VluchtelingenWerk – WOBB Jaarverslag 2014
Locatie Sint Oedenrode
Locatie Sint Oedenrode 1
VluchtelingenWerk – WOBB Jaarverslag 2014
Locatie Sint Oedenrode Algemeen In onze gemeente werkt een zeer trouwe werkgroep vrijwilligers onder leiding van de coördinator, Jos Koenen. Ons dagelijks werk is het ondersteunen van vluchtelingen, die nieuw in Sint-Oedenrode komen wonen, bij alle regelzaken rondom hun huisvesting en vervolgens het coachen bij het zelfredzaam worden. Daar komt van alles bij kijken. Een aantal onderdelen daarvan vindt u hieronder uitgewerkt.
Coaching vestiging en coaching integratie In 2014 zijn er 16 nieuwe cliënten in onze gemeente geplaatst. 2 ervan zijn in het kader van gezinshereniging gekomen. Er moeten dan in korte tijd erg veel zaken geregeld worden. Voorzieningen moeten worden aangevraagd en huizen moeten worden ingericht. Er moet een school gezocht worden voor de kinderen, evenals een huisarts, tandarts en apotheek. Uitkeringen en toeslagen moeten worden aangevraagd etc. Dankzij de inzet van onze vrijwilligers wordt deze klus telkens weer geklaard. Op dit moment begeleiden wij 13 huishoudens. In totaal zijn dit 39 personen. De nieuw binnengekomen gezinnen hebben zowel van de vrijwilligers aan huis, als op het spreekuur nog veel hulp en ondersteuning nodig. De andere gezinnen komen vooral op momenten, dat zij ingewikkelde vragen hebben. Op veel gebieden kunnen zij zich dan al heel behoorlijk redden.
Juridisch spreekuur Wij helpen o.a. bij het aanvragen van verlenging van verblijfsdocumenten. Dit is voor de meeste van onze cliënten nog erg ingewikkeld. Er is geen andere instantie in de buurt die hen daarmee kan helpen. Ze komen dan ook bij ons om hiermee geholpen te worden. Dit is veel en nauwkeurig werk. Er horen veel bijlagen bij die aanvraag en voor ieder gezinslid moet een apart formulier worden ingevuld. Ook moet er nog regelmatig met de IND gebeld worden over zaken die niet duidelijk zijn, zoals het uitblijven van het verblijfsdocument. Het duurt erg lang voordat het nieuwe verblijfsdocument er is, vaak wel 6 maanden of meer. Mensen komen hierdoor in de problemen. Hiervoor moeten dan weer verklaringen bij de IND of een W-document worden aangevraagd. Verder ondersteunen wij ook cliënten, die gezinshereniging hebben aangevraagd. Tijdens gezinsherenigingsprocedures zijn wij voornamelijk de schakel tussen de IND, de betrokken advocaat en de cliënt.
Spreekuren In Sint- Oedenrode is er iedere week een heel druk bezocht open spreekuur. Daarnaast worden er veel gesprekken gevoerd op afspraak. De cliënten worden meestal door de vrijwilligers te woord gestaan. Voor ingewikkelde vragen is de beroepskracht aanwezig. We stimuleren de cliënten zo veel mogelijk, van begin af aan, om zelf en op eigen initiatief naar het spreekuur te komen. De cliënten moeten vooral proactief zijn of worden, en zelf op tijd komen met brieven/problemen waar ze zelf geen raad mee weten. Zo zijn er o.a. vragen over huisvesting, werk, asielprocedure, verblijfsvergunning, gezinshereniging, naturalisatie, kinderopvang, toeslagen, kinderbijslag, ziektekosten, echtscheiding, betalingsregelingen. Ook moeten zij met ingang van 2013 zelf de inburgering gaan regelen. Dit betekent oa een school zoeken, lening aanvragen, zorgen dat de rekening van de school op tijd betaald wordt. Hierbij ondersteunen wij hen en geven wij voorlichting. 2
VluchtelingenWerk – WOBB Jaarverslag 2014
Locatie Sint Oedenrode De meeste vragen zijn er echter op het gebied van financiën: belastingen, uitkeringen, schulden, kinderbijslag, studiefinanciering en bijzondere bijstand. Achterstand in betalingen is helaas aan de orde van de dag.
