1 Getty Images™
VISIE ONTWIKKELLING PA U L VA L E N S
STRATEGISCH MANAGEMENT I
2003
2008
2
PA U L VA L E N S
STRATEGISCH MANAGEMENT II 8 vragen aan Piet Hein Donner Wat wilt u over vier jaar hebben bereikt? Dat we bij een aantal problemen waarmee we nu al jaren kampen, een positieve draai kunnen maken. Dat zijn: veiligheid, criminaliteit en de effectiviteit van de opsporing. Mijn doel zal zijn dat dat merkbaar is voor de burger. Wilde u altijd al minister worden? Nee. Ik wilde altijd worden wat ik nu ben: jurist. Wie is uw politieke voorbeeld? Geen persoon in het bijzonder. Ik heb vele voorbeelden op vele terreinen. Wat is uw sterkste eigenschap? Dat moet u aan anderen vragen. Hebt u hobby’s of liefhebberijen? Lezen, met name geschiedenis. Fietsen is voor mij geen hobby: de fiets is een praktisch vervoermiddel.
3
Wat is eervoller: minister of informateur? Ik associeer geen van beide met eer. Het is een verantwoordelijkheid die je, als het aan je wordt gevraagd, moet nemen. Wat kiest u: gedogen of handhaven? Je moet eerst gedegen handhaven om te kunnen gedogen. Wat is uw favoriete internetsite? Ik heb geen internet, dus ook geen favoriete site. Ik heb wel sinds acht weken een mobieltje. © 2002 Rijksvoorlichtingsdienst
PA U L VA L E N S
PROPELLORMODEL
BOVENBOUW
TOEKOMST
VERLEDEN
4
DETAILS
PA U L VA L E N S
5
GettyImages™
PA U L VA L E N S
STRATEGISCH LIFTEN ENGEL SATELLIET HELI SCHAKELS
EAGLE GIRAFFE
SCHAKELS 6
SCHILDPAD
MOL
PA U L VA L E N S
UPSTREAM MANAGEMENT
TOP
MIDDEN
7
LAGER
PA U L VA L E N S
BRUG VAN BOUYGUES
8
8
PA U L VA L E N S
SFEERMANAGEMENT
PIM
JAN M
PETER JAN MELANIE
CEES
HANS
PIET HEIN
MARIA
EELCO
HERMAN TINEKE
JAAP
9
JAN O
AD
ROELF
MARGREET WIM
PA U L VA L E N S
VIER BROKKEN
INTERN KRACHTENVELD
EXTERN KRACHTENVELD
DRIE SCENARIO'S
10
DRIE STRATEGISCHE ROUTES
PA U L VA L E N S
IS AFSPRAAK AFSPRAAK ?
EENS
ONEENS
CON STRUC TIEF DES TRUC TIEF
11
PA U L VA L E N S
CONSTRUCTIEF EENS CONSTRUCTIEF ONEENS • Roterende rolvervullingen
• ’We’ type B en C
• ‘We’ type A, B, C en D
• Beelden over derden
• Bij-Draaien
• Open uit elkaar
• Beelden over onszelf
• Zakelijk
• Kofi Anan
• Vergelijken
• Nooit ter zake
• Non-Millecam
• Meten met meer maten • Relativeren • Management van verrassingen • Strategisch definiëren
DESTRUCTIEF EENS
DESTRUCTIEF ONEENS
• ‘We’ type A
• Clashen
• Ja zeggen, nee doen
• Ontploffen
• Af-Draaien
• Gesloten uit elkaar
