VEZ Verloskundig Echoscreeningscentrum Zevenaar

  VEZ  

Verloskundig   Echoscreeningscentrum   Zevenaar      

Jaarverslag  2011  

                            J.Snelder   Ingeschreven  in  het  echoregister  van  de  KNOV  (E7777)  en  lid  van  de  BEN  (lidnr:  E1057312)  BIG   registratie:89032060603   AGB  code  VEZ:  08051182     AGB  code  J.  Snelder:  08000629  

   

1  

INHOUDSOPGAVE:   Hoofdstuk  1 Voorwoord    

 

 

 

pag.3  

Hoofdstuk  2 Inleiding  

 

 

 

 

pag.4  

Hoofdstuk  3 Doelstelling    

 

 

 

pag.5  

Hoofdstuk  4 Organisatie           4.1  Afwijkende  echo’  s         4.2  Organisatie  combinatietest       4.3  Opslag  en  verwerking  gegevens  

       

       

pag.6                                                                                                                    

Hoofdstuk  5 Kwaliteit  

 

 

pag.9  -­‐  16  

 

 

pag.7                                                                                                                    

pag.7                                                                                                                     pag.8  

Hoofdstuk  6 Verrichtingen  en  verwijzingen  

pag.17  -­‐  36  

Hoofdstuk  7 Slotwoord  

pag.37-­‐41  

     

 

 

 

 

 

 

2  

  Hoofdstuk  1    

 VOORWOORD       Belofte  maakt  schuld.  Het  jaarverslag  2010  liet  lang  op  zich  wachten,  jaarverslag  2011  werd  beloofd   medio  2012  gereed  te  zijn.  Tijdens  dit  schrijven  is  het  midden  september  2012.  De  meeste   terugkoppelingen  zijn  binnen,  de  laatste  verzoeken  voor  het  verstrekken  van  informatie  over  de   pasgeborene  zijn  de  deur  uit  en  worden  verwerkt.       2011  En  nu  de  helft  van  2012  was  een  bewogen  tijd.  In  verband  met  een  associatie  van  de   gynaecologenmaatschap  Rijnstate  Zevenaar  met  Rijnstate  Arnhem  zijn  er  op  hun  verzoek  en  dat  van   echocentrum  “Esperance”  *  gesprekken  geweest  over  samenwerking.   In  verband  met  verschillende  inzichten  en  verschillende  belangen  zijn  wij  niet  ‘tot  elkaar’  gekomen.     In  de  zelfde  tijd  zijn  er  gesprekken  gestart  met  het  echocentrum  “Eva”  uit  Varsseveld,  het   echocentrum  van  het  Slingelandziekenhuis  (VES)  in  Doetinchem,  het  SKB  uit  Winterswijk  en  het  VEZ   om  intensiever  te  gaan  samenwerken  en  hoe  we  dit  kunnen  gaan  aanpakken.     Mijn  dank  gaat  uit  naar  mijn  collega’  s  Marja  van  Doesburg  en  Herma  Veldhorst  en  hun  continue   enthousiasme  voor  verbetering  van  zorg.  Mee  denken  over  de  ‘problemen’  en  het  aanbieden  van   mogelijke  oplossingen.  Ik  ben  bijzonder  blij  met  hun  expertise  en  prettige  samenwerking.   Corina  Mateman  heeft  tekstueel  mee  gedacht.     En  mijn  vader  heeft  wederom  voor  ‘the  finishing  touch’  gezorgd.  Dank  je  wel  pa!         *”Esperance”:  de  gynaecologenmaatschap  Rijnstate  Arnhem  is  lid  van  de  coöperatie  samen  met  de   verloskundigen  uit  de  regio  Arnhem  die  “Esperance”  hebben  opgezet.                                   Getekend:  Judith  Snelder  

     

3  

  Hoofdstuk  2    

 Inleiding     Het  aantal  SEO’s  en  combinatietesten  is  in  2011,  in  vergelijking  met  2010  nagenoeg  het  zelfde   gebleven.  In  dit  rapport  worden  alleen  de  cijfers  van  de  locatie  in  Zevenaar  besproken.   Organisatorisch  is  er  ten  opzichte  van  2010  ook  weinig  tot  niets  veranderd.   Organisatorisch  gezien  blijft  het  een  hekel  punt  dat  de  cliënt  soms  de  verwijzing  vergeet  mee  te   nemen.  Deze  verwijzing  is  tevens  ook  het  bewijs  dat  ze  correct  gecounseld  zijn.  Officieel  mag  er  geen   echo  gemaakt  worden  als  er  niet  gecounseld  is  en  als  er  geen  verwijzing  mee  genomen  is.  Praktisch   gezien  niet  werkbaar  als  een  zwangere  haar  verwijzing  vergeet  mee  te  nemen.  Naar  huis  sturen  vind   ik  geen  optie.  Ook  professioneel  gezien  is  dit  niet  handig  (er  is  45  minuten  tijd  ingepland,  geen  echo   maken  is  dus  45  minuten  niets  doen  en  er  moet  een  nieuwe  afspraak  gemaakt  worden  met  alle   vervelende  gevolgen  van  dien…zoals  :  het  verder  zwanger  zijn  en  minder  tijd  hebben  van  nadenken   in  geval  van  overweging  zwangerschapsafbreking).  In  de  praktijk  komt  het  er  dan  dus  op  neer  dat  de   echoscopist  de  verwijzing  invult  (iedereen  is  gecounseld  dus  dat  hoeft  niet  meer  te  gebeuren)  en   daarna  de  echo  gaat  maken.          

 

4  

  Hoofdstuk  3    

 DOELSTELLING     Het  VEZ  heeft  als  doel  optimale  zorg  te  leveren  aan  de  zwangere  en  haar  partner,  in  het  bijzonder   met  betrekking  tot  de  SEO  en  de  combinatietest.  Daarnaast  vindt  het  VEZ  belangrijk  dat  deze  zorg  in   een  relatief  kleine  plaats  zoals  Zevenaar  geboden  moet  blijven  worden  en  het  VEZ  zal  er  alles  aan   doen  om  dit  zo  te  houden.   Zowel  de  kwaliteit  van  de  echo  zelf  als  de  klantentevredenheid  ziet  het  VEZ  als  zeer  belangrijk.  Beide   aspecten  worden  vastgelegd  en  geëvalueerd.  Dat  daarnaast  de  organisatie  van  het  centrum  in  zijn   algemeenheid  optimaal  moet  functioneren  is  evident.    Niet  alleen  de  echoscopie  zelf  maar  ook     bijvoorbeeld  administratieve  zaken  moeten  goed  lopen.     Doordat  het  VEZ  een  kleine  organisatie  is  zijn  de  lijnen  naar  verwijzers  en  cliënten    erg  kort.  Dit   wordt  door  alle  partijen  als  prettig  ervaren  en  ook  dit  vindt  het  VEZ  een  belangrijk  aspect  van  de   organisatie.   De  kwetsbaarheid  van  een  kleine  organisatie  is  door  middel  van  intensieve  samenwerking  met   andere  echocentra  te  minimaliseren,  zodat  deze  kwetsbaarheid  niet  groter  is  dan  bij  grotere   echocentra.        

 

5  

  Hoofdstuk  4    

ORGANISATIE       Primair  ligt  de  organisatie  van  het  echocentrum  bij  Judith  Snelder,  eigenaar  van  het  VEZ.   Het  VEZ  heeft  een  contract  met  de  SPN:  Stichting  Prenatale  Diagnostiek  Nijmegen.     In  het  VEZ  wordt  niet  gecounseld  voor  de  SEO  en  de  combinatietest.   Iedere  verwijzer  counselt  zelf  de  cliënt.  Deze  krijgt  een  verwijzing  mee  van  de  counselor  met  de   benodigde  gegevens  voor  het  maken  van  een  SEO  en  of  combinatietest.     Cliënten  kunnen  extra  informatie  vinden  op  de  website  van  het  VEZ:  www.v-­‐e-­‐z.nl   Daarnaast  kunnen  de  verwijzers  een  folder  mee  geven  van  het  VEZ.  Beide,  zowel  website  als  folder,  is   een  aanvulling  op  de  bestaande  folders  over  de  SEO  en    combinatietest.  Het  is  in  geen  geval  een   vervanging  voor  deze  landelijke  folders.     Het  maken  van  een  afspraak  kan  de  hele  week  op  kantoor  uren  bij  bovengenoemde  poliklinieken.   Echospreekuren    locatie  Zevenaar:  maandag  avond,  dinsdag  en  woendag  de  hele  dag  met  een  uitloop   mogelijkheid  naar  vrijdag  ochtend.   Echospreekuren  locatie  Doetinchem:  ieder  werkdag  in  de  middag.     Met  de  volgende  verwijzers  wordt  samengewerkt:   Verloskundigenpraktijk  Zevenaar/Rijnwaarden   Verloskundigenpraktijk  Duiven/Westervoort   Geboortecentrum  Linde   Vroedvrouwenpraktijk  Doesburg/Dieren   Verloskundigenpraktijk  Montferland/Wehl   Maatschap  gynaecologen  Rijnstateziekenhuis  Zevenaar   Echter,  iedere  zwangere  die  officieel  gecounseld  is  voor  een  combinatietest  of  SEO  is  welkom  in  het   VEZ.     Bij  aanvang  van  de  echo  vraagt  de  echoscopist    naar  de  verwijsbrief.  Daarnaast  wordt  er  gevraagd  of   de  uitleg  over  het  onderzoek  door  de  counselor  duidelijk  is  geweest  en,  indien  gewenst,  wordt  in  het   kort  nogmaals  uitleg  gegeven.  Ook  wordt  gevraagd  naar  toestemming  voor  het  gebruik  van  gegevens   van  het  onderzoek  voor  jaarcijfers  en  bijvoorbeeld  scholing/toetsing.       De  volgende  mensen  zijn  werkzaam  binnen  het  VEZ:   -­‐assistentes  van  de  polikliniek  gynaecologie  Rijnstate  Zevenaar  en  assistentes  van  de      polikliniek  gynaecologie  Slingeland  ziekenhuis  Doetinchem   -­‐voor  administratieve  ondersteuning    wordt  een  extern  bedrijf  ingeschakeld,  te  heten    “Carins  Care  Center  BV”.    Zij  verzorgen  o.a.  de  financiële  administratie  maar  ook      verwerking  van  echogegevens  t.b.v.  de  SPN   -­‐echoscopistes:  Judith  Snelder  (  locatie  Zevenaar),  Marja  van  Doesburg  en  Herma  Veldhorst  (  locatie        Doetinchem).          

   

6  

  4.1.  AFWIJKENDE  ECHO’S     Indien  er  sprake  is  van  een  verwijzing  voor  een  GUO  dan  regelt  de  echoscopist  deze  verwijzing.  De   verwijzer  wordt  die  zelfde  dag  nog  ingelicht  zodat  deze  de  cliënt  en  haar  partner  verder  kunnen   begeleiden.   Er  wordt  verwezen  naar  de  afdeling  prenatale  diagnostiek  van  het  Rijnstate  ziekenhuis  Arnhem  en   het  Radboud  ziekenhuis  Nijmegen.   Terugrapportage  van  de  boven  genoemde  centra  wordt  bijgehouden  door  de  echoscopist.   Alle  casussen  die  voor  een  GUO  worden  verwezen  worden  samen  besproken.  Cliënten  worden   hierover  ingelicht  en  om  toestemming  gevraagd.     Bijzonderheden  die  geen  indicatie  zijn  voor  een  GUO  worden  in  het  rapport  vermeld  die  de  cliënt   mee  krijgt  na  de  SEO  en  of  combinatietest.    Bijvoorbeeld  wanneer  er  sprake  is  van  iets  vergrote  pyela   maar  deze  nog  onder  de  10mm  liggen.   Afhankelijk  van  de  rede  maakt  de  echoscopist  de  vervolg  afspraak.     Verwijzingen  en  of  overleg  met  de  tweedelijn  worden  ook    in  het  rapport  vermeld.   Verwijzers  worden  hierover  niet  expliciet  gebeld.  Zij  lezen  dit  in  het  rapport.      

