VGEM-taken: Sanctiemaatregelen en Strategische goederen

Nationaal Douanecongres / 6 oktober 2011

VGEM-taken: Sanctiemaatregelen en Strategische goederen mr. A.M. Van Lent

Inhoud van vandaag • • • • •

Kennismaking Wat is VGEM Sanctiewetgeving Strategische goederen Compliance

Kennismaking • Customs Knowledge: lawyers in logistics, customs & trade – bezwaar- & beroepsprocedures, advies & opleiding in douanezaken, AEO, internationale handel, product- & voedselveiligheid, transportrecht, verbintenissenrecht

• Sander van Lent: – Advocaat – Bedrijfsleven – Customs Knowledge

1


VGEM als basis voor deze specifieke maatregelen

Waarom douanemaatregelen?

Primair:

Waarom douanemaatregelen? • Maar ook:

“De muur vormde ook de noordelijke grens van het Romeinse Rijk.Vermoedelijk deden de poorten in de muur ook dienst als douaneposten, om zo de handel doorgang te kunnen laten vinden.”

2


Waarom douanemaatregelen? • En ook:

Douanewetgeving in enge zin • Douanewetgeving in enge zin: – gemeenschappelijk douanetarief (de "klassieke" douanerechten) – ook andere rechten zoals rechten in het kader van gemeenschappelijk landbouwbeleid en andere heffingen van gelijke werking (antidumpingheffingen en antisubsidieheffingen) – vaststelling zoals t t lli van dde ddaarmee samenhangende h d bbepalingen, li l dde tariefpreferentiële regelingen, de douanewaarde en de douanevrijstellingen – stelsel van formaliteiten en toezicht met het oog op de heffing en inning

VGEM (voorheen ook NFD) • VGEM – – – –

Veiligheid Gezondheid Economie Milieu

• Vanwege de VGEM-taken voert de Douane een groot aantal controlerende, signalerende en opsporingstaken uit in opdracht van andere ministeries (niet zijnde MvF)

3


VGEM (voorheen ook NFD)

Sanctiewetgeving

Recente voorbeelden

4


Wettelijke basis • VN-Veiligheidsraad resoluties; – UN Resolution 1737 (2006) (Iran-resolutie)

• Besluiten B l it van dde R Raadd van dde E Europese U Unie i – uitvoeringsbesluiten van VN-resoluties – eigen sanctiemaatregelen – aanvullende (op VN-resolutie) maatregelen

Wettelijke basis

Wettelijke basis • Nationale wetgeving – Sanctiewet 1977 • zelfstandige bevoegdheid van Nederland om sanctiemaatregelen g te nemen. Wordt zelden ggebruik van gemaakt

– Wet economische delicten

5


Van VN resolutie naar nationale wet

Duur van de maatregelen • In beginsel voor bepaalde tijd  tussentijds te verlengen/in te trekken Artikel 8 Sanctiebesluit Syrië • Dit besluit is van toepassing gedurende een periode van 12 maanden. Het wordt voortdurend geëvalueerd. Het kan zo nodig worden verlengd of gewijzigd indien de Raad van oordeel is dat de doelstellingen ervan niet zijn verwezenlijkt.

Type maatregelen • Tegen: – In beginsel tegen landen (Libië, Syrië, Iran, Irak, Libanon)

• Maar ook: – organisatie (Al Qaida) – personen (voormalige leden van het Iraakse regime) – rechtspersonen (Islamic Republic of Iran Shipping Lines, Iran Air) – etc.

6


Welke maatregelen • Goederenverkeer – bestemming bepaalde derde landen – bestemd voor bepaalde subjecten – invoer uit bepaalde landen – uitvoer naar bepaalde landen – doorvoer over het grondgebied van de Gemeenschap • Meer specifiek – Iran als bestemming – bunker leveranties Iranese schepen

Welke maatregelen • Verbod op uitvoer naar bepaalde landen (specifiek): – bepaalde goederen die voor binnenlandse repressie kunnen worden gebruikt – bepaalde goederen en technologie voor g g p massavernietigingswapens of ballistische rakken aan NoordKorea – luxe goederen aan Noord-Korea – goederen en technologie voor nucleaire wapens of ontwikkeling van overbrengsystemen voor nucleaire wapens aan Iran en een vergunningplicht voor het leveren van andere bepaalde goederen en technologie die ook voor deze doeleinden gebruikt kunnen worden

Welke maatregelen • Verbod op uitvoer naar bepaalde landen (specifiek): – essentiële uitrusting en technologie voor bepaalde sleutelsectoren van de aardolie- en gasindustrie in Iran – van bepaalde goederen en technologie aan bepaalde ondernemingen en een vergunningplicht voor het leveren van die goederen en technologie aan andere subjecten in Birma/Myanmar – militaire goederen en militaire technologie – technische bijstand in de vorm van goederen

7


Welke maatregelen • Financiële sanctiemaatregelen – verstrekken van financiering of financiële bijstand – het ter beschikking stellen van tegoeden aan bepaalde subjecten

• Verordening 194/2008 (voorbeeld) – “het is verboden: direct of indirect financiering of financiële bijstand in verband met de in bijlage II bedoelde uitrusting (uitrusting die voor binnenlandse repressie zou kunnen worden gebruikt) met inbegrip van subsidies, leningen en exportkredietverzekering te verstrekken aan natuurlijke personen of rechtspersonen, entiteiten of lichamen in of voor gebruik in Birma/Myanmar."

