Visie op ICT in het onderwijs

Visie op ICT in het onderwijs

IWOO, EKO Auteurs: Fanny Huijbregts, Carolien Kamphuis Versie 1.2 12-06-2014

Visie ICT in het onderwijs Radboudumc 12-06-2014

1

Inhoud 1. 2. 3. 4.

Inleiding ................................................................................................................................................. 3 Leren & onderwijs ................................................................................................................................. 3 Rol ICT .................................................................................................................................................... 4 Stand van zaken ..................................................................................................................................... 5 4.1 Testvision ....................................................................................................................................... 5 4.2 Lectora Online ............................................................................................................................... 5 4.3 Shakespeak .................................................................................................................................... 6 4.4 Lime survey.................................................................................................................................... 6 4.5 IWOO Portaal................................................................................................................................. 7 5. Wat is nog nodig? ................................................................................................................................. 7 5.1 Het ontwikkelen, aanbieden en evalueren van leerinhouden en toetsen .................................... 7 5.1.1 Apps en online tools ............................................................................................................. 7 5.1.2 Weblectures ......................................................................................................................... 7 5.1.3 Kennisclips ............................................................................................................................ 8 5.1.4 E-Books ................................................................................................................................. 8 5.1.5 Ontwerpen van blended leertrajecten ................................................................................. 9 5.2 Het ondersteunen van de communicatie en samenwerking (op afstand) .................................... 9 5.2.1 Online communiceren / samenwerken ................................................................................ 9 5.3 Het volgen en vastleggen van studievoortgang en competentieontwikkeling. ............................ 9 5.3.1 Portfolio ................................................................................................................................ 9 5.4 Digitale infrastructuur van de leeromgeving............................................................................... 10 5.4.1 Een flexibele DLWO ............................................................................................................ 10 5.4.2 Bring your own device ........................................................................................................ 10 5.5 Ondersteuning & professionalisering .......................................................................................... 10 5.5.1 Docentprofessionalisering .................................................................................................. 11 5.5.2 Ondersteuningsstructuur ................................................................................................... 11 6. Ten slotte .............................................................................................................................................11 Bronnen .......................................................................................................................................................12 Bijlage 1 .......................................................................................................................................................13


2

1.

Inleiding

Het Radboudumc wil studenten opleiden tot excellente artsen en onderzoekers, die in staat zijn om door middel van zorg en/of wetenschappelijk onderzoek wezenlijk bij te dragen aan een verbetering van de menselijke gezondheid. Hierbij staat een leven lang leren centraal. Het Radboudumc motiveert en inspireert (beginnende) beroepsbeoefenaars om zich vakinhoudelijk te bekwamen in hun beroep, en daagt ze uit om zich te ontwikkelen tot professionals van de 21ste eeuw. (Beginnende) beroepsbeoefenaars moeten kunnen omgaan met de dynamische ontwikkelingen in hun professionele domein en daar mede richting aan kunnen geven. Ook moeten zij hun weg zien te vinden in de zich snel ontwikkelende digitale samenleving. De vaardigheden die daarvoor nodig zijn, betreffen: samenwerken, communiceren, ICT geletterdheid, sociale en/of culturele vaardigheden, creativiteit, kritisch denken, en probleemoplossingvaardigheden (http://www.21stcenturyskills.nl/onderzoek/). De onderwijsactiviteiten binnen het gehele opleidingscontinuüm dienen op een dusdanige manier te worden ingericht dat het expliciet aanspraak doet op het oefenen van deze vaardigheden. Hierbij speelt de inzet van ICT in het onderwijs in toenemende mate een belangrijke rol. De veranderingen in de maatschappij, het onderwijs en de technologische mogelijkheden dwingen tot het maken van beleidskeuzes ten aanzien van de inzet van ICT in het onderwijs. Op basis van een visie op onderwijs en leren en de wijze waarop ict hierin een rol speelt, worden deze beleidskeuzes gemaakt. In dit document schetsen we kort deze visie en geven concrete richting aan het beleid.

