BIM-Lab Virtueel bouwen en de toepassing van standaards Kennismaking en toelichting cursus
BIM-Lab • Georganiseerd door projectgroep COINS i.s.m. BIR • Vijf samenhangende onderwijsmodulen • Doelstellingen – Inzicht geven in aard en toepassingsmogelijkheden van standaarden – Inzicht te geven in hoe de standaarden kunnen bijdragen aan procesintegratie en procesbeheersing
• Theorie en praktische oefening • Cursus is een pilot
Een cursus in 5 modulen 1. Inleiding Virtueel Bouwen en Toepassing Standaarden – 22sep09 2. Organisatie Bouwproces en Informatiemanagement – 29sep09 3. Functionele specificatie en ruimtelijke vormgeving – 6okt09 4. Engineering – 13okt09 5. Toelevering en productie – 20okt09
Instructeurs 1. 2. 3. 4. 5.
Henk Schaap en Peter Willems Sander Nederveen en Henk Schaap René Dorleijn en Jacob Beetz Hans Hendriks en Henk Burggraaff Martinus van de Ruitenbeek, Patrick van Tol en Bert de Wolde
Middelen • Diverse software-tools, o.a. – – – – –
Coins-Navigator Revit en Coins4Revit (Allplan en Coins4Allplan) VISI webtool van Bakker&Spees Metacom
• Informatiepagina: www.coinsweb.nl/wiki/index.php/BIM-Lab
Agenda Module 1 • • • • • • • •
Opening (door Aart van Gelder, lid van de BIR) Kennismaking en toelichting cursus (Henk Schaap) Introductie COINS-programma (Henk Schaap) Inleiding Virtueel Bouwen en toelichting casus (Henk Schaap) Pauze Uitleg standaarden (Peter Willems) Installatie plus oefening met Coins-Navigator (Peter Willems) Evaluatie en afsluiting
BIM-Lab Virtueel bouwen en de toepassing van standaards Introductie COINS-programma
De systematiek voor gebruik van bouwinformatie en integratie van het bouwproces Ambitie: een bijdrage leveren aan procesvernieuwing in de bouw
C.O.IN.S? • COINS staat voor:
– Civiele (Constructieve) – Objecten en – INtegratie van processen en – Systemen in de bouw
NB: Na een start uit de civiele hoek, is COINS nu een bouwbreed programma
Rijksgebouwendienst
Groningen
Onderwerpen Principes/ Waarom
Proces/ Wat
Technologie ontwikkeling
Procedures & Methoden/ Hoe Technieken & Gereedschappen/ Waarmee
Omgeving
Waarom Principes/ Waarom
Proces/ Wat
Technologie ontwikkeling
Procedures & Methoden/ Hoe Technieken & Gereedschappen/ Waarmee
Omgeving
Achtergrond
Achtergrond: Valt er wat te verbeteren? • • • • • • • • • • • •
Sequentiële werkwijze Beperkte informatie overzicht Omvangrijk revisiebeheer Onduidelijk versiebeheer Rol georiënteerd proces Eigen belang Beperkte flexibiliteit in het proces Wijze van communiceren Wijze van reviewen Wijze van controleren Persoonlijke stijl Overdracht van informatie
Achtergrond: Valt er wat te verbeteren? • De wijze van invulling van communicatie en samenwerking veroorzaakt de foutgevoeligheid in de informatiestroom • Toepassingen ICT worden per discipline ontwikkeld vanuit technology-push, gevolg is eilandautomatisering
Achtergrond
Achtergrond • Behoefte om intelligente informatie over te dragen – – – – – –
Objecten Configuratie Functionaliteit en eisen Technische specificaties 3D-modellen Documentatie
• Behoefte om informatie kunnen managen – Informatie in samenhang benutten – Status, wijzigingen en versies – Communicatie en autorisatie
• Behoefte om digitaal te kunnen samenwerken – Voorschrijven
Wat Principes/ Waarom
Proces/ Wat
Technologie ontwikkeling
Procedures & Methoden/ Hoe Technieken & Gereedschappen/ Waarmee
Omgeving
Toekomstbeeld • Van rol georiënteerde, naar object georiënteerde informatie • Doel gerichte sturing introduceren • Continue terugkoppeling door 3Dinformatiesysteem • Meer ‘Concurrent’ werken en wachttijden reduceren • Informatieoverdracht reduceren • Informatieoverdracht efficiënt maken
Toekomstbeeld • Aansluiting op relevante ontwikkelingen voor de bouw – Systems engineering – Object benadering – 3D-modelleren – Procesintegratie
