Voor en achter het voetlicht
Voor en achter het voetlicht Musici en de arbeidsverhoudingen in het kunst- en amusementsbedrijf in Nederland, 1918-1940
On and Offstage Musicians and Labour Relations in the World of Music and Entertainment in the Netherlands between 1918 and 1940 (with a summary in English)
Proefschrift ter verkrijging van de graad van doctor aan de Universiteit Utrecht op gezag van de Rector Magnificus, Prof. Dr. H.O. Voorma ingevolge het besluit van het College voor Promoties in het openbaar te verdedigen op donderdag 18 juni 1998 des middags te 14.00 uur. door Philomeen Barbara Lelieveldt geboren op 10 maart 1964 te Nijmegen
promotor: Prof. Dr. P.M. Op de Coul
Dit onderzoek werd gesteund door de Stichting voor Historische Wetenschappen (SHW), die wordt gesubsidieerd door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Philomeen Lelieveldt, 1998 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, elektronische media of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande toestemming van de auteur: Philomeen Lelieveldt, Nieuwe Herengracht 221, 1011 SN Amsterdam. Foto voorzijde omslag: The Royal Dancing Band{ XE "Royal Dancing Band" } in 1924. V.l.n.r. Jan Straatmans, Jacques Fresco, orkestleider J.C. ‘John’ van Brück{ XE "Brück" }, Heinrich Bernhard ‘Papa’ van Brück en Jan van Strijbos. Foto: Elite, Den Haag. Collectie Nederlands Jazz Archief. Foto achterzijde omslag: The Royal Dancing Band{ XE "Royal Dancing Band" } in ca. 1927. V.l.n.r. H.B. van Brück{ XE "Brück" }, Jan Straatmans, Harry Hack, Jan van Strijbos, Jacques Fresco en John van Brück. Fotograaf onbekend. Collectie Nederlands Jazz Archief. CIP-gegevens Koninklijke Bibliotheek Den Haag Lelieveldt, Philomeen Voor en achter het voetlicht. Musici en de arbeidsverhoudingen in het kunst- en amusementsbedrijf, 1918-1940. Proefschrift Universiteit Utrecht, 1998. - Met lit. opg., reg. ISBN 90-393-1966-9
Trefw: musici; Nederland; geschiedenis; 1918-1940; Interbellum; arbeidsverhoudingen; vakbonden.
De muziekcultuur is niet alleen een schoon park van zeldzame en prachtig-gekweekte bloemen. Deze bovenlaag bestaat slechts bij de gratie van een donker en onaanzienlijk humus, dat niettemin alle kiemkracht, alle voedingssappen in zich bevat, waardoor bij tijd en wijle die schoone bloemen kunnen opbloeien. Daarom ontveins ik mij niet dat een goed kruidkundige ook deze humus moet onderzoeken, zelfs op gevaar af de fijne vingers waarmede hij bloemen plukt te bevuilen. Daarom ook kan niemand de ware stand en beteekenis van onze muziekcultuur doordringen, zonder ook de onderlaag, de allergewoonste gebruiksmuziek, het meest populaire muziekgebruik zijn belangstelling te gunnen. Er is veel muziekwetenschappelijk werk geleverd, en toch is er zoo weinig ooit over de muziekcultuur, over het muziekleven als eigen organisme gezegd, omdat men alle onderzoek heeft gebaseerd op een kunstmatige beperking. Lou Lichtveld, De Groene Amsterdammer, 9 november 1929