2.

Leren & onderwijs

Leren is een actief en constructief proces. De lerende koppelt op actieve wijze nieuwe informatie aan reeds bestaande kennis. Iedere lerende zal dit op een eigen manier doen, waarbij samen leren en leren van elkaar een belangrijke rol speelt. Zowel lerenden als docenten worden gezien als lerende professionals. De lerende heeft een actieve rol bij het plannen, monitoren en evalueren van het eigen leren. De lerende wordt als beginnende collega gestimuleerd om zelf richting te geven aan het eigen studeerprogramma. Ze worden hierin geholpen door de structuur in de opleidingen, het aanbod van studeer- en onderwijsactiviteiten en de eisen die in de onderwijs- en examenregelingen worden gesteld. Lerenden geven zelf aan hoe zij de eindtermen van hun opleiding kunnen realiseren en hoe ze dat kunnen aantonen. Dit vertalen ze naar persoonlijke leerdoelen en opleidingsplannen. Hierbij hoort de vrijheid om keuzes te maken ten aanzien van zowel de inhoud als de manier van studeren. Er worden tools aangereikt die dit ondersteunen. Assessment for learning (toetsen en beoordelen om het leren te sturen) speelt hierbij een belangrijke rol. Lerenden krijgen op deze wijze inzicht in leerresultaten, eigen leerstrategieën en de wijze waarop zij hun eigen leren kunnen evalueren en verbeteren. Leren is een interactief, collaboratief proces. Leren vindt veelal plaats binnen verschillende netwerken. Netwerkleren is het participeren in of creëren van relaties tussen lerenden, met als doel het uitwisselen en ontwikkelen van kennis en ervaringen rond leervragen om gezamenlijk praktijkproblemen op te lossen en de eigen vakbekwaamheid te verbeteren. Door samen te werken kunnen lerenden voortbouwen op elkaars kennis waardoor er een gedeeld begrip ontstaat. Vooral het samenwerkend leren in kleine groepen stimuleert wederzijdse interacties tussen lerenden, die aanzetten tot dieper nadenken en beter leren. Lerenden zetten samen projecten op en werken hierin samen in Visie ICT in het onderwijs Radboudumc 12-06-2014

3

projectgroepen. Ondersteuning wordt geboden in coachgroepen. Kennis en ervaringen worden gedeeld in communities of practices. Leren vindt plaats binnen betekenisvolle contexten. Dit wordt gerealiseerd in de eerste plaats door de verbinding met de praktijk een centrale plek te geven in het curriculum. Die verbinding wordt zoveel mogelijk gemaakt door lerenden daadwerkelijk te laten participeren in de authentieke beroepspraktijk. Vanaf het begin betrekken we de lerenden als beginnende collega’s bij de zorg, het wetenschappelijk onderzoek en onderwijs. De manier waarop we dat doen en de wijze van participeren is uiteraard afgestemd op de fase waarin lerenden zich bevinden. Leren vindt plaats in een ‘blended leeromgeving’ waarin virtuele en andere onderwijsvormen met elkaar zijn geïntegreerd of elkaar afwisselen. Lerenden kunnen in een blended leeromgeving verschillenden leerpaden bewandelen c.q. verschillende “blends” samenstellen van virtuele componenten en andere onderwijsvormen om zo hun doelen te bereiken (Bachelorvernieuwing 2015, versie 12-2-2014).

3.

