Voedingsadviezen bij passageklachten in de slokdarm
1
2
Wanneer er in de slokdarm een vernauwing bestaat, kan passage van voedsel moeilijk plaatsvinden. Om obstructie (= verstopping) van de slokdarm te voorkomen, zijn de volgende richtlijnen belangrijk. ALGEMENE RICHTLIJNEN
• eet langzaam en kauw goed • zorg voor een gevarieerde voeding • gebruik meerdere keren per dag een kleine maaltijd: 6 – 9 maaltijden per dag
• gebruik 2 liter vocht per dag. Drink bij de maaltijden bij voorkeur koolzuurhoudend mineraalwater, cola, tonic, donker bier, ananassap, grapefruitsap (zonder vruchtvlees).
• gebruik een voeding die glad is en geen harde stukjes bevat, zoals kleine botjes, graten, hard gebakken korsten. Snijd of prak het voedsel fijn.
• zorg dat u tijdens en vlak na het eten rechtop zit • ga niet onnodig snel over op vloeibare voeding, want kauwen heeft een gunstige invloed op de smaak en de speekselproductie
3
Voedingsmiddelen die obstructie kunnen veroorzaken, zijn:
• vis, kip, taai en draderig vlees • asperges, bleekselderij, champignons, chinese kool, dop-erwten, tuinbonen, postelein, rabarber, taugé, uienringen, zuurkool, peulvruchten
• sinaasappel, mandarijn, grapefruit, ananas, druiven, pruimen, stenige peer en harde appel
• dadels, rozijnen, vijgen, kokos • noten, pinda’s • hardgekookt ei • vers witbrood Deze voedingsmiddelen alleen gebruiken als ze heel klein worden gesneden of gemalen. Citrusfruit kan alleen geperst en gezeefd worden gebruikt. Variatiemogelijkheden voor de maaltijden Broodmaaltijd
• brood ontkorsten of vervangen door (gladde) pap, vla, (vruchten) yoghurt, (vruchten) kwark, pudding of drinkontbijt. Eventueel kiezen voor zachtere broodsoorten of voor croissants, kleuterbiscuits of donuts.
• smeerbaar beleg, bijv. smeerkaas, leverpastei, jam, groente- en sandwichspread
• muesli of andere ontbijtproducten in melk of yoghurt zacht maken • (belegd) brood weken in soep, bouillon, groente- of tomatensap • eventueel broodpap: brood geweekt in warme melk, met suiker en boter
4
Warme maaltijd
• gebruik bij de warme maaltijd veel jus of saus • gebruik zacht vlees of maal het vlees. Vettere vleessoorten zijn zachter (worst, half-om-half gehakt, doorregen varkensvlees). Denkt u ook eens aan ragout, roerei, omelet of vegetarische producten, zoals tahoe en tempeh.
• kies, als u vis neemt, voor vette vis (bijv. zalm, makreel, tonijn, paling), vis uit blik of zacht gebakken vis
• kook groente goed gaar, voeg een klontje boter en/of een sausje toe. Zachte groenten zijn: andijvie, bloemkool, broccoli, koolsoorten, sperziebonen, witlof, worteltjes, spinazie en doperwten.
• maal zonodig de groente (of babygroente in potjes) • aardappelen pureren, eventueel extra verdunnen met (volle) melk en/of bouillon
• kaas maakt gerechten zachter en geeft extra calorieën • gemalen voeding kan met melk, bouillon, room of jus op de voor goede dikte worden gebracht. Kies bij voorkeur volle producten, deze leveren meer calorieën.
• pastagerechten met een saus zijn vaak glad en minder droog, waardoor ze makkelijker naar binnen glijden
• denk ook eens aan stoofpeertjes, appelmoes of tuttifrutti
5
Diversen
• in plaats van (zacht) fruit: vruchtensap, vruchtendrank of vruchtenmoes, babyfruit in glazen potjes
• babymaaltijden in glazen potjes • denk ook eens aan een slaatje Enkele hulpmiddelen om de voeding gladder te maken, zijn:
• handmixer of staafmixer • keukenmachine • elektrische mengbeker • (draai)zeef Slijmvorming
• melk- en chocoladeproducten kunnen aanleiding geven tot slijmvorming. Indien dit het geval is, is het aan te raden daarna een slokje water te drinken.
• zure melkproducten, zoals karnemelk, yoghurt en kwark, geven vaak minder klachten Producten die slijmoplossend kunnen werken, zijn:
• koolzuurhoudende dranken, grapefruitsap, ananassap, donker bier • vruchtenpuree, medicinale bosbessensap • honing (i.p.v. suiker), pepermuntjes
6
Gewichtsverlies Bij gewichtsverlies kan het noodzakelijk zijn een aanvulling met dieetpreparaten te gebruiken. Te denken valt aan een eiwit- of energierijke drinkvoeding, voedingssuiker of een eiwit -rijk poeder. Neem dan contact op met uw diëtist.
7
Telefonisch spreekuur: op werkdagen van 09.00-9.30 uur Tel. 0591 - 69 12 57 8
MA 1308 02-13-v1 H
Scheper Ziekenhuis Afdeling Diëtetiek Boermarkeweg 60 7824 AA Emmen