VluchtelingenWerk West– en Oost-Brabant & Bommelerwaard - Jaarverslag 2012
VluchtelingenWerk WOB - Locatie Roosendaal In 2012 hebben er diverse ontwikkelingen plaatsgevonden binnen VluchtelingenWerk Roosendaal. De lokale afdeling valt tegenwoordig onder de regio VluchtelingenWerk West- en Oost Brabant & Bommelerwaard. Door middel van de schaalvergroting die heeft plaats gevonden in 2011 is getracht de doelstellingen van VluchtelingenWerk Nederland te waarborgen en waar mogelijk te verbeteren. De samenwerking heeft inmiddels geleid tot meer uniformiteit binnen de organisatie. Daarnaast zijn er verbeteringen gevonden in de effectiviteit en kwaliteit van de begeleiding aan vluchtelingen binnen de gemeente Roosendaal. Vanuit het regionale beleid is door middel van een werkgroep gekeken hoe bedrijfsprocessen binnen de regio zodanig belegd kunnen worden dat lokaal een effectief vluchtelingenbeleid kan worden uitgevoerd tegen zo min mogelijk kosten, waarbij een zo effectief mogelijke samenwerking wordt bereikt tussen beroepskrachten en vrijwilligers. In 2013 zal de implementatiefase van deze werkgroep vorm worden gegeven.
Deze overeenkomst voor twee jaar is afgesloten voor de jaren 2013 en 2014 met de optie tot verlenging van twee keer een jaar. Daarnaast zijn de trajecten over 2012 met terugwerkende kracht gefinancierd door de gemeente. VluchtelingenWerk Roosendaal zal per 1 januari 2013 gaan werken op inkoopbasis. De Gemeente Roosendaal zal de trajecten van inburgeringsgerechtigde statushouders inkopen bij VluchtelingenWerk. De trajecten zijn gebaseerd op twee pijlers, te weten het wegnemen van belemmeringen en het bevorderen van participatie.
Sinds 24 februari 2012 is VluchtelingenWerk Roosendaal verhuisd naar een nieuw onderkomen. Na een uitgebreide zoektocht wordt nu gebruik gemaakt van het klooster Mariadal van de zusters Franciscanessen. Mariadal is in gebruik genomen in 1934 en heeft sindsdien onderdak geboden aan vele zusters. Inmiddels is de overname van het klooster - door de provincie - in een ver gevorderd stadium. De provincie zal gaan zoeken naar een nieuwe bestemming voor het klooster. Tot die tijd bieden zij VluchtelingenWerk Roosendaal de gelegenheid om haar kantoor te huisvesten en cliënten te ontvangen in Mariadal. VluchtelingenWerk Roosendaal heeft de beschikking gekregen over vier kantoorruimtes, een receptie en een keuken. Op deze manier wordt VluchtelingenWerk Roosendaal in staat gesteld om haar cliënten te ontvangen en te ondersteunen met de integratie binnen de gemeente Roosendaal. VluchtelingenWerk Roosendaal is te bezoeken op de Vincentiusstraat 7 te Roosendaal. In zowel 2011 als 2012 was er onduidelijkheid over de rol en positie van VluchtelingenWerk in de gemeente Roosendaal. De gemeente Roosendaal erkende het belang van Vluchtelingenwerk en waardeerde de inzet van alle vrijwilligers. Echter bood het nieuwe beleid en de gedwongen bezuinigingen van de gemeente Roosendaal weinig ruimte voor subsidiëring van VluchtelingenWerk. Eind 2012 zijn VluchtelingenWerk en de gemeente Roosendaal tot een overeenkomst gekomen.
