VITAAL ZONDER ZUIVEL
ROY MARTINA
-2-
VITAAL ZONDER ZUIVEL
Roy Martina, arts
COLOFON Vitaal zonder Zuivel Roy Martina, holistisch arts Uitgever: Royal Publishing House, September 2010 Dit is een GRATIS boek. Dit boek is een herziene versie van een eerdere, gedrukte uitgave (Uitgave Andromeda). Redactie update: Roy Martina Experience Team Foto: RME archief Website: www.RoyMartina.com
-3-
INHOUD Voorwoord Hoofdstuk 1: Met melk meer mans? Hoofdstuk 2: Windmolen in plaats van witte motor Hoofdstuk 3: Borst of uier? Hoofdstuk 4: Melk, het witte vergif Hoofdstuk 5: Ditjes en datjes om je op te vrolijken Hoofdstuk 6: Mensvriendelijke bacteriën Hoofdstuk 7: Alternatieven voor melk Hoofdstuk 8: De gezondheidsmythe van soja Hoofdstuk 9: Kalk en botten – hoeveel calcium heb je nodig? Hoofdstuk 10: Regels om te zondigen Hoofdstuk 11: De juiste voedselcombinaties Hoofdstuk 12: Merkwaardig… Nawoord Appendix A – Als een baby geen borstvoeding kan krijgen Appendix B – Nuttige informatie Appendix C – Royal Remedies Appendix D – Botontkalking Appendix E – Kinderen met oorontsteking of buisjes in de oren Appendix F – EE7 – Lever Appendix G – Lactose in homeopathische middelen Bibliografie
4 6 17 25 37 45 60 66 83 91 99 104 109 113 115 117 118 122 123 124 125 126
-4-
Voorwoord Net als de meeste mensen ben ook ik grootgebracht met melk, liters melk. Ik was er dol op en in die tijd vond iedereen dat melk moest. Het was goed voor je. Ik heb geleden aan astma, eczeem, sinusitis (ontstekingen van de neusbijholten), ontstoken tandvlees, migraine, hyperactiviteit, hypoglycamie, artritis en chronische moeheid. Al die kwalen hadden ogenschijnlijk niets met elkaar te maken. Tot mijn zesentwintigste dronk ik trouw één tot twee liter melk per dag. Op mijn vijfentwintigste, anderhalf jaar na het behalen van mijn artsenbul, begon ik met de opleiding homeopathie, acupunctuur en voedingstherapie in Nijmegen. Tijdens een van de lessen vertelde de voedingsdeskundige dat melk niet goed was voor de mens en de oorzaak kon zijn van allergieën, eczeem en een groot aantal andere kwalen. Ik was geschokt en stopte onmiddellijk met wat ik vanaf dat moment „het witte vergif‟ noemde. Twee weken later was ik van mijn chronische sinusitis, eczeem, migraine en moeheid af. Het was een wonder. Ook had ik geen last meer van winderigheid. Het was alsof een zware last van mijn schouders was gevallen. Ik voelde me bevrijd. Nu, dertig jaar later, heb ik duizenden – voornamelijk kinderen- van hun chronische ziekten afgeholpen.
-5-
Intussen ontwikkelde ik diverse testmethoden, waarmee binnen een paar minuten ontdekt kan worden of iemand allergisch, overgevoelig of intolerant is voor melk en melkproducten. Dit boekje beschrijft de gevolgen van het gebruik van melk en andere zuivelproducten, gevolgen die ik regelmatig zag in mijn praktijk. Sommige feiten zijn schokkend en ontnuchterend en zullen je doen ontwaken uit de hypnotisering van de zuivelindustrie „dat melk goed is voor elk‟. Ik hoop dat iedereen die dit leest de witte leugen doorgrondt. Roy Martina
-6-
Hoofdstuk 1: Met melk meer mans? De zuivelindustrie indoctrineert ons al jaren met kreten als „Melk Moet‟, „Joris Driepinter‟, en „Met melk meer mans‟. Door het afvuren van dergelijke leuzen is het ze gelukt om het grootste gedeelte van de bevolking aan de melk en andere zuivelproducten te krijgen. In Amerika wordt meer zuivel genuttigd dan in alle andere landen van de wereld samen! De slogans daar zijn: „Milk is a Natural‟ (melk is puur natuur), „Milk is the Perfect Food‟ (melk is het perfecte voedsel), „Everybody needs Milk‟ (iedereen heeft melk nodig). Later werd door de FTC (Federal Trade Commission) een klacht gedeponeerd tegen deze slogan van de Amerikaanse zuivelindustrie omdat een dergelijke vorm van reclame-uiting misleidend, niet waar en bedrieglijk is. Daarna wijzigde de zuivelindustrie haar slogan in: „Milk has something for everybody‟ (Melk heeft voor elk wat wils). Hoewel niemand de juistheid van deze slogan betwist, is de echte vraag: wil je echt dat „iets‟. Er zijn zelfs bumperstickers met „Milkdrinkers make better Lovers‟ (melkdrinkers bedrijven de liefde beter). Zulke advertentiecampagnes zijn zeer succesvol te noemen. De nieuwste ontwikkeling op dit gebied is om bekende persoonlijkheden -zoals filmsterren en top-
-7-
sporters- te laten poseren met een witte melksnor. Aan reclame worden vele miljoenen dollars besteed. De zuivelindustrie zet jaarlijks miljarden dollars om. De laatste dertig jaar liep de omzet gestaag terug, vandaar de campagne om de zuivelverkoop nieuw leven in te blazen. Men adviseert drie glazen melk per dag te drinken om de dagelijks aanbevolen hoeveelheid (ADH) calcium binnen te krijgen (circa 1.000 mg per dag). Slechts 40% van de bevolking haalt deze hoeveelheid. Als zuivel zo goed is voor de mens als de zuivelindustrie ons wil doen geloven en de Amerikanen meer zuivel consumeren dan de rest van de wereld, hoe komt het dan dat zij aan kop lopen op het gebied van degeneratieve ziekten? En hoe komt het dat in de landen waar de meeste zuivel wordt gebruikt het hoogste percentage botontkalking voorkomt? Steeds vaker wordt in allerlei onderzoeken de consumptie van zuivelproducten in verband gebracht met diabetes, allergieën, artritis, migraine, sinusitis, oorontsteking, verkoudheid, kanker, hooikoorts, astma, eczeem, dauwworm en talloze andere ziekten. Er zijn in Amerika achttien miljoen koeien, gesubsidieerd door de belastingbetalers met bijna drie miljard dollar per jaar. We kunnen natuurlijk urenlang discussiëren over de vraag
-8-
of melk al dan niet goed is voor de mens, maar door een beetje logica toe te passen gaat het misschien vlugger. De meeste zoogdieren worden gezoogd tot ze ongeveer driemaal hun geboortegewicht hebben bereikt. Mensenbaby‟s bereiken ongeveer driemaal hun geboortegewicht rond het 1e levensjaar. Geen enkel zoogdier, met uitzondering van de mens (en de huiskat), drinkt nog melk na de zoogperiode. Waarom drinken koeien geen melk? Zelfs als ze het aangeboden krijgen, halen ze er hun neus voor op. Koemelk is voor slechts één doel bestemd: om kalveren te voeden. De mens is het enige zoogdier dat nooit van de borst afgaat. Dat wordt door slechts één factor veroorzaakt: reclame. Om precies dezelfde reden roken er nog zoveel mensen. Niet omdat roken zo goed is, maar omdat de tabaksindustrie al decennia lang een voortreffelijke advertentiecampagne voert. In Nederland eet men gemiddeld veertien kilo kaas per persoon per jaar. In Amerika gebruikt men 188 kilo zuivel per persoon per jaar. Van elke dollar besteed aan voedsel, wordt 7% uitgegeven aan zuivelproducten. Van Nederland heb ik geen cijfers, maar de verschillen zullen niet zo groot zijn. NoordEuropeanen (Finland, Zweden en Nederland,
-9-
Engeland) zijn namelijk grootverbruikers van zuivelproducten. Een van de bestanddelen van koemelk en kaas is caseïne. Dit is een eiwit dat koeien vooral nodig hebben voor botgroei. Voor de mens is het een moeilijk verteerbaar product, omdat hij niet het viermagen spijsverteringskanaal heeft van de koe. Caseïne is een enorme belasting voor de darmen van de mens. Het creëert een soort slijmlaag waardoor andere voedingsstoffen moeilijker worden opgenomen. Dit zou een belangrijke oorzaak kunnen zijn van ijzergebrek en bloedarmoede bij kinderen die koemelk drinken. De bijproducten van de melkvertering leiden tot slijmvorming. Een gedeelte wordt opgeslagen en het lichaam gaat slijm produceren in de neus, sinussen (bijholten) en op andere plaatsen, waardoor er chronische sinusitis en otitis (middenoorontsteking) kunnen ontstaan. Caseïne wordt overigens als basis gebruikt voor sterke houtlijmen. Een ander groot probleem is dat veel koeien preventief antibiotica krijgen die door het veevoeder worden gemengd. Hierdoor ontstaan er potentieel dodelijke, therapieresistente bacteriën die de mens kunnen infecteren.
- 10 -
Het zorgt er tevens voor dat bij mensen een intolerantie tegen antibiotica ontstaat. Dr. William A. Ellis, een gepensioneerde chirurg, was een van de eersten die verband legde tussen zuivel en hartziekten, allergieën, migraine en artritis. Ook zou er volgens hem verband bestaan tussen melkproductenconsumptie en overgewicht en zou er minder absorptie in het lichaam zijn van belangrijke nutriënten (vitaminen en mineralen) bij zuivelgebruik. Gedurende meer dan veertig jaar heeft hij de met zuivel verbonden ziekten bestudeerd. Volgens hem is elk melkproduct een geconcentreerd voedselproduct dat niet samen met een ander geconcentreerd voedselproduct mag worden gegeten. Het lichaam wordt zwaar belast bij combinaties als bijvoorbeeld brood met kaas en melk bij de maaltijd te eten. Zuivelproducten zouden op zichzelf genuttigd moeten worden om het meeste effect te hebben, en dan alleen nog als men er niet overgevoelig voor is en geen last heeft van artritis, migraine, sinusitis, otitis, allergie of eczeem. In mijn nu ruim dertigjarige ervaring als arts heb ik waargenomen dat 75% van de kinderen met klachten als eczeem, dauwworm, oorontsteking, astma, hoofdpijn, buikpijn, chronisch verstopte neus, snel
- 11 -
verkouden en diarree, allergisch of overgevoelig zijn voor melk. Kinderen die problemen hebben met bedplassen, zijn trouwens vaak overgevoelig voor fluor in tandpasta - dit even tussendoor en ter informatie. Oorontstekingen zijn zo algemeen geworden dat veel kinderartsen dit wijten aan de te dunne buis van Eustachius in het oor. Dat is je reinste onzin! Sinds de jaren 90 van de vorige eeuw zijn KNO-artsen massaal overgegaan tot het plaatsen van buisjes in de oren van kinderen, ook wel oordrains genoemd als er sprake is van terugkerende verkoudheden, infecties van de luchtwegen, looporen of verstopte oren, oorontstekingen en vocht achter de trommelvliezen. In 1990 liepen er 40.000 kinderen rond in Nederland met buisjes in hun oren! De arts Frans Oski van de John Hopkins Universiteit in de Verenigde Staten stelt dat 60% van de oorinfecties bij kinderen onder de 6 jaar door het gebruik van zuivelproducten wordt veroorzaakt. Kinderen die geen koemelkproducten gebruiken of flesvoeding krijgen, hebben zelden last van oorontsteking, in tegenstelling tot kinderen die wel zuivel krijgen. Dit heb ik ook in mijn eigen familie gezien en bij honderden kinderen die voorgoed van hun
- 12 -
kwalen af waren na het stoppen met zuivel en met wat eenvoudige homeopathische middelen. In Amerika was dit een groep kinderartsen ook opgevallen. Zij stelden daarom een rapport op met -in het Nederlands vertaaldde titel „Zou het drinken van melk bij kinderen moeten worden ontmoedigd?‟ Dit gaf een zodanige storm van negatieve reacties dat zij hun conclusies moesten afzwakken. Er werd zelfs gedreigd met intrekking van hun artsendiploma. Ja, de zuivelindustrie is heel machtig! Een ander interessant artikel, verschenen in Diabetes Care 1994 (17: 1488-1490) van de hand van dr. D. Fava e.a., heet (in het Nederlands) „De relatie tussen zuivelconsumptie en het voorkomen van diabetes bij kinderen in Italië‟. Zijn bevinding was dat kinderen die geen koemelk kregen in de eerste drie maanden van hun leven 40% minder kans hadden op juveniele diabetes (jeugdsuikerziekte). Kaas had dit effect niet. Dit betekent dat er een eiwit in koemelk zit -dat niet in kaas voorkomt- dat de alvleesklier kan beschadigen. Andere studies hebben relaties gevonden tussen koemelkconsumptie en astma, darmbloedingen, chronische infecties en nierziekten.
- 13 -
De bekende Amerikaanse kinderarts Benjamin Spock schreef in 1998 dat het drinken van koemelk bloedarmoede, allergieën, diabetes en op de lange termijn zwaarlijvigheid en hartziekten kan veroorzaken. Volgens de Amerikaanse Association of Pediatrics (Associatie voor Kindergeneeskunde) is het gebruik van melk de grootste oorzaak van bloedarmoede bij kinderen. Conclusie Koemelk is niet het beste vervangingsmiddel als een baby geen borstvoeding krijgt (zie hoofdstuk 7, Melkalternatieven). R. Troncone en anderen concluderen in Allergy (49:142-146) in het artikel „Increased intestinal sugar permeability after challenge in children with cow‟s milk allergy or intolerance‟ ('Verhoogde suiker doorlaatbaarheid in de darmen na een bij kinderen met koemelkallergie of -intolerantie') het volgende: negen van de tien kinderen (met de gemiddelde leeftijd van dertien maanden) hadden een sterke reactie op koemelk. Deze kinderen vertoonden allen een grotere doorlaatbaarheid van de darmwand voor grote voedingsmoleculen. Dit kan leiden tot levenslange, chronische darmkwalen, artritis en allergieën.
- 14 -
Als je een van de klachten herkent die ik in dit hoofdstuk heb genoemd, dan is het goed om een periode geen zuivelproducten te gebruiken. Optimaal is zes tot acht weken geen melk, kaas, boter, chocolade, yoghurt en alles waar verder melk, lactose of wei in zit (koekjes, brood, gebak, enzovoort). Lees de productinformatie op de etiketten om er zeker van te zijn. Gebruik in die periode het homeopathische product van mijn hand om zuivelresten uit het lichaam te verwijderen: Royal Remedies Immunisator, Vitalisator en EE7: 3x daags 10 druppels van elk. Als de klachten vervolgens minder worden of verdwijnen, dan zijn die zeker veroorzaakt omdat je overgevoelig of allergisch bent voor melk. Is het verschil niet duidelijk merkbaar, dan kun je je beter door een deskundige, bijvoorbeeld een Omega Health Coach, laten testen die je ook op andere allergieën kan onderzoeken. Dezelfde klachten kunnen namelijk ook door andere allergieën veroorzaakt worden. In veel landen, maar vooral in Oost-Azië, Afrika en Zuid-Amerika, wordt koemelk als ongezond beschouwd voor volwassenen en niet gebruikt. Is het mogelijk dat deze mensen gelijk hebben en dat wij het slachtoffer zijn geworden van de excellente marketingstrategieën van de zuivelindustrie?
- 15 -
Niets leidt tot meer verhitte discussies -zelfs in alternatieve kringen- wanneer ik naar voren breng dat zuivelproducten meer kwaad dan goed doen. De emoties branden los, moeders raken in paniek en voelen zich schuldig bij het idee alleen al dat zij hun kinderen geen melk voorzetten. De mensen verklaren me voor gek. Gelukkig is er genoeg onderzoek van bekende wetenschappers dat mij en andere tegenstanders ondersteunt. In 1992 was er een persconferentie van het Physicians Committee for Responsible Medicine (Artsencomité voor Verantwoordelijke Geneeskunde), waarbij werd aangeraden koemelk te verwijderen uit het dieet van kinderen. Men zei dat koemelk kan leiden tot onder andere lactoseintolerantie, juveniele diabetes, maagdarmklachten en allergie. Bovendien was melk helemaal niet zo belangrijk voor de dagelijks benodigde hoeveelheid kalk als er wel werd beweerd. Benjamin Spock, de eerdergenoemde en wereldvermaarde kinderarts en schrijver van veel boeken, ondersteunde deze uitspraak. De Nationale Melk Producenten Federatie en de Amerikaanse Medische Associatie reageerden hier enorm fel op (Nutrition Week, October 9, 1992; 22 (38) 2, „Group blasts milk, ignites Food Terrorism Debate‟).
- 16 -
Ik hoop dat ik er tot dusver in ben geslaagd om je open te doen staan voor de mogelijkheid dat zuivel minder goed is dan je tot nu toe hebt gedacht. En dat de slogan „Met melk meer mans‟ mogelijk gebaseerd is op een machtige „zuivelclub‟ die haar producten met allerlei slimme marketingstrategieën aan de man brengt. Als je inderdaad voor dit idee openstaat, dan is er voldoende reden om de rest van dit boekje te lezen. Dan hoop ik je alternatieven aan te bieden die wel gezond zijn; misschien besluit je dan wel om de consumptie van zuivel te verminderen, zodat je een stuk vitaler en gezonder kunt worden.