Rol ICT

ICT speelt in dit hele proces een belangrijk rol. Inzet van ICT in het onderwijs kent drie kernfuncties (R. Engbers, C. Kamphuis en N. van der Woert, 2010): 1) het ontwikkelen, aanbieden en evalueren van leerinhouden en toetsen, 2) het ondersteunen van de communicatie en samenwerking op afstand en 3) het plannen, volgen en vastleggen van studievoortgang en competentieontwikkeling. 1. Het ontwikkelen, aanbieden en evalueren van leerinhouden en toetsen Om vorm te geven aan de leerinhoud en toetsen worden diverse ICT middelen ingezet. ICT draagt bij aan het aanbieden van meer en rijker onderwijsmateriaal en nieuwe didactische werkvormen zoals elearningmodules, digitale toetsen, draadloos stemmen, beeld / geluid opname en bewerkingsmogelijkheden, simulaties, gaming, mindmap-, diverse andere (online/gratis) applicaties en Open Educational Resources. Met een diversiteit aan leermiddelen kan er een leerroute worden gecreëerd die is afgestemd op de eigen behoefte van de lerende. 2. Het ondersteunen van de communicatie en samenwerking (op afstand) Samenwerking en communicatie tussen lerenden en docenten enerzijds en tussen lerenden onderling anderzijds, kan worden ondersteund met behulp van ICT. Er zijn diverse tools beschikbaar om digitale communicatie en samenwerking te stimuleren, naast het ‘face to face’ onderwijs. Denk hierbij aan het gebruik van fora, blogs, wiki’s, diverse social media, videoconferencing en chat. Door het gebruik van deze tools ontstaan er diverse ‘communities of learners’ waarin zowel lerenden, als docenten en eventueel beroepsbeoefenaren en patiënten participeren. 3. Het plannen, volgen en vastleggen van studievoortgang en competentieontwikkeling. Het vastleggen van studievoortgang en competentieontwikkeling zijn zowel voor lerenden als voor de instelling belangrijke activiteiten. Middels ICT wordt deze informatie vastgelegd en gedistribueerd. Het is tevens mogelijk stuurinformatie te genereren. Lerenden dienen hun competentieontwikkelingen te borgen en presenteren in bijvoorbeeld een digitaal portfolio. Op basis van inzicht in studieresultaten kunnen lerenden hun eigen leerpad uitzetten. De instelling moet de kwaliteit van de opleiding borgen en verantwoorden dat zij competente Visie ICT in het onderwijs Radboudumc 12-06-2014

4

beroepsbeoefenaren aflevert. Lerenden moeten kunnen beschikken over overzichten van hun vorderingen en invloed kunnen uitoefenen op hun leerroute. Dat houdt in dat lerenden tot op zekere hoogte toegang moeten hebben tot systemen die secundaire onderwijsprocessen ondersteunen. Niet alleen voor het inzien van hun eigen leerprestatie maar ook voor het plannen en organiseren van hun onderwijs. Zij dienen bijvoorbeeld een eigen programma te kunnen samenstellen Om deze drie kernfuncties te faciliteren is een goede infrastructuur noodzakelijk. Voor het creëren van een optimale leeromgeving is zowel de inrichting van de fysieke leeromgeving als de digitale leeromgeving belangrijk. Beide omgevingen moeten goed op elkaar afgestemd en ingespeeld zijn, om het leren en het onderwijs optimaal te faciliteren. Dit rechtvaardigt dat een vierde kernfunctie aan de inzet van ICT in het onderwijs kan worden toegekend, namelijk de digitale infrastructuur van de leeromgeving 4. Digitale infrastructuur van de leeromgeving Denk hierbij aan: wifi-netwerk, printmogelijkheden, computers, smartboards, weblecturesysteem, oplaadpunten, software, communicatiemogelijkheden, inzage in studievoortgang, individuele onderwijsprogramma’s, roosters, reserveren van ruimtes, inschrijven in cursussen, toegang tot onderwijssystemen enz.

4.

Stand van zaken

In het Radboudumc zijn de afgelopen jaren diverse ICT-projecten uitgevoerd om naast de mogelijkheden van Blackboard de visie op onderwijs te vertalen naar de praktijk. Deze projecten waren met name gericht op de aanschaf van systemen die het ontwikkelen, aanbieden en evalueren van leerinhouden en toetsen met behulp van ICT mogelijk maken.