4.2.  ORGANISATIE  COMBINATIETEST  

  Voor  de  combinatietest  wordt  er  samen  gewerkt  met  de  KCHL  van  de  Alysis  Zorggroep  Rijnstate.   Echo  meting  en  lab  aanvraag  gaan  naar  Arnhem  en  de  KCHL  doet  de  risico  berekening  voor  Down,   Patau  en  Edwards.  De  uitslag  wordt  door  gefaxt  naar  de  poli  gynaecologie  Rijnstate  Zevenaar  en  het   VEZ  krijgt  per  post  het  origineel.   De  uitslag  van  de  combinatietest  wordt  op  locatie  Zevenaar  doorgebeld  door  de  assistentes  van  de   polikliniek  aan  de  cliënt.  Zij  geven  alleen  maar  door  of  er  sprake  is  van  een  verhoogd  risico  of  niet.  Zij   gaan  niet  in  op  de  detail  van  het  onderzoek.  De  uitslag  is  binnen  2  dagen  bekend.       De  verwijzer  krijgt  een  schriftelijke  bevestiging  van  de  uitslag.  Hierop  staan  de  details  van  het   onderzoek  en  de  verloskundige  zorgverlener  kan,  indien  gewenst,  dit  met  de  cliënt  bespreken.   Bij  een  verhoogd  risico  wordt  de  verwijzer  direct  ingelicht  zodat  deze  contact  kan  opnemen  met   cliënt  om  op  korte  termijn  een  afspraak  te  maken  voor  verdere  counseling.     Alleen  als  er  sprake  is  van  een  verdikte  nekplooi  verwijst  de  echoscopist  direct  naar  de  afdeling   Prenatale  Diagnostiek  van  het  Rijnstate  ziekenhuis  Arnhem  of  het  Radboud  ziekenhuis  Nijmegen.   Ook  dan  wordt  de  verwijzer  direct  ingelicht  zodat  verdere  begeleiding  door  hem  of  haar  kan   plaatsvinden.   Cliënt  en  haar  partner  worden  voordat  de  echo  wordt  gemaakt  over  deze  gang  van  zaken  ingelicht.   Dan  wordt  ook  een  melding  gedaan  over  de  kosten  van  het  onderzoek.   Op  de  locatie  in  Doetinchem  regelt  de  echosopist  bovengenoemde  zaken.     De  echoscopist  van  het  VEZ  locatie  Doetinchem  regelt,  als  er  sprake  is  van  een  verhoogd  risico,    ook   de  verwijzing  naar  de  afdeling  Prenatale  Diagnostiek  van  het  Radboud  ziekenhuis.    De  echoscopist   doet  daarvoor  de  counseling  naar  de  cliënt  toe.     De  verwijzer  wordt  hierover  ingelicht.  De  rest  van  de  werkwijze  is  het  zelfde.   Ook  op  locatie  Doetinchem  gaan  laboratorium-­‐  en  echo-­‐uitslagen  naar  de  KCHL.  Het  KHCL  Rijnstate   zorgt,  net  zoals  bij  locatie  Zevenaar,    voor  de  terugrapportage.     Alle  uitslagen  worden  door  de  echoscopist  doorgebeld  aan  de  cliënt,  de  echoscopist  van  locatie   Doetinchem  verteld  wel  de  details  van  het  onderzoek.        

7  

  4.3.  OPSLAG  EN  VERWERKING  GEGEVENS     Na  de  echo  worden  beelden  opgeslagen  in  “  Dicom”.   Een  verslag  van  de  echo  wordt  in  Mosos-­‐U  verwerkt.  Het  verslag  en  een  “retourformulier”  worden   mee  gegeven  aan  de  cliënt  t.b.v.  de  verwijzer.   Cliënt  wordt  gevraagd  om  de  evaluatie  op  de  achterkant  van  het  formulier  in  te  vullen.     De  echoscopist  bewaart  zelf  een  echoverslag  t.b.v.  het  jaarverslag/terugkoppeling  naar  de  SPN  en   een  verslag  voor  de  financiële  administratie.   De  retourinformatie,  die  bij  voorkeur  >  1  week  post  partum  en  <  6  wkn  post  partum  wordt  ingevuld,     zal  de  verwijzer  terug  sturen  naar  het  echocentrum.  Daar  wordt  het  retourformulier  gekoppeld  aan   het  bewaarde  echoverslag  en  hierna  verwerkt  voor  terugrapportage  naar  de  SPN  en  een  jaarverslag.   De  echoscopist  houdt  zelf  bij  of  deze  formulieren  ook  daadwerkelijk  binnen  komen.  Indien  dit  niet   het  geval  is  krijgt  de  verwijzer  1x  het  verzoek  dit  alsnog  te  doen.     Op  deze  manier  is  er  een  grote  “opbrengst”  van  retourformulieren.   In  2011  zijn  er  22  formulieren  niet  terug  gestuurd  (=2,7%  van  het  totaal)     Het  bijhouden  van  jaarcijfers  en  het  jaarverslag  alsmede  de  terugrapportage  ligt  bij  de    manager  van   het  echocentrum.  Omdat  de  retour  informatie  pas  na1  week  post  partum  kan  worden  aangeleverd  en   omdat  er  nog  herinneringen  naar  de  verwijzers  lopen  over  niet  ontvangen  informatie,  zal  de   terugkoppeling  niet  eerder  gedaan  kunnen  worden  dan  in  de  6de  maand  van  het  volgende  jaar.     Het  VEZ  verwerkt  haar  gegevens  in  Excel  en  worden  zo  ook  aangeleverd  aan  Peridos.    

 

 

 

8  

HOOFDSTUK  5    

 KWALITEIT     De  kwaliteit  van  zorg  wordt  op  meerdere  manieren  getoetst:     *D.m.v.  evaluatieformulieren  achterop  het  aanvraag  formulier  vragen  wij  de  cliënt  en  de          verwijzer  om  feedback.   *Ieder  half  jaar  worden  de  beelden  van  de  gevonden  en  of  gemiste  afwijkingen  gezamenlijk  bekeken          en  besproken.   *D.m.v  nascholingen  en  hands-­‐on-­‐trainingen  worden  de  echoscopistes  gestimuleerd  de        kwaliteit  van  de  echo  te  verbeteren:        

Chronologische volgorde van kwaliteitsbevorderende activiteiten in 2011 van Marja van Doesburg Januari 2011, Refereermiddag afdeling PNDT van het UMCN St Radboud te Nijmegen. Januari 2011, Vaardigheidsscholing counseling prenatale screening op Patau- en Edwardssyndroom. Januari 2011, FMF certificate of competence in the 11-13 weeks scan, theory en logbook. Januari 2011, FMF certificate of competence in Cervical Assessment.

Februari 2011, FMF certificate of competence in assessment of uterine artery doppler at 11-13 weeks Februari 2011, FMF certificate of competence in Doppler Ultrasound (Fetal surveillance) Februari 2011, FMF certificate of competence in assessment of the nasal bone. Februari 2011, FMF certificate of basic fetal echocardiography, successfully completed the theoretical course. Februari 2011, FMF certificate of advanced fetal echocardiography, successfully completed the theoretical course. Maart 2011, Theorie onderwijs Esperance, 30 weken echo. April 2011, Hands-on training samen met VEZ, door mevrouw D. de Bruijn 3e lijns echoscopist. Mei 2011, FMF certificate of competence in assessment of tricuspid doppler flow at 11-13 weeks. Mei 2011, Symposium Prenatale Diagnostiek X. Mei 2011, Theorie onderwijs Esperance, Doppler onderzoek. Mei 2011, Meegelopen op afdeling PNDT met mevr. A. Brinkman, 3e lijns echoscopist Type I hart spreekuur.

Mei 2011, FMF certificate of competence in assessment of the ductus venosus doppler flow at 11-13 weeks.

 

9  

Juli 2011, FMF certificate of competence in assessment of the tricuspid doppler flow at 11-13 weeks. Juli 2011, Cursus beeldopslag 20 weken echo, SPN, logboek prima. September 2011, Webinar, video lecture “The pyramid of pregnancy care” door K.Nicolaides. Oktober 2011, theorie onderwijs Esperance, biometrie-echo bij 30 weken Oktober 2011, Casuïstiek en theorie onderwijs samen met VEZ door mevr. D de Bruijn, 3e lijns echoscopist. November 2011, FMF certificate of competence in assessment of the facial angle. November 2011, Hands-on training samen met VEZ door mevr. D de Bruijn, 3e lijns echoscopist. November 2011, Symposium “Foetale skeletafwijkingen” BEN met prof. G.Pilu . December 2011, Symposium “drie handen op één buik” AMC.   Oktober 2011, theorie onderwijs Esperance, biometrie-echo bij 30 weken Oktober 2011, Casuïstiek en theorie onderwijs samen met VEZ door mevr. D de Bruijn, 3e lijns echoscopist. November 2011, Hands-on training samen met VEZ door mevr. D de Bruijn, 3e lijns echoscopist. November 2011, Symposium “Foetale skeletafwijkingen” BEN met prof. G.Pilu . November 2011, Refereermiddag afdeling PNDT van het UMCN St Radboud te Nijmegen.

     

Chronologische volgorde van kwaliteitsbevorderende activiteiten in 2011 van Herma Veldhorst Januari 2011, Refereermiddag afdeling PNDT van het UMCN St Radboud te Nijmegen. Januari 2011, Vaardigheidsscholing counseling prenatale screening op Patau- en Edwardssyndroom. Mei 2011, Symposium Prenatale Diagnostiek X 29 Juni 2011, Diploma In Holland Academie “Echoscopie in de gynaecologie en obstetrie” SEO module September 2011, Refereermiddag afdeling PNDT van het UMCN St Radboud te Nijmegen. Oktober 2011, theorie onderwijs Esperance, biometrie-echo bij 30 weken Oktober 2011, Casuïstiek en theorie onderwijs samen met VEZ door mevr. D de Bruijn, 3e lijns echoscopist. November 2011, Hands-on training samen met VEZ door mevr. D de Bruijn, 3e lijns echoscopist. November 2011, Symposium “Foetale skeletafwijkingen” BEN met prof. G.Pilu .

 

November 2011, Refereermiddag afdeling PNDT van het UMCN St Radboud te Nijmegen.

10  

Chronologische volgorde van kwaliteitsbevorderende activiteiten in 2011 van Judith Snelder Januari 2011, Refereermiddag afdeling PNDT van het UMCN St Radboud te Nijmegen. Januari 2011, Vaardigheidsscholing counseling prenatale screening op Patau- en Edwardssyndroom. Mei 2011, Symposium Prenatale Diagnostiek

September 2011, Refereermiddag afdeling PNDT van het UMCN St Radboud te Nijmegen. Oktober 2011, theorie onderwijs Esperance, biometrie-echo bij 30 weken Oktober 2011, Casuïstiek en theorie onderwijs samen met VEZ door mevr. D de Bruijn, 3e lijns echoscopist. November 2011, Hands-on training samen met VEZ door mevr. D de Bruijn, 3e lijns echoscopist. November 2011, Symposium “Foetale skeletafwijkingen” BEN met prof. G.Pilu . November 2011, Refereermiddag afdeling PNDT van het UMCN St Radboud te Nijmegen.

    Naast  kwaliteit  bevorderende  activiteiten  zijn  de  echoscopistes  ook  verplicht  beelden  van  de  SEO  en   NT  metingen  aan  te  leveren  voor  de  SPN,  de  vergunninghouder.  Naast  het  aanleveren  van   beeldmateriaal  bij  de  SPN  heeft  Marja  van    Doesburg  zich  ook  nog  op  meerdere  vlakken   gecertificeerd  bij  de  FMF  (Fetal  Medicine  Foundation)  zoals  zichtbaar  in  de  vorige  en  volgende   tabellen.        