- 17 -
Hoofdstuk 2: Windmolen in plaats van witte motor Dit hoofdstuk gaat over lactose-intolerantie. Johan was een Curaçaose politieofficier van 52 jaar die al een tijd bij een internist onder behandeling was vanwege een steeds terugkerende maagzweer. Dit was voordat men ontdekte dat maagzweren door de bacterie Helicobacter pylori worden veroorzaakt. Hij werd behandeld met het medicijn Tagamet om de maagzuurproductie te remmen, moest veel melk drinken en kreeg valium voor de stress. De internist had Johan aangeraden om zes glazen melk per dag te drinken, één glas bij elke maaltijd en de rest tussendoor. Hij deed dit trouw, hoewel hij er geen liefhebber van was. Maar politieofficieren zijn goed in het opvolgen van orders. Zijn klachten waren na een paar weken verdwenen. Hij had er echter nieuwe klachten voor in de plaats gekregen: last van krampen in de onderbuik, een opgeblazen gevoel, waterige ontlasting en voortdurend last van grote hoeveelheden gas. Verder was hij in de afgelopen acht maanden tien kilo aangekomen.
- 18 -
Hij kwam bij mij om af te vallen. Ik genoot bekendheid op Curaçao vanwege mijn succesvolle afslankkuren. Ik hoorde zijn klachten aan en vroeg hem wat zijn internist ervan zei. De internist had na uitgebreid onderzoek geconstateerd dat zijn maagzweer genezen was en dat hij leed aan het irritable colon syndrome (irritatie van de dikke darm). Hij verwees hem door naar een psychiater vanwege stress. Johan had geweigerd te gaan omdat je op Curaçao, als je eenmaal bij een psychiater was geweest, als het ware gebrandmerkt was. Dan was je niet „mans‟ genoeg en als politieman kon dat absoluut niet! Ik vermoedde dat hij zoveel was aangekomen doordat hij door het gebruik van volle melk veel extra calorieën had binnengekregen en dat hij lactose-intolerantie had. Bovendien maakte de valium hem suf, waardoor hij „s avonds moe in een stoel neerviel en twee à vier flesjes bier nuttigde om bij te komen en zich beter te voelen. Mijn plan was simpel: stoppen met de melk en de valium. In plaats daarvan gaf ik hem een tweetal homeopathische middelen: Nux Vomica D6 en Royal Remedie Immunisator (een combinatie om de stresshormonen in balans te brengen). In plaats van melk liet ik hem „s morgens en „s avonds een aftreksel
- 19 -
drinken van water, waarin 24 uur lang schijfjes aardappel waren geweekt. Dit heeft een goed effect op maagzweren en bevordert het herstel van het maagslijmvlies. Hij moest viermaal per week gaan joggen en tweemaal per week met gewichten werken. Verder hoefde hij alleen maar te stoppen met bier drinken. Binnen drie maanden was hij niet alleen zijn klachten en overgewicht kwijt, maar had hij zich ook nog nooit zo vitaal gevoeld. Zijn internist belde mij om te vragen wat nu precies de middelen waren die ik voorschreef en of die ook bij andere maagpatiënten zouden helpen. Het verhaal van Johan is niet ongebruikelijk. Van een vriend van mij die als vrijwilliger in Afrika had gewerkt, hoorde ik het volgende verhaal. Nederland had, als onderdeel van ontwikkelingshulp, ladingen melkpoeder naar Afrika gestuurd. Met die hulp probeerde men de Afrikaanse moeders te civiliseren door hen koemelk te laten geven aan hun kinderen in plaats van moedermelk, maar tevergeefs. In één dorp hadden ze een nuttige bestemming gevonden voor de melkpoeder: ze kalkten er hun hutten mee. De oorzaak van het feit dat ze de melkpoeder niet gebruikten voor het daarvoor bestemde doel was dat het hele dorp één keer melk had
- 20 -
gedronken en daarna twee dagen aan de diarree was geweest. Vandaar dat ze een andere bestemming voor de poeder hadden gevonden. Bovendien waren ze bang dat ze net zo bleek zouden worden als de blanken die de melk kwamen brengen! Het grootste deel van de mensen ouder dan vijf jaar is in feite lactose-intolerant. Lactose is melksuiker. Lactose-intolerantie betekent dus dat men geen melksuiker kan verdragen en wordt veroorzaakt omdat het lichaam de melksuiker niet of onvoldoende kan afbreken. Om lactose te kunnen afbreken is een enzym nodig: lactase. Indien iemand geen of onvoldoende lactase heeft, zorgen bacteriën ervoor dat de lactose gaat gisten. Producten die hierbij worden gevormd zijn onder andere zuren, kooldioxide en waterstofgas. Deze producten vormen op zich de klachten van de lactose-intolerantie. Er zijn drie soorten lactase deficiënties (tekorten aan lactase): primair, secundair en congenitaal. Een primaire lactasedeficiëntie is overgeërfd en kan aanleiding geven tot klachten die beginnen op een willekeurig tijdstip na de kinderjaren, maar het komt het meeste voor in de vroege adolescentie.
- 21 -
Een secundaire of verkregen lactase deficiëntie kan zich ontwikkelen bij iemand na een acute gastro-enteritis (maagdarmontsteking) of als gevolg van een beschadiging van de darmslijmvliezen door medicatie zoals aspirine, nietsteroïde ontstekingsremmers en antibiotica. Deze beschadiging is reversibel (omkeerbaar) en herstelt zich binnen enkele weken. Gedurende die tijd is het beter om lactose bevattend voedsel te vermijden. Ook chronische darmklachten kunnen secundaire lactase deficiëntie veroorzaken. Congenitale lactase deficiëntie is een zeldzame, aangeboren stofwisselingsstoornis. Klachten bij lactase deficiëntie Opgezette buik, krampen, rommelingen, misselijkheid, diarree en gasvorming. Dit kan beginnen kort na het nuttigen van lactoserijke producten en net zo lang duren als dergelijke producten gebruikt worden. Er bestaan tabletten die lactase bevatten en dertig minuten vóór de maaltijd dienen te worden ingenomen om toch lactose te kunnen eten. Tot 1965 was lactasedeficiëntie nog vrij onbekend.
- 22 -
Men ontdekte in dat jaar aan de John Hopkins School of Medicine dat zo‟n 15% van de blanke en 70% van de donkergekleurde bevolking niet in staat was lactose te verteren. Na de leeftijd van anderhalf tot twee jaar neemt de lactase productie geleidelijk af. Dit is heel normaal; ook bij andere zoogdieren verdwijnt lactase na de zoogperiode. Enkele statistieken lactasedeficiëntie: Kinderen Volwassenen Aborigines Aziaten Grieken Mediterranen
over
het
84% 9% 56% 41% 84% 7%
Bij gezonde volwassenen: Filippino‟s 90% Japanners 85% Taiwanezen 85% Thai 90% Indianen 50% Peruvianen 70% Eskimo‟s 80% Negroïden (Amerika) 70% Grieken 85% Arabieren 78%
verschijnsel
- 23 -
Israëlische Joden Andere Joden Finnen Denen Zwitsers Blanken (Amerika)
58% 78% 18% 2% 7% 8%
De overgrote meerderheid van de wereldbevolking is lactasedeficiënt. Bij het negroïde ras hangt het percentage lactasedeficiëntie af van het feit of iemand tot een stam behoort die van generatie op generatie melk heeft gebruikt of niet. De Masai hebben een traditie van vee houden; ze hebben weinig lactoseintolerantie. De Yoruba- en Ibostammen in Nigeria gebruiken bijna geen koemelk; de lactasedeficiëntie is 99%! Dr. Norman Kretchmer, directeur van het Institute of Child Health and Human Development of the National Institute of Health concludeerde het volgende na het bestuderen van lactase deficiëntie in Nigeria: „De lactosevertering wordt genetisch bepaald door een natuurlijke selectie van mensen die hun lactase enzym behouden tot op latere leeftijd (dit is eerder een abnormaliteit dan een normaliteit).‟ Het is natuurlijk en normaal om lactase deficiënt te worden als je ouder wordt. Het gebeurt bij de meeste mensen en bij alle
- 24 -
dieren. Dit betekent dat het nooit de bedoeling van de natuur was dat lactosebevattend voedsel (ook voorkomend in meer dan 1.000 medicijnsoorten) gegeten zou worden na de normale zoogperiode. Met andere woorden: de mensen die op latere leeftijd wel lactose kunnen verteren, zijn genetische afwijkingen van de norm. Mensen met lactose-intolerantie kunnen wel yoghurt en kaas verdragen. Wanneer van melk yoghurt wordt gemaakt door toevoeging van een bacterie (lactobacillus, een melkzuurbacterie), wordt de lactose grotendeels afgebroken tot galactose en glucose. Hetzelfde gebeurt met kaas. Vandaar dat mensen die geen lactose kunnen verdragen wel de meeste kaassoorten (behalve de zachte) kunnen verdragen. Het merendeel van de melkdrinkende kinderen met chronische buikpijnklachten lijdt aan lactoseintolerantie. In dit hoofdstuk heb je kunnen lezen waarom de meeste mensen op latere leeftijd geen lactose en dus geen melk verdragen. Wanneer ze toch koemelk gebruiken worden ze, in plaats van opgepept door de „witte motor‟, meer winderig. In het volgende hoofdstuk gaan we lezen waarom baby‟s beter melk kunnen vermijden, ook als ze geen lactose-intolerantie hebben.
- 25 -
Hoofdstuk 3: Borst of uier? Moedermelk is puur natuur, speciaal gemaakt voor menselijke baby‟s. Er is niets beters ter wereld. Waarom? Na de bevalling is de eerste melk die de moeder produceert gelig en dikker van consistentie. Dit wordt colostrum (biest) genoemd. Na een paar weken wordt deze melk dunner en blauwig. In colostrum zit een hoog percentage afweerstoffen (IgA en lactoferrine). Deze zogenaamde immunoglobulines worden door de darmwand van de baby opgenomen en geven bescherming tegen infecties. Pasgeboren baby‟s hebben een sterke zuigreflex en moeten meteen, het liefst nog vóór het doorknippen van de navelstreng, aan de borst worden gelegd. Dit veroorzaakt bij de moeder een speciale reflex op het voorste deel van de hypofyse (een klier in de hersenen) die prolactine produceert, waardoor zij melk gaat produceren. Prolactine zorgt er ook voor dat de moeder niet meteen weer zwanger kan raken. De gewoonte om flesvoeding af te wisselen met borstvoeding is niet bevorderlijk voor deze cyclus en is af te raden. Mensenbaby‟s zijn de meest hulpeloze baby‟s van alle zoogdieren en moeten aan de borst worden gelegd; zij kunnen dit niet uit zichzelf.
- 26 -
Ook apen moeten, net als mensen, leren om hun baby‟s aan de borst te leggen. Het is geen instinctmatig gebeuren. In het algemeen hangt de eiwitconcentratie in de melk van elke diersoort samen met de snelheid waarmee de betreffende „baby‟s‟ groeien. Bij een paard is de eiwitconcentratie 2% en het duurt zo‟n twee maanden voordat een veulen in gewicht is verdubbeld. Bij een konijn is dat 12%; in 1 week tijd verdubbelt een konijnenbaby zijn gewicht. Ook de frequentie van het zogen is gerelateerd aan dit percentage. Moedermelk bevat een van de laagste eiwitconcentraties van alle zoogdieren (0,7 tot 1,4%). Een mensenbaby moet dan ook vrij vaak gevoed worden. De melk van een koe bevat bijna driemaal zoveel eiwitconcentraties. Een konijnenbaby hoeft maar 1 keer per dag gevoed te worden. Ook het vetpercentage verschilt sterk per diersoort. Een baby van de blauwe walvissoort is ongeveer zes meter lang bij zijn geboorte en groeit in de eerste vier weken van veertig naar vierhonderd pond. De melk van deze walvissoort bevat 50% vet. De melk van een olifant bevat slechts 20% vet, van de mens 4,4% en van de koe 3,5% (en 4% lactose). Menselijke moedermelk is zeer ingewikkeld van samenstelling en verschilt biologisch van
- 27 -
die van alle andere zoogdieren (en zeker van die van een koe). Moedermelk varieert zelfs met de leeftijd van de baby en kan ook nog eens op één dag in samenstelling variëren, al naar gelang de behoefte van de baby. Moedermelk bevat, net als bloed, zeer actieve ingrediënten waaronder enzymen, eiwitten, hormonen en zelfs witte bloedcellen. Dat is ook bedoeld om een aanvulling te zijn op het zwakke en nog niet goed ontwikkelde immuunsysteem van de baby. Er bevinden zich ook „symbiotische‟ bacteriën in moedermelk. Deze mensvriendelijke bacteriën beschermen tegen ongewenste bacteriën zoals E. Coli, die tot dodelijke infecties kan leiden. Dat verklaart ook waarom de bacteriën in de darmen van baby‟s die met moedermelk worden gevoed totaal anders zijn dan die van baby‟s die met kunstmelk of koemelk worden grootgebracht. Kunstmelk is bewerkte zuivel om het zoveel mogelijk op moedermelk te laten lijken. Dat heeft vooral te maken met de grootte van de moleculen, de lengte van de eiwitstrengen, die bij mensenmelk behoorlijk korter zijn. Bij kunstmelk worden de eiwitten in koemelk geknipt.
- 28 -
type bacterie lactobacillus bifidus
flesvoeding
borstvoeding
kleine hoeveelheden
overwegend aanwezig (symbiotisch)
enterococcus
grote hoeveelheden
kleine hoeveelheden
E. Coli
vaak grotere hoeveelheden
kleine hoeveelheden
gramnegatief
variërend aanwezig
meestal niet aanwezig
Dit geeft een idee waarom moedermelk de perfecte voeding is voor baby‟s, voornamelijk door de beschermende afweereiwitten. IgA (afweerstoffen) is in moedermelk honderdmaal zoveel aanwezig als in koemelk. Verder is de darmwand van een baby heel sterk doorlaatbaar voor eiwitten, voornamelijk om de afweereiwitten IgA en lactoferrine toe te laten in de bloedstroom. Koemelkeiwit wordt ook opgenomen, maar geeft hetzelfde effect als wanneer het direct in de bloedbaan zou worden gespoten. Dat is een mogelijke oorzaak van allergie. Moedermelk bevat lysozym, dat werkt als een antibioticum. Het bevat vijfduizendmaal
- 29 -
zoveel lysozym als koemelk. Verder bevat moedermelk ook interferon tegen virusinfecties, antistafylokok-, anticholera, antityfusfactoren, enzovoort. Een ander wonder van de natuur is dat bacteriën die zich in de mond van de baby bevinden via de tepel door de moeder worden opgenomen. Acht uur later krijgt de baby antistoffen tegen die bacteriën van de moeder terug. Een betere bescherming kun je je niet voorstellen. Dit is actieve immuniteit versus de eerder genoemde passieve immuunfactoren. Voeding met moedermelk zou ook kunnen worden gezien als een verlenging van de navelstrengperiode, vooral ook omdat afweercellen zoals lymfocyten en macrofagen en afweerstoffen via de moedermelk bij het kind komen. Veel ziekten bij baby‟s zouden kunnen worden voorkomen als baby‟s moedermelk kregen in plaats van koemelk. Een veel gebruikte, grote misleiding van de melkproducenten is om de overeenkomst aan te geven tussen moedermelk en koemelk. Bijvoorbeeld: het vetpercentage van moedermelk bedraagt 4,5% tegen 3,6% van koemelk. Analyse van het type vet laat echter zien dat er een verschil is van dag en nacht. Vooral in de essentiële, meervoudig onverzadigde vetzuren: moedermelk bevat daarvan achtmaal meer. Verder wordt het vet in
- 30 -
koemelk door pasteurisatie nog slechter verteerbaar. Meer dan de helft van de kinderen die worden gevoed met gehomogeniseerde melk heeft spoortjes bloed in de ontlasting door een toename van de doorlaatbaarheid van de darmwand. Ook hebben deze kinderen een veel hoger percentage cholesterol in het bloed. Verder bevat koemelk driemaal zoveel eiwit als moedermelk; 82% hiervan is caseïne, dat erg slecht verteerbaar is, zoals eerder beschreven. Hierdoor ontstaat rotting in de darmen en ontstaat er een grotere kans op kolieken. Een ander groot verschil is dat in moedermelk lactoferrine aanwezig is. Lactoferrine bindt ijzer, waardoor dit niet gebruikt kan worden door bacteriën in de darm; dit voorkomt maag-darmklachten. Koemelkformules (opvolgmelk) voor baby‟s worden verrijkt met ijzer. Aangezien er echter geen lactoferrine aanwezig is, kunnen de bacteriën het ijzer gebruiken en maagdarmklachten en zelfs allergie veroorzaken. Ook is er verschil in het aanwezige type zink (een belangrijk mineraal). Het zink in moedermelk wordt beter geabsorbeerd dan het zink in koemelk, hoewel de percentages gelijk zijn.
