Verslag van de eerste pilot voor de web-site Synapsonline>10voorbiologie (inclusief de voorbereiding) mei-juni 2006

Verslag van de eerste pilot voor de web-site Synapsonline>10voorbiologie (inclusief de voorbereiding) mei-juni 2006. Inhoudsopgave 1 Aanzet en opzet van de pilot ……………………………………………………………....... 1 Bijlage 1a: Studiewijzer Bijlage 1b: Format van aanzet voor het doorlopend verslag Bijlage 1c: Eerste invulling van het doorlopend verslag 2 Uivoering van de pilot………………………………………………………………………. 8 Bijlage 2a Leerlingen-enquête www.10voorbiologie.nl met resultaten 3 Samenvatting en bespreking van de leerlingen-enquête www.10voorbiologie.nl ………..... 14 4 Samenvatting en bespreking van de vragen van de leraren ………...……………….…….. 18 5. Ervaringen van de docenten ……………………………………………………………… 22 6. Conclusie, lering uit deze pilot …………………………………………………………… 24 Bijlage a Startdocument Pilot 10voorbiologie 1, dd. 20-4-2006............................................. 27 Bijlage b Emailwisseling ter voorbereiding (Alfred Schermer en Henk van Netten).............. 28 Laatste bladzijde....................................................................................................................... 34

1 Aanzet en opzet van de pilot De eerste pilot van www.10voorbio.nl werd gehouden op CSG Dingstede (Meppel), in twee groepen, met in totaal 39 leerlingen. Er waren twee docenten bij betrokken, Henk van Netten (cluster V43) en Peter Visser (cluster V41). De periode waarin de pilot werd gehouden liep van 9 mei 2006 tot en met 26 juni 2006. Het verslag werd afgerond in augustus 2006, na de vakanties De pilot werd opgevat als een uitprobeerperiode van de concept web-site (prototype) voor zover die gereed was, met een beperkte groep leerlingen en leraren. De mogelijkheid nog voor de vakantie een pilot te houden deed zich gelukkigerwijze op een van de projectscholen voor mits we content (thema seksualiteit en voortplanting) op de concept website konden zetten die paste in het lopende vwo 4 curriculum. Dat was mogelijk. We hadden inmiddels expertise opgebouwd binnen een eerste prototype van de site met het thema Running Footman. Een eerste concept dateert van 20-4-2006. De hoeveelheid content op de concept-website was nog maar beperkt en betrof één thema met circa 20 opdrachten. De leerlingen kregen voor de eerste les in het blok een studiewijzer aangeboden betreffende het blok Vrijen, geen kinderspel (zie bijlage 1a). Daarnaast gebruikten zij het theorieboek Synaps VWO deel 1. Ze kregen de opdracht het gebruikelijke werkboek Synaps VWO deel 1 thuis te laten. Vrijwel alle lessen in deze periode waren geroosterd in het computerlokaal. (16 computers met internetverbinding) zodat de leerlingen tijdens de lessen op elk moment toegang hadden tot de site www.10voorbiologie.nl. Een voorstel om elke week een paar ervaringen op te sturen, die dan alvast verwerkt zouden worden, werkte niet. De leraren hadden het daar te druk voor. Bijlage 1.b geeft het lege voorstel, bijlage xxx de eerste (en enige) invulling in week 19, vanaf 09-05. Er werd op drie momenten, maar per leerling tweemaal, een enquête gehouden onder de leerlingen: • op 11-05: elektronisch via It’s learning, in de les door de leerlingen van cluster V41 en vanuit huis door een enkele leerling van cluster V43. Leerlingen kregen de URL meegedeeld en konden de enquête beantwoorden op een door hen gekozen moment. In totaal 39 leerlingen hebben dat gedaan; een enkeling per abuis 2 keer • op 23-06: elektronisch via It’s learning, in de les door de leerlingen van cluster V43; er was geen tijd meer geweest om de enquête uit te breiden • op 26-06: 6 vragen van de leraren, schriftelijk aansluitend aan het tentamen, door de leerlingen van beide clusters) 1

•

Bijlage 1a Studiewijzer

Dingstede 2005/2006 VWO4 studieplanner

Biologie-1 blok 5 Vrijen is geen kinderspel

naam: V43 di3, vr4

Het laatste blok van VWO4.Veel van wat je in dit blok krijgt, heb je al eerder gehad: geslachtskenmerken, menstruatiecyclus en anticonceptie (klas 2), zaadcel- en eicel-productie, embryonale ontwikkeling (blok 3). Deze kennis wordt nu aangevuld en uitgediept.Natuurlijk komen hersenen, cellen en organisatie-niveaus ook weer in beeld. Een blok zonder werkboek. Alle opdrachten zijn te vinden op www.10voorbiologie.nl (zie nrs) Let in de loop van deze periode op wat voordelen en nadelen van zo’n digitaal werkboek zijn. Wat ontbreekt? Wat werkt niet goed? Wat is handig? Wat zou je willen veranderen? Bereid (thuis) de lessen goed voor. week Opdrachten: zie 10voorbiologie.nl aanwijzingen inleveren Evaluatie blok 4 Inleiding blok 5: Tentamen4 ter inzage, evaluerende opmerkingen, di 25/04- 3e voornemens. 1. Gedicht en krantenartikel vr 28/04- 4e 2. Wat weet je er al van? 1

17 18 19

di 09/05- 3e vr 12/05- 4e

20

di 16/05- 3e vr 19/05- 4e

21

di 23/05- 3e vr 26/05- 4e

22

di 30/05- 3e vr 02/06- 4e

23 di 06/06- 3e vr 09/06- 4e

24 di 13/06- 3e vr 16/06- 4e

25 di 20/06- 3e vr 23/06- 4e

26

meivakantie Overzicht 2/3. Wat weet je er al van? 1 (en 2) 4. Bestudeer de theorie 6. Durven praten over seks Meiose 9. De meiose 10. Stripverhaal en film 19. Simulatie van de meiose Geslachtsziekten AIDS-bekerspel Zie evt 12. Vrijen en liever niet ziek Kwintet 18. Kwintetten of quintetten 6. Durven praten over seks

Gebruik deze week om de theorie te bestuderen. Stel vragen in de les. Kijk regelmatig onder “Eindtermen” Noteer begrippen voor een begrippenkaart. Ga voor animaties naar: www.bioplek.org kies onder Bovenbouw Χ inhoud theorie animaties kies onder Inhoud Χ cel kies Χ an meiose kies ook Χ an mitose kies ook Χ im mitose/meiose

begrippen

begrippenkaart

In de les spelen we het AIDS-bekerspel Met evaluatie In deze week is je docent druk bezig met veldwerk (VWO5) en kunnen jullie werken aan de kwintetten.

Beoordeling op: - ordening in de hoofdthema’s (totale stof) - ordening in de deelbegrippen (totale thema) en al die andere opdrachten die NIET op - uitvoering van de kaartjes (uniform) deze studiewijzer staan, maar wel op de - uitvoering van tekeningen/illustraties site en goede ideeën bevatten als je een - kwaliteit van de vragen (3k+3b+3t=10) kwintet (+ vragen) aan het maken bent. - prestatie bij het spelen (individueel)

Seks-organen 5. De bouw van geslachtsorganen 11. Vrijen en liever geen baby Hersenen en sex 18. Kwintetten of quintetten 3. Wat weet je er al van? 2 Afronding: 18. Kwintetten of quintetten 22. Toets 1 23. Toets 2 24. Eindexamenvragen

Bespreeklessen over geslachtsorganen en seksueel gedrag: “Kijken naar seks op een biologische manier” (enpassant de werking van voorbehoedsmiddelen) Puberteit en hersen-ontwikkeling zie ook hfdst5 en hfdst9, blok1 en blok3

kwintet

Dinsdag wordt het kwintet gespeeld (en de beoordeling afgerond) vragen Vrijdag worden (dinsdag) ingeleverde vragen besproken. Met de begrippenkaarten op tafel.

Toetsweek: toets over blok 5 (kennis èn vaardigheden)

De studiewijzer voor cluster V41 is vergelijkbaar aan bovenstaande studiewijzer. Tijdens de veldwerkweek was de docent wel aanwezig in de les.

2

Bijlage 1b: format van een doorlopend verslag Project 10voorbiologie.nl voorheen Synapsonline.nl (9 mei 2006) Aanzet voor een doorlopend verslag van de eerste pilot van het project op de scholengemeenschap Dingstede in Meppel (Alfred Schermer) Het was de bedoeling dat de docenten elke week hun ervaringen zouden opsturen, waarna ze door de begeleidermeteen in het verslag zouden worden verwerkt. Hieronder: leeg schema. 1. Algemene gegevens en beschrijving 2. Verloop; studiewijzers 3. Versie van de site 4. Van week tot week week week 17 week 18 week 19 09-05 week 20 15-05 week 21 22-05 week 22 29-05 week 23 05-06 week 24 12-06 week 25 19-06 week 26 26-06 week 27 03-07

3

observaties

vakantie

tweede enquete

toetsweek eventueel rapportage pilot af rapportage pilot af

vragen

interpretatie

benoeming

Bijlage 1c: Eerste invulling van het doorlopend verslag Project 10voorbiologie.nl voorheen Synapsonline.nl (9 mei 2006) Aanzet voor een doorlopend verslag van de eerste pilot van het project op de scholengemeenschap Dingstede in Meppel (Alfred Schermer) Hier is voor de eerste week het schema ingevuld door de begeleider, op basis van telefonische informatie van een van de leraren (HvNetten). 1. Algemene gegevens en beschrijving 2. Verloop; studiewijzers 3. Versie van de site 4. Van week tot week

week observaties week17 week18 meivakantie "Twee opvallende week ervaringen van mijn (Henk) eerste les: 09/05 >- ik vind het niet plezierig begeleiden terwijl mensen achter een computer zitten (vergelijk de act over de /21 reclame), het communiceert niet goed >- diverse leerlingen maakten direkt een Word-document van de gestelde vragen, > typten hun antwoorden ertussen (soms zelfs in een andere kleur) en >mailden het resultaat naar huis".

vragen

interpretatie

benoeming

19

We moeten er rekening Wil je aan Peter en Marc vragen hoe zíj dit mee houden dat de waardering van de ervaren? website/de bepaling van de kwaliteit ervan, niet alleen afhangt van die kwaliteit an sich, maar implementatieook van de mate waarin probleem de leraar lekker op deze manier kan werken: hij beoordeelt misschien Waarom mailden ze dat resultaat naar huis, meer een werkwijze/didactiek dan de kwaliteit en waarom is dat van de website. bijzonder of opmerkenswaard?