• Liegen
• Zaak boven relatie
• Afspraak = Afspraak
• Dramatiseren
• Twents ‘Ja’
• Kaïn en Abel
• Uitsluitend Ter Zake
PA U L VA L E N S
12
PORTER 2.0
TOELEVERANCIERS TOELEVERANCIERS
SCHAKELS SCHAKELS
CON WIJ CONCUR CUR
REN RENTEN TEN
SCHAKELS SCHAKELS
KLANTEN
PA U L VA L E N S
13
REMMINGSSTOORNISSEN REMMINGSSTOORNISSEN WIM WIM WIM COMMERCIE COMMERCIE COMMERCIE COMMERCIE COMMERCIE
EVA EVA P&O P&O P&O
JAAP JAAP JAAP
ENGINEERING ENGINEERING ENGENEERING
14 PIM PIM JAN JAN PRODUCTIE PRODUCTIE PRODUCTIE
PA U L VA L E N S
AD AD AD
WEGBEREIDING WEGBEREIDING HARVARD M’SOFT M’SOFT
IBM IBM PWC
SAP
AC
CMG
T-SYSTEMS
CAP CAP PINK PINK AHOLD AHOLD 15
FORTIS FORTIS AH
UPC UPC PIERSON
DONNER
ROSEN MöLLER
PA U L VA L E N S
COHEN
SICILIË
KOHL BRUSSEL UNILEVER
LUBBERS
KOK VAN MIERLO
B&B WVC
EZ
VROM
LNV TNO KVW
INSPECTIE MILIEU HYGIËNE
BERGSCHOT RVV
16 MAGNUMS VD VALK
NUTRICIA IGLO
BAKKERS THUIS PELLERS BEJAARDEN
VOLWASSENEN KINDEREN
PA U L VA L E N S
BRUNT & BREIJER
• COMMUNICATIE EN PR
• ARROGANT
• MONOCULTUUR
• INTERESSANT WERKGEBIED
• VEEL KENNIS
• ONDERDEEL VAN MUCH & MORE
PA U L VA L E N S
17
OFMAN
ANDER
IK
+ VOORSPELBAAR
FLEXIBEL
STANDVASTIG
SPIEGEL
R O WENDBAAR T A T I TEG E N S T E L L I N G E N S Y N O N I E M E N
STAR VASTGEROEST
-/PA U L VA L E N S
CHAOTISCH
18 ONBETROUWBAAR
OPERATIONEEL STRATEGISCH HOOFDZAKEN
BIJZAKEN
STUREN
BIJSTUREN
VERSCHIJNSELEN
ACTOREN
IQ
EQ
LABELS
NAMEN
DUS
NIETTEMIN
OPLOSSING
VRAAG
A TEMPO
RUSTIG
FEITEN
KANSEN
SOFTWARE
UPDATE
RESULTAAT
IMPACT
CONCLUSIES
HYPOTHESEN
PROBLEEM
PROBLEMATIEK
HOND
KAT
VERTICAAL
HORIZONTAAL
PA U L VA L E N S
19
BOTSWANA I WAT MOET ER GEBEUREN OM 'ONZE' STRATEGISCHE POSITIE TE BEHOUDEN ?
NIEUWJAARSVOORNEMENS
1 2 3 4 5
HOE WORDT DE KANS VERGROOT DAT DIT OOIT LUKT ?
1 2 3 4 5
20
WAT GA IK MET WIE DOEN ?
1 2 3 4 5
PA U L VA L E N S
BOTSWANA II OP WELKE PUNTEN ZOUDEN 'WE' KUNNEN STOPPEN, FOCUSSEN, SPECIALISEREN OF ER HELEMAAL MEE OPHOUDEN. HOE ZIET EEN "MINDER" SCENARIO ERUIT ?
NIEUWJAARSVOORNEMENS
1 2 3 4 5
HOE WORDT DE KANS VERGROOT DAT DIT OOIT LUKT ?
1 2 3 4
21
5
WAT GA IK MET WIE DOEN ?
1 2 3 4 5
PA U L VA L E N S
BOTSWANA III HOE VERBETEREN WE 'ONZE' STRATEGISCHE POSITIE MARKANT. NIET 5% OF EEN BEETJE, MAAR BIJVOORBEELD EEN FACTOR 3. WAT ZOUDEN WE DOEN MET 500 MILJOEN, 5 MILJARD OF 5 TON ?
NIEUWJAARSVOORNEMENS
1 2 3 4 5
HOE WORDT DE KANS VERGROOT DAT DIT OOIT LUKT ?
1 2 3 4 5
22
WAT GA IK MET WIE DOEN ?