Afgelopen jaar is naast het aanbieden van de gebruikelijke producten en diensten veel geïnvesteerd in continuering en samenwerking. Zo is het aantal vrijwilligers uitgebreid en zijn diverse producten en handelingen beschreven op papier waardoor overdracht gemakkelijk is en men niet volledig afhankelijk is van bepaalde medewerkers. Daarnaast is veel geïnvesteerd in vrijwilligers door middel van training, scholing maar ook intervisiebijeenkomsten. Er is ook geïnvesteerd in zowel de kwaliteit als kwantiteit van samenwerking met belangrijke ketenpartners waaronder het Taalhuis, Accessio, Aramis Alleewonen, Fourstar en Humanitas. Dit zal in 2013 verder uitgebreid worden. Ook is in 2012 een start gemaakt met de invoering van een nieuwe cliënt volgsysteem (VVS). Met behulp van dit systeem komt alle informatie van de cliënt te samen en kan het monitoren van de voortgang verbeterd worden.
VluchtelingenWerk WOBB, Locatie Roosendaal Vincentiusstraat 7, 4701 LM Roosendaal Telefoon: 0165-558803 Mail:
[email protected]
VluchtelingenWerk West– en Oost-Brabant & Bommelerwaard - Jaarverslag 2012
VluchtelingenWerk WOBB - Locatie Roosendaal Vrijwilligers
Onderscheiding Addie Merkx-Mathijssen
Ook in 2012 is binnen VluchtelingenWerk Roosendaal met een enthousiaste groep vrijwilligers gewerkt aan de diensten van VluchtelingenWerk. In 2012 zijn er twee nieuwe vrijwilligers actief geworden binnen de maatschappelijke begeleiding en vier nieuwe vrijwilligers binnen het taalcoach project. Momenteel heeft VluchtelingenWerk binnen de maatschappelijke begeleiding dertien actieve vrijwilligers. Binnen het taalcoach-project zijn negen vrijwilligers actief. Emplooi heeft twee vrijwilligers. In totaal wordt binnen VluchtelingenWerk Roosendaal met vierentwintig vrijwilligers gewerkt. In 2013 zal gezocht blijven worden naar nieuwe vrijwilligers om de continuïteit te waarborgen.
Op 27 april 2012 stuitte Addie Merkx op een grote verassing.
Regelmatig worden cursussen en trainingen gevolgd om over alle actuele kennis en vaardigheden te beschikken, die van belang zijn voor het begeleidingswerk. Bij het werven van de vrijwilligers wordt met goed resultaat mede gebruik gemaakt van de mogelijkheden, die het Vrijwilligers Informatie Punt biedt. De nieuwe vrijwilligers zijn Dorine de Jong (persoonlijk begeleider), Maartje Schutte (persoonlijk begeleider), Lia van Nispen (taalcoach), Maud van de Ven (taalcoach) , Anne-Marie van Liempd (taalcoach) en Ineke van Rijsbergen (taalcoach). Afscheid werd genomen van Hacer Alaca (persoonlijk begeleider) en Lilian Dekkers (taalcoach).
Coördinator Per 1 maart 2012 is er een betaalde locatiecoördinator voor 10 uur per week in dienst genomen: Rick Pels. Hij stuurt de vrijwilligers aan en bewaakt de kwaliteit en de saamhorigheid in het team. Daarnaast ontwikkelt hij nieuwe werkwijzen en draagt oplossingen aan voor bestaande problemen. De coördinator behartigt tenslotte onze belangen bij de Gemeente Roosendaal en onderhoudt de interne en externe contacten.
Toen zij dacht een vergadering te hebben over de financiering van VluchtelingenWerk Roosendaal stapte zij plotseling een volle zaal met familie, vrienden en collega’s binnen. Hier werd zij welkom geheten door de burgemeester van Roosendaal: de heer Niederer. Deze stond Addie op te wachten om haar te onderscheiden als lid in de orde van Oranje-Nassau. Addie heeft deze onderscheiding te danken aan al haar harde werk vol toewijding voor zowel VluchtelingenWerk als Amnesty International. Addie Merkx is al elf jaar vrijwilligster bij VluchtelingenWerk Roosendaal waar zij actief is als persoonlijk begeleider en penningmeester. Addie besteedt al snel twintig uur per week aan haar werkzaamheden bij VluchtelingenWerk Roosendaal. VluchtelingenWerk Roosendaal wil bij deze Addie Merkx dan ook nog eens in het bijzonder bedanken voor al haar bewezen diensten en hoopt dat Addie nog lang actief zal blijven binnen de organisatie.
