoeve van de Longfonds patiëntenvereniging maken deel uit van de laatst genoemde rubriek. Dit jaar is het doelbestedingspercentage gedaald van 76,5% in 2012 naar 74,4,% in 2013. Het doelbestedingspercentage wordt bepaald door de doelbestedingen te vergelijken met de totale inkomsten. De totale baten van het Longfonds bedroegen in 2013 € 13.760.876. Het totaal van de lasten bedroeg € 13.953.530. Hiervan is een bedrag van € 10.243.719 besteed aan de doelstellingen. De begroting 2013 voorzag in 77,2%. Werving baten Om inkomsten te realiseren, zoekt het Longfonds contact met mogelijke giftgevers. Dit kan via de post, maar ook via telemarketing of internet, de collectant of in een persoonlijk gesprek. Deze contactmomenten worden niet alleen gebruikt om een vraag te stellen, maar ook om een boodschap over te brengen. Bijvoorbeeld om de kennis van mensen te vergroten op het gebied van gezonde leefstijl en de impact daarvan op de gezondheid van de longen, of om ouders, scholen en de politiek erop te wijzen dat een schone schoolomgeving belangrijk is voor kinderen met astma, maar ook om de longen van kinderen gezond te houden. Omdat fondsenwervende activiteiten van het Longfonds altijd een inhoudelijke boodschap hebben, wordt een gedeelte van de gemaakte kosten ten laste gebracht van informatieverstrekking algemeen publiek. Per onderdeel wordt individueel beoordeeld wat een reële verdeling is. De kosten voor de collecteorganisatie bijvoorbeeld, worden slechts voor een klein gedeelte ten laste van informatieverstrekking gebracht. De kosten van de publiekscampagne in mei rond de collecte komen daarentegen voor 75% ten laste van informatieverstrekking. De kosten van de donateursmailingen worden voor 50% doorberekend, maar de kosten die worden gemaakt voor de verwerking van de giften, bijvoorbeeld de bankkosten, komen volledig voor rekening van de post 'Eigen Fondsenwerving’. Beheer & Administratie De post 'Beheer & Administratie' zijn de kosten die het Longfonds maakt voor de (interne) beheersing en administratievoering. De VFI, Vereniging voor Fondsenwervende Instellingen, heeft een aanbeveling gedaan voor de toepassing van deze kostenpost om tot zoveel mogelijk vergelijkbaarheid te komen tussen de Fondsenwervende instellingen. Het Longfonds berekent de post 'Beheer & Administratie' overeenkomstig deze aanbeveling. Tot de kosten voor 'Beheer & Administratie' horen de kosten voor Bestuur, Raad van Toezicht en de algemene kosten. Ook de kosten voor de directie en de afdeling financiën horen hierbij, met uitzondering van de directe inspanningen ten behoeve van de doelstellingen. Bij het Longfonds betekent dit bijvoorbeeld dat de uren die de bestuurder/algemeen directeur besteedt aan politieke lobby of overleg met zorgverzekeraars ten laste komen van de doelstellingen. De personele kosten zijn ten laste gebracht van de bestemming waaraan de betreffende medewerker zijn beschikbare tijd heeft besteed. De kosten voor ICT, huisvesting, kantoorkosten en personeelszaken zijn verdeeld op basis van het aantal medewerkers. De totale lasten van het Longfonds bedroegen in 2013 €13.953.530. Hiervan is een bedrag van € 752.193 besteed aan Beheer & Administratie. Ondanks de daling van de kosten met € 70.529 is het percentage ten opzichte van 2013 gestegen met 0,2% naar 5,4%. Deze stijging wordt verklaard door de daling van de totale bestedingen als gevolg van de dalende inkomsten in 2013 waardoor naar verhouding een groter percentage wordt besteed aan Beheer & Administratie. Als norm heeft het Longfonds maximaal 5,5% gesteld.

