Speltherapie en creatieve therapie
Informatie voor ouders/verzorgers
Voor wie is speltherapie en creatieve therapie bedoeld? Spel- en creatieve therapie is voor kinderen en jeugdigen met emotionele problemen waardoor hun ontwikkeling wordt belemmerd. Kinderen kunnen om verschillende redenen onzeker of angstig zijn, of met boosheid of verdriet rondlopen. Vaak hebben ze nare ervaringen opgedaan, waardoor ze uit balans geraakt zijn. Dat kunnen duidelijk aanwijsbare trauma’s zijn zoals het verlies van een geliefd persoon, een ongeluk of seksueel misbruik. Maar het kunnen ook minder ernstig ogende redenen zijn waarom uw kind niet lekker in zijn vel zit. U merkt bijvoorbeeld dat uw kind veel huilt, weinig zelfvertrouwen heeft, veel buikpijn of andere lichamelijke klachten heeft, veel piekert of nare dromen heeft. Speltherapie is voor kinderen van 4 tot en met 12 jaar. Creatieve therapie begint vaak vanaf 8 jaar en is ook voor kinderen ouder dan 12 jaar. Wat houdt speltherapie globaal in? Speltherapie vindt plaats in een spelkamer waarin allerlei speelgoed en ander materiaal is. Spelen is een natuurlijke uitlaatklep voor kinderen. Praten over problemen is vaak te moeilijk of te bedreigend. Spel geeft de mogelijkheid om te kunnen doen alsof. Op die manier kunnen kinderen ruimte geven aan hun gevoelens en kunnen ze met nieuw, ander gedrag experimenteren. Met bijvoorbeeld ridders en kastelen, met vader en moedertje spel, met dieren in de zandbak of in het poppenhuis vertelt het kind al spelend zijn verhaal. De kinderen koppelen hun gevoelens en emoties aan spelfiguren. De therapeut sluit aan bij het spel en benoemt wat de spelfiguren meemaken. De therapeut helpt al doende de problemen te verwerken en oplossingen te vinden voor de dingen die uw kind moeilijk vindt. Het kind voelt zich daardoor erkend, het wordt gezien en gehoord. Wat houdt creatieve therapie globaal in? Binnen creatieve therapie wordt vooral beeldend gewerkt. Dat kan van alles zijn: schilderen, kleien, een knuffel, kijkdoos of emotiedoos maken. Wat precies gedaan wordt hangt af van de mogelijkheden van het kind en van wat er aan de hand is. Het gaat er niet om hoe goed een kind iets kan, maar om de ervaring
en om wat het kind wil of kan uitdrukken. Creatieve therapie biedt het kind de gelegenheid om binnen een veilige therapiesituatie dingen te verwerken, nieuwe en positieve ervaringen op te doen en zich daar bewust van te worden. Wat gebeurt er in de therapiekamer? Als een kind de eerste keer naar therapie komt, wordt er afgesproken dat alles wat er gespeeld of gezegd wordt vertrouwelijk is. Dat is nodig omdat het kind in de therapie vaak de problemen uit waarmee het worstelt. Om zich volledig te kunnen uiten moet uw kind de therapeut kunnen vertrouwen en zich in de therapieruimte veilig voelen. De meeste kinderen komen graag naar therapie, toch is het anders dan gewoon spelen of creatief bezig zijn. Er zijn ook kinderen waarbij ‘praten over jezelf’ een ingang is. De therapeut sluit aan op wat het beste bij uw kind past. Vaak is dit een combinatie van spel, creatieve werkvormen en gesprek. Soms kiest de therapeut er voor om aan de hand van een werkboek en opdrachten het kind thuis te laten oefenen. In de therapiekamer zijn er minder regels dan in het gewone leven, waar de volwassene het kind moet opvoeden en daarom vaak moet beperken in zijn gedrag. In de therapie gaat het om vormgeven aan emoties en verwerking, waarbij het vaak nodig is dat het kind zich niet hoeft te houden aan wat wel en niet ‘hoort’. Wel wordt er vooraf afgesproken dat het kind geen dingen doet die gevaarlijk zijn voor zichzelf of de therapeut. Ook wordt afgesproken dat er geen dingen onnodig stuk worden gemaakt en dat er elkaar geen pijn wordt gedaan. Een therapiesessie duurt 45 minuten en is meestal één maal per week op een vaste tijd. De therapie van uw kind kan onder school- of groepstijd plaatsvinden. Het plannen van de therapie gaat altijd in overleg met ouders en de leerkracht of groepsleiding.