2. Hoeveel computers/lokalen heeft jullie school? Hoelang heeft een leerling beschikking over een computer

4

week

20 15-05

week

21 22-05

week

22 29-05

week 23 05-06 week 24 12-06

5

Omdat de leerlingenenquete op het net stond, konden tot op het laatste moment vragen worden toegevoegd of veranderd. Henk stelde Observaties van 3 nieuwe vragen voor Henk: die in deze versie zijn "Er zijn nu vier opgenomen; Alfred 1 lessen geweest vraag die in de waarvan de laatste volgende versie mee niet in het computerlokaal, maar gaat. Zie enquête in het biolokaal. Ik Kun je het verschil in merkte een groot sfeer wat nader verschil in sfeer/ activiteit. Overigens omschrijven, in termen van dit project? waren er ook leerlingen afwezig Wat/wie is Valencia? ("Valencia"was op Wat is een afrondingsbezoek) en was er sfeertje, en waarom een afrondingstrad dat op bij meiose sfeertje (meiose, en woordenweb? woordenweb) 15 SG-vergadering in utrecht 18 eindexamen 20 leerlingen enquête (Barend) voorgelegd

22 leerlingen enquête N.a.v. de enquete: Wie is, wat is de sociale rol opengesteld van Sanne; idem 24 eerste antwoorden Coline Wat is de positie van binnen n=23 de weet-ik-veelleerlingen? 26-05, vrijdag, zesde les in het blok/thema volgens jouw planner is deze les uitgevallen , of/en is de docent op veldwerk. klopt dat? Docent op veldwerk? Leerlingen: Kwintet? opdracht 18 en opdracht 6 ??

en zo voort

N.B. Het is duidelijk dat de kolommen wat krap zijn; ik verander dat nu niet maar wel in de volgende versie van dit formulier.

technisch probleemtje; ook dat proberen we uit

Ook leerlingen kunnen het klimaat t.a.v. vormen van leren, vernieuwingen in het onderwijs en inspanning van medeleerlingen behoorlijk beïnvloeden Maar ook toevallige omstandigheden Welke invloed heeft dat op de waardering van digitaal materiaal?

sociale rol van leerlingen, klasse-klimaat, peergroup

Leerlingen werken in deze week dus geheel zelfstandig. Dat lukt door het natuurlijke gezag van de docent. Welke invloed heeft ict daar nog op?

week 25 20-06 week 26 27-06 week 27 04-07

6

toetsweek

2 Uitvoering van de pilot Na startlessen vóór de meivakantie (zonder website) kregen de leerlingen in de eerste les ná de meivakantie een korte instructie met verwijzing naar de studiewijzer en de site 10voorbiologie. Door de lessen te laten plaatsvinden in het computerlokaal èn door niet de gebruikelijke toelichtende achterkant van de studiewijzer aan te bieden, werd de website centraal gesteld. De te bereiken doelen werden aan de leerlingen aangegeven in de studiewijzer (zie ook de begrippenlijst in de studiewijzer), in de lessen (bijvoorbeeld bij het beoordelen en bespreken van de begrippenkaart) en door de begrippen op de website. Tijdens de lessen werden de leerlingen via individuele begeleiding attent gemaakt op bepaalde internetbronnen, bijvoorbeeld www.bioplek.org (zie ook studiewijzer). Het betreffende blok is in de toetsweek op de gebruikelijke wijze getoetst middels een tentamen (zie Bijlage c).

7

Bijlage 2a

Enquête leerlingen-pilot www.10voorbiologie.nl Dit is de tekst van zowel de eerste als de tweede enquête. De eerste enquête werd door 23 leerlingen beantwoord (V41+), in het begin van het project (week 3 van het blok, jaarweek 21, 23 mei 2006) daar kwamen er bij de tweede afname in week 7, jaarweek 25, 23 juni 2006) nog eens 21 (cluster V43) bij. De antwoorden van in totaal 43 leerlingen volgen hieronder. Sommige vragen zijn niet door alle leerlingen beantwoord. 1. Meerkeuzevraag Percentage Op welke school zit je? S.G. Dingstede 100.0 % ECL 0.0 % andere 0.0 % 2. Meerkeuzevraag Percentage In welke klas zit je? 4V 100.0 % 5V 0.0 % 6V 0.0 % 4H 0.0 % 5H 0.0 % 3. Meerkeuzevraag Percentage Wat is je geslacht? man 46.5 % vrouw 53.5 % 4. Meerkeuzevraag Percentage Hoeveel tijd besteed je aan je huiswerk en het leren voor toetsen? veel 23.3 % net zoveel als de gemiddelde andere vakken 74.4 % weinig 2.3 % 5. Meerkeuzevraag Percentage Hoeveel tijd zit je gemiddeld per dag op school (tijdens de les of studieuur) achter de computer te werken? minder dan 30 min 69.8 % ongeveer 1 uur 27.9 % ongeveer 2 uur 2.3 % ongeveer 3 uur 0.0 % meer dan 3 uur 0.0 % 6. Meerkeuzevraag Percentage Hoe prettig vind je het om voor school je werk te doen met behulp van een computer? heel prettig 18.6 % gewoon wel fijn 67.4 % niet zo leuk 11.6 % stom 2.3 % 7. Meerkeuzevraag Percentage Hoeveel uur per dag zit je in totaal achter de computer? >5 uur 9.3 % ongeveer 5 uur 7.0 % ongeveer 4 uur 14.0 % ongeveer 3 uur 18.6 % ongeveer 2 uur 23.3 % ongeveer 1 uur 25.6 % < 1 uur 2.3 %

8. Matrix

8

Wat is je mening over de volgende vakken? Geef je waardering van 8 (heel leuk) tot 4 (waardeloos) Leerlingen die geen scheikunde en/of natuurkunde hebben de resp. delen van de vraag niet beantwoord. 8 (leuk) 7 6 5 4 Niet (waardeloos) beantwoord biologie 26.7 % 42.2 % 26.7 % 2.2 % 0.0 % 2.2 % scheikunde 20.0 % 24.4 % 13.3 % 11.1 % 22.2 % 8.9 % natuurkunde 4.4 % 26.7 % 13.3 % 4.4 % 42.2 % 8.9 % 9. Meerkeuzevraag Percentage Wat sta je nu voor biologie op je rapport (afronden op een heel cijfer)? lager dan een 5 0.0 % 5 9.3 % 6 62.8 % 7 27.9 % 8 0.0 % hoger dan een 8 0.0 % gemiddeld 10. Meerkeuzevraag Percentage Hoeveel lessen biologie heb je inmiddels gehad waarbij je gebruik maakte van 10voorbiologie? 0 lessen 0.0 % 1 á 2 lessen 23.3 % 3 á 4 lessen 37.2 % 5 á 6 lessen 23.3 % 7 á 8 lessen 11.6 % meer dan 8 lessen 4.7 % 11. Ja/Nee Percentage Kan je in de website snel je weg vinden? Ja 81.4 % Nee 18.6 % 12. Open vraag Kan je aangeven waarom je de vorige vraag zo hebt beantwoord? Omdat ze meestal logisch zijn ingedeeld. Het is wel overzichtelijk, de vragen staan duidelijk aan de zijkant. omdat alles duidelijk wordt aangegeven. Ik kan erg best mijn weg wel vinden, maar ik vind dat in de opdrachtenlijsten, het venster zeer warrig wordt, overal staan dikgedrukte kopjes, en daarna blijken de belangrijke(!) begrippen ergens in een hoekje met lettertype 10 staan aangegeven. het was zeer duidelijk het is best wel overzichtelijk... Het is niet moeilijk Omdat het wel overzichtelijk is en de opdrachten duidelijk aangegeven zijn. vind het wel handig met de computer,, en is makkelijke site nee Het is erg onoverzichtelijk, dus erg lastig om te vinden. het is overzichtelijk ja, omdat ik goed heb opgelegd, en sanne gerber betastte met een papiertje! omdat alles duidelijk staat aangegeven, kun je de onderwerpen makkelijk vinden. ik heb nog niet echt veel op de site gekeken Het is niet altijd even overzichterlijk heel makkelijk opgesteld het is gewoon makkelijk omdat coline dat ook vond Duidelijk Omdat de bediening op het moment nog erg makkelijk is en er nog weinig hoofdstukken opstaan dus het hoofdstuk is simpel te vinden. Ik heb er nog niet zo heel veel mee gewerkt omdat ik weg was. Maar toen ik er mee heb gewerkt ging het goed. Ik kon gewoon de opdrachten die we moesten maken vinden en maken. alles staat duidelijk aangeven, met links enz. en de leerraar heeft wat uitleg gegeven.

9

Meestal vertelt de leraar wel hoe we bij bepaalde vragen moeten komen of hoe we op een bepaalde pagina moeten komen, maar als je het zelf moet zoeken weet je niet altijd precies waar je langs moet gaan. Nu nog WEINIG thema's Deze site is nogal vaag vergeleken met teletop en andere site's voor school. Op teletop moet je inloggen en heb je je eigen ruimte om documenten op te slaan etc. Dat kan hier niet dat vind ik wel jammer. Ook kun je daar berichtjes plaatsen ook naar de leraar. Voor het geval je iets niet snapt. Het is logisch ingericht Staat duidelijk aangegeven Overzichtelijk de opdrachten staan bij thema' s en dan staan de opdrachten bij opdrachten :S Nou de eerste keer moest ik wel even zoeken waar alles stond etc. Maar nu kan ik alles makkelijk vinden. Het is wel duidelijk en overzichtelijk. omdat het lekker overzichtelijk is Alles is duidelijk aangegeven. Het is een beetje een vervelende site om op te kijken, omdat: - Het is warrig als je naar leerstof wilt - Als je eenmaal ergens op klikt, dan gaan overal op het beeld letter(heel klein) overal warrig en chaotisch verschijnen. Dikgedrukt en cursief, je wordt er gek van. handige menu's --> aan zijkant. duidelijke vragen en antwoorden alles staat duidelijk aangegeven en er zijn handige links waarmee je overal komt ik ben best wel handig met computers en redt me ook wel makkelijk op een site waar ik nog nooit ben geweest eerste keer was beetje lastig, maar daar2na 2gin2g h2et 3el Het is logisch ingericht 13. Meerkeuzevraag Percentage Bij de opdrachten staan vaak bronnen. Was het duidelijk waarvoor je de bronnen kon gebruiken? altijd 7.0 % vaak 37.2 % soms 53.5 % nooit 2.3 % 14. Meerkeuzevraag Percentage Begreep je na het lezen van de tekst van de opdrachten meteen wat de bedoeling was? (leermateriaal) altijd 9.3 % vaak 60.5 % soms 30.2 % nooit 0.0 % 15. Open vraag Noem een prettig werkend onderdeel van de website. (structuur en techniek) Het elektronische deel. De opdrachten aan de zijkant, die kun je makkelijk zien en aanklikken. Ook vind ik het wel fijn dat de antwoorden gewoon met een link onder de opdracht staan, kun je zo doorklikken na het maken. de vragen De onderwerpen van de opdrachtenlijst zijn handig opgesomd, waardoor je de betreffende doel zo hebt gevonden. opdrachten weet ik veel opdrachten Dat de vragen er duidelijk instaan en dat ook de antwoorden gegeven worden. weet ik veel Sanne de bronnen en antwoorden de antwoorden die onder de vragen staan, dan kun je ze direct weer nakijken, Sanne vindt dit ook een prettig onderdeel. de vragen

