© Suzanne Colson
Suzanne Colson, PhD, MSc, BA, RM, RGN Co Co--founder of The Nurturing Project Independent Lecturer Honorary Senior Midwifery Lecturer Canterbury Christ Church University
gebaseerd op de neurogedragswetenschappen
Voeden als biologisch proces Een nieuwe benadering van borstvoeding
Aangeboren gedrag
© Suzanne Colson
Posities van moeder en baby
Een reeks gedragingen
Benodigdheden voor biologisch voeden
Doelen en Studieresultaten
Verzamelterm voor ‘‘luie luie’’ borstvoedingsborstvoedingshoudingen en -gedragingen gedragingen,, uitgaande van houdingen die men tijdens huid op huid (hoh) hoh) contact waarneemt waarneemt.. Interacties in deze houdingen leiden tot aangeboren gedrag, gedrag, dat baby’s helpt de borst te vinden vinden.. Vaak pakken ze zelf de borst. borst. Soms helpt de moeder. moeder. Reflexen treden ook op als moeders and baby’s dun gekleed zijn zijn.. Rechtop zittend voeden met hoh of plat liggend voeden BV. Colson met hoh zijn NIET© Suzanne
Wat is Biologisch Voeden (BV)
Beeld--Stimulus Beeld
© Suzanne Colson
(Tinbergen 1969; Morris 1977)
Dit treedt op door een externe stimulus (bv bv.. het zien van een roofdier roofdier)) interne stimulus (bv (bv.. lage bloedsuiker) bloedsuiker) een combinatie (bv bv.. paringsgedrag) paringsgedrag)
verandert de relatie tussen een organisme en zijn omgeving
AANGEBOREN ACTIVITEIT
Wat is aangeboren gedrag? gedrag?
Aangeboren respons, respons, reactie Eenvoudige beweging Aangestuurd via ruggenmerg
© Suzanne Colson
Serie opeenvolgende reflexen Ingewikkeld Aangestuurd in de hersenen
(Biologische aanleg) aanleg)
Instincten
Reflexen
Spontaan Aangeboren,, niet Aangeboren aangeleerd Vastgelegd
Termen
Soorten aangeboren gedrag
© Suzanne Colson
Bij lagere zoogdieren ligt de moeder passief (Gunther, Gunther, 1955; Pryor, 1963)
“Het jonge ratje benadert zijn moeder eerst langzaam en beweegt zijn kopje van links naar rechts (scannen scannen)) totdat hij op 3 tot 4 cm afstand van haar is. Dan gaat hij sneller naar haar toe”. (Blass & Teichner 1980 p16)
‘Scannen’ Scannen’ om contact met de moeder te leggen
Video clip
© Suzanne Colson
‘Scannen’ Scannen’ bij de mens Ligt de moeder er passief bij bij??
© Suzanne Colson
Verzamelterm voor aangeboren neonatale reflexen,, reacties en respons reflexen Gangbaar gebruikt bij bij:: Medische evaluatie van neurologisch functioneren bij (preterme) preterme) pasgeborenen Test voor neurologische screening Bepaling zwangerschapsduur Zoeken,, zuigen en slikken worden beschreven Zoeken als voedingsvoedings-PNR’s Medische procedures en onderzoekstechnieken gestandaardiseerd door Prechtl (1963;1977)
Primitieve Neonatale Reflexen (PNR’s)
© Suzanne Colson
Positie III: in buikligging opgetild
Positie II: op de buik liggend
Positie I: rugligging
3 standaard posities voor onderzoek; de baby wordt gewoonlijk onderzocht als hij rustig en alert is
© Suzanne Colson
video clip als illustratie van medische onderzoekstechnieken van zoeken en zuigen
© Suzanne Colson
14 moeders/baby’s met flesvoeding
40 moeders/baby’s met borstvoeding
Steekproef
Leidt Biologisch Voeden (BV) tot PNR’s (primitieve neonatale reflexen)? Spelen PNR’s een rol bij het voeden van de baby?