 

11  

Judith  Snelder:   De  SEO  beelden  van  2011  zijn  goed  gekeurd  echter  de  NT  beelden  niet.  De  doorsnede  bij  de  CRL  en   NT  meting  zelf  waren  prima,  echter:  bij  de  NT  meting  was  het  beeld  onvoldoende  vergroot  en  de   instellingen  van  het  apparaat  waren  niet  goed  zodat  de  lijnen  onscherp  waren.     De  MOM  waardes  van  zowel  crl  als  de  nt  waren  wel  voldoende.   In  2012  zijn  de  instellingen  van  het  apparaat  aangepast  en  een  nieuwe  portfolio  is  opgestuurd  en   deze  zijn  goed  gekeurd.  Daarnaast  is  Judith  Snelder  inmiddels  (2012)  FMF  gecertificeerd.          

     

 

12  

 

  13  

         

 

 

14  

Marja  van  Doesburg:   In  2011  heeft  Marja  van  Doesburg  zich  voor  de  NT  ook  laten  toetsen  door  de  FMF.   Daarnaast  heeft  Marja  beelden  aangeleverd  voor  de  SPN.  Deze  zijn  goed  gekeurd.    

   

 

   

15  

   

       

 

 

16  

  HOOFDSTUK  6    

VERRICHTINGEN  EN  VERWIJZINGEN     Blauwe  kleur:  bij  GUO  verslag  “  verkeerde”  verwijzing  indicatie  vermeld   Rode  kleur:  GUO  beeld  van  SEO  niet  bevestigd  en  achteraf  toch  sprake  van  een  afwijking.   Oranje  kleur:  bij  SEO  en  of  GUO  normale  biometrie  en  post  partum  dysmatuur/macrosoom     In  totaal  zijn  er  in  het  VEZ  in  2011  820  SEO’s  gemaakt  en  215  NT  metingen/Combinatietesten.         COMBINATIETESTEN   Totaal  215  waarvan    er  13  keer  sprake  van  een  verhoogd  risico  =6%  (  in  2010  5,4%)     DE  VERHOOGDE  RISICO’S  OF  VERDIKTE  NT’S   1STE  KWARTAAL     januari  :      Bij  een  amenorroe  duur  van  12+1  is  de  CRL    en  de  NT  door  de  ligging  van  de  foetus                                          moeilijk  te  meten.  Er  is  een  verdikte  NT  met  daarbij  vocht  om  de  hele  foetus.  Het  beeld                                            wordt  in  het  Radboudziekenhuis  te  Nijmegen  bevestigd.  Er  wordt  gekozen  voor  een  CVS.                                        Uitkomst:  trisomie  21  en  er  wordt  gekozen  om  de  zwangerschap  af  te  breken.   Januari  :      Bij  een  CRL  van  45,5  mm  een  NT  van  2,6  mm:  uitkomst  risico  1:85                (a  priori  risico  1:630)  MOM  HCGb  1,62  en  MOM  PAPP-­‐A  3,18.                gekozen  voor  vlok:  normaal  karyotype.                gekozen  voor  SEO:  maart:  geen  bijzonderheden  gezien.  Ondanks  herhaaldelijke  verzoeken                                          voor  terugrapportage  geen  informatie  post  partum  ontvangen.   Januari  :    Bij  een  CRL  van  60mm  een  NT  van  5,0  mm.  Direct  gekozen  voor  CVS              Uitkomst:  trisomie  18.    Zwangerschap  is  afgebroken.   Januari  :    Bij  een  CRL    van  60,6  mm  een  NT  van  4,2  mm.  Dit  is  bevestigd  in  het  Rijnstateziekenhuis                                          Arnhem.  Er  is  voor  een  CVS  gekozen  waarbij  een  normaal  karyotype    gevonden  werd.                                      Bij  de  GUO  bij  20+3  wkn  geen  bijzonderheden  gevonden.  Ondanks  herhaaldelijke                                          verzoeken  over  inlichtingen  post  partum  geen  informatie  ontvangen.   Januari  :    Bij  een  CRL  van  65  mm  lijkt  er  een  verdikte  NT  te  zijn  van  3,3  mm.  Door  de  ligging  van  de                                          foetus  echter  moeilijk  te  meten.  Het  beeld  wordt  in  Rijnstateziekenhuis  Arnhem  niet                                        bevestigd  (gemeten  NT  2  mm).                                      De  uitslag  van  de  combinatietest  geeft  toch  een  verhoogd  risico  van  1:110(a  priori  risico                                              1:240)  MOM  HCGb  2,38  en  MOM  PAPP-­‐A  0.56                                      Er  wordt  voor  een  CVS  gekozen:  uitslag  trisomie  21.  Zwangerschap  is  afgebroken.   Februari:Bij  een  CRL  van  53,5  mm  een  NT  van  1,7mm:  uitkomst  verhoogd  risico  1:75                  (a  priori  risico  1:500)                    GUO  in  april  geen  bijzonderheden  en  een  gezond  kind  geboren.   Februari:  Bij  een  CRL  van  58  mm  een  NT  van  1,6  mm:  uitkomst  verhoogd  risico  1:150  (a  priori  risico                                              1:150).  MOM  HCGb  3,29  en  PAPP-­‐A  0,78.                                        Resultaat  vervolg  onderzoek  ondanks  herhaaldelijke  verzoeken  om  dit  ons  toe  te  sturen,                                          niet  ontvangen.           17  

  2DE  KWARTAAL     Mei                        :Bij  een  CRL  van  55  mm  een  NT  van  1,7  mm:  uitkomst  verhoogd  risiso  1:170  (à  priori  1:35)                                          MOM  HCGb  1,31  en  MOM  PAPP-­‐A  1,20.  CVS  niet  gelukt,  AMNIONPUNCTIE  normaal                                            Karyotype.  De  SEO  gaf  geen  bijzonderheden  en  oktober  2011  is  bij  36+6  een  gezonde                                          dochter  geboren  van  3455gr.   Juni                :      Vorige  zwangerschap  trisomie  18.  Nu  bij  een  CRL  van  49  mm  een  NT  van  1,2  mm:  uitkomst                                            verhoogd  risico  Down  1:130  (a  priori  risico  1:190)  MOM  HCGb  5,69  en  MOM  PAPP-­‐A  0,56..                                            Gekozen  voor  CVS:  normaal  karyotype.  Vroege  GUO  en  follow  up  in  het  Radboudzieken-­‐                                                  huis  Nijmegen  geen  bijzonderheden  en  in  januari  2012  een  gezonde  zoon  geboren  van                                            3950gr.   Juni        :      Bij  een  CRL  van  60,2  mm  een  NT  van  2,3  mm:  uitkomst  verhoogd  risico  Down  1:180  (  à                                                        priori  risico  1:190)  MOM  HCGb  0,87  en  MOM  PAPP-­‐A0,46.  Wensten  geen  vervolg                                            onderzoek.  De  SEO  gaf  geen  bijzonderheden  en  in  januari  2012  is  een  gezonde  zoon                                            geboren  van  4545gr.           de 3  KWARTAAL       Juli                          :  Bij  een  CRL  van  62,2  mm  een  NT  1,8  mm:  uitkomst  verhoogd  risico  Down  1:200  (à  priori                                                  risico  1:190)  MOM  HCGb  1,66  en  MOM  PAPP-­‐A0,40.  Gekozen  voor  CVS  :  normaal                                                karyotype.  SEO  augustus  geen  bijzonderheden  en  in  december  een  gezonde  zoon                                                  geboren  van  3120gr.   Juli                          :  Bij  een  CRL  van  69,2  een  NT  van  3,1  mm.  Verwezen  naar  Rijnstateziekenhuis  Arnhem.                                                Beeld  bevestigd  en  direct  een  CVS  gedaan.  Uitkomst  normaal  karyotype.  GUO  ook  geen                                              bijzonderheden.  Bij  een  amenorroeduur  van  35+  een  solutio  placentae  en  zoon  overleden                                              met  een  normaal  geboorte  gewicht.  Geen  afwijkingen  kunnen  vinden.     4de  KWARTAAL     November:Bij  een  CRL  van60  mm  een  NT  van  2  mm:  uitkomst  verhoogd  risico  Down  1:150  (à  priori                                                1:140)  MOM  HCGb  2,46  en  MOM  PAPP-­‐A  1,00.  Gekozen  voor  AMNIONPUNCTIE:                                                normaal  karyotype.  I.v.m.  maternale  adipositas  en  zeer  slechte  beeldvorming  een  GUO                                                  gehad.  In  mei  2012  een  gezonde  dochter  geboren  van  3905  gr.       In  februari  was  er  bij  de  NT  meting  twijfel  over  het  intact  zijn  van  de  rug.  Er  was  geen  sprake  van  een   verhoogd  risico.  In  het  Rijnstateziekenhuis  Arnhem  is  dit  beeld  niet  bevestigd.  Helaas  ook  van  deze   casus  geen  follow  up.     Alle  casussen  waarbij  geen  follow  up  bekend  is  betreft  1  verloskundigenpraktijk.  Deze  persoon  is   hierop  aangewezen  maar  helaas  zonder  resultaat.  Inmiddels  is  er  gekozen  om  de  cliënt  te  informeren   naar  de  follow  up  post  partum.     In  augustus  is  een  combinatietest  gedaan  bij  een  mw.  uit  1977.  Er  was  geen  sprake  van  een  verhoogd   risico.  De  GUO  gaf  geen  bijzonderheden.  Bij  25  weken  is  deze  zwangerschap  geëindigd  in  een  IUVD.   De  cliënt  was  diabeet  en  gebruikte  insuline.  Verder  geen  oorzaak  kunnen  vinden.     In  oktober  is  er  in  ons  centrum  een  NT  gemeten  bij  een  cliënt  waarbij  bij  10  wkn  een  dikke  NT  te  zien   (  4  mm)was  met  septa.  Na  counseling  door  de  ‘eigen’  verloskundige  besloten  deze  mensen  de  NT  in   ons  centrum  te  laten  meten  en  alleen  bij  een  verdikte  NT  een  combinatietest  in  de  zetten.   Bij  een  CRL  van  46  mm  geen  verdikte  NT  te  zien  (1  mm)  en  in  mei  2012  een  gezonde  zoon  geboren.   Van  de  casussen  met  een  verhoogd  risico  hebben  10  cliënten  gekozen  voor  invasieve  diagnostiek.      

18  

4  Cliënten  wilden  geen  invasieve  diagnostiek  (allen  hadden  een  a  priori  risico  dat  hoger  lag  dan  de   uitslag  na  combinatietest)  en  van  1  casus  is  niet  bekend  of  er  invasieve  diagnostiek  is  gedaan.   In  3  gevallen  was  er  ook  daadwerkelijk  sprake  van  een  trisomie  (T21  en  T18)  en  in  alle  gevallen  was   er  sprake  van  een  verdikte  nekplooi.  Het  is  opmerkelijk  dat  alle  gevallen  in  het  eerste  kwartaal   aanwezig  waren.   Er  is  2  maal  een  GUO  verricht  naar  aanleiding  van  een  verdikte  nekplooi.    Beide  keren  geen   bijzonderheden  gevonden  bij  zowel  punctie  als  GUO  en  beide  kinderen  bij  de  geboorte,  voor  zover  te   beoordelen,  geen  afwijkingen  te  zien.  Één  kind  overleden  t.g.v.  een  solutio  placentae.   Bij  9  cliënten  een  SEO  gedaan  (weliswaar  bij  de  combinatietest  een  verhoogd  risico  maar  geen  dikke   NT)  waarbij  geen  bijzonderheden  gevonden  zijn  en  allen  een  gezonde  baby  hebben  gekregen.                        