Voorwoord Nadat ik mijn doctoraalscriptie over de ontwikkeling van het muziekbeleid in de eerste twee decennia van de twintigste eeuw had afgemaakt, leek het mij interessant een vervolgonderzoek te doen naar het muziekbeleid van de rijksoverheid in de periode tot 1940. In de archieven van het ministerie van Onderwijs en Wetenschappen was nog veel materiaal verborgen over de oprichting van muziekscholen, de financiële ondersteuning van componisten, muziekstudenten en musici en dergelijke, zo was mij gebleken tijdens het onderzoek voor mijn doctoraalscriptie. Ik schreef een subsidieaanvraag voor de Stichting voor Historisch Onderzoek, die in 1992 werd gehonoreerd. Vol enthousiasme trok ik aan het begin van mijn onderzoek naar het archief om de nieuwe inventaris te bestuderen. Wie schetste mijn verbazing toen bleek dat het onderzoeksmateriaal waarop ik mijn voorstel had gebaseerd, door een fout tijdens de archiefselectie, inmiddels grotendeels was vernietigd. Ik werd dus gedwongen een nieuwe weg in te slaan, die achteraf een gouden greep bleek. Een drijvende kracht achter het muziekbeleid van de overheid waren namelijk de musici en hun belangenorganisaties. Het bleek bovendien dat die geschiedenis nog nauwelijks bestudeerd was. In deze nieuwe richting heb ik mijn onderzoek vervolgens voortgezet en het resultaat daarvan is te vinden in dit boek. Zonder de hulp en steun van anderen was dit proefschrift niet tot stand gekomen. Allereerst wil ik mijn promotor Paul Op de Coul danken voor de ondersteuning van mijn verlangen te promoveren en zijn vertrouwen in het onderzoek. Jan Bank wil ik bedanken voor zijn betrokkenheid, adviezen en zijn enthousiasme voor muziek-historisch onderzoek. Van de medewerkers van archieven en bibliotheken wil ik in het bijzonder Johan Giskes van het Amsterdams Gemeentearchief bedanken, die niet alleen moeilijk vindbaar archiefmateriaal boven water toverde, maar ook verschillende hoofdstukken van zijn deskundig commentaar heeft voorzien. Daarnaast dank ik de heer Sauter van de Centrale Achiefbewaarplaats van het ministerie van OC&W, de heer Plantenga van het Algemeen Rijksarchief, Frits Zwart van het Haags Gemeentemuseum, de medewerkers van de NTB en de KNTV waar ik enkele dagen te gast was voor het raadplegen van archieven en tijdschriften, de medewerkers van het archief van het Omroepmuseum en de medewerkers van het Amsterdams gemeentearchief die eindeloos dozen en mappen hebben aangesleept. De medewerkers van het Nederlands Jazz Archief, in het bijzonder Herman Openneer, dank ik voor hun adviezen en voor de goede werksfeer op het archief. Daarnaast ben ik zeer veel dank verschuldigd aan Theodoor van Houten die mij in contact bracht met enkele oudmusici en me de weg wees in het archief van Hugo de Groot{ XE "de Groot" }. Gijs Beths sr., Rita Dalvano{ XE "Rita Dalvano" }, Ro van Hessen{ XE "Hessen" }, Dave Swaab{ XE "Swaab" } en Henri Mildenberg dank ik voor het vertrouwen waarmee zij mij deelgenoot hebben gemaakt van het wel en wee in hun leven en loopbaan. Peter Knudsen leende mij zijn DAT-apparatuur waarmee deze gesprekken werden vastgelegd. Marij Leenders, Lutgard Mutsaers, Joost Langeveld, Karel Dibbets, Lex Heerma van Voss en Simon Lelieveldt dank ik voor het meelezen en becommentariëren van de concepthoofdstukken. Met mijn collega’s Marjolein Streevelaar, Nanske Wilholt en Emile Wennekes had ik inspirerende discussies over onze proefschriften en de ups en downs in ons cultuurhistorisch onderzoek. Pauline Micheels wil ik bedanken voor het lenen van onderzoeksmateriaal en haar wijze lessen over het afronden van proefschriften. Bijzondere dank gaat verder uit naar Florian Diepenbrock, met wie ik eindeloze gesprekken voerde