10

opdrachten geen idee het is allemaal duidelijk wat welk onderdeel is Coline Makkelijk vindbaar de links naar andere sites waar je informatie of plaatjes enz kunt vinden. Je hoeft niet in te loggen. je hoeft niet steeds door het boek heen te bladeren Dat je altijd precies wist wat de opdracht was, wat je moest doen. Als je het een keertje las, wist je wat je moest doen en wat de bedoeling was. Je hoefde niet te zoeken. De voorbeelden die je in het boek niet hebt de opdrachten die erop staan Die animatie maakt het extra duidelijk Bronnen Alles onder elkaar = overzichtelijk je kon het gelijk controleren Dat bij de meeste opdrachten ook de antwoorden staan. Dan kun je de opdracht maken, nakijken dan snap je meteen wat je fout hebt gedaan. Dan kun je daarna evetueel de opdracht nog een keer helemaal goed maken. overzichtelijk Alles staat vermeldt, het is weliswaar erg ver zoeken, maar het staan er. het verschijnen van de antwoorden dat alle paragraven en opdrachten met links onder elkaar stonden zo kon je makkelijk de juiste krijgen je hoeft niet meer zoveel boeken mee te nemen;) hulp van bronnen Het internetgedeelte 16. Open vraag Noem een onprettig werkend onderdeel van de website. (structuur en techniek) Het dodelijke deel. Nog niet echt een gevonden.. de rest is een beetje vaag, Bij "Opdrachten" staat het niet duidelijk aangegeven, de opdrachten staan niet eens volledig uitgeschreven, en zijn links in een klein piettepeuterig kolommetje gedrukt de opdrachten zijn ongeveer hetzelfde als ons boek, kunnen misschien iets duidelijker gemaakt worden,... meer van deze tijd graag geen idee.. geen idee Er zijn veel vragen hetzelfde vooral in het begin IJzeren Rita. het maken van de vragen. dit zou makkelijker zijn al je dit op de website in kon voeren. En niet in word o.i.d. hij geeft een error als je erop komt(soms), maar niet zo vaak bij Sanne,want die moest even niezen. soms leken de vragen heel erg op elkaar weet t niet.. teveel info.. op een stukje je moet altijd op de computer Coline ... Dat er nog weinig aanvulling op het boek is, zelf zou ik het prettig vinden als er veel informatie bij de opdrachten werd gezocht zodat een leerling er wat aan heeft Omdat je niet hoeft in te loggen heb je ook geen archief waar je je opdrachten kunt bewaren. Dit heb ik bij een andere internetsite wel. soms hapert het internet wat en is het langzaam Je moest eerst allerlei opties aanklikken, het hoofdstuk etc, voor je met je vragen kon beginnen. Ook is het veel tekst en weinig afbeeldingen. de opmaak Als ik de opdrachten maak zou het handig zijn als je ze in kan sturen en dat iemand ze nakijkt,

11

of dat er nakijkt materiaal op de site staat. Soms onduidelijk iets te vinden sommige opdrachten zijn moeilijker te vinden Je kunt niet inloggen en je eigen profiel hebben. Als je dat wel kan kun je ook vragen beantwoorden en opslaan op de site onlogische ordening..lastig om iets op te zoeken... Sommige dingen staan niet helemaal duidelijk uitgeledt. Maar verder werkt het wel fijn. soms beetje onduidelijk te warrig na volgen van hyperlink de bronnen waren soms erg onduidelijk soms duurt het een poosje voordat j hebt gevonden wat je zoekt sommige opdrachten3 wa5ren 8moei9lijk4 te 57vinden Het internetgedeelte 17. Open vraag Noteer de titel van de opdracht die je het leukst vond om te doen? (leermateriaal) Waarom juist die? (leermateriaal) Waarom zou een opdracht leuk zijn? Opdracht 2, wat weet je er al van? Hierdoor kom je goed in het hoofdstuk en ga je overal al goed over nadenken. Ook opdracht 9 over meiose vond ik wel leuk, je moet er goed over nadenken zodat je het goed gaat snappen. ik heb de opdracht van een advertentie met plezier gemaakt, we hebben namelijk de hele les op relatiesites gekeken. 1 wat weet je al 1 en 2 hebben we lol bij gehad en ik wist al veel Ik heb geen idee waarom denk je dat ik dat weet Een leuke opdracht heb ik HELAAS niet kunnen vinden. Opdrachten zijn over het algemeen niet erg boeiend, behalve als Sanne er bij is. Als Sanne erbij is, is elke opdracht een FEEEEEEEEEST!! Wat weet je er al van? is een leuk onderdeel, kan je zelf controleren wat je er van weet opdracht 6, omdat die over seks ging, en Sanne was daar heel goed in.

meiose..zelf maken, uitbeelden op tafel.. um ik geloof de 2e Gerber vs. IJzeren Rita; dat was zeer boeiend ... er was geen opdracht die er uit sprong. de saaie layout van de website zorgt daar ook voor. als er wat meer plaatjes bij de opdrachten zijn, maakt dat het werken op de computer heel wat leuker als uit een werkboek. Wat weet je er al van? 1 Wat weet je er al van? 2 Omdat het makkelijk vragen om te beantwoorden en het was leuk om op die mannier op de computer te werken kwintet. Het is leuk dat je zelf de onderwerpen voor je kwintet moest bedenken, zo kom je erachter waar het hoofdstuk voornamelijk over ging. Ook was het leuk om prioriteiten te stellen, wat was belangrijk in een hoofdstuk en wat niet? geen mening kwintetten Quintet, was een interessantere opdracht Quintet, was weer eens iets anders de quintetten maken, hier leerde je heel veel van en het was leuk om te doen ... kwintetten, omdat je hier niet alleen maar stom vragen moest beantwoorden. Nu kon je de kennis die je tijdens dit hoofdstuk hebt opgedaan toepassen. Nu was het niet alleen maar denken maar ook doen.

12

Kwintetten, leuk en toch heel leerzaam. Quintetten was een geile opdracht kwintet. eindelijk een leuk PO quintet quintetten:) was wel grappig en je leert op die manier veel meer dan gewoon het zoeken van info +15254151 45 Quintetten, was is wat anders 18. Meerkeuzevraag Percentage

Was er voldoende variatie tussen de verschillende opdrachten over een bepaald onderwerp? altijd 4.7 % vaak 60.5 % soms 32.6 % nooit 2.3 % 19. Meerkeuzevraag Percentage Had je tijdens het werken met www.10voorbiologie hulp nodig van je klasgenoten of de docent? altijd 4.7 % vaak 16.3 % soms 69.8 % nooit 9.3 % 20. Meerkeuzevraag Percentage Als je de website "10voorbiologie.nl"een cijfer moest geven, welk cijfer zou dat dan zijn? 3 of minder 0.0 % 4 4.7 % 5 7.0 % 6 37.2 % 7 48.8 % 8 of meer 2.3 % 21. Meerkeuzevraag Percentage Hoe bereikbaar moet de website 10voorbiologie voor jou zijn? tijdens elke les 48.8 % één keer per week tijdens een les 37.2 % hoeft niet tijdens een les beschikbaar te zijn 14.0 % 22. Meerkeuzevraag Percentage Op welke manier lees je de opdrachten van de website meestal? ik lees de vragen van het scherm 97.7 % ik print de vragen uit en lees van het papier 0.0 % Niet beantwoord: 2.3 % (= 1 leerling van 43) 23. Meerkeuzevraag Percentage Op welke wijze maak je de vragen van de website meestal? ik bedenk de antwoorden maar noteer ze niet 23.3 % ik schrijf de antwoorden op papier 30.2 % ik typ de antwoorden in bijv een Word-document 44.2 % ik doe die opdrachten meestal niet 0.0 % Niet beantwoord: 2.3 %

13

3 Samenvatting van de leerlingen-enquête 10voorbiologie.nl (S.G. Dingstede, Meppel., V 4.3 en V 4.2) In de volgende paragraaf worden de antwoorden samengevat volgens hun relevantie voor de volgende pilots, en de verdere ontwikkeling van de web-site. Vragen die niet genoemd worden zijn daarvoor niet relevant; zie de originele enquête-vragen. Percentages zijn op hele getallen afgerond. Vraag 4 kan beter vragen naar de tijd besteed aan biologie en met preciezere antwoordmogelijkheden dan veel, weinig of gemiddeld: in uren of minuten per week Hoe vaak gebruiken leerlingen de computer? 28% van de leerlingen geven aan ongeveer een uur op school met een computer te werken (vraag 5) Nog eens 70 % doet dat gedurende minder dan 30 minuten (schatting gemiddeld 15 minuten). Nog eens 2% werkt op school 2 uur met een computer. Gewogen gemiddelde 50 minuten1 Niet duidelijk is of dit voor alle vakken bij elkaar is (waarschijnlijk), of alleen voor biologie. Het computergebruik in school en thuis moet in de nieuwe pilots nader onderzocht worden. De categorie 'helemaal niet' moet nog worden toegevoegd, en de gebruiksduur beneden 1 (les)uur verfijnd In totaal zitten leerlingen (veel) meer achter de computer, voor het grootste deel dus thuis of elders; de spreiding is hier breder (vraag 7) meer dan 5 uur 5 9 7