- 31 -
De boodschap is dus duidelijk: Oost west, thuis best aan de borst! Vergeet niet dat koemelk is gemaakt om een kalf in vijftig dagen zijn gewicht te laten verdubbelen! Bij een baby gebeurt dat zo rond 120 à 150 dagen. Hier een tabel van vergelijking van eiwitsamenstelling: Moedermelk: Koemelk: wei-eiwit 40% caseïne 80% caseïne 5% wei-eiwit 20% (wei-eiwit is gemakkelijk verteerbaar eiwit) Aminozuursamenstelling Moedermelk bevat meer cysteïne; dit helpt bij het verwijderen van giftige stoffen uit het milieu. Koemelk bevat lagere hoeveelheden cysteïne. Koolhydraten Moedermelk bevat meer lactose, maar is gemakkelijker om te zetten naar galactose, dat goed is voor de ontwikkeling van de hersenen van de baby. Koemelk bevat 2x zoveel moeilijker te verteren lactose.
- 32 -
Vetten & oliën Moedermelk bevat 4,4% vet en belangrijke essentiële vetzuren die helpen tegen ontsteking. Koemelk bevat 3,5%; geen essentiële vetzuren, meer verzadigde vetzuren. Vitaminen Moedermelk bevat veel enzymen, 10x hoger percentage vitamine E, 2x hoger percentage vitamine A, veel meer B- & C- vitaminen dan koemelk. Symbiotische bacteriën Moedermelk bevat lactobacillus bifidus, dat helpt tegen schimmels en andere bacteriën. Koemelk bevat geen symbiotische bacteriën. Mineralen De mineralen in moedermelk zijn van betere kwaliteit en voor de mens beter te absorberen. Koemelk bevat 3 tot 4x meer mineralen. Bewerking Moedermelk past zich aan aan de immuniteit van de baby. Koemelk is gepasteuriseerd, wat een verarming geeft.
- 33 -
Afweereiwitten Moedermelk bevat specifieke afweereiwitten voor de mens. Koemelk is gedegradeerd door pasteurisatie. Nog enkele interessante feiten: Er is bij kinderen die zijn gevoed met koemelk een verhoogde tendens naar vetzucht. Kinderen die geen borstvoeding krijgen, zijn vaker ziek. IJzergebrek: bloedarmoede komt meer voor bij baby‟s met flesvoeding dan met borstvoeding. Hypocalciëmie (kalkgebrek) komt alleen voor bij flesbaby‟s en kan zelfs leiden tot hartfalen. Dit wordt veroorzaakt doordat de kalk in koemelk slecht absorbeerbaar is; het leidt ook tot een totaal ander type ontlasting. Te vroeg geboren baby‟s reageren heel slecht op koemelk en krijgen onder andere een tekort aan cysteïne (een belangrijk aminozuur). Dit kan leiden tot hersenbeschadigingen en leerstoornissen, waaronder dyslexie. Een studie in Nieuw-Zeeland (Frances Briad, 1971) toonde aan dat 86% van de jongens met borstvoeding een goed spraakvermogen had rond het zesde jaar, tegen 48% met flesvoeding (bij meisjes
- 34 -
waren de verschillen minder significant). Ook de leescapaciteit was beter bij borstvoeding. Het is onmogelijk om de samenstelling van koemelk te veranderen en haar te doen lijken op of zelfs maar in de buurt te laten komen van moedermelk. Dit komt doordat er zoveel bestanddelen van moedermelk niet na te maken zijn. Autopsie (lijkschouwing) laat zien dat kinderen die flesvoeding kregen, al beginnende arteriosclerose hadden. Dit is nooit gevonden bij kinderen die borstvoeding kregen! Dat is wat ik noem een slechte start. Tel daarbij het latere gebruik van junkfood op en dan is het geen wonder dat meer dan de helft van de bevolking sterft aan hartziekten. Koemelkallergie komt veel vaker voor bij kinderen met flesvoeding; ook eczeem, gistinfecties, spruw en luieruitslag. Het sudden infant death syndrome (wiegendood, plotseling overlijden van baby‟s zonder aanwijsbare oorzaak) komt bijna niet voor bij primitieve gemeenschappen. Een studie van Tonkin in Nieuw-Zeeland laat zien dat van de 86 baby‟s die hieraan sterven er slechts drie borstvoeding kregen. In Japan (studie van Wako) vindt men bij 16% van de kinderen met borstvoeding
- 35 -
infecties van de bovenste luchtwegen, tegen 31,4% bij kinderen met flesvoeding. Een andere studie aan de universiteit van Iowa (dr. Paine) laat zien dat flesbaby‟s 2,8 maal ziek zijn, tegen 1,6 maal bij borstbaby‟s. Tandcariës komt viermaal meer voor bij kinderen met flesvoeding dan bij borstbaby‟s. Allergieën komen bij borstbaby‟s zevenmaal minder vaak voor dan bij flesbaby‟s. Klachten geassocieerd met flesvoeding zijn: middenoorontsteking, eczeem, dauwworm, luchtweginfecties, neusverstoptheid (rinitis en sinusitis), diarree, bloedarmoede, colitis, malabsorptie, kolieken, overgeven, gasvorming, plotseling overlijden, kalkgebrek, atopische dermatitis (huidklachten), slechte groei. Op oudere leeftijd bestaat er een mogelijk verband tussen koemelkallergie in de kinderjaren en colitis ulcerosa, hartziekte, botontkalking en multiple sclerose. In derdewereldlanden is 87% van de kinderen, die worden opgenomen in het ziekenhuis, ondervoed dankzij de marketingstrategieën van grote internationaal opererende bedrijven. Daar
- 36 -
wordt flesvoeding zwaar aangeprezen en boven borstvoeding gesteld, met als gevolg scheurbuik (vitamine C-tekort), vitamine A-, E- en zinktekorten. En daarbij niet te vergeten de miljoenen dollars die door derdewereldlanden worden besteed om de natuurlijke borstvoeding te vervangen door gedenatureerde melkproducten. Over de nadelen van flesvoeding kan ik nog uren doorgaan. Ik denk echter dat ik met het voorgaande voorlopig even kan volstaan.
- 37 -
Hoofdstuk 4: Melk, het witte vergif Bij pasteurisatie wordt verse koemelk kortdurend op 70-80 graden Celsius verhit, zodat het langer bewaard kan blijven. Verder wordt het gehomogeniseerd, waardoor het vet niet meer komt bovendrijven. We zijn dat allemaal gewend en niemand staat er meer bij stil. Pasteurisatie voorkomt dat melk verzuurt en doodt schadelijke bacteriën. Bij pasteurisatie gaat het overgrote deel van de bacteriën dood, ook goede bacteriën zoals melkzuurbacteriën. In feite is gepasteuriseerde melk biologisch dood. Dat betekent dat door verhitting enzymen en vitaminen niet meer werken. In feite zijn de eiwitten gedenatureerd en is het vet ook veranderd. Als je een kalf met gepasteuriseerde melk zou voeden, zou het ziek worden, niet goed groeien, stijf worden in zijn bewegingen en zal het vroegtijdig overlijden. Zou een kalf geen borstvoeding krijgen uit de uier, dan krijgt hij te maken met darmkrampen. Zowel koemelk uit de uier als borstvoeding bij de moeder bevat veel antistoffen. Verse koemelk en gepasteuriseerde melk verschillen van elkaar als dag en nacht! Honderd jaar geleden was pasteurisatie inderdaad nodig omdat de koelingmethodes nog niet zo ver ontwikkeld waren als nu. Nu ligt dat echter anders, maar een rijdende trein
- 38 -
is moeilijk te stoppen. Door pasteurisatie heeft de zuivelindustrie zo groot kunnen worden dat zij onze voedingsgewoonten beheerst. Bij pasteurisatie: hoeven de uiers van de koe niet zorgvuldig schoongemaakt te worden en kunnen zieke koeien blijven produceren wordt de melk gedenatureerd (vooral enzymen, eiwitten, vetten) wordt vitamine C vernietigd is er meer kans op tandcariës (koemelk wordt zuur in de mond en is een daardoor een voedingsbodem voor bacteriën; bovendien ontstaat meer plakvorming) slaan kalk en andere mineralen neer en zijn ze slechter absorbeerbaar wordt galactase vernietigd (helpt met het afbreken van lactose) is er meer kans op constipatie worden de antilichamen en hormonen in de melk vernietigd verzwakt de weerstand tegen ziekte is er mogelijke toename van kindersterfte wordt fosfatase vernietigd; dit is nodig voor kalkabsorptie is botontkalking op oudere leeftijd mogelijk
- 39 -
wordt het enzym lipase totaal vernietigd (lipase helpt met de vertering van vetten). Homogenisatie Door homogenisatie wordt vet uit melk verwijderd en door het te centrifugeren, worden de witte bloedcellen en ander ongewenst afval uit de melk verwijderd. Door constante uierontstekingen die de koeien hebben, kan de melk pus en etter bevatten dat vrijkomt met de witte bloedcellen die de ontsteking hebben bestreden. Wat door centrifuge verwijderd wordt, is slijm. Niemand zou meer melk lusten als hij zou zien hoe melk wordt bewerkt, wat eruit wordt gehaald en hoe het systematisch wordt doodgemaakt. Hormonen en koeien Melk kan naast pus en etter, koeienbloed, pesticiden en antibiotica ook hormonen als BGH bevatten. Koeien worden vaak behandeld met het groeihormoon BGH (Bovine Growth Hormone). BGH wordt teruggevonden in de koemelk en kan bij vrouwen die de melk drinken leiden tot borstkanker (volgens prof. Samuel Epstein van de universiteit van Illinois in Chicago). Het effect op kinderen is onbekend.
- 40 -
BGH heeft bij koeien ook het effect dat het vet oplost, waardoor er stoffen vrijkomen zoals pesticiden, dioxine en antibiotica en zelfs kankerverwekkende chemicaliën. Deze kunnen eveneens in de koemelk terechtkomen. Ook wordt het afweersysteem van de koeien verzwakt, wat kan leiden tot virusinfecties die doorgegeven kunnen worden. Tevens komen er meer stresshormonen vrij in de koemelk, die effect op kinderen zouden kunnen hebben. Mastitis (uierontsteking) neemt tot 80% toe. Dit leidt tot toename van pus en etter in koemelk, wat weer leidt tot een toename van antibioticagebruik bij de koeien en dus tot toename van antibioticaresistentie en tot antibiotica-allergie bij mensen. Onderzoek in Amerika toonde aan dat 38% van de koemelk was besmet met illegale antibiotica en andere geneesmiddelen voor dieren. In Amerika wordt voor zo‟n 875 miljoen dollar aan BGH verkocht. Dus melk heeft nog meer verrassingen voor ons in petto. Een betere naam zou zijn: het witte vergif. Wie wil er nog een glaasje melk? We mogen ook niet vergeten dat de reden waarom BGH aan koeien wordt gegeven, is dat het de melkproductie doet toenemen. En
- 41 -
dat is merkwaardig als je weet dat we een zuiveloverschot hebben, maar wat is economisch logischer dan meer liters per koe? Misschien leidt dit ook tot mensengroei. Nederland behoort tot de landen met de langste mensen. Wij lusten wel een glaasje koemelk. Groeihormoon voor koe en mens! Goed om te weten is dat de hypofyse, die groeihormonen produceert, ook effect heeft op de sekshormonen. Misschien, heel misschien, zou het bovenstaande te maken kunnen hebben met de grote toename van seksuele problemen, onder andere impotentie bij mannen. Misschien gaat hier de stelling „met melk minder mans‟ wel op? Ook zou er verband kunnen bestaan tussen melkconsumptie en een trage werking van de schildklier. Dit zou kunnen als TSH (een schildklierstimulerend hormoon) via de melk wordt opgenomen, dat daar in kleine hoeveelheden voorkomt. Wie weet of dit iets te maken heeft met de enorme toename van het onderfunctioneren van de schildklier en leidt tot overgewicht bij inwoners van onder andere Nederland en Amerika. Vaak is de opgenomen hoeveelheid TSH zo subtiel dat dit bij onderzoek niet eens vastgesteld kan worden.
- 42 -
Het kan echter wel leiden tot haaruitval, moeheid, een trage stoelgang, kouwelijkheid, brekende nagels en een droge huid. Andere hormonen van de hypofyse hebben effect op het vasthouden van water in het lichaam en directe werking op de alvleesklier en bijnieren. Gepasteuriseerde melk veroorzaakt: hart- en vaatziekten (arteriosclerose) kalkgebrek verkalking van weefsels stijfheid in de gewrichten bij kinderen meer sterfte in de slaap toename tandcariës en laag bloedsuikergehalte mogelijk artritis door magere melk bij dieren gevoed met magere melk ontstond: - steriliteit (verschrompeling van de testikels) - aderverkalking - bloedarmoede - hoge bloeddruk. In hoeverre dit ook voor mensen geldt, weten we nog niet, maar een gewaarschuwd mens telt voor twee! In Engeland en Amerika constateerde men driemaal meer hartaanvallen bij mensen met maagzweren die koemelk dronken dan bij degenen die dit niet deden (R.D.
- 43 -
Briggs, 1960).
universiteit
van
Washington,
Interessant om te weten is dat borstgevoede baby‟s bijna niet plotseling sterven in hun slaap en flesgevoede baby‟s wel. Zou dit te maken kunnen hebben met koemelkallergie? De relatie tussen tandbederf en gepasteuriseerde melk is ook interessant: 9,4 keer meer bij gebruik van gepasteuriseerde melk. De oorzaak hiervan is dat verhitte lactose bètalactose wordt die veel sneller wordt opgenomen. Dit leidt onder andere weer tot een laag bloedsuikergehalte, waardoor honger ontstaat en opnieuw melk wordt gedronken. En dit leidt dan weer tot onder andere vetzucht en tandbederf. Ik begrijp nu waarom ik zoveel klachten had toen ik zoveel melk dronk. Het doet me nog steeds enorm pijn om een kind met een groene snotneus aan een fles te zien lurken. Dat zie je bijna niet bij borstvoeding, tenzij de moeder wél melk drinkt. Melk is slecht voor iedereen! Koemelk is wit vergif dat zelfs via de borstvoeding wordt doorgegeven. Een interessante studie om dit te bevestigen betrof die over kolieken bij kinderen: „New Findings on Infant Colic Cause: Cow Antibodies may affect Breast-fed Babies‟,
- 44 -
Maugh, Thomas H., Sacramento Bce, March 27, 1991, page A10. In de moedermelk van 29 moeders van kinderen met kolieken vond men veel meer afweerstoffen (IgG) afkomstig van de koe dan in de moedermelk van moeders die kinderen hadden zonder kolieken. Dit zou kunnen verklaren waarom ongeveer 20% van de borstgevoede kinderen kolieken heeft! Het duurt minimaal tien dagen nadat de moeder met melkconsumptie is gestopt voordat de afweereiwitten van de koe uit de moedermelk verdwenen zijn. Dus nogmaals voor alle zogende moeders: gebruik geen zuivelproducten! In mijn praktijk heb ik iedereen met chronische klachten afgeraden om koemelk te drinken. Vooral voor kinderen is dit heel belangrijk. Gepasteuriseerde melk is echter voor niemand goed. Zie het vanaf nu als het witte vergif.
- 45 -
Hoofdstuk 5: Ditjes en datjes om je op te vrolijken Melk kan verslavend werken en/of een dusdanige gewoonte worden dat je moeite hebt om met de consumptie ervan te stoppen. Dit is ook een bekend gegeven bij het gebruik van nicotine en alcohol. Een gewoonte is iets wat je routinematig doet maar kunt veranderen zonder zware emotionele stress. Een verslaving is een gewoonte die slechts met enorm veel inspanning doorbroken kan worden. Je gaat van alles verzinnen om terug te keren naar je verslaving. Hoe sterk kan deze verslaving zijn? In 1983 zag ik een Nederlandse man van 64 jaar in mijn kliniek op Curaçao. Hij was gediagnosticeerd met leukemie (een vorm van bloedkanker) die niet voldoende reageerde op chemotherapie. Ik werkte al drie jaar als alternatief arts en had acupunctuur, homeopathie en voedingstherapie (waaronder de Moermanmethode) bestudeerd. Met de diagnostische methode die ik gebruikte, was vast te stellen welke energieën in het lichaam geblokkeerd waren (VEGA-testmethode). Ik ontdekte dat bepaalde voedingsstoffen het immuunsysteem van de man onderdrukten, waardoor zijn lichaam de leukemie niet kon genezen.
