24 SPECIAL BROKERONDERZOEK
BROKERS BLIJVEN ONS VERRASSEN Niet één maar twee winnaars, en een nieuwkomer die in de eindklassering in de subtop eindigt maar in dit onderzoek wel veruit de goedkoopste is. Ook in het vijfde jaar dat Beleggers Belangen het brokeronderzoek uitvoert, zijn er weer een paar verrassingen. tekst: Johan Brinkman
V
oor het vijfde achtereenvolgende jaar presenteren we eind november het brokeronderzoek voor particulieren die via de website van hun broker(s) zelf beleggen. Aan dit onderzoek naar kosten, handelsmogelijkheden, gebruiksgemak en service van de belangrijkste in Nederland actieve brokers hebben we dit jaar één nieuwe speler toegevoegd: DeGiro. De onderzoeksopzet is in grote lijnen hetzelfde als in de vier voorgaande jaren. Voor de kosten berekenden we met peildatum 1 november 2013 de transactie- en dividendkosten en het bewaarloon. We deden dit voor de portefeuille die we ook de afgelopen jaren gebruikten voor dit onderzoek, én voor de modelportefeuille die we de afgelopen drie jaar eveneens narekenden. Voor de beoordeling van de handelsmogelijkheden, het gebruiksgemak en de service maakten we gebruik van eigen accounts of proefaccounts. In vergelijking met vorig jaar hebben we wel hier en daar wat andere maatstaven gebruikt. Een verschil is bijvoorbeeld dat we vorig jaar naar opties in het buitenland hebben gekeken en dit jaar naar obligaties in het buitenland. De onderzoeken van dit jaar en van voorgaande jaren zijn dus wel in grote lijnen te vergelijken, maar niet één-opéén. Net als voorgaande jaren willen we benadrukken dat ons kostenklassement – en daarmee voor een belangrijk deel het eindklassement – is gebaseerd op twee specifieke beleggingsportefeuilles op het tijdstip van de peildatum. Ons onderzoek is dus per definitie een momentopname, en anders samengestelde portefeuilles hadden tot een ander klassement kunnen leiden. Ons kostenklassement is zodoende niet bij iedere portefeuille maatgevend. De einduitslag (zie de kolom rechts) hebben we ook dit jaar be-
paald door uitsluitend de vier belangrijkste pijlers van dit onderzoek een wegingsfactor mee te geven: kosten 60%, handelsmogelijkheden 15%, gebruiksgemak 15% en service 10%. Het onderzoek en de rangschikking hebben dus geen betrekking op de bedrijfsvoering of de voorwaarden van de brokers, en we raden u dan ook aan om die voorwaarden altijd goed te bestuderen. In het vijfde jaar dat we dit brokeronderzoek doen, begroeten we voor het eerst twee winnaars. Na de winst van Lynx in de jaren 2009-2012, moet deze broker dit keer Today’s Brokers naast zich dulden. Saillant detail: Today's en Lynx zijn in overnamebesprekingen verwikkeld. Ook TradersOnly, de derde broker die gebruikmaakt van het platform Interactive Broker, scoort wederom goed. Nieuwkomer DeGiro eindigt in de subtop, maar is in dit onderzoek wel de goedkoopste. De grootbanken staan – net als voorgaande jaren − in de onderste regionen van de eindklassering. <
EINDKLASSERING 2013
TWEE WINNAARS EN INTERESSANTE NIEUWKOMER IN VIJFDE BROKERONDERZOEK
1 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
SCORES OP ONDERDELEN Kosten* 1 DeGiro 2 Lynx Today's TradersOnly 5 Keytrade Bank 6 Saxo Bank 7 BinckBank 8 ING 9 Alex 10 ABN Amro 11 SNS Bank 12 Rabobank
handelsmogelijkheden 1 DeGiro 2 Keytrade Bank 3 Lynx Today's TradersOnly 6 Saxo Bank 7 Alex BinckBank SNS Bank 10 ABN Amro 11 Rabobank 12 ING
* gebaseerd op twee specifieke beleggingsportefeuilles
gebruiksgemak 1 Lynx Today's TradersOnly 4 BinckBank 5 ABN Amro Keytrade Bank 7 Alex Saxo Bank 9 DeGiro ING 11 SNS Bank 12 Rabobank
service 1 Alex BinckBank 3 Lynx Today's 5 Saxo Bank 6 TradersOnly 7 SNS Bank 8 Keytrade Bank 9 Rabobank 10 ABN Amro 11 ING 12 DeGiro peildatum: 1 november
BELEGGERS BELANGEN | 29 november 2013
BEL048p024 SPECIALBROKER 24
27-11-2013 18:20:10
SPECIAL BROKERONDERZOEK 25
BEWAARLOON IS VERLEDEN TIJD
Grootbanken verlagen tarieven
A
INTERESSANTE ONTWIKKELINGEN DOOR TOETREDING DEGIRO
PRIJSVECHTER OP DE MARKT We vergelijken in dit deel van ons onderzoek de kosten van twaalf brokers en rekenen, net als in voorgaande jaren, zowel onze modelportefeuille als een internationale aandelenportefeuille van €50.000 door. Behalve naar transactiekosten kijken we ook naar dividendkosten en het bewaarloon. tekst: Freek Tewes
I
n dit deel van ons jaarlijkse brokeronderzoek staan de beleggingskosten centraal. Vorig jaar namen wij de kosten van elf brokers onder de loep, te weten ABN Amro, Alex, BinckBank, ING, Keytrade Bank, Lynx, Rabobank, Saxo Bank, SNS, Today's en TradersOnly. Sinds september is de Nederlandse discountbroker DeGiro actief op de markt. Er is ook een broker verdwenen: MijnBroker gooide op 1 januari de handdoek in de ring. We vergelijken dit jaar de kosten van twaalf brokers, inclusief nieuwkomer DeGiro, en rekenen, net als voorgaande jaren, zowel onze modelportefeuille als een internationale aandelenportefeuille van €50.000 door. Eigenlijk zijn we halverwege dit jaar met onze modelportefeuille gestopt, maar
Vanwege de enorme impact op het rendement wegen de kosten ook dit jaar zwaar mee
voor vergelijkingsdoeleinden hebben we deze op basis van de stand van eind juni bij de kostenberekeningen betrokken. Behalve naar transactiekosten kijken we naar dividendkosten en het bewaarloon.