Toekomstbeeld
Ontwerp
Beheer & onderhoud
Realisatie
Toekomstbeeld
Toekomstbeeld Belanghebbende
Bouwwerk leverende
Hoe Principes/ Waarom
Proces/ Wat
Technologie ontwikkeling
Procedures & Methoden/ Hoe Technieken & Gereedschappen/ Waarmee
Omgeving
Waar staat COINS voor? • Doel: Meer halen uit samenwerking in de keten • Hoe: Introduceren van afsprakenstelsels over informatie van 3D-bouwobjecten en afsprakenstelsels over werkwijze • Want: Afsprakenstelsels zijn een voorwaarde voor integratie van het bouwproces
Hoe dit te realiseren? • Met elkaar afspraken maken over: – Hoe we met informatie omgaan (proceskant/werkwijze - CEM) – De vorm en structuur van informatie (informatiekant - CBIM)
• • • • •
Introduceren van afspraken in de praktijk IT-bedrijven maken hun software compatible Eenvoudig houden Gebruiken van wat er al is Snel de praktijk in
Het maken van afspraken • De uitgangspunten/afspraken worden vastgelegd in publicaties: – COINS-systematiek Bevat de afspraken die de ruggengraat vormen voor integratie van het proces – COINS-referentiekaders Aanvullende afspraken voor specifieke toepassingen – COINS-implementatierichtlijnen
Systematiek en referentiekaders Ref.kader Functioneel specificeren Ref.kader Ramen hoeveelheden COINSCOINS-systematiek systematiek kernmodel kernmodel
Ref.kader aansluiting realisatieBeheer&onderhoud
Ref.kader aansluiting ontwerprealisatie
Ref.kader Beheer config. bouwwerk
Afspraken publiceren
Toekomst voor het bouwproces
COINS-systematiek
Referentiekader functioneel specificeren
Referentiekader ramen van hoeveelheden
Afspraken over informatie Coins-container
T1 Specificaties leveren
Specificerende
T2 Bouwwerk Regisseur + BIM coördinator
Ontwerp leveren
Ontwerpende
T3 Bouwfasering leveren
Bouwwerk
Plannende
Bouwwerk Informatie Systeem Ingericht volgens COINS Bouwwerk Informatie Model - CBIM
Afspraken over informatie Contractafspraken
Functies en Eisen
Documenten en tekeningen
Specificaties
Bouwdelen
3D-modellen
Planning
Bibliotheek met standaardonderdelen
Afspraken over werkwijze • Aansluiting op Systems Engineering • Uitwerkingslagen • Baselines • Verificatie • Configuratie
Afspraken over werkwijze • Omgaan met wijzigingen • Omgaan met versies • Vastleggen van status – Vrijgave – Baseline – Geldigheid
• Omgaan met autorisaties
T1 Specificaties leveren
Specificerende
T2 Bouwwerk Regisseur + BIM coördinator
Ontwerp leveren
Ontwerpende
T3 Bouwfasering leveren
Bouwwerk
Bouwwerkinformatiesysteem
Plannende
Afspraken over werkwijze • • • •
Coins-container Standaard verpakking Standaard inhoud Documenten in aparte folder
Toepassen van standaards VISI-standaard Management communicatie Besluiten nemen COINS-standaard Bouwwerk communicatie Delen van bouwwerkinformatie ETIM, Cheobs, IFD Objectbibliotheken Classificatie en typebeschrijvingen 2BA, ?, ? Productcatalogi Producent- en groothandelsinformatie
T1 Bouwwerkregisseur
Building Information model
Specificerende
Waarmee Principes/ Waarom
Proces/ Wat
Technologie ontwikkeling
Procedures & Methoden/ Hoe Technieken & Gereedschappen/ Waarmee
Omgeving
Waarmee • COINS-systematiek en referentiekaders • IT-ondersteuning, o.a.: – Autodesk: Revit – Nemetschek: Allplan en Scia-Engineer – Infostrait: Smarteam/FS – Van Meijel: Metacom – Bakker & Spees – Cenosco
Waarmee • Testtool Coins-Navigator www.coinsweb.nl/wiki • Richtlijnen voor IT-implementatie • Richtlijnen voor toepassing • Implementatie – – – –
Praktijkexperimenten Waarde expliciet maken Kennisverspreiding Voorschrijven
BIM-Lab Virtueel bouwen en de toepassing van standaards Inleiding Virtueel Bouwen en Toelichting Casus
Aanleiding • 3D denken – vertaalslag
• 2D tekenen – vertaalslag
• 3D Bouwen • 2x vertaalslag voorkomen door alles in 3D te laten.