4.1

Testvision

TestVision is een digitaal toetssysteem met de mogelijkheid voor construeren, afnemen, rapporteren en analyseren van toetsen. Het gebruik van TestVision levert ten opzichte van de conventionele papieren methode veel voordelen op voor de docent, de student en voor de organisatie. Testvision maakt het volgende mogelijk;  Het samenstellen van een databank voor het at random samenstellen van toetsen  Het samenstellen van toetsen op basis van persoonlijke leerdoelen  Gebruik van multimediamateriaal in een toets  Toetsresultaten beschikbaar direct na afname  Een uitgebreide toetsanalyse TestVision wordt ingezet voor zowel formatieve als summatieve toetsen.

4.2

Lectora Online


5

Lectora Online is een auteurstool. Auteurstools zijn tools waarmee digitaal leermateriaal ofwel elearning kan worden vervaardigd. Een individueel persoon of een groep personen kan zonder programmeerkennis een interactieve educatieve cursus creëren die kan worden gebruikt als website of binnen een digitale leeromgeving zoals Blackboard. In de auteurstool kunnen verschillende media typen zoals tekst, afbeeldingen, audio, video, animatie, en zelfs gangbare internettechnologieën zoals Shockwave, Flash, HTML en Java(Script) worden opgenomen in een structuur die de gebruiker in de auteurstool kan definiëren. Ook kunnen verschillende soorten vraagtypen en opdrachten worden aangemaakt. Dit leidt uiteindelijk tot een pakket digitaal leermateriaal (E-learningmodule) met een duidelijke structuur en didactische aanpak. De gebruiker heeft tot in detail controle over de inhoud en vormgeving, type oefeningen en de manier waarop de lerende door het leermateriaal wordt gestuurd. De inzet van e-learningmodules in het onderwijs maakt onder andere het volgende mogelijk;  studenten kunnen tijds- en plaatsonafhankelijk de leerstof bestuderen  studenten krijgen persoonlijke leerpaden aangeboden op basis van de antwoorden die zij geven binnen de e-learningmodule  studenten krijgen directe feedback  het gebruik van diverse multimedia  meer studenten worden bereikt  interactiever onderwijs  studenten kunnen op eigen tempo leren  formatief toetsen

4.3

Shakespeak

Shakespeak is een Powerpoint-plugin waarmee studenten tijdens een powerpointpresentatie kunnen stemmen via sms en / of internet. In een dia kan een docent een vraag of stelling plaatsen, waarna de studenten kunnen reageren met bijvoorbeeld een mobiele telefoon, tablet of laptop. De resultaten zijn direct zichtbaar in de presentatie. Inzet van shakespeak geeft diverse didactische mogelijkheden;  Het bepalen en activeren van de voorkennis  De student bewust maken van eigen kennis  College op maat geven; op basis van kennishiaten wordt het college aangepast  Opiniepeiling  Interactie verhogen  Voor en nameting

4.4

Lime survey

Lime Survey is een enquêtetool waarmee je vragenlijsten kunt maken voor digitale afname. Via een link in een email kan men respondenten uitnodigen om al dan niet anoniem deel te nemen aan de enquête. De data die met Lime Survey worden verzameld zijn in te lezen in bijvoorbeeld SPSS of Excel. Dit maakt het mogelijk om statistische analyses uit te voeren. Lime Survey biedt veel mogelijkheden, waaronder: Visie ICT in het onderwijs Radboudumc 12-06-2014

6



Anonieme of open vragenlijsten, maar ook besloten vragenlijsten  Diverse vraagtypes  Mogelijkheid tot het instellen van condities afhankelijk van vorige antwoorden (vertakken van de vragenlijst)  Automatische verzending van uitnodigingen en herinneringen via email  Start- en eindtijd voor vragenlijsten  Optie voor deelnemers om de antwoorden tussentijds op te slaan om later verder te kunnen gaan  Uitgebreide importeer en exporteer functies naar o.a. tekst, SPSS, MS Excel formaat Momenteel wordt LimeSurvey ingezet voor het uitvoeren van onderzoek, of het evalueren van onderwijs.