Combinatie  test  met  verhoogt  risico    

2011   Totaal   Verh.risc.   13   tr.21,13,18   3  

1e   kwart.  

2e   kwart.   7   3  

3e   kwart.   3   0  

4e   kwart.   2   0  

1   0  

   

Combi.  testen  met   verh.risico  2011   15   10   Verh.risc.  

5  

tr.21,13,18  

0   Totaal  

                   

1e   2e   3e   4e   kwart.   kwart.   kwart.   kwart.  

 

19  

Combinatie  testen   2009   202   7   3  

 Totaal   Verh.risc.   Tris    

 

2010   224   12   2    

 

Combi  testen  

2011     215     13     3        

250   200   150  

Totaal  

100  

Verh.risc.   Tris  

50   0   2009   2010   2011  

 

   

Trisomieën    Totaal  Tris.                  3  

2011    

 Tris.  21    Tris.  18    Tris.  13   2   1   0  

Trisomieën  

     

4   3   2   1   0   Totaal   Tris.  21   Tris.  18   Tris.  13   Tris.  

        SEO     Van  de  820  SEO’s  zijn  er  84  doorgestuurd  voor  een  GUO  =  10,2%  (  in  2010  7%).   Er  wordt  zowel  naar  het  Radboud  Ziekenhuis  in  Nijmegen  als  het  Rijnstate  Ziekenhuis  in  Arnhem   verwezen.     Bij  22  casussen  werd  er  doorverwezen  ivm    sonomarkers  waarvoor  indicatie  GUO.   Bij  22  casussen  werd  er  doorverwezen  ivm  verdenking  op  een  afwijking.   Bij  30  casussen  werd  er  getwijfeld,  mogelijk  een  afwijking  te  zien.   Bij  3  casussen  bleek  er  achteraf  sprake  van  een  indicatie  GUO.     Bij  8  casussen  bewust  gekozen  voor  SEO  ipv  GUO  ondanks  indicatie  GUO.   Bij  5  casussen  was  er  sprake  van  een  incomlete  SEO  en  hiervoor  indicatie  GUO.    

20  

  Verwezen    GUO  per  categorie   1   2   3   4   5   6  

           

GUO   2010   2011  

 

1   62   82    

 =  aantal  verwezen  GUO'S    =  verwezen  i.v.m.  sonomarker      =  vermoeden  op  afwijking      =  twijfel  over  afwijking      =  incomplete  SEO      =  achteraf  indicatie    GUO     5   2   3   4   8   22    

18   22    

19   30    

Aant.  Verw.  voor  GUO's  

           

7   5    

6   10   3  

 

100   80   60  

2010  

40  

2011  

20   0   1  

2  

3  

4  

5  

6  

        VERWEZEN  VOOR  GUO  IVM  SONOMARKER(S)  22  casussen  =  2,7%  (  in  2010  0,9%)     Januari        Casus  1:  alleen  SUA.  Bij  GUO  bevestigd.                Uikomst:  post  partum  geen  bijzonderheden  bij  de  baby.  Gewicht  onbekend.                Casus  2:  alleen  verkorte  femur  (
21  

    Februari  Casus  6:  bij  SEO  alleen  een  SUA.  GUO  bevestigt  het  beeld.              Uitkomst:  in  juni  wordt  een  gezonde  zoon  van  3480  gr  geboren.     Maart              Casus  7:  bij  SEO  alleen  een  SUA.  GUO  bevestigt  het  beeld                Uitkomst:  gezonde  dochter  van  3764gr  met  SUA.     April                  Casus  8:  bij  SEO  alleen  een  SUA.  GUO  bevestigt  het  beeld.                Uitkomst:  een  gezonde  dochter  van  3636gr  met  alleen  een  SUA.                                        Casus  9:  bij  SEO  alleen  een  SUA.  GUO  bevestigt  het  beeld.                Uitkomst:  gezonde  zoon  van  2520gr  (P90)  en  worden  er  groei  echo’s  geadviseerd.  Bij  GUO  wordt  het  beeld  bevestigd.  Er  wordt                                        verder  geen  uitspraak  gedaan  over  de  biometrie.              Uitkomst:  een  gezonde  dochter  van  4166  gr.  bij  38+1  (=>P97,7)                Casus  17:  bij  SEO  alleen  een  SUA  te  zien.  Het  beeld  wordt  bij  het  GUO  bevestigd.              Uitkomst:  een  gezonde  baby  van  3774  gr.  geboren.       Augustus:  Casus  18:  bij  SEO  alleen  een  SUA  te  zien.  Patiënt  wenst  geen  GUO.              Uitkomst:  een  gezonde  zoon  van  3340  gr.  geboren.                Casus  19:  bij  SEO  alleen  een  SUA  te  zien  en  een  bescheiden  fac.  waarvoor  advies  extra  groei                                            -­‐echo’s.  Bij  GUO  wordt  het  beeld  bevestigd.  Biometrie  is  normaal.              Uitkomst:  een  gezonde  baby  van  3060  gr.  geboren  bij  38+4.    

22  

  Oktober:    Casus  20:  bij  SEO  alleen  een  SUA  te  zien.  Bij  GUO  wordt  het  beeld  bevestigd.                Uitkomst:  bij  40  weken  een  gezonde  baby  van  3140  gr.  geboren.     November:Casus  21:  bij  SEO  alleen  een  SUA  te  zien.  Bij  GUO  wordt  het  beeld  bevestigd.                Uitkomst  onbekend,  geen  retourinformatie  ontvangen.     December:Casus  22:  bij  SEO  alleen  een  SUA  te  zien,  biometrie  normaal.  Beeld  wordt  bij  GUO                                            bevestigd.  Ook  hier  een  normale  biometrie.                Uitkomst:  een  gezonde  zoon  van  2930  bij  40  wkn(=  >P2,3  zwangerschaps  afbreking.              Casus  4:  bij  SEO  hartafwijking:  transpositie  grote  vaten  en  een  pulmonalis  stenose,  twijfel                                        over  VSD  maar  deze  niet  goed  te  zien.  Bij  GUO  wordt  het  beeld  bevestigd.            Uitkomst:  zoon  van  3030gr  geboren  en  1  week  postpartum  geopereerd.                        Casus  5:  bij  SEO  multipele  afwijkingen:  dubbele  schisis  (lip,  kaak  en  gehemelte),  afwijkend                                          cerebellum  (schisis),  hartafwijking  (stranspositie,  pulmonalis  stenose,  vsd),  SUA.            GUO  bevestigt  het  beeld.            Uitkomst:  trisomie  13=>  zwangerschaps  afbreking.              Casus  6:  bij  SEO  pes  equinovarus  beiderzijds.  Verder  geen  bijzonderheden  te  zien.  Bij  de                                      GUO  wordt  het  beeld  bevestigd.            Uitkomst:  een  zoon  geboren  van  3740  gr,  verder  geen  bijzonderheden  dan  pes  equinovarus.                    Casus  7:  Bij  SEO  een  hartafwijking  gezien.  Door  ligging  moeizame  beeldvorming:  de                                      li.harthelft  lijkt  kleiner  dan  rechts,    daarnaast  een  vernauwde  pulmonalis  en  een  verwijde                                      aorta  en  geen  mooie  crux  te  zien.  Mogelijk  een  vsd?  Geen  mooi  3vvieuw  te  zien.  Er  is  ook                                            nog  sprake  van  een  SUA.  Bij  GUO  wordt  er  inderdaad  een  hartafwijking  te  zien:  tricuspidaal                                      atresie  met  re  li  shunt.  Normale  stand  van  de  grote  vaten  maar  inderdaad  een  kleine                                                pulmonalis  en  een  wat  grotere  aorta.  Functioneel  een  univentriculair  hart,  niet  prostin                                      afhankelijk,  wel  asd  afhankelijk.          Uitkomst  onbekend,  as  ouders  zijn  naar  Curacao  verhuist.  Hebben  zwangerschap  niet                                      afgebroken.    

23  

  Juni                  Casus  8:  bij  SEO  hypoplastisch  li.hart.  hypoplastische  aorta?  Pulmonalis  wel  te  zien.  Bij                                      GUO  wordt  het  beeld  bevestigd.              Uitkomst:  zwangerschaps  afbreking.            Casus  9:  bij  SEO  beiderzijds  dubbel  niersysteem  te  zien,  geen  vergrote  pyela  of  ureteren.                                      Verder  geen  bijzonderheden.  Bij  GUO  wordt  het  beeld  bevestigd.          Uitkomst:  een  dochter  met  dubbel  niersysteem.       Juli                    Casus  10:  bij  SEO  duidelijke  darmlissen  te  zien.  Ook  wat  echodens?  Verder  geen                                      bijzonderheden  te  zien.  Bij  GUO  inderdaad  iets  opvallend  darmpakket  te  zien  met  echogene                                      spots.  Bij  32  wkn  herhalings  echo  (GUO)  en  toch  geen  vermoeden  op  afwijkingen.            Uikomst:  gezonde  dochter  van  3825  gr.  geboren.            Casus  11:  bij  SEO  is  de  linker  onderarm  afwijkend/nauwelijks  aanwezig.  Geen  normale  hand                                      te  zien.  Moeizame  beelvorming  van  afwijkende  armpje,  ligt  gehele  tijd  van  de  echo  onder  de                                        foetus.  Bij  GUO  wordt  het  beeld  bevestigd.          Uiktomst:  zoon  geboren  zonder  een  li.onderarm  met  iets  vinger  aanleg.  Verder  geen                                    bijzonderheden  en  een  mooi  geboorte  gewicht  van  3442  gr.          Casus  12:  bij  een  SEO  van  een  gemelli  wordt  bij  een  van  de  foetussen  een  afwijkende  re.                                      onderarm  gezien.  Iets  van  een  handje  aanwezig?  Ook  deze  foetus  is  moeilijk  te  echoën                                      doordat  deze  onder  de  andere  ligt.  Heeft  ook  een  wat  bescheidenere  biometrie  dan  de                                      andere  (is  ook  een  meisje  en  de  andere  een  jongen).  Bij  GUO  wordt  het  beeld  bevestigd,                                      biometrie  lijkt  normaal.            Uitkomst:  een  gemelli  geboren  bij  35+5.  Een  zoon  van  2720  gr.  En  de  dochter  met  het                                        afwijkende  armpje  is  1945  gr.  (=P5)     Augustus:  Casus  13:  bij  SEO  echodense  darmen,  ruim  cisternum  magnum,  nuchal  fold<  6mm.                  Bij  GUO  inderdaad  echodense  darmen  gezien.  Verder  geen  bijzonderheden.  Herhaling  van                                            het  GUO  bij  32  wkn  gaf  geen  bijzonderheden.                  Uitkomst:  een  gezonde  zoon  geboren  bij  41  wkn  van  4110  gr.                    Casus  14:  bij  SEO  een  vermoeden  op  CCAM.  Bij  GUO  wordt  het  beeld  bevestigd.                                              Vervolgecho’s  blijven  bij  het  zelfde  beeld.                  Uitkomst:  een  zoon  van  4090  gr.  bij  41  wkn.  met  een  CCAM.       September:Casus  15:  bij  SEO  pes  equinovarus  rechts.  Verder  geen  bijzonderheden  te  zien.  Bij  GUO                                            wordt  het  beeld  bevestigd.                  Uitkomst:  een  dochter  geboren  van  3835  gr.  met  pes  equinovarus  rechts.                                  Casus  16:  bij  SEO  forse  hydronefrose  rechts  te  zien.  Obstructie  ter  hoogte  van  blaas?Links                                                een  mooie  nier  te  zien,  een  goed  gevulde  normaal  uitziende  blaas  en  er  is  mooi                                              vruchtwater.  Bij  GUO  wordt  het  beeld  bevestigd.  Vervolg  echo’s  laten  het  zelfde  beeld  zien.                  Uitkomst:  een  dochter  geboren  van  2860  gr.  bij  37+6  (=  net  onder  P50)  met                                              rechts  hydronefrose.                        Casus  17:  bij  SEO  echodensedarmen  te  zien.  Bij  GUO  wordt  het  beeld  bevestigd.                      Onderzoek  op  CF  wijst  uit  dat  er  bij  de  baby  25%  kans  is  op  deze  ziekte.                  Uitkomst  onbekend,  mw.  is  bevallen  in  het  Radboudziekenhuis  te  Nijmegen.      