over de ontwikkelingen in de vakbonden van musici en de personen die daarin figureerden. Hem reik ik bij deze het estafettestokje over. Tenslotte wil ik de onontbeerlijke achterban in het zonnetje zetten, die als vanzelfsprekend mijn klankbord vormde in al die jaren. Herman Lelieveldt, mijn lotgenoot in de wetenschap, dank ik voor zijn engagement voor de wetenschap en de heerlijke discussies waarmee we stoom konden afblazen over de merkwaardige aspecten van het wetenschapsbedrijf in alfa- en gammafaculteiten. De vele vrienden, die ik niet allemaal met name kan noemen, dank ik voor hun belangstelling waarmee ze zes jaar lang het wel en wee van mijn onderzoek gevolgd hebben. De ouders en schoonouders waren een onontbeerlijke steun, niet alleen vanwege het grenzenloze vertrouwen in het welslagen van het project, maar ook met hun praktische hulp door verschillende weekends als tweede huis voor Philine te fungeren. Helen Metzelaar dank ik voor onze stimulerende samenwerking op het gebied van de vrouw in de muziek, en de Engelse vertalingen van abstracts voor symposia en dit boek. Verder wil ik Henriette Straub bedanken, met wie ik vele idealen deel. Haar inspanningen als eind-redacteur van dit proefschrift vormden een doorslaggevende rol bij de mogelijkheid dit boek nog voor de zomer af te ronden. Tenslotte bedank ik Albert, met wie ik de beste promotor in huis had die ik me wensen kon. Philomeen Lelieveldt Amsterdam, 28 mei 1998
Bijlagen
I Contract Instrumentaalschool USO{ XE "USO" }
271
Lijst van gebruikte afkortingen (a) AHN ANTV ARA-2 ARA-ZH ASO{ XE "ASO" } AOV{ XE "AOV" } ARWA ATV AVRO AWH BiZa-KW CBS FNTV FOV{ XE "FOV" } GAA GAH GAR GOV{ XE "GOV" } HBS HDO HEK Horecaf HOV{ XE "HOV" } HSO{ XE "HSO" } HTK KNTV MSO MtbBT KRO NAO NAV NBB NCAV NJA NMPV NOT NTB
avondeditie Departement van Arbeid, Handel en Nijverheid Algemeene Nederlandsche Toonkunstenaars Vereniging Algemeen Rijksarchief Tweede Afdeling (Den Haag) Algemeen Rijksarchief Zuid-Holland Amsterdamsch Symphonie Orkest{ XE "Amsterdamsch Symphonie Orkest" } Arnhemsche Orkest Vereeniging{ XE "Arnhemsche Orkest Vereeniging" } Archief van de Rijksdienst voor Werkloosheidsverzekering en Arbeidsbemiddeling, afdeling Arbeidsbemiddeling Amsterdamsche Toonkunstenaars Vereeniging Algemene Vereeniging Radio Omroep Archief Willem Hutschenruyter{ XE "Willem Hutschenruyter" } Archief Ministerie van Binnenlandse Zaken, afdeling Kunsten en Wetenschappen 1875-1918 (ARA-2) Centraal Bureau voor Statistiek Federatie van Nederlandsche Toonkunstenaars Vereenigingen Friesche Orkest Vereeniging Gemeentearchief Amsterdam Gemeentearchief Den Haag Gemeentearchief Rotterdam Groningsche Orkest Vereeniging Hogere Burgerschool Hilversumse Draadloze Omroep Handelingen Eerste Kamer Nederlands Verbond van Werkgevers in Hotel-, Restaurant-, Caféen Aanverwante Bedrijven Haarlemsche Orkest Vereeniging{ XE "Haarlemsche Orkest Vereeniging" } Haagsch Symphonie Orkest{ XE "Haagsch Symphonie Orkest" } Handelingen Tweede Kamer Koninklijke Nederlandse Toonkunstenaars Vereniging (tot 1925 NTV) Maastrichts Stedelijk Orkest Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst Katholieke Radio Omroep Nederlandsche Artisten Organisatie Nederlandsche Artisten Vereeniging Nederlandsche Bioscoopbond Nederlandsche Centrale Artisten Vereeniging Nederlands Jazz Archief Nederlandsch Muziekpaedagogisch Verbond Nederlandse Organisatie van Toonkunstenaars Nederlandse Toonkunstenaars Bond