4.5

IWOO Portaal

Via het IWOO portaal krijgen docenten toegang tot informatie over onder andere co-schapindelingen, presentielijsten, deadlines voor het aanleveren toetsen, roosteractiviteiten, docentkwalificaties, mededelingen en kunnen zij onderwijsruimtes reserveren. Docentmentoren van het Radboudumc kunnen via het IWOO-portaal tevens de personalia, toetsresultaten en leertrajecten van studenten uit de eigen mentorgroep downloaden.

5.

Wat is nog nodig?

Naast de reeds gerealiseerde projecten, zijn er nog diverse projecten op het gebied van ICT om de visie te vertalen naar de praktijk. Hieronder worden deze projecten beschreven, gekoppeld aan de vier functies die ICT kent in het onderwijs (zie Hoofdstuk 3).

5.1

Het ontwikkelen, aanbieden en evalueren van leerinhouden en toetsen

5.1.1 Apps en online tools Er bestaan diverse apps die een toegevoegde waarde bieden voor het onderwijs. Denk aan apps voor het maken van een mindmap, een poster of kennisclip. In het kader van de curriculumherziening wordt gekeken of deze apps / tools van meerwaarde kunnen zijn voor het onderwijs. Hiervoor wordt een project gestart. Projectdoelstelling en resultaat:  Inventariseren van apps en tools die van meerwaarde kunnen zijn voor het onderwijs. - Geschikt voor zowel docenten als studenten - Toepasbaar in diverse onderwijsvormen en werkvormen  Selectie van apps / tools om te piloten in de praktijk  Beschrijving van de wijze waarop de apps kunnen worden toegepast in het onderwijs.  PDCA cyclus inrichten 5.1.2

Weblectures


7

Er wordt een systeem aangeschaft dat binnen alle faculteiten van de RU een weblecturefaciliteit biedt. Binnen het Radboudumc is per 1 september 2014 dit systeem ingericht in de Lammerszaal. In de loop van studiejaar 2014-2015 zal ook de Hippocrateszaal en het Auditorium worden uitgerust met het weblecturesysteem. De volgende werkzaamheden moeten worden verricht:  Pakket van eisen opstellen  Workflow bepalen ten aanzien van opname van colleges: - Bepalen welke colleges moeten worden opgenomen - Wat zijn de consequenties hiervan voor roostering? - Proces inrichten van opname tot beschikbaar stellen van een college  Rechten en rollen toekennen aan diverse gebruikersgroepen  Privacybeleid bepalen  Inrichten technische ondersteuning; bediening, apparatuur klaarzetten, koppeling met BB enz.  Inrichten didactische ondersteuning; wijze van inzet, didactische features in het systeem enz.  Docentprofessionalisering; trainen van docenten in het gebruik van het systeem, en vervaardigen van een instructie van do’s and dont’s tijdens de opname.  Studenten informeren / instrueren over gebruik  Software installatie (bewerken van videomateriaal)  PDCA cyclus inrichten 5.1.3 Kennisclips Kennisoverdracht kan plaatsvinden middels de inzet van kennisclips. Hiermee wordt het mogelijk contacttijd anders in te richten; van kennisoverdracht op de universiteit met verwerking middels zelfstudie naar kennisoverdracht middels zelfstudie en verwerking op de universiteit (flipping the classroom). Het dient mogelijk te zijn kennisclips laagdrempelig te kunnen produceren. Hiervoor is het volgende nodig:  Inrichten / ingebruikname van opnamestudio  Inrichten technische ondersteuning; opnemen en monteren  Inrichten didactische ondersteuning; wijze van inzet (verschillende soorten kennisclips), didactische features invoegen enz.  Docentprofessionalisering; trainen van docenten het maken van kennisclips  Software installatie (bewerken van videomateriaal) 5.1.4 E-Books Studenten leven in een gedigitaliseerde maatschappij waarin interactie en multimedia gemeengoed zijn. Dit opent de weg voor diverse leerstijlen, individuele leerwegen, en verdiepings-, herhalings- en verrijkingsstof: personalized education. Deze krachtige didactische mogelijkheden zijn bijvoorbeeld met E-learningmodules en E-books te realiseren. Hiervoor wordt een project gestart. Doel van dit project is inzicht verkrijgen in de didactische waarde, het produceren en het gebruiken van E-books in het medisch onderwijs. Projectresultaat is: 1. Een overzicht van voor welk type leerresultaten en doelgoepen e-books geschikt zijn en welke meerwaarde ze kunnen bieden. 2. Een lijst met auteurstools voor E-books met de daarbij behorende mogelijkheden ten aanzien van multimediale features 3. Een keuze voor de beste auteurstool om een E-book te produceren Visie ICT in het onderwijs Radboudumc 12-06-2014