1 2 3 4 5
PA U L VA L E N S
CHECKLIST STRATEGISCHE COMPETENTIES
1 Verrassende verschijnselen en gebeurtenissen kan ik niettemin plaatsen en brengen me zelden van mijn stuk. 0
bekwaam
0
op weg
0
onbekwaam
2 Ik kan schakelen tussen instrumenteel, strategisch, communicatief en naturel gedrag. 0
bekwaam
0
op weg
0
onbekwaam
3 Ik ben in staat opdrachten adequaat te aanvaarden. Ik neem niet alles slaafs aan, stel mijzelf en anderen kritische vragen en weet met behoud van relatie en sfeer opdrachten zo te verwerven dat ze constructief kansrijk zijn. Zinloze opdrachten weet ik constructief te demonteren. 0
bekwaam
0
op weg
0
onbekwaam
4 Ik ben in staat effectieve opdrachten te geven. Ik delegeer aan de juiste personen, stel heldere en haalbare vragen, zorg voor passende condities, steun de opdrachtnemer en blijf bij teleurstellingen ook mijn eigen rol kritisch ter discussie stellen. 0
bekwaam
0
op weg
0
onbekwaam
5 Ik heb naast oog voor verticale relaties (van initiatief tot uitvoering) ook oog voor horizontale relaties. Ik onderhoud actief een collegiaal netwerk en bevorder horizontale uitwisseling van ambities, vaardigheden en zorgen. 0
bekwaam
0
op weg
0
onbekwaam
6 Ik kan constructief omgaan met belangrijke spelers in mijn externe of interne krachtenveld die markant afwijkend gedrag vertonen. Ik geef hen niet de schuld van alle ellende en vraag me regelmatig af wat ik fout doe dat hij zo vreemd doet? 0
bekwaam
0
op weg
0
onbekwaam
7 Ik kan het externe krachtenveld van mijn bedrijf zo uittekenen dat ik een bruikbaar inzicht krijg in relevante spelers, posities, marktmechanismen en trends. 0
bekwaam
0
op weg
PA U L VA L E N S
0
onbekwaam
23
8 Ik kan het interne krachtenveld binnen mijn organisatie zo uittekenen dat ik een bruikbaar inzicht krijg in relevante spelers, posities, samen- en tegenwerkingsmechanismen en trends. 0
bekwaam
0
op weg
0
onbekwaam
9 Ik kan mij effectief uiten. Ik reageer niet digitaal door òf te zwijgen òf te zwaar te reageren. Ik durf ook dingen naar voren te brengen als ik het niet zeker weet en breng deze punten ook naar voren met de aantekening dàt ik het niet zeker weet. 0
bekwaam
0
op weg
0
onbekwaam
10 Ik kan ‘front stage’ een verhaal opbouwen en presenteren dat inzichtelijk, overtuigend en positief is, met behoud van een constructief kritische sfeer. 0
bekwaam
0
op weg
0
onbekwaam
11 Ik bereid mij voor op moeilijke gesprekssituaties door op papier tevoren scenario’s uit te werken of met collega’s situaties ‘back stage’ voor te bespreken. 0
bekwaam
0
op weg
0
onbekwaam
12 Ik reflecteer op moeilijke gesprekssituaties door achteraf aantekeningen te maken van het gespreksverloop of met collega’s ‘back stage’ na te bespreken 0
bekwaam
0
op weg
0
onbekwaam
13 Ik besteed ten minste vijf procent van mijn tijd aan rondlopen, buurten, bijzaken bespreken, kennismaken, bijpraten en andere niet noodzakelijke activiteiten. 0
bekwaam
0
op weg
0
onbekwaam
14 Ik ben meer dan alleen mijn werk, mijn project, mijn mannen, mijn baas of mijn functie. Buiten het werk ben ik ook iemand. 0
bekwaam
0
op weg
PA U L VA L E N S
0
onbekwaam
24
15
Ik durf steun te zoeken bij ondergeschikten en mijn twijfels met hen te delen. 0
16
bekwaam
0
op weg
0
onbekwaam
Ik ben in staat en bereid beschadigde relaties te herstellen. 0
bekwaam
0
op weg
0
onbekwaam