24  

             Casus  18:  bij  SEO  cyste  bij  linker  long  te  zien,  rest  van  de  long  lijkt  ook  wat  echodenser.                                            Diafragma  lijkt  intact.  Hartas  is  afwijkend  maar  waarschijnlijk  door  de  cyste.  Verder  geen                                            afwijkingen  te  zien.  Bij  GUO  wordt  het  zelfde  beeld  gezien  en  een  differentiaal  diagnose                                            gesteld:  bronchogene  cyste,  longcyste,  neurentic  cyste  of  een  CCAM.  Vervolg  echo’s  geven                                            het  zelfde  beeld  maar  cyste  lijkt  uitgaand  vanuit  de  wervelkolom.  De  thoracale                                            wervelkolom  laat  laag  thoracaal  een  verandering  van  de  wervellichamen  zien  waarbij  er                                            sprake  lijkt  van  een  vernauwing  van  het  kanaal  met  een  gecomprimeerder  aspect.  De                                            wervelbogen  naar  posterior  zijn  normaal  gesloten.                Uitkomst:  in  januari  2012  een  zoon  geboren  van  3335gr.  met  beschreven  afwijking.     Oktober:    Casus  19:  bij  SEO  spina  bifida  ontdenkt  waarschijnlijk  met  cèle  maar  deze  moeilijk  te  zien                                          door  ligging.  Daarnaast  is  er  sprake  van  een  “lemon  -­‐en  banana  sign”.  Laterale  ventrikel                                          nog  binnen  de  norm  maar  voorste  ventrikel  erg  ruim.  Verder  geen  bijzonderheden  kunnen                                          zien.  Bij  GUO  wordt  het  beeld  bevestigd.  Vervolg  onderzoek  is  ingesteld                Uitkomst:  in  februari  2012  wordt  een  dochter  geboren  van  3631  gr.  met  spina  bifida                                          +meningocèle            Casus  20:  bij  SEO  ascites  te  zien.  Verder  geen  afwijkingen  kunnen  zien!  Bij  GUO  wordt  het                                        beeld  bevestigd.  Ook  daar  geen  verdere  afwijkingen  te  zien.  Punctie  ook  geen  afwijkingen.                                            In  de  loopt  van  de  zwangerschap  is  de  ascites  verdwenen.            Uitkomst:  een  gezonde  zoon  geboren  van  3990  gram  bij  41½  week     November:Casus  21:  bij  SEO  onder  re.nier  een  echodensere  structuur  te  zien  met  centraal  een                                      echolucente  ruimte.  Lijkt  geen  verbinding  te  hebben  met  de  nier.  Daarnaast  is  de  biometrie                                      wat  ruim.  Bij  de  GUO  wordt  het  zelfde  beeld  gezien  en  wordt  gedacht  aan  een  ovariumcyste.                                      Bij  een  vervolg  echo  5  weken  later  wordt  de  cyste  niet  meer  gezien.            Uitkomst:  een  gezonde  dochter  geboren  van  3500  gr.     December:Casus  22:  bij  de  SEO  lijkt  er  sprake  van  een  dubbelniersysteem  en  linker  pyelum  iets                                      verwijd.  Ook  lijkt  de  blaas  afwijkend  en  is  er  een  “white  spot”  te  zien.  Bij  de  GUO  in  eerste                                      instantie  alleen  milde  hydronephrose  links  te  zien  en  “white  spot”.  Bij  een  vervolg  echo                                      wordt  toch  ook  het  dubbelniersysteem  gezien  met  een  uretrocèle  in  de  blaas.            Uitkomst:  een  dochter  geboren  met  omschreven  afwijking  en  wordt  door  kinderarts                                      vervolgt.               AANTAL  ZWANGERSCHAPS  AFBREKINGEN     In  totaal  is  er  4  keer  gekozen  voor  een  zwangerschapsafbreking:   *trisomie  21     *DiGeorge  syndroom   *trisomie  13   *hypoplastisch  li.hart  +  hypoplastische  aorta              

25  

VERWEZEN  VOOR  GUO  IVM  TWIJFEL  OP  AFWIJKING  30  casussen  =  3,7%  (  in  2010  2,1%)     Januari        Casus  1:  in  het  vlak  van  het  3  vesselvieuw  oogt  de  arteria  pulmonalis  ruim  en  aorta  juist                                        Bescheiden.  Nog  normaal?  Bij  GUO  wordt  dit  beeld  bevestigd  en  GUO  wordt  bij  33  weken                                        herhaald.  Bij  33  weken  wederom  het  zelfde  beeld.  Na  multidisciplinair  overleg  wordt                                        besloten  dat  beeld  normaal  is  en  geen  vervolgonderzoeken  meer  nodig  zijn.                    Uitkomst:  mei  2011  een  gezonde  zoon  geboren  van  3430gr.                          Casus  2:  in  het  vlak  van  het  3  vesselvieuw  oogt  de  arteria  pulmonalis  ruim  en  aorta  juist                                        Bescheiden.  Nog  normaal?  Bij  GUO  wordt  dit  beeld  niet  bevestigd.                Uitkomst:  mei  2011  partus  prematures    verder  geen  bijzonderheden,  baby  woog  bij  35  wkn                                        2480gr.                            Casus  3:  bij  de  SEO  wordt  getwijfeld  over  het  atriumseptum.  Bij  GUO  geen  ASD  gevonden.              Uitkomst:  in  mei  een  gezonde  baby  geboren  van  4220  (zoon  multipara  39  ½  wkn=P90)       Februari    Casus  4:  bij  de  SEO  weliswaar  normale  biometrie  maar  de  voet/femurratio  wijkt  af.  Vader                                        van  de  baby  is  ook  klein  en  heeft  een  grote  voetmaat.  Dus  zeer  waarschijnlijk  niets  aan  de                                          hand  maar  voor  bevestiging  voor  een  GUO  verwezen.  In  het  rapport  van  de  GUO  wordt                                          gesproken  over  een  verwijzing  ivm  “dysmaturiteit”.  Bij  de  GUO  worden  verder  geen                                          bijzonderheden  gevonden.  Er  wordt  geen  melding  gedaan  van  de  voet/femurratio.                Uitkomst:  in  juli  een  gezonde  zoon  geboren  van  3830  gr.              Casus  5:  bij  de  SEO  een  bescheiden  fac  (
26  

                                 Casus  10:  bij  SEO  twijfel  over  verhouding  aorta/pulmonalis  ter  hoogte  van  3vvieuw.  Bij                                        GUO  geen  bijzonderheden  te  zien.              Uitkomst:  gezonde  zoon  van  3570gr  geboren.     Mei                      Casus  11:  bij  SEO  in  eerste  instantie  echodense  structuur  in  maag  te  zien.  Na  20  minuten                                          verdwenen.  Waarschijnlijk  geen  bijzonderheden.  GUO  inderdaad  geen  bijzonderheden  te                                        zien.              Uitkomst:  gezonde  dochter  van  3454  gr.  geboren.                                      Casus  12:  bij  SEO  twijfel  over  3  vvieuw:  aorta  lijkt  wat  breder  dan  pulmonalis  en  lijkt  vanuit                                            aorta  ter  hoogte  van  aortaklep  wat  breder  uit  te  lopen.  Daarnaast  is  het  li  pyelum  iets                                        vergroot.  Verder  geen  bijzonderheden  te  zien.  Bij  GUO  alleen  iets  vergroot  li.pyelum  te  zien                                        waarvoor  advies  revisie  bij  32  wkn.  Bij  revisie  geen  vergroot  pyelum  meer  te  zien.                                    Uitkomst:  een  gezonde  dochter  van  3050  gr.  geboren.          Casus  13:  bij  SEO  twijfel  over  normale  crux.  Mitralis  kleppen  lager  dan  tricuspidaal?  Verder                                    geen  afwijkingen  te  zien.  De  GUO  geeft  geen  afwijkingen.          Uitkomst:  gezonde  baby  van  2970gr.  (P20)            Casus  14:  bij  SEO  lijkt  aorta  na  aorta  klep  wat  breder  uit  te  lopen.  In  het  vlak  van  3vvieuw                                    lijkt  aorta  breder  dan  pulmonalis.  Bij  GUO  geen  bijzonderheden  te  zien.          Uitkomst:  gezonde  baby  van  3510gr.     Juni                Casus  15:  bij  SEO  twijfel  over  3vvieuw,  aorta  lijkt  daar  breder  dan  pulmonalis.  Meting    van  de                                    vaten  ter  hoogte  van  klep  geeft  geen  bijzonderheden,  aortaboog  ook  mooi  te  volgen  en  een                                    symmetrisch  4kbeeld.  Bij  GUO  wordt  beeld  niet  bevestigd.                                  Uitkomst:  gezonde  dochter  van  3166  gr.          Casus  16:  Pulmonalis  lijkt  wat  ad  brede  kant  bij  ter  hoogte  van  pulmonalisklep.  Verder  geen                                    bijzonderheden  te  zien.  Bij  GUO  wordt  beeld  niet  bevestigd.        Uitkomst:  gezonde  dochter  van  4030  gr.     Juli                  Casus  17:  bij  SEO  twijfel  over  beloop  pulmonalis,  lijkt  normaal.  Bij  GUO  geen                                    bijzonderheden.        Uitkomst:  gezonde  zoon  van  3535  gr.          Casus  18:  bij  SEO  stand  van  re.  voetje  door  ligging  foetus  wat  moeilijk  te  beoordelen.                                    Daarnaast  twijfel  over  beloop  aorta,  deze  lijkt  na  de  aortaklep  wat  breder  uit  te  lopen.  Wel                                    mooi  4kbeeld  en  mooie  aorta  boog  te  zien.  Bij  GUO  geen  bijzonderheden  te  zien.        Uitkomst:  een  dochter  geboren  met  onderontwikkelde  vingertjes  aan  de  li.  hand.  Verder  geen                                    bijzonderheden  en  een  mooi  geboorte  gewicht  van  3770  gr.                    Casus  19:  bij  de  SEO  wordt  getwijfeld  over  een  VSD  Bij  de  GUO  wordt  geen  VSD  gevonden                                      maar  is  er  sprake  van  een  milde  polyhydramnion  en  wordt  de  maag  nauwelijks  gezien.          Er  wordt  gedacht  aan  een  afwijking  aan  de  slokdarm  of  slikproblematiek.          De  echo’s  zijn  meerdere  keren  herhaald  en  bij  34+2  wordt  toch  duidelijk  maagvulling  gezien.          Uitkomst:  een  gezonde  dochter  geboren  van  3397  gr.                      

