VERSTAND VAN TANDEN GEZOND BEGINT IN DE MOND
MEI 2008
WELKE TANDENBORSTEL KIES JE?
SLECHTE ADEM
IMPLANTEREN IS GOED INVESTEREN
TANDEN BLEKEN
Het mechanisch verwijderen van tandplak blijft de beste manier om tandbederf en tandvleesontsteking te
Meestal ligt het probleem in de mond zelf: tandvleesontsteking, tandbederf, tandsteen…
Dankzij het comfort en de levenskwaliteit die ze bieden, en hun grote duurzaamheid, vormen ze een goede
Er bestaan tegenwoordig verschillende bleekmethodes om tandverkleuringen te behandelen
Lees blz. 9
investering op lange termijn Lees blz. 11
Lees blz. 13
voorkomen Lees blz. 4
ADVErTEnTiE
EEn KrAnT GEPrODUCEErD DOOr MEDiAPLAnET
| verstand van tanden
Een gezonde mond is een kostbaar goed deze die moeten worden geleverd om het te vervangen. Een mooi en gezond gebit wordt steeds meer aanzien als een teken voor fysieke en mentale gezondheid. Een mooie glimlach getuigt van optimisme, weerspiegelt dynamiek en zelfzekerheid. Over schoonheid bestaan wel verschillende meningen, evenzeer als de normen voor schoonheid kunnen verschillen volgens de cultuur. Esthetiek is echter niet het belangrijkste doel om zorg te besteden voor het gebit. De kauwfunctie is zeker de belangrijkste reden, als de eerste schakel in de spijsvertering. Een gezond gebit is samen met een gezonde voeding de sleutel naar algemene gezondheid en levenscomfort. Gezond begint in de mond.
Jean-Paul Michiels Voorzitter VVT.
H
et Verbond der Vlaamse Tandartsen vzw, dat meer dan 80% van de actieve Vlaamse Tandartsen groepeert, leverde volgaarne zijn medewerking aan het initiatief van Mediaplanet om dit katern over mondgezondheid in De Standaard te realiseren. Het hoort tot één van de doelstellingen van de vereniging om de mondgezondheid bij de bevolking te promoten. Het is voor iedere tandarts immers de betrachting om een functioneel en esthetisch gebit voor zijn patiënt te helpen bewaren of te bereiken. De natuur levert ons hiervoor de meest efficiënte bouwstenen. Dit kostbaar goed zo optimaal mogelijk in stand houden, is de belangrijkste opdracht van de tandheelkunde. Alternatieven kunnen de natuur misschien nabootsen maar nooit functioneel verbeteren. De te leveren inspanningen om het natuurlijke gebit te behouden zijn veel geringer dan
Alle reden dus om aan de mondgezondheid de nodige aandacht te besteden en aldus een levenslang behoud van de kauwfunctie te verkrijgen. De meest effectieve zorg voor het gebit is de preventie: de schade niet laten ontstaan, of dan toch zo beperkt mogelijk houden. Een kleine herstelling levert weinig tot geen verlies aan de functie, ook esthetisch is een kleine herstelling vandaag haast onzichtbaar te realiseren. De preventieve boodschap moet reeds vanaf jonge leeftijd meegegeven worden. Hoe eerder de goede gewoonte voor de mondzorg wordt aangenomen, hoe minder risico op blijvende schade of verlies van tandelementen. De pijlers van de preventie zijn eenvoudig: gezonde voeding, tweemaal per dag poetsen met fluoridetandpasta en minstens
eenmaal per jaar op controle gaan bij de tandarts. De individuele preventieve inspanningen die nodig zijn om problemen te voorkomen verschillen van persoon tot persoon. Uw tandarts is de meest aangewezen persoon om de beste keuze te maken uit het aanbod aan technieken, producten of hulpmiddelen. Het scala aangeboden producten via alle mogelijke distributiekanalen is voor de patiënt niet steeds overzichtelijk. De tandarts is niet enkel voor de verzorging de aangewezen persoon, ook voor adviezen aangaande mondverzorgingsproducten voor een doelgerichte preventie zal uw tandarts waardevolle informatie aanleveren. Tandheelkundige behandelingen zijn niet steeds aangenaam, daar is uw tandarts zich ook van bewust. Uitstellen maakt een nodige ingreep echter enkel moeilijker, langduriger en kostelijker. Alle belang dus om angst niet het moment te laten bepalen waarop u actie onderneemt. De mogelijkheden zijn vandaag zeker voorhanden om de nodige herstellingen of preventieve ingrepen pijnloos uit te voeren. Pas als het natuurlijk gebit niet meer of moeilijk te redden valt, wordt tandheelkundige zorg duur. Preventie is goedkoop, duurzaam en efficiënt. Uw tandarts kan u hierin levenslang begeleiden. We hopen dat deze katern u een schat aan informatie bezorgt en wensen allen levenslang een gezonde mond.
INHOUD Maar een vervangmiddel
3
Welke tandenborstel
4
Vlaamse Tandartsen
4
Vergeet de ruimten niet
5
Tien tips
5
Zoet, zuur, gaatjes
6
Van kwaad naar erger
6
Melk is gezond!
6
Tandvriendelijk snoepen
7
Help, mijn tandwortels!
7
Pijnlijke plekjes in de mond
8
Gevolgen van passief roken
8
Slechte adem
9
Wie doet wat
9
Blik op de toekomst 10 De paradontoloog
10
Kaak-en aangezichtschirurg
10
Implanteren is goed investeren
11
Wat dekt de ziekteverzekering? 11 Over kronen en bruggen
12
Tandreizen
12
Facings
12
Tanden bleken
13
Verstandkies: probleem?
14
Tandvullingen 14 +- 50 % jongeren draagt beugel 15 Mijn kunstgebit 15
MEDIAPLANET PRODUCEERT, FINANCIERT EN ONTWIKKELT THEMAKRANTEN IN PERS, ONLINE EN VIA BROADCASTING. www.mediaplanet.com advertentie
VERSTAND VAN TANDEN – PUBLICATIES MEDIAPLANET PUBLISHING HOUSE Project Manager: Steven Desair Mediaplanet +32 2 420 58 95 Graphic Design: Elise Toussaint Redactie: Heidi Van de Keere Pictures: www.istockphoto.com Print: Corelio Mediaplanet is de leidinggevende Europese uitgever van themakranten in pers, online en via broadcasting. Als u zelf een idee heeft over een onderwerp, of misschien wel een heel thema, aarzelt u dan niet om contact met ons op te nemen. Mediaplanet Publishing House, Country Director, Christian Züllig, Phone: +32 2 426 44 70, www.mediaplanet.com Gedistribueerd met De Standaard, 20 mei 2008
verstand van tanden |
De beste tandprothese blijft altijd maar een vervangmiddel
Dirk Mennen - Voorzitter UDB
Ondanks de beste mondzorg kunnen tanden toch verloren gaan door ongevallen, ouderdom of andere oorzaken met verlies aan kauwfunctie en esthetiek als gevolg. Verloren tanden worden dan ook best vervangen want verlies aan kauwfunctie kan spijsverteringsproblemen veroorzaken, verlies aan esthetiek kan sociale gevolgen hebben. Het niet vervangen is er bovendien oorzaak van dat de resterende tanden hun onderlinge steun verliezen en zich zullen gaan verplaatsen waardoor het natuurlijke en evenwichtige samenspel tussen boven- en onderkaak verloren gaat wat voor nieuwe problemen zal zorgen zoals loskomen en verder verlies van tanden en kaakgewrichtsklachten. Wanneer men spreekt over vervangen van tanden dan komt automatisch de dentaaltechnicus aan bod. Het is de vakman die in samenwerking met, en enkel op voorschrift van de tandarts, de geneesheer specialist of de kaaken aangezichtschirurg naar maat gemaakte dentale hulpmiddelen vervaardigt om tanden, delen van tanden of naburige weefsels te verplaatsen, te vervangen of te behandelen. Er bestaan tandprothesen in alle vormen en kleuren die aangepast zijn aan elke individuele patiënt en worden vervaardigd in een hele waaier van materialen.
Zij variëren van enkelvoudige restauraties voor het herstellen van één enkele tand tot het vervangen van alle tanden en kunnen vast in de mond worden gefixeerd of door de patiënt afneembaar zijn. Vaste prothesen of kroon- en brugwerken worden vooral toegepast voor minder uitgestrekte restauraties en worden vervaardigd in edele of andere biologisch aanvaardbare metalen bekleed met tandkleurige materialen zoals porselein of kunststof. Zij worden in de mond gefixeerd op natuurlijke tanden of op implantaten. Afneembare prothesen kunnen partieel of volledig zijn en bestaan uit een basis in kunststof of metaal waarop de vervangende kunsttanden worden bevestigd. Zij worden in de mond verankerd met klemmen of andere retentiemiddelen aan de resterende natuurlijke tanden of aan implantaten. Voor kinderen met afwijkende tand- of aangezichtsafwijkingen vervaardigt de dentaaltechnicus de nodige regulatieapparaten voor orthodontische en maxillofaciaal orthopedische behandelingen. Naast deze eerder courante opdrachten bestaat er eveneens een hele reeks aan atypische apparaten gebruikt bij kaakfracturen, kaakchirurgie, implantologie, bestralingstherapie en dies meer, die eveneens tot de competenties van de dentaaltechnicus behoren. Het vervaardigen van tandprothesen is sinds 1993 onderworpen aan de Europese Richtlijn 93/42EEG met betrekking tot de medische hulpmiddelen die op 18 maart 1999 werd omgezet naar Belgisch recht door het “Koninklijk besluit betreffende de medische hulpmiddelen”. Hierdoor wordt de confectie van tandvervangende apparatuur aan strenge normen onderworpen en dient er na afloop hiervan een conformiteitattest te worden afgeleverd aan de eindgebruiker. Hierop moeten gegevens staan waardoor het hulpstuk kan worden geïdentificeerd, zoals voor wie het stuk is bestemd, wie de bevoegde persoon is die de behandeling heeft voorgeschreven, wat de specifieke kenmerken van de prothese zijn en de vermelding bevatten dat zij voldoet aan de essentiële eisen die in de wet zijn voorzien. Dat deze laatste verplichtingen wel degelijk nuttig zijn wordt de laatste dagen afdoende geïllustreerd in verband met de alarmerende berichten die in de geschreven pers en door de radio werden verspreid over schadelijke tandprothesen geïmporteerd uit het Oosten. Dit heeft bij veel patiënten vragen doen rijzen in verband met hun eigen prothese. Consultatie van hun conformiteitattest kan hier een geruststellend antwoord op geven. Dentaaltechniek is een aantrekkelijk beroep doch wordt momenteel bij de knelpuntberoepen gerekend door de zwakke instroom van kandidaten in het onderwijs.
