VluchtelingenWerk West– en Oost-Brabant & Bommelerwaard - Jaarverslag 2012
VluchtelingenWerk WOB - Locatie ‘s-Hertogenbosch In mei 2012 is Vluchtelingenwerk 's-Hertogenbosch verhuisd van het pand aan de Lagelandstraat 19 naar een nieuwe locatie aan de Oosterplas. Niet alleen alle beroepskrachten en vrijwilligers werkten hieraan mee, maar ook veel cliënten hebben hun handen uit de mouwen gestoken en vele uren en dagen meegeholpen bij het opknappen van het nieuwe pand en het verhuizen van het kantoor. Met veel plezier opende VluchtelingenWerk op maandag 21 mei haar deuren op de nieuwe locatie.
Vrijwilligers VluchtelingenWerk werft voortdurend nieuwe vrijwilligers en stagiaires via de website van VluchtelingenWerk WOBB, de plaatselijke vrijwilligersvacaturebank (Galant), artikelen in de krant en mond-tot-mond-reclame. VluchtelingenWerk heeft ook deelgenomen aan de Vrijwilligersmarkt "Den Bosch DOET" in september in de Grote Kerk te 's-Hertogenbosch en aan de Vrijwilligersmarkt in Vught in december. Er kwamen in 2012 dertien nieuwe vrijwilligers. Daarvan zijn er drie weer binnen datzelfde jaar gestopt, doordat ze gingen verhuizen of een betaalde baan vonden. Van de 'oude' vrijwilligers zijn er 17 gestopt in 2012. 29 'oude' vrijwilligers bleven zich ook na 2012 inzetten voor VluchtelingenWerk. In 2012 hebben we 3 stagiaires welkom geheten en van 12 stagiaires afscheid genomen (omdat de stageperiode afgerond was).
Redenen om afscheid van vrijwilligers te nemen zijn o.a.: activiteit (naailes) is gestopt, nieuwe baan, kiest voor vrijwilligers werk bij andere organisatie,verhuisd, vrijwilligerswerk was niet meer te combineren met privé leven en overlijden. De in totaal 68 vrijwilligers en stagiaires hebben zich ingezet op verschillende taken:
Taalactiviteiten: 15 pers Coaching vestiging en spreekuur: 25 pers. Juridisch: 3 pers. Arbeidsparticipatie door Emplooi: 2 personen. Receptie en adm. ondersteuning: 6 personen. Trainingen aan de vrijwilligers: 3 personen. Overige (of meerdere) taken: 4 personen. De vrijwilligers zijn het hart van de organisatie, de vrijwilliger zorgt voor het contact met buren, organisaties etc. Het doel van hun coaching is dat de vluchteling een plekje vindt in de samenleving , zelfstandig kan functioneren, sociale contacten heeft en de weg heeft gevonden in Vught en 's-Hertogenbosch.
VluchtelingenWerk WOBB, Locatie ‘s-Hertogenbosch IJsselsingel 52, 5215 CM ‘s-Hertogenbosch Telefoon: 073-6140749 Mail:
[email protected]
ng
VluchtelingenWerk West– en Oost-Brabant & Bommelerwaard - Jaarverslag 2012
VluchtelingenWerk WOBB - Locatie ‘s-Hertogenbosch Taalprojecten
Taal-Club
In 2012 hebben er een verschillende taalprojecten plaatsgevonden bij VluchtelingenWerk.
In 2012 heeft de Taal-Club bij VluchtelingenWerk vorm gekregen. Ieder groepje (het zijn er drie) komt één keer per week bij elkaar. Een aantal vrijwilligers geven dan de deelnemers de gelegenheid om te oefenen met de Nederlandse taal. De onderwerpen zijn altijd maatschappelijk actueel en voor de deelnemers zeer relevant.