Douane: bevoegdheid • Douane: aangifte behandeling, toezicht, klantbehandeling • CDIU: inhoud en uitleg van de wetgeving, vergunningen en ontheffingen • Team Poss: algemeen toezicht, informatie, vraagbaak • FIOD: opsporing

Gevolgen bij overtreding • Overtreding is een economisch delict • Wet op de economische delicten

8


Gevolgen bij overtreding • Boete kan oplopen tot: – Gevangenisstraf van 6 jaar – Boete van 760.000 euro

Strategische goederen / inleiding

9


Strategische goederen

Strategische goederen

Strategische goederen • Welke goederen: – gebruik voor militaire doeleinden – gebruik voor zowel burgerlijke als militaire doeleinden – nodig voor productie van massavernietigingswapens en/of overbrengingsmiddelen g g voor dergelijke g j wapens p

• Welke landen: – uit-, in- of doorvoer naar bepaalde landen niet, of alleen onder bepaalde voorwaarden, is toegestaan.

• Welke maatregelen: – vergunningplicht of anders minimaal meldplicht

10


Wetgeving • Breed pallet aan Verdragen, Regimes en lokale wetgeving • • • • • • • • •

Het Verdrag chemische wapens Biological and Toxin Weapons Convention Non Proliferation Treaty Wassenaar arrangement Nucleair Suppliers Group Verordening (EG) nr. 428/2009 Algemene douanewet Besluit strategische goederen Uitvoeringsregeling strategische goederen (Usg)

Strategische goederen • Militaire goederen

• Goederen voor tweeërlei gebruik

Strategische goederen / militaire goederen

11


Militaire goederen • Wat zijn militaire goederen? – goederen zoals opgenomen in de Gemeenschappelijke EU-lijst van militaire goederen (artikel 2 Usg) – en ook lijst 1 stoffen ex. ex (Artikel 3 Ucw)

Eisen • De uit- en doorvoer van militaire goederen is verboden, tenzij: – vergunning – vrijstelling of ontheffing van de vergunningsplicht

• Indien geen vergunningplicht: altijd een meldplicht. • Uitvoer zonder vergunning: strafbaar feit in de zin van de WED

Vrijstellingen en ontheffingen • • • • • •

Uitvoer van goederen lijst 1 stoffen (Ucw) Uitvoer naar België en Luxemburg Doorvoer zonder aanlanding Doorvoer van/voor bondgenoten Bondgenoten vrijstelling NL strijdkrachten, NAVO, AFCENT etc

12


Gevolgen niet voldoen • Niet voldoen aan de eisen is een delict in de zin van de Wed: serieuze consequenties! – verdachten zijn altijd: • vergunningplicht – eigenaar/exporteur/importeur; – de op zijn naam handelende aangever.

• meldplicht – beschikkingsbevoegde – de aangever – degene die douaneformaliteiten verricht (doorvoer)

Strategische goederen / dual use goederen

Dual use goederen • Wetgeving gecentraliseerd rond Verordening 428/2009: – verordening 428/2009 tot instelling van een communautaire regeling voor controle op de uitvoer, de overbrenging, de tussenhandel en de doorvoer van producten en technologie voor tweeërlei gebruik

N.B. Ook op tussenhandel van toepassing!

13


Bijlage 1 • Dual use goederen: goederen aangewezen in bijlage 1 bij de Verordening (vergunningplicht) – systemen, apparatuur en onderdelen (sectie A) – test-, test inspectieinspectie en productieapparatuur (sectie B) – materialen (sectie C) – programmatuur (sectie D) – technologie (sectie E)

Vergunning / Verbod • Uitvoer • Intracommunautaire overbrenging • Catch-allbeschikking bij uitvoer: - indien niet op de lijst opgenomen maar toch mogelijk bestemd zijn voor massavernietigingswapens; - bestaand wapenembargo - mogelijk onderdelen voor militair gebruik

Vergunning • • • • •

Individuele vergunning Globale vergunning Communautaire algemene vergunning (CAV) Nationale algemene vergunning (NAV) Versnelde procedure telefonische vrijgave

14


Sanctie • Niet voldoen aan de vergunningplicht of verbodsbepaling levert wederom een delict op in de zin van de Wet economische delicten

Sondage • Bij twijfel niet inhalen: maak gebruik van mogelijkheid tot Sondage – indicatie i di ti van de d N Nederlandse d l d exportcontrole-autoriteiten t t l t it it of onder de huidige omstandigheden een aanvraag voor een uitvoervergunning van de in de sondage opgegeven goederen aan de opgegeven eindgebruiker positief of negatief zou worden beoordeeld.

Sondage • Let op: momentopname • Geen rechten aan te ontlenen als omstandigheden ook maar minimaal anders zijn.

15


Compliance

Gebruikstarief Natuurlijk: professional kijkt in gebruikstarief Echter: welke goederencode? Hoe wordt die vastgesteld? Z lf t di onderzoek Zelfstandig d k off “kl “klantt geeftft het h t aan ons door…….” • Lijsten bij besluiten, uitvoeringsregeling en Verordening zijn leidend, maar ook hier weer: indeling • Handboek strategische goederen • • • •

Meten is weten

16


Meten is weten • Screening van klanten is niet alles! • Interne controle is wellicht belangrijker • Organisaties vaak niet goed op de hoogte van vereisten i t en risico’s i i ’ • Probeer in zo vroeg mogelijk stadium inzicht te krijgen in transacties • Houd de grip hierop • Maak gebruik van Sondage mogelijkheid

Hoe? • Maak een compliance-plan – training – Instructie (herhaal regelmatig) – gebruik van algemene voorwaarden – management rapportage – facturatie – compliance manager – laat tekenen voor kennis omtrent compliance

Hoe? • Gebruik AEO / HVP – bij voorbereiden aanvraag: gebruik het moment – kan ook bij jaarlijkse audit

17


Vragen?

Einde Dank voor uw aandacht

www.douaneadvies.nl [email protected]

18

VGEM-taken: Sanctiemaatregelen en Strategische goederen

Recommend Documents