4 uur 14

3 19

2 23

1 26

minder dan 1 uur 2

Het ruwe gewogen gemiddelde is 2 uur en 50 minuten! Daarvan moet het gemiddeld gebruik op school dus worden afgetrokken, om het gebruik thuis te berekenen. Heel ruw kan men zeggen dat leerlingen twee uur thuis en 1 uur op school met een computer werken, per dag en voor alle vakken tezamen. Wat vinden leerlingen van leren met de computer? 67% van de leerlingen vind het gewoon wel fijn op school het werk te doen met behulp van een computer (vraag 6), 19% vindt dat héél fijn, 12% en 2 % niet zo leuk, resp. 'stom' '. Bij de interpretatie van dit gegeven moet men specifiek rekening houden met leerstijlen. Het aantal leerlingen dat werken met de computer niet leuk vind, zal niet afnemen als de programma's beter worden. In de nieuwe pilots ook onderzoeken of ze E-leren onmisbaar vinden Beoogde doelen van vragen: commentaar op enquetevragen. Met de antwoorden op de vragen 8, 9 en 10 wordt bijna zeker niets gedaan. De hypothesen die er aan ten grondslag liggen zijn zeer twijfelachtig. Het doel van vraag 8, moet worden uitgelegd en de nogal nauwkeurige scoring. Een gewogen gemiddelde had hier niet mogen ontbreken. Kun je voorts veronderstellen dat leerlingen met een hoger cijfer voor bio anders oordelen over de web-site dan leerlingen met een lager cijfer (vraag 9).Als je die hypothese wilt toetsen moet je juist niet op een heel cijfer laten afronden, dat is veel te veel in dit korte traject. Kun je veronderstellen dat leerlingen die meer lessen met 10voorbiologie gewerkt hebben anders oordelen dan leerlingen die nog maar een paar lessen gedaan hebben? Maar vooral verwacht je dan verschillen tussen telkens een paar lessen meer, als je geen goede maat hebt voor de kwaliteit van de website? Zie bijvoorbeeld vraag 20, en in het verlengde daarvan, of in combinatie daarmee de vragen 11, 13, 14, 1

dit is geen bruikbaar gemiddelde

14

18 en 19. Deze zouden tot een kwaliteits-score omgerekend kunnen worden die tegen de andere variabele in de vragen 8, 9 en 10 zouden kunnen worden uitgezet. Maar eerst moet men zich afvragen waarom men al dat werk zou doen. Ook moet men zich realiseren dat hier kwantitatief en kwalitatief onderzoek door elkaar lopen. Voorlopige kwaliteitsscore (eerste versie) Deze kan worden opgebouwd uit de scores op de volgende vragen op een aantal aspecten Vraag 11. Kan je in de website snel je weg vinden? Vraag 13. Was het duidelijk waarvoor je de bronnen kon gebruiken Vraag 14. Begreep je na het lezen van de tekst van de opdrachten meteen wat de bedoeling was? Vraag 18. Was er voldoende variatie tussen de verschillende opdrachten over een bepaald onderwerp [voldoende?] Vraag 19. Had je tijdens het werken met de website hulp nodig? nooit = 4; altijd = 1 score intuïtief Vraag 20. Welk cijfer zou je de web-site geven? intuïtief cijfer; dit cijfer wordt beïnvloed door het gangbare niveau in de klas; zie vraag 9; gemiddelde daar 6,2. Hier 6,4 Lering uit vraag 12 Lering uit vraag 15 Lering uit vraag 16 Lering uit vraag 17 Voorkeur/noodzaak computer en e-learning, vraag toevoegen Lering uit vraag 23

norm score relatief actie 100 81 81 structuur nog logischer 400

259

65

400

279

70

400

272

68

400

283

71

1700

1174 69 %

10

6,38

relatie bronnen/opdrachten veel duidelijker teksten nog helderder, soms ook beknopter? Opdrachten in tweeën zoek expliciet varianten; gebruik werkvormen uit andere thema's: kwintet ---

64 %

We hebben hier een overzicht van de punten waarop verbeteringen kunnen worden aangebracht Inventariserende vragen De vragen 12, 15, 16 en 17 zijn kwalitatief van aard, en hebben een inventariserende vraagstelling. Als we de frequenties nemen, het aantal leerlingen dat een bepaalde opmerking (categorie) maakt, krijgen we een semi-kwantitatieve score. Er kunnen aanwijzingen voor de web-site aan ontleend worden, en de mate waarin die voor gebruikers herkenbaar zijn kunnen tot een kwaliteitsscore worden uitgewerkt. Zie hierboven

15

Vraag 11. Kan je in de website snel je weg vinden? Vraag 12. Kan je aangeven waarom je de vorige vraag zo hebt beantwoord? De website is niet moeilijk, logisch, duidelijk, overzichtelijk, makkelijk warrig, onduidelijk, dikgedrukt/cursief, je wordt er gek van, begrippen ergens in een hoekje: lay out Ik heb nog niet op de website gekeken nu nog weinig thema's dus gemakkelijk niet mogelijk in te loggen zoals bij andere sites; eigen ruimte (teletop) geen antwoord, antwoord irrelevant ('Coline')

27 7 2 2 1 6

Een hieraan ontleend kwaliteitscriterium is: voor de meeste 4 vwo-gebruikers is de website duidelijk. Als we op dit niveau doorgaan hoeven we daar geen extra aandacht aan te besteden. Dan moeten we het huidige duidelijkheids-niveau handhaven. Dus wel duidelijk blijven doen, maar niet anders Vraag 15. Noem een prettig werkend onderdeel van de web-site (structuur en techniek) dat de antwoorden opklikbaar zijn, gelijk controleerbaar makkelijk vindbaar, duidelijk welk onderdeel, overzichtelijk opdrachten bronnen vragen handig opgesomd, dat de opdrachten aan de zijkant staan je hoeft niet steeds door het boek te bladeren/boek meenemen het elektronische deel, internetdeel dat je niet hoeft in te loggen de links animatie (??) alles staat er in de voorbeelden die je in het boek niet hebt (??) geen antwoord, irrelevant (weet ik veel, Sanne) Ontleend kwaliteitscriterium: dat de antwoorden erbij geleverd worden is prima; leerlingen vinden dat erg goed. Zij belazeren zichzelf niet. Sommigen zouden zelfs graag hun werk laten nakijken [faalangst en leerstijl] zie xxxx - De relatie tussen opdrachten en bronnen mag verbeterd worden, maar dit spoort ook met het advies om meer bronnen op te nemen

7 5 5 3 3 3 2 2 1 1 1 1 1 12

Vraag 16. Noem een onprettig werkend onderdeel van de website (structuur en/of techniek soms onduidelijk, vaag, moeilijk vindbaar het internet deel, hapert, traag, warrige hyperlinks, teveel opties moeten aanklikken, bronnen onduidelijk onlogische volgorde, onduidelijke uitleg dat je niet vragen op de website kunt maken, dat niet nagekeken wordt, niet kunt insturen, niet inloggen weinig aanvullingen op boek veel vragen zijn hetzelfde vooral in het begin opdrachten meer van deze tijd geen onprettig onderdeel gevonden 16

5 5 3 3 3 2 2 2

je moet altijd op de computer opdrachten niet volledig uitgeschreven, links pietepeuterig kolommetje weet niet, geen idee, geen antwoord, n.v.t. (IJzeren Rita) Ontleend kwaliteitscriterium: eigenlijk opvallend weinig negatieve punten; althans geen grote frequenties daar op; Maarrrr... de wens een plek te hebben in de website waar je opdrachten kunt maken, nakijken, opsturen en laten nakijken is een vreselijk belangrijke. Die raakt ook aan het business-model. Moet m.i. gehonoreerd worden.

1 1 15

Denk aan het hoge aantal niet-antwoorden en aan de regel vele duizenden met mij Vraag 17. Noteer de titel van de opdracht die je het leukst vond om te doen. kwintetten (zelf info zoeken, gebruiken, toepassen, doen, leerzaam) wat weet je er al van 1 en 2 advertentie opdracht 6 meiose zelf doen geen antwoord, geen mening, irrelevant (15254151, Gerber vs. IJzeren Rita) Waarom moet een opdracht leuk zijn? Waarom denk je dat ik dat weet? leuke opdracht niet kunnen vinden, niet erg boeiend, saaie lay out, meer plaatjes

12 6 1 1 1 19 2 3

Ontleend kwaliteitscriterium: op zoek gaan naar, promoten en uitbuiten van succesopdrachten als het kwintet (Martin van Zeben); maar ook de simpele wat weet je er al van. Gecombineerd met de goede antwoorden er bij. Vaker gebruiken. Ook carrousel en groepsopdrachten Overige vragen Vraag 21 gaat niet over de website, maar over faciliteiten op school Vraag 22 Op welke wijze lees je de opdrachten van de website meestal? gaat niet over de website, maar over de werkwijze van de leerling (hoewel die natuurlijk wel beïnvloed kan worden door de website) Vraag 23 Op welke wijze maak je de vragen van de web-site meestal? gaat niet over de website, maar over de werkwijze van de leerling, hoewel die natuurlijk wel beïnvloed kan worden door de website, met name door de mogelijkheid de antwoorden op de computer te maken, niet alleen in een word-document, maar in een eigen ruimte, en de mogelijkheid het werk na te laten kijken [[ tegen betaling? zie business-model]] Vraag 22 indiceert door het massale antwoord (98% leest op de computer, slechts 2 % print uit) wel in de richting van meer faciliteiten. Die zullen echter vooral op het gebied van vraag 23 liggen. Als 98% van de leerlingen opdrachten niet uitprint valt niet te verwachten dat ze dat op grootte schaal wel gaan doen. Eerder mag je concluderen, dat de opdrachten zo helder zijn, dat ze deze werkwijze toelaten. Printen is dan slechts een hulpmiddel om de tijd dat er een computer nodig is om te lezen te verkorten, of op plekken zonder computers te werken. Als de eigen ruimte (vraag 23 en zie vraag 16!) wordt geschapen, zullen de word-leerlingen (44%) daar zeker op gaan werken, maar de papier-leerlingen ook (30 %) [nu zijn dit twee oplossingen voor hetzelfde probleem]. Bij de 23% die de antwoorden niet noteren, hebben we bij een deel weer met leerstijl te maken; zij zullen het ook niet gaan doen als de eigen ruimte er is. Maar een deel wel! Dat betekent dat wellicht 85% zo'n eigen ruimte wenst! 17