BN Amro, ING en Rabobank hebben ons laten weten dat zij per 1 januari 2014 de tarieven verlagen en meteen het bewaarloon afschaffen. De drie gaan rekenen met een vergoeding voor de basisdienstverlening (service fee) die een percentage van het belegd vermogen bedraagt. Rabo handhaaft de dividendkosten, waarmee het de enige broker uit ons onderzoek is die deze kosten rekent. Bij ING, die al de goedkoopste van de drie was, dalen de kosten het meest en bij ABN Amro het minst. Voor onze internationale portefeuille van €50.000 wordt ING 37% goedkoper, ABN Amro 14% en Rabo 29%. Voor de modelportefeuille dalen de kosten met 64% bij ING, met 30% bij ABN Amro en met 46% bij Rabo. Na de kostenverlaging komt ING in het linkerrijtje terecht en wordt SNS de duurste broker.
De kosten wegen ook dit jaar zwaar mee in ons onderzoek, gezien de grote impact, zeker voor kleinere beleggers, op het totaalrendement. In ons onderzoek gaan we uit van een standaardaccount zonder advies. Sommige brokers hanteren kortingen of kennen verschillende accounts en beleggingsprofielen die voordelig kunnen zijn bij frequent handelen dan wel bij een hoog belegd vermogen. Zo kent Rabobank een basis-, select-, en actiefaccount. Meestal moeten beleggers heel actief handelen of over een aanzienlijk vermogen beschikken om hiervan te kunnen profiteren. De enige uitzondering hierop is Alex, waar wij voor het profiel 'aandelenbelegger' hebben gekozen. De abonnementkosten van €9 per maand leveren bij Alex voor beide portefeuilles de laagste kosten op, doordat er geen dividendkosten of bewaarloon meer in rekening worden gebracht. Bij de portefeuilles gaan we uit van een geleidelijke opbouw. Voor berekening van het bewaarloon hanteren we de portefeuillewaarde op het moment van constructie. De waarde van buitenlandse aandelen wordt voor de kostenberekening zo nodig omge29 november 2013 | BELEGGERS BELANGEN
BEL048p024 SPECIALBROKER 25
27-11-2013 18:20:17
26 SPECIAL BROKERONDERZOEK NEDERLANDSE AANDELEN: ORDERKOSTEN* IN RELATIE TOT ORDEROMVANG
FOCUS OP ZEER LAGE TARIEVEN
■ Rabo ■ Alex50 ■ SNS ■ Binck ■ ABN ■ ING ■ Saxo ■ IB-brokers ■ Keytrade ■ DeGiro
kosten per order
Nieuw: DeGiro
60 50
D
eGiro, in 2008 opgericht door vijf voormalig Binck-medewerkers, bediende aanvankelijk de professionele markt, maar betrad dit najaar ook de markt voor particulieren. De broker telt nu veertig medewerkers en verwerkt voor bijna €10 mrd aan transacties. Naast lage tarieven biedt DeGiro ook een aantal tools. Zo is het mogelijk om een gespreide portefeuille samen te stellen door te beleggen in fracties en is het mogelijk om orders in bedragen op te geven. De portefeuille en de gelden van de klant worden door DeGiro niet ondergebracht bij een bank, maar op een beleggersgiro gezet. Het depositogarantiestelsel is daarop niet van toepassing. Daarnaast haalt DeGiro inkomsten uit securities lending. Als daarbij een tekort ontstaat, worden eerst zekerheden van DeGiro aangesproken. Als die niet toereikend zijn, zal het tekort worden omgeslagen over alle klanten die met uitlenen hebben ingestemd.