Oplossingsrichting • Virtueel Bouwen – Virtueel Bouwen (en Beheren) betekent dat het te bouwen en te gebruiken bouwwerk (samengesteld uit diverse bouwdelen) al vanaf een zeer vroeg stadium en gedetailleerd virtueel (dus in digitale vorm) voor de projectorganisatie beschikbaar is. En dan niet alleen in het stadium waarin het bouwwerk gereed is, maar in alle stadia van het bouwproces, identiek aan, maar vooruitlopend op het echte ( fysieke) bouwwerk. Op deze wijze zijn fouten in het ontwerp, de constructie, de bouwlogistiek en de afwerking, maar ook in de planning, werkvolgorde etc. incl. beheer en onderhoud snel en eenvoudig op te sporen. Ook zijn verbetermaatregelen te treffen vóórdat de schade in werkelijkheid is opgetreden en zijn diverse simulaties uit te voeren om bv. de beoogde functionaliteit aan te kunnen tonen.
Afspraken • CBIM – Informatiemodel – Virtuele wereld
• CEM – Beschrijving werkwijze – Methodisch
• Context
De partijen
Uitvoeren primaire proces
Bovenliggende Doelstelling
Doelstelling
Ter Beschikking Stellen Tools
Specificeren en Gebruiken Tools
Partij 1
Partij 2
Activiteitenschema
Twee werelden • Reële wereld – Bevat werkelijke, tastbare dingen. – Hout en steen
• Virtuele wereld – Bevat voorstelling van tastbare dingen. – Enen en nullen
Afbeelding
Hoofdconcept van COINS • Virtueel Bouwen – Bouwwerk digitaal aanwezig in 3 dimensies + metadata. – Bouwwerk is som van verbonden bouwdelen. – In alle stadia van het bouwproces. • Identiek aan, maar vooruitlopend op het echte bouwwerk.
• Virtueel Bouwwerk – Digitale maquette op ware grootte.
Bouwen • Bouwen is transformeren van grondstoffen tot bouwdelen/bouwwerken – …met behulp van arbeid, hulpmiddelen en informatie.
• Bouwen is verbinden – …van bouwdelen
Bouwen = Transformeren
Bouwen = Verbinden
Waar gaat het om? Ongewenste situatie
Belanghebbende weet hoe dit gerealiseerd kan worden ! (bouwwerk) Verzameling functies die nodig zijn om dat doel te bereiken (Voorziening)
Gewenste situatie
Wat wil hij hebben? Belanghebbende legt in eisen vast welke prestaties, op basis van de functies van de voorziening, verricht moeten worden om het door hem gewenste doel te bereiken. (def. Functioneel Specificeren)
Begrippen = Gegevens • • • • • • •
Voorziening Doel Functies Eisen Prestaties … …
De vraagkant • Een Voorziening dient een Doel en bestaat uit een aantal samenwerkende Functies. Deze Functies stellen een aantal Eisen aan het (Fysieke) Object dat deze Functies moet gaan vervullen.
De oplossingkant • Een Fysiek Object bestaat uit een aantal (technische) onderdelen die bepaalde Functies vervullen. Deze onderdelen (Functievervullers) leveren Prestaties die samen in staat zijn om het beoogde Doel te bereiken.
Ordening Doel Voorziening Functies Eisen
Vraagkant
Bouwwerk Functievervullers Prestaties
Oplossingkant
Methoden
Toestand Object A
Informatie
Werkpakket
Toestand Object X
Object A Werkpakket
Primaire input Object N
Mensen
Hulpmiddelen
Toestand Object N
Object X
Primaire output
Welke data hebben we wanneer?