17 Ik kan denken in personen en organisaties van vlees en bloed, naam en toenaam. Mijn spraakgebruik bevat minder dan vijftig procent verzamelwoorden en categorieaanduidingen als: markt, klant, directen en hoofdkantoor. 0
bekwaam
0
op weg
0
onbekwaam
18 Ik hoor niet eenzijdig de positieve punten die men mij als feed back aanreikt. Evenmin eenzijdig de negatieve. Ik besef de keerzijde van elk compliment en van elk verwijt. 0
bekwaam
0
op weg
0
onbekwaam
19 Ik streef naar horizontale contacten. Ik probeer niet te domineren, noch mijzelf in een nederige of slachtoffer-rol te manoeuvreren. 0
bekwaam
0
op weg
0
onbekwaam
20 Ik kan elk vraagstuk op ten minste vier manieren aanpakken: als regisseur, als sfeermanager, als vakman en als hulpvrager. 0
bekwaam
0
op weg
0
onbekwaam
21 Ik onderhoud goede relaties met alle relevante spelers in het krachtenveld links en rechts, onder en boven mij 0
bekwaam
0
op weg
0
onbekwaam
22 Ik weet wanneer een vraagstuk als probleem en wanneer als problematiek aan te pakken. 0
bekwaam
0
op weg
0
onbekwaam
23 Ik kom niet automatisch met een oplossing als reactie op een probleem. Ik maak ook niet automatisch van elk probleem een project. Ik heb evenmin voor elke oplossing een probleem. 0
bekwaam
0
op weg
PA U L VA L E N S
0
onbekwaam
25
24 Ik hou er rekening mee dat niet ik, maar mijn bedrijf ziek is. Ik onderhoud veel contacten buiten mijn eigen onderneming. 0 25
bekwaam
0
op weg
0
onbekwaam
op weg
0
onbekwaam
Ik kan denken in hypothesen. 0
bekwaam
0
26 Ik weet veel irrelevante bijzaken over spelers waar ik strategisch mee te maken heb. Zij weten veel van dit soort dingen over mij. 0 27
bekwaam
0
op weg
0
onbekwaam
Ik zorg ervoor dat mijn marktwaarde zodanig is dat ik altijd elders aan de slag kan. 0
bekwaam
0
op weg
0
onbekwaam
26
HYPOTHESEN
27 keer bekwaam of meer:
ijdel, thuis een ramp
27 keer op weg:
gelukkig, fijne partner thuis
27 keer bewust onbekwaam:
menselijk, ook thuis
PA U L VA L E N S
PAUL VALENS
Paul Valens is in 1946 geboren te Groningen, is hertrouwd en heeft twee (pleeg)kinderen.
Hij is als adviseur voor strategie en organisatie gevestigd te Amsterdam, leidt strategieconferenties en geeft trainingen visieontwikkeling. Cliënten zijn Nederlandstalige onderdelen van internationale concerns, Nederlandse overheden en semi-overheden. Hij treedt op als trainer bij leergangen voor SIOO, ATC Nagtzaam, Publiek Domein en de Stichting Bedrijfskunde. Hij publiceerde tientallen artikelen en columns in vaktijdschriften, Het Financiëele Dagblad en Fem. Van huis uit is hij econoom, startte in 1972 als adviseur bij Twijnstra en Gudde en was tot 1987 als vennoot verbonden aan Horringa en de Koning (inmiddels BCG). Hij was lid van de commissies Bestuursstructuur Waddenzee, Overschrijding StadhuisMuziektheater, Economische Ontwikkeling Westelijke Tuinsteden Amsterdam en was vice -voorzitter van de Orde van Organsatie-Adviseurs. Hobbies zijn o.a.: kettingzagen, koffiehuizen, cryptogrammen, varen, soepen en sauzen, boeken kopen, uitleggen, muziek voor twee piano’s en boeren in Frankrijk. Favoriete internetsites: google.com, hoovers.com, elcheapo.nl
27 Prinsengracht 238 1016 H E Amsterdam www.valens.nl
[email protected] T e l: 0 0 3 1 ( 0 ) 2 0 6 2 7 6 5 4 0 0033(0)3 85245134 F a x: 0 0 3 1 ( 0 ) 2 0 6 2 4 2 3 0 2
PA U L VA L E N S