40 30 20 10
0 5000 10.000 ordergrootte
15.000
20.000
25.000
30.000
35.000
40.000 €
Nieuwkomer DeGiro is het goedkoopst. Pas bij grotere orders (omvang vanaf €65.000) zijn beleggers bij Keytrade Bank het goedkoopst uit. * niet weergegeven: maximumkosten per order van €30 bij DeGiro, €45 bij de IB-brokers en €150 bij ABN Amro, Binck, Alex, SNS en ING
rekend tegen euro's. De gehanteerde koers voor de EUR/USD is 1,35, die voor de EUR/ CHF 1,22. De peildatum voor de portefeuillewaarde is 1 oktober. Tariefwijzigingen zijn tot en met 1 november meegenomen.
AANDELENPORTEFEUILLE €50.000 De eerste portefeuille die we doorrekenen is een internationale aandelenportefeuille van €50.000. Deze bestaat uit zeventien Nederlandse beursfondsen, vier Europese en vier Amerikaanse. Op jaarbasis leidt dit tot 25 transacties van €2000. Voor de Nederlandse aandelen gaan wij uit van twintig di-
videndbetalingen van €30, voor de overige Europese aandelen van vier dividendbetalingen van €30 en voor de Amerikaanse aandelen van acht dividendbetalingen van €15. Vorig jaar waren de brokers die gebruikmaken van het Interactive Brokers platform, te weten Lynx, Today's en TradersOnly (hierna: de IB-brokers) het goedkoopst. Bij de IB-brokers zijn de portefeuillekosten €140,80, oftewel 0,28% van de portefeuillewaarde; tariefwijzigingen zijn er sinds ons vorige onderzoek niet geweest. De IB-brokers worden dit jaar gepasseerd door nieuwkomer DeGiro. Daar betalen beleggers nog niet de helft van deze kosten, namelijk €68,69 (0,14% van de portefeuillewaarde). Keytrade eindigt op de derde plaats met €207,50. Het kostenverschil tussen DeGiro en de IB-brokers is het grootst op Nederlandse en Amerikaanse aandelen. Saxo Bank, dat als vierde uit de bus komt, hanteert een veel hoger minimumtarief voor AMX- dan voor AEX-aandelen: respectievelijk €12 en €5. Dat maakt Saxo Bank voor AEX-aandelen goedkoper dan de IBbrokers, maar voor kleinere fondsen fors
duurder. Bij Rabobank zijn beleggers voor het vijfde jaar op rij duidelijk het duurst uit. De kosten belopen €526,73, ofwel 1,05% van de portefeuillewaarde. Ook ABN Amro en SNS rekenen hoge kosten. Bij ABN Amro en Rabobank springt vooral het hoge bewaarloon in het oog, en bij Rabobank ook de dividendkosten − zeker voor Nederlandse aandelen. Dit gold twee jaar geleden ook voor Alex, maar nu sinds medio 2012 voor het profiel 'aandelenbelegger' kan worden gekozen, worden geen dividendkosten en bewaarloon meer gerekend. In plaats daarvan betaalt de belegger een maandtarief van €9, wat veel geld scheelt. Toch zit de winst niet zozeer in het bespaarde bewaarloon, als wel in de weggevallen dividendkosten en de lagere transactiekosten voor Nederlandse en Europese aandelen. Voor Amerikaanse aandelen zijn de transactiekosten ongewijzigd en resteert alleen het kostenvoordeel op het dividend.
MODELPORTEFEUILLE De tweede portefeuille die we doorrekenen, is onze modelportefeuille. Omdat we ei-
AANDELENPORTEFEUILLE €50.000 Orderkosten in € Nederland Euronext Europa Verenigde Staten TOTAAL Dividendkosten Bewaarloon* TOTAAL
ABN Amro 170,00 40,00 50,00 260,00 6,54 195,54 462,08
* inclusief btw; bij Alex abonnementskosten
Alex 151,30 35,60 60,00 246,90 0,00 108,00 354,90
Binck DeGiro 170,00 40,80 40,00 22,23 50,00 5,66 260,00 68,69 0,00 0,00 0,00 0,00 260,00 68,69
ING 163,20 38,40 38,40 240,00 6,30 133,84 380,14
Keytrade 127,50 30,00 50,00 207,50 0,00 0,00 207,50
Lynx 102,00 24,00 14,80 140,80 0,00 0,00 140,80
Rabo 170,00 40,00 80,00 290,00 27,10 209,63 526,73
Saxo 141,00 48,00 44,40 233,40 0,00 0,00 233,40
SNS 170,00 40,00 120,00 330,00 0,00 116,00 446,00
Today's TradersOnly 102,00 102,00 24,00 24,00 14,80 14,80 140,80 140,80 0,00 0,00 0,00 0,00 140,80 140,80
peildatum tarieven brokers: 1 november
BELEGGERS BELANGEN | 29 november 2013
BEL048p024 SPECIALBROKER 26
27-11-2013 18:20:21
SPECIAL BROKERONDERZOEK 27 MODELPORTEFEUILLE Kosten in € ABN Amro 56 Royal Dutch Shell @ €24,38 10,00 25 Nestlé @ CHF63,25 30,00 24 J&J @ $86,69 11,81 113 Arseus @ €20,96 10,00 14 Caterpillar @ $83,40 10,80 32 Ten Cate @ €20,85 10,00 27 Fugro @ €45,09 10,00 73 Delta Lloyd @ €15,73 10,00 57 Intel @ $22,92 10,95 24 Vanguard Divid. App. @ $69,61 11,35 Spy dec'13 120 put 9,72 Dividendkosten Nederland 1,65 Dividendkosten Europa 0,86 Dividendkosten VS 1,76 Bewaarloon* 59,26 TOTAAL 188,45
Alex 8,14 13,23 13,85 9,34 12,16 7,30 7,96 7,88 12,42 13,09 3,00 0,00 0,00 0,00 108,00 213,37
Binck 10,00 11,44 11,81 10,00 10,80 10,00 10,00 10,00 10,95 11,35 2,90 0,00 0,00 0,00 0,00 106,35
DeGiro ING 2,27 9,09 7,54 9,03 1,58 9,23 7,97 9,89 1,55 8,69 2,13 8,53 2,24 8,97 2,23 8,92 1,68 8,77 5,27 8,99 2,00 2,75 0,00 1,65 0,00 0,82 0,00 0,97 0,00 33,09 34,47 126,66
Keytrade 7,50 12,50 12,50 7,50 12,50 7,50 7,50 7,50 12,50 12,50 2,25 0,00 0,00 0,00 0,00 100,00
Lynx 6,00 12,26 3,70 6,00 3,70 6,00 6,00 6,00 3,70 3,70 1,78 0,00 0,00 0,00 0,00 57,06
* inclusief btw; bij Alex abonnementkosten.