Taal-ontmoetingen Het driejarige project "Taal-ontmoetingen", gefinancierd door het Oranje Fonds, is in 2012 succesvol afgerond. 28 personen (17 vrouwen en 11 mannen) in de leeftijd 4780 jaar hebben deelgenomen aan het project, dat was gericht op integratie en participatie voor de leeftijdsgroep 50+. De groepen waren steeds gemengd; zowel mannen als vrouwen in 1 groep. De deelnemers hebben kennisgemaakt met voorzieningen voor ouderen; vrijwilligerswerk; sociaal-culturele activiteiten (zoals kunstkaarten maken en sporten voor ouderen). Ook hebben we hun wensen en mogelijkheden samen met hen geïnventariseerd .Taal is o.a. een middel om het eigen sociale netwerk te vergroten/versterken, om mobiliteit in gang te zetten en om de zelfredzaamheid te bevorderen. Van de 28 deelnemers zijn er 19 personen doorgestroomd naar vervolgactiviteiten zoals Nederlandse lessen of vrijwilligerswerk. Toch is het allerbelangrijkste wat wij hebben bereikt met de Taal-ontmoetingen dat de deelnemers allemaal aangeven meer zelfvertrouwen te hebben gekregen en dat ze het erg leuk vonden om naar de Taal-ontmoetingen te komen. Verder gaven ze aan blij te zijn met de kennis die zij hebben opgedaan tijdens Taal-ontmoetingen over bijv. de taal en de Nederlandse samenleving, waaronder ook gewoontes. De sfeer is altijd ontspannen én serieus geweest. Regelmatig moesten we met z’n allen hartelijk lachen om het een of ander. Landen van herkomst van de deelnemers: Rusland, Georgië, Armenië, Azerbeidzjan, Iran, Irak, Syrië, Tibet, Marokko, Turkije, Afghanistan, Somalië. De vrijwilligers van dit project gaven aan onder de indruk te zijn van de vaak moeilijke situatie van de deelnemers; hoe ingewikkeld het is om je te redden als je de taal niet spreekt. Ze waren ook positief verrast over de kracht en de motivatie bij de deelnemers. De focus lag niet op de problemen van de deelnemers, maar op de mogelijkheden en de kracht om die problemen aan te pakken.
Scholing van taal-vrijwilligers In april en in november heeft er een uitgebreide training plaatsgevonden voor alle taalvrijwilligers van VluchtelingenWerk en vrijwilligers van de partners. Daarnaast worden de vrijwilligers van VluchtelingenWerk tijdens hun werkzaamheden getraind, naar behoefte.
Van de deelnemers van de Taal-Club zijn er 6 die aan hun Nederlands hebben gewerkt bij de dinsdaggroep, speciaal voor een hoog taalniveau. Deze mensen hebben niveau B1/B2+ en zij hebben allemaal de ambitie om in Nederland te studeren en een baan te vinden. Door de bemiddeling van VluchtelingenWerk en Emplooi heeft 1 van hen een taalstage op een basisschool gevonden, en een andere deelnemer heeft vrijwilligerswerk gevonden. De donderdaggroep en de vrijdaggroep zijn qua taalniveau gericht op deelnemers die bezig zijn met het behalen van het inburgeringexamen. De deelnemers geven aan ontzettend veel te leren bij de Taal-Club. Wat de vrijwilligers vooral opvalt is dat de deelnemers met heel veel plezier naar de Taal-Club komen. Ze bloeien na een tijd helemaal op en de schroom om Nederlands te spreken valt weg. Het thema van de dag wordt vaak in de pauze uitgebreid verder besproken door de deelnemers, omdat het onderwerpen zijn die voor hen uiterst relevant zijn. Dat maakt het zo interessant en praktisch toepasbaar voor de deelnemers. Daarnaast zien we ook dat de deelnemers (ook onderling) en de vrijwilligers meer inzicht en begrip krijgen voor elkaars situatie en leefwereld. Mensen voelen zich gezien en staan open voor de ander. In de pauze worden er ook contacten gelegd en afspraken gemaakt over bijv. samen sporten of uitgaan, en er worden ervaringen gedeeld over bijv. verschillende lesmethodes en opleidingsmogelijkheden. VluchtelingenWerk zal ook in 2013 de Taal-Club voortzetten binnen het Taalnetwerk dat door de gemeente ’sHertogenbosch mogelijk gemaakt is, waarin we samenwerken met het Gilde, Koning Willem 1 College, Openbare Bibliotheek 's-Hertogenbosch, Divers, de Wijkplaats en ABCLeerMee.