- 46 -
De allerbelangrijkste daarvan was melk, waarvan hij zei zo‟n twee tot drie liter per dag te drinken, al gedurende meer dan dertig jaar. Voordat hij ging slapen dronk hij vier glazen warme melk en „s nachts stond hij op om te plassen en meer melk te drinken. Ik had nog nooit iemand gezien die zo verslaafd was aan melk. Later ben ik nog twee van zulke melkverslaafden tegengekomen, beiden met kanker aan de dikke darm. Toeval? Wie weet. Ik ben de laatste die zal beweren dat melk kanker veroorzaakt, maar ik ben wel de eerste die zegt dat melk ons afweersysteem onderdrukt. En ons afweersysteem is nu precies datgene wat ons beschermt tegen kanker. Ik verbood deze patiënt dan ook om nog langer melk te drinken. Daarbij legde ik uit dat het heel moeilijk zou zijn om te genezen van leukemie zolang hij melk dronk. Hij zei dat hij daarmee zou stoppen. Ik deed ook een test om te kijken hoe sterk zijn witte bloedcellen reageerden op melk (cytotoxische test). Als ik wat melk samenbracht met zijn witte bloedcellen (leukocyten en lymfocyten) en dat bekeek onder de microscoop, dan werden die cellen allemaal vernietigd! Na drie maanden was er nog geen enkele vooruitgang te bespeuren en de cytotoxische test gaf nog precies hetzelfde aan. Desgevraagd beweerde hij geen melk meer te drinken. Ik gaf hem
- 47 -
een lijst met allerlei producten waar melk in zou kunnen zitten. Ook moest hij uitkijken voor: • caseïne (melkeiwit) • wei (poeder) • calciumcaseïnaat • natriumcaseïnaat • karamel Verder voor: kaas, yoghurt, boter, margarine (de meeste soorten), custard, koekjes, gebak, enzovoort. Drie dagen later belde zijn vrouw me op met de mededeling dat ze had ontdekt dat hij nog steeds –stiekem- melk dronk. Hij had haar bezworen niets tegen mij te zeggen. Toen ik hem hierop wees, werd hij heel kwaad en ging hij weg om nooit meer terug te komen. Hij stierf liever dan zijn melk op te geven. Dat gebeurde dan ook drie maanden later. Dit heeft op mij een diepe indruk gemaakt. Een van de redenen waarom ik dit boekje schrijf, is omdat er altijd paniek ontstaat bij moeders als ik ze adviseer om hun kinderen geen koemelk meer te geven. Ik krijg dan soms heel boze reacties. Tijdens een lezing die ik eens op Aruba gaf voor ouders met kinderen die aan hyperactiviteit leden, werden enkele mensen zo boos, onder wie een kennis van mij die tandarts is, dat ze kwaad wegliepen. Deze tandarts begon tegen me te
- 48 -
schreeuwen toen ik vertelde dat fluor in tandpasta een slecht effect kan hebben op kinderen en zelfs kan leiden tot bedplassen. Hoe durfde ik dat te zeggen, hij zou me aanklagen. Ik hield toen wijselijk mijn mond over amalgaam totdat hij de deur uit was. Per post stuurde ik hem een artikel over een onderzoek naar de relatie tussen fluorgebruik en bedplassen; sindsdien heb ik niets meer van hem gehoord. Gelukkig beschouw ik mezelf als een strijder en geef ik nooit op. Mijn belangrijkste doel is om de leek zich ervan bewust te laten worden hoe hij of zij door slimme zakenmensen gemanipuleerd worden. Deze zakenmensen hebben ook de politici en medici volkomen geïndoctrineerd en dat is geen onzin. Ik zou wel gek zijn om dit te beweren als het niet waar was. Wat zou ik daaraan hebben? Wat aandacht, een paar volgelingen? Daar doe ik het niet voor. Mijn doel is om vitaliteitbevorderende geneeskunde te bedrijven en dat betekent het voorkómen van chronische ziekten. Ik was een succesvol praktiserend arts, met een drukke praktijk. Ik heb met succes veel notabelen, sterren en gewone mensen behandeld in mijn lange loopbaan als medicus. Daarmee verdien je meer dan voldoende, maar het gaf mij geen voldoening.
- 49 -
Al het geld van de wereld was niet voldoende om mijn geweten te sussen en niets te zeggen over wat ik in die twintig jaar aan ellende heb gezien, veroorzaakt door de zuivelindustrie, de tandheelkunde (amalgaam, fluor, enzovoort), medici (onnodige operaties, vaccinaties, antibiotica, steroïden, enzovoort), de farmaceutische industrie (de echt machtige industrie, de oorzaak van veel goeds maar van nog meer ellende), de voedingsindustrie, enzovoort. Soms voel ik me net Don Quichot in zijn gevecht tegen windmolens. Dat ik als een roepende in de woestijn doorga, komt door de vele dankbare brieven van mij soms onbekende mensen die zich vitaler voelen dankzij de door mij verspreide ideeën, concepten, en remedies. Ik bewonder dr. A. Vogel, die in 1996 overleed; hij was een ware pionier. Dat geeft moed, het werk moet doorgaan ondanks de tegenwerking. Is margarine beter of slechter dan roomboter? Jarenlang heb ik gehoord dat roomboter ofwel „echte boter‟ veel cholesterol bevat en daardoor slecht is voor je hart en bloedvaten. Margarinefabrikanten hebben hier handig op ingespeeld en miljarden van hun cholesterolarme producten versleten. In margarine worden vetten verhard en dat leidt
- 50 -
tot de productie van zogenaamde transvetzuren. Nieuw onderzoek van Siguel e.a. in het American Journal of Cardiology (1993, 916920) laat zien dat bij patiënten met arteriosclerose van de hartvaten de percentages transvetzuren in het bloed veel hoger waren dan bij gezonde mensen. In een andere studie van W.C. Willet in de Lancet van 1993 (341: 581-585) zijn 85.000 vrouwen gedurende acht jaar gevolgd. In die tijd waren er 431 nieuwe gevallen van hartziekte in deze groep. Vrouwen die veel transvetzuren nuttigden, hadden 50% meer kans op hartziekten dan vrouwen die dergelijke vetzuren in mindere mate gebruikten. Ook dierproeven laten zien dat transvetzuren meer kans geven op hart- en vaatziekten. Verder is het interessant te weten dat hartziekten pas sterk toenamen toen margarine gemeengoed werd in plaats van roomboter. Er bestaan nu heel interessante bewijzen dat het gebruik van antioxidanten zoals vitamine E, vitamine C en bètacaroteen het hart beschermt tegen aderverkalking. Dus, als je moet kiezen tussen matig zijn met roomboter of matig zijn met margarine, dan is roomboter niet de slechtste keuze. Onthoud ook dat een andere grote bron van transvetzuren wordt gevormd door de
- 51 -
gedeeltelijk verharde vetten in gebak, koekjes, witbrood en beschuit. In de meeste reformwinkels zijn in het algemeen veel betere producten te vinden die deze schadelijke stoffen niet bevatten. Buisjes in de oren? Koemelk veroorzaakt ook andere allergieën, waardoor meer middenoorontsteking bij jonge kinderen voorkomt. Dit leidt vaak tot het plaatsen van buisjes in de oren door KNOartsen. Mijn advies aan ouders is: verwijder alle zuivel uit de voeding van je kinderen en zet ze op een weerstandsverhogende behandeling met bijvoorbeeld de Royal Remedies Vitalisator en Acute Rescue. Afgezien daarvan is nog niet lang geleden ontdekt dat het plaatsen van buisjes in de oren bij de meeste kinderen leidt tot gehoorverlies op latere leeftijd. KNO-artsen zullen beweren van niet, maar dat betekent dat zij het artikel „Typanostomy Tubes may cause hearing loss‟ van A. Scheck (in Family Practice News van 15 maart 1993) niet hebben gelezen. Zelfs als ze het wel hebben gelezen, dan nog zijn er voor een normale kinderarts of KNOarts weinig alternatieven. Zij schrijven meestal geen kruiden of homeopathische producten voor, zijn er zelfs vaak tegen en laten niet alle kinderen met oorontsteking
- 52 -
stoppen met het drinken van melk. Ik heb honderden kinderen geholpen, zodat er nooit meer buisjes in hun oren hoefden. Vaak hielp alleen al het stoppen met melk drinken en het gebruik van enkele simpele homeopathische middelen om het afweersysteem weer te herstellen. Melk en hartziekten J.J. Segall heeft in Proc. Nutr. Soc. 1980; 39 77A een studie beschreven naar het verband tussen melk en hartziekten. In meer dan 21 landen werd geconstateerd dat er relatie bestond tussen een toename van dodelijke hartziekten en een toenemende melkconsumptie. Dit gold sterker voor melk dan voor roomboter, wat aangeeft dat de vetten in roomboter geen grote rol spelen. Volgens een ander onderzoek van K.A. Oster in Clin. Res. 1976, 24: 521A zou dat te maken kunnen hebben met het enzym xanthine oxidase, dat te vinden is in gehomogeniseerde melk en dat erom bekend staat fosfolipiden in de celwand te beschadigen. Men trof in de kalkplaques in de aderen niet-menselijk xanthine oxidase aan. Chinese, Britse en Amerikaanse onderzoekers volgden zes jaar lang 6500 mannen en vrouwen in 65 provincies van China in een studie naar het verband tussen voedingswijs en ziekten. Leider van het onderzoek en
- 53 -
docent aan de Universiteit van Cornell was T. Colin Campbell. Hij schreef: “De voornaamste enkelvoudige invloed op ziekten als kanker, diabetes en hart- en vaatziekten blijkt de hoeveelheid (vooral dierlijk) eiwit te zijn. Hoe meer je er van binnenkrijgt, hoe hoger het risico.” Volgens Campbell vormt dierlijk eiwit de grootste bijdrage uit onze voeding aan aderverkalking en het ontstaan van kanker. Melkeiwitten zouden minstens zoveel van deze problemen veroorzaken als eiwitten uit vlees. Andere onderzoeken hebben vergelijkbare conclusies opgeleverd, zoals: „Het aantal sterfgevallen als gevolg van hartziekten is niet alleen gecorreleerd aan de hoeveelheid geconsumeerd vet, maar ook aan de hoeveelheid melkeiwitten.‟ Goed nieuws voor melkverslaafden: Neem extra foliumzuur, dan voorkom je in ieder geval een toename van aderverkalking. Andere ditjes en datjes Koemelkeiwit is niet de goedkoopste bron van eiwitten voor derdewereldlanden. Groenten en granen zijn veel goedkopere en kwalitatief betere eiwitbronnen. De koe geeft voor elke euro aan voedsel slechts negen cent terug in waarde aan voedsel. Er is ook een relatie tussen veehouderij en erosie van de bovenste, vruchtbare aardlaag. Verder produceert een
- 54 -
koe gemiddeld twee liter gas per dag, waaronder methaangas, dat de op een na grootste oorzaak is van het broeikaseffect. Koeien zorgen voor zo‟n 12 tot 15% van deze schadelijke gassen. Een goede reden om de koe aan de kant te zetten! Mensen doen het niet slecht in de gascategorie en produceren gemiddeld zo‟n halve liter. Tenzij ze flink wat melk drinken, dan zouden ze de koeien aardig kunnen inhalen. Tussendoortje: goed nieuws voor vleeseters! De Noorse onderzoeker dr. Carl Lumholtz, expert op het gebied van kannibalisme, ontdekte dat sommige stammen geen vlees van blanken aten omdat het te zout was en vaak duizeligheid veroorzaakte. Aziaten en andere stammen die voornamelijk vegetariërs waren, smaakten veel beter. Dit staat beschreven in een al oud artikel: „Anomalies and Curiosities of Medicine‟ door G. Gould en W. Pyle, 1956. Als dat geen goed nieuws is, dan weet ik het niet meer! Nog andere ditjes en datjes In januari 1974 heeft Consumer Reports, een grote consumentenorganisatie in de Verenigde Staten die producten test op kwaliteit enzovoort, een onderzoek gedaan naar melk. Het artikel was (vertaald) getiteld:
- 55 -
„Melk, waarom is de kwaliteit ervan zo slecht?‟ Het onderzoek richtte zich op smaak, bacteriële besmetting en ongewenste toevoegingen. Men testte zo‟n 25 verschillende merken. Wat smaak betreft: slechts 12% smaakte normaal naar melk. Van één merk konden de verschillende tests totaal anders van smaak zijn. Een derde van de geteste melkmerken smaakte naar veevoer. Sommige smaakten naar wilde knoflook of ui. Ook maïs, haver, rogge enzovoort, waren te proeven. Als de koe vlak voor het melken had gegeten, dan kon je mee-eten tijdens je melkconsumptie. Er waren merken bij die gekookt of naar zeep smaakten. Wat de bacteriën betreft: na pasteurisatie mag melk niet meer dan 20.000 bacteriën bevatten en niet meer dan tien E. colibacteriën (die zijn ziekteverwekkend) per ml. Dus met andere woorden: gepasteuriseerde melk is helemaal niet steriel maar bevat alleen maar minder bacteriën. In de koelkast verdubbelt de populatie van bacteriën elke 35 tot 40 uur. Men vond bij zeven proeven meer dan 130.000 bacteriën per ml; één merk bevatte meer dan drie miljoen en verschillende merken bevatten te veel om te tellen.
- 56 -
Maar alsof dat niet voldoende was: slechts vier van de 25 melkproeven bevatten geen aantoonbare hoeveelheid pesticiden. De overige 21 bevatten kleine hoeveelheden gechloreerde koolwaterstoffen, die schadelijk kunnen zijn voor mensen omdat ze geboorteafwijkingen en zelfs kanker kunnen veroorzaken. Consumer Reports merkte op dat het gevonden percentage pesticiden onder de toegestane hoeveelheid lag. De overheid gaat er namelijk van uit dat een klein beetje gif oké is en geen schade kan berokkenen. Het is jammer dat nog niemand onderzoek heeft gedaan naar de combinatie van al die kleine beetjes toegestane gifstoffen uit verschillende bronnen, zoals kleurstoffen, conserveermiddelen, fluoride in tandpasta, uitlaatgassen, cosmetica, huishoudschoonmaakmiddelen, pesticiden en antibiotica in voeding, groeihormonen, emulgators, smaakstoffen, suiker en vet. Wie weet of al die kleine beetjes bij elkaar vroeg of laat de weegschaal niet naar de verkeerde kant laten doorslaan. Als je hierover meer wilt weten, raad ik je aan mijn boek „Detox‟ te lezen. De conclusie in het artikel was in ieder geval dat de geteste melk een gevaar was voor de volksgezondheid.
- 57 -
Melk en acne Een ander hormoon in koemelk is progesteron. Dit vind je terug bij drachtige koeien die melk produceren (80%). Progesteron wordt afgebroken in androgenen die acne kunnen veroorzaken. Acne komt vaak voor tijdens de puberteit; pubers drinken meestal veel melk, want het is zo gezond en goed voor de groei. Niet alle acne wordt veroorzaakt door progesteron, maar het is de moeite van het stoppen waard om dat uit te vinden. Uit wetenschappelijk onderzoek in 2007 van de Harvard School for Public Health zou blijken dat het (erg) veel drinken van melk de kans op acne verhoogt. Dit zou komen door de hoeveelheid hormonen in melk. De Amerikaanse onderzoekers keken naar het dieet van meer dan 47.000 jongvolwassen vrouwen en vergeleken het vervolgens met de inname van zuivelproducten met gevallen van acne. Uit analyse van de resultaten bleek een duidelijk verband tussen melk en huidproblemen. Het slechtst af waren mensen die regelmatig magere melk dronken, ongeveer een halve liter per dag, en het risico op deze aandoening met 44 procent verhoogden. Degenen die 1 glas volle melk per dag dronken, hadden 12% meer kans op het
- 58 -
ontwikkelen van acne, terwijl halfvolle melk het risico verhoogde met 16%. Over het algemeen zagen zijn dat mensen die regelmatig melk dronken, 22 procent meer kans leken te hebben op acne dan degenen die zelden of nooit het witte goedje dronken. Room en cottage kaas verhoogden ook de risico's van acne, echter, chips, chocolade en pizza niet. De onderzoekers schreven in het Journal van de American Academy of Dermatology, dat groeihormonen die voorkomen in koemelk ook kunnen leiden tot puistjes. Allergieën bij kinderen De meeste allergieën bij kinderen worden veroorzaakt door melk, maïs, tarwe en suiker. Combinaties als cornflakes met melk en suiker, brood met een beker melk, enzovoort, worden vaak door kinderen genuttigd en daar ligt een groot probleem. Tot slot Een van de meest funeste Nederlandse gewoonten is het drinken van melk bij de maaltijd. Melk bindt maagzuur. Maagzuur is nodig om eiwitten af te breken. Wanneer je dus melk drinkt bij je maaltijd, blokkeer je je lichaam om de eiwitten in je voeding effectief af te breken. Niet-afgebroken eiwitten gaan
- 59 -
rotten in de darm, wat leidt tot allerlei ongezonde bijproducten. Als je nu nog niet weet dat melk slecht voor je is, of als je zo geïndoctrineerd bent of verslaafd aan melk, dan kan ik alleen nog maar adviseren: drink melk apart, niet in combinatie met wat anders! Maar beter kun je eerst een tijdje de melkalternatieven proberen en koemelk opgeven. Meer informatie over juiste voedselcombinaties is te vinden in hoofdstuk 11 uit mijn boek „Vitaliteit‟.
- 60 -
Hoofdstuk 6: Mensvriendelijke bacteriën We kennen bacteriën meestal als slechte organismen die ons willen aanvallen. De artsen slaan ze om de oren met antibiotica (helaas te pas en te onpas). Veel mensen weten niet dat er ook bacteriën zijn die in symbiose met ons leven; dat wil zeggen in vrede en harmonie met ons lichaam en zelfs ondersteunend. Je kent vast wel de vissen die leven op de huid van haaien of walvissen en daar de parasieten opeten, of vogels die hetzelfde doen op de rug van runderen. Dat is symbiose. In onze darmen is het net alsof je op een andere planeet bent beland; het is een wereld op zichzelf. Dit noemen we de flora (de microorganismen) van onze darmen. Ook de huid heeft zijn eigen microflora. Melkzuurbacteriën zijn de nuttigste bacteriën voor de mens. Zij komen voor in de mondholte, de dunne en de dikke darm. Binnen drie dagen na de geboorte vinden we deze bacteriën in de darmen van een baby; in grote aantallen, variërend van tien miljoen tot honderd miljard per ml darminhoud en dat blijft zo, behalve wanneer er antibiotica worden gebruikt of wanneer andere schimmels of bacteriën overheersen.