Verhuizing naar 't Spectrum in Schijndel In april en mei zijn de lokaties van VluchtelingenWerk Sint-Michielsgestel, Schijndel en SintOedenrode naar 't Spectrum in Schijndel verhuisd. Op 12 juni is daar de officiële opening verricht door de directeur van het Landelijk Bureau van VluchtelingenWerk mevr. Dorine Manson. Dit in aanwezigheid van onze cliënten, vrijwilligers, vertegenwoordigingen van de 3 gemeentes en organisaties, waar wij mee samenwerken. Voor de vrijwilligers hadden wij nog een lopend buffet en een speciaal avondprogramma. Het doel van deze samenwerking was, als 3 relatief kleine locaties, het hoofd te kunnen blijven bieden aan het steeds grotere beroep dat op ons gedaan wordt. Er komt steeds meer en complexere regelgeving, onze bureaucratie wordt steeds verder gedigitaliseerd, het verblijf in de AZC's wordt steeds korter (zodat ze bij aankomst in een gemeente nog nauwelijks iets van Nederland weten) en door onrust in de wereld neemt de instroom van asielzoekers en vluchtelingen steeds verder toe. Het voordeel van deze samenwerking is, dat wij gezamenlijk nieuwe vrijwilligers werven, allerlei activiteiten ontplooien en ons ook gezamenlijk inzetten voor advisering en voorlichting over Inburgeringslessen. Wij hebben hierbij de hulp van stagiaires, die voor alle 3 de locaties werkzaam zijn. Dat is een groot voordeel want voor de verhuizing was onze locatie hiervoor te klein. De beroepskracht kon voorheen niet genoeg uren aanwezig zijn om een stagiaire te begeleiden.
Activiteiten Er is door de GGD voorlichting gegeven aan een groep Somalische vrouwen uit de 3 gemeentes over vrouwenbesnijdenis, gezondheid en het eigen lichaam. Dit is zeer positief ontvangen. Ook wordt er door onze vrijwilligers aan nieuw binnengekomen cliënten, voorlichting gegeven over 'Omgaan met geld', een preventieve cursus. Wij hebben een gespecialiseerde vrijwilliger, die voor de 3 lokaties, de Belastingtoeslagen voor alle cliënten kan aanvragen. Omdat VluchtelingenWerk landelijk hierover afspraken heeft gemaakt met de belastingdienst, wordt de aanvraagtijd hierdoor sterk verkort. In het afgelopen jaar hebben onze stagiaires en vrijwilligers voor de kinderen uit Schijndel en Sint-Michielsgestel en Sint-Oedenrode een gezamenlijke Sinterklaasviering georganiseerd. 3
VluchtelingenWerk – WOBB Jaarverslag 2014
Locatie Sint Oedenrode De kinderen mochten een kartonnen schoentje in elkaar knutselen, om dat vervolgens aan de Sint te geven. Een week later stonden drie spreekkamers vol met kleurrijke schoentjes mét cadeautjes. Wat straalden de kinderen, en wat prachtig om ze te zien meedoen aan dit oer-Hollandse feest! De kinderen hebben hiervan met volle teugen genoten. Wij hebben ook een vrijwilliger en een 4e jaars stagiaire Pedagogiek, die opvoedondersteuning geven aan gezinnen met kleine kinderen, in de vorm van spel. Dit gebeurt in het kader van het project Spel aan Huis en levert zeer goede resultaten op. Ouders zijn hier erg blij mee. In Sint-Oedenrode helpen onze vrijwilligers kinderen bij het begrijpend lezen om op deze manier de Nederlandse taal beter onder controle te krijgen, waardoor zij hun toekomstmogelijkheden kunnen verbeteren. Tevens zijn er kinderen, die hulp krijgen met rekenen. In december is meegedaan aan de landelijke actie van supermarktketen Jumbo om kerstpakketten uit te delen aan minderbedeelden. We hebben hierdoor 18 gezinnen blij kunnen verrassen met lekkernijen.
Inburgeringslessen In 2014 heeft VluchtelingenWerk het keurmerk Blik op Werk behaald en mogen wij daarom inburgeringslessen gaan verzorgen. Dit gebeurt in samenwerking met Quality Communications, die de inburgeringlessen op locatie verzorgen. VluchtelingenWerk zorgt lokaal, dat er bij de inburgeringlessen vrijwillige klassenassistenten aanwezig zijn, die de docent ondersteunen en ervoor zorgen, dat de inburgeraars op eigen niveau hulp en ondersteuning krijgen. Verder krijgt iedere inburgeraar een eigen taalcoach, die thuis helpt bij het maken van het huiswerk, waardoor er sneller vorderingen gemaakt kunnen worden. In september is er in Schijndel een inburgeringscursus gestart en in november in SintOedenrode. In Sint-Oedenrode nemen ook 5 inburgeraars deel, waarvoor de gemeente nog verantwoordelijk is voor de inburgering. Veel van de nieuwe cliënten kiezen ervoor om nu via VluchtelingenWerk te gaan inburgeren, omdat zij nu veel dichterbij huis de lessen hebben en ook de voordelen van klassenassistenten en taalcoaches spelen bij deze keuze een rol.
