Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
Verslag Onderzoek Pilot Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o. In opdracht van Opgesteld door Versienummer Datum Status Fin. gefac. door
Juli 2014
Dorpsraad Dirkshorn e.o. Werkgroep Pilot Dorpsondersteuner 0-4 juli 2014 Definief de Gemeente Schagen
pagina 1 van 27
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
Inhoudsopgave 1
Inleiding................................................. pag. 3
2
Conclusies en aanbevelingen………….pag 4
1.
Rechte tellingen............................……..pag. 6
2.1 2.2 2.3 2.4 2.5
Algemene persoonskenmerken……………….. pag. 7 Geografische gegevens………………………... pag. 7 Vragen over zorg in Dirkshorn e.o……………. pag 8 Vragen over Mantelzorg………………… ……... pag. 11 Vragen over Welzijn……………………………. pag. 12
Bijlage 1 Begeleidingsbrief met vragenlijst enquête ….
Juli 2014
pagina 2 van 27
pag. 20 e.v.
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
1
Inleiding
De leefbaarheid van de kleine kernen staat onder druk. De centrale overheid trekt zich steeds verder terug en de gemeenten krijgen per 1 januari 2015 de verantwoordelijkheid over de Jeugdzorg, de begeleiding en dagbesteding van mensen die aangewezen zijn op langdurige zorg en de sociale participatie van mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Er gaat veel in het sociale domein veranderen. De vergrijzing met complexere zorgvragen en de druk op de zorginstellingen neemt toe. De gemeenten gaan bezuinigen. Er zal meer van de burgers zelf worden gevraagd. Er lijkt een herwaardering van vrijwilligerswerk en mantelzorg te ontstaan. Termen als “Nabuurschap” en “Participatiesamenleving” vechten om voorrang in debatten in de media. We worden allemaal ouder en willen zo lang mogelijk zelfstandig in ons huis blijven wonen. Het behoort niet zo te zijn dat we moeten verhuizen, omdat we de tuin niet meer bij kunnen houden, moeilijk zelf boodschappen kunnen doen of ons eten niet meer klaar kunnen maken. En we willen niet ver weg voor dagbegeleiding en - besteding als dat nodig is. Het huidige zorgaanbod schijnt versnipperd en verkokerd. De bureaucratie is enorm toegenomen. "Je ziet door de bomen het bos niet meer.", is een veel gehoorde klacht en veel mensen hebben moeite met het invullen van allerlei formulieren voor het aanvragen van hulp. De negatieve aspecten van de schaalvergroting van zorginstellingen, zoals iedere keer een ander gezicht bij de thuishulp, het ontbreken van de menselijke maat en teveel managementlagen lijken duidelijk. Daarom ondersteunt de Dorpsraad Dirkshorn e.o. het initiatief om het fenomeen Dorpsondersteuner te introduceren en later mogelijk ook een reorganisatie van de persoonlijke zorg en verpleging thuis naar dóór en vóór Dirkshorners. Bij voorbeeld in samenwerking met Buurtzorg, die met zelfsturende teams en zonder managementlagen werkt. Dit in navolging van het succesvolle initiatief in Elsendorp (Zuidoost Brabant), n.a.v. een nieuwsuitzending van Brandpunt die via YouTube is terug te zien met de zoektermen “Elsendorp meer welzijn minder zorgen”. De werkgroep “Dorpsondersteuner” heeft de opdracht gekregen de mogelijkheden te onderzoeken en besloten een enquête te houden. Een Dorpsondersteuner optimaliseert de zelfredzaamheid en onderlinge hulp van de inwoners. Zij/hij signaleert, legt contacten, geeft advies over