- 61 -
Er zijn verschillende soorten melkzuurbacteriën. Het is bekend dat dokters al eeuwen geleden zure melk (die melkzuurbacteriën bevat) gebruikten voor het genezen van dysenterie, tuberculose, leverkwalen en andere ziekten. Systematisch gebruik van de melkzuurbacterie begon in 1905 naar aanleiding van de theorie van Metchnikoff over langer leven. Hij beweerde dat men langer jong bleef en vitaal oud zou worden door het regelmatig eten van melkproducten met melkzuurbacteriën. Dit is onder andere de reden waarom veel mensen karnemelk prefereren boven gewone melk. Verder zouden er volgens de zuivelindustrie Russen zijn die 130 jaar oud werden omdat zij yoghurt aten. Daarmee bedoelen zijn de huidige, fabrieksmatig bereide yoghurt. Dit is een heel handige manipulatie van de zuivelindustrie, het manipuleren van mensen die hun leven lang keihard hebben gewerkt in de frisse buitenlucht, geen televisie hadden, schoon water dronken en voedsel aten dat zij zelf hadden verbouwd. De meeste mensen beschikken van nature over meer dan genoeg mensvriendelijke bacteriën, tenzij ze antibiotica, de pil of te veel suiker gebruiken. De Russen eten wel yoghurt, maar in kleine hoeveelheden en dan ook nog eens verse
- 62 -
yoghurt en niet de fabrieksmatig verpeste producten die wij yoghurt noemen. Sinds de Tweede Wereldoorlog is er veel aandacht besteed aan de oorzaken van voedselvergiftiging en aan darmklachten veroorzaakt door een penicillinekuur. Antibiotica kunnen een scala van klachten geven omdat zij, naast ziekmakende bacteriën, ook symbiotische bacteriën (waaronder melkzuurbacteriën) vernietigen en de organismen die niet gevoelig zijn voor dat type antibiotica gaan overwoekeren. Het is te vergelijken met wanneer de politie in Nederland zou gaan staken; er zou een complete chaos ontstaan. Organismen die niet gevoelig zijn voor antibiotica zijn bijvoorbeeld schimmels en die dan hun kans zien om eens flink te gaan feestvieren! Melkzuurbacteriën beschermen ons tegen een invasie van ziekmakende bacteriën en kunnen de orde weer herstellen na de ravage die antibiotica aanrichten. Vandaar dat alternatieve genezers preparaten voorschrijven met melkzuurbacteriën. Invloed van leeftijd en voeding op de microdarmflora De omvang van de melkzuurbacteriepopulatie van de darm varieert en is afhankelijk van factoren als leeftijd en voeding.
- 63 -
Bij kinderen die borstvoeding krijgen bestaat 99,8% van de darmflora uit lactobacillus bifidus. Lactobacillus groeit het beste op een hoge concentratie lactose. Als een kind flesvoeding krijgt, neemt de concentratie van melkzuurbacteriën af. Bij het introduceren van vast voedsel komen er andere bacteriën om de hoek kijken, de zogenaamde gramnegatieve en E. colibacteriën. Dit zijn potentiële ziekteverwekkers. Kinderen zijn daardoor veel gevoeliger voor darminfecties; ook gaat hun weerstand achteruit. Bij volwassenen speelt vooral de hoeveelheid suiker die ze gebruiken een rol; ook als hun voedsel veel dierlijke eiwitten bevat, die gaan rotten in de darm. Slechte voedselcombinaties bevorderen een ziekmakende darmflora (zie hoofdstuk 8). Het is intussen wetenschappelijk bewezen dat melkzuurbacteriën een belangrijke rol spelen bij het op peil houden van ons weerstandsvermogen. Een Nederlands onderzoek toont aan dat vrouwen die yoghurt/karnemelk gebruiken met lactobacillus bulgaricus en streptococcus thermophilus (Bulgaarse yoghurt, biogarde) minder kans op borst-kanker hebben. Het gebruik van lactobacilli ondersteunt de afweer tegen kanker en infectieziekten (G. Halpern en C. Trapp: „Allergie en Immuno-
- 64 -
pathologie‟, Nutrition and Immunity 1993, 21 (3) 122-126). Voordelen van melkzuurbacteriën: probiotica De melkzuurbacterie helpt bij de productie van vitamine B in de darmen en bij het afbreken van melkeiwit, vet en melksuiker. Melkzuurbacteriën worden gebruikt bij de behandeling van infectueuze diarree, constipatie, lactose-intolerantie, een te hoog cholesterolgehalte, leverziekten en om de darmflora weer normaal te maken na een antibioticumkuur. Ze beschermen ons tegen lastige, ziekmakende bacteriën. Yoghurt/karnemelk De commerciële producten die bij ons als yoghurt en karnemelk worden aangeprezen, met of zonder smaakje, kleurtje, zoetmiddel, enzovoort, zijn niet meer wat ze vroeger waren. De hoeveelheid lactobacilli die levend in de darmen aankomen, is vaak te verwaarlozen en draagt echt niet bij tot de gezondheid. Het beste zijn dan biogarde en Bulgaarse yoghurt. Het is wel waar dat deze producten lichter verteerbaar zijn dan melk en daarom minder klachten geven. Het beste is om ze, als je ze toch wilt gebruiken, niet direct na een maaltijd te nuttigen maar minimaal een
- 65 -
uur daarna of tussen de maaltijden door. Zie hoofdstuk 10 voor een betere manier om de melkzuurbacterie binnen te krijgen, namelijk met acidophylus (verkrijgbaar in reformwinkels).
- 66 -
Hoofdstuk 7: Alternatieven voor melk Dit hoofdstuk is van belang voor ouders met kinderen onder de vier jaar. Wanneer we koemelk uit de voeding willen weglaten, is de vraag altijd: wat moet ik in plaats daarvan aan de kinderen geven of zelf gebruiken? Dat is echter voor kinderen en volwassenen verschillend. In dit hoofdstuk gaan we kijken naar de alternatieven voor kinderen. In het volgende hoofdstuk zullen we zien waar volwassenen hun calcium vandaan kunnen halen. Voor pasgeboren baby‟s is er maar één melkbron: borstvoeding. Als een baby om wat voor reden dan ook geen borstvoeding kan krijgen, raad ik aan om het kind te laten begeleiden door een Omega Health Coach die het kan desensibiliseren voor de voeding die het kind in plaats daarvan krijgt en verder specifieke remedies kan geven om de afweer op peil te houden (zie ook verder). Borstvoeding is de meest ideale voeding voor baby‟s. Elke afwijking daarvan zou ik goed laten begeleiden om het kind een zo goed mogelijke start te geven onder die gegeven omstandigheden. Daarbij gaat het er niet om of het kind al dan niet ziek is, maar om het een zo goed mogelijke basis te geven voor zijn latere gezondheid en vitaliteit. Laten we beginnen met de moeder. Ik ga ervan uit dat elke borstvoedende moeder
- 67 -
weet dat de kwaliteit van haar moedermelk bepaald wordt door de kwaliteit van haar eigen voeding en afweersysteem. Elke zogende moeder zou vitaminen en homeopathische middelen moeten gebruiken om haar moedermelk tot topkwaliteit te brengen. Verder moet ze onbewerkt voedsel eten en cafeïne, suiker, nicotine, alcohol en voedseladditieven vermijden. Teveel moeders zijn gestopt met borstvoeding vanwege kolieken, een baby die van slag is, tepelkloven, borstontstekingen, enzovoort. Veel hiervan kan worden voorkomen door een leefwijze die het beste bij je past. Mocht je problemen ondervinden van fysieke en/of emotionele aard: de mensen die door mij zijn opgeleid, zijn hierin getraind en kunnen je ondersteunen. De eerste zes maanden In deze periode is het het beste om alleen borstvoeding te geven en niets anders, ook geen water of vitaminen. De moeder moet veel drinken en goede vitaminen, mineralen, homeopathische middelen en kruiden gebruiken. Als de Omega Health Coach of een andere deskundige de baby iets voorschrijft, dan mag dat vanzelfsprekend wel worden gegeven.
- 68 -
Van zes tot negen maanden Op zijn vroegst kan pas in de zesde maand met andere voeding dan moedermelk worden begonnen. Veel baby‟s kunnen echter nog een tijdje met alleen borstvoeding vooruit. Maar als je kind zelf aangeeft meer te willen, dan kun je beginnen met ander voedsel (zie verder). In deze periode is het ook goed om met een natuurlijk multivitamine- en mineralenproduct in vloeibare vorm te starten. Belangrijk om te weten is dat insufficiënties (tekorten) pas duidelijk worden als er al schade is aangericht en daarom is preventie heel belangrijk. Volg de aanwijzingen exact op. Verder raad ik je voor de opbouw van weerstand de Royal Remedie Immunisator aan. Van negen tot twaalf maanden In deze periode willen de meeste baby‟s bijvoeding hebben. Het spijsverteringsstelsel is nu zover ontwikkeld dat het ander, vast voedsel goed aankan. De eerste zes tot negen maanden laat de darmwand van een kind nog te veel grote voedselmoleculen door, waardoor allergieën kunnen ontstaan. Op deze manier kan het de afweereiwitten onafgebroken via de darmwand opnemen voor bescherming. Na
- 69 -
de achtste of negende maand is de afweer zodanig ontwikkeld dat het dat niet meer nodig heeft. Om dit proces te versnellen en de eigen afweer zo sterk mogelijk te maken, laat ik de moeders rond de derde maand beginnen met de Royal Remedies Immunisator en Vitalisator. Dit zijn speciale remedies die het immuunsysteem oppeppen. Hoe eerder er begonnen wordt met de remedies, hoe sterker het immuunsysteem kan worden. Inhoudsstoffen Immunisator: Water; Alcohol; Bach bloesems: Rescue; Edelsteenremedies: Bergkristal; Em-X, Gulden roede, Mariadistel, Indische ginseng, Ganoderma lucidum. Bergkristal bevordert het zelfgenezend vermogen van het lichaam, werkt zuiverend, vitaliserend, pijnstillend, koortsverlagend, stimuleert het immuunsysteem en brengt het lichaam in balans. EM-X neutraliseert schadelijke stoffen en versterkt het immuunsysteem. Guldenroede heeft een reinigende, geneeskrachtige werking. Mariadistel ondersteunt de lever, werkt herstellend en versterkend. Indische ginseng heeft een opbouwende werking.
- 70 -
Ganoderma lucidum is een Oost-Aziatische onder gecontroleerde omstandigheden gekweekte paddenstoel met een geneeskrachtige werking. Het heeft positieve effecten op het afweersysteem en verhoogt de weerstand. Inhoudsstoffen Vitalisator: Water; Alcohol; Bach bloesems: Rescue, Haagbeuk, Olijf; Edelsteenremedies: Bergkristal; Zwarte Bes; Em-X, Guldenroede, Mariadistel, Indische ginseng, Ganoderma lucidum. Bergkristal bevordert het zelfgenezend vermogen van het lichaam, werkt zuiverend, vitaliserend, pijnstillend, koortsverlagend, stimuleert het immuunsysteem en brengt het lichaam in balans. Zwarte bes is o.a. ontstekingremmend, antibiotische werking, spijsvertering bevorderend, ontstekingwerend, anti-allergicum, krampstillend. EM-X neutraliseert schadelijke stoffen en versterkt het immuunsysteem. Guldenroede heeft een reinigende, geneeskrachtige werking. Mariadistel ondersteunt de lever, werkt herstellend en versterkend. Indische ginseng heeft een opbouwende werking.
- 71 -
Ganoderma lucidum is een Oost-Aziatische onder gecontroleerde omstandigheden gekweekte paddenstoel met een geneeskrachtige werking. Het heeft positieve effecten op het afweersysteem en verhoogt de weerstand. In de negende tot de twaalfde maand beginnen zich ook tandjes goed te vormen en zijn de speekselklieren beter ontwikkeld. Als er voldoende borstvoeding is, kan daar rustig mee worden doorgegaan. Ander voedsel is dan te beschouwen als bijvoeding en moedermelk zal nog het hoofdvoedsel moeten zijn. De zuivelindustrie en onze samenleving maken dit voor veel mensen heel moeilijk, maar het is net als met investeren en sparen: hoe eerder je begint, hoe meer profijt je er in de toekomst van hebt, vooral als je volgens logische basisprincipes werkt. Het op de juiste manier introduceren van vast voedsel Geen twee kinderen zijn gelijk, zelfs tweelingen niet. Vandaar dat we rekening moeten houden met de individuele behoeften van elk kind. Het is belangrijk om vast voedsel systematisch en stap voor stap te introduceren om de gezondheid van het kind te waarborgen. Indien een kind een reactie
- 72 -
vertoont op bepaald voedsel maar het is geen sterke reactie en het is een natuurlijk, gezond product, wacht dan drie tot vier weken voordat je het weer probeert. Indien dat voedsel dan nog steeds niet wordt verdragen, wacht dan drie maanden. Indien het dan wel lukt, kun je roteren (zie verder). Belangrijk is dat je, als je voedsel introduceert met een lager watergehalte dan melk, extra water moet geven. Verschillende studies hebben echter aangetoond dat extra water alleen moet worden gegeven als het kind ook nog iets naast de borstvoeding krijgt. Als het kind wel uitsluitend borstvoeding krijgt, moet er geen water worden gegeven, tenzij de baby dreigt uit te drogen door bijvoorbeeld koorts, onvoldoende eetlust, veel zweten, diarree of in een heel warm klimaat leeft. Regel 1 Begin altijd met slechts één voedingsproduct te geven en doe dat gedurende vier dagen. Als er geen intolerantie- of allergieverschijnselen zijn, ga dan pas ander voedsel geven. Regel 2 Let op intolerantie- of allergieverschijnselen: irritatie, prikkelbaarheid, gebrek aan eetlust, overactiviteit, schreeuwend wakker worden, vaker huilen
- 73 -
opgezette buik, veel gasvorming, diarree, stinkende of anders ruikende ontlasting roodheid rond de mond (meestal binnen een tot twee uur na consumptie) of 12 tot 24 uur later rond de anus overgeven, spugen, voedsel oprispen neusverkoudheid, benauwdheid, hoesten, snot rode oogjes, jeuk, krabben, eczeem of rode huiduitslag oorpijn of frequent naar de oortjes grijpen koorts, krampen. Regel 3 Bij het optreden van deze klachten in de eerste drie tot vier dagen na de introductie van het voedsel moet onmiddellijk met dat voedsel worden gestopt. De Omega Health Coach kan het voedsel uittesten en het kind desensibiliseren en dan kan het opnieuw worden geprobeerd. Regel 4 Elk symptoom dat niet binnen twee dagen na het stoppen met de voeding verbetert, moet met de Omega Health Coach of arts worden besproken.
- 74 -
Met welk voedsel het eerste beginnen? Begin het liefste met vers geperst vruchtensap in plaats van gepureerd fruit. Verdun het sap met drie delen gezuiverd water op één deel vruchtensap. Geef twee eetlepels van dit sap en wacht op een reactie voordat je meer geeft (drie tot vier uur later). Als het goed is gegaan, ga dan over op vers gepureerd fruit. Als het kind fruit niet goed verdraagt, stap dan op dezelfde manier over op groente. Kies biologisch-dynamisch gekweekte, onbespoten vruchten en groenten, liever dan de normaal verbouwde. Maak het fruit of de groente (ongeacht of het biologisch-dynamisch en onbespoten is of niet) goed schoon met warm water en laat het met tien tot twintig druppels van de Royal Remedie EE7 (lever) weken om de pesticiden en andere chemicaliën te neutraliseren. Dit is ook een goede handelwijze voor het bereiden van voedsel van volwassenen. Als er binnen drie tot vier dagen na het geven van de fruitpuree geen reacties optreden, kan deze puree een vast onderdeel worden van het dieet van het kind en kan nieuw voedsel worden geïntroduceerd. Vermaal zo mogelijk ook de pitten van het fruit, hierin zitten belangrijke anti-
- 75 -
bacteriële, antivirale en antiparasitaire stoffen en ook antioxidanten. Dit is onderzocht bij onder andere druiven, citrusvruchten en pompoenen. Om de pitten te kunnen verwerken heb je echter een krachtige voedselprocessor nodig. Na zo een aantal verschillende fruitsoorten succesvol te hebben geïntroduceerd is het goed om ze af te wisselen. Dit zorgt voor een optimale variatie van belangrijke nutriënten en geeft minder kans op allergieën. Bijvoorbeeld: dag 1: perzik, abrikoos dag 2: mandarijn, nectarine, kiwi dag 3: appel, peer dag 4: papaja, mango Na dag vier weer met dag één beginnen, enzovoort. De redenen om eerst met fruit te beginnen zijn: o het heeft een hoog watergehalte en smaakt in het algemeen goed o het bevat hetzelfde percentage eiwitten als moedermelk o het is rijk aan vitaminen en mineralen o het is gemakkelijk verteerbaar o het is rijk aan energie (natuurlijke suikers). Begin met het minder zure fruit. Gebruik vooral rijp fruit en geen blik- of onrijp fruit.