27  

                               Casus  20:  ivm  ICSI  zwangerschap  komt  deze  cliënt  in  aanmerking  voor  een  GUO  maar                                    wenst  een  SEO.  Bij  de  SEO  wordt  getwijfeld  over  het  3  vvieuw,  aorta  lijkt  breder  dan                                      pulmonalis.  De  fac  ligt  boven  de  P90  maar  hier  wordt  geen  opmerking  over  gemaakt.  Bij  de                                    GUO  worden  geen  bijzonderheden  gezien.          Uitkomst:  een  gezonde  dochter  van  4345  gr  (=>P97,7)     Augustus:  Casus  21:  bij  SEO  twijfel  over  3vvieuw.  Aorta  lijkt  ter  hoogte  van  3vvieuw  breder  dan                                      pulmonalis.  Verder  mooi  4kbeeld  en  aorta  mooi  te  vervolgen,  boog  lijkt  normaal.  Bij  GUO                                      wordt  het  beeld  niet  bevestigd.            Uitkomst:  een  gezonde  zoon  van  3320  gr.  geboren.     September:  Casus  22:  bij  SEO  twijfel  over  aorta,  deze  lijkt  wat  breder  uit  te  lopen.  Verder  geen                                        bijzonderheden  te  zien.  Bij  GUO  wordt  het  beeld  niet  bevestigd.              Uitkomst:  een  gezonde  zoon  geboren,  gewicht  onbekend.       Oktober:    Casus  23:  bij  SEO  twijfel  over  aorta,  deze  lijkt  in  het  beeld  van  het  3  vvieuw  breder  dan  de                                        pulmonalis.  Verder  geen  afwijkingen  bij  het  hart  kunnen  zien.  Bij  GUO  wordt  het  beeld  niet                                        bevestigd.              Uitkomst:  een  gezonde  dochter  geboren  van  3210  gr.                Casus  24:  bij  SEO  twijfel  over  aorta,  in  het  beeld  van  het  3  vvieuw  lijkt  deze  breder  of  gelijk                                          aan  pulmonalis.  Daarnaast  lijkt  de  vena  cava  supp.  wat  lastig  te  zien  in  het  zelfde  vlak.                                          Mooi  4  kbeeld.  Bij  GUO  wordt  het  beeld  niet  bevestigd.                Uitkomst:  een  gezonde  zoon  geboren,  gewicht  onbekend.                                                        Casus  25:  bij  SEO  twijfel  over  hartas.  Verder  geen  bijzonderheden  kunnen  zien.  Bij  GUO                                        wordt  het  beeld  niet  bevestigd.              Uitkomst:  bij  38½    week  een  gezonde  zoon  geboren     November:  Casus  26:  bij  SEO  lijkt  pulmonalis  na  pulmonalisklep  wijd  uit  te  lopen.  Verder  geen                                          afwijkingen  kunnen  zien.  Bij  GUO  wordt  het  beeld  niet  bevestigd.              Uitkomst:  een  gezonde  baby  geboren  van  3740  gr.                  Casus  27:  bij  SEO  lijkt  aorta  na  aortaklep  wijder  uit  te  lopen.  In  het  vlak  van  het  3vvieuw                                          lijkt  aorta  ook  even  breed  als  pulmonalis.  Verder  geen  bijzonderheden  kunnen  zien.  Bij                                          GUO  wordt  het  beeld  niet  bevestigd.                Uitkomst:  een  gezonde  dochter  geboren  van  3240  gr.                  Casus  28:  ook  bij  deze  SEO  weer  het  beeld  dat  de  aorta  na  de  aortaklep  wat  breder  uit  lijkt                                          te  lopen.  In  het  vlak  van  het  3vvieuw  is  de  aorta  iets  groter  dan  of  gelijk  aan  pulmonalis.                                          Verder  een  mooi  4kbeeld  te  zien,  mooie  sluitlijn  kleppen,  en  aorta  mooi  te  vervolgen  in                                          boog.  Bij  GUO  beeld  niet  bevestigd.                Uitkomst:  een  gezonde  zoon  van  3515  geboren.                  Casus  29:  moeizame  beeldvorming.  Ook  hier  lijkt  net  als  vorige  casus  de  aorta  wat  breder                                          uit  te  lopen.  Mooi  4kbeeld,  aorta  door  ligging  foetus  moeilijk  te  vervolgen  in  boog.                Uitslag  GUO  onbekend.                Uitkomst:  een  gezonde  zoon  geboren  van  3430  gr.     December:  Casus  30:  bij  SEO  twijfel  over  een  pulmonalisstenose.  Bij  de  GUO  geen  bijzonderheden  te                                          zien.                Uitkomst:  gezonde  dochter  van  2580  gr  bij  37½    week  (=P20)    

28  

    In  de  meeste  gevallen  (24  casussen)  ging  het  over  twijfel  bij  echobeelden  van  het  hart.  En  dan  met   name  (bij  18  casussen)dat  in  het  vlak  van  het  3  vesselvieuw  de  aorta  breder  of  gelijk  was  aan  de   arteria  pulmonalis.  In  alle  gevallen  werd  daarnaast  door  de  SEO  echoscopist  vermeld  dat  bij  meting   van  de  art.pulm  en  aorta  ter  hoogte  van  de  klep  het  beeld  normaal  leek  (aorta  net  wat  minder  breed   dan  pulmonalis).  Ook  dat  zowel  ventrikels  als  atria  symmetrisch  leken  en  de  aorta  mooi  te  vervolgen   was  en  op  het  moment  van  de  seo  er  geen  coarctatio  aanwezig  leek.  Echter,  bij  de  SEO  wordt  geen   flow  meting  gedaan  over  de  art.pulmonalis  klep,  aortaklep  en  tricuspidaal  en  mitralisklep.  Dit  moet   ook  vooral  zo  blijven.  Het  is  dan  ook  niet  aan  de  SEO  echoscopist  om  te  beoordelen  of  het  beeld  van   het  3  vvieuw  nog  bij  de  norm  hoort  of  niet.  In  alle  gevallen  zal  er  dus  een  verwijzing  voor  een  GUO   blijven  plaatsvinden.         VERWEZEN  VOOR  GUO  IVM  INDICATIE  GUO  3  casus  =  0,4%  (  in  2010  1,1%)     Januari:    Casus  1:  tijdens  het  maken  van  de  SEO  blijkt  uit  navraag  dat  vader  van  cliënt  is  overleden   aan  een    hartafwijking.  Bij  SEO  geen  bijzonderheden  te  zien.  Verwezen  voor  GUO.  Beeld  idem.            Uitkomst:  in  mei  een  gezonde  dochter  geboren  van  3380gr.     Oktober:Casus  2:  tijdens  het  maken  van  de  SEO  blijkt  uit  navraag  dat  de  vader  van  de  baby  zelf   geboren  is  met  een  vsd.  SEO  gaf  geen  bijzonderheden.  GUO  ook  geen  bijzonderheden.            Uitkomst:  een  gezonde  zoon  geboren  van  3700  gr.     November:Casus  3:  tijdens  het  maken  van  de  SEO  blijkt  uit  navraag  dat  het  eerste  kindje  van  deze   ouders  geboren  is  met  een  vsd  of  asd.  SEO  gaf  geen  bijzonderheden.  GUO  ook  geen  bijzonderheden.            Uitkomst:  een  gezonde  zoon  geboren  van  3500  gr.     Inmiddels  is  het  aantal  mensen  dat  onterecht  voor  een  SEO  komt  met  een  indicatie  GUO  wederom   gedaald.  We  kunnen  dus  stellen  dat  er  in  dat  opzicht  beter  gecounseld  wordt.  Het  aantal  is  nog  steeds   niet  0  en  we  zullen  de  verwijzers  hier  dan  ook  iedere  keer  op  attenderen.           VERWEZEN  VOOR  GUO  IVM  INCOMPLETE  SEO  5  casussen  =  0,6%  (  in  2010  0,8%)     In  4  gevallen  matige  beeldvorming  ivm  maternale  adipositas  en  1  maal  door  ligging  foetus.     Casus  1:  door  ligging  (zeer  kromme  ligging)  bij  SEO  hartje  moeilijk  te  beoordelen,  twijfel  .  Bij  GUO                                          geen  bijzonderheden  kunnen  zien.                Uitkomst:  gezonde  zoon  van  3660  gr.     Casus  2:    SEO  bij  een  gemelli  graviditeit  (moeder  adipeus)  waarbij  ten  tijde  van  de  SEO  een                                      behoorlijke  discrepantie  bestond  mbt  de  biometrie.  Dit  beeld  werd  niet  bevestigd  met  de                                      GUO  alleen  werd  opgemerkt  dat  er  mogelijk  sprake  was  van  een  monochoriale  gemelli                                      zwangerschap.  Bij  32  weken  zijn  2  gezonde  jongens  geboren  van  2605  en  1960  gram.       Casus  3,4  en  5    i.v.m.  zeer  slechte  beeldvorming  t.g.v.  maternale  adipostias  verwezen.     Bij  alle  5  SEO’  verder  geen  bijzonderheden  gezien.    Allen  een  GUO  met  het  zelfde  beeld  (matige   beeldvorming  en  voor  zover  te  beoordelen  geen  afwijkingen  te  zien).      

29  

In  alle  gevallen  post  partum  geen  bijzonderheden  te  melden  over  de  pasgeborenen,  behoudens  een   macrosoom  kind  van  4700  gr  bij  40  wkn.  Bij  deze  casus  bij  zowel  SEO  als  GUO  geen  bijzonderheden   bij  de  biometrie.         AANTAL  SONOMARKERS  ZONDER  VERWIJZING:  28  =  3,4%  (  in  2010  0,3%)     Aantal    cardiale  “WHITE  SPOTS”:  14  casussen.  Allen  enkel  de  “white  spot”  te  zien  en  geen   bijkomende  afwijkingen  en  of  sonomarkers.  In  alle  casus  geen  bijzonderheden  post  partum   behoudens  1  baby  met  een  groei  op  de  P10.     Aantal  “CHOROÏDEUS  CYSTE’S”:  14   Hiervan  1  casus  met  zeer  uitgesproken  choroïdeus  cystes,  de  hele  plexus  choroïdeus  aan  beide  zijden   vol  met  cystes.  Bij  revisie  bij  24  weken  geen  enkele  cyste  meer  te  zien  en  een  gezonde  zoon  geboren.   En  een  casus  waarvan  de  baby  post  partum  een  zeer  slechte  start  had  (  apgar  1/7/8)  en  een   reanimatie  nodig  was.  Gelukkig  met  goed  herstel.        

         

  Sonomarkers  zonder  verwijzing    

  1    =  Totaal  aantal   2    =  Chor.cystes   3    =  Wh.spots  

     

   

  1     3   28  

2010   2011  

 

          2     3   14  

          3     0     14      

                 

                 

                 

Sonomarkers  zonder   verwijzing   30   20  

2010  

10  

2011  

0   1  

 

2  

3  

  30  

    REVISIES  BINNEN  HET  ECHO  CENTRUM  2  casus  =0,2%  (  in  2010  0,6%)     Het  totaal  aantal  revisies  binnen  het  VEZ:  2.  In  beide  gevallen  was  de  ligging  van  de  foetus  het   probleem.  Bij  beide  geen  bijzonderheden  gevonden.  En  post  partum  geen  bijzonderheden  met   pasgeborenen.  Op  het  totale  aantal  SEO’s  (820)  is  dit  0,2%.  In  2010  was  dit  0,6%.         ADVIES  HERHALING  BIOMETRIE  DOOR  SEO  ECHOSCOPIST  :77  casussen=  9,4%  (  in  2010  3,2%)           Een  flinke  toename  in  vergelijking  met  2010.    De  indicatie  was  ook  verruimt  doordat  er  in  2010  een   toename  leek  te  zijn  van  de  ‘gemiste’    dysmature-­‐  en  of  macrosome  baby’s.     Advies  herhaling  biometrie  i.v.m.  biometrie    bij  SEO  P90).  Er  werd  gedacht  aan   diabetes  gravidarum  maar  dit  is  niet  bevestigd.   Verder  bij  de  kinderen  geen  structurele  afwijkingen  bekend  post  partum.     Advies  herhaling  biometrie  ivm  biometrie  bij  SEO>p84(1  of  meerdere  maatjes  >p84):  42.   Hiervan  was  er  5x  sprake  van:    “milde”  macrosomie    >p90          4x,    macrosomie  >P95          8x  ernstige  macrosomie  P97,7          totaal:  17   In  1  casus  was  er  sprake  van  een  intra  uterine  vruchtdood,  kind  zat  met  een  geboortegewicht  >P97,7.     Geen  oorzaak  gevonden  van  de  iuvd.   In  een  andere  casus  was  er  bij  de  SEO  een  biometrie  gevonden  van  >P97,7.  Op  het  einde  van  de   zwangerschap  heeft  mw.  een  HELLP  syndroom  ontwikkeld.  Er  is  á  terme  een  dochter  geboren  met   een  gewicht  van  3060  gram.  Er  wordt  echter  niet  vermeld  hoe  lang  het  kind  is.  Het  gewicht,  in   verhouding  tot  de  zwangerschapsduur,  lijkt  normaal.  Maar  is  dit  ook  zo?  Hoe  was  de  lengte  van  dit   kind,  had  het  een  dysmatuur  aspect?  Mogelijk,  zonder  het  HELLP  syndroom,  had  dit  kind  een  veel   zwaarder  gewicht  gehad………   Verder  bij  de  kinderen  geen  structurele  afwijkingen  bekend  post  partum.   Van  1  casus  geen  retourinformatie  ontvangen  i.v.m.  een  verhuizing.     Niet  ontdekte  dysmature  en  of  macrosome  baby’s  2011:   dysmatuur  :    P97,7  totaal  2          