zorg, Wmo en informele zorg en helpt zorgvragers met het invullen van (aanvraag) formulieren en schakelt zelfstandig lokale vrijwilligers in voor tuinonderhoud, reparaties, computerles en boodschappen e.d. en werkt samen met andere geformaliseerde informele en formele zorg- en vrijwilligersorganisaties en ketenpartners. De Dorpsondersteuner legt contact met de huisarts(en) als zij/hij vindt dat echte zorg noodzakelijk wordt. Door de proactieve houding van de Dorpsondersteuner zal naar verwachting minder professionele ondersteuning nodig zijn. De Dorpsraad Dirkshorn e.o. is erg benieuwd wat de inwoners van het fenomeen Dorpsondersteuner vinden en hoe zij tegen Zorg en Welzijn in hun dorp aankijken. Daarnaast is de Dorpsraad benieuwd welke activiteiten men belangrijk vindt die in “t Centrum” en “de Kastanjeboom” en zorgcentrum “de Hornhoeve” worden of kunnen worden georganiseerd. De enquête is bedoeld voor alle inwoners van Dirkshorn e.o. en is huis aan huis verspreid. In bijlage 1 vind u de begeleidingsbrief en de vragenlijst van enquête. De respondenten konden de enquête in gesloten enveloppen op 4 adressen inleveren. Vervolgens zijn de resultaten ingevoerd en geanalyseerd. Er zijn 788 formulieren verspreid. De geanalyseerde gegevens vind u in deze rapportage. In het derde hoofdstuk vind u alle vragen uit de enquête met antwoorden per vraag (rechte tellingen) er zijn drie manieren waarop de antwoorden zijn weergegeven: * Cirkeldiagram * Staafdiagram * Tabellen In hoofdstuk 2 staan de belangrijkste conclusies van het onderzoek en worden aanbevelingen gedaan.
Juli 2014
pagina 3 van 27
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
2
Conclusies en aanbevelingen
Aan de hand van de resultaten die in hoofdstuk 3 zijn weergegeven zijn er een aantal conclusies te verbinden aan de verschillende onderwerpen die aan de orde zijn gekomen in de enquête. De belangrijkste conclusies en aanbevelingen kunnen als volgt worden samengevat: Hoewel slechts 7% aangeeft voorzieningen op het gebied van zorg en welzijn te missen, ondersteunt toch 86% van de respondenten de inzet van een dorpsondersteuner. En ook al wordt er veel vrijwilligerswerk gedaan hebben 20 respondenten aangegeven vrijwilliger te willen worden en 11 weten het nog niet, maar geven wel aan (vraag 22) wat zij voor de gemeenschap zouden willen doen. Er is dus bereidheid de leefbaarheid te versterken. Een poule van mogelijk 31 locale vrijwilligers die direct door de dorpsondersteuner zouden kunnen worden ingezet, vormen een welkome aanvulling op die van de formele organisaties zoals b.v. Wonen Plus Welzijn, WoonZorggroepSamen, Zonnebloem en het Rode Kruis e.d., waarmee de dorpsondersteuner samenwerking zal zoeken. Verder hebben 9 personen aangegeven de rol van dorpsondersteuner te willen vervullen. De uitkomst van de enquête geeft dan ook aanleiding tot de volgende aanbeveling: Het vervolgproces zoals o.a. het onderzoeken van de financiële, juridische en personele consequenties voor de introductie van een Pilot Dorpsondersteuner doorzetten. De vervolgstappen later via het Kontakt en de website “dirkshornbruist.nl“ communiceren. In het algemeen Er zijn 788 formulieren huis aan huis verspreid. In totaal hebben 141 mensen de enquête ingevuld. Dat is afgerond 18%. Bij een enquête als deze is dat een representatieve hoeveelheid. 