- 76 -
Puree is veel beter dan sap. Te veel vruchtensap kan zelfs leiden tot tandcariës. Ook wordt de suiker in het vruchtensap te snel opgenomen; het kind kan daardoor een lage bloedsuikerspiegel krijgen, prikkelbaar worden, hongerig, enzovoort. Dus of vruchtenpuree of verdund vers vruchtensap geven. Als het kind dorstig is, koorts of diarree heeft of veel transpireert, geef het dan eerst gezuiverd water om de dorst te lessen, geen vruchtensap. Na fruit komt groente Het allerbeste is ook weer verse groente, zelf klaargemaakt en niet de kant-en-klaar gekochte, bewerkte potjes (die natuurlijk wel gemakkelijk zijn). Het is prettig en gemakkelijk om een blender of sapcentrifuge te hebben. Begin met de groentesoorten die veel water bevatten. Wortelsap is prima; later kunnen andere groentesappen worden toegevoegd. Ook hier de verdunningsformule 3:1 toepassen (drie delen water op één deel groentesap). Tomatensap is een goede tweede als basis voor groentemengsels. Denk verder aan rode bieten, selderij, broccoli, courgettes, komkommer. Ga over op puree zodra je kind daar klaar voor is. Niet koken als het niet nodig is en hoe verser, hoe beter.
- 77 -
Aardappelen, bieten en andere groenten moeten wel gekookt worden, maar kook ze niet dood en voeg er altijd iets vers aan toe. Broccoli, bloemkool en andere koolsoorten: licht stomen. Zaden en noten Zaden en noten zijn belangrijk als met borstvoeding gestopt of geminderd wordt. Idealiter pas geven na 9 maanden. Rauwe zaden die in aanmerking komen zijn lijnzaad, sesamzaad, zonnebloempitten en pompoenpitten. Het lijnzaad toevoegen aan de vruchten- of groentesappen na het goed te hebben gemalen. Dit kan in een koffiemolen die niet voor koffie is gebruikt. Rauwe noten die in aanmerking komen zijn: amandelen, walnoten, hazelnoten, cashewnoten. Deze zaden en noten zijn rijk aan belangrijke vetten en oliën; ze bederven vlug als ze niet gekoeld worden of als ze aan daglicht worden blootgesteld. Dus altijd koel bewaren en proeven op versheid. Het beste is om ze te vermalen, te verdunnen (3:1) en te filteren, zodat het er als moedermelk uitziet. Als het kind hieraan gewend is, geleidelijk aan minder water toevoegen (drie op twee verdunnen).
- 78 -
Om te zoeten kun je Stevia rebaudina gebruiken (een natuurlijk zoetmiddel uit Brazilië, of molassis. Amandelmelk is een goed melkalternatief van de zesde tot negende maand. Vergeet niet om elk nieuw voedsel eerst vier dagen te testen! Na het eerste levensjaar Als je nog niet gestopt bent met borstvoeding is dat oké; ga net zolang door totdat je je er niet meer prettig bij voelt. In sommige culturen is dat tot de achttiende maand. Indien je kind nog niet gezien of getest is door een Omega Health Coach of een andere deskundige op het gebied van alternatieve geneeswijzen, dan is het nu de tijd om dat te doen. Geef je kind geen verfijnd of bewerkt voedsel, tenzij het van zuivere afkomst is (reformwinkel). Vermijd gezouten of gezoete producten. Granen Granen kunnen aanleiding geven tot allerlei klachten wanneer ze te vroeg worden gegeven. Dit uit zich bijvoorbeeld in allergie, hyperactiviteit, moeheid, eczeem en weerstandsvermindering. Het is beter om geen granen te geven vóór de leeftijd van één tot anderhalf jaar. Hoe later, hoe beter. Niet het gemak is belangrijk, maar de basis voor
- 79 -
vitaliteit gedurende de rest van het leven van je kind. Hoe beter de start, hoe gemakkelijker later om gezond te blijven. De meeste allergieën worden veroorzaakt door gluten bevattende granen (tarwe, haver, rogge, gerst en boekweit). Daarnaast kan ook maïs de oorzaak zijn. Het beste is dus om te beginnen met granen zonder gluten: rijst (alle soorten), gierst, quinoa en amarant (quinoa en amarant zijn herontdekte graansoorten). Je kunt er eerst granenmelk van maken. Je kunt de granen ook mengen met fruitpuree om ze op smaak te brengen. Niet te veel fruit gebruiken, want dat kan leiden tot indigestie. Peulvruchten, linzen en glutengranen Het spruiten (laten ontkiemen) en dan pureren van de granen en peulvruchten is de allereerste stap. Als dat niet haalbaar is, gebruik dan waar mogelijk biologischdynamische producten. Laat ze eerst weken; hoe langer ze weken, hoe minder ze gekookt hoeven te worden en dat houdt meer voedingsnutriënten intact. Na het koken kun je ze vermalen tot een papje, zoeten met Stevia, molassis, een beetje honing of rijp fruit. Als het kind beter kan kauwen, kun je ze ongemalen geven.
- 80 -
Andere alternatieven voor melk In de reformwinkel vind je alternatieven voor melk, bijvoorbeeld rijstemelk, amandelmelk, geitenmelk, sojaproducten, enzovoort. Voor kinderen ouder dan anderhalf jaar kun je deze producten gebruiken in plaats van melk, yoghurt, vla, enzovoort. Ook kun je producten verkrijgen die zonder melk zijn bereid. In het volgende hoofdstuk besteed ik aandacht aan soja. Is soja wel zo gezond als we denken? En in hoofdstuk 9 kijken we specifiek naar calcium en hoe je een betere calciumbron kunt vinden dan melk. Vlees Zijn dierlijke eiwitten wel of niet nodig? Een baby verdubbelt zijn gewicht in 120 tot 150 dagen. Welke eiwitbron gebruikt hij daarvoor? Moedermelk natuurlijk. Als we zien hoeveel eiwit er in moedermelk zit, dan valt dat erg tegen: 0,7 tot 1,4%. Dat is heel weinig. En toch kan een baby zo snel groeien. Fruit, groenten en granen bevatten dezelfde hoeveelheid eiwitten. Onze genetische neef, de aap, is meestal vegetarisch. Een gorilla eet voornamelijk bladeren en fruit en is veel sterker dan de mens. We hebben dus geen dierlijke eiwitten nodig voor spiergroei of andere lichamelijke ontwikkelingen.
- 81 -
De kwestie ligt echter ingewikkelder dan de vraag of iets goed of slecht is voor iemand. Erfelijke factoren, de leefwijze en het spijsverteringsstelsel spelen een grote rol bij het al dan niet verdragen van dierlijke eiwitten. Sommige mensen gaan juist in gezondheid achteruit als ze regelmatig geen vlees eten, terwijl anderen juist gezonder worden als ze het helemaal weglaten. Ik geloof dat we uiteindelijk beter af zijn zonder dierlijke eiwitten. Reduceer dus, indien mogelijk, de hoeveelheid dierlijke eiwitten in je voeding. Niemand heeft ze dagelijks nodig en het kan een behoorlijke belasting zijn voor het spijsverteringsstelsel. Daarnaast zijn dierlijke eiwitten een bron van pesticiden, antibiotica, hormonen en chemicaliën (vooral vlees, zuivel, kip, eieren en vis). Slechts 10% daarvan wordt gevonden in zaden, granen, linzen, fruit en groente en 90% in dierlijke eiwitten. Als je toch dierlijke eiwitten aan je kinderen wilt geven: doe dat niet voor anderhalf jaar. Voor de mensen die geen dierlijke eiwitten gebruiken, vegetariërs, is het een goede zaak om regelmatig door een deskundige te laten testen of je voldoende vitaminen en mineralen binnenkrijgt, vooral vitamine B12. De Omega Health Coaches zijn ook getraind
- 82 -
om de mate van toxiciteit bij iemand te meten.
- 83 -
Hoofdstuk 8: De gezondheidsmythe van soja Soja wordt wereldwijd beschouwd als gezond voedsel. Elk deel van de sojaboon wordt gebruikt om er profijt van te hebben, met inbegrip van sojalecithine: het afval dat overblijft nadat de soja is verwerkt. Ook wordt het soja-eiwit isolaat gebruikt, dat aanvankelijk werd bedacht om er karton van te maken. Veel mensen consumeren soja omdat beweerd wordt dat soja het risico van harten vaatziekten kan reduceren, symptomen van de menopauze kan verlichten, cholesterol kan verlagen en zelfs het risico op kanker kan inperken. Maar in werkelijkheid leiden sojaproducten tot gezondheidsproblemen. Klachten variërend van spijsverteringsproblemen, een opgeblazen gevoel tot hormonale verstoringen. En onder zuigelingen, kunnen de oestrogenen in soja een verwoestende werking hebben, waaronder problemen in de hersenen, de voortplantingsorganen en werking van de schildklier. Er zijn vele studies waaruit blijkt dat sojaproducten schadelijk kunnen zijn voor je gezondheid. Toch zit soja inmiddels overal in onze voedselvoorziening, vaak verborgen in bewerkte voedingsmiddelen.
- 84 -
De feiten Sojabonen bevatten hoge concentraties natuurlijke toxinen, ook wel bekend als antinutriënten. Sojabonen bevatten haemagglutinines, die leiden tot het samenklonteren van rode bloedcellen. Soja bevat goitrogenen, die vaak kan leiden tot onderdrukte schildklierfunctie. De meeste sojabonen zijn genetisch gemodificeerd en bevatten een van de hoogste niveaus van besmetting met bestrijdingsmiddelen van alle levensmiddelen. Sojabonen bevatten zeer hoge concentraties van fytaten, die de absorptie van mineralen tegengaan. Zelfs als je geen duidelijke symptomen ervaart, is soja sterk allergeen en kan na verloop van tijd leiden tot gezondheidsproblemen. Is soja gezond of schadelijk? In zijn boek „The Whole Soy Story‟ stelt Dr. Kaayla Daniel, dat het ironisch is dat soja zo breed geaccepteerd is als gezond voedsel. Duizenden studies linken soja aan ondervoeding, spijsverteringsproblemen, falend immuunsysteem, schildklierafwijkingen, reproductiestoornissen en onvruchtbaarheid. Soja wordt zelfs gerelateerd aan kanker
- 85 -
en hart- en vaatziekten. Waarom heeft de soja marketingcampagne dan zo goed gewerkt? Dr. Mercola (www.mercola.com) stelt dat soja een opmars gemaakt heeft als „bijna perfect voedsel‟ dankzij de slimme marketingcampagnes waaraan alleen al in de Verenigde Staten jaarlijks 80 miljoen dollar wordt uitgegeven. Aanhangers van soja beweren dat het een ideale bron van eiwitten is, cholesterolverlagend werkt, beschermt tegen kanker, harten vaatziekten en menopauzesymptomen vermindert en osteoporose voorkomt, en nog veel meer. Maar hoe kan het dat zo'n 'perfect' voedingsmiddel voortkomt uit een product dat in 1913 werd opgenomen in het US Department of Agriculture (USDA) handboek… niet als voedsel, maar als een industrieel product? De soja-industrie begon de soja aan te planten om er olie uit te winnen en groeide uit tot een zeer grote bedrijfstak. Op het moment dat de markt voor soja-olie was verzadigd, bleef veel soja-eiwitresidu over. En omdat dit niet kan dienen als diervoeder, behalve in kleine hoeveelheden, moesten ze een andere markt vinden. En een andere markt was wat ze vonden! Om het simpel te houden, na miljoenen dollars te hebben uitgegeven aan reclamecampagnes en
- 86 -
intens lobbywerk met de Food and Drug Administration (FDA), gelooft inmiddels ongeveer 74% van de Amerikaanse consumenten dat sojaproducten gezond zijn. Als je denkt dat de gezondheidsclaims rondom soja te mooi zijn om waar te zijn, zou je wel eens volkomen gelijk kunnen hebben. Soja is uitgegroeid tot een verkeerd uitgelegde categorie van voedingsmiddelen, en kan worden toegevoegd aan de gelederen van kokosolie, verzadigde vetten en plantaardige oliën. De eerste twee hebben een negatieve reputatie opgelopen, waar een goede eigenlijk zou moeten gelden. Maar plantaardige olie heeft samen met soja een sprankelende reputatie die ze niet verdienen en de waarheid geweld aandoen. Wat is er werkelijk aan de hand? Een groot aantal studies heeft aangetoond dat sojaproducten: Het risico op borstkanker bij vrouwen verhogen, en hersenbeschadiging bij zowel mannen als vrouwen en afwijkingen bij baby‟s wordt gezien Bijdragen aan schildklieraandoeningen, vooral bij vrouwen Nierstenen bevorderen Het immuunsysteem verzwakken Ernstige, mogelijk fatale voedselallergieën veroorzaken.
- 87 -
Sojaproducten bevatten ook: Fyto-oestrogenen (isoflavonen), genisteïne en daïdzeïne, die het hormoon oestrogeen nabootsen en soms blokkeren Fytaten, die de opname van mineralen in het lichaam blokkeren Enzymremmers, die de eiwitvertering belemmeren Haemagglutine, die rode bloedcellen laat samenklonteren, waardoor de opname van zuurstof in het bloed wordt belemmerd. Verder wordt de meeste soja geteeld op bedrijven die giftige pesticiden en herbiciden gebruiken, met genetisch gemodificeerde planten. Als je bedenkt dat tweederde van alle bewerkte levensmiddelen een of andere vorm van soja bevatten, wordt duidelijk hoe veel mensen genetisch gemodificeerde producten consumeren. De effecten op lange termijn zijn volledig onbekend. Misschien wel het meest verontrustende van de ziekmakende effecten van soja op de gezondheid heeft te maken met de fytooestrogenen die in soja aanwezig zijn en die de effecten van het vrouwelijke hormoon oestrogeen kunnen nabootsen. Men heeft ontdekt dat deze fyto-oestrogenen negatieve effecten heeft op de verschillende menselijke
- 88 -
weefsels en dat het drinken van twee glazen sojamelk per dag gedurende een maand genoeg biochemische schade oplevert waardoor de menstruele cyclus van een vrouw kan veranderen. In de Verenigde Staten reguleert de FDA oestrogeenbevattende producten. Er bestaan echter geen waarschuwingen op soja. Twee ervaren toxicologen bij de FDA, Daniel Sheehan en Daniel Doerge zeiden erover: "Het publiek wordt door soja-isoflavonen in soja-eiwit isolaat in mogelijk gevaar gebracht zonder dat er adequaat gewaarschuwd is of dat informatie wordt verstrekt." Soja is bijzonder problematisch voor zuigelingen; soja in zuigelingenvoeding dient daarom te worden vermeden. Men heeft berekend dat een baby die elke dag wordt gevoed met soja ongeveer de waarde van vijf anticonceptiepillen aan oestrogeen binnenkrijgt. Leerproblemen, in het bijzonder bij jongetjes, hebben epidemische vormen aangenomen. Soja zuigelingenvoeding -die begon in de vroege jaren 1970- kan niet worden genegeerd als waarschijnlijke oorzaak van deze tragische ontwikkelingen. Meisjes blijken in een alarmerend aantal veel eerder dan normaal in de puberteit te belanden. Volgens een recente studie in het tijdschrift Pediatrics vonden onderzoekers dat
- 89 -
1% van alle meisjes tekenen van puberteit zoals borstontwikkeling of schaamhaar laten zien vóór de leeftijd van drie jaar; op 8-jarige leeftijd heeft 14,7 procent van de blanke meisjes en bijna 50 procent van de AfroAmerikaanse meisjes één of beide van deze kenmerken. Soja en kanker Regelgeving van de overheden verbiedt dat er claims op levensmiddelen worden gemaakt dat het product goed is ter preventie van kanker, maar dat weerhoudt het bedrijfsleven en de marketeers niet om er handig gebruik van het maken in hun reclamemateriaal. "Ter aanvulling op de bescherming van het hart", zegt een vitamine bedrijfsbrochure: "Soja heeft krachtige antikanker voordelen ... de Japanners, die 30 keer zoveel soja eten dan de Noord-Amerikanen hebben aangetoond een lager percentage van borst-, baarmoeder en prostaatkanker." Inderdaad, dat klopt. Maar Japanners en Aziaten hebben in het algemeen veel hogere percentages van andere soorten kanker, in het bijzonder kanker van de slokdarm, maag, alvleesklier en lever. Aziaten over de hele wereld hebben ook een hoger percentage van schildklierkanker. De logica, dat lage percentages van kanker in de reproductieve organen gelinkt kunnen
- 90 -
worden aan sojaconsumptie vereist echter net zo zeer de melding van een zeer hoog percentage van schildklier- en spijsverteringkanker. De traditionele gefermenteerde sojaproducten zoals tempeh, miso en sojasaus zijn veilig en gezond. Denk dus goed na voordat je kiest voor voedingsproducten met soja. Kies in het geval je soja wilt gebruiken voor de organische versies.