Hoofdstuk 13 Bijlagen
NTV NVV (o) OKW 1918-1940 OKW 1940-1965 OKW RPhG RPhO RTV SOL{ XE "SOL" } ULO USO{ XE "USO" } UTV VARA VEDION
273 ederlandsche Toonkunstenaars Vereeniging (vanaf 1925 KNTV) Nederlands Verbond van Vakverenigingen ochtendeditie Archief Ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen (1918-1940) Archief Ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen (1940-1965) Departement van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen Rotterdamsch Philharmonisch Genootschap{ XE "Rotterdamsch Philharmonisch Genootschap" } Rotterdamsch Philharmonisch Orkest{ XE "Rotterdamsch Philharmonisch Orkest" } Rotterdamsche Toonkunstenaars Vereeniging Stedelijk Orkest Leeuwarden{ XE "Stedelijk Orkest Leeuwarden" } Uitgebreid Lager Onderwijs Utrechtsch Stedelijk Orkest{ XE "Utrechtsch Stedelijk Orkest" } Utrechtsche Toonkunstenaarsvereeniging Vereeniging Arbeiders Radio Amateurs Vereeniging der Directeuren van inrichtingen voor Ontspanningskunst in Nederland
274
Register Opgenomen zijn persoonsnamen en namen van orkesten en ensembles Aalberse, P.J.M: 180, 185, 195 Parkorkest: 130, 150 Amsterdamsch Symphonie Orkest: 124, 125, 127, 129, 267 Andriessen, Willem: 39 Anrooy, Peter van: 131, 140, 151, 230 Armstrong, Louis: 84 Arnhemsche Orkest Vereeniging: 21, 240, 267 Back, Oscar: 40 Bakker-Nort, E: 189, 204 Beeck, Klaas van: 80, 243, 251 Beek, Jean Albert: 64, 256 Bennet, Tommy: 77 Beresteyn, Eltjo Allegondus van: 135, 160, 169, 177, 218, 219, 233, 249 Beths, Gijs: 40, 41, 60 Beynum, Everhard van: 43, 210 Bing, Maurits: 31, 56, 65 Blitz, Carl: 36-38 Bloem, J.G.: 171, 203, 217 Blue Jazz Ladies: 85 Bouwmeester, Louis: 160 Brandts Buys, M.A.: 62, 66, 235 Bresser, Marie: 147, 154, 251 Brück, John C. van: 4, 80, 84, 85, 243 Bruijn, Tinus: 49, 90, 92, 97, 104 Calkoen, Eugène: 32, 40, 190 Christiani, Eddy: 31, 45, 90, 91, 97, 235, 251, 254 Concertgebouworkest: 21, 22, 25, 41, 94, 125, 127, 128, 131-139, 148, 152, 154, 208 Co-opera-tie: 65, 128, 143, 192 Coret Alexander (ps. van Joh. A. van Os): 41, 46, 94, 95, 235 Courant, Siegfried: 80 Cuypers, Hubert: 39 Dajos Bela: 209 Dalvano, Rita (ps. van Duifje Walvis): 7, 23, 26, 35, 36, 38, 46, 51, 59-61, 65, 66, 87, 88, 96, 105, 118, 119, 172, 193, 246 Davids, Louis: 111 Detiger, W.F.: 64 Dijk, Antoinette van: 60 Dopper, Cornelis: 37 Dorell, Alice: 54
Dresden, Sem: 34, 37-39, 41, 43, 44, 51-53, 236, 251 Drilsma, Arnold: 43, 66, 190 Drukker, Bernard: 21, 37, 39, 46, 51, 55, 56, 65, 104, 105, 107, 110, 116, 118-120, 236, 238, 251 Drukker, Willem: 111 Dumont (ps. van G.A. van den Berg): 58, 59, 81 Duparc, M.I.: 36 Egeman, W.F.: 160 Enthoven, Henri: 60 Ephraïm, Reyer: 168 Eyl, Ido: 21, 45, 75, 91, 95, 97, 111, 112, 116, 117, 119, 120, 236, 238, 250, 251 Fennia, damesorkest: 71, 94 Feltzer, Willem: 32, 124 Flesch, Carl: 38 Flipse, Eduard: 124, 127, 144, 240 Folmer: 181, 207, 208, 210 Fox, Roy: 85 Franco Mendes, Hans: 190 Frank, Max: 130 Fransche Opera: 160 Friesche Orkestvereeniging: 21, 131, 147, 153, 250, 259, 261, 267, 