Voltijds onderwijs kan in Vlaanderen worden gevolgd in drie scholen, het Anneessens-Funck Instituut in Brussel, het Stella Maris Instituut in Merksem en het Vesalius Instituut in Oostende. De opleiding duurt er twee jaar en is gesitueerd op het derde niveau van het Technisch Secundair onderwijs. Er moet een derde specialisatiejaar worden gevolgd door hen die plannen om zelfstandige te worden. Het beroep kan deeltijds worden aangeleerd via de Syntra centra en is er opgesplitst in twee delen, de leertijd en de ondernemersopleiding. In de leertijd gaat de leerling werken in een dentaaltechnisch bedrijf en volgt gedurende drie jaar, één dag per week, theoretische lessen in voornoemde centra. De ondernemersopleiding die verplicht moet worden afgelegd door hen die zich later zelfstandig willen vestigen, volgt dezelfde formule doch is modulair opgebouwd. De zes modules kunnen hierbij naar keuze in de tijd worden afgelegd. Door omstandigheden werd de VBT (Vlaamse Beroepsvereniging Tandartsen) laattijdig gecontacteerd om mee te werken aan dit dossier. De interesse om aan dergelijke dossiers mee te werken, is echter groot. Na overleg met voorzitter Guido Lysens werd afgesproken dat de VBT aan de volgende edities over mondgezondheid graag haar bijdrage zal leveren. Hiervoor willen de VBT en haar voorzitter Mediaplanet alvast danken. VBT Wettelijk erkende beroepsvereniging
Alle goede wil, afdoende vakkennis en wettelijke beschermingsmaatregelen ten spijt, is en blijft zelfs de beste tandprothese een hulpmiddel dat de natuurlijke tanden moeilijk kan evenaren. Hoe uitgebreider de prothese wordt hoe moeilijker dit te verwezenlijken valt en het oeroude gezegde “beter voorkomen dan genezen” blijft ook hier eens te meer van kracht. Dirk Mennen Voorzitter Unie van Dentaaltechnische Bedrijven Wettelijk erkende beroepsvereniging
| verstand van tanden
Welke tandenborstel kies je?
Het mechanisch verwijderen van tandplak blijft de beste manier om tandbederf en tandvleesontsteking te voorkomen. En de tandenborstel blijft het meest doeltreffende instrument. Houd rekening met de volgende tips bij de aanschaf en het onderhoud van de tandenborstel: Tekst: Heidi Van de Keere
K
ies voor een borstelkop die niet te groot is. Dat laat toe om ook op moeilijk bereikbare plaatsen te poetsen. De ideale maat is 2,5 op 1 cm voor volwassenen en 1,5 op 1 cm voor kinderen. De borstelharen zijn bij voorkeur 10 tot 12 mm lang. De hardheid van de borstelharen varieert sterk: van erg zacht naar heel hard. Geef de voorkeur aan een medium of zachte borstel. Een harde tandenborstel kan het tandvlees kwetsen en doet de tandwortel afslijten. Behalve de klassieke vorm zijn er ook tandenborstels met slechts één bundeltje haren (‘singletufted’). Ze geven toegang tot moe-
ilijk bereikbare plaatsen. Voor het poetsen van tanden met orthodontische blokjes zijn er borstels voorhanden met een v-vormige inkeping om makkelijker rond de brackets te kunnen poetsen;. De vorm van de steel heeft minder belang. Kies voor een tandenborstel die goed in de hand ligt. Elektrisch of manueel Behalve de manuele tandenborstels is er ook keuze uit een uitgebreid gamma aan elektrische borstels. Ze zijn een goed alternatief voor het manueel borstelen. Ze zijn ook erg handig voor mensen met een handicap (mentaal of motorisch) die manueel poetsen bemoeilijkt, of voor gebruik in verzorgingsinstellingen (bij het poetsen van andermans tanden). Daarnaast kunnen ze motiverend
zijn voor mensen die nogal laks omgaan met het tandenpoetsen. Korte- en langetermijnstudies hebben uitgewezen dat de elektrische tandenborstels mits goed gebruik, erg doeltreffend zijn, misschien omdat ze een timer hebben die de correcte duurtijd voor het poetsen aangeven. Mogelijk zijn ze ook doeltreffender dan manueel borstelen, zeker ter hoogte van de tandvleesrand en de ruimte tussen de tanden die bij manueel poetsen wel eens vergeten worden. Elektrisch poetsen is alleen zinvol als het op een correcte manier gebeurt en houd er rekening mee dat het evenveel tijd in beslag neemt dan manueel poetsen. Denk er ook aan dat je met een elektrische borstel tand per
tand borstelt, en niet per tandengroep, en dat je nooit schrobt. Met de kop omhoog Draag tot slot goed zorg voor je tandenborstel : deel hem niet met anderen, vervang de borstel(kop) om de drie maanden.Spoel en
T
droog de borstel na gebruik enplaats hem tussen de poetsbeur-• ten in met de kop omhoog in des houder of beker. t d Op basis van info van het Verbond derw Vlaamse Tandartsen (VVT) m e n d E
T
Verbond der Vlaamse Tandartsen: wie zijn we?
• k m • o h c •
Wat doen we?
adve
Meer dan 80% van de actieve tandartsen in Vlaanderen is lid van het Verbond der Vlaamse Tandartsen vzw (VVT). Behalve informatieverstrekking, dienstverlening, en het organiseren van bijscholing voor haar leden, is mondgezondheidspromotie voor het grote publiek een belangrijke doelstelling van de vereniging. Tekst: Heidi Van de Keere
H
et VVT werd in 1987 opgericht, als fusie tussen de Vlaamse Wetenschappelijke Tandartsenvereniging en de toenmalige syndicale vereniging. Met meer dan 3.400 leden is het VVT vandaag dé wetenschappelijke en professionele referentie voor tandartsen in Vlaanderen. Het VVT vertegenwoordigt niet alleen de algemeen tandartsen, maar evengoed de tweede lijn, met de tandarts-specialisten in de parodontologie, de tandartsspecialisten in de orthodontie en de mond- kaak- en aangezichtschirurgen..De integratie van alle aspecten van de tandheelkunde maakt onder meer een duidelijke visie op de toekomst van het
beroep mogelijk. Een visie die continu wordt getoetst aan een steeds veranderende maatschappelijke, politieke en wetenschappelijke realiteit. Informatie, dienstverlening, nascholing De uitoefening van de tandheelkunde is een complexe aangelegenheid. Een goede morele en materiële ondersteuning is zeer belangrijk voor de collegae. Als beroepsvereniging vertegenwoordigen we het beroep bij overheid, sociale partners, industrie, internationale organisaties… en ondersteunen we de tandartsen met een brede waaier van diensten (administratieve, juridische, fiscale informatie, informatie rond verzekeringen…). Het Verbond organiseert op een uniforme manier wa-
chtdiensten in heel Vlaanderen, en ziet er nauwlettend op toe dat de beroepsdeontologie wordt geëerbiedigd. Het Nascholingsinstituut van het verbond (NIVVT) organiseert wetenschappelijke congressen, symposia, cursussen en studieavonden waar leden en niet leden zich kunnen bijscholen. Het VVT heeft bovendien ook eigen publicaties: het Nederlandstalig maandblad ‘Contactpunt’, de preventiekrant ‘Essentieel’ en het tweetalige Belgisch Tijdschrift voor Tandheelkunde.. Gezondheidspromotie Het VVT heeft verschillende werkgroepen die zich toeleggen op specifieke aspecten. De Vlaamse werkgroep voor Gezonde Tanden (VWGT) bijvoorbeeld zet zich in voor mondgezondheidspromotie.
Die werkgroep werkt samen met (tandheelkundige) experts uit de academische wereld en met verenigingen en instellingen die gezondheidspromotie, soms ook over de grenzen heen, hoog in het vaandel voeren. De VWGT ontwikkelt wetenschap-
pelijk onderbouwde adviezen en streeft daarbij naar een consensus in Vlaanderen. Klassiekers zijn bijvoorbeeld het fluorideadvies, het voedingsadvies en het mondhygiëne-advies. Meer info: www.vvt.be
verstand van tanden |
Vergeet de ruimten tussen de tanden niet Een goede poetsbeurt houdt ook in dat de ruimten tussen de tanden goed worden gereinigd. Dat kan gebeuren op verschillende manieren.