- 91 -
Hoofdstuk 9: Kalk en botten – Hoeveel calcium heb je nodig? De meest gestelde vraag bij het ontraden van melk is (met variaties hierop): hoe kom ik aan mijn calcium voor sterke botten en tanden als ik geen koemelk mag drinken? Zoals duidelijk mag zijn geworden uit alle voorgaande hoofdstukken, blijkt moedermelk niet te verslaan voor mensenbaby‟s, tot ze tussen de één en anderhalf jaar oud zijn. De meeste mensen realiseren zich niet dat het overgrote deel van de wereldbevolking, kinderen inbegrepen, geen koemelk drinkt en toch groeit en sterke botten en tanden ontwikkelt, tenzij men in grote armoede leeft. Om een stap verder te gaan nog twee voor zichzelf sprekende feiten: Het grootste deel van de wereldbevolking nuttigt minder calcium dan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van 500 tot 800 milligram en heeft toch sterke botten en tanden. De landen met de hoogste zuivelconsumptie hebben ook het hoogste percentage botontkalking. Als je daar goed over nadenkt en je ook realiseert dat dieren geen melk drinken en toch sterke botten hebben, dan wordt het nog interessanter. Veel heeft te maken met hoe we calcium absorberen en welke bronnen het
- 92 -
beste voor ons zijn. De meesten van ons zijn te lang dom gehouden door onwetende artsen en slimme zuivelproducenten. Het is tijd om wakker te worden! Hoeveel calcium we vasthouden is belangrijker dan hoeveel calcium we binnenkrijgen. Denk daar eens over na: van de twee liter melk die je drinkt met meer dan 2.500 mg calcium erin, houdt je lichaam slechts 250 mg vast. Je kunt slechts 400 mg binnenkrijgen uit andere bronnen en toch 300 of meer mg vasthouden. Wat zou nu een betere kalkbron zijn? Dus zelfs als je helemaal geen melk gebruikt, dan nog kun je gemakkelijk aan de benodigde hoeveelheid calcium komen. Jammer genoeg is onze voeding vaak van dien aard dat we juist calcium afstoten in plaats van te behouden. Vooral teveel eiwitten leiden tot calciumverlies via de urine. Hoe meer vlees, vis en kip je eet, hoe minder calcium je vasthoudt en benut. Andere factoren die van invloed zijn op je calciumhuishouding zijn de hoeveelheid fosfaten, vezels, vitaminen en mineralen die je binnenkrijgt. Ook bepaalde hormonen spelen een rol; verder ook of je skelet belast wordt door beweging en zwaartekracht. Een astronaut moet veel meer doen om calcium vast te houden dan iemand die op
- 93 -
aarde leeft. Maar als je op aarde leeft en je beweegt niet voldoende, verlies je ook calcium. In tegenstelling tot een brug of een gebouw is ons skelet een dynamische constructie die zich voortdurend aanpast aan onze leefstijl. Als je weinig lichaamsbeweging hebt „redeneert‟ het lichaam dat je een minder sterk skelet nodig hebt en dus verdwijnt de calcium uit je botten. Verder: hoe meer fosfor er in je voeding zit, hoe meer calcium je verliest. Eiwitrijke voeding bevat veel fosfor. Vlees, vis, granen en heel veel soorten bewerkt voedsel bevatten fosfor. Het gebruik van geraffineerde suiker leidt ook tot kalkverlies. Het gebruik van frisdranken die vaak zowel suiker als fosfor bevatten, is kampioen in het verloren doen gaan van calcium. Als we nu eens de melk van een mens en van een koe vergelijken, dan wordt het pas echt bijzonder. Dan zul je ook kunnen begrijpen hoe de zuivelindustrie de leek en de arts heeft kunnen beïnvloeden. Koemelk bevat ongeveer 1.200 mg calcium per liter, moedermelk slechts 300 mg. Ondanks dit grote verschil krijgt een baby meer calcium uit moedermelk dan uit koemelk. De oorzaak daarvan is dat koemelk bijna net zoveel fosfor bevat als calcium, maar moedermelk juist tweemaal zoveel calcium als fosfor. En fosfor belemmert de
- 94 -
calciumopname. Granen en peulvruchten zijn veel beter dan zuivel omdat die veel magnesium bevatten, dat juist de opname van calcium bevordert. In Azië komt botontkalking bij vrouwen heel weinig voor; zij eten veel sojaproducten en groene groente, die zowel calcium als magnesium bevatten. Hoewel er minder calcium zit in granen, (boeren)kool en volkoren producten dan in melk, wordt de calcium in de boerenkool, relatief gezien, in een grotere hoeveelheid door het lichaam opgenomen omdat er magnesium in zit. Onderzoek (J.C. King, American Journal of Clinical Nutrition, 1996, 64:375-376) laat zien dat pubers bij te weinig zink minder goed groeien, ondanks de aanwezigheid van andere mineralen. Zink heeft ook een remmend effect op kalkverlies. Zink, calcium, vitamine D, magnesium en andere spoorelementen zijn belangrijk bij skeletvorming. Om het nog wat ingewikkelder te maken, blijkt dat de meeste mensen die aan botontkalking lijden ook artritis hebben. Het vreemde is dat we bij artritis vaak calciumophoping vinden rond de botten en gewrichten. Als botontkalking zou betekenen dat er te weinig calcium in de voeding zit, dan zou men
- 95 -
juist geen artritis moeten hebben. Er zijn geen duidelijke bewijzen van dat botontkalking genezen kan worden door simpelweg meer calcium aan de voeding toe te voegen; vaak zie je juist het tegenovergestelde. Het gaat zoals je eerder hebt gelezen, niet om de hoeveelheid (kwantiteit) calcium maar om de juiste soort (kwaliteit) calcium. Dat zul je nooit horen van zuivelmensen of van artsen, die vaak waardeloze tabletten van vergruisde kalksteen voorschrijven! Betere bronnen van calcium zijn zalm, broccoli, melasse, sojaproducten en boerenkool. Boerenkool is een typisch Nederlandse groente, in het buitenland is het nauwelijks bekend. In Noorwegen gebruiken ze het als kerstversiering. Per 100 gr zit er 200 mg calcium in (van de goede kwaliteit en met de juiste mineralen) en 100 mg vitamine C. Het bevat weinig calorieën (40 Kcal per 100 g). Ter vergelijking: bloemkool bevat 20 mg calcium per 100 gram. Lichaamsbeweging en zout Lichaamsbeweging buiten, in het zonlicht, is perfect voor je botten, omdat zonlicht vitamine D aanmaakt in je lichaam. Wat zout betreft: elimineer het normale zout uit je dieet. Ga naar een reformwinkel en koop zeezout, maar gebruik het met mate.
- 96 -
Preventie Naast lichaamsbeweging, zonlicht en een goede voeding adviseer ik iedereen boven de veertig (vooral vrouwen) en jongeren onder de zestien jaar om vitamineen mineralensupplementen te gebruiken. Er zijn honderden merken, maar gebruik in ieder geval een product dat zo natuurlijk mogelijk is. Botopbouw en ontkalking Calcium wordt actief opgeslagen in botten tot rond het vijfentwintigste jaar. Tegen het dertigste jaar is de botaanmaak klaar. De beste tijd om iets aan een gezonde botopbouw te doen is op jonge leeftijd. Daarna moet je ervoor zorgen voldoende calcium van goede kwaliteit binnen te krijgen, zodat je geen roofbouw pleegt op je skelet. Vrouwen zijn gevoeliger voor botontkalking; zij hebben meestal kleinere, fijnere botten en ze hebben de neiging meer aan de lijn te doen dan mannen. Ook leidt de afname van het hormoon oestrogeen in de overgang tot meer botafbraak; oestrogeen voorkomt namelijk botafbraak. Door minder oestrogeen en onvoldoende lichaamsbeweging verliest een vrouw tot 1% van haar bothoeveelheid per jaar. Tegen het tachtigste levensjaar kan dat 30 tot 40% zijn van de totale botmassa.
- 97 -
Jonge vrouwen met een chronisch onregelmatige of helemaal geen menstruatie door te veel sporten, anorexia, enzovoort, lopen een verhoogd risico wat botontkalking betreft. Roken draagt ook bij tot botontkalking. Dit komt doordat nicotine waarschijnlijk het oestrogeen in het bloed vermindert. Rokende vrouwen krijgen gemiddeld twee jaar eerder hun menopauze en lijden daardoor nog meer aan botverlies. Ook hebben koffie en alcohol een remmende werking op botaanmaak. Een bevinding uit een recente studie aan de universiteit van Californië (San Diego) was dat vrouwen die twee of meer koppen koffie per dag dronken significant meer botontkalking hadden in de menopauze. Kalk en botten: Hoeveel calcium heb je nodig? Ik denk dat het voor iedereen die dit hoofdstuk heeft gelezen duidelijk zal zijn hoe belangrijk de kwaliteit van de calciumbron is. De verwarring over hoeveel calcium we nodig hebben, vloeit hieruit voort. Dr. Robert Heaney, een autoriteit op het gebied van calciumonderzoek, raadt zelfs aan om hogere doseringen in te nemen dan de aanbevolen hoeveelheid: 1.200 mg per dag voor teenagers en 800 mg voor volwassenen.
- 98 -
Een klein beetje preventie kan centimeters schelen op latere leeftijd!
- 99 -
Hoofdstuk 10: Regels om te zondigen Al die tijd dat ik als medicus en begeleider van duizenden mensen werkzaam ben, stelt men mij steeds terugkerende vragen over voeding. Vele daarvan hebben te maken met onwetendheid. De meest gestelde vraag is: mag ik nooit dit of dat? Vul in: koffie, chocola, ijs, suiker, koekjes, melk, yoghurt, kaas, taart, pinda‟s, patat, frikadel, enzovoort. Er zijn nu eenmaal bepaalde dingen die we zo lekker vinden dat we niet meer zonder denken te kunnen. Aan sommige dingen zijn we verslaafd en dat kan schadelijk zijn voor de gezondheid; die verslaving moeten we zeker doorbreken. Sommige dingen zijn gewoon lekker en een aantal daarvan is vanwege ons sociale leven moeilijk te vermijden. Denk maar aan al die gezellige feestjes en zakendiners waar men absoluut geen rekening met je houdt en waar je, als je werkelijk gedisciplineerd bent, met lange tanden aan de bleekselderij knabbelt en zuinigjes je spa rood drinkt, terwijl de rest van het gezelschap zich tegoed doet aan champagne met kaviaar. Dat is een van de oorzaken waardoor velen met de beste bedoelingen starten en na korte of langere tijd bezwijken voor de verleidingen die overal op de loer liggen; zodat ze na verloop van tijd
- 100 -
terugvallen in oude gewoonten die leiden tot meer lijden en verminderde vitaliteit. Nergens is dat duidelijker dan bij koffie, kaas, melk, yoghurt, gebak en alcohol. Na jarenlange studie heb ik de ideale oplossing gevonden, waardoor je jezelf niet alles hoeft te ontzeggen en je toch maximaal je vitaliteit kunt ondersteunen. De basis was oorspronkelijk: zondig met mate. Dat werkte voor een heleboel mensen; in plaats van nooit meer gebak af en toe gebak. Dit principe heb ik verder uitgewerkt tot een systeem, waarbij je toch af en toe een aantal minder gezonde dingen kunt eten. Dit kun je als volgt samenvatten: 1. Zondigen mag, maar nooit binnen vier dagen opnieuw. Met andere woorden: als je maandag kaas eet, dan mag je opnieuw wat kaas eten op donderdag. 2. Zondig die dag alleen binnen een specifieke familie, dat wil zeggen: als je kaas eet, mag je ook yoghurt gebruiken, maar bijvoorbeeld niet: maandag kaas, dinsdag yoghurt, woensdag karnemelk en donderdag weer kaas. Van de zuivelgroep mag je alleen op die maandag zondigen en dan pas weer op donderdag. Bijvoorbeeld: maandag eet je wat kaas en op donderdag eet je yoghurt of yoghurt met kaas.
- 101 -
3. Zondig met mate, dus ga jezelf niet te buiten aan het een of ander; dat is weer minder goed. Voor mijn patiënten en cliënten die niet allergisch waren, werkte dit uitstekend! Het is toe te passen op alles wat niet goed is voor je vitaliteit. Hier is een lijst: 1. Zuivelproducten: kaas, yoghurt, karnemelk (melk liever niet) 2. Suiker, frisdranken, snoep, kauwgom 3. Chocola, chocolademelk, cacao 4. Koffie, zwarte thee 5. Alcohol, met name wijn, bier (liever geen sterkere alcohol) 6. Pinda‟s, pindakaas 7. Chips, frites, nasibal, bamibal, enzovoort 8. Kip, vlees (liever geen rood vlees en liever geen varkensvlees) 9. Gebak, koekjes, taart, slagroom 10.Vis, krab, garnalen. Dit is geen verplichte lijst; wat je zonder moeite kunt laten staan, kun je laten staan, maar het geeft je een handleiding hoe je kunt zondigen zonder er veel schade van te ondervinden. Daarnaast streef je zoveel mogelijk naar zondevrije dagen; minimaal drie per week waarop je niets van deze lijst gebruikt en juist veel goede dingen doet. Dit klinkt heel controversieel en voor veel
- 102 -
mensen is het niet consequent, dus zal ik het wat duidelijker uitleggen. Mijn ervaring is: als de basisleefstijl goed is, kan zondigen geen kwaad zolang het lichaam de kans krijgt om zich te herstellen. Iemand die twee à drie keer in de week koffie drinkt, is niet verslaafd maar een levensgenieter. Veel zogenaamde levensgenieters zijn echter junkies en hebben dagelijks hun koffie, wijn, sigaret, suiker, chocola of wat dan ook nodig om zich goed te voelen. Als je lichaam elke dag gebombardeerd wordt met voeding die meer energie kost dan dat zij oplevert, dan kost dat jou levenskwaliteit (in de vorm van ziekte en je minder fit voelen) en levenskwantiteit (in de vorm van jaren minder leven). Wanneer je je lichaam goed voedt en het af en toe iets geeft wat minder goed is, dan kan dat absoluut geen kwaad omdat je de veerkracht hebt om dat aan te kunnen. Je moet er wel voor zorgen dat de basis goed is en dat is: Voldoende lichaamsbeweging en rust. Volwaardig, gezond, zo min mogelijk bewerkt voedsel. Goed kauwen. Veel water (gezuiverd). Veel buitenlucht (schone). Rustige, meditatieve momenten. Dat is de basis van levenskwaliteit.
- 103 -
Een aantal tips voor het ‘perfecte zondigen’ Tip 1: Hoe minder je zondigt, hoe beter. Tip 2: Als je zondigt, geniet er dan ook echt van. Het is doodzonde om niet te genieten van je zonde. Tip 3: Vergeef jezelf ervoor dat je zondigt en schaam je er niet voor. Combineer deze drie zondetips met de drie zonderegels: Regel 1: Zondig pas na vier dagen met hetzelfde. Regel 2: Zondig binnen één groep (zie de tien groepen). Regel 3: Zondig met mate en wees selectief. Als je binnen twee dagen tweemaal op een feestje bent, dan zondig je dus heel anders. Dan sla je bepaalde dingen vriendelijk doch beslist af en zeg je: „Nee, dank je, ik heb pas nog gezondigd en ik wacht liever nog even.‟ Als je dat kunt, dan ben je een perfecte zondaar. Succes!
- 104 -
Hoofdstuk 11: De juiste voedselcombinaties Wanneer wij ons lichaam iedere dag belasten met stoffen die veel energie kosten om te verwerken, dan verliezen wij daarmee op den duur onze vitaliteit. De snelheid van de aftakeling is afhankelijk van factoren zoals onze genetische predispositie (erfelijke factoren), onze hoeveelheid stress, onze slaap- en ontspanningsgewoonten en onze mentale en emotionele processen. Ons lichaam kan veel hebben, maar als we ons lichaam niet de juiste voedingsstoffen geven of niet de stress weten te ontladen, dan betalen we daar vroeg of laat een prijs voor. Er is veel onenigheid over wat nu wel en wat niet goed is voor ons lichaam. Zelfs geleerden kunnen het er niet over eens worden. Dat komt doordat alles afhangt van de omstandigheden. Iemand kan allergisch zijn voor worteltjes en daardoor averechts reageren op iets dat voor iemand anders perfect kan zijn. Een ander kan een relatief tekort hebben aan een spijsverteringsenzym en daardoor vetten niet voldoende afbreken. Een ander kan overbelast zijn doordat hij veel achter de computer zit en acht amalgaamvullingen heeft in zijn gebit. Een ander eet alleen gezond biologisch dynamisch voedsel, maar is een angsthaas die zich over alles
- 105 -
bezorgd maakt. Een ander drinkt te weinig. Weer iemand anders drinkt jaren achtereen dezelfde kruidenthee en raakt daardoor in de problemen. De volgende richtlijnen zijn echter redelijk algemeen aanvaard door mensen die geen commerciële belangen hebben. 1. Eet zo gevarieerd mogelijk door niet elke dag hetzelfde te eten of te drinken. 2. Eet zo simpel mogelijk. Hoe meer zaken vermengd worden, hoe moeilijker het wordt om te verteren. 3. Eet zo natuurlijk en vers mogelijk: elke dag vers fruit en verse groente (zie regel 1), volkoren producten, ongeraffineerde en onbewerkte producten. 4. Eet zo min mogelijk producten met kleur, geur, zoet- en smaakstoffen, emulgeeren conserveringsmiddelen en verdikkende of oplossende voedseladditieven. Alles wat niet natuurlijk is, kan het best worden vermeden. 5. Kauw alles fijn tot een brij (papje). De spijsvertering begint in de mond met de enzymen van de speekselklieren. 6. Eet zittend in een rustige en ontspannen sfeer, vermijd een stressvolle sfeer. 7. Eet fruit apart van andere voeding. Het liefst twee uur vóór of na ander voedsel. Als ontbijt is fruit met muesli superieur.