VluchtelingenWerk West– en Oost-Brabant & Bommelerwaard - Jaarverslag 2012
VluchtelingenWerk WOBB - Locatie ‘s-Hertogenbosch Spreekuur
Emplooi
In 2012 hebben in totaal 704 vluchtelingen het spreekuur bezocht. In vergelijking met voorgaande jaren is het aantal bezoekers gedaald. In 2011 waren er ca. 915 bezoekers. In 2010 waren dat er ca. 1.250. Van de spreekuurbezoekers is bijna 90% in bezit van een geldig verblijfsdocument, minder dan in voorgaande jaren (95%).
Emplooi werkt aan werk voor vluchtelingen. Emplooi is een onderdeel van VluchtelingenWerk Nederland, gericht op arbeidsparticipatie. In 2012 zijn 3 adviseurs gestart, 2 hebben er afscheid genomen om privé redenen. Nu zijn er 2 adviseurs beschikbaar. De adviseurs werken nauw samen met andere vrijwilligers van VluchtelingenWerk. Zij maken een afspraak op kantoor of op het Entreon.
Aantal vragen Het aantal vragen dat in 2012 werd gesteld was 900. Dit aantal is lager dan in 2011 (ca. 1170) en 2010 (ca. 1.700). Dit is in lijn met de daling van het aantal spreekuurbezoekers in de afgelopen 3 jaar. Per bezoeker werden in 2012 gemiddeld bijna 1,3 vragen gesteld. Dit is vergelijkbaar met voorgaande jaren. Tijdsbesteding De gemiddelde tijdsbesteding per bezoeker was in 2012 bijna 33 minuten. Dit is vergelijkbaar met de gemiddelde tijdbesteding in 2011 (gemiddeld 33 minuten) en 2010 (gemiddeld 34 minuten). Veel gestelde vragen Figuur 1 geeft een overzicht van de top 10 van veel gestelde vragen in 2012. Het aantal vragen is weergegeven als percentage van het totale aantal vragen. Door het aantal vragen in percentages weer te geven is het mogelijk om een goede vergelijking te maken met de gegevens van 2011 en 2010 (ook opgenomen in figuur 1.).
In 2012 hebbende adviseurs contact gehad met vluchtelingen die vragen hadden over het AKA traject, CV maken, sollicitatiebrief schrijven maar vooral werken volgens de methodiek “Op weg naar werk”. Met 10 vluchtelingen zijn de adviseurs dit traject in gegaan. Een vluchteling is nu werkzaam bij GGD Hart van Brabant, 1 vluchteling is verhuisd, 1 vluchteling is tijdelijk gestopt met het traject arbeidsparticipatie omdat zij zwanger is. De andere vluchtelingen hebben contacten met de adviseur en zijn bezig met het behalen van hun inburgeringexamen. Ook de adviseurs merken door de economische crisis dat het juist voor vluchtelingen moeilijker is om werk te kunnen vinden. Daarnaast vinden werkgevers het niveau van het inburgeringexamen ( niveau 2) te laag om de vluchteling de mogelijkheid van betaald werk te bieden. Het blijft dan ook noodzakelijk om de arbeidsparticipatie van vluchtelingen een steuntje in de rug te kunnen geven.