8

4. Opzet van de distributie- en beheerssystemen 5. Onderzoeksresultaten ervaring en expertise ten aanzien van de didactische waarde, de productie en het gebruik van E-books. 6. Handleiding “ontwerpen en ontwikkelen van een E-book” voor docenten, blokcoördinatoren en opleiders die zelf een E-Book willen maken. 7. Een e-book 5.1.5 Ontwerpen van blended leertrajecten Op basis van de onderwijslijnen vervaardigd door de lijnteams, dient het onderwijs te worden ontworpen en ontwikkeld volgens de principes van blended learning (waaronder flipping the classroom). Hierbij dienen de volgende werkzaamheden te worden verricht:  Vertalen van leerdoelen naar concrete werkvormen, en leermiddelen  Vertalen van recente trends en ontwikkelingen op het gebied van ict in het onderwijs naar concrete onderwijsvormen en producten  Geven van ondersteuning aan docenten bij het opzetten van blended opleidingsprogramma’s.  Begeleiden van inhoudsdeskundigen op het vlak van ontwerpkunde en didactiek  Opzetten van pilots met nieuwe (digitale) onderwijsvormen

5.2

Het ondersteunen van de communicatie en samenwerking (op afstand)

5.2.1 Online communiceren / samenwerken Samenwerking en communicatie tussen lerenden en docenten enerzijds en tussen lerenden onderling anderzijds, kan worden ondersteund met behulp van ICT. Er zijn diverse tools beschikbaar om digitale communicatie en samenwerking te stimuleren, naast het ‘face to face’ onderwijs. Denk hierbij aan het gebruik van fora, blogs, wiki’s, diverse social media, videoconferencing en chat. Door het gebruik van deze tools ontstaan er diverse ‘communities of learners’ waarin zowel lerenden, als docenten en eventueel beroepsbeoefenaren en patiënten participeren. Projectdoelstelling en resultaat:  Inventariseren van applicaties die het online communiceren en samenwerken mogelijk maakt.  Selectie van applicaties om te piloten in de praktijk  Keuze voor een applicatie  Beschrijving van de wijze waarop deze applicatie kan worden toegepast in het onderwijs.

5.3

Het volgen en vastleggen van studievoortgang en competentieontwikkeling.

5.3.1 Portfolio Middels een portfolio kan een student zijn competenties en voortgang van de eigen ontwikkeling bijhouden en aantonen. De onderwijsinstelling moet de kwaliteit van de opleiding borgen en verantwoorden dat zij competente beroepsbeoefenaren aflevert. De wijze waarop een portfolio wordt ingericht en ondersteund dient te worden vastgesteld door de onderwijsinstelling. Functies van het portfolio zijn: 1. ondersteuning van het leren van de student (formatief) en 2. verantwoording van diplomering en tussentijdse voortgangsbeslissingen (summatief) Visie ICT in het onderwijs Radboudumc 12-06-2014