Veel niet-antwoorden. 1. Het valt op dat er nogal veel niet-antwoorden zijn: geen antwoorden, onzin-antwoorden of melige antwoorden. Daarbij moet vermeld worden dat de eerste bewerker van de antwoorden op de elektronische enquête al wat van deze antwoorden had weggelaten. Deze niet-antwoorden leveren uiteraard weinig inzichtelijke informatie op. Daarover zou je je kunnen afvragen: a. Leuk dat sommige leerlingen zoveel lol hebben gehad, maar b. waarom zijn er zoveel niet-antwoorden? c. Leerlingen zouden ook kunnen overwegen: Er zijn wel een aantal mensen serieus met dit leermiddel bezig; dat kost ook belastinggeld d. Je zou na kunnen denken over de inhoud van de begrippen '(mede)verantwoordelijkheid', 'meligheid' (meloenigheid is misschien cooler), 'bereidheid', 'sociaal gevoel', 'samenwerking', 'inspraak', en leerlingen daaraan herinneren of op aanspreken e. Als je 4 bonuspunten geeft voor serieus meewerken, dan kun je ook vier strafpunten geven voor serieus saboteren f. Je kunt denken "Sunt pueri pueri pueri puerilia tractant" PubliusVergilius Maro (70-19 v.o.j.) (Kinderen zijn kinderen en kinderen bedrijven kinderachtige zaken (of kinderlijke...). Dit komt feitelijk neer op 'negeren van ongewenst gedrag' een vaak aanbevolen strategie 2. Je zou de leerlingen kunnen vragen om zelf te kiezen in welke categorie ze willen vallen, een soort meerkeuze vraag. Je kunt het ook voor lief nemen (zie f.) maar dan geef je ze ook geen (mede)- verantwoordelijkheid. 3. Ik denk dat we leerlingen niet zomaar in dit soort experimenten moeten betrekken, maar enige verantwoording verschuldigd zijn. Misschien niet de eigen leraren, maar wel wij 'externen'? 4. Je behoort misschien wel leerlingen te vragen of ze aan willen geven of ze serieus aan de enquête willen meewerken of eigenlijk liever niet; in dat laatste geval hoeft dat ook niet, dat scheelt ons ook nakijkwerk 5. Je kunt ook denken aan een redelijke vergoeding voor de prestatie die leerlingen leveren. Didderen merkt hier nog over op dat het eigenlijk voor de hand licht dat leerlingen (en leraren !) zulke antwoorden geven, omdat ze weinig inzicht hebben in de achtergrond van de vragen. Zij gaan er eigenlijk van uit dat wij, de innovatoren en ontwerpers, wel zullen weten wat we willen en hoe het moet. Dan is het verwarrend dat we aan leerlingen en leraren gaan vragen hoe het moet, en dat leidt tot zulke antwoorden. Hij ondersteunt hiermee een conclusie die we zelf ook al trokken: zie 3 hierboven.

18

4 Samenvatting van de vragen van de leraren. De leraren hadden ook zelf een aantal vragen opgesteld die ze direct na de eindtoets aan de leerlingen voorlegden. Het opstellen was nogal los van de elektronische enquête gebeurd, wat de overlap verklaart. Tegelijkertijd is dat ook een soort controle, dus de overlap is niet erg. De resultaten op deze vragen zijn in de volgende afbeelding van de vragenlijst weergegeven.

Vragen over 10voor biologie.nl 1) Welk voordeel zag je in de site 10voorbiologie.nl t.o.v het werkboek? n

aansluitend op het tentamen over blok 5

Opdrachten bij elkaar, gemakkelijk toegankelijk, overzicht Antwoorden direct beschikbaar, snellere controle Werk(houding) verbeterd (samenwerken, sneller aan de slag, minder afgeleid, serieuzer, minder boek meesjouwen, gemakkelijk toegankelijk) Duidelijker geformuleerde vragen, vragen uit een werkboek zijn saai, van een site is leuk Je kunt makkelijk doorklikken naar andere internet-info Tips en uitleg beschikbaar Direct je eigen antwoorden uittypen (& printen) Interactief Snel alle begrippen te vinden Geen

14 14 11 7 4 4 3 1 1 1

Totaal (opmerkingen) 60 Leerlingen geven als voordeel voornamelijk aan dat de opdrachten overzichtelijker/toegankelijker zijn (23%), ze direct hun antwoord kunnen controleren (23%) en dat ze het beter vinden werken met de site (18%). Commentaar: Vooral de directe controle op de antwoorden lijkt ons een goede meerwaarde van de site. Ll’n krijgen direct feedback. Ook het gevoeld dat ze efficiënter aan de slag zijn (verbeterde werkhouding) is voor de sfeer in de klas bevorderlijk. 10 Niet afhankelijk van internet/computer, altijd bij de hand 2) Welk voordeel had (in de 7 Geen vorige drie blokken) het Overzichtelijker, duidelijker, makkelijk te vinden wat je zoekt 5 werkboek t.o.v. de site 3 Makkelijker uit te werken, schrift 10voorbiologie.nl? 2 Makkelijker naar de docent, meer uitleg van de docent 2 Met wb doe je het serieuzer Drie llln beantwoorden deze 2 Directe aansluiting op tekstboek 1 Je gaat eerder je huiswerk maken vraag alsof het een herhaling van 1 Gemakkelijker overleg met mede-leerlingen de eerste vraag is 1 Betere oefenvragen 1 Meer vragen 1 Extra vragen 36 Totaal (opmerkingen) Het voornaamste voordeel dat ll’n zien in een werkboek is dat ze niet afhankelijk zijn van een internetverbinding (28%) en een aantal ll’n (14%) vindt juist het werkboek overzichtelijker, dit ten opzichte van de 23% van de leerlingen die de site overzichtelijker vinden (zie vraag 1). Daarnaast geeft 8% van de leerlingen te kennen dat ze makkelijker werken met WB en schrift, dit ten opzichte van de 18% die zeggen beter met de site te kunnen werken (zie vraag 1). Er waren ook leerlingen die geen voordeel zagen in het WB ten opzichte van de site (19%), dit is een opmerkelijk verschil met die ene leerlinge (2%) van vraag 1 die geen voordeel zag in de site ten opzichte van het WB. Commentaar: Het hebben van een internetverbinding is inderdaad noodzakelijk, het is (nog) niet mogelijk op Dingstede om continu over een computerlokaal te beschikken voor de biologielessen. Daarom lijkt het ons belangrijk om ook met alternatieve opdrachten aan de slag te kunnen op tijdstippen dat de docent niet beschikt over computers met internetverbinding. Deze kunnen uiteraard wel worden aangeboden via de site. Het quintet was zo’n opdracht, hiermee kunnen ll’n ook aan de slag in een gewoon vaklokaal. Ll’n die aangeven dat ze makkelijker kunnen werken met WB en schrift kunnen best van mening veranderen als de site de mogelijkheid geeft tot invullen/opslaan van antwoorden (zie vraag 3).

19

3) Wat zou er volgend jaar aanwezig moeten zijn op de site, om deze voor vwo-4 leerlingen beter te maken?

Plaatjes, animaties, tekeningen, relevante hyperlinks Meer uitleg bij opdrachten, Meer bronnen, extra uitleg Ordening van taken&begrippen, duidelijker indeling, overzicht bronaanduiding beter zichtbaar maken, theorie erbij zetten (dat scheelt opzoeken) Informatie/antwoorden kunnen opslaan/invullen (op de site) Controlemogelijkheid (door docent) Zelftoetsjes met aanklik-nakijkmogelijkheid Meer voorbeelden, Meer, betere, completere oefentoetsen Meer vragen, meer antwoorden Makkelijker printversie van oefentoets Vragenrubriek Samenvatting/begrippenlijst Geen extra’s nodig

15 14 11 6 2 1 1 1 1 1 1 1

Totaal (opmerkingen) 53 Volgende jaar zouden leerlingen graag meer plaatjes, animaties, hyperlinks e.d. zien (28%). Ook geven ze aan dat de ordening/indeling van taken, bronnen en theorie beter zou moeten (21%), dit lijkt weer in tegenspraak met de leerlingen van vraag 1 die aangeven dat het overzichtelijk is (23%). Wat leerlingen ook graag willen is meer opdrachten, bronnen, uitleg, voorbeelden, toetsen, vragen en antwoorden (26%). Ook was er de vraag of ze hun informatie en antwoorden kunnen invullen/opslaan op de site (11%) Commentaar: Leerlingen geven aan dat ze meer visuele hulpmiddelen (plaatjes, animaties, etc.) willen hebben, dit lijkt ons ook noodzakelijk. Tijdens de pilot surfden de leerlingen (met of zonder onze hulp) buiten de site 10voorbiologie.nl om goede visuele ondersteuning te vinden passende bij de theorie van de site. Het overzichtelijk zijn van een WB of site is voor iedere leerling persoonlijk in te vullen, maar dit heeft vast veel te maken met een mate van gewenning aan een manier van ordening. Als meer methoden op deze manier worden aangeboden of als leerlingen langer met de site aan de slag gaan, dan komt deze gewenning vanzelf. Het kunnen invullen/opslaan van informatie/antwoorden of zelfs samenvattingen lijkt ons een goede uitbreiding van de site. Meer uitleg wanneer wat gemaakt moet worden Meer uitleg 11 4) Op welke manier zou de geven (die leerlingen ondertussen kunnen uittypen), uitleg docent beter gebruik kunnen over de site (beamer of zo) maken van de site dan hij nu 10 (klassikale) bespreking van vragen/opdrachten gedaan heeft? 7 Hoeft niet beter 3 Meer controle of het wel gemaakt wordt 2 Opdrachten bij de les betrekken 2 Leerling vaker achter de computer zetten 1 Inleveren van bepaalde opdrachten 1 Ruimte op de site voor commentaar van de docent 1 Klas halveren: alleen achter de PC 1 Vragen toevoegen 1 Meer opdrachten richting internet 1 Vaker met 10voorbio aan het werk laten 41 Totaal (opmerkingen) De docent zou meer vragen/opdrachten moeten bespreken (24%). Ook willen leerlingen graag meer uitleg over wat ze moeten doen en hoe ze het moeten doen (27%). Een aantal leerlingen geeft ook aan dat de docent het niet beter hoeft te doen (17%). Commentaar: aangezien we leerlingen veel zelf laten uitzoeken (om ze een zelfstandige studiehouding te laten ontwikkelen), is het niet opmerkelijk dat bepaalde leerlingen meer willen weten over wat en hoe ze iets moeten doen. Verder laten wij de leerlingen in groepjes werken en vragen en opdrachten bespreken (om ze zo beter te leren samenwerken), dit frustreert sommige leerlingen die graag individueel van de docent zouden willen horen of ze het goed of niet goed hebben gedaan. 0 1 2 3 4 5 6 en > aantal keren in 3 5) Hoe vaak ben je in de weken afgelopen drie weken (quintet1x 1x 7x 4x 6x 8x

tijd, uitleglessen en afronding) op 10voorbiologie.nl geweest?