genlijk eind juni met deze portefeuille zijn gestopt, hebben we de waarde en samenstelling op dat moment als uitgangspunt genomen. De waarde was €12.665, verdeeld over vier Nederlandse (€4398), twee Europese (€3661) en drie Amerikaanse aandelen (€3370) aangevuld met een ETF (€1236) en een putoptie. Aangezien het bij SNS en Rabobank niet mogelijk is om in ETF's te handelen, hebben we laatstgenoemde niet meegenomen in de totaalkosten. Ook voor onze modelportefeuille is DeGiro met afstand de goedkoopste broker en eisen de IB-brokers de tweede plaats op. Hun totaalkosten zijn echter 66% hoger dan die bij DeGiro. Keytrade staat op de derde plaats, op de voet gevolgd door Saxo Bank en BinckBank. Het duurst is wederom Rabobank; hier betaalt de belegger bijna 7,5 keer meer dan bij de DeGiro. Ook bij SNS en Alex moet de belegger flink in de buidel tasten. Bij Rabobank worden de kosten vooral opgedreven door het veel hogere bewaarloon. De totale kosten bedragen 2,1% en de transactiekosten 1,3% van de portefeuillewaarde. Met 1,9% aan kosten is SNS een goede tweede, op de voet gevolgd door Alex en ABN Amro. Bij Alex weegt de afschaffing van dividendkosten en bewaarloon voor onze modelportefeuille nauwelijks op tegen de abonnementkosten, hoewel de belegger wel ruim 16% goedkoper uit is in vergelijking met het standaardprofiel.
DIVIDENDKOSTEN EN BEWAARLOON Dividendkosten en bewaarloon zijn de laatste jaren steeds meer onder vuur komen
Rabo 10,00 18,23 18,85 10,00 17,16 10,00 10,00 10,00 17,42 18,09 nvt 6,20 2,12 11,37 105,67 265,11
Saxo 5,00 14,71 11,10 12,00 11,10 12,00 5,00 12,00 11,10 11,10 3,08 0,00 0,00 0,00 0,00 105,11
SNS Today's TradersOnly 10,00 6,00 6,00 30,00 12,26 12,26 30,00 3,70 3,70 10,00 6,00 6,00 30,00 3,70 3,70 10,00 6,00 6,00 10,00 6,00 6,00 10,00 6,00 6,00 30,00 3,70 3,70 30,00 3,70 3,70 nvt 1,78 1,78 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 34,90 0,00 0,00 234,90 57,06 57,06 peildatum tarieven brokers: 1 november
te liggen door de opmars van online brokers die zulke kosten niet rekenen. Sinds vorig jaar geldt dit ook voor BinckBank en Keytrade. Bij Alex hebben beleggers sinds april vorig jaar de mogelijkheid te kiezen voor een tweetal profielen ('aandelenbelegger' en 'derivatenbelegger') waarvoor tegen €9 abonnementkosten per maand geen dividendkosten of bewaarloon meer in rekening wordt gebracht. Ook nieuwkomer DeGiro rekent geen dividendkosten en bewaarloon. Bij SNS vallen dividendkosten en bewaarloon onder een all-in-tarief, dat tot een belegd vermogen van €50.000 per jaar 0,2% van het vermogen bedraagt, met een minimum van €20 per jaar. Daarboven
wordt over het meerdere een aflopend tarief gehanteerd. De drie grootbanken en Alex (als er niet voor een beleggingsprofiel wordt gekozen) rekenen nog steeds dividendkosten en bewaarloon, maar voor onze portefeuilles is ING wel duidelijk de goedkoopste. Kijkend naar de dividendkosten ontlopen ING en ABN Amro elkaar niet veel. Het verschil zit vooral in het hogere bewaarloon dat ABN Amro in rekening brengt. In tegenstelling tot ING, rekent ABN Amro naast een percentage over het vermogen ook nog €1,60 per fondssoort voor Nederlandse effecten en €3,10 voor buitenlandse. Dat Rabobank duurder is dan de andere twee grootbanken komt naast
SWITCHEN VAN BROKER NIET ALTIJD DE GOEDKOOPSTE KEUZE
Aan overstappen hangt een prijskaartje
O
