Vieuxville 1766 François Mathieu PONDANT du Moulin de BOSSON 1766 Gérardine BIRON de FILOT 1806 Célestin Denis PAULIS de MARCOURT 1853 Anne-Joseph FAGNOUL de IZIER 1890 Albert ALEXANDRE de HEYD
La Maison Pondant 1766 - 1897
In de kasteelhoeve van Filot woont halverwege de 18de eeuw Adolphe BIRON met zijn echtgenote Marguerite Demazy. Adolphe is een afstammeling van de adellijke familie “de Presseux de Hautregard” die van in de 15de eeuw afstamt van de families “de La Marck” en “d’Alsenberg”. Hij is, net als zijn vader, “Mayeur de la Cour de Filot”. Marguerite is kind van de grote familie Demazy, die al generaties lang de kasteelhoeve van Izier bewoont. Volgens het testament uit 1737 van haar meter en tante met dezelfde naam, Marguerite Demazy, die in 1742 kinderloos stierf, heeft ze eigendommen in Vieuxville geërfd. De akte vermeldt o.a. een huis te Logne met ‘brassine’ (volgens Larousse een Luikse term voor een kleine brouwerij). Volgens de beschrijving wellicht het latere huis Pasquasy? Adolphe en Marguerite hebben 4 kinderen, waarvan er twee jong sterven. In 1764 bestaat het gezin Biron te Filot uit vader Adolphe Biron (71 jaar), moeder Marguerite Demazy (ca. 70 jaar), dochter Gérardine Biron (43 jaar) en zoon Charles Joseph Biron (34 jaar). Beide kinderen nog ongehuwd. Op vijf jaar tijd verandert er dan veel: Gérardine huwt in 1765 te Xhignesse de 22 jaar jongere Jean François Mathieu PONDANT, ‘Maître-Chirurg’ van de Mayeurs-familie uit de Moulin de Bosson bij Ernonheid. Broer Charles Joseph Biron huwt in 1768 te Luik de 8 jaar jongere Marie Cathérine Flagothier uit Comblain-au-Pont. Voor Gérardine Biron en Mathieu Pondant wordt te Vieuxville een groot woonhuis gebouwd, dat ze in 1766 betrekken. Voor Charles Biron en Cathérine Flagothier wordt een nieuw huis aan de kasteelhoeve van Filot gebouwd, dat ze in 1768 gaan bewonen. Wellicht hebben de ouders Biron beide woningen laten bouwen. Het huis te Vieuxville mogelijk samen met de ouders Pondant op grond die moeder Marguerite Demazy daar uit haar erfenis bezat. Het huis te Vieuxville staat bekend als het “huis Pondant” maar zou dus misschien beter “huis Biron” of “huis Biron-Pondant” heten…?
Het huis te Filot werd recent gerestaureerd maar draagt nog de datum 176x in de verankeringsijzers (het laatste cijfer ontbreekt). Wellicht dus 1768.
Schematisch :
Vieuxville
In 1767 wordt te Vieuxville bij Mathieu en Gérardine hun dochter Victoire Marie Angélique PONDANT geboren. Angélique is 15 jaar oud als haar vader Mathieu, de chirurg, op 5 maart 1782 op 39-jarige leeftijd overlijdt.
Ongeveer 15 jaar later verschijnt er te Vieuxville regelmatig ene Denis Célestin PAULIS. Denis is afkomstig uit Marcourt, 20 km ten zuiden van Vieuxville, en is “Griffier au Justice de la Paix” in Ferrières. Een groottante van Denis, Marie Jeanne Paulis (geboren in 1723 te Marcourt), is in 1776 op 53-jarige leeftijd gehuwd met de Jean Martin Stassin dit Fermine uit Vieuxville en op de hoeve in Logne komen wonen. Mogelijk is Denis Célestin zo ook in Vieuxville terecht gekomen? Feit is dat hij er zeker vanaf 1798 Angélique Pondant (31 jaar) ontmoet. Of hij sinds die tijd ook langdurig (of continu?) bij haar woont in het huis Pondant is niet duidelijk. Ongehuwde moeder Angélique bevalt op 6 april 1799 van een zoon: Jean Gerard Victor Celestin Paulis. Drie jaar later, op 15 februari 1802, wordt een tweede zoon geboren: Nicolas Joseph Constantin Paulis. Op 26 mei 1806 trouwt moeder Marie Victoire Angélique Pondant (39 jaar) dan te Vieuxville met Denis Célestin Paulis (32 jaar). De trouwakte vermeldt expliciet dat, “par deux acts de notorieté, operés par devant le juge de paix du canton de Ferrières le 10 mai 1806” Denis Célestin wel degelijk de vader is van de twee zonen van Angélique. Twee jaar later, in 1808, wordt te Vieuxville een derde kind, dochter Marie Victoire Rosalie Paulis geboren.