2

27 antwoorden

De oorspronkelijke vraag 5 bestond feitelijk uit twee relevante sub-vragen. Reden waarom we vraag 6 apart hebben genomen

20

6) Met welk doel?2

opdrachten afmaken vragen maken quintet-uitleg toetsvoorbereiding, examenvragen bekijken extra info vinden

6 10 18 12 1

47 Totaal (opmerkingen) In drie weken tijd lijkt de site gemiddeld zo’n 4x in drie weken te zijn bezocht door elke leerling. Het valt op dat veel leerlingen er vaak geweest zijn Voornamelijk werd de site bezocht voor uitleg van het quintet, een werkvorm (38%), toetsvoorbereiding (26%) en vragen maken (21%). Deze vraag was echter niet duidelijk genoeg, sommige leerlingen hebben niet voor drie weken geantwoord, maar voor het hele blok.

De vragen kunnen meestal als een soort controle op onze (Barend de Graaf) vragen kunnen dienen, bijvoorbeeld vraag 1 (D1) op onze vragen 12 en 15; vraag 2 (D2) op onze vraag 16. Jullie vraag 3 (D3) is in zoverre origineel dat jullie rechtstreeks iets vragen, terwijl wij afleiden uit. Jullie vraag 4 (4D) is origineel en vraagt naar de rol van de docent, die wij wellicht vanuit de web-site meer kunnen sturen, dan we nu gedaan hebben (namelijk niet). Jullie vraag 5 (D5) sluit aan bij onze vragen 5 en 7 maar vraagt rechtstreekser dan wij en jullie vraag 6 (D6, in jullie vragenlijst onderdeel van 5) is origineel en vraagt naar het doel van gebruik van de website en internet. De vragen representeren als het ware vijf doelen, en alleen het vijfde doel verwijst naar een mogelijk meerwaarde van ICT. De andere vier kunnen ook vanuit een klassiek werkboek gerealiseerd worden.

21

5 Ervaringen van de docenten Normaliter werken de leerling in groepjes van drie of vier en worden zij ook op die manier begeleid. Als gevolg van het gebruik van de website tijdens de les, werkten de leerlingen gedurende de pilot individueel of per tweetal en met de rug naar het midden van de klas. De leerlingen zijn daardoor meer beeldschermgericht en minder gericht op elkaar. Maar ze zijn ook minder geneigd de docent aan te spreken. Ook is het voor de docent lastiger om leerlingen aan te spreken en te begeleiden. Inhoudelijk werden de opdrachten in de pilot niet wezenlijk anders aangeboden dan gebruikelijk. De tekst was immers vrijwel gelijk en er was geen sprake van interactiviteit met de website. De term semi-ELO is niet van toepassing op de website omdat er geen sprake was van interactiviteit tussen docent en leerling via de site. De leerlingen zijn tijdens de les meer met de opdrachten bezig, lijken zekerder van zichzelf. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat leerlingen op een aantal opdrachten direct antwoorden konden bekijken. Bovendien werden leerlingen minder afgeleid door klasgenoten. Een deel van de leerlingen noteerde kanttekeningen en antwoorden direct bij een zelfgemaakte Word-versie van de opdrachten. Deze werd aan het eind van de les in de eigen mailbox opgeslagen. naar huis gemaild. Een ander voordeel van de web-site was dat de leerlingen een (werk)boek minder mee naar school hoefden te torsen. Ook werd er aanvullende informatie gezocht d.m.v. Google en Bioplek De pilot is afgesloten met een tentamen dat vergelijkbaar was met dat van de afgelopen jaren. De resultaten waren dit jaar beter dan in de voorgaande twee jaren. Verdergaande verlokkelijke conclusies, bijvoorbeeld dat dit resultaat veroorzaakt is door het digitale leren, mogen op grond van de cijfers over de laatste vijf jaar echter niet getrokken worden. Tabel. Biologiecijfers blok 5 in klas V4 Dingstede in 2002 tot 2006 (klas V43) 2002 (26 lln): gem 5.5, 40% onvoldoende 2003 (21 lln): gem 6.8, 10% onvoldoende 2004 (35 lln): gem 4.8, 75% onvoldoende 2005 (43 lln): gem 5.3, 55% onvoldoende 2006 (39 lln): gem 6.1, 20% onvoldoende

22

6 Conclusies. Lering uit deze pilot Op 10 juli werd een evaluatiegesprek gehouden tussen de leraren en enkele auteurs en projectleden. Wim Didderen was daar als adviseur bij aanwezig. Op deze wijze werd directe en interactieve kennisoverdracht bewerkstelligd tussen uitvoerders van de pilot en auteurs en ontwerpers van de web-site. De eerste pilot heeft veel informatie opgeleverd. Soms is de informatie nieuw, soms is zij een bevestiging van kennis of vermoedens die wij, en docenten in de klankbordgroep (zie daar), reeds hadden/hebben. We hebben de resultaten in drie onderscheiden gebieden ingedeeld. 1. Conclusies uit de Pilot voor web-site en didactiek 2. Conclusies uit de Pilot voor volgende pilots 3. Conclusies uit de Pilot voor business-model en exploitatieplan en samenwerkingsovereenkomst

6.1 Conclusies uit de Pilot voor web-site en didactiek 1. Uitspraken over tevredenheid, belangstelling of het aantal werkuren voor biologie kunnen wel worden gedaan, maar niet vergeleken omdat daar in voorgaande jaren geen onderzoek naar is gedaan. 2. De leerlingen gebruikten de planner, het theorieboek en de website 3. Sommigen raadpleegden ook (ondanks het 'verbod') het werkboek3; voor sommige leerlingen heeft het werkboek voordelen boven de site; voor anderen de site juist boven het werkboek. Belangrijk is dat zulke meningen nooit door alle leerlingen gedeeld worden! 4. Leraren vonden begeleiden over de rug van de leerlingen heen moeilijk (weinig interactief) en zochten daar oplossingen voor 5. Sommige leerlingen vinden het plezierig dat de website toegankelijk is zonder te registreren. 6. Sommige leerlingen zouden het plezierig vinden als er meer mogelijkheden zouden zijn: Het opslaan van antwoorden op vragen en opdrachten in de database. Het bijhouden van gegevens van de studenten, zoals het samenstellen van opdrachten, statistieken van bekeken opdrachten, bijgehouden scores van gewaardeerde opdrachten; het voorleggen van antwoorden aan de docent of medeleerlingen, het vragen van een beoordeling 7. Korte opdrachten zijn beter dan lange, maar lange niet helemaal taboe. 8. Bij elke opdracht zo wel een goede afbeelding of animatie beschikbaar moeten zijn 9 Als er precies staat wat leerlingen moeten doen, weten, kunnen, leren wordt dat hogelijk gewaardeerd. 10 Hoe interactiever een opdracht des te beter. Niet elk internetelement is interactief. Verwar die begrippen niet. Goede antwoorden voor een vraag zijn al een beetje interactief 11. Dat er goede antwoorden staan bij alle toetsen en vragen wordt zeer algemeen positief gevonden. Leerlingen snappen best dat zij zichzelf benadelen als ze te snel naar die antwoorden gaan. 12. Leerlingen vinden de lijsten met opdrachten best wel logisch en goed gestructureerd; daar hoeven we misschien niet meer zo veel aandacht aan te besteden? 13. Leerlingen kijken wel degelijk naar kernbegrippen (waar gaat het over?); soms vinden ze die weggemoffeld !

3

De leraren hadden de leerlingen gezegd de opdrachtn op het net op te zoeken en niet (meer) in het werkboek

23

14. Vergelijk de pilot met een space-lab waaraan verschillende experimenten kunnen worden meegegeven 15. Voorts moeten we vragen ontwerpen die ons meer zicht geven op specifieke e-learning apsecten van web-content (bijdrage aan algemeen onderzoek).

6.2 Conclusies uit de Pilot voor volgende pilots 1. Docenten moeten er op voorbereid zijn dat de pilot natuurlijk wel wat extra tijd vergt. Zij worden daarvoor gecompenseerd 2. De opzet en te gebruiken hulpmiddelen (logboek, enquête) van de hele pilot zal van tevoren klaar moeten liggen zodat de docenten ook kunnen zien waar ze op moeten letten 3. De af te nemen toetsen (kennis, feiten) en enquêtes (meningen) zullen van tevoren klaar liggen 4. Een lijst met wat wij precies willen weten zal van tevoren klaar liggen 5. In de eerste pilot werden vooral de meningen van leerlingen gevraagd over bruikbaarheid en gemak en volledigheid van de site. In volgende pilots willen we ook proberen te meten of werken met de site ook de leerlingprestaties verhoogt 6. Een begingesprek, halfweg gesprek en eindgesprek moeten al in de agenda's staan 7. Vergelijk de pilot met een space-lab waaraan verschillende experimenten kunnen worden meegegeven 8. In komende pilots willen we ook beter zicht krijgen op de leerroutes die leerlingen kiezen, dat vraagt wellicht om logboeken 9. Om serieuze en precieze leerlingantwoorden te krijgen is het niet gek een kleine groep daarvoor te selecteren en voor hun extra inspanning te belonen. 10. De vraag of leerlingen minstens gelijke en misschien betere resultaten behalen bij gelijke of minder inspanningen mag/moet centraal komen te staan

6.3 Conclusies uit de Pilot voor business-model en exploitatieplan en samenwerkingsovereenkomst (partners) 1. Leerlingen lijken best voor sommige functies iets te willen doen: zich registreren, een bijdrage leveren ? ook betalen ??? 2. We moeten een sluitende begroting maken. Hoeveel kost iets? Hoeveel mensen moeten daar wat voor betalen? Als ze dat niet willen??? is dat jammer??? Welke sponsors kunnen we werven, en dat moeten we ook doen. Waar wil de leerling wel voor betalen? Net zoals voor zijn mobieltje? Voor goede antwoorden? 3. Conclusies voor website en businessmodel door website ontwerper Niels Reuter: "Na het lezen van de feedback van de scholieren heb ik nog eens nagedacht over bepaalde functies binnen de website. Sommige scholieren vonden het leuk dat de website toegankelijk was zonder te registreren. Anderen vonden juist dat ze de extra functionaliteiten wilden die een site mét registratie functie zou bieden. Daaruit ben ik tot de conclusie gekomen dat we de site zoals hij nu is moeten laten voor mensen die niet registreren. Mensen die registreren krijgen echter extra functies, zoals: * Het opslaan van antwoorden in de database. * Het bijhouden van gegevens van de studenten, zoals het samenstellen van opdrachten, statistieken van bekeken opdrachten, bijgehouden scores van gewaardeerde opdrachten, etc. etc. * Zodra een geregistreerde gebruik zichzelf verder wil registreren als "Docent", wordt hij een premium gebruiker. Dat wil zeggen dat de gebruiker een bepaald bedrag betaald aan de 10voorbiologie groep en daarmee extra functies krijgt. Een docent kan een groep aanmaken en scholieren aanwijzen, die mee kunnen doen aan