verstappen kan een optie zijn, maar enige kanttekeningen zijn op zijn plaats. Ten eerste zijn kosten slechts één aspect. Service, gebruiksgemak en handelsmogelijkheden moeten ook worden meegewogen. Ten tweede kunnen brokers kosten rekenen voor het overboeken van effecten naar een andere broker en is het dus maar de vraag of dit loont. Bij vijf brokers uit ons onderzoek is het overboeken niet kosteloos. SNS is het goedkoopst met €5,00 per fondsregel binnenland en €25 per fondsregel buitenland, inclusief BTW. Rabobank rekent respectievelijk €22,50 en €55, ING €25 en €37,50 en ABN Amro €27,23 voor zowel binnen- als buitenlandse effecten. Ook DeGiro rekent één tarief, te weten €55. SNS (maximum €15 per fondsregel) en ING vergoeden de kosten die de andere bank rekent, terwijl Rabobank dezelfde bedragen rekent voor het ontvangen van effecten. Als we onze portefeuille van €50.000 van ING naar Rabobank verplaatsen, zijn we dus €1.547,50 kwijt aan kosten, oftewel 3,1%. Een tweede rekening openen bij de nieuwe broker of met de broker over de kosten van gedachten wisselen, kan dus de moeite waard zijn.
29 november 2013 | BELEGGERS BELANGEN
BEL048p024 SPECIALBROKER 27
27-11-2013 18:20:22
28 SPECIAL BROKERONDERZOEK hogere dividendkosten ook doordat het regeltarief van het bewaarloon nog hoger is, met name voor effecten uit niet-eurolanden. Voor effecten genoteerd aan Euronext geldt een regeltarief van €1,75, voor overige eurolanden is dat €4,50 en daarbuiten zelfs €11. Rabobank is duidelijk het duurst, zowel qua dividendkosten als wat betreft bewaarloon. Het bewaarloon bij Rabobank beloopt 0,8% van de waarde van de modelportefeuille. ABN Amro is een goede tweede met 0,5%. Voor onze internationale aandelenportefeuille zijn we eveneens het duurst uit bij Rabobank, op de voet gevolgd door ABN Amro. Voor onze portefeuilles zijn de dividendkosten en het bewaarloon bij Rabobank duidelijk het hoogst, waarbij ABN Amro een goede tweede is. Naarmate portefeuilles groter zijn, wordt het bewaarloon procentueel wel minder.
VIJF JAAR BROKERONDERZOEK Toen we vijf jaar geleden met ons brokeronderzoek van start gingen, besloeg het negen brokers, waarvan er acht nog steeds deel uitmaken van ons onderzoek. We berekenden destijds alleen de kosten voor onze internationale aandelenportefeuille. Lynx won, op een neuslengte gevolgd door Today's. Nu, vijf jaar later, zijn de kosten voor deze portefeuille bij dit tweetal nog precies even hoog als toen. Het enige verschil is dat TradersOnly zich bij dit tweetal heeft gevoegd. ING is de afgelopen vijf jaar 6,8% duurder geworden en ABN Amro 2,7%. Van de grootbanken is alleen Rabobank goedkoper geworden (5,7%), wat met name zit in de transactiekosten voor Nederlandse en Europese aandelen. Saxo Bank is voor de belegger in Nederlandse aandelen ook aanmerkelijk duurder, doordat deze bank een minimumtarief van €12 voor een order in een niet-AEX-fonds rekent. Twee brokers zijn aanmerkelijk goedkoper geworden: bij BinckBank betaalt de belegger nu 28,3% minder dan vijf jaar geleden, vooral door de vorig jaar afgeschafte dividendkosten en bewaarloon. Alex spant de kroon met een kostenverlaging van 34,8% door de nieuwe beleggersprofielen. Bij het algemene profiel is de belegger maar 5,5% goedkoper uit dan vijf jaar geleden. In de afgelopen vijf jaar zijn er ook veel nieuwe partijen bij gekomen. In 2011 zijn TradersOnly en Saxo Bank tot de markt toegetreden. Op kostengebied bleven de IB-brokers het goedkoopst, maar met Saxo Bank kwam er wel een partij bij met een andere kostenstructuur. Tot slot betrad
Deze zijn bij Keytrade met €15 het laagst. Vorig jaar waren het de IB-brokers die bij een ordergrootte tot €8340 de laagste transactiekosten in rekening brachten. Bij een ordergrootte van minimaal €8340 en maximaal €10.000 was Keytrade het goedkoopst. Bij een ordergrootte tussen €10.000 en €16.660 waren het weer de IBbrokers en voor orders boven de €16.660 was het opnieuw Keytrade. Met de komst van DeGiro is het kostenlandschap danig op zijn kop gezet. Dit jaar is DeGiro duidelijk de winnaar. Alleen bij een ordergrootte boven de €65.000 is Keytrade de goedkoopste broker.