VluchtelingenWerk West– en Oost-Brabant & Bommelerwaard - Jaarverslag 2012
VluchtelingenWerk WOBB - Locatie Roosendaal Maatschappelijke begeleiding
Doelgroep
Op tal van terreinen bevordert VluchtelingenWerk Roosendaal de zelfredzaamheid van de cliënten in de Roosendaalse samenleving; door het geven van informatie en advies, het verlenen van concrete diensten en/of doorverwijzen bij vragen of problemen van persoonlijke of maatschappelijke aard.
De doelgroep van VluchtelingenWerk Roosendaal bestaat uit een tweetal verschillende groepen.
De begeleiding is onder te verdelen in drie fasen. Allereerst een fase waarin concrete hulp wordt geboden, als de cliënt de Nederlandse taal nog niet voldoende beheerst om zelf actief te zijn. Daarna een fase waarbij er regelmatig contact is om kennis en vaardigheden bij te brengen. Dit duurt, afhankelijk van de ontwikkeling van de cliënt, veelal tot het einde van diens inburgering en wordt nog gevolgd door een derde fase. In de laatste fase kan de cliënt op eigen initiatief contact opnemen met zijn begeleider voor informatie. In totaal duurt de maatschappelijke begeleiding twee jaar. Tijdens de begeleiding wordt regelmatig vastgesteld welke ondersteuning de cliënt nog nodig heeft om zijn zelfredzaamheid zo snel mogelijk te bereiken. Aan het eind van de begeleiding wordt hij voor hulpvragen, die zich daarna nog zouden voordoen, verwezen naar de daarvoor gebruikelijke instellingen in Roosendaal. Alleen voor specifieke vragen ten aanzien van eventuele gezinshereniging, verblijfsvergunning en naturalisatie kan de oud-cliënt ook daarna nog bij VluchtelingenWerk Roosendaal terecht. Voor de maatschappelijke begeleiding wordt gebruik gemaakt van spreekuren, begeleiding bij de cliënt thuis, administratieve ondersteuning en inrichtingshulp. De cliënten kunnen telefonisch of aan de receptie een afspraak maken voor één van de spreekuren. De Spreekuren vinden plaats op elke dinsdag- en woensdagochtend van 09:00 tot 12:30 en op elke woensdagen donderdagavond van 19:00 tot 20:30. De rest van de week regelen de medewerkers vanuit huis diverse zaken en bezoeken zij hun cliënten thuis.
Publieksvoorlichting In 2012 zijn er vier dagdelen voorlichting gegeven op het Kellebeek College. Daarnaast zijn er vijf voorlichtingen gegeven op het Nobertuscollege. Tijdens deze voorlichtingen wordt er informatie gegeven over vluchtelingen en VluchtelingenWerk. Ook in 2013 zal VluchtelingenWerk Roosendaal voorlichting blijven geven op diverse scholen.
Statushouders/vluchtelingen Een asielzoeker verkrijgt de status van statushouder/ vluchteling, zodra het asiel is verleend. De gemeente heeft een wettelijke verplichting om een bepaald aantal mensen in hun gemeente te plaatsen en maatschappelijke begeleiding te kunnen bieden. Roosendaal had in 2012 een door de COA toegewezen verplichting om 20 statushouders te huisvesten. Daarnaast had zij een achterstand van 21 statushouders. In 2012 is de taakstelling behaald en is er zelfs ingelopen op de achterstand. De gemeente Roosendaal heeft 31 statushouders weten te plaatsen. De taakstelling voor het eerste half jaar van 2013 wordt 15 statushouders dit te samen met de overgebleven achterstand van 10 statushouders. Oud cliënten Dit zijn Statushouders/ vluchtelingen die reeds de volledige begeleiding van 2 jaar door VluchtelingenWerk hebben ontvangen. Zij kunnen terecht op het zogeheten inloopspreekuur waarin zij terecht kunnen voor juridische ondersteuning en vragen.