52


Toelichting op de lastenverdeling (vervolg)

Toezichthouders en Bestuur De Raad van Toezicht van het Longfonds doet zijn werk op vrijwillige basis en hiervoor zijn geen vergoedingen verstrekt anders dan een vergoeding voor gemaakte reiskosten. In 2012 € 382, in 2013 € 512. Aan de toezichthouders zijn geen leningen, voorschotten of garanties verstrekt. De Longfonds patiëntenvereniging heeft een statutair bestuur waarin uitsluitend vrijwilligers zitting hebben. Aan deze bestuursleden zijn eveneens uitsluitend onkostenvergoedingen verstrekt. De bestuurder van het Longfonds, de heer M.R. Rutgers, is sinds 2006 werkzaam bij het Longfonds (voorheen Astma Fonds). Het jaarinkomen ad € 133.499 blijft naar de beoordeling van de Remuneratie Commissie van de Raad van Toezicht van het Longfonds, binnen de bandbreedte zoals vastgesteld in de VFI Beloningsregeling. Van 2009 tot en met 2012 heeft op het inkomen alleen inflatiecorrectie plaatsgevonden. In 2013 is het salaris niet verhoogd.

Dienstverband

2013 Aard (looptijd) uren parttime percentage periode

2012

onbepaald 36 100 1/1-31/12

onbepaald 36 100 1/1-31/12

114.756 9.180 9.563 -

114.756 9.180 9.563 -

Bezoldiging (EUR) Jaarinkomen bruto loon/salaris vakantiegeld e 13 maand variabel jaarinkomen Totaal jaarinkomen SV lasten (werkgevers deel) Belastbare vergoedingen/bijtellingen Pensioenlasten (werkgevers deel) Overige beloningen op termijn Uitkeringen beëindiging dienstverband Totaal bezoldiging

133.499

133.499

7.477 314 23.773 -

8.451 384 23.196 -

165.063

165.530

53


Verschillenanalyse rekening versus begroting 2013

(in hele euro's)

BATEN 1.

rekening 2013

begroot

verschil

Baten uit eigen activiteiten 1.1

Collecte

2.779.598

3.000.000

-220.402

1.2

Donateurs en giften

5.812.095

6.035.000

-222.905

1.3

Leden

869.203

975.000

-105.797

1.4

Sponsoring

332.235

595.000

-262.765

1.5

Nalatenschappen

1.975.539

3.200.000

-1.224.461

1.6


154.881

400.000

-245.119

1.7

Overige baten uit eigen fondsenwerving

32.407

75.000

-42.593

11.955.957

14.280.000

-2.324.043

1.726.535

1.650.000

76.535

115.059

260.000

-144.941

20.990

300.000

-279.010

-57.665

0

-57.665

13.760.876

16.490.000

-2.729.124

2.940.048

3.938.000

-997.952

3.768.872

4.526.000

-757.128

6.3.1 Beleidsthema’s

1.137.070

1.558.000

-420.930

6.3.2 Patiëntenvereniging

2.224.561

2.544.000

-319.439

173.166

160.000

13.166

10.243.719

12.726.000

-2.482.281

2.868.399

3.034.000

-165.601 -24.658

Totaal baten uit eigen activiteiten 2.


3.


4.


5


SOM DER BATEN

LASTEN 6.


Onderzoek

6.2


6.3


6.3.3 Overige kosten

7.

8.