GROTE ACTIEVE BELEGGERS
De afgelopen vijf jaar hebben vooral BinckBank en Alex de kosten flink verlaagd
ook MijnBroker in dat jaar de markt. Op optiegebied was dat al snel de goedkoopste partij, maar zoals gezegd moest deze broker begin dit jaar zijn deuren sluiten. Vorig jaar was Keytrade Bank de nieuwkomer, en deze broker kwam als eerste met een 'flat-feestructuur'. Hoewel bij het doorrekenen van onze portefeuilles Keytrade niet als goedkoopste uit de bus kwam, was dat voor bepaalde ordergroottes bij transacties in Nederlandse aandelen wel het geval. Dit jaar hebben we ook weer een nieuwe speler op de markt: DeGiro. Deze is meteen op afstand de goedkoopste partij.
NEDERLANDSE AANDELEN We hebben gekeken naar oplopende ordergroottes bij de aankoop van Nederlandse aandelen. De ordergrootte is bepalend voor de vraag bij welke broker je het goedkoopst kunt handelen. De hoogte van het minumumtarief is bij kleine orders vaak doorslaggevend. Daarna komt het procentuele tarief. ING en Alex waren vorig jaar de enige brokers die geen minimumtarief hanteerden. Daar is dit jaar DeGiro bijgekomen. Op Saxo Bank en Rabobank na hanteren brokers ook maximumkosten per order.
Bij een aantal brokers kunnen de gemiddelde kosten voor beleggers flink worden verlaagd via kortingen en retourprovisies indien zij zeer actief handelen en/of over een aanzienlijk belegd vermogen beschikken. Zo geeft ABN Amro een korting die kan oplopen tot 60% (staffelkorting) als de klant veel handelt. Binck en SNS hanteren een soortgelijk systeem. Bij Rabobank kan de belegger kiezen uit een basis-, selecten actief-abonnement. De actieve variant geeft de hoogste korting, waarvoor €10 per kwartaal moet worden betaald (bij select is dit €5). Keytrade telt per maand het aantal aandelentransacties en geeft op basis daarvan een korting van 5, 10 of 15%. Bij opties wordt naar het aantal contracten gekeken en op basis daarvan een korting van 10 of 20% gegeven. Er vindt dus steeds een uitruil plaats tussen hogere vaste kosten en lagere variabele kosten. Voor dividendkosten en bewaarloon geldt doorgaans dat hoe hoger het vermogen is, hoe hoger ook de korting. Kosten kunnen, zeker bij kleinere portefeuilles, het rendement flink verlagen. Bij onze internationale aandelenportefeuille variëren de kosten van 0,14% (DeGiro) tot 1,05% (Rabobank) van het belegd vermogen. Voor onze kleinere modelportefeuille is het minimum 0,27% (DeGiro) en het maximum 2,09% (Rabo). Hoewel het kostenaspect een prominente plaats inneemt binnen ons onderzoek, zijn er meer zaken waar de belegger op moet letten bij het kiezen van een broker. Hierna: de handelsmogelijkheden. <
GEEF UW REACTIE OP BELEGGERSBELANGEN.NL
BELEGGERS BELANGEN | 29 november 2013
BEL048p024 SPECIALBROKER 28
27-11-2013 18:20:22
SPECIAL BROKERONDERZOEK 29 BROKERS HEBBEN HUN KLANTEN STEEDS MEER TE BIEDEN
KWALITEIT IN VERSCHEIDENHEID De Nederlandse belegger wordt redelijk goed door brokers bediend, dankzij de stevige concurrentie tussen de verschillende partijen. Toch heeft elke broker zijn specifieke mogelijkheden en beperkingen. tekst: Hildo Laman
V
oor particuliere beleggers zijn kosten een belangrijk aspect, maar het is verstandig om ook andere zaken te laten meewegen bij de keuze van de juiste broker. In dit deel van het onderzoek hebben we gekeken naar drie verschillende aspecten: de handelsmogelijkheden, de service en het gebruiksgemak die de brokers bieden. Het beoordelen en rangschikken van brokers op dit soort onderwerpen is niet eenvoudig; gebruiksgemak is bijvoor-
beeld iets subjectiefs. We hebben getracht een aantal objectieve maatstaven op te stellen, en de brokers aan de hand daarvan te beoordelen. Uiteraard kunnen individuele beleggers heel andere eisen en wensen hebben dan wij in dit onderzoek hebben laten meewegen.