Tekst: Heidi Van de Keere
• Floss of tanddraad is een uitstekend middel om de interdentale ruimten te reinigen. Floss die voorzien is van een laagje was (gewaste floss) glijdt gemakkelijker tussen de tanden en rafelt minder snel uit, maar neemt minder tandplak mee dan de ongewaste flossdraad. Er is ook keuze uit verschillende
draaddiktes en wie het wil, kan ook kiezen voor lintvormige floss. Denk erom dat flossen een beetje oefening vergt, wil je een goed resultaat bereiken. Je tandarts toont het je graag voor! • De tandenstoker is een alternatief. Geef de voorkeur aan een houten tandenstoker, die wigvormig is, en driehoekig op doorsnede. Schuif hem met de platte kant tegen het tandvlees,
loodrecht op de tandenrij tussen de tanden. • Interdentale borsteltjes of ragertjes zijn bijzonder doeltreffend om wat grotere tussentandruimten te reinigen (ook ruimtes tussen scheve tandelementen, onder en tussen brugelementen, tussen tandwortels). Ze bestaan in verschillende vormen en dikten en worden gebruikt op dezelfde manier als een tandenstoker.
• Er bestaat tot slot ook een elektrische interdentale borstel met roterende draad, die een evenwaardig alternatief vormt voor het reiningen van de tussentandruimtes.
Op basis van info van het Verbond der Vlaamse Tandartsen (VVT)
Tien tips voor een gezond gebit Beter voorkomen dan genezen, is ook in de tandzorg een belangrijke boodschap. Een goede mond- en tandhygiëne van kindsbeen af hoort thuis in een gezonde leefstijl en kan veel problemen voorkomen. Dit zijn enkele gouden tips:
Tekst: Heidi Van de Keere
• Poets je tanden minstens twee keer per dag, telkens gedurende minstens twee minuten. • Gebruik een tandpasta die fluoride bevat. Fluoride versterkt het tandglazuur en helpt om cariës te voorkomen. • Zorg ervoor dat de tandenboradvertentie
stel in een hoek van 45 graden tegen het tandvlees staat en kleine draaibewegingen maakt. • Vergeet tijdens het poetsen de moeilijke plekjes niet. • Vervang je tandenborstel minstens om de drie maanden. Een versleten borstel doet zijn werk niet meer en kan problemen veroorzaken aan tanden
en tandvlees. • ’s Avonds flossen is geen overbodige luxe. • Ga tweemaal per jaar naar de tandarts. Een regelmatige controle laat de tandarts toe eventuele problemen tijdig op te sporen. • Vermijd snoepgoed en tussendoortjes. Een reinigende kauwgom
tussen de maaltijden kan wel: die stimuleert de speekselproductie en neutraliseert de zuurtegraad in de mond. • Tijdens de zwangerschap is extra aandacht voor de mondhygiëne belangrijk. De gewijzigde hormonenspiegel maakt het tandvlees immers meer vatbaar voor ontsteking.
• Stop met roken: roken veroorzaakt verkleuring van de tanden en een slechte adem, en verhoogt het risico voor vroegtijdig loskomende en uitvallende tanden. zie Ook: www.kce.fgov.be (rubriek publicaties) onder referentie KCE Reports vol. 77A
6 | verstand van tanden
Zoet, zuur, gaatjes… Het zuur dat ontstaat bij de afbraak van suikers in de mond zal de mineralen in het tandoppervlak oplossen. Als dat te vaak gebeurt, zonder dat de situatie zich tussendoor kan herstellen, wordt het tandweefsel broos en ontstaan er gaatjes… TEKST: HEiDi VAn DE KEErE
B
ij elke inname van suikers gaan de bacteriën uit de tandplak in de aanval. Ze breken de suikers af en daarbij worden zuren gevormd.
Deze zuurstoot is nefast omdat het zuur de mineralen in het tandoppervlak oplost. Onder invloed van het zuur lost een deel van de mineralen op. Op de ontkalkte - of gedemineraliseerde – plaatsen wordt het tandweefsel
broos. Het gevormde zuur wordt geleidelijk door het speeksel geneutraliseerd en een half uurtje na de inname van suiker is de zuurstoot voorbij. Drie uur wachten Als de zuurstoot over is, zal het
gedemineraliseerde tandweefsel zich geleidelijk aan opnieuw herstellen. De mineralen die in het speeksel en de plak zijn opgelost, gaan zich opnieuw inbouwen in het tandweefsel. Dat proces noemen we de remineralisatie.
Na ongeveer drie uur is de schade hersteld. De remineralisatie duur dus langer dan de demineralisatie. Het is belangrijk dat het herstelproces ongehinderd kan doorgaan. Wordt het herstel steevast voortijdig afgebroken door opnieuw te eten of te drinken, dan wordt het tandweefsel na verloop van tijdT broos, begint het af te brokkelen, en ontstaan er gaatjes…
Van tandplak tot tandsteen… Van kwaad naar erger Wanneer de mondhygiëne te wensen overlaat, wordt de mond gauw een broedplaats voor allerlei tand- en tandvleesproblemen. Suikerhoudende tussendoortjes en drankjes bespoedigen dat proces. TEKST: HEiDi VAn DE KEErE
I
n onze mond en op onze tanden huishouden heel wat bacteriën. Ze zijn goedaardig want ze beschermen het lichaam tegen allerlei ziekmakende kiemen die we via de mond innemen. Vervelend is wel dat deze bacteriën gaan samenklitten met stoffen uit de voeding tot een kleverige tandplak. Re-
gelmatig en grondig poetsen is de boodschap om de tandplak te verwijderen. Als het tandvlees ontsteekt Bij een gebrekkige mondhygiëne wordt de tandplak niet goed verwijderd en zal die zich opstapelen tussen de tanden en langs de tandvleesrand. De bacteriën in de plak stellen allerlei stoffen vrij die het tandvlees zullen irriteren en beschadigen.
Uiteindelijk resulteert dat in een ontstekingsreactie. Tandvleesontsteking of parodontitis zorgt ervoor dat de tandvleesrand loskomt van de tand. Er ontstaat een ruimte waarin zich nog meer tandplak zal afzetten, met het risico dat uiteindelijk ook het tandsteunweefsel wordt aangetast. Zonder ingrijpen gaat het van kwaad naar erger: beetje bij beetje zal het tandvlees en
ook het bot rond de tandwortel worden afgebroken. Tandvleesontsteking kun je voorkomen of genezen door de tandplak tijdens het poetsen steeds zorgvuldig te verwijderen van de tandvleesranden. Als de situatie te ver gevorderd is, en de plak diep onder het tandvlees zit, is de tussenkomst van de tandarts noodzakelijk om de tanden en de ruimten tussen tanden en tandvlees grondig te reinigen. De tandvleesontsteking zal genezen maar eventuele schade aan het steunweefsel is echter onomkeerbaar. Een goede tandhygiëne kan in dat geval
H
t g d m s o p “ w alleen nog verdere afbraak vanG bot en steunweefsel voorkomen. n Hoe voorkom je tandsteen? t Tandplak die achterblijft op dep tanden trekt mineralen aan en zalh al na enkele dagen verkalken tot tandsteen. Tandsteen is hard, ruw en poreus en bevordert de afzetting van nieuwe tandplak. Ook in deze fase is de tussenkomst van de tandarts vereist. Tandsteen laat zich immers niet makkelijk verwijderen.
Op basis van info van het Verbond der Vlaamse Tandartsen (VVT)
Melk is gezond voor het gebit
T
Melk, zonder toegevoegd suiker, helpt tandbederf tegengaan. TEKST: HEiDi VAn DE KEErE
M
elk bevat, net zoals kaas, voedingsmiddelen die onze tanden beschermen tegen tandbederf. Niet alleen calcium en fosfor, maar ook vetten, caseïne en andere eiwit-
ADVErTEnTiE
ten spelen hier een gunstige rol. Suikers uit de voeding worden in de mond omgezet tot zuren. Dat gebeurt onder invloed van bacteriën uit tandplaque. Precies deze ‘zuurstoot’ bevordert het ontstaan van cariës. De hoger vermelde voedingsstoffen uit
melk hebben een neutraliserend effect op die zuren en beschermen op die manier tegen tandbederf. Calcium en fosfor, die rijkelijk aanwezig zijn in melk, bevorderen bovendien de remineralisatie, of het herstel van het tandweefsel na demineralisatie
Melk bevat elk “ bevat, voedingsmiddelen die onze tanden beschermen tegen tandbederf „
ten gevolge van een zuurstoot. Lactose, het suiker dat in melk aanwezig is, doet de zuurtegraad in de tandplaque niet noemenswaardig dalen en heeft dus geen nadelige invloed op de tanden. Bron: Nutrinews, special zuivel, 2005
verstand van tanden | 7
TANDVRIENDELIJK SNOEPEN:
kan het?