Werving baten 7.1


7.2


75.342

100.000

7.3


13.877

5.000

8.877

2.957.618

3.139.000

-181.382

752.193

875.000

-122.807

13.953.530

16.740.000

-2.786.470

-192.654

-250.000

57.346


SOM DER LASTEN

RESULTAAT

54

26


De verschillen verklaard Baten uit eigen fondsenwerving De baten uit eigen fondsenwerving zijn ruim 2,3 miljoen euro lager uitgekomen dan begroot; alle onderdelen scoorden lager dan verwacht. De grootste tegenvaller was de opbrengst nalatenschappen. De opbrengst lag op het laagste niveau sinds1996 ondanks een gestegen aantal ontvangen nieuwe nalatenschappen. Bij de donateurs was de werving van nieuwe machtiging donateurs opnieuw succesvol. Hoewel de begroting niet is gehaald, zijn de inkomsten ten opzichte van 2012 wel ruim € 168.000 gestegen. Sponsoring en subsidies derden bleven moeilijk door de aanhoudende recessie. Ten behoeve van subsidies derden zijn in 2013 aanvragen ingediend bij verschillende organisaties, maar niet alle aanvragen zijn gehonoreerd. Baten uit acties van derden (Loterijen) Net als in voorgaande jaren heeft het Longfonds in samenwerking met de VriendenLoterij rondom de collecte een wervingsactie gehouden voor nieuwe, geoormerkte deelnemers. Deze actie was succesvol en heeft geleid tot ruim 10.000 nieuwe, geoormerkte deelnemers. De Lotto-Toto en de krasloterij zijn in 2013 samen gegaan maar de totale opbrengst van deze loterijen is in 2013 gedaald. Het Longfonds heeft geen invloed op deze loterijen. Subsidies van overheden De Longfonds patiëntenvereniging ontvangt sinds 2009 overheidssubsidies. Naast een instellingssubsidie voor de uitvoering van de algemene taken van de patiëntenvereniging, is ook subsidie ontvangen voor een specifiek project binnen de route ‘1 miljoen mensen met een chronische longziekte’. Als gevolg van een wijziging in het overheidsbeleid daalt de instellingssubsidie komend jaar naar ongeveer € 35.000. Naast de subsidie ten behoeve van de Longfonds patiëntenvereniging is in 2013 ook een EU-subsidie ontvangen voor de bijdrage van het Longfonds voor een wetenschappelijke onderzoeksproject. Deze was niet opgenomen in de begroting. Rentebaten en baten uit beleggingen De opbrengsten uit beleggingen worden altijd voorzichtig begroot. Een gedeelte van de reserves wordt belegd en daarbij wordt altijd een (beperkt) risico gelopen. In 2013 is het aandeel in de Euro High Grade Pool verkocht. Daarbij is een koersverlies van ruim € 238.000 gerealiseerd. Een gedeelte van de vrijgekomen liquide middelen is (nog) niet herbelegd. Ondanks de verdere daling van de rentevergoeding op spaarrekeningen is de renteopbrengst hoger uitgekomen dan begroot. Overige baten en lasten In 2013 is de telefooncentrale gedesinvesteerd omdat in Huis voor de Gezondheid verband een nieuwe, gemeenschappelijke centrale is aangeschaft. Daarnaast is een bedrag gereserveerd voor een terug te betalen bedrag inzake een EU-subsidie. Doelstellingen Door de tegenvallende inkomsten was in 2013 minder budget beschikbaar voor de doelstellingen en kosten werving baten. Het budget voor onderzoek is afhankelijke van de niet-geoormerkte inkomsten en kwam daardoor automatisch lager uit. De budgetten voor de routes 16 miljoen mensen met gezonde longen en 1 miljoen mensen met een chronische longziekten zijn gedurende het jaar eveneens omlaag bijgesteld. Bij de prioritering is rekening gehouden met de doelstellingen 2013 én de doelstellingen uit het meerjarenbeleidsplan 2011-2014. Onderzoek Het Longfonds stelt zich als doel om 25% van de totale inkomsten exclusief de subsidies van derden en overheden te besteden aan wetenschappelijk onderzoek. In 2013 is de besteding uitgekomen op 21,7%. In 2013 heeft een onderzoek uitvraag plaatsgevonden voor het nieuwe thema ‘Longweefselherstel’. Het bleek echter organisatorisch niet mogelijk om deze ronde in 2013 volgens de zorgvuldigheidseisen die nodig zijn bij dit proces af te ronden. Het budget dat hiervoor beschikbaar was, € 448.000, is gereserveerd voor 2014. Hiervoor is een bestemmingsreserve gevormd. Het verschil in de besteding ad € 998.000 wordt daarnaast verklaard door een verlaging van het beschikbare budget door de tegenvallende inkomsten. 16 miljoen mensen met gezonde longen Het budget voor 2013 bedroeg € 4.526.000. Hiervan is € 757.000 niet besteed. De geplande publiekscampagne ‘Niet beginnen met Roken’ is vervallen en het budget voor ‘rookvrije schoolterreinen’ is verlaagd. Maar ook op vrijwel alle overige budgetten is minder uitgegeven.

.

1 miljoen mensen met een chronische longziekte Beleidsthema’s Het budget voor de beleidsthema’s ten behoeve van de route ‘1 miljoen mensen met een chronische longziekte’ bedroeg oorspronkelijk € 1.558.000. Uiteindelijk is € 1.1370.070 besteed. Met name het budget ‘Goede Zorg’ dat bestaat uit een 10-tal deelonderwerpen, heeft met € 264.000 bijgedragen aan de lagere besteding. Desondanks is een groot deel van de doelstellingen voor 2013 gerealiseerd. . 55