HANDELSMOGELIJKHEDEN Wat betreft handelsmogelijkheden hebben we gekeken welke beurzen in welke landen
beschikbaar worden gesteld en welke beleggingsproducten worden aangeboden. Bij de onderstaande tabel met landen zijn we uitgegaan van aandelen. Bij een kleiner aantal landen hebben we ook gekeken naar obligaties (zie de tabel op pagina 30). In onderstaande tabel is goed te zien dat de aandelen van de bekende westerse beurzen in landen als Duitsland, de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland bij elke broker beschikbaar zijn. Vanzelfsprekend geldt dat voor Nederland ook. Andere grotere Europese landen zijn over het algemeen ook goed vertegenwoordigd, met uitzondering van Oost-Europa. Buiten Europa en Noord-Amerika is het aanbod een stuk minder ruim: beleggers met interesse in de beurzen van Azië en Australië kunnen terecht bij DeGiro, de IB-brokers (Lynx, Today’s en TradersOnly) en Saxo. Wat betreft obligaties blijkt dat bij de meeste brokers het internationale aanbod niet al te groot is. Bij Saxo zijn veel landen beschikbaar, maar daar geldt een minimumbedrag van €50.000 en dat zal voor veel particuliere beleggers een brug te ver zijn. Wat betreft de verschillende beleggingsproducten die worden aangeboden (zie
AANDELEN ABN Amro Nederland België Denemarken Duitsland Finland Frankrijk Ierland Italië Noorwegen Oostenrijk Portugal Spanje Verenigd Koninkrijk Zweden Zwitserland Polen Tsjechië Verenigde Staten Canada Hongkong Japan Singapore Australië Zuid-Afrika Mexico ★ = wel
★ = niet
Alex
Binck
DeGiro
ING
Keytrade
Lynx
SNS
Today's
TradersOnly
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★ = met beperkingen
Rabobank Saxo
peildatum handelsmogelijkheden: 1 november
29 november 2013 | BELEGGERS BELANGEN
BEL048p024 SPECIALBROKER 29
27-11-2013 18:20:23
30 SPECIAL BROKERONDERZOEK Beleggers die in veel verschillende landen beleggen, zullen vaak merken dat producten niet beschikbaar zijn
de tabel op pagina 31) scoort Keytrade het hoogst, gevolgd door de IB-brokers. Het aanbod is over het algemeen goed: de gemiddelde belegger kan voor de meeste transacties gewoon bij zijn eigen broker terecht. Maar beleggers die in veel verschillende producten en landen beleggen, zullen toch regelmatig merken dat bepaalde producten niet beschikbaar zijn. In de totaalscore voor de beleggingsmogelijkheden scoort DeGiro het hoogst, daarna komt Keytrade, op de voet gevolgd door de drie IB-Brokers.
AFWIKKELINGSKOSTEN OPTIES
Let op expiratie
O
nog geen transacties worden gedaan. ING heeft geen gespecialiseerde app, maar er kan wel via mobiel internet belegd worden. Verder hebben we gekeken naar een veel voorkomende situatie: een belegger wil een niet-Nederlands aandeel kopen, maar weet niet precies waar dat te vinden is. We hebben dit zoekproces per broker bekeken, en beoordeeld hoe vlot dit verliep en of de juiste resultaten gepresenteerd werden. Keytrade scoorde hierop goed, net als ABN Amro en de drie IB-brokers. Verder hebben we gekeken in hoeverre gebruikers de software of internetpagina kunnen aanpassen aan de eigen wensen en eisen. Bij de totaalscore voor gebruiksgemak scoorden de IB-brokers het hoogst, gevolgd door BinckBank.
GEBRUIKSGEMAK Bij gebruiksgemak hebben we gekeken naar de toegangsmogelijkheden: op welke manier(en) kan de belegger bij de rekening komen om de portefeuille te bekijken en orders in te voeren? Daarbij hebben we ook de telefoon als mogelijkheid meegenomen, maar we raden het telefonisch doorgeven van orders niet aan omdat er bij de meeste brokers extra provisie voor betaald moet worden. De transactiekosten kunnen daardoor flink oplopen. Elke broker is via internet bereikbaar, en daarbij bieden sommige brokers ook nog software aan die op de eigen computer geïnstalleerd kan worden. Deze software heeft vaak meer mogelijkheden dan de generieke beleggingssoftware, en dat kan handig zijn voor gebruikers. Beleggen via de smartphone of tablet is ook steeds vaker mogelijk. De gespecialiseerde brokers hadden meestal al apps, bij de Rabobank kan mobiel beleggen inmiddels ook, en bij ABN Amro kan via een app de portefeuille gevolgd worden, maar kunnen
SERVICE Voor het onderdeel service hebben we gekeken naar de extra diensten die brokers hun klanten (kosteloos) aanbieden, en naar de verschillende ordermogelijkheden die de klant ter beschikking staan. De meeste brokers geven fundamentele informatie
pties lopen op een bepaald moment af. Er wordt dan een koers van de onderliggende waarde bepaald waarmee de opties gewaardeerd kunnen worden. Brokers hebben bepaalde regels rond expiratie, en rekenen meestal kosten voor de afwikkeling. Voor opties die waardeloos aflopen is er meestal niets aan de hand; die verdwijnen gewoon uit de boeken. Opties met waarde kunnen meestal het beste (goedkoopste) kort voor expiratie gesloten worden, ook als de belegger bijvoorbeeld een call zou willen uitoefenen. Vergelijk de kosten voor het verkopen van de call en het zelf kopen van de aandelen tegen de marktprijs, met de kosten die de broker rekent voor uitoefening van de optie. Zelf doen kan goedkoper zijn.
over verschillende bedrijven, en de meeste bieden kant-en-klare technische analyses (TA) of ondersteunen beleggers bij doe-hetzelf-TA's. Ook is het in de meeste gevallen mogelijk een gefingeerde schaduwportefeuille aan te maken en te volgen. Dit is vooral handig voor beginnende beleggers die 'droog' willen beleggen om ervaring op te doen, en voor ervaren beleggers die risicoloos willen experimenteren met nieuwe strategieën.