Wil je zorg dragen voor je gebit, ga dan verstandig om met suikergoed. Kies voor snoepgoed met het Happy Tooth logo. Producten met dit logo geven minder kans op tandcariës of tanderosie. TEKST: HEiDi VAn DE KEErE
H
et waren Zwitserse tandartsen die 25 jaar geleden het Happy Tooth logo introduceerden. Momenteel dragen wereldwijd ruim 100 merken dit geregistreerde kwaliteitskenmerk. Ze hebben de goede eigenschap dat ze minder kans geven op tandbederf of tanderosie. pH-verhaal “Tandvriendelijk snoepen, kan wel degelijk”, zegt Yves De Groote van Toothfriendly International. “Het komt erop aan om te kiezen voor tandvriendelijke producten.” En natuurlijk wordt hier vooral suiker met de vinger
gewezen. Toch betekent suikervrij niet per definitie tandvriendelijk. “Suikervrije producten die bijvoorbeeld een grote hoeveelheid zuur bevatten, kunnen het tandglazuur beschadigen en tanderosie veroorzaken.” Bij de productie van tandvriendelijk snoepgoed speelt vooral de suikerkeuze een rol. “Deze producten worden bereid met niet-
dreigen de tan“ den uiteindelijk los te komen en uit te vallen „ cariogene en dus tandvriendelijke suikers of suikervervangers. Ze hebben de interessante eigenschap dat ze niet in de mond worden afgebroken waardoor de zuurtegraad (pH) niet verder kan dalen dan de kritische grens van
5,7.” Deze producten geven dus geen aanleiding tot de klassieke ‘zuurstoot’ die wel optreedt na het eten van allerlei zoetigheid en die aan de basis ligt van tandbederf. Betere mondzorg Toothfriendly International is een non-profitorganisatie die zich toespitst op het verbeteren van de mondzorg. De organisatie, die wordt geleid door een groep van tandheelkundige professionals, ziet toe op het correct gebruik van het Happy Tooth logo en geeft voorlichting over een goede mondhygiëne en verstandige eetgewoontes. “We promoten het gebruik van tandvriendelijk snoepgoed wat echter helemaal niet betekent dat we kinderen zouden aanzetten tot snoepen.” Meer info: zie www.toothfriendly.com
Help, mijn tandwortels liggen bloot! Bij het ouder worden zie je het fenomeen wel vaker: het tandvlees trekt terug. Wanneer de tandhals bloot komt te liggen, kan dat aanleiding geven tot hevige pijnscheuten bij contact met zeer zoete, warme of koude spijs of drank. TEKST: HEiDi VAn DE KEErE
H
et tandvlees hecht zich normaal gezien op de rand van de tandkroon en de wortel. Bij het ouder worden komt het wel vaker voor dat de tandvleesaanhechting geleidelijk aan opschuift naar de wortel. Meestal is het een erg langzaam proces dat niet noodzakelijk gepaard gaat met klachten. Vooral wanneer de tandhals – de overgang tussen kroon en wortel – bloot komt te liggen, kan contact met zoete, warme of koude voedingsmiddelen aanleiding geven tot hevige pijnscheuten. Ook het poetsen kan dan flink gevoelig zijn. En als het proces ongehinderd blijft doorgaan, en het tandvlees zich steeds verder terugtrekt, dreigen de tanden uiteindelijk los te komen en uit te vallen. Behalve een genetische aanleg is vooral kalkaanslag, onvoldoende poetsen en flossen de oorzaak, maar er kunnen ook andere factoren tussenkomen. Roken speelt een zeer nefaste rol, maar ook te hard en niet correct poetsen kunnen het tandvlees sneller doen terugtrekken. Dagelijkse
mondhygiëne is uiterst belangrijk. Gebruik een zachte of middelharde tandenborstel waarmee je cirkelvormige bewegingen maakt in een hoek van 45° naar het tandvlees gericht. De tandenborstel moet regelmatig worADVErTEnTiE
den vervangen, anders schuren de haartjes alweer verkeerd. Met een tandpasta tegen gevoelige tanden kan je de pijnscheuten een flink stuk verhelpen, maar voorkomen blijft nog steeds beter dan te moeten genezen.
8 | verstand van tanden
AFTEN:
pijnlijke plekjes in de mond Meestal zijn ze het gevolg van een verminderde weerstand . Vast staat dat deze kleine plekjes in de mond behoorlijk pijnlijk kunnen zijn. Wat zijn aften precies en hoe kun je ze behandelen? TEKST: HEiDi VAn DE KEErE
G
rijswitte of gele plekjes met een rode ontstoken rand in de mond die pijnlijk aanvoelen… Iedereen kent ze wel. Aften zijn geen zeldzaam verschijnsel. Ze treffen jong en oud. Twintig procent van de volwassenen blijkt er last van te hebben. Aften kunnen alleen voorkomen maar evengoed in groep, verspreid in de mondholte, vooral op de binnenkant van de wangen of lippen en onder de tong. In de meeste gevallen zijn de plekjes niet groter dan 2 tot 5 millimeter en verdwijnen ze spontaan na één tot twee
weken. Soms echter worden aften groter dan een centimeter. Ze kunnen ook erg hardnekkig zijn en steeds terugkomen. Hoe aften precies ontstaan is nog niet helemaal duidelijk. Vaak ontwikkelen ze zich na een oppervlakkige beschadiging
Twintig procent “ van devolwassenen blijkt er last van te hebben „ van het mondslijmvlies, bijvoorbeeld door te krachtig poetsen van de tanden, door een slecht passend kunstgebit, na het eten
van te heet voedsel of wanneer men per ongeluk op de binnenkant van de wang bijt. Waarom deze kleine wondjes zich dan ontwikkelen tot een open wonde is nog onduidelijk. Mogelijk helpen welbepaalde virussen in de mondholte hierbij een handje. Aften ontstaan vooral bij personen met een verminderde weerstand. Stress en oververmoeidheid kunnen eveneens een rol spelen. Ook een tekort aan bepaalde vitamines (voornamelijk vitamine B12) en ijzertekort worden in verband gebracht met het ontstaan van aften. Verder zou er ook een zekere genetische aanleg bestaan.
Wist je dat... de Onafhankelijke Ziekenfondsen Dentalia Plus hebben ontwikkeld? Dentalia Plus is een nieuwe dienst tandzorg die de kosten gedeeltelijk of volledig terugbetaalt, met een maximumbedrag, voor ondermeer :preventieve tandzorg, orthodontie, prothesen, implantaten, paradontologie en curatieve tandverzorging. Meer info op : www.dentaliaplus.be
En misschien spelen ook de hormonen een rol: vrouwen zouden immers vooral vatbaar zijn voor aften tijdens de menstruatie. Aften kunnen ook voorkomen in de context van bepaalde ziekten zoals de ziekte van Crohn, een chronische darmontsteking. In de meeste gevallen is er echter geen duidelijke onderliggende oorzaak te achterhalen.
T
D
D w a Medicaties kunnen de pijn hel-v pen verlichten, maar meestals verdwijnen de aften spontaanh na één tot twee weken. Somsp reageren ze goed op aanstippens met een corticoïdpreparaat – zor weinig mogelijk en zo kort mo-o gelijk!- Gezonde voeding, vol-m doende rust en een goede mond-a hygiëne kunnen in ieder gevalk veel leed voorkomen. s
De gevolgen van (passief) roken
Behalve de vieze rokersaanslag op de tanden zou nicotine ook de afweer van het lichaam tegen schadelijke bacteriën in tandplak verminderen. En ook passief roken is een boosdoener: kinderen van rokende ouders hebben meer cariës. TEKST: HEiDi VAn DE KEErE
E
en vuil gele aanslag op het gebit. Menig roker wordt ermee geconfronteerd en zit ermee verveeld. Maar behalve dit esthetisch storend probleem, tast roken ook de kwaliteit van het gebit aan. Nicotine zou namelijk de afweer van de bacteriën in tandplak onderdrukken. Hierdoor krijgen de bacteriën vrij spel en zullen ze zich ongecontroleerd nestelen tussen tanden en tandvlees. Op termijn zal dat aanleiding geven tot beschadig-
ing van het steunweefsel. Rokende ouders moeten bovendien weten dat hun kinderen ongewild meeroken. En dat het zogenaamde passief roken ook sporen nalaat in het gebit van hun kroost. Amerikaans onderzoek toont aan dat tandbederf vaker voorkomt bij jonge kinderen die passief mee roken. Er zou meer cotinine – een bijproduct van nicotine - in het bloed van deze kinderen aangetroffen worden, en dan vooral in de groep met cariës in het melkgebit. Volgens de auteurs
T
• e t s h s h p • d i k v
zouden jonge kinderen van rokende ouders twee keer zo veel risico voor tandbederf lopen dan leeftijdsgenoten van wie de ouders niet roken. Meer cariës bij kinderen die passief roken Ook in Vlaanderen gebeurt onderzoek naar de gevolgen van passief roken op het gebit. Dr. Roos Leroy (KULeuven) en haar team stelden vast dat vijfjarigen drie maal meer risico voor tandbederf hebben als één van hun ouders rookt. Het verschil blijft bestaan, zelfs nadat rekening
werd gehouden met andere mogelijk beïnvloedende factoren zoals eetstijl, sociale afkomst en
drie maal “ vijfjarigen meer risico voor tandbederf „ mondhygiëne. Waaraan dat verhoogde risico toe te schrijven is, is nog niet helemaal duidelijk. Experts suggereren dat de weerstand bij kinderen die passief
roken mogelijk gedaald is. Een andere hypothese houdt er rekening mee dat de mondflora van moeders die roken meer schadelijke stoffen bevat die via contact aan de kinderen worden doorgegeven. De Leuvense studie (in samenwerking met elmex®) werd opgezet om de effecten te meten van de sensibiliseringscampagne ‘Tandje de voorste’, een campagne die Kind & Gezin in 2003 opstartte in Waregem en Tielt, om de mondgezondheid van jonge kinderen te verbeteren.
verstand van tanden |
Slechte adem:
wat is er aan de hand? Een onfrisse adem wordt in een zeldzaam geval veroorzaakt door spijsverteringsklachten. Meestal ligt het probleem echter in de mond zelf: tandvleesontsteking, tandbederf, tandsteen… allemaal kunnen ze aanleiding geven tot een slechte adem. Een goede mondhygiëne helpt! plooid. Op deze warme vochtige plek zullen de bacteriën, die samen met etensresten tussen de papillen zijn achtergebleven, graag huishouden. ze scheiden zwavelverbindingen af die de adem de typische onfrisse geur van rotte eieren geven bij het opstaan. Na het drinken van een glas water of fruitsap verdwijnt de geur snel. Een onfrisse ochtendadem hoeft dus geen reden tot paniek te zijn. Goed borstelen, ook de tong! Wie zijn tanden poetst voor het slapengaan heeft doorgaans minder last van een onfrisse ochtendadem. Een goede tandhygiëne in het algemeen, met gron-
Tekst: Heidi Van de Keere
D
e tong heeft geen effen oppervlak maar is bekleed met papillen. Die slijten voortdurend af en worden voortdurend opnieuw aangemaakt. Het gebeurt wel vaker dat etensresten zich tussen de papillen nestelen. Dat hoeft niet noodzakelijk een probleem te zijn omdat de speekselvloed de tong constant reinigt. Zo gebeurt het althans overdag. ’s Nachts, daarentegen, maken we nauwelijks speeksel aan. Bovendien ligt de achterkant van de tongrug tijdens het slapen tegen het verhemelte ge-
Wie doet wat?
kVerschillende zorgverleners zijn actief in het domein van de tandzorg. Een overzicht.