   

   

     

 

 

 

31  

                                    Biometrie                  2011                          

   

  1   2   3   4   5  

   =Advies    =  i.v.m  p84    =  daadw.  p95  

      1     2011   77    

              3     42  

  2     35  

              4     5  

5   12        

   

   

   

   

           

           

Biometrie   100   80   60   40   20   0  

2011  

1  

             

2  

3  

4  

5  

       

     

   

               

   

   

   

   

32  

ADVIES  HERHALING  PLACENTA  LOCALISATIE  BIJ  32  WKN  (33  casussen)     Hiervan  :   29x  laagliggende  placenta  bij  de  SEO  maar  niet  over  het  ostium.  Bij  herhalingsecho  geen   bijzonderheden.   Hiervan  1  bijzondere  casus  met  een  flinke  fluxus  post  partum  van  3liter.   3x  bij  de  SEO  en  placenta  net  over  het  ostium  internum.  Bij  de  herhalingsecho  bij  32  wkn  ook  geen   laag  liggende  placenta  meer.      

            Advies  herhaling  placenta  localisatie   2011     Advies   33  

  voorl.plac.   0  

 

                                               

Placenta  localisatie   40   30   20   10   0   Advies  

voorl.plac.  

      Bij  3  SEO’s  een  bijplacenta  gezien.     Waarvan  bij  1  casus  de  insertie  van  de  navelstreng  in  het  vlies  zat  tussen  de  beide  placenta’s  in.   Hiervoor  groei  echo’s  geadviseerd  en  een  poliklinische  partus.  Een  gezonde  zoon  geboren  in  prima   conditie  met  een  gewicht  van  3100gr  (  bij  41+2,  multigravida=P10)   Waarvan  1  casus  met  post  partum  een  manuele  placentaverwijdering  op  een  placenta  rest.     Bij  6  SEO’s  een  marginale  instertie  van  de  navelstreng  gezien,  bij  3  SEO’s  een  velamenteuze  instertie   (waarvoor  groei  echo’s  geadviseerd).  Allen  gaven  post  partum  geen  bijzonderheden.                     33  

VERGROTE  PYELA  >5MM  EN  <10MM    12  casus,  allen  revisie  bij  32  weken.     Waarvan:   -­‐in  8  casus  waren  bij  32  wkn  geen  vergrote  pyela  meer  te  zien   -­‐in  4  van  de  casus  waren  bij  32  wkn  nog  steeds  iets  vergrote  pyela   -­‐in  3  gevallen  ook  post  partum  vergrote  pyela  waarvoor  antibiotica  profylaxe    

Vergrote  Pyela  >5<10  mm       TOTAAL   Verdw.32wk          12                                                                        8                

  15  

  Aanw.pp              3  

2011                          

Vergrote  Pyela  

10   5   0   TOTAAL  

Verdw. 32wk  

Aanw.pp  

      INDICATIE  GUO  MAAR  GEKOZEN  VOOR  SEO:  8  casussen  =  1%  (  in  2010  ?)   In  alle  casussen  bespreekt  de  echoscopist  nogmaals  de  indicatie  voor  de  GUO  en  verifieerd  of   begrepen  is  wat  het  verschil  is  met  een  SEO.  Indien  men    dan  nog  steeds  een  SEO  wenst  wordt  de   echo  gedaan.     Januari        Casus  1:  ivm  verdikte  nek  bij  combinatietest  hadden  mensen  recht  op  GUO.  Punctie  gaf  een                                              bijzonderheden.  Wensten  een  SEO  ipv  een  GUO.  Deze  gaf  geen  bijzonderheden.              Uitkomst:  bij  40  wkn  een  gezonde  zoon  geboren  van  4744  gr  (=>P97,7)                                      Casus  2:  ivm  diabetes  met  insuline  medicatie  hebben  as  ouders  recht  op  een  GUO  maar                                      wensen  een  SEO.  Bij  de  SEO  geen  bijzonderheden  te  zien.            Uitkomst:    een  gezonde  dochter  van  3495  gr.  geboren.     Februari  Casus  3:  moeder  heeft  zelf  een  vsd  maar  wenst  geen  GUO.  Bij  de  SEO  geen  bijzonderheden                                    te  zien  en  uitleg  gegeven  dat  een  vsd  niet  uit  te  sluiten  is.          Uitkomst:  en  gezonde  dochter  van  3086  gr.  geboren.         April            Casus  4:  I.v.m.  een  VSD  bij  zus  van  mnr.  is  er  een  indicatie  voor  een  GUO.  A.s.  ouders  wensen                                    een  SEO.  Bij  de  SEO  geen  bijzonderheden  te  zien.  Opgemerkt  dat  een  VSD  ook  niet  altijd                                    zichtbaar  is.  In  september  2011  een  gezonde  zoon  geboren  van  3270gr.     Juli                  Casus  5  (ook  genoemd  bij  “verwijzing  GUO  ivm  twijfel=  casus  20):  ivm  ICSI  zwangerschap                                    komen  deze  mensen  in  aanmerking  voor  een  GUO  maar  wensen  een  SEO.  Bij  de  SEO  wordt                                    getwijfeld  over  het  3  vvieuw,  aorta  lijkt  breder  dan  pulmonalis.  De  fac  ligt  boven  de  P90                                    maar  hier  wordt  geen  opmerking  over  gemaakt.  Bij  het  GUO  worden  geen  bijzonderheden                                      gezien,  biometrie  is  normaal.        Uitkomst:  een  gezonde  dochter  van  4345  gr  (=>P97,7)    

34  

  Augustus  Casus  6:  i.v.m.  meervoudige  spina  bifida  in  de  familie,  vorige  zwangerschap  trisomie  13  en                                  nu  bij  de  combinatietest  een  verhoogd  risico  is  er  een  indicatie  voor  een  GUO.  A.s.  ouders                                  wensen  een  SEO.  Bij  de  SEO  geen  bijzonderheden  te  zien                                  Uitkomst:  in  januari  2012  een  gezonde  zoon  van  3950  gr.  geboren.     September:  Casus  7:  mw.  heeft  maar  1  nier  en  een  uterus  anomalie.  Wensen  geen  GUO.  Bij  de  SEO                                    geen  bijzonderheden  te  zien.            Uitkomst:  een  gezonde  zoon  van  2895  gr(  primipara  bij  37  weken=P50)  met  een  hydrocèle.            Daarnaast  lijkt  de  linker  arm  slecht  te  functioneren.  Wordt  gevolgd  door  kinderarts.     Oktober:  Casus  8:  mw.  is  zelf  geboren  met  een  coarctatio  aortae.  Wensten  geen  GUO  maar  een  SEO.              Bij  de  SEO  is  de  aorta  mooi  te  vervolgen  en  een  mooie  aortaboog  te  zien.  Wel  choroïdeus                                              cystes  te  zien.            Uitkomst:  In  maart  2012  een  gezonde  zoon  geboren  van  3385gr.         ANDERE  BIJZONDERHEDEN       Februari:  Casus  1:  bij  de  SEO  werd  een  bescheiden  hoeveelheid  vruchtwater  gezien.  Revisie  bij  24                                    weken  in  de  tweede-­‐lijn  gaf  geen  bijzonderheden.                                    Uitkomst:  in  juni  2011  een  gezonde  baby  geboren  van  3165gr.     September:  Casus  2:  bij  de  SEO  maag  nauwelijks  te  zien.  Mw.  onder  zorg  in  de  tweede  lijn.  In  overleg                                                  herbeoordeling  maag  bij  verwijzer.  Vervolgens  bij  volgende  echo  mooie  maagvulling  te                                                zien.                                                Uitkomst:  in  februari  2012  een  gezonde  dochter  geboren  van3194  gr.     November  Casus  3:  Bij  de  SEO  geen  bijzonderheden  ontdekt.  In  april  2012  een  dochter  geboren  van                                    4000  gr.  Direct  post  partum  opname  couveuse  afdeling  i.v.m.  irregulaire  hartactie                                ventriculaire  tachycardie.  Verwezen  naar  het  Radboudziekenhuis  in  Nijmegen  en  wordt  nu                                gevolgd  door  de  kindercardioloog.     In  totaal  3x  bij  de  SEO  een  amnionstreng  gezien  waar  de  foetus  geen  last  van  leek  te  hebben.   Post  partum  ook  geen  bijzonderheden  bij  de  pasgeborene.     In  totaal  3  casussen  duidelijk  een  myoom  gezien.  Waarbij  in  2  gevallen  de  placenta  pal  over  het   myoom.     Hierover  geen  bijzonderheden  te  vermelden.                          