Figuur 1: overzicht van meeste gestelde vragen door vluchtelingen in 2012, 2011 en 2010 (per categorie)
Dit jaar scoort de categorie “belastingen, huurtoeslag” als hoogste. Het aantal vragen over dit onderwerp is sterk toegenomen. De toename kan worden verklaard door het grote aantal vragen in de maand januari. In deze maand is door de belastingdienst een fout gemaakt bij de toekenning van huurtoeslag. Hierdoor werd bij een groot aantal vluchtelingen de huurtoeslag ten onrechte stopgezet. Door inspanningen van VluchtelingenWerk is dit weer teruggedraaid. De categorie “belastingen, anders” scoort ook nog steeds hoog. Het gaat hierbij met name om vragen over waterschapsbelasting (voorjaar) en over gemeentelijke belastingen (en de kwijtschelding daarvan) (najaar). Wat verder opvalt is dat het percentage vragen over “belastingen zorgtoeslag” weer is toegenomen.
Het percentage vragen over “wonen, gezondheidszorg”, “inkomen, langdurigheidstoeslag en “Inkomen, bijzondere bijstand” is in 2012 sterk toegenomen. Er is geen duidelijke verklaring voor de toename van beide categorieën. Het percentage vragen over “gezinshereniging”, “inkomen, divers” en “opleiding, anders” (reiskosten voor school / stage, de OVchipkaart, kinderopvang en inburgering) is in 2012 duidelijk afgenomen. Deze categorieën staan niet langer in de top 10 van categorieën waarover de meeste vragen worden gesteld.
VluchtelingenWerk West– en Oost-Brabant & Bommelerwaard - Jaarverslag 2012
VluchtelingenWerk WOBB - Locatie ‘s-Hertogenbosch Gezinshereniging
Contacten
In 2012 hebben 2 vrijwilligers die werkzaam waren t.b.v. gezinshereniging afscheid genomen. Gelukkig heeft zich een andere vrijwilliger aangemeld. Deze vrijwilliger is gemiddeld 1 dag per week op kantoor, maakt afspraken met de vluchteling, houdt contacten met ambassades, IND en advocaten.
VluchtelingenWerk werkt samen met de gemeente sHertogenbosch, gemeente Vught, BrabantWonen, Zayaz, de Kleine Meierij, Woonwijze, MooiLand Maasland, Vestia en Woonzorg Nederland. VluchtelingenWerk heeft contact met externe organisaties als Wegwijs in Vught, Bureau Sociale Raadslieden, Juridisch Loket in 'sHertogenbosch, huisartsen, basisscholen, neveninstroom en Internationale Schakelklas (voor kinderen die minder dan 6 maanden in Nederland verblijven),voortgezet- en ander onderwijs, UWVWerkbedrijf, geestelijke en maatschappelijke gezondheidszorg, Divers Welzijnsorganisatie in ‘s-Hertogenbosch en Vught, kinderopvang, peuterspeelzalen,Stichting Maatschappelijke Opvang ‘sHertogenbosch, Kredietbank ’s-Hertogenbosch, Schuldhulpverlening, wijkwinkels en wijkpleinen in ’sHertogenbosch, sportverenigingen, WMO loket 'sHertogenbosch, Vincentius Vereniging in beide gemeenten, SOS Rommelmarkt, het Gilde, Galant ,bibliotheek in beide gemeentes, ouderenadviseurs en betrokken inwoners, Centraal Orgaan Asielzoekers,Stichting Leergeld, ABCLeerMee, het KW1C en andere taalaanbieders, buren, ziektekostenverzekeraars, energieaanbieders, waterbedrijven, Belastingdienst, DUO, IND en de Cliëntenraad AMSZ.
In 2012 zijn 18 dossiers van voornamelijk Somalische vluchtelingen gesloten omdat er geen verdere mogelijkheden meer zijn om gezinshereniging te realiseren. Reden van sluiten dossiers zijn o.a.: aanvrager stopt zelf de procedure, IND geeft negatieve beslissing, overlijden van partner in moederland. De start van de aanvragen ligt altijd voor 2012.Er zijn 10 aanvragen doorgestuurd naar een advocaat die gespecialiseerd is in gezinshereniging. Er zijn ook positieve beslissingen genomen door de IND, 10 vluchtelingen zijn met hun familie herenigd in 'sHertogenbosch en Vught.
Keukenpraat Keukenpraat is in 2011 afgerond, maar de kooksters van Keukenpraat hebben nog een keer gekookt tijdens het Bosch Diner, een activiteit in het kader van Jheronimus Bosch 500.