Tekst: Heidi Van de Keere
• Een algemeen tandarts neemt een groot deel van de (preventieve) tandzorg op zich. Voor specifieke problemen verwijst hij de patiënt naar gespecialiseerde zorgverleners of werkt hij nauw met hen samen om het probleem op te lossen. • Een orthodontist is een tandarts-specialist die afwijkingen in de stand van het gebit en de kaken optimaliseert door middel van beugels.
• Een parodontoloog is een tandarts die gespecialiseerd is in preventie, de diagnose en de behandeling van ontstekingen en infecties van het tandvlees en de steunweefsels van de tanden. Ook tandherstel (plaatsen van implantaten) behoort tot hun domein. • Een stomatoloog is een tandarts die ook arts is en zich heeft gespecialiseerd in de kleine chirurgie van de tanden en het kaakbeen: vooral kaakcorrecties, esthetische chirurgie en traumatologie (ongevallenheelkunde). Stomatologen kunnen zich verder specialiseren tot mond-, kaak- en aangezichtschirurg. • Een implantoloog spitst zich toe op het plaatsen van tandimplantaten. Het kan een parodontoloog zijn, of een stomatoloog, of een algemeen tandarts • Een Dentaaltechnicus maakt en herstelt hulpmiddelen die het gebit corrigeren, ondersteunen of vervangen. Het gaat vooral om implantaten, bruggen, kronen of kunstgebitten. De tandtechnicus werkt in een tandtechnisch lab, in opdracht van een tandarts of een tandarts-specialist zoals stomatoloog, orthodontist.
advertentie
dig en geregeld poetsen is immers dè gouden raad om de adem dag in dag uit fris te houden. Een tongspatel of tongborstel kan helpen om aanslag op de tong en geurtjes te vermijden. Vergeet niet dat bepaalde voedingsmiddelen (uien, knoflook, sommige kruiden) eveneens aanleiding kunnen geven tot een onwelriekende adem. Ook tabak en alcohol horen in dat rijtje thuis. Wie ondanks een goede tandhygiëne toch regelmatig last heeft van een beslagen tong, en een onfrisse adem, ook overdag, raadpleegt het best zijn tandarts. Hij of zij zal nagaan of er geen sprake is van cariës, tandvleesontsteking, tandsteen… die verantwoordelijk kunnen zijn voor de onfrisse adem.
Op basis van info van het Verbond der Vlaamse Tandartsen (VVT)
10 | verstand van tanden
BLIK OP DE TOEKOMST: van solo- tot
virtuele groepspraktijk?
rekening houdend met de nood aan continue beschikbaarheid, en met de grote investeringen om een tandartspraktijk te installeren, rijst wel eens de vraag of de klassieke solopraktijk van vandaag in de toekomst meer en meer plaats zal ruimen voor groepspraktijken. T Misschien is de virtuele groepspraktijk een haalbare kaart. TEKST: HEiDi VAn DE KEErE
“Er is in het domein van de tandzorg in ieder geval veel meer specialisatie dan vroeger”, zegt tandarts Filip Bogaert die werkzaam is in een groepspraktijk. Behalve de bijkomende opleiding tot parodontoloog, kaak- en aangezichtschirurg… is er volgens Filip Bogaert ook een toenemende trend
waarbij algemeen tandartsen zich gaan toespitsten op één of enkele subdomein. “Ergens is dat wel een positieve trend. Alles evolueert erg snel en je kunt niet in alle domeinen specialist zijn”, meent Filip Bogaert, die zich zelf in hoofdzaak toelegt op het plaatsen van tandprotheses. “Als je dan samenwerkt in een groepspraktijk kun je de expertise
van verschillende mensen samen leggen. In het domein van de tandprotheses en de implantaten bijvoorbeeld, waar teamwork belangrijk is, kan dat een meerwaarde betekenen.” De virtuele groepspraktijk “Toch kun je groepspraktijken niet beschouwen als dé ideale oplossing”, meent tandarts Stefaan Hanson, woordvoerder van
het Verbond van Vlaamse Tandartsen (VVT). “Heel wat tandartsen zijn niet bereid of niet geschikt om in een groepspraktijk te werken. Bovendien verkiezen patiënten vaak de kleinschaligheid van de solopraktijk.” Volgens Hanson biedt de virtuele groepspraktijk mogelijk een interessant alternatief om de hoge investeringen haalbaar
E
te houden. “In een virtuele groepspraktijk blijft iedereen in zijnH solopraktijk werkzaam maar spe-v cialiseren en investeren verschil-v lende collega’s in eenzelfde dorpo of buurt elk in één of ander sub-d domein. Voor die bepaalde onder-D zoeken/behandelingen verwijzenl ze de patiënten dan naar elkaar,g met respect voor de patiënten enp met onderling respect.” f
DE PARODONTOLOOG: minimaal
tandverlies, optimaal tandherstel
Parodontologen behandelen infecties van tanden en tandvlees. Daarnaast behoort ook de orale implantologie tot hun werkterrein. Ze zetten met andere woorden alles op alles om tandverlies tegen te gaan maar zorgen in geval van verlies ook voor tandherstel.
TEKST: HEiDi VAn DE KEErE
D
e bacteriën die betrokken zijn bij infecties van tanden en tandvlees kunnen aanleiding geven tot de afbraak van het bot. Als de infectie aanhoudt, komen de tanden los te staan en zullen ze uiteindelijk ‘uitgroeien’. De parodontoloog is de specialist bij uitstek om deze tandinfecties te behandelen, teneinde tandverlies zoveel mogelijk te vermijden. Maar de parodontoloog buigt
T
zich ook over tandherstel bij patiënten bij wie tandverlies onherroepelijk was. “In onze basisopleiding komen beide aspecten – behandelen van mondinfecties en de orale implantologie – uitvoerig aan bod”, zegt parodontoloog Peter Coessens. De implantaten hebben volgens Peter Coessens terecht een plaats verworven binnen de tandheelkunde. “Sedert de jaren ’70 is de implantologie sterk geëvolueerd. Vandaag zijn er geen slechte implantaten
meer, wel nog slechte indicaties. En natuurlijk hangt alles ook af van de manier van werken.” In dat opzicht hebben de im-
bouwen (aanbrengen van de tandprothese). “Vooraleer een implantaat te plaatsen, moeten mondinfecties onder controle
een implantaat te plaatsen, moeten “ Vooraleer mondinfecties onder controle zijn, zodat we kunnen werken in een mond waar zo weinig mogelijk bacteriën aanwezig zijn „ plantologen een grote verantwoordelijkheid. Zij leggen de basis (plaatsen van het implantaat) waarop anderen verder
zijn, zodat we kunnen werken in een mond waar zo weinig mogelijk bacteriën aanwezig zijn.” Een goede mondhygiëne
T
blijft vanzelfsprekend ook nadien essentieel. Volgens Peter Coessens is dep levensduur van de implantateno vergelijkbaar met die van dev klassieke tandprothesen. “Maarz implantaten bieden veel meerw comfort. Terwijl patiënten met een klassieke kunstgebit kampen A met een verminderde kauwkracht, verminderde houvast en verminderde smaak (bovenkaakprothese) komen deze klachten helemaal niet voor met een gebit dat op een implantaat is vastgehecht.”
KAAK- EN AANGEZICHTSCHIRURG: hybride van arts en tandarts
Met hun dubbele kwalificatie – arts en tandarts – staan mond-, kaak- en aangezichtschirurgen op het kruispunt tussen de geneeskunde en de tandheelkunde. Als ze hun diploma halen, hebben ze een opleiding van 14 jaar achter de rug. Ze worden nog wel eens stomatoloog genoemd. Maar de term ‘mond-, kaak- en aangezichtschirurg’ omschrijft correcter de activiteiten van deze arts/tandartsspecialisten. TEKST: HEiDi VAn DE KEErE
“Alles heeft te maken met de uitbreiding van ons werkterrein dat zich aanvankelijk beperkte tot de mond maar geleidelijk aan uitgroeide tot alle weefsels rond de mond, dus ook de kaken, de aangezichtsbeenderen…”, zegt Dr. Geert Orbie. “Uniek aan onze dis-
cipline is dat we op het kruispunt staan tussen de geneeskunde en de tandheelkunde. Onze basisopleiding duur 14 jaar. Ze bestaat uit 7 jaar geneeskunde + 3 jaar tandheelkunde of 5 jaar tandheelkunde + 4 jaar geneeskunde, telkens + nog 4 jaar chirurgie.” Subspecialisatie Mond-, kaak- en aangezichtsch-
irurgen zien vooral patiënten op verwijzing van tandartsen, maar ook van huisartsen en specialisten. Binnen hun vakgebied is er nog een erg grote diversiteit aan pathologie. “Vandaar dat kaakchirurgen zich vaak nog verder specialiseren in één of andere subdiscipline zoals de kankerchirurgie, aangeboren
afwijkingen zoals gespleten lippen, een gespleten verhemelte, schedelvervormingen…” Een andere belangrijke subdiscipline is de kaakcorrectieve chirurgie, die zich toelegt op het chirurgisch corrigeren van bepaalde standafwijkingen van de kaak. “Vaak gebeurt dat in samenwerking met de orthodontist die dan zorgt
voor de tandallignatie.” Verder horen ook implantaatbehandelingen tot het domein van de kaak- en aangezichtschirurg, “ook de gecompliceerde behandelingen, waarbij bijvoorbeeld een bottekort eerst moet worden aangevuld met bot uit de kin, het bekken, de schedel…”, aldus nog Geert Orbie.
verstand van tanden | 11
Implanteren is goed investeren
Behalve de klassieke kronen of bruggen om ontbrekende of onvolledige tanden te vervangen, winnen ook de tandimplantaten meer en meer aan populariteit. Implantaten zijn niet goedkoop maar dankzij het comfort en de levenskwaliteit die ze bieden, en hun grote duurzaamheid, vormen ze een goede investering op lange termijn. Tekst: Heidi Van de Keere
E
en tandimplantaat is een metalen schroef die uit titanium is vervaardigd. Het implantaat heeft de vorm van de tandwortel en wordt vastgeschroefd in het kaakbot op de plaats waar zich voordien de tandwortel bevond. De stevige verankering is belangrijk om de kauwkrachten goed op te vangen. Op het implantaat kunnen in een tweede fase verschillende tandprotheses
worden aangebracht. Van één tot alle… In principe is iedere ontbrekende tand vervangbaar door een implantaat. Wanneer slechts één tand ontbreekt, wordt die vervangen door een implantaat waarop een keramische kroon wordt geplaatst. Als twee of meer tanden of kiezen op rij ontbreken, kunnen die worden vervangen door een vaste brug die op implantaten wordt verankerd. Groot voordeel is dat het afslijpen van de gezonde aangrenzende tanden niet nodig is.