OBLIGATIES Nederland België Duitsland Frankrijk Zwitserland Verenigde Staten
ABN Amro
Alex
Binck
DeGiro
ING
Keytrade
Lynx
SNS
Today's
TradersOnly
★
★
★
★
★
★
★
Rabobank Saxo ★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
EXTRA SERVICE ABN Amro
Alex
Binck
DeGiro
ING
Keytrade
Lynx
Fund. analyse/info Technische analyse Optieanalyse Chatfunctie Schaduwportefeuille
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★ = wel
★ = met beperkingen
★ = niet
Rabobank Saxo
SNS
Today's TradersOnly
peildatum handelsmogelijkheden: 1 november
BELEGGERS BELANGEN | 29 november 2013
BEL048p024 SPECIALBROKER 30
27-11-2013 18:20:23
SPECIAL BROKERONDERZOEK 31 PRODUCTEN ABN Amro ★ Aandelen Obligaties ★ Beleggingsfondsen ★ ETF's, trackers e.d. ★ Opties ★ Futures ★ Turbo's, sprinters e.d. ★ Forex ★ CFD's ★ Warrants ★ Gestruct. producten ★
Alex
Binck
DeGiro
ING
Keytrade
Lynx
SNS
Today's
TradersOnly
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
Verder hebben we gekeken naar de verschillende ordertypen die brokers aanbieden. Gebruikmaken van verschillende soorten orders kan heel handig zijn, en het kan beleggers werk uit handen nemen. Dit geldt bijvoorbeeld voor doorlopende orders en stoplossorders, die ervoor zorgen dat beleggers de koersen niet constant in de gaten hoeven te houden. De gespecialiseerde brokers Alex en Binck (onderdeel van hetzelfde bedrijf) scoren hoog op het onderdeel service. DeGiro scoort het laagst, maar dat is niet zo verbazingwekkend want deze broker wil vooral scoren met lage kosten en niet met allerlei extra’s.
Rabobank Saxo
groene sterretjes in de tabellen, en brokers bieden hun klanten dus steeds meer. De concurrentie tussen de maar liefst twaalf verschillende brokers zorgt ervoor dat elke partij goed moet letten op het aanbod en de kosten. Vooral qua handelsmogelijkheden en service lagen de scores over het algemeen dicht bij elkaar. Het is echter (helaas) nog steeds zo dat het voor veel beleggers interessant is om verschillende brokerrekeningen te hebben. Beleggers die gebruik maken van veel verschillende producten en op veel beurzen handelen, hebben vaak voor een optimaal resultaat verschillende brokers nodig. Daarbij wordt telkens een afweging gemaakt tussen kosten, producten en dienstverlening. Voor beginnende beleggers ligt dat anders, zeker als de portefeuille niet al te groot is. Zij zullen niet direct in
CONCLUSIE De verschillen tussen de brokers worden geleidelijk kleiner. Er verschijnen steeds meer
veel verschillende producten beleggen, dus voor hen is één rekening waarschijnlijk afdoende. Dat is ook veel overzichtelijker. Wat betreft de handelsomgeving − de software − zijn er behoorlijke verschillen. De brokers die gebruikmaken van het IB-platform bieden vele mogelijkheden, maar die kunnen wel erg verwarrend zijn voor beginnende gebruikers. De tijd nemen voor een goede instructie kan geen kwaad. Dit geldt in wat mindere mate ook voor het platform van ABN Amro. De programma's van de andere brokers − met name de gespecialiseerde − zijn vaak intuïtief sneller te doorgronden. We adviseren beleggers om zich bij de keuze van een broker af te vragen wat ze wel en niet nodig hebben, en wat ze prettig vinden werken. Soms zijn demoversies beschikbaar. Een handig hulpmiddel. <
ORDERS ABN Amro
Alex
Binck
DeGiro
ING
Keytrade
Lynx
SNS
Today's
TradersOnly
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
Alex
Binck
DeGiro
ING
Keytrade
Lynx
SNS
Today's
TradersOnly
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
★
Bestens Limiet Stoploss Stoplimiet Bracket Trailing Dag GTD GTC/doorlopend IOC (AON) Overig
Rabobank Saxo
TOEGANG ABN Amro ★ Webbased/internet Lokale software ★ Smartphone/Tablet app. ★ Telefoon ★
Rabobank Saxo
29 november 2013 | BELEGGERS BELANGEN
BEL048p024 SPECIALBROKER 31
27-11-2013 18:20:23