Patiëntenvereniging De kosten voor de patiëntenvereniging zijn € 319.000 lager uitgekomen dan begroot. De voornaamste besparing is gerealiseerd op het onderwerp’ Lotgenotencontact’. Met name de kosten voor de 46 Longpunten kwamen lager uit dan begroot. De COPD-lunches zijn in 2013 alleen gehouden in gebieden zonder Longpunt. Fondsenwerving Kosten voor fondsenwerving zijn onvermijdelijk om de inkomsten van het Longfonds te kunnen realiseren. Maar inkomsten en kosten fondsenwerving moeten wel met elkaar in balans zijn. Daarbij is innovatie belangrijk om de inkomsten ook voor de toekomst zeker te stellen. Ten opzichte van de begroting is € 165.000 minder uitgegeven. Met name voor de donateurs zijn minder kosten gemaakt. Het CBF percentage komt in 2013 op 24%. Vergeleken met 2012 zijn de kosten ruim € 300.000 gedaald. Kosten van beleggingen In 2013 is het aandeel in de beleggingspool verkocht. De beheerkosten van de pool werden verrekend met de opbrengsten waardoor de uitkeringen een netto karakter hadden. Sinds medio 2013 wordt belegd in obligaties. De beheerkosten worden separaat berekend en betaald. Daardoor zijn de kosten in 2013 gestegen met € 6.000. Beheer en Administratie Door de besparing van ruim € 280.000 op de begrote organisatiekosten (exclusief personeelskosten) zijn ook de kosten voor beheer en administratie lager uitgekomen. Ruim € 122.000. Ten opzichte van 2012 zijn de kosten met ruim € 70.000 gedaald.

56


Enkelvoudige Balans en Rekening van baten en lasten De Longfonds groep bestaat uit de volgende rechtspersonen: 1. 2.

Longfonds stichting Longfonds patiëntenvereniging

De Longfonds stichting en de Longfonds patiëntenvereniging zijn met elkaar verbonden door het gezamenlijke meerjaren beleidsplan en de meerjaren begroting. De projecten die in het meerjaren beleidsplan zijn benoemd, horen afhankelijk van de aard en doelgroep van het project tot de vereniging of de stichting. De werkzaamheden voor de vereniging worden uitgevoerd door personeel van de stichting; de vereniging heeft geen eigen personeel in dienst. Gezien de grote samenhang tussen de Longfonds stichting en de Longfonds patiëntenvereniging, is in de jaarrekening een geconsolideerde balans en een geconsolideerde rekening van baten en lasten opgenomen. De Longfonds stichting treedt daarbij op als groepshoofd. De Longfonds patiëntenvereniging heeft geen eigen balans omdat ze geen bezittingen, schulden of vermogen heeft. De enkelvoudige balans van de Longfonds stichting is daarom gelijk aan de geconsolideerde balans zoals reeds eerder opgenomen. Op de navolgende pagina’s zijn de enkelvoudige rekeningen van baten en lasten opgenomen van de Longfonds stichting en de Longfonds patiëntenvereniging. De waarderingsgrondslagen zijn gelijk aan die van de geconsolideerde balans en rekening van baten en lasten.

57


Rekening van baten en lasten 2013 Longfonds stichting (in hele euro's)

Baten 1.

rekening 2013

begroting 2013

rekening 2012

Baten uit eigen fondsenwerving 1.1

Collecte

2.779.598

3.000.000

3.048.193

1.2

Donateurs en giften

5.812.095

6.035.000

5.643.399

1.4

Sponsoring

311.187

595.000

373.782

1.5

Nalatenschappen

1.975.539

3.200.000

2.688.936

1.6


65.916

400.000

203.050

1.7

Overige baten eigen FW

3.039

75.000

-25

10.947.373

13.305.000

11.957.335

1.726.535

1.650.000

1.460.742

5.009

0

95.251

20.990

300.000

594.069

-57.665

0

-82.610

12.642.242

15.255.000

14.024.787


2.


3.


4.


5.


SOM DER BATEN

Lasten 6.

7.

8.


Onderzoek

2.940.048

3.938.000

3.481.135

6.2


3.768.872

4.526.000

4.276.000

6.3

1 miljoen mensen met een longziekte 2.292.686

2.777.000

2.506.942

206.347

360.000

240.272

9.207.954

11.601.000

10.504.348

6.3.1

Patiëntenvereniging

6.3.2

Overige kosten

Werving baten 7.1


2.785.530

2.924.000

3.102.364

7.2


75.342

100.000

67.460

7.3


13.877

5.000

7.770

2.874.750

3.029.000

3.177.594

752.193

875.000

822.722

12.834.896

15.505.000

14.504.664

-192.654

-250.000

-479.877


SOM DER LASTEN

RESULTAAT

De rekening van baten en lasten van de Longfonds stichting heeft betrekking op de baten en lasten van de Stichting. De baten en lasten van de Longfonds patiëntenvereniging zijn opgenomen in de separate rekening van baten en lasten van de patiëntenvereniging.