- 106 -
8. Beperk dierlijke producten tot het minimum. Probeer vier of vijf dagen van de week helemaal geen dierlijke ei¬witten te consumeren. Wij krijgen veel te veel eiwitten binnen. Baby's groeien als kool op moedermelk. Toch bevat moedermelk maar tussen de één en twee procent eiwit. Dat is ongeveer gelijk aan het percentage eiwit in brood, aardappels of in een gemiddelde fruitmand. 9. Minimaliseer koffie (3-4 koppen per dag), drink meer groene thee en rooibos thee en vermijd niet verse sappen. Drink veel puur bronwater, verse sappen of kruidenthee. Drink het liefst twee liter op een dag. Hoe meer je drinkt, hoe makkelijker het lichaam kan ontgiften. Drink nooit meer dan 1 à 2 alcoholische dranken per dag. 10.Vermijd of verminder combinaties van eiwitten met zetmeel, zoals kip met rijst, biefstuk met aardappelen, brood met kaas en muesli met yoghurt. Het is beter om eiwitten te combineren met groenten, salade of fruit. Voeding is belangrijk voor de vitaliteit. De vertering van eiwitten en zetmeel (aardappelen, pasta, brood, rijst, maïs) tegelijkertijd werkt elkaar tegen. De vertering van deze combinaties kost ons lichaam
- 107 -
ongeveer twee keer zoveel energie. Onze vitaliteit is daarmee niet gebaat. Het is beter om zetmeel met groenten te combineren. Met een klein beetje fantasie is daar iets heel lekkers van te maken. Daarnaast is het belangrijk om niet te overeten. Zo eten dat je nog trek hebt, is het beste. Een derde van wat je eet houdt je in leven. Van de rest leven de artsen. Kauw goed, je zult merken dat je op die manier voldoende hebt aan weinig voedsel en er veel meer uithaalt. Iedereen weet dat verse groenten en vers fruit belangrijk zijn. Toch eet de gemiddelde Nederlander niet meer dan een appel per dag. Ik kan je verzekeren dat de hart- en vaatziekten niet ontstaan door een overmatige consumptie van fruit en groente! Om vitaal te zijn, moeten we onze energie uit vitale producten halen en dat is alles wat vers is. Hoe verser, hoe beter. Alle toevoegingen aan ons voedsel moeten weer door onze organen, met name de lever, worden verwijderd. Dat kost energie. Hoe meer gifstoffen wij consumeren, des te harder moet de lever werken. Op een gegeven moment moet het lichaam zoveel energie besteden aan het verwijderen van de
- 108 -
chemische toevoegingen, dat het niet voldoende toekomt aan andere processen en functies die van levensbelang zijn.
- 109 -
Hoofdstuk 12: Merkwaardig... In landen met de hoogste zuivelconsumptie vindt men ook het hoogste percentage botontkalking. Geen enkel zoogdier, behalve de met reclame bestookte mens (en de huiskat) drinkt nog melk na de zoogperiode. In Amerika wordt 7% van de voedseluitgaven besteed aan zuivelproducten. Koemelkeiwit (caseïne) helpt koeien met de botgroei. Voor de mens is dit heel moeilijk verteerbaar (wij hebben 1 maag, een koe heeft er 4). Caseïne blokkeert de opname van andere voedingsstoffen, doordat het slijm creëert in de darmen. Kinderen die veel koemelk drinken hebben meer ijzergebrek en bloedarmoede dan kinderen die geen melk drinken. Kinderen die melk drinken hebben meer last van oorontstekingen, eczeem en darmklachten. Kinderen die koemelk krijgen in hun eerste drie levensmaanden, hebben 40% meer kans op diabetes. 15% van de blanke, 70% van de donkergekleurde en 90% van de Aziatische bevolking, kan geen lactose (melksuiker) verdragen.
- 110 -
Moedermelk bevat speciale afweerstoffen voor de baby die koemelk niet bevat. Moedermelk past zich aan aan de behoeften van de baby. Borstvoeding is een verlenging van de navelstrengperiode. Pasteurisatie (verhitting) van melk maakt het vet in koemelk slechter verteerbaar. Meer dan de helft van de kinderen die worden gevoed met gehomogeniseerde melk heeft bloedspoortjes in de ontlasting. Koemelk heeft als doel het gewicht van een kalf in vijftig dagen te laten verdubbelen. Bij een baby duurt dat 120 tot 150 dagen. Kinderen die koemelk krijgen, neigen naar overgewicht. Kinderen die geen borstvoeding krijgen zijn vaker ziek. Tandbederf komt bijna tien keer zo vaak voor bij kinderen die koemelk drinken. Kalkgebrek komt alleen voor bij flesbaby‟s en kan hartproblemen veroorzaken. Kinderen met borstvoeding ontwikkelen een beter smaakvermogen. Kinderen met flesvoeding hebben al beginnende aderverkalking (dit komt niet voor bij baby‟s die borstvoeding krijgen). Borstbaby‟s zijn bijna 50% minder ziek dan flesbaby‟s.
- 111 -
Allergieën komen zevenmaal vaker voor bij flesbaby‟s. Flesvoeding geeft meer klachten, onder andere: middenoorontsteking, eczeem, dauwworm, luchtweginfecties, diarree, bloedarmoede, darmklachten, kolieken, hyperactiviteit, gasvorming, buikpijn, kalkgebrek en een slechte groei. Als een kalf gevoed zou worden met gepasteuriseerde melk, zou het ziek worden. Pasteurisatie heeft tot gevolg: verminderde hygiëne, vitamine C verlies, slechtere absorptie van kalk, verzwakte weerstand. Groeihormonen in melk (BGH) zijn medeverantwoordelijk voor het ontstaan van borstkanker. In koemelk zit pus en etter dat verwijderd wordt door de melk te centrifugeren. Er is een mogelijk verband tussen groeihormonen in melk en impotentie bij mannen. Mensen met een maagzweer die melk drinken, hebben driemaal meer kans op een hartaanval dan mensen die geen koemelk drinken. Moeders die borstvoeding geven maar zelf koemelk drinken, hebben vaker baby‟s met kolieken.
- 112 -
Gepasteuriseerde melk mag niet meer dan 20.000 bacteriën bevatten per ml. In de koelkast verdubbelt het aantal bacteriën elke 35 tot 40 uur. Melk kan acne veroorzaken. Melk tijdens de maaltijd bindt het maagzuur, waardoor het eten slechter verteerd wordt. Moedermelk bevat minder fosfor dan koemelk en daardoor wordt calcium beter opgenomen ondanks dat het minder calcium bevat dan koemelk! De yoghurt van nu is niet hetzelfde als de yoghurt van vroeger. Melkzuurbacteriën hebben een beschermende werking.
- 113 -
Nawoord Het mag inmiddels duidelijk zijn: melk is slecht voor je! Na het lezen van dit boekje ontkom je niet aan deze conclusie. Waar mogelijk heb ik onderzoeken aangehaald uit gerenommeerde tijdschriften, zodat je weet dat ik niet alleen sta in mijn mening. Mijn kinderen zijn nu bijna volwassen en hebben nooit melk gedronken. Ikzelf gebruik praktisch geen zuivel. Mijn grootste zonden zijn een paar keer per maand een broodje kaas, een pizza, ijs of chocola. Ik drink vier tot zes koppen koffie per jaar om te proeven hoe het smaakt. En om mezelf te herinneren aan de tijd dat ik een menselijk wrak was en twaalf tot twintig koppen koffie per dag dronk plus één tot twee liter melk of yoghurt plus heel veel kaas en biefstuk at. Dit was vooral in mijn studententijd en tijdens mijn coassistentschap. Ik ben van mijn verslavingen af; een zondaar zal ik echter altijd blijven en daarmee heb ik leren leven. Mijn leven is ondanks mijn leefstijl heel aangenaam. Ik sport twee tot drie uur per dag, lees heel veel, schrijf heel veel en reis heel veel. Ik heb ook heel veel plezier en dat is geloof ik het allerbelangrijkste! Het leven biedt je kansen om te groeien en die kansen zijn er ook in de vorm van
- 114 -
overgewicht, stress, emoties, relaties, partners, kinderen, collega‟s, vrienden, familie, werk en andere uitdagingen zoals trauma, sterfgeval, echtscheiding, verhuizing, ontslag, armoede en nog veel meer. Naar mijn mening zijn deze tegenslagen en ervaringen er om je steeds sterker en wijzer te maken. Dat is zelfontwikkeling, een ware evolutie van je geest en mind. Door dit aan te gaan met het goede gereedschap zul je er sterk, vitaal, gelukkig en gezond uitkomen en niet, zoals je vaak ziet, verbitterd, gefrustreerd, zwak en ziek. Iedereen maakt zijn eigen keuzen in het leven. Ik hoop dat dit boekje je helpt om zodanig te kiezen dat je steeds gezonder, vitaler, sterker en wijzer wordt. Heel veel succes bij je streven naar een gezond en vitaal leven. Lees ook mijn andere boeken voor een uitvoeriger overzicht en geef je op om op onze mailinglijst te komen, dan blijf je via onze nieuwsbrieven op de hoogte van onze activiteiten. Roy Martina
- 115 -
Appendix A - Als een baby geen borstvoeding kan krijgen Als de baby ouder is dan vier maanden kan men beginnen met noten- en zadenmelk (amandelmelk), afgewisseld met rijstemelk. Daarna overstappen op fruit en groente. In deze periode de baby elke maand laten testen en desensibiliseren en extra vitaminen en mineralen geven. Als de baby jonger is dan vier maanden (of na de vierde maand de noten- of zadenmelk niet verdraagt), dan is het het beste om geitenmelk te geven (die staat het dichtste bij moedermelk). Verdun deze melk met gezuiverd water, één deel melk op drie delen water. Verder extra vitaminen en mineralen geven en vanaf de vierde maand het bovenstaande advies opvolgen. Na een week de geitenmelk geleidelijk verminderen, totdat je na een week één op één zit. Geef voor een betere vertering melkvoedingen niet samen met fruit- of groentevoedingen. Als geitenmelk niet goed wordt verdragen, eerst rijstemelk introduceren en deze tegelijkertijd laten desensibiliseren. Amandelmelk of Avena (haver)melk zijn alternatieven.
- 116 -
Geef bij geitenmelk wel immuunversterkende middelen (Royal Remedie Immunisator) en mineralen en vitaminen van een goed merk. Mocht er niets anders overblijven dan koemelk, dan altijd beginnen met Bulgaarse yoghurt of biogarde (verdund, één deel op twee delen water).
- 117 -
Appendix B – Nuttige informatie http://www.roymartina.com/ voor meer informatie over Webshop voor boeken, cd‟s, dvd‟s, Royal Remedies, en andere producten Workshops Opleidingen Lezingen Omega Health Coaches, Nooit Meer Roken en andere door Roy Martina Experience opgeleide coaches Gratis e-mail nieuwsbrief van Roy Martina Gratis te downloaden andere boeken van Roy Martina. Contact Roy Martina Experience Telefoonnummer: 050-3134744 e-mail:
[email protected] verder: www.thesecret4free.com www.nooitmeerroken.nl www.roymartinabiografie.nl
- 118 -
Appendix C – Royal Remedies De 71 Royal Remedies die momenteel via deze website verkocht worden, behoren tot een nieuwe generatie bio-energetische middelen. Bio-energetische geneeskunde is gebaseerd op kennis van de harmonische evenwicht- en energiestromen en -trillingen van een gezond en vitaal lichaam. Zijn die stromen en trillingen verstoord als gevolg van ziekte, dan worden zij disharmonisch. Omgekeerd is disharmonie de voedingbodem van ziekte en aftakeling. Stress, elektronische straling, slecht eten zijn o.a. de veroorzakers van disharmonie in het lichaam. Roy Martina heeft op basis van jarenlang research in zijn kliniek met speciale meetmethoden een geheel nieuwe eigen serie remedies ontwikkeld: Royal Remedies. Deze serie is opgebouwd uit verschillende ingrediënten: 1) De kracht van intentie en vibratie 2) Fytotherapie (kruiden) 3) Kristallen oscillaties 4) Bloemenessences uit 14 landen. De kracht van intentie De wetenschapper Masaru Emoto heeft onomstotelijk vastgesteld dat onze intentie en gedachtekracht de trilling (vibratie) van een vloeistof zodanig kan beïnvloeden, dat de
- 119 -
manier waarop water kristalliseert verandert (lees daarvoor Emoto's boek „Boodschappen van het water‟). Door middel van meditaties, visualisaties, gebed en muziek zijn de Royal Remedies als het ware opgeladen met een speciale, helende kracht die veel verder gaat dan alleen wat er inzit. Door dit effect voelt men zich veel sneller rustiger waardoor de heling veel meer voorspoedig verloopt. Door de combinatie met bloemenessences wordt het effect synergetisch en krijgt men een diepere werking ook op menselijk niveau. Liefdesvibraties Aan de gehele Royal Remedies serie zijn unieke zogenaamde liefde-bio-oscillaties (vibraties) toegevoegd. Deze bevatten de harmonische trillingen van pure, zuivere en onvoorwaardelijke liefde en zijn opgevangen door o.a. de referenties op te roepen van liefde voor het ongeboren kind, romantische liefde, liefde voor de natuur, liefde voor de medemens, compassie en vergeving. Deze bio-oscillaties zijn zeer krachtig als universele drager van harmonische trillingen. Ook staat er op elk flesje: Made with Love om het onbewuste te herinneren dat liefde de echte genezing is. Fytotherapie Fytotherapie is zo oud als de mensheid zelf.
- 120 -
Het gebruik van kruiden geeft een aards fundament aan de hoge trillingen van de andere ingrediënten waardoor het lichaam toegankelijker wordt op alle niveaus, waaronder psyche, denken, gevoel en fysiek. Uit de praktijk blijkt dat er ook een effect is op zogeheten zielenconflicten en Innerlijk Kind trauma‟s. Kristallen oscillaties (trillingen) Door middel van bio-oscillaties worden ook kristallen en andere diepe aardse oscillaties toegevoegd. Bloemenessences Nadat dit gehele proces is afgerond, worden er speciale bloemenessences aan toegevoegd. Deze zijn geselecteerd tijdens een fase van complete afstemming met de kosmos en vergemakkelijken de overgang naar de Aquarius-energie (dat alles steeds makkelijker mag gaan en ons collectieve bewustzijn steeds meer gaat naar eenheid). Combinatie van hemel, mens, aarde en natuur De Royal Remedies vertegenwoordigen de positieve harmonische oscillaties van de universele macrokosmos. Hierdoor kunnen zij de microkosmos in de mens helen. Door deze unieke aanpak is er een geheel nieuwe serie
- 121 -
middelen ontstaan, die zowel door de therapeut als door de geïnformeerde leek kan worden gebruikt. Deze remedies ondersteunen het disharmonische celgeheugen en converteren het naar harmonische resonanties, zodat heling op alle niveaus kan plaatsvinden. Lekenuitleg Alles is energie. Energie is trilling. Ook ziektes zijn trillingen. Voorbeeld: een zieke nier heeft een afwijkende trilling van een gezonde nier. Door middel van het toedienen van een remedie met de juiste trilling (voor het opheffen van deze klacht), wordt de trilling van het orgaan weer naar een gezond niveau gebracht. De trilling in een remedie is een antitrilling ofwel een tegengestelde trilling. Dus „ongeduld trilling‟ wordt bestreden met de „geduld trilling‟ etc. Deze trillingen zijn meetbaar.
- 122 -
Appendix D - Botontkalking De diagnose van botontkalking kan alleen worden gesteld door een arts, en wel aan de hand van röntgenfoto‟s. Dit betekent automatisch dat de arts een therapie zal voorstellen. Ik raad iedereen aan om zich te laten begeleiden door een deskundige op het gebied van chronische ziekten. Beperk of schrap zuivel, vlees, alcohol, nicotine, koffie, suiker, frisdranken en geraffineerde producten uit je dagelijks leven. Eet veel groenten, fruit en volle granen.
- 123 -
Appendix E - Kinderen met oorontsteking of buisjes in de oren Naast het stoppen met zuivel, suiker, vlees en geraffineerde producten de volgende Royal Remedies geven: Immunisator en Acute Rescue.
- 124 -
Appendix F – EE7 - Lever Dit middel uit de Royal Remedies kun je ook gebruiken om groente en fruit te neutraliseren omdat in kraanwater pesticiden en chemicaliën aanwezig zijn. Gebruik tien tot twintig druppels op één liter water om groente en fruit te weken en laat het geheel gedurende minimaal vijftien minuten staan. Verder is het raadzaam om elke dag zelf vijf tot tien druppels in het drinkwater in te nemen. Een flesje EE7 zou in elk huishouden aanwezig moeten zijn.
- 125 -
Appendix G - Lactose in homeopathische middelen Een vraag die ik weleens krijg is of er lactose zit in homeopathische middelen. Het antwoord is ja. Gelukkig zijn de hoeveelheden zo minimaal dat 99,9% van de mensen het kan verdragen, behalve sommige mensen die hardnekkige schimmelinfecties hebben. Die moeten de korrels en tabletten oplossen in warm water en daar een slokje van nemen. Daarmee krijgen ze voldoende van het middel binnen om de werking ervan te waarborgen zonder dat ze lactose binnenkrijgen.
- 126 -
Bibliografie Infant Nutrition, Mark Percival ND (Dynamix Essentials Inc. Canada, 519662-2520) The milk book, William Campbell Douglas MD (Second Opinion Publishing) Don‟t drink your milk, Frank A. Oski MD (Mollica Press Ltd. Syracuse) Vitaliteit, Roy Martina Verder zijn er wetenschappelijke artikelen aangehaald, waarbij meteen de bibliografische gegevens zijn vermeld.