NB: voor systeem, lees Voorziening
CBIM • Bevat mogelijkheden om gegevens op te slaan mbt: – Functies – Eisen – Prestaties – Functievervullers – Fysieke Objecten – ….
CEM • Bevat beschrijvingen over hoe te handelen met – – – – – –
Functies Eisen Prestaties Functievervullers Fysieke Objecten …. – MAAR SCHRIJFT GEEN METHODE VOOR!
Context • • • • • •
Status van (data-)objecten Versiebeheer Autorisatiewindow Rollen Interoperability Coins data Container
Basis structuur Systeem A
Bouwdeel A
Doel
Functie A.1
Vervuller A.1 Eis A.1.a
Prestatie A.1.a
Eis A.1.b
Prestatie A.1.b
Functie A.2
Vervuller A.2 Eis A.2.a
Functie A.3
Probleem cq. Vraagkant (Abstract)
NB: voor systeem, lees Voorziening
Prestatie A.2.a Vervuller A.3
Eis A.3.a
Prestatie A.3.a
Eis A.3.b
Prestatie A.3.b
Eis A.3.c
Prestatie A.3.c
Oplossing cq. Antwoordkant (Concreet)
Eerste decompositie Systeem A
Bouwdeel A
Doel
Functie A.1
Vervuller A.1 Eis A.1.a
Prestatie A.1.a
Eis A.1.b
Prestatie A.1.b
Functie A.2
Vervuller A.2
Eis A.2.a
Functie A.3
Niveau 1 (hoogste niveau)
Prestatie A.2.a Vervuller A.3
Eis A.3.a
Prestatie A.3.a
Eis A.3.b
Prestatie A.3.b
Eis A.3.c
Prestatie A.3.c Systeem A.3
Niveau 2 Systeem A.1 (laagste niveau)
Bouwdeel A.3
Bouwdeel A.1 Doel Doel
Systeem A2
Bouwdeel A.2 Doel
De casus – Station Lunetten
Casus Station Lunetten • Spooruitbreiding tussen Utrecht Centraal en Houten i.h.k. van Randstadspoor • Vervanging van bestaande station • Station Utrecht Lunetten wordt aangepast en verbouwd tot een station met een eilandperron. De toegang van het perron ligt in een nieuwe langzaam verkeerstunnel die ten opzichte van de bestaande tunnel ca. 75 meter in noordelijke richting verschuift. De perrontunnel voorziet tevens in een doorgang ten behoeve van het bestaande, te verleggen fietspad ‘Tussen de rails’.
Casus Station Lunetten • Module 3 – Functioneel specificeren en ruimtelijke vormgeving (eisen versus prestatie)
• Module 4 – Engineering (inpassing tunnel en overkapping, plaatsen verlichting)
• Module 5 – Toelevering en productie (gebruik ontwerpgegevens)
Casus Station Lunetten • Informatieset, zie: www.coinsweb.nl/downloads/BIMLab_casus_ProRail.zip • Uitsluitend te gebruiken binnen het kader van de cursus
BIM-Lab Virtueel bouwen en de toepassing van standaards
Inleiding Toepassing Standaarden
Overview • • • •
Waarom standaarden? Historische ontwikkeling Standaarden (IDM, VISI, COINS, IFC, IFD) Tools / demo
Van papieren informatie drager naar elektronische informatiedrager • Transitie van paper-based naar elektronisch informatiestromen (’80 – ’90) – Standaarden voor de uitwisseling van tekstdocumenten • • • •
ASCII, Unicode Postscript, PDF HTML, XML MS-Office (Word, Excel)
– Standaarden voor de uitwisseling van tekeningen • IGES • DXF, DWG
Documentgeoriënteerd versus objectgeoriënteerd • Transitie van document-based naar objectbased vastleggen van gegevens – 3D modellen • ISO 10303 (STEP) • BuildingSmart/IAI IFC
– Bouwwerk informatiemodellen (BIM) • COINS
Mens-tot-mens versus machine-tot-machine communicatie • Human interpretable – Standaard is gericht op mens-tot-mens communicatie. – Niet geschikt voor intelligente ondersteuning door ICT applicaties.
• Machine interpretable – Standaard is primair gericht op machine-tot-machine communicatie. – Geschikt voor intelligente ondersteuning door ICT applicaties. – Kan ook mens-tot-machine communicatie ondersteunen.