'Spel-aan-Huis voor vluchtelingengezinnen'. In 2014 heeft VluchtelingenWerk WOBB, dankzij subsidie van Stichting Kinderpostzegels Nederland, in 11 verschillende gemeenten Spel-aan-Huis aan kunnen bieden aan vluchtelingengezinnen. In de gemeente St Oedenrode hebben 2 kinderen uit Irak en Somalië centraal gestaan. Twee vrijwilligers hebben het uitgevoerd. Er is naast de taalontwikkeling, o.a. aandacht besteed aan de overgang van een kind van de peuterspeelzaal naar de basisschool. Door grote onbekendheid rondom de gang van zaken op een basisschool en een ontwikkelingsachterstand, ontstonden problemen in de klas. 4
VluchtelingenWerk – WOBB Jaarverslag 2014
Locatie Sint Oedenrode Dankzij zeer intensieve spelbegeleiding en samenwerking tussen vrijwilliger, peuterspeelzaal en basisschool gaat het kind nu met plezier hele dagen naar school en kan het participeren in de groep. In een ander gezin heeft de vrijwilligster de ouders meer inzicht kunnen bieden in het spel van een kind. Door het gebrek aan speelkameraadjes én speelgoed, werd er veel en vaak gegeten en gesnoept. Het kind heeft geleerd om zichzelf bezig te houden met speelgoed in plaats van met eten. Ouders hebben ervaren welk speelgoed passend is voor hun kind. Dankzij de subsidie van de gemeente St Oedenrode is een vrijwilligster verder gegaan met haar spelbegeleiding in het gezin en is een stagiaire met 2 nieuwe gezinnen gestart. Hieronder een kort verslag over een spelbezoek door de stagiaire van Spel-aan-Huis in St Oedenrode. “In Sint- Oedenrode bezoek ik een gezin uit Congo. Het meisje van 5 komt altijd nieuwsgierig naar de deur gelopen als ik er ben oa om te zien wat er deze keer weer in mijn tas zit. Misschien zit er deze keer wel een kasteel met ridders of klei in de tas. Spel waarmee ze fantasiespel kan spelen, heeft haar interesse. In haar spel beleven we veel avonturen. De ridders van het kasteel gaan met de bus naar de dierentuin en de draak sluit vriendschap met een heks. In het spel kan van alles gebeuren. Ik speel met haar mee en vertel wat er gebeurt in het spel. Door middel van spel, ontwikkelt ze haar taal en begrijpt ze steeds meer. Ook spelen we met knutselmateriaal, zoals klei of kleurpotloden. Ze heeft vaak tijdens het knutselen een hoop te vertellen. Ik kan haar steeds beter begrijpen, doordat haar woordenschat toeneemt en ze steeds beter kan vertellen wat ze meemaakt. Aan het einde van het spelbezoek lezen we altijd een boekje. Ze vertelt wat ze ziet op de prenten en vertelt het verhaal aan mij. Hierna lees ik aan haar voor. Soms neem ik een zoekplaat mee naar het gezin. Moeder komt vaak meekijken op de plaat en samen met haar en het meisje vertellen we wat we zien. Wanneer het tijd is om naar het volgende kind te gaan, helpt ze met mijn spullen inpakken en heeft ze een hoop ideeën voor de volgende keer.
Samenwerking met andere organisaties Wij hebben verhoudingsgewijs in Sint-Oedenrode erg veel multiproblem cliënten. De problemen, waar wij mee te maken krijgen, zijn vaak zeer gecompliceerd en gaan van ernstig getraumatiseerde cliënten, tot huiselijk geweld, schulden, echtscheiding enz. Om de belangen van hen en al onze andere cliënten zo goed mogelijk te kunnen behartigen, hebben wij nauw samengewerkt met o.a. Maatschappelijk Werk en de afdeling W.I.Z. ( Werk Inkomen en Zorg) van de gemeente, met Welzijn de Meierij, het Consultatiebureau, advocaten, maar ook met de kinderdagverblijven. Een daarvan verzorgt VVE (Vroeg en Voorschoolse Educatie) voor kinderen met een taalachterstand. Wij zien hier heel positieve resultaten van. Ook hebben wij deelgenomen aan diverse overleggen zoals de Cliëntenparticipatie. Een aantal van bovengenoemde organisaties bieden in crisissituaties hulp aan onze cliënten.