(Colson et al. 2003; SD Colson et al. 2008)
Achtergond: afstudeerAchtergond: afstudeer- en promotieonderzoek
Motorisch (vinden) vinden)
Hoofd rechthouden Hoofd opheffen Zoeken Hoofd op en neer bewegen
Zuigen Trilling van de kaak Slikken
Beschreven//vergeleken Beschreven vergeleken,, gevalideerd → Overeenstemming tussen © Suzanne Colson observatoren 0.82
Tegen de zwaartekracht in (vinden (vinden))
Ritmisch (vasthouden) vasthouden)
Hand naar mond, mond, mond wijd open Houvast met handpalm en voetzool Snelle tongbeweging/ tongbeweging/likken Stappen, kruipen Stappen, Arm Arm-- en beenbeweging Terechtkomen Vingers buigen en strekken Babinski Hand en voet buigen
Endogeen (signalen) signalen)
(Colson, Meek & Hawdon, Hawdon, 2008; Colson, 2010)
Resultaat:: 20 PNR’s geïdentificeerd Resultaat
(WHO, 1997, blz blz.. 94)
© Suzanne Colson
“Soms zoekt een pasgeboren baby naar de borst. borst. Hij beweegt zijn hoofd van links naar rechts alsof hij ‘nee’ zegt. zegt. Dit is echter normaal gedrag” gedrag”
Niet happen / Verzet tegen de borst: borst: Het Baby Friendly Breastfeeding Handbook
De rol van PNR’s
© Suzanne Colson
2 video clips als illustratie van reflexen ervaren als barrières
© Suzanne Colson
“We zagen dat de baby niet zuigt en zichzelf wegduwt met zijn vuistjes tegen de borsten of de buik van zijn moeder en tegen haar buik blijft schoppen en niet wil drinken ” (Gohil, Gohil, 2006 blz blz.. 268)
Boksen / Vechten tegen de borst Beschreven in relatie tot stuwing
De rol van PNR’s
© Suzanne Colson
1 video clip als illustratie van boksen tegen de borst of van reflexen ervaren als barrières
© Suzanne Colson
•Moeder zit rechtop •Ze is afhankelijk van een kussen •Baby ligt dwars over het lichaam van de moeder •Het lichaam en de voeten van de baby maken weinig contact met het lichaam van de moeder •Opgemerkte PNR’s lijken barrières voor aanleggen •Moeder oefent druk uit op de rug van de baby om hem te steunen
Samengevat:: gangbaar bij zittend de Samengevat borst geven
© Suzanne Colson
Als de moeder rechtop zit of op haar zij ligt,, heeft de baby druk nodig tegen zijn ligt rug om hem op zijn plaats dichtbij de borst te houden (Peiper, Peiper, 1963).
Drinken in rugligging
© Suzanne Colson
(Prechtl and Schleict,1951)
Observaties aangaande biologische verwantschap (fylogenetica fylogenetica))
Op en neer gaande hoofdbewegingen
Moeder ligt achterovergeleund; achterovergeleund; baby ligt op haar Hij ligt in de lengterichting, lengterichting, schuin omhoog omhoog,, een natuurlijke stabiele houding Geen druk tegen rug of nek van de baby Baby’s beginnen van nature met kin de borst te zoeken zoeken;; vinden vaak zelf de borst © Suzanne Colson
Gangbaar bij biologisch voeden ‘luie’ luie’ borstvoedingshoudingen
© Suzanne Colson
(SD Colson et al. 2008)
(p=<0.0005)
In de ‘luie ‘luie’’ voedingsvoedingshouding worden meer PNR’s gezien die borstvoeding bevorderen
Belangrijkste ontdekking
© Suzanne Colson
Vergroot de beschikbaarheid van het lichaam van de moeder voor de pasgeborene Vergroot het aantal houdingen die de baby tijdens het voeden kan innemen (na de geboorte = 360 voedings voedings-houdingen)) houdingen Maakt positief gebruik van de zwaartekracht Moeders lichaam is goed gesteund In deze houdingen vindt interactie plaats zelfs als de baby slaapt Moeder is op de baby gericht
De mechanismes van Biologisch Voeden of ‘lui ‘lui’’ borstvoeding geven
De relatie tussen de lengte van de baby en de lengte van de uterus De richting van de houding
Als de wijzers van een klok kan de baby de borst rond gaan
© Suzanne Colson
Alleen verticaal als moeder rechtop zit
In de lengte, overdwars en hellend
Biologisch voeden in ‘‘luie luie’’ houdingen zorgt voor een open lichaam van de moeder en voor meer voedings voedings-houdingen voor de baby
© Suzanne Colson
Afmetingen van het midderif zijn wellicht essentieel. Bij mensenmoeders lijkt de afstand tussen de onderkant van het borstbeen en het schaambeen relatief klein te zijn
Is de ligging van de pasgeborene specifiek voor de soort? soort?