Samen met ouderbegeleiding Om de ontwikkeling van het kind te begrijpen en te ondersteunen/stimuleren, is een regelmatig overleg met u van groot belang. Voor u is het belangrijk om te horen welke ontwikkeling uw kind in de therapie doormaakt. Voor de therapeut is het belangrijk om te weten hoe het met uw kind thuis gaat. Het gedrag van uw kind zal gaan veranderen en daarmee wordt ook iets anders van u als opvoeder gevraagd. Oude patronen moeten soms worden doorbroken en het is zoeken naar nieuwe vormen om uw kind te kunnen bieden wat het nodig heeft. Een vorm van ouderbegeleiding wordt dan ingezet om ouders daarin te ondersteunen. Uw kind vertelt mogelijk weinig over de therapie. Ook kan het zijn dat hij na afloop onrustig is of moe door het intens bezig zijn. Het is goed om uw kind met rust te laten. Probeer uw kind niet uit te horen, maar tevreden te zijn met wat het kind zelf kwijt wil. Veel ouders vertellen dat in het begin van de therapie de klachten van hun kind juist toenemen. Dit komt omdat het kind werkt aan spanningen en problemen die soms in jaren zijn opgebouwd. In dit proces is uw kind kwetsbaar en moet weer een nieuw evenwicht gaan vinden. In de bekende thuissituatie zal uw kind mogelijk spanningen afreageren. Ook kan uw kind gaan experimenteren met allerlei uitersten van (nieuw) gedrag. Dit kan voor de omgeving belastend zijn. Het is belangrijk voor u als opvoeder te weten dat uw kind dit ‘lastige’ gedrag tijdelijk nodig heeft om weer in evenwicht te komen. Dit houdt niet in dat u thuis van alles moet goedkeuren; juist in deze periode heeft uw kind vaste, maar redelijke regels nodig. Zorgovereenkomst en evaluatie Bij aanvang maakt de behandelcoördinator met u afspraken over de behandeldoelen en hoe lang de therapie (waarschijnlijk) gaat duren in tijd of sessies. Dit is afhankelijk van de hulpvraag en het kind. Deze afspraken worden in een zorgovereenkomst beschreven. De therapeut begint vervolgens met een observatieperiode van ongeveer 4 tot 6 sessies. Tijdens de observatie maken het kind en de therapeut kennis met elkaar.
Er wordt gekeken of de therapie bij het kind aansluit en of met deze therapie aan de gestelde behandeldoelen gewerkt kan worden. De uitkomst hiervan wordt met u besproken. Na de start van het therapieproces volgt na enkele maanden een evaluatiebespreking. Daarin bespreken we hoe het gaat en worden de behandeldoelen geëvalueerd. Ook wordt de tijdsafspraak geëvalueerd en eventueel bijgesteld. Dit doen we altijd samen met u. Wanneer uw kind 12 jaar of ouder is kan het kind in overleg ook bij de bespreking aanwezig zijn. De gemaakte afspraken worden vastgelegd in een nieuwe zorgovereenkomst. Deze komt in het dossier van uw kind en ook u ontvangt een kopie. Wat is er nodig voor speltherapie of creatieve therapie? Als u contact opneemt met onze medewerkers van de afdeling Centrale Aanmelding en Informatie T (024) 37 80 806, leggen zij u uit hoe een aanmelding gaat en hoe zij u daarbij kunnen helpen. Hoe zit het met de kosten? Aan deze therapie zijn voor u en uw kind geen kosten verbonden.
Contact De therapeuten zijn te bereiken op: Hengstdal 6 Tapirstraat 2 6574 NA Ubbergen 6532 AL Nijmegen Postbus 10545 Postbus 31270 6500 MB Nijmegen 6503 CG Nijmegen T (024) 38 16 111 T (024) 67 88 522
Hertog Reinaldlaan 80 4001 RC Tiel Postbus 221 4000 AE Tiel T (0344) 750 700
Deze telefoonnummers zijn bij crisis ook buiten kantoortijden te bellen. U wordt dan doorverwezen naar onze bereikbaarheidsdienst.
Wist u? Dat er aparte folders zijn over inzage in het dossier, hoe u een klacht kunt indienen en hoe ons cliëntenbeleid is? Kijk maar eens op onze website.
T (024) 37 80 806 E
[email protected] W www.entrea.nl ©Entrea mei 2015