Uitwisselen versus delen • Information exchange – Standaard is ontworpen voor directe communicatie tussen twee actoren. – Bij iedere uitwisseling ontstaan kopieën => versiemanagement probleem.
• Information sharing – Standaard is ontworpen voor het delen van informatie met twee of meer actoren. – Eén centraal model. Mogelijk werkkopieën die later weer met het centrale model samengevoegd kunnen worden.
Uitwisselen versus delen domein standaard
domein applicatie A
domein applicatie B
gemeenschappelijk domein van A en B
Cirkel
Polylijn • locaties hoekpunten
• locatie middelpunt • straal r
De pre- of postprocessor transformeren de cirkel naar een polylijn. Daarna is de informatie dat het een cirkel is met een bepaalde straal verloren gegaan.
Historische ontwikkeling ’70 – ’90 ’80 – ’00 ’90 - … ’00 - …
IGES ISO 10303 STEP IFC VISI, COINS
Internet
• • • •
Historische ontwikkeling
information exchange
Information sharing
human interpretable
machine interpretable
Word Excel PDF
IGES DXF STEP IFC
HTML COINS
COINS
Framework for Provision of Guidance on Building Information Modelling ISO TS 12911
Part 2
IDM Part 1
IFC
PW1
Dia 10 PW1
framework to standardize the development of BIM Manuals, locally, individually or globally. Peter Willems; 1-9-2009
Information Delivery Manual ISO DIS 29481-1 (IDM)
IDM / Technische Architectuur
IDM / Interaction Map A1 Opdrachtgever
T2
T1
Leveren interface model
A2 Bouwwerkregisseur
Leveren civiel ontwerp
T4 Leveren B&U ontwerp
T5 Leveren installatie ontwerp
Rol
Omschrijving
Verantwoordelijkheid
A1
Opdrachtgever
Verstrekt de opdracht voor het opstarten project aan de bouwmanager.
Is eindverantwoordelijk voor de realisatie van het project conform de gemaakte afspraken in termen van tijd, kwaliteit en kosten.
A2
Bouwmanager
Draagt zorg voor de toetsing, acceptatie en coördinatie van activiteiten in het kader van de realisatie van het project.
-Is eindverantwoordelijk naar de opdrachtgever voor de realisatie van het project. -Draagt zorg voor de uitvoering en coördinatie van activiteiten in het kader van het leveren van het project.
A3
Civiel modelleur
Draagt zorg voor de uitvoering en coördinatie van Activiteien in het kader van het modelleren van het civiel ontwerp.
Is verantwoordelijk naar de bouwmanager voor de realisatie van het civiel ontwerp.
A4
B&U modelleur
Draagt zorg voor de uitvoering en coördinatie van activiteiten in het kader van het modelleren van het ontwerp B&U.
Is verantwoordelijk naar de bouwmanager voor de realisatie van het ontwerp B&U.
A5
Installatie modelleur
Draagt zorg voor de uitvoering en coördinatie van activiteiten in het kader van het modelleren van het installatietechnisch ontwerp.
Is verantwoordelijk naar de bouwmanager voor de realisatie van het installatietechnisch ontwerp.
A3 Interface engineer
Leveren detail ontwerp
T3
Code
A4 Civiel engineer
A5 B&U engineer
A6 Installatie engineer
Code
Transactie
Omschrijving
Resultaat
T1
Initiëren project
Opdrachtverstrekking tot levering project, oplevering en acceptatie
Project opgestart, opgeleverd en geaccepteerd
T2
Opdracht civiel ontwerp
Opdrachtverstrekking tot levering civiel ontwerp
Opdracht civiel ontwerp verleend
T3
Opdracht ontwerp B&U
Opdrachtverstrekking tot levering ontwerp B&U
Opdracht ontwerp B&U verleend
T4
Opdracht InstallatieTechnisch ontwerp
Opdrachtverstrekking tot levering installatietechnisch ontwerp
Opdracht installatietechnisch ontwerp verleend
IDM: process map • Een process map geeft inzicht in de activiteiten die deeluitmaken van een business proces – De volgorde waarin ze worden uitgevoerd. – De actoren (mensen/organisaties) die bij het business proces betrokken zijn – De informatie die wordt uitgewisseld tussen actoren na beëindiging van een activiteit.