9

Er dient een e-portfoliosysteem te worden aangeschaft. Hierbij moeten keuzes gemaakt worden ten aanzien van de inrichting en ondersteuning van het portfoliosysteem. Op basis van deze keuzes dient het portfoliosysteem te worden vormgegeven en geïmplementeerd. Dit houdt in:  Opstellen pakket van eisen  Rechten en rollen beschrijven van diverse gebruikersgroepen  Privacybeleid bepalen  Inrichten technische ondersteuning  Inrichten didactische ondersteuning; wijze van inzet, didactische features in het systeem  Docentprofessionalisering; trainen van docenten in het gebruik van het systeem  Studenten informeren / instrueren over gebruik  Software installatie  PDCA cyclus inrichten

5.4

Digitale infrastructuur van de leeromgeving

5.4.1 Een flexibele DLWO Een basis Learning Management Systeem (LMS, definitie zie bijlage 1) dat simpel te gebruiken is met de mogelijkheid om er diverse applicaties en internettools aan te koppelen, om zo optimaal mogelijk gebruik te maken van de best beschikbare applicaties en tools. Dit geheel vormt gezamenlijk een flexibele digitale leer en werk omgeving (DLWO,definitie zie bijlage 1). Belangrijk hierbij is dat de infrastructuur op een dusdanige manier wordt ingericht dat de gebruiker maar één keer hoeft in te loggen. Het LMS in combinatie met de applicaties en tools is zo ingericht dat het een persoonlijke leeromgeving vormt voor de gebruiker die deels gevuld wordt met informatie uit de onderwijsinstelling. Deze omgeving is dynamisch en wordt telkens aangepast aan de ontwikkelingen in de gezondheidszorg, het onderwijs, de didactiek en techniek. De gebruiker kan zelf instellen hoe hij/zij (online) informatie ziet en gebruikt. Hij/zij kan een persoonlijke webgebaseerde omgeving creëren die het leren en zijn sociale en professionele activiteiten ondersteunt. Er dient op RU-niveau een project te worden gestart om deze infrastructuur in te richten. 5.4.2 Bring your own device De consumentenmarkt brengt in zeer korte tijd een grote diversiteit aan devices op de markt. Lerenden en docenten nemen deze devices steeds vaker mee en gebruiken ze ten behoeve van de studie. Daarnaast is er een groeiend aanbod van diensten en applicaties dat op steeds meer verschillende mobiele apparaten beschikbaar is. Deze ontwikkeling staat bekend onder de noemer Bring Your Own Device (BYOD). Omdat de onderwijsinstellingen niet mee kunnen in de snelheid waarin de markt zich begeeft adviseren wij mee te gaan in het principe van Bring Your Own Device. BYOD heeft een impact op de benodigde ICT-voorzieningen en werkplekken. Het aantal compleet ingerichte werkplekken kan omlaag, omdat lerenden eigen apparaten meenemen. De capaciteit van het draadloze netwerk moet het gebruik van de grote hoeveelheid eigen devices aankunnen.

5.5

Ondersteuning & professionalisering


10

5.5.1 Docentprofessionalisering Het docentprofessionaliseringsaanbod op het gebied van de inzet van ict dient te worden aangepast aan de uitgangspunten van het nieuwe curriculum. Er moet een scholingsaanbod ontwikkeld worden en geïmplementeerd. Denk hierbij aan inspiratiebijeenkomsten, workshops, de opzet van een platform ten behoeve van kennisdeling en de promotie van al deze activiteiten op het gebied van de inzet van ICT in het onderwijs (bijvoorbeeld middels Yammer,Nieuwsbrief, Intranet, Posters IWOO portaal). 5.5.2 Ondersteuningsstructuur Er dient ondersteuning te worden gegeven aan docenten met vragen over de inzet van de verschillende applicaties die worden ingezet. Denk hierbij aan korte handleidingen, helpdesk, informatievoorziening enz.

6.