268 Fritz Hirsch Operette: 85 Fuente, Leo de la: 80, 243 Gauty, Lys: 111 Gelder, Max van: 56, 60-62, 64, 66, 77, 78, 87, 95, 181, 182, 185, 195, 196, 208, 210, 212, 256 Gelders Orkest: 25, 147, 240 Gerke, Willem: 159, 160, 164, 165 Gilbert, Yvette: 60 Grapelli, Stephan: 84 Green, Lili: 54 Groningsche Orkestvereeniging: 133, 137, 139, 147, 151, 153, 192, 258, 261, 267 Groot, Hugo de: 7, 21, 22, 30, 52, 53, 74, 92, 94, 95, 97, 99, 101, 103, 108, 112, 116, 118, 140, 217, 237 Groot, J.G. de: 156 Guldemond, Jeanne: 71, 85 Guldemonds Attractiekapel: 71 Haagsch Harmonieorkest: 50
275
Haagsch Symphonie Orkest: 125, 127-129, 267 Haarlemsche Orkest Vereeniging: 60, 246, 267 Haersma Buma, B. van: 160 Hall, Henri ter: 118, 169, 180, 194, 195 Hamburger, David: 188 Harinxma Thoe Sloten, J.S. baron van: 145 Harmsen, E: 168, 181, 195, 213 Hesse, Guillaume: 190, 197 Hessen, Ro van: 7, 23, 26, 46, 54, 65 Heuckeroth, J. Martin S.: 128, 130, 150 Heuckeroth, Richard: 103, 112, 119, 143 Heukelom, G. van: 147 Hollands Damesorkest: 71 Hoomers, François: 80, 95 Hoomers’ Jazzband: 80 Horst, Anthon van der: 39, 256 Höweler, Caspar: 29, 45, 46, 238 Hutschenruyter, Willem: 21, 142, 151, 153, 165, 169, 238 Hutschenruyter, Wouter: 27, 28, 34, 36, 40, 45, 46, 239 Hylton, Jack: 85, 209 James Meijer’s Jazzband: 79 Jazzband Harree: 81 Jong, A.M. de (zie Frank van Waes): 49, 76, 92, 95 Jong, Johan: 103, 252 Jordaan, Leo.J.: 76, 96, 118, 239 Juda, Jo: 21, 30, 35, 37-42, 45-47, 50, 65, 139, 152, 239, 252 Kalmthout, Willem van: 32 Keizer, Jules: 161, 163 Kersten, J.: 208 Kes, Willem: 131, 237 Köhler, Cor: 85 Koning, Johan: 60, 64, 256 Koopman, Gerhardus Hendricus: 24, 159, 160-163, 170 Koos, Geza Koloman de: 60, 64, 66, 256 Korlaar, Willem van: 61, 66, 162, 256 Krauss, Ernst: 64, 256 Kuiler, Kor: 139 Laanen, Theo: 50, 52, 65, 116-118, 120, 240 Lanfredi, Marcello: 45, 70, 72, 74, 77, 94 Leeuwen, Simon van: 121, 125, 128, 129, 243 Lensky, Boris (ps. van J. Chits): 31, 71, 94, 103, 118 Lier, Cor van: 96, 254 Lier, Th. van: 184, 194, 196, 241 Maastrichtsch Stedelijk Orkest: 134, 137, 139 Mar, Fien de la: 111
Mayfair Jazzband: 79, 95 Mazzeltof (ps. van F. Wagner): 74, 123 Meihuizen: 160 Meijer, James: 79, 80, 95 Mengelberg, Willem: 131, 135, 140, 145, 151, 230, 245, 252, 253 Micaeli, Antonio di: 70, 94 Mikkenie, Frans: 56, 64, 66, 67, 252, 256 Milligen, Simon van: 43 Minne, F. van der: 180 Moskowsky, Alexander: 39 Mossel, Hans: 80, 243 Mossel, Isaac (Piet): 124 Moulin, Leo: 203 Nakchounian, Gregoire: 103 Nationaal Damesorkest: 71 Nationale Opera: 61, 163, 174, 175, 257 Nederlandsche Opera: 24, 155, 156, 159-161, 163, 169 Nicolai, W.F.G.: 36 Noordewier-Reddingius, Aaltje: 35 Olman, Joseph: 64, 66, 105, 118, 155, 165, 166, 168, 171, 176, 179, 181, 182, 194, 195, 208, 212, 215-217 De Operisten: 143 Original Banjo-Jasz-Band: 77 Original Dixieland Jazz Band: 79 Origineele Engelsche Jazz Band: 79 Ott, Leo: 108, 110, 116, 119, 252 Otten-van Warmelo, Jotie: 39 Palla, Pierre: 110 Pataky, Lily: 85 Pisuisse, Jean Louis: 60, 77, 195 Polak, Henri: 29, 45, 66, 151, 156, 234, 243 Poortvliet, J. van: 165 Raalte, Albert van: 162 The Ramblers: 85, 89 Ratté, J.B.J.: 144, 153 Reese, Dirk: 87, 88, 181 Reinhardt, Django: 31, 84 Renden, Barend: 165 Residentie-orkest: 32, 116, 125-129, 131-134, 137, 138, 141, 142, 148, 150, 151, 258 Rollini, Adrian: 84 Röntgen, Julius, sr.: 36-39, 43, 151 Roos, Eddy: 85 Roozen, L.A.: 208-210, 218, 219 Rotterdamsch Philharmonisch Genootschap/Orkest: 21, 124, 129, 143, 193, 268 Rovaart, M.C. van de: 27-30, 42-47, 66, 80, 94, 117, 156, 159-170, 244 Royal Band: 103 Royal Dancing Band: 4, 80, 243