• Een process map identificeert ook de start- en eindmijlpalen in het business proces. – Een mijlpaal waarbij informatieuitwisseling optreedt. – Besluitvorming in het business proces
IDM: Business Process Modelling Notation (BPMN)
activity
Swimlane
Swimming pool
IDM: Exchange requirement • Een gegevensverzameling die overgedragen moet worden om een specifieke informatiebehoefte te vervullen op een bepaald moment in een project. • Een exchange requirement is onafhankelijk van het formaat waarin de gegevens worden overgedragen. • Beschrijft deze gegevensverzameling in niettechnische termen. • De primaire doelgroep voor een exchange requirement is de gebruiker (architect, constructeur, aannemer, enz.)
IDM: Exchange requirement 1
Wie ?
Actor die informatie verlangt om een activiteit of een te nemen besluit te ondersteunen.
2
Waarom ?
Waarom is deze informatie belangrijk voor een projectactiviteit?
3
Wanneer ?
In welke fase van het project?
4
Wat ?
Gegevensdeelverzameling van BIM waar het verzoek betrekking op heeft.
5
Door wie ? moet leveren.
Groep/actor die de verlangde informatie
IDM: Exchange requirement • Een exchange requirement beschrijft de rollen die actoren vervullen. – uitvoeren van een activiteit – input leveren – gebruikmaken van de output
• Het uiteindelijke doel van een exchange requirement is de output informatie
IDM: Functional part • Een informatiemodule of een enkel informatieconcept die softwareleveranciers hanteren om een exchange requirement te ondersteunen. • Een functional part beschrijft de informatie in termen van de benodigde onderdelen van de BIM standaard waarop het gebaseerd is. • Een functional part is a compleet zelfstandig schema maar tevens een subset van de BIM standaard waarop het is gebaseerd.
VISI • VISI staat voor ‘voorwaarden scheppen voor invoeren van standaardisatie ICT in de bouw’ en kent de volgende doelstellingen: – De partijen krijgen de beschikking over algemeen toepasbare afspraken over de inhoud en inrichting van de communicatie. – De partijen zijn door deze afspraken in staat sneller en flexibeler samenwerkingsverbanden aan te gaan en communicatiestructuren op te zetten. – De partijen zijn in staat voor de buitenwereld meer toetsbaar te handelen en de kwaliteit van het product te vergroten. – Door deze afspraken worden de middelen op het gebied van informatie- en communicatietechnologie (ICT) beter benut. – Eenvoudig gezegd komt het er op neer dat VISI tot doel heeft eenduidige afspraken te maken over de (digitale) communicatie op raakvlakken tussen partijen in bouwprojecten. Deze afspraken moeten ertoe leiden dat partijen elkaar ‘blindelings kunnen vinden’.
VISI / Raamwerken Initiatief nemen
T1
Ontwerpen
T2
T7
Verzorgen financiering
Bouwrijp maken
T3
T8
Verwerven grond
Bouwen
T4
T9
Reguleren
Onderhouden
T5
T10
Adviseren
Exploiteren
T6
T11
Toetsen / accepteren
Project leverende
T13
Creëer draagvlak
T1.1
Opdracht gevende
T12
Aanbesteden
VISI en COINS WoA
VISI BIM manager COINS container Ontwerpende
VISI COINS Bouwwerk Informatie Systeem
WoA check COINS container
WoA = Window of Authorization
Wat is BIM? • BIM betekent Bouwwerk Informatie Modelleren – Modelleren van de informatie over een bouwwerk – Alle informatie, niet alleen de vorm – Het proces van het creëren van een Bouwwerk Informatie Model
• BIM betekent ook Bouwwerk Informatie Model – Het resultaat van een Bouwwerk Informatie Modellering ontwikkelproces
• BIM levert een digitale representatie van de fysieke en functionele eigenschappen van een bouwwerk.
Wat is BIM niet? • Enkel een 3D model is nog geen BIM – Er is geen additionele kennis met betrekking tot het project. – De persoon die het model gebruikt moet de geometrie interpreteren om vast te stellen wat het ‘voorstelt’.
• Een BIM hoeft niet een 3D vormrepresentatie te bevatten – Het is de informatie de er toe doet, niet de representatie. – Een 2D vormrepresentatie kan ook worden gebruikt met een BIM.