24

deze groep. Zo vormen zich verschillende klassen op de website. Het voordeel van klassen is dat de antwoorden op opdrachten (zoals bij het 1e punt aangegeven staat) doorgestuurd kunnen worden naar de docent. Ook verdere statistieken kunnen bekeken worden door de docent. * Het waarderen van opdrachten. Deze functie bestaat ook zonder te registreren, maar met registratie houd het een lijst bij met opdrachten die de gebruiker goed vind. Dit kan straks handig zijn bij het bekijken van statistieken. Verder kunnen mensen, mits ik uiteindelijk het contentzoekprofiel en SCORM aan de praat weet te krijgen, opdrachten tegen betaling in deze vorm downloaden. Natuurlijk kunnen mensen de opdracht gewoon op de website bekijken en zelf handmatig toevoegen. Maar als een docent 500 opdrachten selecteert die hij of zij wel interessant vind, dan duurt dat letterlijk eeuwen voordat die op zijn of haar ELO staan. Vandaar dat tegen betaling de opdrachten automatisch als SCORM files gedownload kunnen worden. Hiermee kunnen wij dan garanderen dat de opdrachten in die vorm naar behoren binnen bijv. Moodle geimporteerd kunnen worden. De bovenstaande ideeën hoeven natuurlijk niet persé functies te zijn die alleen tegen betaling verkrijgbaar zijn. Het is slechts een suggestie. m.v.g. Niels Reuter

25

Bijlage a. Startdocument Pilot 10voorbiologie 1, dd. 20-4-2006 Brainstorm. Leerlingen moeten weten dat ze in dit experiment zitten. Is er uitleg? is die duidelijk? Ze werken volgens de studiewijzer. Ze gebruiken het theorieboek, daar kunnen dus ook opdrachten over gegeven worden. Staan die op het web om leerlingen ook de kans te geven zelfstandig via het web te werken? Het werkboek kun je weglaten tot er iets fout gaat. De opdrachten moeten ze in ieder geval van het web halen. Lukt dat snel en gemakkelijk? Zijn de opdrachten duidelijk (zonder de leraar erbij)? Wordt duidelijk wat elke uitgevoerde opdracht bijdraagt aan het leerresultaat/de leerwinst? Is duidelijk wat de leerling moet of kan doen als het fout gaat of zhij problemen ervaart.

26

Bijlage b. Emailwisseling ter voorbereiding (Alfred Schermer en Henk van Netten) Min of meer van achteren (blz. 34/35) naar voren (deze bladzijde) te lezen: Let op de data! 20-05 Henk aan Barend en Alfred Klasse! In deze periode van examen-, pws- en veldwerk-drukte is het fijn dat er iemand iets voor je klaarlegt, waar ik nauwelijks over hoef na te denken. Ik heb de enquete bekeken en zal daar dinsdag de leerlingen heensturen (Peter woensdag). Ik neem aan dat dit een "in het begin"-enquete is, later nog een keer. Er zijn nu vier lessen geweest, waarvan de laatste niet in het computerlokaal, maar in het bio-lokaal. Ik merkte een groot verschil in sfeer/activiteit. Overigens waren er ook leerlingen afwezig ("Valencia" was op bezoek) en was er een afrondings-sfeertje (meiose, woordenweb). Toch zou een vraag daarover informatief kunnen zijn. Bijvoorbeeld: >> Hoe bereikbaar moet de website 10-voor-biologie voor jou zijn? tijdens elke les / één keer per week

tijdens een les / hoeft niet tijdens een les beschikbaar te zijn

Een andere (combinatie-)vraag die ik graag toegevoegd zou willen zien: >> Op welke manier gebruik je de opdrachten op de website? > ik lees de vragen / ik print de vragen uit / ik maak een Word-bestand van de vragen

> ik maak de vragen meestal niet / ik maak de vragen maar noteer de antwoorden niet / ik maak de vragen en schrijf de antwoorden / ik maak de vragen en typ de antwoorden in een digitale versie

Natuurlijk is de combinatie van deze twee het meest interessant. Je zou het ook als open vraag kunnen stellen. Misschien heeft Peter ook nog een aanvulling. En dan nu weer naar m'n examen-correctie! Groet, henk

Emails Alfred-Henk v.v. 25-04 Alfred! je verrast me. Ik ging er van uit dat wij verslag moeten doen van deze pilot en ik heb er nooit aan gedacht om daar anderen bij in te huren. Ik vind dat best, maar vraag mij af of het nodig is. Stagiare Mark Huininga zal waarschijnlijk geen lessen in dit kader geven, alleen observeren. Dus misschien kunnen we daar iets mee. Er zijn vier lessen per week, dus als je die professioneel laat observeren is het geld wel erg gauw op (ook zonder onderhandelingen): observatie + uitwerking! Daarbij: wat kun je in dit stadium vragen? We weten nog niet wat er in mei op de website staat? groetjes, 27

henk PS: stuur mailtjes over dit onderwerp aub CC naar Peter Visser, dat kost geen extra tijd, maar bespaart wel een hele hoop.

20-04 alfred aan allen (!) Ik denk dat het goed is voor de gedachten- en beeldvorming om het bericht van Henk aan een ieder toe te sturen, zodat je de vorderingen kunt zien en kunt mee denken: 2. Ik denk dat het een goede werkwijze is als eenieder zich voorstelt hoe de pilot er heel concreet uit gaat zien, en op grond van dat beeld wensen uit en verduidelijkingen vraagt. Merk op dat Henk meldt dat hij de studiewijzer in dit weekend gaat maken (zie achter tweede sterretje). Formuleer je commentaar liefst in kant en klare alternatieven. Aat kan bijvoorbeeld kijken of de beoordeling (zie attachment Kanttekeningen) al past in 'zijn' systeem. 3. Als je geen tijd hebt (uitgetrokken) om commentaar te leveren; even goede vrienden. We gaan naarstig door. Alfred 19-04 Henk schreef: Alfred, we hebben gister (= dinsdag) een paar uur overlegd over Blok5 en de site en nu het is woensdagavond: dus krijg je antwoord. Geen afgewogen geheel, maar ik denk dat je er voorlopig genoeg aan hebt. In het weekend kan ik eventuele onduidelijkheden wel ophelderen en vragen beantwoorden. * wij gaan uit van een gestructureerde studiewijzer. Helemaal open zien wij niet zitten. Het gaat om V4: we zijn zelfstandigheid aan het aanleren. Bij het maken van het kwintet werken de leerlingen op de "meer open" route (ruime opdracht). Zie Kanttekeningen (bijlage). * opdrachten die wij in de studiewijzer (maak ik dit weekend) zetten en waarvan dus op de site iets te vinden moet zijn: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, (+10? +19?), 11, 12, 13, 14, 15, 18, 22, 23, 24. Omdat lln de opdrachten ook op papier hebben moet de site wat toevoegen: actualiteit bij 1, antwoorden bij toetsing, animaties (of links) bij 9, tips. * voorbehoedsmiddelen: een testje in de sfeer van "waar doe ik mijn werk?" * kwintetopdracht: kunnen de leerlingen hun vragen op de site zetten (databankje)? en dan tijdens het spel teughalen/beantwoorden * kwintetopdracht: graag een sjabloon/format op A7-formaat (8 op een A4tje) waar leerlingen hun kaarten in kunnen maken. Eventueel te koppelen aan in te leveren vragen. Kun je blokkeren om verder te mogen? de rubrieken zullen dan wel moeten worden voorgeschreven..... * kwintetopdracht: beoordelingspunten ála Aat? * komt er een mogelijkheid om een begrippenkaart maken via de site? Licentie voor zo'n programma via Tien4bio? * wij hechten aan een tweetal lessen "biologische kijk op seks" waar in samenspraak met de leerlingen nav "organen en middelen" verdieping wordt gegeven. Aanvullingen op de site? voorbeeld materiaal? filmpje? * links richting pubers en hersenontwikkeling (mooie terugblik op blok1) * idem naar blok3 * stuur je verdere reacties ook CC naar Peter en Mark? Ik hoop dat je hier mee verder kunt. Succes! 28

henk

17-04 Alfred aan Henk >Beste Henk, morgen of vandaag (18-4) ben je al met je collega's aan het >plannen. Ik val daarom maar met de deur in huis. Dinsdagmiddag ben ik >namelijk niet beschikbaar voor overleg. >Wat denk je van het volgende stappenplan: > >Ik lees in je email dat je graag vastigheid wil. Terecht, het gaat ook om >het belang van de leerlingen. Ik denk dat we de opzet van de pilot zo >simpel mogelijk moeten houden. Zelfs dan wordt het al gauw ingewikkeld genoeg. >Ik ga echter uit van het onderwijs zoals dat vorig jaar is gegeven: dat is >de kern van de vastigheid > >1. Jij c.s. voeren het thema "Vrijen, geen kinderspel" uit gedurende 6/7 >weken vanaf 8 mei, dus tot 19/26 juni >Er zijn twee V4-groepen: 18 en 19 leerlingen, twee docenten (Henk en Peter) >en een stagiaire (Mark) >2. Ik stel voor dat jullie het blok/thema plannen zoals je dat vorig jaar >hebben gedaan (dat is de vastigheid) en uiteraard brengen jullie daarbij >verbeteringen aan, zoals leraren dat elk jaar doen. Wordt dat een >studiewijzer voor de leerlingen?? Dit is dus de basis van waaruit we >werken, de nul-lijn. NIEUW is dat jullie (de leraren) je hier al afvragen >welke meerwaarde de website in dit plan/in de studiewijzer geeft, of welke >meerwaarde de website volgens jullie (de leraren) idealiter zou moeten >leveren. >3. Naast de basis, een studiewijzer zoals vorig jaar met de normale >verbeteringen, ontstaat er dus een lijstje met wensen, die door de website >ingevuld zouden moeten worden. Wij kunnen dan kijken (onderzoeken, >observeren, vastleggen) in welke mate de website aan deze wensen tegemoet >komt. Dit is dan evaluatie 1: in welke mate voldoet de website al aan de >wensen en ideeen van leraren die er met hun leerlingen mee moeten werken? >In deze versie houden de leraren dus veel invloed >4. Tijdens dit proces van plannen en overdenken door jullie kunnen bepaalde >wensen boven komen en kunnen wij kijken in welke mate we daar nog voor 8 >mei (maar ook nog wel daarna) tegemoet kunnen komen. >5. We krijgen zo een lijst vanuit de praktijk van mogelijkheden die door de >website ingevuld zouden moeten worden. >6. Op dit moment (17-04) weten we nog niet precies welke opdrachten er >allemaal op de web-site zullen staan, en jullie (de leraren) moeten dan ook >in hun plan aangeven welke opdrachten de leerlingen van het net zouden >moeten halen. >Jullie moeten daarbij vooralsnog uitgaan van de papieren versie die jullie >en de leerlingen al wel ter beschikking hebben: blok 5 van werkboek 1. De >leraren moeten dus van te voren plannen welke opdrachten de leerlingen van >het net moeten halen. Als dat halen niet lukt (omdat de opdracht er nog >niet op staat, of om andere redenen) kunnen de leerlingen terug vallen op >de papieren versie (het boek). Wij onderzoeken intussen waarom het niet >lukt: evaluatie 2. >7. Tot nu toe is deze planning er een voor het gebruik van internet als 29