80% van de respondenten woont in Dirkshorn, 8% in Groenveld , 10% in de Stroet en 2 % aan de Middenweg. Persoonlijke kenmerken Het grootste gedeelte van de respondenten is samenwonend met of zonder inwonende kinderen. De verhouding tussen man / vrouw is 62 / 78. De grootste groep respondenten is tussen de 18 en 55 jaar (34%) gevolgd door de 65 -74 jarigen (29%). De groep senioren van 55 jaar en ouder is in totaal 64%. Zorg in Dirkshorn e.o. De grootste groep respondenten (39% ) schakelt de huisarts in bij een vraag over zorg, gevolgd door 25% die op het internet zoekt. Slechts 6% schakelt steunpunt de Hornhoeve in. 27% van de respondenten vindt goede en vertrouwde thuiszorg belangrijk, 17% vindt info/hulp bij het vinden van de juiste zorg belangrijk en 13% vindt dagopvang met activiteiten in Dirkshorn e.o. belangrijk. Op dit moment is geen conclusie te trekken m.b.t. kwaliteit en kosten van de geleverde zorg. Nu ontvangt 18% van de respondenten enige vorm van zorg, die voornamelijk uit hulp bij het huishouden bestaat (35%). Van die groep vindt 79% een klein team van vaste bekende gezichten belangrijk. De vraag is of het huidige zorgaanbod daar in voldoende mate in voorziet. Vooralsnog lijkt een reorganisatie van de 1e lijns zorg op dit moment niet echt noodzakelijk. Bovendien blijkt inmiddels o.a. uit gemeentelijke stukken i.h.k.v. de komende veranderingen in het sociale domein dat zorg dicht bij huis wordt nagestreefd. Als het op dagopvang aankomt wil 91% dat in Dirkshorn e.o. ontvangen.
Juli 2014
pagina 4 van 27
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
Mantelzorg 13 % is op dit moment mantelzorger en daarvan wil 45% hulp in de vorm van een luisterend oor en/of iemand die af en toe hun zorgtaken over kan nemen. Op basis van de verwachting dat het aantal mantelzorgers zal stijgen in verband met de vergrijzing, verdient deze groep extra aandacht m.b.t. de borging van respijtzorg. Je wordt mantelzorger omdat je een emotionele band hebt met degene die zorg nodig heeft. Zij zorgen misschien wel 24 uur per dag en kunnen dat niet zomaar beëindigen . Welzijn Op het gebied van welzijn- en zorg voorzieningen (vraag 15) geeft 31% van de respondenten aan niets te missen en 62% kan het nu niet beoordelen. De grootste groep is op dit moment dus tevreden. Dat willen we graag zo houden. Slechts 5% vormt een uitzondering. Zij missen goed openbaar vervoer naar Schagen, goede sociale cohesie, een informatiepunt specifieke vragen en goede speeltuinen. Het is de vraag (16) of de beide dorpshuizen en de Hornhoeve in voldoende mate worden bezocht. 17% komt er 1 a 2 x per jaar en 28% heeft geen behoefte. Dat is 45% totaal. Uit vraag 17 blijkt dat slechts een klein gedeelte van deze groep de activiteiten niet kent, het aanbod daarvan niet aanspreekt of het tijdstip waarop niet goed uitkomt. Waarom 71% geen behoefte heeft is onduidelijk. Wellicht kan het bezoekersaantal verbeterd worden door meer verscheidenheid aan te bieden naar aanleiding van het volgende: Bij de wensen voor aanvullingen van activiteiten in Dirkshorn e.o. (vraag 18) zijn met name een klussendienst, tuinonderhoud, cursussen en trainingen gevolgd door sportieve activiteiten (o.a. wandelen, fietsen, fitness of yoga), aangevinkt. Meerdaagse fietstochten het minst. Het lijkt raadzaam om in overleg met de dorpsondersteuner, de besturen van de drie huizen, en verenigingen een klussendienst / tuinonderhoud door vrijwilligers, cursussen / trainingen en sportieve activiteiten te organiseren. De respondenten geven ook aan hiervan gebruik te willen maken, zij het in mindere mate. Verder is het duidelijk dat er al veel vrijwilligerswerk ( totaal 57% zie vraag 20) plaatsvindt. 