LD
Huurders en asbest
Informatie en tips voor individuele huurders
E
E
en bewonersorganisaties
V O
O
R
B
Eerste druk, augustus 2013
LD E E
HUURDERS EN ASBEST Informatie en tips voor individuele huurders en bewonersorganisaties
O
auteurs Gisèle Holdert
R
© 2013 Nederlandse Woonbond Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
B
Eerste druk, augustus 2013
eindredactie Agnes Verweij
V O
vormgeving René Jongeneelen omslagfoto iStockphoto
drukwerk Roto Smeets GrafiServices Utrecht uitgever Nederlandse Woonbond Postbus 3389 1001 AD Amsterdam telefoon 020 – 5517700 fax 020 – 5517799 www.woonbond.nl
ISBN 978-90-6965-103-3 NUR 884 Milieugezondheidskunde
Inleiding 5
1
Asbest, wat is het en wat is het risico? 7
1.1
Wat is asbest? 7
1.2 Gezondheidsrisico’s 7 1.3
Meer informatie over asbest 9 Asbest in huis, wat kan ik doen? 11 Waar kan ik mogelijk asbest in en om mijn huis tegenkomen? 11
Toepassingen 11
LD
2 2.1
In welke producten zit asbest? 12
2.2
Asbest of geen asbest? 13
2.3
Hoe moet ik omgaan met asbest in mijn woning? 14
2.4
Zelf verwijderen, mag dat? 14
3
De verhuurder en asbest 17
3.1
Overheidsbeleid en wetgeving 17
Wettelijk verbod op golfplaten daken? 20
3.2
Asbestbeleid van de verhuurder 20
Informatie en inventarisatie 20
E
Verwijderen? 21
E
3.3 Procedures 22 Mutatie 22
Vertrekkende huurder en zav: wie is verantwoordelijk? 23
Planmatig onderhoud en renovatie 25
B
Verantwoordelijkheid verhuurder bij uitvoering 26
Reparaties 26
Asbestcalamiteit 27
Communicatie met huurders 27
R
3.4 3.5
Standpunt Woonbond over de verhuurder en asbest 29
Informatieplicht 29
Inventarisatieplicht 29
V O
O
4
Asbest, wie is juridisch aansprakelijk? 31
4.1
Asbest, een gebrek? 31
4.2
Uitspraak Hoge Raad 2010 32
4.3
Aansprakelijkheid voor blootstelling aan asbest 33
5
De rol van de huurdersorganisatie 35
5.1 Overlegwet 35 5.2 Asbestbeleid 37
Informatie en communicatie 37
Inventarisatie- en verwijderbeleid 37
Procedures bij onderhoud, reparatie, renovatie en mutatie 38
V O E
E
B
R
O LD
LD E
B
E
I n l e i d i n g Gelukkig komt het nog maar zelden voor. Toch gebeurt het soms: Mensen moeten in allerijl hun woning uit, omdat er bij werkzaamheden aan hun woning asbest is vrijgekomen. Mannen in witte pakken, veel publiciteit en vragen. Wat is er op zo’n moment misgegaan? Wist nie-
R
mand dat er asbest in die woningen zat? Welke risico’s hebben de mensen die daar wonen gelopen? Is asbest inderdaad zo gevaarlijk als iedereen denkt? Misschien heeft u zelf ook wel eens gedacht. Asbest? Heb ik daar ook mee te maken?
V O
O
Deze brochure is bedoeld om op veel vragen rond huurwoningen en asbest antwoord te geven. Want asbest roept emoties op. Je kunt het niet direct zien, maar het kan gevaarlijk zijn voor de gezondheid. En als bewoner wil je dan graag weten waar je aan toe bent. Asbest is jarenlang gebruikt in de bouw als goedkoop, sterk en brandveilig bouwmateriaal. Pas in 1993 is er een verbod op het gebruik gekomen toen de gevaren ervan duidelijk werden. Dat betekent dat er in heel veel woningen die voor die tijd gebouwd zijn nog asbest kan zitten. Woningcorporaties hebben 2,3 miljoen huurwoningen, een groot deel daarvan is van vóór 1993. Zij moeten daar iets mee. Maar wat, dat is de vraag. Gaan zij de woningen waar mogelijk asbest in verwerkt is in kaart brengen? Streven zij naar een asbestvrije woningvoorraad? Hebben ze eigenlijk wel beleid op het gebied van asbest? En wat kan de rol van een huurdersor ganisatie hierin zijn? In hoeverre kun je de bestaande wet- en regelgeving gebruiken om in het gesprek met de verhuurder goede afspraken te maken over asbestbeleid? Hoofdstuk 1 van deze brochure geeft informatie over het materiaal asbest, de toepassing ervan en de gezondheidsrisico’s. Ook vindt u daar een overzicht van sites en instanties waar u meer informatie over asbest kunt vinden.
NEDERLANDSE WOONBOND
5
inleiding
1
Hoofdstuk 2 is gericht op de individuele huurder die wil weten of er een kans is dat hij asbest in huis heeft. Wat zijn plekken in de woning waar het veel werd toegepast, welke producten in en om de woning kunnen asbest bevatten, kan ik het herkennen? Daarnaast leest u hier wat u wel en vooral wat u niet moet doen met asbesthoudend materiaal. Wat mag u zelf doen om het weg te halen en hoe werkt dat dan? Hoofdstuk 3 gaat over de verantwoordelijkheid die de verhuurder heeft naar de huurder. Er is wetgeving waar de verhuurder zich aan moet houden. Maar de verhuurder moet ook zelf
LD
zijn verantwoordelijkheid nemen en nadenken over hoe hij in zijn dagelijkse procedures en
bij renovaties de risico’s van asbest zoveel mogelijk beperkt houdt voor huurders. Aedes, de
koepel van woningcorporaties, heeft in dat kader een Handboek Asbest opgesteld als richtlijn voor zijn leden. Verder is het erg belangrijk dat verhuurders op een goede manier over asbest communiceren met hun huurders.
Hoofdstuk 4 behandelt de juridische kant. Het verwijderen van asbest is in bepaalde gevallen
afdwingbaar bij de rechter. U leest aan welke voorwaarden dan voldaan moet worden. En is
E
het mogelijk om schadevergoeding af te dwingen na blootstelling?
Hoofdstuk 5 besteedt aandacht aan de positie en rol van de huurdersorganisatie. Welke rol kunnen zij spelen in het overleg met de verhuurder over het asbestbeleid, in de communica-
E
tie over asbest naar huurders en als ondersteuning van bewonerscommissies wanneer er in
V O
O
R
B
een complex asbest zit?
NEDERLANDSE WOONBOND
6