>pure vervanging van het werkboek. De opdrachten komen niet uit het boedk, >maar van internet (of beide!!) Als er iets niet lukt met de web-site kunnen >de leerlingen terugvallen op het boek. Zo wordt gegarandeerd dat het >onderwijs gewoon door kan lopen. >8. Wij willen echter uiteindelijk meer; wij willen dat het gebruik van de >web-site een meerwaarde heeft. Als we dat willen dan moeten we die >meerwaarde nu formuleren en kijken of de web-site in zijn huidige >voorlopige vorm die meerwaarde al kan realiseren. >9. Dat kan volgens mij door NAAST het plan/de studiewijzer die hierboven (1 >t/m 7) beschreven is (en die dus weinig afwijkt van wat er vorig jaar is >gedaan (met verbeteringen en enkele web-aanwijzingen, en vervanging van >boek-opdrachten door web-versies) een veel opener route te plannen, of aan >leerlingen over te laten om hun weg door het thema te vinden. Je krijgt dan >dus drie leerlijnen/keuzes naast elkaar: de gesloten stduiewijzer volgens 1 >t/m 7 hierboven), een geplande maar veel opener versie die uitgaat van een >paar (ruime) opdrachten aan de leerlingen (nog te formuleren binnen deze >stap 9 (9a), en een heel open opdracht aan de leerlingen ("zorg dat je dan >en dan de toets kunt maken")(9b). Het gaat er nu om wat we voor 8 mei nog >van deze tweede en derde leerroute kunnen maken. Als dat niet (goed) lukt >hebben we altijd nog route 1 die helemaal gepland is, en waardoor het >onderwijs in ieder geval normaal doorgang kan vinden (dat blijft de >zekerheid). Tegelijkertijd krijgen we toch veel inzicht in wat er verder al >allemaal kan, en wat er nog meer wenselijk zou zijn voor de web-site: dat >is evaluatie 3. Zo zullen we door 9a en 9b gewenste aanvullingen op het >spoor komen (stukken theorieboek?? andere artikelen, andere web-sites > >[Intussen ontwikkelt ook het ontwikkelteam de website als maar verder; ze >kunnen meteen aan de slag met wensen die in week 1 van het thema al > > >10. Ik stel ook al voor om voor de leerlingen een vraagbaak in te richten >waar zij vragen over de leerstof kunnen voorleggen en waar ze binnen bijv. >12, 18 of 24 uur antwoord kunnen verwachten: Als je een vraag hebt >formuleer die dan zo duidelijk mogelijk en stuur hem aan xxx. Als je je >vraag voor 19.00 uur indient, heb je de volgende dag vóór 8.00 uur >antwoord. Dien je de vraag na 19.00 uur in, dan kun je het antwoord in de >loop van de volgende dag verwachten, maar in ieder geval vóór 14.00 uur. >Maar dit gaat misschien al te ver: houd het simpel > >11. De planningsstappen 1 t/m 10 hierboven gaan over inhoud. Daarnaast gaat >de pilot ook over het technisch gemak waarmee leerlingen zich van de >web-site kunnen bedienen en hoe duidelijk de uitleg en de mogelijkheden >zijn: evaluatie 4. > >Ik denk dat we voorlopig via dit model moeten werken: er kan verbeterd en >uitgewerkt worden en vragen gesteld. >Zo kan het onderwijs veilig gesteld worden (het belang van de leerlingen) >terwijl we vanaf nu allerlei vragen kunnen opstellen die in de pilot door >de 37 leerlingen MAAR OOK DOOR DE LERAREN beantwoord moeten worden. Ik denk >dat daartoe de leerlingen uitgenodigd moeten worden om aan ons onderzoek >mee te werken. De pilot onderzoekt niet alleen hoe leerlingen met de >web-site kunnen werken, maar ook hoe de leraren ermee en met de planning van 30

>het onderwijs omgaan. Graag verder denken en dit model verder ontwikkelen. >En vraag vooral uitleg en medewerking waar ik niet duidelijk ben. Ook de >anderen kunnen daarbij ingeschakeld worden. Hoor ik bijv. woensdag weer van >jou. Hoe het overleg dinsdagmiddag verlopen is? Veel succes. Alfred

16/17-04 Origineel bericht van Henk, aan alfred: Hij schreef: >>precies op tijd: morgen, dinsdag 18 april willen Peter, Mark en ik >>brainstormen over het laatste blok. Ik hoopte dat er dan een voorzetje zou >>zijn. >> >>Op 8 mei (week 19, direkt na de meivakantie) beginnen we aan de laatste 7 >>schoolweken. >>Eigenlijk 6 omdat Hemelvaart en Pinksteren er in vallen. Voor mij slechts 5 >>omdat ik tijdens het V5-veldwerk geen les geef, leerlingen zouden intussen >>natuurlijk wel kunnen doorwerken aan opdrachten ......... >> >>Voor V4 staat dan het thema "Vrijen, geen kinderspel" op het programma. >>Er zijn twee V4-groepen: 18 en 19 leerlingen. >>Er zijn twee docenten: Peter Visser en henk van Netten. Er is een betrokken >>stagiaire: Mark Huininga (niet helemaal tot eind juni). >>Er staan twee lesuren per week op het rooster (dat rooster krijgen we kort >>voor de meivakantie). Er zijn dus 10 á 12 contacturen. >>In het PTA zijn een kleine PO (alleen lestijd) "begroot" en een tentamen in >>de toetswek (wk26). >> >>Tot zover het zekere deel. >> >>Accenten in het huidige programma: >>- biologische kijk op seks als rode draad >> - seksorganen >> - meiose >> - hormonen/ovulatie/menstruatie/terugkoppeling >> - voorbehoed(s)middelen >> - puberteit én hersenontwikkeling >>- kwintet als eindprodukt: een deel van de lestijd zijn de leerlingen daar >>mee bezig. >>Afhankelijk van wat er intussen op de website staat gaan we met bovenstaande >>aan de slag OF met iets anders. >> >>Gedácht over de pilot heb ik zeker, maar ik merk dat ik eerst "iets in >>handen" wil hebben. Dan kan ik pas gaan plannen. >>Voor de zekerheid hebben Peter en ik bij de roostermaker gevraagd om zoveel >>mogelijk computerlokaal, maar wat is zo veel mogelijk? Mischien is 1x per >>week ook voldoende? Het zou mooi zijn als we met dit concrete punt deze week >>naar de roostermaker kunnen. >> >>Evaluatie: 31

>>- welke zaken moeten er beslist worden geëvalueerd? >>- tijdens het project wil ik zoveel mogelijk bijhouden wat er gebeurt, goed >>en fout gaat. >>- observeren van leerlingen is daar een onderdeel van >>- lopende het project komen de vragen wel, die we aan leerlingen gaan >>stellen >> >>Hoe meer je me concreet kunt aanreiken, deste beter. >>De rest van de paasmaandag ben ik onbereikbaar, maar vanavond/morgenochtend >>haal ik m'n mailbox weer leeg. >>En morgenmiddag gaan Peter, Mark en ik dus om de tafel zitten. >> >>groetjes, henk >>

15-04 alfred aan henk >>----- Original Message ---->><[email protected]> >> >><[email protected]> >>Sent: Saturday, April 15, 2006 6:14 PM >>Subject: pilots [Eigenlijk is dit het startdocument van de voorbereiding. Lees van achteren naar voren]>> >>> Beste Henk, in een recente onderlinge werkvergadering van de oude >>> schrijfgroep (Barend, Agnes, Loes en ik) op 14 maart hebben we het >>> voorstel >>> ontwikkeld dat ik met jou in eerste instantie de pilots zal voorbereiden, >>> uitvoeren en uitwerken. Als je liever met iemand anders samenwerkt moet je >>> dat natuurlijk, en nu, zeggen. >>> >>> 1. Binnenkort krijg je inzicht in hoe ver we met de website zijn. Martijn >>> zal je de nodige codes toesturen zodat je op de site zelf kun zien hoe ver >>> we zijn. Stuur aub onmiddellijk alle vragen die bij je opkomen aan mij of >>> iemand anders of aan iedereen, al naar je goed dunkt. Dat scheelt tijd. Je >>> krijgt ook onmiddellijk antwoord >>> >>> 2. Je hebt natuurlijk ook al nagedacht over hoe de eerst pilot plaats gaat >>> vinden. Daar willen wij graag van uitgaan/bij aansluiten. Vandaar dat wij >>> de volgende vragen hebben: >>> >>> - algemeen: hoe gaat het er uit zien >>> - welke docenten werken er aan mee (stagiaires?); vanzelf weten we dan wie >>> - hoeveel en welke klassen gaan jullie met het materiaal laten werken; >>> hoeveel leerlingen zijn dat? >>> - over hoeveel tijd strekt het project zich bij jullie uit; om hoeveel >>> lesuren gaat het? >>> - .............welke dingen ben/heb ik hier vergeten? >>> >>> 3. Welke vragen wil/ga je aan de leerlingen stellen? Of heb je een andere 32

>>> benadering? >>> - Krijgen leerlingen een evaluatieformulier? op papier of digitaal? Barend >>> wijst op de mogelijkheid om via online enquête met behulp van IL ( = >>> it's learning?) te gebruiken. Als je dit niet snapt: vraag barend1 >>> - Welke vragen hebben jullie als docenten zelf, en welke kritiek? >>> - Gaan jullie ook observeren in de klassen, of hebben jullie daarvoor >>> stagiaires (uit Groningen?) beschikbaar? Of leerlingen die andere >>> leerlingen interviewen: leerlingen als onderzoekers...... nader uit te >>> werken, wel erg leuk. >>> >>> 4. Zullen we het hier voorlopig van mijn kant bij laten, zodat jij je >>> nader kunt oriënteren en antwoorden kunt geven op mijn vragen en nieuwe vragen >>> kunt genereren, zodat we verder komen? >>> >>> Een ferme groet, Alfred De complete email-wisseling is opvraagbaar bij Alfred Schermer

33