1824: De tweede zoon van Angélique Pondant en Denis Célestin Paulis, Nicolas Joseph Constantin Paulis, sterft op 22-jarige leeftijd. Moeder Angélique Pondant overlijdt 4 jaar later in 1828, 61 jaar oud. Een jaar later hertrouwt vader Denis Célestin Paulis (dan 55 jaar) met de 21-jarige Marie Anne Charlotte Dave van Vieuxville en blijft met zoon Jean Gerard Victor Célestin (29 jaar) en dochter Marie Victoire Rosalie (20 jaar) in het huis Pondant te Vieuxville wonen. 1845: Denis Célestin Paulis overlijdt. Het huis Pondant wordt verdeeld onder de twee kinderen. Zoon Célestin krijgt de linkerkant en dochter Rosalie de rechterkant. Zowel Célestin als Rosalie (met echtgenoot Noël Gilsonet en 2 kinderen) bouwen aan hun kant een schuur/stal aan het huis en vormen het huis Pondant zo om tot twee boerderijen, elk met 3 à 4 koeien en een paard.
1853: zoon Célestin Paulis (54 j) huwt Anne-Joseph FAGNOUL (20 j) uit Izier. Anne-Joseph komt bij in het linkerdeel van het huis Pondant wonen. Langs vaders kant, Jean Pierre Fagnoul (°1774), is Anne-Joseph afkomstig uit My en Ville, langs moeders kant, Marie Jeanne Louette (°1803), uit My en Ernonheid. Ze is 34 jaar jonger dan Célestin Paulis.
De volgende 9 jaren worden er 5 kinderen Paulis geboren: Pauline (1855), Mélanie (1856), Joseph (1857), Edouard (1859) en Célestin (1862). In 1862 overlijdt vader Célestin Paulis op 63-jarige leeftijd. Anne-Joseph is er dan 29. Ze hertrouwt het volgende jaar met de 54-jarige Jean Joseph Jacquet uit Vieuxville. De volgende 10 jaar worden er nog 5 kinderen Jacquet geboren: Charles, Jules, Florentine, Arthur en Marie.
Anne-Joseph FAGNOUL
Tijdlijn Maison Pondant :
1. Pauline Paulis (°1855) trouwt in 1876 met Joseph Pasquasy uit Logne. Ze vestigen zich in de oude hoeve naast de Lembrée in Logne. Ze zullen tussen 1877 en 1891 5 kinderen krijgen. François en Joseph huwen en verlaten Logne. Ernest, Leonie en Florentine zullen thuis blijven en de ouderlijke boederij verderzetten. Florentine zal op latere leeftijd nog trouwen en in Ferrières gaan wonen. Moeder Pauline zal in 1898 sterven, ze is dan pas 42 jaar. 2. Melanie Paulis (°1856) zal aanvankelijk thuis mee voor het huishouden zorgen en op 34jarige leeftijd huwen met Albert Alexandre van uit de Aisne-vallei. 3. Joseph Paulis (°1857) trouwt op zijn 35 jaar met Marie Donneaux. Ze gaan wonen in het huis op de hoek van de Truchette en de grote baan en zullen 4 kinderen op de wereld zetten: Julia, Clémence, Elisa en Ulrich. Vader Joseph is eerst handelsreiziger en werkt daarna bij een aannemer maar hij overlijdt in 1907 en laat een weduwe (“tante Marie”) en 4 jonge kinderen achter. Drie kinderen huwen, Lisa blijft ongehuwd bij haar moeder wonen en zal vele jaren aan de overzijde van de grote baan de kruidenierswinkel open houden. 4. Edouard Paulis (°1859) huwt Adèle Perpète uit Sy. Ze wonen enige tijd in de “Vieux Moulin” naast het huis Pondant. Edouard werkt dan aan het onderhoud van de Ourthe. Daarna verhuizen ze naar Ferrières, waar 4 kinderen Paulis worden geboren: Pierre, François, JeanMarie en Christianne. Edouard wordt 71 jaar, Adèle 82 jaar oud. 5. Célestin Paulis (°1862) huwt Elisa Widar en gaat in Luik wonen. Een greep uit zijn talloze bezigheden: Célestin is er politieagent, koper & verkoper, schilder, fietshersteller, verkoper van huizen en hij noemt zichzelf architect. 6. Charles Jacquet (°1864) sterft na 3 jaar.