Maar ook in geval van een volledige tandenloze boven- of onderkaak bieden implantaten een perfecte oplossing. Je kan er zowel een vaste of een uitneembare prothese op verankeren. Mooi en comfortabel Tandimplantaten zijn niet zichtbaar in de mond. De prothese die er bovenop wordt geschroefd of gekleefd heeft de vorm en kleur van de ontbrekende tand(en). Zowel het uitzicht als het gebruikscomfort benadert dus dat van de natuurlijke tanden.
Bijkomende voordeel is dat het implantaat de natuurlijke functie van de tandwortel imiteert. Hierdoor wordt het kaakbeen blijvend belast zodat het niet resorbeert. Die terugtrekking van het kaakbeen is daarentegen wel een gekend probleem na het plaatsen van een klassiek vals gebit, met als gevolg dat de prothese na een tijdje niet goed meer past. Dat gebeurt niet met een implantaat. Succes De implantologie is een relatief jonge discipline maar de voor-
bije jaren werd heel wat ervaring opgedaan. In België werden er in 2006 meer dan 40.000 implantaten geplaatst, met een slaagpercentage dat hoger ligt dan 90%. Tandimplantaten zijn niet goedkoop maar zowel functioneel als esthetisch is het resultaat optimaal. En ze gaan levenslang mee. Implanteren is dus goed investeren.
Zie ook www.naturally.attractive.be Naar een interview met Dries De Pauw, directeur Straumann
Wat dekt de ziekteverzekering (niet)? De verplichte ziekteverzekering in ons land dekt het gros van de preventieve en curatieve tandzorg. Toch zijn er nog heel wat tandheelkundige prestaties waarvoor het Riziv geen tussenkomst voorziet. In een aantal gevallen komen de ziekenfondsen tussen via de aanvullende verzekering. Tekst: Heidi Van de Keere
T
andzorg helpt om bepaalde ziekten te voorkomen. In ons land dekt de verplichte ziekteverzekering dan ook het merendeel van de preventieve en curatieve tandverzorging. Toch zijn er nog heel wat tandheelkundige prestaties advertentie
waarvoor het Riziv niet of nauwelijks tussenkomt. Voorbeelden zijn de orthodontische tandzorg (beugels worden slechts ten laste genomen tot de leeftijd van 15 jaar), parodontologie (niet ten laste genomen), tandprotheses (slechts ten laste genomen vanaf 50 jaar onder bepaalde voorwaarden en vóór de leeftijd van
50 jaar in specifieke omstandigheden), bepaalde curatieve tandzorg (tandsteenverwijdering wordt niet altijd ten laste genomen), en het plaatsten van implantaten (geen tussenkomst). In een aantal gevallen komen de ziekenfondsen tegemoet via de vrije aanvullende verzekering. Zo bieden de Onafhankeli-
jke Ziekenfondsen sedert vorig jaar Dentalia Plus aan. Deze nieuwe verzekering biedt onder een bepaald plafond, een tegemoetkoming voor alle tandzorg die wordt uitgevoerd door een tandarts, dus ook voor verzorging die niet wordt terugbetaald door het Riziv. Dat in ruil voor een maandelijkse bijdrage die in
functie van de leeftijd varieert tussen 3,9 en 10,4 euro. Met hun nieuwe product mikken de Onafhankelijke ziekenfondsen vooral op preventie. Om die reden worden alleen preventieve raadplegingen volledig terugbetaald. Voor de curatieve tandzorg varieert de terugbetaling in functie van een bewezen preventief gedrag. Deze verzekering dekt geen louter esthetische ingrepen zoals het plaatsen van een gouden tand of bleken.
1 | verstand van tanden
Over kronen en bruggen Kronen en bruggen worden geplaatst ter vervanging van ontbrekende tanden of van bestaande tanden die scheef groeien, verkleurd of niet meer functioneel zijn. Een kroon is een kapje dat bestaat uit metaal en/of porselein.
te maken voor het plaatsen van de brug of de kroon. Vervolgens wordt een afdruk gemaakt van het gebit. Hiermee gaat de tandtechnicus aan de slag. en/of slecht gevormd zijn en om één of meer ontbrekende dus uit twee of meer kronen die Eerst maakt hij een gipsmodel TEKST: HEiDi VAn DE KEErE niet mooi meer ogen, kunnen tanden op rij te vervangen. De op deze pijlers worden vastgeli- en nadien de eigenlijke kroon et wordt over de af- dankzij een kroon opnieuw tanden aan weerszijden van de jmd, en een brugtussendeel dat of brug. geslepen tand of kies op zijn beurt uit één of meerdere Aan de hand van een beetregisgeplaatst en vastgelijmd. kunsttanden bestaat. tratie wordt ervoor gezorgd datT Het maken en plaatsen van kronen of bruggen Kronen bieden een oplossing Stappenplan onder- en bovengebit perfect op verloopt in verschillende stappen voor tanden die door tandbedHet maken en plaatsen van elkaar passen. Vervolgens wordt erf voor een deel verloren zijn kronen of bruggen verloopt in beslist over de kleur die de kroon gegaan, en nog onvoldoende hun oorspronkelijke vorm en open ruimte worden afgeslepen verschillende stappen. In een of brug zal krijgen. Tot slot wordt houvast bieden voor een vull- kleur terugkrijgen. en dienen als pijler om de brug eerste stap slijpt de tandarts de de kroon of brug met een snel-d ing. Ook tanden die verkleurd Bruggen worden vervaardigd vast te hechten. De brug bestaat tand gedeeltelijk weg om plaats hardend cement bevestigd. g b a i E e n d Verschillende Oost-Europese en Aziatische landen, zoals Thailand, india, Turkije en Hongarije trekken medische toeristen aan, ookv d voor tandheelkundige ingrepen. Volgens Stefaan Hanson, woordvoerder van het Verbond van Vlaamse Tandartsen (VVT) is heto w prijsverschil echter het enige voordeel. Maar dan alleen op korte termijn. B E land van bestemming samen met tijd uitgetrokken zodat de patiënts TEKST: HEiDi VAn DE KEErE tandartsen en/of parodontolo- rustig kan nadenken voor welket ie een prothese of een gen die de behandelingen uit- behandeling hij uiteindelijk ki-e andere belangrijke voeren. Veelal gaat het over het est. Bovendien is de verblijfs-v tandheelkundige inplaatsen van kronen of bruggen duur vaak te kort om de nodiger greep nodig heeft, en daarvoor of implantaten. voorbereidingen tot de behan-v niet veel centen wil neertellen, Voordelen? deling te treffen en om eventuelej kan tegenwoordig het aangeHet Verbond van Vlaamse tan- complicaties aan te pakken. Env name aan het nuttige koppelen dartsen waarschuwt echter voor wat dan met eventuele compli-d en kiezen voor een zogenaamde de risico’s van dat soort tand- caties die laattijdig optreden?d ‘tandreis’. Verschillende organiheelkundige behandelingen in En hoe zit het met de kwaliteitd saties, vooral Nederlandse, stelhet buitenland. In de eerste plaats van de gebruikte materialen enp len all-inclusive formules voor is de tijdsdruk een probleem. Het het geleverde werk? Volgens Ste-v waarbij behalve het vervoer en verblijf duurt één tot twee wek- faan Hanson is het prijsverschila het verblijf in vaak exotische en en in die periode moet alles het enige voordeel van dergeli-w vakantiebestemmingen wordt gebeuren: de ingreep moet gep- jke tandheelkundige ingrepen inm gecombineerd met de gewenste land, voorbereid en uitgevoerd verre oorden, “maar wat je er opl tandheelkundige behandeling. worden binnen dat tijdsbestek. korte termijn uithaalt, gaat op Deze organisaties werken in het In eigen land wordt voldoende lange termijn vaak verloren.”
H
“
„
D
TANDREIZEN: waarom niet?
W
FACINGS: voor een wit en gaaf gebit ‘Facings’ geven de tanden behalve de gewenste witte kleur ook een gave vorm. Deze facings zijn niet goedkoop. Toch spelen nieuwe technieken steeds beter in op de vraag naar betaalbare en efficiënte cosmetische tandheelkunde. TEKST: HEiDi VAn DE KEErE
F
acings bieden een interessante oplossing voor tanden die verkleurd, gebroken of misvormd zijn. Ze bestaan uit een laagje composiethars (het witte vulmateriaal dat de tandarts ook gebruikt om gaatjes te vullen) of uit een schildje van porselein of composiet. De schildjes worden in het tandtechnisch lab gemaakt. Een facing uit composiethars
maakt de tandarts zelf. De composiethars, in de kleur van de omringende tanden, wordt ter plaatse ‘geboetseerd’ tot de gewenste vorm, en vervolgens hard gemaakt met blauw licht. Nadien wordt het oppervlak van de ‘nieuwe’ tand bijgeslepen en gepolijst. Vooraleer een facing wordt geplaatst wordt de tand eerst voorbereid: gewoonlijk wordt de voorkant een beetje afgeslepen om plaats te maken voor de facing.