35  

AFWIJKINGEN  NIET  ONTDENKT  OF  NIET  ZICHTBAAR  TIJDENS  DE  SEO    8  casussen  =  1%  (2010   0,8%)     Januari          Casus  1:  bij  SEO  geen  bijzonderheden  te  zien.                Uitkomst:  baby  geboren  met  een  palatum  schisis  en  cyste  bij  tong/keel,  gew:  3910  gr.                Terug  kijkend  naar  SEO  beelden  waren  er  op  dat  moment  ook  geen  bijzonderheden  te  zien.                Daarnaast  wordt  bij  de  SEO  niet  expliciet  naar  het  palatum  gekeken  en  kan  de  cyste  ook                                          later  in  de  zwangerschap  zijn  ontstaan.     Februari  Casus  2:  bij  SEO  geen  bijzonderheden  te  zien.  Rond  30  weken  wordt  i.v.m.  een  consult  in  de                                        tweede  lijn  een  echo  gemaakt  en  vergrote  darmlissen  te  zien.              Uitkomst:  prematuur  een  dochter  geboren  met  een  darmatresie  (gew:  2250  bij  34+wkn)              Terug  kijkend  naar  de  echobeelden  van  de  SEO  waren  er  op  dat  moment  geen  echo-­‐                                        afwijkingen  van  de  darmen  te  zien.  Het  is  ook  bekend  dat  de  meeste  darmafwijkingen                                        (indien  deze  al  echoscopisch  op  te  sporen  zijn)  pas  later  in  de  zwangerschap  zichtbaar                                        worden  en  niet  ten  tijde  van  de  SEO.                                        Casus  3:  bij  SEO  alleen  li  een  vergroot  pyelum  van  8  mm.  Li.pyelum  normaal.  Verder  geen                                          bijzonderheden  te  zien.  Bij  revisie  beoordeling  pyela  geen  bijzonderheden  te  zien.                Bij  de  liggingsecho  rond  36  wkn  in  de  eerste  lijn  wordt  door  dezelfde  echoscopist  als  de                                          SEO  echoscopist  een  cyste  gezien  waarvoor  verwijzing  voor  een  GUO.  Dit  wordt  bevestigd.                                        Er  is  sprake  van  een  meisje  dus  zeer  waarschijnlijk  een  ovariumcyste.  Deze  was  ten  tijde                                        van  de  SEO  nog  niet  aanwezig.              Uitkomst:  een  dochter  geboren  van  3434  gr  met  ovariumcyste  en  is  hiermee  verwezen  naar                                        kinderchirurg.     April                Casus  4:  bij  SEO  geen  bijzonderheden  te  zien.              Uitkomst:  een  zoon  geboren  van  3500  gr.  met  mammae  lymfoma.  Deze  waren  echoscopisch                                        niet  op  te  sporen.     Mei                      Casus  5:  bij  de  SEO  geen  bijzonderheden  te  zien.  Post  partum  blijkt  er  sprake  te  zijn  van  een                                        placenta  bilobata  waarbij  er  vaatverbindingen  zijn  bij  het  tussen  liggende  vlies.              Verder  een  gezonde  baby  geboren  van  3145  gr.     Juli                      Casus  6:  bij  SEO  twijfel  over  aorta  beloop  (zie  casus  18  bij  verwijzing  voor  GUO  ivm  twijfel)            GUO  gaf  geen  bijzonderheden.              Uitkomst:  een  dochter  geboren  met  aan  linker  hand  onderontwikkelde  vingertjes.              Bij  het  terug  kijken  van  de  SEO  beelden  zien  we  2  mooie  vuistjes  en  omdat  het  kindje  de                                        handjes  niet  opende  is  er  geen  oordeel  gegeven  over  de  vingertjes.  Bij  de  GUO  is  hier  verder                                        ook  niet  naar  gekeken  en  niets  gezien.     November  Casus  7:  bij  SEO  geen  bijzonderheden  te  zien.                Uitkomst:  een  zoon  van  3840  gr.  met  een  milde  hypospadie.  Ook  deze  afwijking  met  de  SEO                                          niet  op  te  sporen.              Casus  8:  Bij  SEO  geen  bijzonderheden  te  zien.  Wel  een  opmerking  over  bescheiden                                      biometrie.            Uitkomst:  een  dysmature  zoon  (2305  gr  bij  39+5=
   

36  

HOOFDSTUK7      

SLOTWOORD:  doelstelling  voor  de  komende  jaren       Met  trots  kunnen  wij  melden  dat,  zoals  in  alle  voorgaande  jaren  vanaf  2006,  er  geen  afwijkingen  bij   de  foetus  gemist  zijn  die  bij  de  SEO  opgespoord  zouden  kunnen  worden.  In  acht  nemende  dat  het   protocol  van  de  FMF  (Fetal  Medicine  Foundation)  over  de  verplichte  beelden  gehanteerd  wordt.   De  doelstelling  van  het  VEZ  voor  de  komende  jaren  blijft  natuurlijk  het  handhaven  van  deze  kwaliteit   van  zorg  die  daarnaast  als    toegankelijk  en  betrokken  ervaren  wordt.       Over  de  invulling  van  kwalitatief  goede  en  professionele  zorg  in  de  komende  jaren  kunnen  de   meningen  verdeeld  zijn.  Wij,  als  VEZ,  vragen  ons  af  of  het  niet  zinvol  zou  zijn  om  iedere  zwangere   standaard  bij  30  weken  een  groei-­‐echo  aan  te  bieden.     Het  advies  om  de  biometrie  te  herhalen  in  het  VEZ  is  flink  toegenomen.  Van  2,8%  van  de  totaal  aantal   SEO’s  in  2010  naar  9,4%  in  2011.  Dit  komt  door  het  aanscherpen  van  de  indicatie:  in  2011  wordt  ook   een  discrepantie  van  hc/fac/femur  ratio  als  indicatie  genomen  terwijl  in  2010  alleen  een  totale   biometrie  van  p90  genomen  werd.  Een  ‘echte’  dysmatuur  kenmerkt  zich  vaak  in  de   discrepantie  hoofd/fac,  femur/fac  ratio.  Hoewel  afwijkingen  in  de  gehele  biometrie  natuurlijk  ook   een  symptoom  voor  pathologie  kunnen  zijn.       Als  we  de  cijfers  van  2011  bekijken  voorspelt  de  biometrie  bij  de  SEO  meer  dan  65%  van  het  aantal   groeiafwijkingen:  totaal  aantal  groeiafwijkingen  =26x=100%                        groei  advies         =17x=65,4%                                                geen  groei  advies     =9x    =  34,6%      

Groei  afwijkingen  2011    

  2011   p95    

15  

  Totaal   12   14  

 

Adv.bijSeo   5   12  

 

Adv.bijSeo   38,50%   85,70%  

       

       

Groei  afwijkingen  2011  

10  
>p95    

0   Totaal  

     

Adv.bijSeo  

 

37  

Als  we  gaan  kijken  naar  de  voorspelbaarheid  van  de  dysmatuur  naar  aanleiding  van  enkel  het   groeiadvies  is  dit  bij  SEO  38,5%.  Dit  in  tegenstelling  tot  palpatie  waarbij  15%  van  de  groei  retardatie  
38  

maken  echo’s  tijdens  een  zwangerschap  (vaker  en  meer  uitgebreid  volgens  de  visie  van  het  VEZ).   Echter  is  dit  volgens  het  VEZ  niet  aan  de  zorgverzekeraar,  maar  aan  de  betrokken  medici  en  hun   beroeps  groepen.         Er  is  in  2011  in  het  VEZ  een  flinke  toename  geweest  in  “advies  herhaling  placenta  lokalisatie”.  Het   beleid  rondom  het  lokaliseren  van  een  laag  liggende  placenta  is  daarom  aangepast:  indien  bij  de   uitwendige  echo  bij  de  SEO  de  placenta  laag  lijkt  te  liggen  wordt  er  een  vaginale  echo  gemaakt  om  te   meten  hoever  de  placenta  van  het  ostium  internum  vandaan  ligt.  Is  de  afstand  <1,5  cm  dan  wordt  er   het  advies  gegeven  bij  32  weken  de  vaginale  echo  te  herhalen.   Indien  er  vaginale  echo  wordt  gemaakt  bij  de  SEO  wordt  altijd  de  cervix  gemeten.  Dit  is  vrij   eenvoudig  te  doen  en  een  verkorte  cervix  (<1,5cm)  heeft  een  exponentiële  toename  op  een   vroeggeboorte  en  zal  vervolgd  moeten  worden.   In  Nederland  is  het  helaas  nog  niet  gebruikelijk  om  bij  alle  zwangeren  bij  de  SEO  de  cervix  te  meten.     Het  totale  aantal  “vergrote  pyela”  in  2011  is  sterk  verminderd  t.o.v.  2010.  Voor  zover  bekend  is  er   geen  melding  gedaan  van  urinewegproblematiek  bij  de  pasgeborene  bij  de  terugrapportage.  Mogelijk   in  het  jaar  2011  dus  toevallig  een  minder  aantal  foetussen  met  een  milde  verwijding  van  het  pyelum.     Er  is  in  2011  ook  een  toename  geweest  in  het  aantal  gevonden  aangeboren  afwijkingen  bij  de  foetus.   Ook  het  aantal  sonomarkers  (met  of  zonder  indicatie  voor  een  GUO)  zijn  behoorlijk  toegenomen.   Deze  toename  in  afwijkingen,  wel  of  niet  klinisch  relevant,  is  niet  te  wijten  aan  de  mogelijk  gemiste   afwijkingen  in  voorgaande  jaren  omdat  deze  er  niet  waren.   Het  is  opvallend  dat  de  toename  van  het  aantal  gevonden  aangeboren  afwijkingen  medio  2011  is   geweest.  Ook  opvallend  dat  rond  november  2011  dit  aantal  weer  afneemt.  De  afwijkingen  gevonden   d.m.v.  de  combinatie  test  zijn  opgespoord  in  de  eerste  maand  van  het  jaar  2011.    

  Totaal  gevonden  echo-­‐afwijkingen   Tot.Seo's   2011   820   Januari   Februari     Maart     April     Mei     Juni     Juli     Augustus     September     Oktober     November     December      

Afw.   1   1   0   1   5   2   3   2   4   2   1   1  

Sonom.   5   1   1   3   0   1   3   2   0   1   1   1  

   

 

39  

7   6   5   4   3   2   1   0  

Tot.afw.  

Januari   Februari   Maart   April   Mei   Juni   Juli   Augustus   Septembe Oktober   November   December  

Aantal  

Echo-­‐afwijkingen  van   totaal  2011   Tot.sonomarker  

 

   

2010  t.o.v.  2011   6   5  

Tot.afw.2010  

4  

Tot.sonomaker   2010  

3  

Tot.afw.2011  

2  

Tot.sonomaker   2011  

1   0   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12  

 

     

Tot.afw.+sonom.  /jaar   25   20   15  

2010  

10  

2011  

5   0   Tot.sonom.  

     

Tot.afw.  

 

40  

      Zou  hier  sprake  kunnen  zijn  van  een  teratogeen  effect?  En  is  dit  zichtbaar  in  het  hoge  aantal   trisomieën  in  januari?    Of  is  dit  toeval?  Hoe  hoog  zou  het  aantal  miskramen  in  de  maand  januari,   februari  ,  maart…….geweest  zijn?   Hoe  zit  het  met  de  landelijke  cijfers  gevonden  afwijkingen  bij  de  SEO’s  en  combinatietesten  van  de   echocentra?  En  het  aantal  kinderen  geboren  met  een  aangeboren  afwijking?   In  2011  is  het  aantal  ‘gemiste  minor’  afwijkingen  echter  niet  gestegen.  En  bij  een  mogelijk  teratogeen   effect  zou  je  dat  wel  verwachten.   Daarnaast  is  het  aantal  verzoeken  voor  een  GUO  i.v.m.  twijfel  over  de  SEO  ook  flink  toegenomen.  Dit   is  waarschijnlijk  te  verklaren  door  toegenomen  onzekerheid  van  de  echoscopist  i.v.m.  de  toename  in   het  gevonden  aantal  afwijkingen.  Of  zou  er  ook  sprake  kunnen  zijn  van  een  toenamen  in  minor   afwijkingen  die,  ogenschijnlijk,  geen  klinische  relevantie  hebben  (bijvoorbeeld  een  relatief  brede   aorta  ter  hoogte  van  het  3vvieuw)?   En  wat,  als  er  sprake  zou  zijn  van  enig  teratogeen  effect,  is  dan  het  gevolg  op  onze  gezondheid  in  het   algemeen?  Is  er  een  toename  van  het  aantal  kanker  gevallen  of  het  aantal  zeldzame  ziektes  (dit  zou   echter  later  in  de  tijd  pas  zichtbaar  worden)?  Worden  deze  gegevens  überhaubt  gecombineerd?   Medio  2011,  toen  bleek  dat  er  een  toename  was  in  het  gevonden  aantal  afwijkingen,  is  er  een   melding  gedaan  aan  het  RIVM  (Rijksinstituut  voor  Volksgezondheid  en  Milleu).  Dit  jaarrapport  met   de  volledige  cijfers  zal  ook  nu  weer  naar  het  RIVM  toegestuurd  worden.     Het  VEZ  zal  zich,  d.m.v.  scholing  en  anticiperen  op  de  toekomst,  blijven  inspannen  zo  goed  mogelijke   echo’s  te  maken  zodat  we  uiteindelijk  een  steeds  betere  uitkomst  krijgen  voor  de  foetus,  de   zwangere,  neonaat  en  uiteindelijk  het  hele  gezin!             Judith  Snelder,   Oktober  2012      

 

41