VluchtelingenWerk West– en Oost-Brabant & Bommelerwaard - Jaarverslag 2012
VluchtelingenWerk WOBB - Locatie Roosendaal Taal in beweging (Taalcoachproject)
Juridische begeleiding
De gemeente Roosendaal heeft in het kader van het Deltaplan- inburgering een financiële bijdrage ontvangen ten behoeve van het taalcoach-project. De gemeente beschikte bij aanvang over een budget voor 450 koppels, in totaal € 337.500. Het taalcoach liep in eerste instantie van 2009 tot en met 2011 maar is ook in 2012 voortgezet. In 2012 is de uitvoering van het taalcoach-project onder de verantwoording komen te liggen van de locatiecoördinator die werkt vanuit het kantoor van VluchtelingenWerk Roosendaal. In 2012 heeft het project het eerste kwartaal geen nieuwe koppels tot stand gebracht in verband met personele verschuivingen en onzekerheid over de voortzetting van het project. Echter is het project in het tweede kwartaal weer hervat en hebben er vanaf juni weer nieuwe koppelingen plaatsgevonden. Over heel 2012 hebben er 13 koppelingen plaatsgevonden. Het streven voor 2013 is het behalen van 30 koppels. Daarnaast wordt er gezocht naar een mogelijkheid tot intensieve samenwerking met het taalmaatjes-project van Humanitas.
Ondersteuning door middel van uitleg en informatie wordt door VluchtelingenWerk Roosendaal gegeven ten aanzien van het verkrijgen en behouden van een verblijfsvergunning, een eventuele gezinshereniging en de naturalisatie. Veelal gebeurt dit tijdens de maatschappelijke begeleiding. Echter blijft deze dienst in tegenstelling tot de maatschappelijke begeleiding wel toegankelijk voor oud-cliënten van VluchtelingenWerk Roosendaal.
Emplooi Vluchtelingen hebben het moeilijk op de arbeidsmarkt. Zij hebben te maken met een taalachterstand, zijn gewend aan een andere arbeidscultuur en hebben hoge verwachtingen. Daarnaast hebben zij hier geen netwerk wat zij kunnen gebruiken. Dit alles terwijl het vinden van (betaalde) arbeid belangrijk is voor het verwerven van een goede plek in de samenleving en het vergroten van de eigenwaarde. VluchtelingenWerk vindt dat de kans op duurzame arbeid groter wordt met kleinere stappen. Het vergt wel veel tijd en aandacht om mensen te activeren en hen te laten inzien wat er van hen verwacht wordt. Dat kunnen adviseurs van Emplooi doen, in tegenstelling tot de reguliere reïntegratiebureaus, die veel minder tijd hebben. Emplooi wordt uitgevoerd door zeer deskundige vrijwillige adviseurs met veel levenservaring onder leiding en eindverantwoordelijkheid van de locatiecoördinator. In Roosendaal zijn er twee Emplooi adviseurs en in 2012 zijn er zeven trajecten actief geweest. Momenteel zijn al deze trajecten afgerond en wordt er gekeken naar nieuwe kansen en mogelijkheden voor Emplooi binnen Roosendaal.
De juridische begeleiding is de basis van VluchtelingenWerk. Vanaf de aankomst in Nederland wordt de asielzoeker begeleid en ondersteunt bij zijn asielprocedure. Het meeste juridische werk vindt dan ook plaats in de asielzoekerscentra. Maar ook na verlening van een verblijfsvergunning en na vestiging in een gemeente blijft de juridische begeleiding van belang. De eerste verblijfsvergunning is altijd tijdelijk en moet dus bijtijds worden verlengd. In sommige gevallen wordt de vergunning ingetrokken of niet verlengd, bijvoorbeeld omdat het beleid ten aanzien van het herkomstland is gewijzigd of omdat twijfel is ontstaan omtrent het asielverhaal of de herkomst van de vluchteling. Ook bij gezinshereniging is een goede begeleiding van belang. Er moet aan veel voorwaarden worden voldaan en de termijnen luisteren nauw. Met zonodig ondersteuning door de juridische werkgroep van VluchtelingenWerk WOBB wordt getracht de cliënt de juridische ondersteuning te geven waar hij/zij recht op heeft!