• BIM is niet een enkele applicatie – Een bouwwerk informatie model is typisch het resultaat van veel samenwerkende applicaties.
Eisen waaraan een BIM moet voldoen • Is een digitale representatie van fysieke en functionele karakteristieken van een bouwwerk • Is een uitgangspunt voor, en ondersteunend aan activiteiten en besluitvorming in de levenscyclus van een bouwwerk • Wordt gedeeld over meerdere belanghebbenden in het bouwproces
Bouwwerk Informatie Model dingen • waarden • identiteit • gedrag
sjabloon • attributen
Een object is een exemplaar van een patroon gedefineerd door een klasse
Klasse
Object
Een schema definieert de hiërarchie en de relaties tussen klassen.
Een model wordt gevuld door een verzameling objecten.
Schema
Model Een model is de informatieverzameling van een bouwwerk gestructureerd volgens het schema.
specificaties • relaties
bouwwerken • vulling
IFC ISO/PAS 16739 • De Industry Foundation Classes (IFC) is een neutraal objectgeoriënteerd bestandsformaat ontwikkeld sinds 1995 door de International Alliance for Interoperability (IAI) en sinds 2005 door buildingSMART. • Softwareleveranciers die IFC ondersteunen – Autodesk, Graphisoft, Tekla, Nemetschek, Bentley Systems, Cadwork
• Gericht op architectuurmodellering en vormrepresentatie • Problemen door informatieverlies in de vertalers – Kan zelfs optreden bij uitwisseling tussen dezelfde applicaties
Systems Engineering (ontleend aan: Leidraad voor Systems Engineering binnen de GWW-sector)
• Systems Engineering is in essentie een gestructureerde specificatie- en ontwerpmethode. • Systems Engineering heeft tot doel structuur te geven aan en inzicht te verschaffen in de complexiteit van het te realiseren object. • Met behulp van Systems Engineering kunnen risico’s die ontstaan door verkeerde of niet volledige informatie en uitgangspunten worden beheerst. • Het gaat erom dat het systeem als totaal wordt beschouwd, over de gehele levenscyclus, inclusief de samenhang met zijn omgeving.
Systeem en systeemcontext
Een systeem is een set van gerelateerde componenten bedoeld om in uitvoering van een gespecificeerde functie een bepaald doel te realiseren. Hoe een systeem kan worden gezien en gedefinieerd is afhankelijk van de belangen en verantwoordelijkheden van de waarnemer. Wat voor de ene persoon een systeem is, kan voor een andere persoon gelden als een component van een systeem.
Top down specificeren en ontwerpen en bottom up realiseren
Integrale V-model
COINS / SE
Function
0:m
layer
is fulfilled by fulfills
0:n
layer
requirement
Requirement
Function fulfiller
performance
0:m
is satisfied by satisfies
0:n
Performance
COINS / Object tree + connectivity
COINS / Catalogue objects
COINS / Object libraries
ETIM/2BA product selecteren Voer een zoekwoord in
Selecteer de productcategori e
Feature definities
Mogelijke waarden
Selecteer product
Feature waarden
Leverancier sinformatie
ETIM/2BA product linken ETIM conceptnaam wordt overgenomen
Sleep ETIM concept naar COINS bibliotheekreferenti e
Als een product is geselecteerd worden de features gekopieërd
Koppeling met 3D representaties Revit IFC
PMO
SketchUp Allplan Collada
Viaduct
3D formaten
Landhoofd links
dek
pijler
COINS
Landhoofd rechts
COINS / IFC
COINS / IFC linking 1 Selecteer bestandstype Creëer een geometrielink
Selecteer bestandslocati e
Gevonde n objecten
3D viewer
COINS / IFC linking 2 Object GUID
Selecteer IFC object
COINS / IFC linking 3
Creëer een functievervulle r
Koppel met geometrie-link
Creëer ook een eigenschapstype
COINS / IFC linking 4 Koppel IFC eigenschap met CBIM eigenschap
Selecteer te kopiëren eigenschappen
Update alle CBIM objecten die refereren aan deze geometrie geometrie-link link
COINS / IFC linking 5
Bijgewerkte prestatiewaard e Gecreëerde prestatie bij functievervuller “Vloer”