276
Russian North Star Orchestra: 103 Rutters, Herman: 39, 130, 150, 244 Ruys de Beerenbrouck, Ch.J.M.: 205, 218 Sanders, Paul F.: 70, 76, 94, 95, 109, 119, 128, 245, 248 Schaper, J.H.A.: 189, 205 Schmuller, Alexander: 121, 122, 128, 245, 248 Schoonderbeek, Johan: 32 Schults, Ulfert: 39 Schwier-Rutters, A: 128 Selinsky, Leo: 85 Sikkema, W. A.: 29 Silbermann, Joseph: 71, 112, 118 Slotemaker de Bruïne, J.R.: 149, 150, 153, 189, 190 Smijers, Albert: 32, 44 Sousa, John Philip: 60, 77 Spaanderman, Jaap: 41, 42 Speenhoff, Koos: 60, 77 Spoor, André: 125 Stedelijk Orkest Leeuwarden: zie Friesche Orkestvereeniging Stips, Henri: 66, 151, 164-166, 170, 190 Stock, Charlie: 59, 66 Strauss, Johann: 60, 70, 117 Swaab, Dave: 7, 23, 26, 53, 62, 65, 66, 87, 96, 99, 105, 108-110, 118, 119, 173, 193 Tak, Max: 87, 110-112, 118, 245 Tauber, Richard: 85 Textor, Karel: 43 Theunisse, H.: 208 Timbertown Follies: 77
Togni, Felix: 35, 41 Tulder, Louis van: 53, 65, 245, 253 Utrechtsch Stedelijk Orkest: 21, 134, 137140, 143-147, 150-154, 170, 191, 200, 238, 258, 261, 266, 268 Venuti, Joe: 85 Verdelman, J: 161-163, 168 Verschuur, T.J.: 189, 204-206, 218 Viotta, Henri: 36, 46, 131 Visser, P.: 152, 153, 207 Vito, Gaetano de: 70 Vos, Chris de: 160 Vries, Clara de/ Clara de Vries and her Jazz Ladies: 85 Vrougny, K.: 91, 97 Waes, Frank van (ps. van A.M. de Jong): 49, 56, 58, 65, 66, 246 Wagenaar, Johan: 36, 37, 41, 43, 44, 151, 253 Wallig, H: 181 Walvis, Duifje, zie: Dalvano, Rita Walvis, Jo: 118 Walvis, Louis: 172 Weber, Marek: 85 Weezel, Gerrit van: 94, 112, 121, 128 Whiteman, Paul: 31, 84, 222 Wiener et Doucet: 111 Wolf, N.H.: 163, 170 Yardaz, Maud en Willy (ps. van Maud en Willy Bosboom): 77, 78, 95 Zagwijn, Jules: 46, 66, 129 Zeldenrust, Henri: 50, 65 Zonderland, Willem: 131 Zwanenburg, Carel: 105, 118
Curriculum Vitae Philomeen Lelieveldt werd op 10 maart 1964 in Nijmegen geboren. In 1982 behaalde zij het diploma ongedeeld VWO aan het Emmaus College te Rotterdam. In datzelfde jaar begon zij haar studie muziekwetenschap aan de Rijksuniversiteit Utrecht. Tijdens de studie volgde zij bijvakken op het gebied van beleid en management en vrouwenstudies. In 1989 studeerde zij af op een doctoraalscriptie getiteld De Financieele Nooden der Orkesten. Het Rijksoverheidsbeleid ten aanzien van de Nederlandse symfonieorkesten (1906 – 1922), die een bijzondere eervolle vermelding verdiende in het kader van de Boekmanscriptieprijs 1990 van de Boekmanstichting. Vanaf 1987 tot 1994 was zij actief als bestuurslid van de Stichting Vrouw en Muziek. Tussen 1989 en 1991 organiseerde zij het Seventh International Congress on Women in Music, Beyond Biography, dat in mei 1991 in Utrecht plaats vond. Van 1992 tot 1996 was zij als Onderzoeker in Opleiding aangesteld bij de Rijksuniversiteit Utrecht. Sinds 1997 is Philomeen Lelieveldt als docent verbonden aan de specialisatie Kunstbeleid en Management van de Faculteit der Letteren van de Universiteit Utrecht.