5
VluchtelingenWerk – WOBB Jaarverslag 2014
Locatie Sint Oedenrode Tevens is er contact met het Damiaancentrum, dat o.a. voor onze cliënten allerlei activiteiten organiseert, zoals Keukenpraat, waar Nederlandse en allochtone mensen samen koken. Verder is er een textielatelier, waar mensen kunnen komen voor creatieve zaken en het leren omgaan met de naaimachine. Om meer oefening te krijgen in het spreken van de Nederlandse taal, verwijzen wij een deel van onze cliënten naar Samenspraak. De vrijwilligers van deze organisatie oefenen samen met hen de vaardigheid in het spreken van de Nederlandse taal.
In de bibliotheek wordt de Taalwerkplaats georganiseerd. Ook daar wordt door vrijwilligers extra hulp bij de Nederlandse taal gegeven aan allochtonen. Daar zijn niet alleen onze vluchtelingen welkom, maar ook andere allochtonen, die onze taal niet goed machtig zijn. Zij doen dit veelal naast de NT2 cursussen, die zij op het ROC of bij VluchtelingenWerk volgen.
Verslag van een vrijwilliger. Via een vacature op de website van Welzijn de Meierij ben ik begin 2014 terecht gekomen bij VluchtelingenWerk. Omdat ik gestudeerd heb als secretaresse maar administratieve werkzaamheden ook leuk vind, reageerde ik op deze vacature zodat ik hiermee werkervaring zou kunnen opdoen maar ook in contact zou kunnen komen met een andere doelgroep: vluchtelingen. Je hoort vaak bij het nieuws diverse verhalen maar als je er zelf mee in contact komt, besef je pas wat de mensen allemaal hebben meegemaakt en dat hulp heel erg welkom is. In de meeste gevallen krijg je er een dankbaar gevoel bij. Mijn ervaring is als je vluchtelingen helpt of begeleidt, ze je na een tijdje leren kennen en vertrouwen in je krijgen, je krijgt een handdruk en een bedankje. Toen ik begon was het kantoor nog niet verhuisd dus mijn taken bestonden in het begin vooral uit inpakken en verhuizen. Een verandering was dat na de verhuizing het kantoor bezet zou gaan worden door drie coördinatoren namelijk Wilko (Schijndel), Anita (Sint Michielsgestel) en Jos (Sint Oedenrode). Nu we in een gemeenschappelijke ruimte zitten is er voor alle drie de vestigingen meer mogelijk om dingen te organiseren. Zo is er bijvoorbeeld de GGD bijeenkomst geweest en er worden nog meer projecten op touw gezet. Door de samenwerking met de drie gemeenten en de veranderingen die er nog komen, werkt het heel fijn met het team. Na een verhuizing loop je altijd wel ergens tegen aan, maar uiteindelijk krijgt alles een plekje en dan besef je dat het een juiste keuze is geweest om samen te gaan.
6
VluchtelingenWerk – WOBB Jaarverslag 2014
Locatie Sint Oedenrode
Coördinator Jos Koenen Vrijwilligers
Fenny van Amesfoort Bonnie den Blanken Magna Bognetteau Mia van Boxtel Wilma Brugman Jan van Doremalen Farkhonda Faiq Franka Heesbeen Mieke van den Hoek Henriëtte Jansen Elly Konings Yvonne Keesmaat Antonie Lubbers Marlène Mannens Leny Rampelt Maria van Schijndel
vrijwillige klassenassistenten/ taalcoaches
Hetty Klerks Nadia van der Veen Hans van der Kleij Sanne Vissers Cleem Leijten Elly Kaak Sjef van Amelsfort Marjon de Jongh
7
VluchtelingenWerk – WOBB Jaarverslag 2014
Locatie Sint Oedenrode Gegevens jaarverslag
Jaar 2014
Begeleide cliënten (totaal) Nieuwe cliënten (maatschappelijke begeleiding ) Statushouders gevestigd Gezinshereniging Vrijwilligers / stagiaires
Aantallen 39 17
Inburgeraars 16 1 (2 personen) Vrijwilligers 16 taalcoaches/klassenassistenten 8 2 stagiaires
VluchtelingenWerk WOBB, Locatie St.-Oedenrode De Steeg 9-i, 5482 WN Schijndel Telefoon: 073-5432197 Mail:
[email protected]
8