Noodopvang
Amateur koks koken in een team om de titel "de beste Bossche wijkkoks 2012". De vrouwen uit China, Tibet, Somalië, Irak, Kongo en Siërra Leone, hebben heerlijk gekookt voor vele gasten op de Markt in 'sHertogenbosch. Het koken, de contacten met elkaar en de gasten waren belangrijker dan het winnen.
Gemeente 's-Hertogenbosch heeft een beperkte opvang voor vluchtelingen. In 2012 is 1 vluchteling met onbekende bestemming vertrokken. Er worden 4 personen opgevangen in de Noodopvang. De vrijwilligers van VluchtelingenWerk staan hen bij met aanvragen bij Voedselbank, aanvragen bij Vincentius Vereniging en bemiddelen bij dagactiviteiten. Vaak is de vrijwilliger ook het klankbord voor de vluchteling. Alle vluchtelingen hebben contact met Reinier van Arkel; het Traumacentrum.
VW Den Bosch in getallen Aantallen Actuele cliënten (inclusief .kinderen) Geplaatste statushouders Taakstelling Vrijwilligers Taalcoachkoppelingen Gezinsherenigingen
Den Bosch
Vught
69
7
42 (+ 6 kinderen)
7 (+ 3 kinderen)
38
5 33 vrijwilligers + 3 stagiaires
25 Taal-Club; 9 Taal-ontmoeting; 2 Taalmaatje 12 dossiers in behandeling. 10 dossiers liggen bij advocaat 18 dossiers ( gestart in 2011) zijn gesloten.
VluchtelingenWerk West– en Oost-Brabant & Bommelerwaard - Jaarverslag 2012
VluchtelingenWerk WOBB - Locatie ‘s-Hertogenbosch Voorlichting Met een goede voorlichting hopen we het maatschappelijke draagvlak te vergroten en begrip voor de situatie van vluchtelingen te bevorderen. In het voorjaar van 2012 heeft VluchtelingenWerk 's-Hertogenbosch 3 groepen bezoekers ontvangen i.h.k.v. "Wereldreis Den Bosch", georganiseerd door woningstichting Zayaz. Bewoners van 's-Hertogenbosch, medewerkers en bestuurders van verschillende organisaties zaten tijdens de TaalClub bij VluchtelingenWerk om de tafel met vluchtelingen die in de afgelopen anderhalve jaar hun verblijfsvergunning hadden gekregen. Een aantal bezoekers vertelde achteraf dat ze ervan geschrokken waren hoe moeilijk het is voor vluchtelingen om echt aansluiting te vinden bij Nederlanders. Vaak geven vluchtelingen aan dat ze alleen bij VluchtelingenWerk de kans zien om daadwerkelijk een dialoog aan te gaan met Nederlanders. Wat de bezoekers vooral opviel, was de gedrevenheid van de aanwezige vluchtelingen om de taal te leren en te integreren. Met een groep bewoners die zitting hebben in een bewonersplatform is tijdens de voorlichtingsbijeenkomst het "Inburgeringsspel" gespeeld. Dit leverde veel stof tot discussie op.! Als dank heeft een van de deelnemers een schilderij gegeven . In september hebben twee medewerkers van het Politiekorps Brabant-Noord voorlichting gegeven aan vluchtelingen bij VluchtelingenWerk. De vluchtelingen hebben op hun beurt verteld over de rol van de politie in de verschillende landen waar zij vandaan komen - vaak heel anders dan in Nederland! Er is voorlichting gegeven aan de Cliëntenraad van Juvans maatschappelijk werk. Samenwerking met GGD Hart van Brabant In het voorjaar van 2012 heeft VluchtelingenWerk in samenwerking met de GGD weer gezondheidsvoorlichting aangeboden aan Somalische vluchtelingen. In 6 bijeenkomsten hebben zij informatie gekregen o.a. over seksuele gezondheid, besnijdenis bij vrouwen en meisjes, opvoeding, en huiselijk geweld. De 12 deelnemers hebben de cursus met goed gevolg doorlopen en een certificaat ontvangen.