VluchtelingenWerk West– en Oost-Brabant & Bommelerwaard - Jaarverslag 2012
VluchtelingenWerk WOBB - Locatie Roosendaal Feiten en cijfers Maatschappelijke begeleiding Dit jaar is het aantal bezoeken op de spreekuren van VluchtelingenWerk wederom toegenomen. In 2012 is het spreekuur 873 keer bezocht door Vluchtelingen. In totaal is er 2223 uur vrijwilligerswerk verricht om de cliënten te helpen. In 2012 heeft VluchtelingenWerk Roosendaal 80 cliënten begeleid waaronder 19 nieuwe cliënten. Daarnaast zijn er diverse trajecten afgesloten omdat de cliënten voldoende zelfstandig waren. In onderstaand diagram is af te lezen hoe de werkzaamheden van de maatschappelijke begeleiding zijn verdeeld.
Daarnaast is de stijging van de werkzaamheden over de afgelopen jaren waar te nemen. In het tweede diagram hiernaast valt af te lezen dat het aantal vluchtelingen momenteel stagneert. Zowel in 2011 als in 2012 zijn er 80 vluchtelingen begeleid. Het aantal ingestroomde vluchtelingen is in 2012 gering gedaald. Daarentegen is de taakstelling huisvesting statushouders voor 2013 15 statushouders en een achterstand van 10 statushouders. De verwachting is dat hierdoor de instroom van vluchtelingen zal toenemen. Samenvatting 2012 Begeleide cliënten
80
Nieuwe cliënten (incl. Kinderen)
35
Spreekuur bezoeken Begeleidingstijd in uren Afgeronde trajecten
19
Taalcoach trajecten
13
Emplooi trajecten
Emplooi In 2012 zijn binnen het project Emplooi 7 trajecten actief geweest. Alle 7 trajecten zijn inmiddels afgesloten.
Taalcoachproject In 2012 heeft het taalcoach project 13 koppels weten te realiseren. Dit aantal is lager dan de afgelopen jaren. Zo waren er in 2010 53 koppels en in 2011 33 koppels. Het verschil is veroorzaakt doordat het project het eerste kwartaal geen nieuwe koppels tot stand gebracht heeft in verband met personele verschuivingen en onzekerheid over de voortzetting van het project. De verwachting is dat het taalcoach project in 2013 30 koppels zal realiseren. Het taalcoach project heeft tot dusver 99 koppels gerealiseerd.
873 2223
Het begint met taal Taal verbindt ons allemaal
7
VluchtelingenWerk West– en Oost-Brabant & Bommelerwaard - Jaarverslag 2012
VluchtelingenWerk WOBB - Locatie Roosendaal
Cliënten aan het woord Sandra, Ruty en Lucia (van links naar rechts) zijn alle drie oud cliënten van VluchtelingenWerk Roosendaal. Zij wonen al langer dan twee jaar in Roosendaal en hebben de volledige hulpverlening van VluchtelingenWerk Roosendaal doorlopen. Nu krijgen zij nog taallessen van Jeanne Wouters bij VluchtelingenWerk. Ruty is vrijwilligster bij VluchtelingenWerk Roosendaal, zij zit hier aan de receptie. Lucia is bezig met het afronden van haar VMBO diploma en Sandra is begonnen aan haar opleiding; verzorgende. “Ik ben al vier jaar in Roosendaal en ik moet zeggen dat VluchtelingenWerk mij heel goed geholpen heeft. Toen ik mijn verblijfsvergunning kreeg wist ik niets over uikeringen of juridische zaken. VluchtelingenWerk heeft mij hier heel goed mee geholpen” (Ruty). “Ik ben bij Addie terecht gekomen toen ik achttien was. Ik moest toen alles in mijn eentje doen, dat was lastig zeg! Addie heeft mij met open armen ontvangen, ze stond klaar voor al mijn vragen en wist overal antwoord op. Ze is als een soort moeder voor mij. Het geeft een lekker gevoel dat je altijd bij VluchtelingenWerk terecht kunt.” (Lucia). “Toen ik in Roosendaal kwam wonen sprak ik geen Nederlands. Ik moest altijd naar VluchtelingenWerk om mijn post te laten lezen en hier informatie over te krijgen. Door VluchtelingenWerk heb ik nu kunnen starten met mijn opleiding verzorgende. Ik ben heel tevreden over hun werk. Ik hoop dat VluchtelingenWerk meer mensen zoals ik kan helpen.” (Sandra).