Een facing voelt aan als een natuurlijke tand maar kan soms loskomen omdat ze enkel op het buitenste vlak van de tand worden gekleefd. Met een facing kan je beter niet nagelbijten of ribbetjes knagen. Een facing vraagt behalve een degelijke mondhygiëne geen extra onderhoud.
ADVErTEnTiE
A
verstand van tanden | 1
TANDEN BLEKEN:
niet doen zonder tandartsadvies!
Hagelwitte tanden, de droom van iedereen! Voor sommigen is de verleiding groot om zelf met allerlei bleekmiddelen aan de slag te gaan. niet doen! Sommige van deze producten doen meer kwaad dan goed. Vraag steeds raad aan je tandarts en bekijk samen wat het probleem is en wat er kan gebeuren. TEKST: HEiDi VAn DE KEErE
D
e kleur van een tand of kies wordt in hoofdzaak bepaald door de kleur en de dikte van het tandbeen. De glazuurlaag die het tandbeen bedekt, is op haar beurt zo goed als doorzichtig en heeft weinig invloed op de kleur van de tand. En het zijn vooral de genen die ervoor zorgen dat iemand van nature witte of eerder gele tanden heeft. Daarnaast zijn er ook verschillende externe factoren die het verkleuren van tanden of kiezen in de hand kunnen werken (zie kadertje). Bleken: hoe doe je dat (niet)? Er bestaan tegenwoordig verschillende bleekmethodes om tandverkleuringen te behandelen. Het bleken van gelijkmatig vergeelde tanden geeft de beste resultaten. Donkere en gevlekte verkleuringen laten zich moeilijker bleken. In dat geval kan de verkleuring misschien beter worden gemaskeerd door een schildje (in kunststof of porselein) op de tand te plaatsten. Wanneer het probleem zich beperkt tot enkele verkleurde plekjes, zal de tandarts misschien voorstellen om ze weg te slijpen en de tand nadien met een witte vulling te herstellen. Ga in ieder geval nooit zelf
aan de slag met bleekmiddelen vooraleer het advies in te winnen van je tandarts. Hij zal, op basis van de aard en oorzaak van de verkleuring, bekijken wat er kan gebeuren en welke bleekmethode het meest geschikt is.
leurde tand dood of levend is. Dode tanden worden van binnenuit gebleekt, na verwijderen van de vulling. Bleken van levende tanden gebeurt van buitenaf, aan de hand van waterstofperoxide. De tandarts gaat
Er bestaan tegenwoordig verschillende bleek“ methodes om tandverkleuringen te behandelen „ Dood of levend, het maakt een verschil De bleekmethode die de tandarts toepast, zal bijvoorbeeld verschillen naar gelang de verk-
hierbij erg zorgvuldig te werk zodat het bleekmiddel alleen op de tanden en niet op het tandvlees terechtkomt. Levende tanden kunnen ook thuis, via een bleeklepel worden gebleekt. De tandarts maakt een op de tand passende lepel die een blekende gel bevat waaruit geleidelijk aan waterstofperoxide vrijkomt. De behandeling kan bijvoorbeeld ’s nachts gebeuren. Bleken met de laser Tegenwoordig bestaat er ook een techniek om tanden te bleken aan de hand van laserstralen. Na een voorbereidende tandreiniging brengt de tandarts een rode gel aan op de tanden die hij nadien activeert aan de hand van groene laserstralen. Het groene laserlicht heeft op zich een blekend effect op de tanden.
Witmakende tandpasta? Heel wat merken hebben een specifieke witmakende tandpasta in hun gamma. Deze tandpasta’s maken de tanden niet witter dan ze van nature zijn. Ze helpen vooral om tandaanslag te verwijderen. Sommige van deze producten bevatten echter agressieve schuurmiddelen die het glazuur kunnen beschadigen zodat het onderliggende tandbeen zelfs gevoeliger wordt voor verkleuring. Een aantal tandpasta’s bevatten extra mineralen zoals fluoride, calcium of fosfor. Die kunnen helpen bij het herstel van beschadigd tandglazuur. Het tandglazuur zal meer glanzen en het onderliggende tandbeen beter beschermen tegen verkleuring. De tandarts vertelt je graag welke tandpasta het best geschikt is voor jouw gebit en jouw specifieke wensen.
ADVErTEnTiE
ADVErTEnTiE
Door het groene licht van de laser te koppelen in de rode gel wordt de energie die de laser opwekt, als het ware gevangen in de gel wat het blekend effect verhoogt. De afsluitende fluorbehandeling met de laser, zorgt er tot slot voor dat het tandglazuur wordt versterkt. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat deze laserbehandeling veilig en doeltreffend is, voor zoverre ze natuurlijk wordt toegepast door opgeleide professionals. De methode zou ook een oplossing bieden voor moeilijk te behandelen verkleuringen (bijvoorbeeld tetracyclinevlekken) en om selectief te behandelen (bijvoorbeeld een
deel van een tand). De behandeling duurt gewoonlijk een uur. In de meeste gevallen volstaat één enkele behandeling. Soms zijn twee of drie behandelingen nodig. Niet op eigen houtje ! Soms gebeurt het dat mensen op eigen houtje experimenteren met bleekmiddelen om hun tanden witter te maken. Doe dat echter niet! De kans bestaat dat de producten waarmee je aan de slag gaat, meer kwaad doen dan goed. Het gebruik van ongepaste producten of te langdurig contact met bleekmiddelen kan immers ernstige schade aanbrengen aan de tanden. Vraag steeds raad aan je tandarts.
1 | verstand van tanden
VERSTANDSKIES: probleemkies?
De verstandskiezen zijn de achterste kiezen van het volwassen gebit. Ze komen op iedere tandenrij ook het laatst door. Bij velen zijn ze vroeg of laat verantwoordelijk voor problemen. Hoe komt dat? De verstandkiezen of derde molaren breken gewoonlijk door in de puberteit. heet het pericoronitis of ontsteking van het tandvlees rond de tandkroon van een niet volledig uitgekomen verstandskies. Veelal zal de tandarts beslissen om twijfelachtige kiezen op jonge leeftijd (tussen 15de en 25ste levensjaar) te verwijderen, vooraleer ze voor grote problemen zorgen. Op die jonge leeftijd is het verwijderen van de kiezen gemakkelijker en
TEKST: HEiDi VAn DE KEErE
M
aar zowat 25% van de jongeren krijgt ze nooit, of niet alle vier. En de helft van de mensen die wel wijsheidskiezen hebben, kampt vroeg of laat met klachten.
de helft van de “mensen die wel wijsheidskiezen hebben, kampt vroeg of laat met klachten
„
Plaatsgebrek vormt één van de belangrijkste oorzaken van problemen met wijsheidskiezen. Eén en ander heeft te maken met het feit dat de kaken in de loop van de evolutie van de menselijke soort stelselmatig kleiner zijn
geworden. Dat maakt dat er vaak plaatsgebrek is in de mond zodat de wijsheidskiezen niet kunnen doorbreken. Soms hebben deze kiezen ook een abnormale stand in de kaak en hierdoor een slechte groeirichting. Omwille van de moeilijke toegankelijkheid achteraan in de mond, en zeker in geval van scheefgroei, blijven er veel vaker voedselresten
steken ter hoogte van de wijsheidskiezen. Dat maakt de tanden gevoeliger voor tandbederf. Het gebeurt wel vaker dat de wijsheidskiezen slechts gedeeltelijk doorbreken, en het tandvlees er gedeeltelijk over heen ligt. Tandplak en voedselresten blijven gemakkelijk steken en dat verhoogt de kans voor een tandvleesontsteking. In het vakjargon
verloopt de genezing vlotter.T Gewoonlijk maakt de tandarts op voorhand een röntgenfoto van de verstandskies zodat de wortelstructuur duidelijk wordt. Als de tandarts problemen voorzietl bij het verwijderen, zal hij dej patiënt doorverwijzen naar eeng kaakchirurg. Wanneer meerderep wijsheidskiezen tegelijk wordeni verwijderd, gebeurt dat gewoon-w lijk onder algemene verdoving. I m ‘Verstands’kies of ‘ver-stand’ kies? s b Verstandskies, wijsheidskies, wijsheidstand… veel verschillende T termen voor de achterste vier kiezen in het volwassen gebit die w volgens de internationale nummering de nummers 18, 28, 38 en 48 d meekregen. Hoewel sommigen de term verstandskies in verband d brengen met ‘ver-stands’kies (omdat ze helemaal achteraan in d de mond staan) is het veel waarschijnlijker dat de term afgeleid d is uit het Latijn dens sapientiae of tand der wijsheid, omdat hij doorbreekt op de volwassen leeftijd.