58

30


Rekening van baten en lasten 2013 Longfonds patiëntenvereniging (in hele euro's)

Baten 1.

rekening 2012

1.1

Leden

869.203

975.000

870.726

1.2


88.965

0

74.890

1.3

Overige inkomsten

50.416

0

39.451

1.008.584

975.000

985.067

1.337.701

1.313.000

1.412.595

954.985

918.683

0

1.076.000 388.000

2.292.686

2.777.000

2.506.942

110.050

260.000

291.539

3.411.320

4.012.000

3.783.548

Bijdrage Longfonds stichting 2.1

Organisatiekosten Vereniging

2.2

Organisatiekosten Projecten

2.3

Subsidie tbv de projecten Vereniging

Totaal bijdrage Longfonds stichting

3.

begroting 2013

Baten uit eigen fondsenwerving

Totaal inkomsten

2.

rekening 2013


SOM DER BATEN

175.664

Lasten 4.


Eigen activiteiten Vereniging

2.322.077

2.524.000

2.423.946

4.2

Beleidsthema’s

1.089.243

1.488.000

1.359.602

3.411.320

4.012.000

3.783.548

0

0

0

SOM DER LASTEN

RESULTAAT

De rekening van baten en lasten van de Longfonds patiëntenvereniging geeft inzicht in de eigen inkomsten en bestedingen van de vereniging. Voor de patiëntenvereniging is een separate jaarrekening beschikbaar.

59


Overige gegevens

Vaststelling Goedkeuring van de jaarrekening 2013 heeft plaatsgevonden in de gezamenlijke vergadering van de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht van de Longfonds stichting van 22 april 2014.

Resultaatverdeling De Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht hebben de in de jaarrekening 2013 opgenomen resultaatverdeling vastgesteld.

Gebeurtenissen na balansdatum Er hebben zich geen gebeurtenissen na balansdatum voorgedaan die hier vermeld moeten worden.

60


Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan de Raad van Toezicht en Bestuur van Longfonds stichting

Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen geconsolideerde jaarrekening 2013 van Longfonds stichting te Leusden gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2013 en de winst-en-verliesrekening over 2013 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.

Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met de Richtlijn voor de jaarverslaggeving 650 Fondsenwervende instellingen. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten.

Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.

Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Longfonds stichting per 31 december 2013 en van het resultaat over 2013 in overeenstemming met de Richtlijn voor de jaarverslaggeving 650 Fondsenwervende instellingen.

Verklaring betreffende het jaarverslag Wij vermelden dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig de Richtlijn voor de jaarverslaggeving 650 Fondsenwervende instellingen is opgesteld. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Amsterdam, 28 april 2014 Ernst & Young Accountants LLP Origineel getekend door drs. J. Waals RA

61


Geconsolideerde Begroting 2014 (in hele euro's)

Baten 1.

1.1

Collecte

2.600.000

2.779.598

1.2

Donateurs en giften

5.650.000

5.812.095

1.3

Leden

800.000

869.203

1.4

Sponsoring

350.000

332.235

1.5

Nalatenschappen

2.200.000

1.975.539

1.6


1.7

Diverse baten

2.


3.


4.


5.


SOM DER BATEN

7.

8.

0

154.881

20.000

32.407

11.620.000

11.955.957

1.580.000

1.726.535

85.000

115.059

255.000

20.990

20.000

-57.665

13.560.000

13.760.876

begroting 2014

rekening 2013

2.940.048


Onderzoek

3.349.000

6.2


3.292.000

3.768.872

6.3

1 miljoen mensen met een longziekte

3.315.000

3.534.798

9.956.000

10.243.719

Werving baten 7.1


2.784.000

2.868.399

7.2


70.000

75.342

7.3


10.000

13.877

2.864.000

2.957.618

740.000

752.193

13.560.000

13.953.530

0

-192.654


SOM DER LASTEN RESULTAAT 62

rekening 2013

Baten uit eigen fondsenwerving


6.

begroting 2014

34


63



Longfonds Postbus 627 3800 AP Amersfoort t (033) 43 41 212 f (033) 43 41 299

64

Voorheen Astma Fonds. Jaarrekening Longfonds (voorheen Astma Fonds)

Recommend Documents