VluchtelingenWerk West– en Oost-Brabant & Bommelerwaard - Jaarverslag 2012
VluchtelingenWerk WOBB - Locatie Roosendaal Sara Sadeghemosini is sinds 2011 in Nederland en spreekt al bijzonder goed Nederlands. Zij is erg gedreven om de taal te leren. Met behulp van de inburgeringscursus heeft zij al veel kunnen leren. Graag wilde ze beter leren spreken alleen was dit erg moeilijk. Sara kende geen Nederlandse mensen waarmee ze dit kon oefenen. Sara heeft zich daarom aangemeld bij het taalcoach-project van VluchtelingenWerk Roosendaal. “Sinds september 2011 ben ik in Nederland. Ik heb een Nederlandse cursus gevolgd. Ik kreeg genoeg Nederlandse grammatica op school, maar omdat ik niemand in Nederland kende en geen contact met Nederlanders had, kon ik niet goed Nederlands praten. Dat was mijn grote probleem. Daarom had ik VluchtelingenWerk om hulp gevraagd. Ik had iemand nodig om -minstens een keer per week- Nederlands mee te spreken. Sinds oktober 2012 ben ik via VluchtelingenWerk met Lia van Nispen in contact. Wij zien elkaar een keer per week (elke woensdag). Soms komt zij bij mij thuis en zitten wij lekker een kopje koffie te drinken en te praten. Wij zijn ook een keer bij het station geweest om te leren hoe een trein ticket gekocht wordt. Ik heb heel veel over de Nederlandse cultuur en feestdagen van haar geleerd. Wij zijn ook een paar keer in de stad geweest, samen gezellig koffie gedronken en iets gegeten. In 2012 heb ik bij Lia voor de eerste keer Sinterklaas meegemaakt. Ik ben heel blij dat ik Lia ken. Tijdens het praten corrigeert zij mij en dat vind ik prima. Binnenkort moet ik mijn examen doen en Lia heeft mij met de proefexamens geholpen. Ik heb heel veel van haar geleerd. Nu praat ik veel beter Nederlands en ik kan makkelijk met andere Nederlanders contact hebben. Ik ben Lia heel dankbaar, omdat zij mij heel graag helpt en zij heel geduldig met mij is. Ook ben ik VluchtelingenWerk heel dankbaar. Het taalcoach-project vind ik prima!” (Sara)
VluchtelingenWerk West– en Oost-Brabant & Bommelerwaard - Jaarverslag 2012
Mensen maken VluchtelingenWerk
Vele vrijwilligers en betaalde medewerkers staan vluchtelingen bij tijdens de asielprocedure en hun integratie in onze samenleving. Naast individuele begeleiding, maakt ook collectieve belangenbehartiging deel uit van ons werk. VluchtelingenWerk streeft naar een eerlijke en zorgvuldige behandeling tijdens zowel de asielprocedure als gedurende de integratie. Daarom volgt zij de wet– en regelgeving over vluchtelingen op de voet. Als het nodig is, voert VluchtelingenWerk actie. Zij overlegt regelmatig met politici, ministeries en andere instellingen met het doel de rechten van de mensen die naar ons land zijn gevlucht, veilig te stellen. Met publiekscampagnes, persvoorlichting, lesbrieven, festivals en ontmoetingsprojecten versterkt zij het maatschappelijk draagvlak voor vluchtelingen en asielzoekers.