•
•
•
•
© Suzanne Colson
Snel en gemakkelijk te realiseren Reflextheorie = Instructie is niet nodig Proactieve screening test Helpt de zorgverleners prioriteiten te stellen in het werk
Stimuleer na de geboorte 1+ uur huid op huid contact en stimuleer alle moeders om daarna tenminste drie dagen Biologisch Voeden toe te passen
Implicaties I: Beleid
© Suzanne Colson
Sterke voetvoet-mond connectie
Reflextheorie
52% Gemengde voeding 12% Kunstvoeding
Bolling et al. 2007 p56
Redenen waarom moeders met borst borst-voeding stoppen (1e week): 35% weigeren te happen of te zuigen
Implicaties II: Praktijk
Ramsey et al. 2005
Riordan & Auerbach 1997
© Suzanne Colson
Woolridge, 1986
De A en F van ‘t voeden van de baby is nooit onderzocht in houdingen van Biologisch Voeden
Jacobs et al. 2007
Marmet & Shell 1984
Ardran et al. 1957
Anatomie en fysiologie (A&F)
Implicaties voor onderzoek onderzoek::
© Suzanne Colson
De baby begint bij het zoeken met de kin, maar het hele gezicht (het trigeminale gebied) gebied) is betrokken Zijn tong is naar voren Dit komt omdat de ‘luie ‘luie’’ houding van de moeder de baby helpt te drinken in volledige buikligging, buikligging, waarbij zijn lichaam zich naar het lichaam van de moeder toekeert toekeert,, of naar wat zich naast haar bevindt;; hij ligt pal tegen haar aan bevindt Normaal gesproken doet de zwaartekracht de rest!
Anatomische veronderstellingen veronderstellingen::
1986; Riordan & Auerbach 1997; Ramsey et al. 2005; Jacobs et al. 2007)
Traditiegetrouw ziet men op afbeeldingen bij onderzoeksresultaten en op foto’s in gezaghebbende boeken de moeder rechtop zittend met de baby zodanig op zijn rug liggend, dat druk tegen zijn rug nodig is om hem goed tegen de borst aan te laten liggen (Ardran et al. 1957;Marmet & Shell 1984; Woolridge,
Anatomie en Fysiologie
*Plat op de rug liggen kan de moeder een gevoel van hulpeloosheid geven. Let op de hand waarmee ze de rug en nek van de baby vasthoudt; dit doet denken aan voedingshoudingen waarbij © Suzanne Colson de baby op zijn rug ligt.
*Deze houding betekent dat de baby plat op zijn buik ligt = riskant om zijn ademhaling op gang te brengen en te houden
*Compressie van de grotere bloedvaten door de zware uterus
*Ze krijgt last van hoofd en nek
Huid op huid contact terwijl de moeder plat op haar rug ligt is niet Biologisch Voeden (BV) voor de moeder, hoewel haar baby volledig in de BV houding ligt en reflexen optreden die BV bevorderen. De houding van moeder plat op haar rug brengt mogelijk risico’s met zich mee:
Biologisch Voeden en hoh contact Wat is het verschil: verschil: Reflextheorie
© Suzanne Colson
Bronnen van informatie
© Suzanne Colson
Professor Susan Holmes Head of Research Canterbury Christ Church University Jane Hawdon, Hawdon, Consultant neonatologist University College London Hospitals Judith Meek, Meek, Consultant neonatologist University College London Hospitals Tom Greenfield, Greenfield, Cranial osteopath Philippa Parrett, Parrett, Lactation consultant
Met dank aan
© Suzanne Colson
www.biologicalnurturing.com
[email protected]
Met bijzondere dank aan alle moeders die met het onderzoek meededen en me toestemming gaven hun foto’s te gebruiken