VluchtelingenWerk West– en Oost-Brabant & Bommelerwaard - Jaarverslag 2012
VluchtelingenWerk WOBB - Locatie ‘s-Hertogenbosch Interview Ik ben Nafisa Nur Osman en geboren op 23-10-1976 in Somalië. Ik woon sinds 2007 in ‘s-Hertogenbosch. Ik werk sinds 2011 bij de GGD Hart van Brabant in de functie van gezondheidsvoorlichter. Wat vind je belangrijk aan je werk? Dat ik zelfstandig voor mijn inkomen kan zorgen. Mijn ervaring te delen met asielzoekers en vluchtelingen; mijn doelgroep. Ik vind het belangrijk om juiste informatie over gezondheid te geven aan mannen en vrouwen die in de regio Hart voor Brabant wonen. Dit is de regio van Gilze tot Boxmeer. Ik heb een aantal keren voorlichting gegeven , samen met VluchtelingenWerk, over onderwerpen die te maken hebben met gezondheid als seksuele voorlichting; geboortebeperking, Soa; meisjes besnijdenis, kennis van je lichaam, Qat gebruik,gezonde voeding en opvoedingsondersteuning., alcohol en verslavingsproblematiek, omgang met de puberteit. Ik merk dat de asielzoekers en vluchteling graag veel kennis willen op doen. Omdat ik zelf als asielzoeker naar Nederland ben gekomen begrijp ik de situatie van de doelgroep goed, en waar zij behoefte aan hebben. Hoe heb je dit vak geleerd? Ik heb een achtergrond in het vakgebied communicatie. Ik spreek een aantal talen zoals Engels , Swahili, Somalisch Ik heb eerst de Nederlandse taal goed geleerd door het programma Nederlands als Tweede Taal 2 (NT2.2) te volgen en behalen. Ik had in de tijd dat ik nog in een asielzoekers centrum woonde een cursus “Gezondheid voorlichting in eigen taal “gevolgd en behaald. In 2011 heb ik deelgenomen aan de kerngroep voorlichters training VGV ( vrouwelijke genitale verminking: besnijdenis ). Deze VGV training wordt gegeven door GGD Nederland. Ook heb ik de opleiding t" trainers voor trainers" gevolgd bij Pharos * (Landelijk kenniscentrum voor migranten, vluchtelingen met speerpunt gezondheid) Heb je ook hulp gekregen tijdens het traject arbeidsparticipatie? Ik heb hulp gehad van UAF ( Stichting voor vluchtelingen studenten). Het UAF heeft mijn cursus NT2.2 betaald. Ik heb met mijn coach van het UAF gesprekken gehad over mijn toekomst in Nederland. Ik heb hulp gehad van VluchtelingenWerk, Emplooi. Door mijn vrijwilligerswerk bij VluchtelingenWerk heb ik een netwerk opgebouwd en kon ik aan de slag met voorlichting geven. Het is belangrijk dat je mensen om je heen hebt die je steunen en in je geloven .Je moet veel doorzettingsvermogen hebben om werk te vinden en te blijven behouden. Wat is het verschil tussen je beroep nu en het beroep wat je in Afrika had? Ik was in Afrika journaliste onder andere voor de BBC. Nu geef ik voorlichting en geef mijn deskundigheid door aan oudere ; jongeren migranten. Het verschil is niet zo groot. Ik heb gestudeerd in Somalië om journaliste te kunnen zijn. Voorlichting geven en journalistiek hebben alle twee te maken met communiceren met mensen. Is het makkelijk om voorlichting te geven? Het is belangrijk om te weten wie je doelgroep is en welke onderwerpen willen de mensen bespreken maar er zijn moeilijke onderwerpen als meisjesbesnijdenis en seksuele gezondheid die ook heel belangrijk zijn en besproken moeten worden. Omdat ik de taal spreek en goed ben in communicatie lukt het mij bij elke groep.