Ten slotte

Met de uitvoering van de gedefinieerde projecten wordt de vertaling van de visie naar de onderwijspraktijk optimaal ondersteund. Echter de DLWO raakt het gehele ICT-landschap van de instelling met alle primaire en secundaire processen. Een aantal componenten van dit ICT-landschap wordt op instellingsniveau ingericht en een aantal componenten zal door de faculteiten zelf worden gefaciliteerd (managed applicaties). Het verdient daarom aanbeveling beleidsmatig naar ICT te kijken, in relatie tot het onderwijs en ondersteunende processen. Hierbij is het van belang in kaart te brengen welke componenten door de instelling en welke door de faculteiten worden gefaciliteerd en beheerd. Anderzijds dient beleid te worden ontwikkeld ten aanzien van de applicaties die binnen de DLWO door gebruikers kunnen worden ingezet maar waarop geen beheer plaatsvindt vanuit de instelling (unmanaged applicaties). De instelling is verantwoordelijk voor de opslag en distributie van informatie die voortkomt uit de managed applicaties, de gebruikers zijn zelf verantwoordelijk voor de opslag van informatie die voortkomt uit de unmanaged applicaties. Hoe de gegevens worden opgeslagen, al dan niet in de cloud, en de wijze waarop met privacy gevoelige data wordt omgegaan moet onderdeel uitmaken van dit beleid. Bij het opstellen van het beleid verdient het de voorkeur alle stakeholders te betrekken.


11

Bronnen          

R. Engbers, C. Kamphuis, N. van der Woert. Beleidsadvies inzet van ICT in het onderwijs. 2010-2011. Bachelorvernieuwing 2015 versie 3 februari 2014 ELO RU acties-BB-dec_2012.pdf Bachelorvernieuwing 2015, versie 12-2-2014 http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/kamerstukken/2014/01/08/kamerbriefover-digitalisering-van-het-hoger-onderwijs.html http://www.21stcenturyskills.nl/onderzoek/ http://www.kennisnet.nl/themas/elektronische-leeromgeving/vraag-en-antwoord/hoe-maak-je-jeelo-een-waardevol-onderdeel-van-je-elektronische-informatiesysteem/ http://www.surf.nl/binaries/content/assets/surf/nl/kennisbank/2012/DLWOweb.pdf http://www.surf.nl/binaries/content/assets/surf/nl/kennisbank/2011/Stap0_Globaleplanvorming.p df http://hbo-kennisbank.uvt.nl/cgi/fontys/show.cgi?fid=11


12

Bijlage 1 Voor de digitale leeromgeving worden in praktijk diverse termen gebruikt. In tabel 1 zijn de diverse definities opgenomen. Leermanagementsysteem (LMS)

Teleleerplatform Elektronische leeromgeving (ELO) Digitale leeromgeving (DLO) Digitale leer werk omgeving (DLWO)

Virtuele leeromgeving Auteurssysteem Learning Content Management Systeem (LCMS)

Software voor elektronische ondersteuning van zowel het primaire proces (onderwijs verzorgen en volgen) als secundaire processen (faciliterend, b.v. voortgangsadministratie) zie LMS LMS met uitsluitend functionaliteiten voor het primaire proces zie ELO De digitale leer- en werkomgeving is het geheel van systemen dat het lerenden, onderzoekers, medewerkers en gasten van onderwijsinstellingen mogelijk maakt om hun activiteiten uit te voeren. De DLWO is daarmee dus geen systeem of applicatie, maar een door een instelling georganiseerd samenstel van digitale diensten. zie DLWO Software om e-modules en e-toesting te ontwikkelen Software om onderwijsmateriaal efficiënt in op te slaan en hergebruik te faciliteren. Met eigenschappen zoals een zoeksysteem door middel van metadata, versiebeheer, rechtenbeheer, etc.

Tabel 1: Overzicht gehanteerde terminologie (http://hbo-kennisbank.uvt.nl/cgi/fontys/show.cgi?fid=11)


13

Visie op ICT in het onderwijs

Recommend Documents