Z
TANDVULLINGEN: Amalgaam blijft
een valabel vullingsmateriaal
Zilveramalgaam blijft tot op vandaag nog steeds een valabel vulmateriaal voor tanden van het zijgebied. Ondanks alle verhalen over het gevaar voor kwikvergiftiging door amalgaamvullingen, bestaat hiervoor geen enkel wetenschappelijk bewijs. Tandartsen gebruiken vandaag vooral twee materialen om gaatjes te vullen : amalgaam en composiet. TEKST: HEiDi VAn DE KEErE
A
malgaam – dat intussen al 150 jaar wordt gebruikt in de tandheelkunde – bestaat voor de helft uit een legering van zilver, tin, koper en zink in poedervorm, en voor de andere helft uit kwik. Mengen van beide componenten geeft een kneedbare massa die uithardt in het gereinigde cariësletsel. Groot voordeel van een amalgaamvulling is de sterkte en dus ook de levensduur. Deze vulling evenaart de hardheid van het natuurlijke tandweefsel. Nadeel is de grijze kleur die deze vullingen minder esthetisch maakt, zeker vooraan in de mond. Gaatjes vooraan in de mond zal de tandarts vullen met een composietvulling. Het is een witte vulling in kunststof. Tegenwoordig kan ze makkelijk op de tand worden gekleefd. Dankzij deze verbeterde kleeftechnieken is de levensduur van de composietvullingen de voorbije jaren fel
verbeterd. Voor grote vullingen, achteraan in de mond, blijft amalgaam echter nog steeds bruikbaar. Geen reden tot paniek Ondanks de verhalen dat amalgaamvullingen een risico zouden inhouden voor kwikvergiftiging bestaat daar volgens wetenschappers nog geen enkel bewijs voor. In de voorbije 150 jaar hebben honderden studies aangetoond dat er geen gevaren
“
op termijn voor het grootste deel uitgescheiden via de urine. Het gaat hier over erg kleine hoeveelheden kwik. De giftige effecten van kwik komen pas tot uiting bij doses die veel hoger zijn dan wat kan vrijkomen uit zilveramalgaamvullingen. Volgens experts is er dus geen enkele reden tot paniek. En dus ook geen reden om systematisch amalgaamvullingen te laten vervangen. Wel kunnen
Volgens experts is er dus geen enkele reden tot paniek
verbonden zijn aan het gebruik van amalgaam. En dat onderzoek gaat nog steeds verder. Bij het kauwen kunnen uit een amalgaamvulling inderdaad zeer kleine hoeveelheden kwik vrijkomen. Een deel daarvan wordt ingeslikt en verwijderd via de stoelgang. Een ander deel wordt ingeademd, komt via de longen in het bloed terecht maar wordt
„
amalgaamvullingen in zeldzame gevallen aanleiding geven tot allergische reacties. Maar dat geldt voor elk vullingsmateriaal, zoals dat ook mogelijk is voor elk geneesmiddel. Gevuld en dan? Nadat een tand gevuld is, blijft een optimale tandzorg noodzakelijk. Ook gevulde tanden blijven immers onderhevig aan
Belangrijkste oorzaken van verkleurde tanden het natuurlijk verouderingsproces waardoor het glazuur brozer wordt en het tandbeen dikker en poreuzer zodat het gemakkelijker kleurstoffen opneemt een val/klap op kinderleeftijd met de vorming van extra tandbeen als gevolg Bepaalde geneesmiddelen. Gebruik van het antibioticum tetracycline op kinderleeftijd veroorzaakt een verkleuring van het gebit tijdens de aanleg, met blijvende gevolgen. Een gestoorde ontwikkeling van het gebit, bijvoorbeeld door een overmatige inname van fluoride tijdens de aanleg van het gebit, of door langdurige ziekte op jonge leeftijd. Roken, thee of wijn kunnen zorgen voor een gekleurde aanslag op het glazuur. Het is geen echte verkleuring. De tandarts kan de aanslag verwijderen door de tanden te polijsten. Amalgaamvullingen kunnen ervoor zorgen dat een tand of kies er donkerder uitziet omdat de vulling door het glazuur schemert. Bleekmiddelen zullen ook hier niet helpen. Een oplossing kan erin bestaan om de amalgaamvulling te vervangen door een witte vulling. tandbederf: zowel het resterende deel van de tand als de rand tussen de vulling en de tand kan nog slecht worden. Daarom is het poetsen van gevulde tanden even belangrijk als voor gave tanden. Tot slot zullen tandvull-
T
O
d f D d s d w ingen met de tijd ook verkleuren.o Dat geldt zowel voor de grijzee amalgaamvullingen als voor dez witte composietvullingen. Als det verkleuring storend wordt, zit erk weinig anders op dan de vullingd te vervangen. e
verstand van tanden | 1
Bijna helft jongeren draagt beugel
Bijna de helft van de kinderen en jongeren onder de 15 jaar in ons land draagt een beugel. Dat is iets meer dan wat internationaal nodig wordt geacht. Toch betekent dat niet dat kinderen in ons land onnodig worden behandeld. in 2006 kregen precies 53.407 jongeren in Vlaanderen een beugel. nodig om sociaal goed te kunnen functioneren.” De leeftijd waarop een kind of jongere een beugel krijgt, varieert sterk. Soms wordt de behandeling al op de leeftijd van zeven of acht opgestart. Andere jongeren krijgen pas op de leeftijd van twaalf of dertien te horen dat een beugel aangewezen is. In ieder geval is het voordelig om problemen die een orthodontische behandeling vergen, tijdig op te sporen. Cijfers De orthodontische behandeling neemt gemiddeld twee tot drie jaar in beslag. Stefaan Hanson benadrukt nog dat het essentieel is dat de behandeling volledig wordt afgewerkt. Zo niet bestaat
TEKST: HEiDi VAn DE KEErE
Z
o blijkt uit cijfers van het Verbond der Vlaamse Tandartsen (VVT). In de leeftijdsgroep tot en met vijftien jaar draagt 45% van onze Belgische jeugd een beugel. Hiermee piekt ons land iets boven wat internationaal wordt beschouwd als de behandelingsnood. Internationaal neemt men immers aan dat 40% van de gebitsproblemen een orthodontische behandeling vergt. Toch wijst Stefaan Hanson, woordvoerder van het VVT, erop dat dit niet betekent dat kinderen in ons land onnodig worden behandeld. “Bij deze kinderen is een beugel vermoedelijk
de kans dat de tanden zich na verloop van tijd toch opnieuw verplaatsen. Een orthodontische behandeling kost gemiddeld tussen 1.250 en 2.000 euro. Het Riziv betaalt ongeveer 30% terug als de aanvraag voor de 15de verjaardag gebeurt. Via de aanvullende verzekering komen de ziekenfondsen voor nog bijna 20% tussen. De overige 50% is ten laste van de patiënt. Het Riziv-budget voor orthodontie bedraagt jaarlijks ongeveer 31 miljoen euro. Dat is 6% van de totale uitgaven voor de tandzorg. Tot slot vermelden we nog dat de orthodontist zowat 64% van de behandelingen voor zijn rekening neemt. De rest gebeurt door de algemeen tandarts.
Hoe onderhoud ik mijn kunstgebit?
Een kunstgebit vraagt een even goede hygiëne als een natuurlijk gebit. Opstapeling van voedselresten en tandplak bedreigen niet allen de eventueel overgebleven tandelementen, maar kunnen ook problemen veroorzaken ter hoogte van het tandvlees. Voor een goede hygiëne van het kunstgebit is een tandenborstel een uitstekend hulpmiddel.
TEKST: HEiDi VAn DE KEErE
O
ok het tandvlees mag niet vergeten worden: een zachte borstel verwijdert de voedselresten en de afgeschilferde resten van het tandvlees. Daarnaast zijn er allerhande producten beschikbaar om een kunstgebit te reinigen. Vaak gebeurt dat overnacht, in een glas water waarin een reinigende tablet is opgelost. Deze middelen hebben een sterk reinigend vermogen en zijn erg efficiënt om bijvoorbeeld tabaksvlekken of vlekken door koffie, thee of wijn te verwijderen. Toch gebeurt het dat dragers van een kunstgebit, ondanks
een regelmatig onderhoud, kampen met problemen van roodheid, pijn, een branderig gevoel, tot soms hevige ontstekingen in de mond. De tandarts spreekt in dat geval wel eens over kunstgebit-stomatitis. Ideale broedplaats voor microorganismen Eén en ander heeft te maken met het feit dat het kunstgebit uit een poreus materiaal is vervaardigd. Dat is nodig om het gebit een zekere soepelheid, een zekere plooibaarheid te geven. In de mond worden al die kleine poriën gauw opgevuld met speeksel, en meteen ook met allerlei bacteriën en andere kiemen die in het speek-
sel aanwezig zijn. Het warme, vochtige milieu in de mond zal ertoe bijdragen dat deze kiemen snel groeien en zich snel vermenigvuldigen. Dat resulteert in
een belangrijke bron voor ontsteking vormen. Het dagelijks verwijderen van die biofilm is dus noodzakelijk. Nieuw : tablet die reinigt en grondig desinfecteert Maar de evolutie staat niet stil. Sinds kort zijn er in de apotheek tabletten beschikbaar die behalve een reinigend effect ook een erg doeltreffend desinfecterend effect hebben: ze gaan namelijk de biofilm te lijf die na het poetsen is over gebleven en doden alle achtergebleven bacteriën, virussen, schimmels… die zich in de poriën van het kunstgebit hebben genesteld. Het reinigen kan overnacht gebeuren maar het kan ook veel sneller: het volstaat om het kunstgebit gedurende 15 minuten in een glas lauw water te leggen
ondanks een regelmatig onderhoud, “ kampen met problemen van roodheid, pijn, een branderig gevoel „ de vorming van een microbiële biofilm, een gel die zich vasthecht aan de kunststof waaruit het kunstgebit is vervaardigd en waarin tal van micro-organismen huizen. Deze biofilm kan
waarin een tablet is opgelost. Wie zijn kunstgebit al een tijdlang draagt, wordt aangeraden om het gebit gedurende twee weken iedere dag te reinigen gedurende 15 minuten. Nadien volstaat een
preventieve reiniging van 15 minuten twee maal per week. Een eenvoudige manier om heel wat problemen op te lossen en te voorkomen. ADVErTEnTiE