7. Jules Jacquet (°1866) huwt 3 maal en zal in Luik wonen. Uit het eerste huwelijk heeft hij 1 dochter, Germaine, die zal huwen met Raymond Hoën (“Raymond van de Congo”). 8. Florentine Jacquet (°1868) vat op haar 20ste na een feest een kou en overlijdt korte tijd later. 9. Arthur Jacquet (°1871) huwt Maria Polmans. Hij zal in Luik aan het spoor en aan de tram werken en daarna ook bij Cockerill. Hij is de “Nonkel Arthur” waar Florentine Paulis, dochter van Mélanie, na het overlijden van haar moeder veel steun van zal krijgen. 10. Marie Jacquet (°1873) zal maar 2 maand leven.
2 januari 1890: huwelijk van Mélanie Paulis met Albert ALEXANDRE in de oude Romaanse kerk te Vieuxville. Albert en Mélanie gaan wonen in het huisje achteraan rechts in de Truchette. Albert Alexandre is kleinzoon van Maître Alexandre, de bekende “Légiste” uit Heyd. Zijn overgrootvader Charles Alexandre, geboren in Brussel in 1761, kwam in 1805 in opdracht van de Franse overheid naar de streek van Erezée waar hij adviseur werd van de gemeentebesturen voor de toepassing van de nieuwe “Code Napoleon”. Hij vestigde zich in het woonhuis aan de Fourneau de La Forge. Zijn oudste zoon, Louis Joseph Alexandre (°1807), zal in de voetsporen van zijn vader een overheidsfunctie (“receveur de l’état”) bekleden en met echtgenote en twee zonen het huis in La Forge blijven bewonen. Mélanie Paulis
De jongste zoon, Marcellin Alexandre (°1809), woont met eerste echtgenote Marie Davin in Aisne en later met tweede echtgenote Marie Cathérine Laurent in Heyd. Hij wordt onderwijzer, inspecteur van het basisonderwijs en gemeentesecretaris maar hij wordt in de grote omgeving vooral bekend als “Maître Alexandre”, de “légiste”: wetskundige, advocaat en vrederechter. Marcellin heeft tussen 1832 en 1861 14 kinderen. De eerste in rij is dochter Marie Marguerite Alexandre, die in 1861 een zoon, Albert Alexandre, op de wereld zet. Albert Alexandre
Albert Alexandre verblijft tussen 1883 en 1885 reeds te Vieuxville, waar hij bij zijn tante Rosalie op de kleine hoeve Grignet werkt. In die tijd ontmoet hij Mélanie Paulis van het huis Pondant en ontstaan er trouwplannen. Maar Albert trekt eerst drie jaar (1886-1889) naar de nieuwe Congo-Vrijstaat van Leopold II om er in een administratieve functie van het “Régiment d’administration” in de havenstad Boma geld te verdienen. In 1889 komt hij terug naar Vieuxville en op 2 januari 1890 huwt hij Mélanie Paulis.
Nog het zelfde jaar, op 9 december 1890, wordt dochtertje Florentine Alexandre geboren. Albert kan, via de vroegere chef van zijn legerdienst in Luik, nu Kolonel Commandant van het 5° regiment Artillerie gelegerd in het Nationaal Réduit in Antwerpen, een administratieve baan krijgen. Albert aanvaardt de betrekking en op 22 april 1892 verlaten Albert (31 jaar), Mélanie (36 jaar) en Florentine (2 jaar) Vieuxville op weg naar Antwerpen, naar Fortje 6. Amper een jaar later, op 16 mei 1893, overlijdt Mélanie Paulis in Antwerpen, 37 jaar oud. Florentine zal daardoor tot haar 6 jaar vooral opgroeien in het huis Pondant bij haar grootmoeder Anne-Joseph Fagnoul. Ze zal het huis het “grootmoedershuis” noemen, een naam die volgende generaties hebben overgenomen.
In 1897 overlijdt grootmoeder Anne-Joseph Fagnoul, 64 jaar oud. Het “grootmoedershuis” wordt verkocht. Einde van 131 jaar “Maison Pondant”…
Frank Barentsen - maart 2014