42 % binnen het dorp e.o. en 15 % erbuiten. 43% doet geen vrijwilligerswerk. Een grote groep van 61 personen (zie tabel bij vraag 26) doet vrijwillige en bestuurlijke werkzaamheden, zoals bij Sportverenigingen - Kerk - SSD - Dorpsraad - Cultureel - enz. Vastgesteld mag worden dat er binnen de bevolking van Dirkshorn e.o. de bereidheid leeft om op sociaal en welzijn gebied blijvend inspanningen te leveren. Tenslotte zijn de belangrijkste zaken die bij Vraag 23. ' Wilt u tenslotte nog benoemen wat volgens u nodig is, zodat u zo lang mogelijk in Dirkshorn e.o. blijft wonen?' de volgende: 1. Handhaven van de Spar, 2. Handhaven/ beter openbaar vervoer, 3. Handhaven huidige voorzieningen (zoals zwembad - artsenpraktijk - dorpshuis - school kinderopvang), 4. Aanbod aangepaste woningen/Huurwoningen/Senioren woningen/aanleunwoningen, 5. Handhaven Zorglocatie de Hornhoeve en 6. weer een Pinautomaat buiten (24 uur per dag toegankelijk).
Juli 2014
pagina 5 van 27
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
3
Rechte tellingen
3.1
Algemene persoonskenmerken
1. Wat is uw gezinssamenstelling 1%
2%
2%
Alleenstaand
16%
Samenwonend zonder kind(eren) Alleenstaande ouder 37% Samenwonend met kind(eren) Gezin met inwonende kind(eren) 36%
Anders Niet ingevuld
6%
2. Wat is uw geslacht ? 1%
44% Man Vrouw 55%
Juli 2014
Niet ingevuld
pagina 6 van 27
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
3. Wat is uw leeftijd? 2%
2%
11% 34%
18-55 jaar 55-64 jaar 65-74 jaar 75-84 jaar
29%
Ouder dan 85 jaar Niet ingevuld
22%
3.2
Geografische gegevens
4. Verdeling respondenten naar postcode 10%
2%
8% Dirkshorn Groenveld Stroet Middenweg
80%
Juli 2014
pagina 7 van 27
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
3.3
Vragen over Zorg in Dirkshorn e.o.
5. Wie schakelt u in als u een vraag heeft over zorg? (meerdere antwoorden mogelijk) 5%
1%
9%
WMO loket 25%
Huisarts Kinderen/familie Zorgsteunpunt de Hornhoeve 39%
Ik zoek op internet Weet niet
6%
Wonen Plus Welzijn 15%
6. Welke zorg is volgens u nodig om te kunnen blijven wonen in Dirkshorn? (meerdere antwoorden mogelijk.) 4%
3% 5%
Goede en vertrouwde thuiszorg 27%
Info/hulp bij het vinden van de juiste zorg Dagopvang met activiteiten in Dirkshorn e.o.
16%
Ondersteuning van mantelzorgers Diverse diensten Geen extra zorg nodig
15%
17%
Als ik zorgbehoevend word of specialistische hulp nodig heb ga ik verhuizen Het is nu voldoende geregeld
13%
Juli 2014
pagina 8 van 27
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
7. Ontvangt u op dit moment enige vorm van zorg? 1% 18%
Ja Nee Niet ingevuld
81%
8. Welke vorm van zorg ontvangt u op dit moment? (Meerdere antwoorden mogelijk) Hulp bij huishouden 25% 35%
Verzorging Verpleging Mantelzorg
2%
Ondersteuning door vrijwilligers Tot nu nog niet van toepassing geweest 26%
10% 2%
Juli 2014
pagina 9 van 27
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
9. Als u verzorging/ verpleging nodig hebt, stelt u daarbij een klein team (vaste bekende gezichten) op prijs? 18%
3% Ja nee Weet niet
79%
10. Als u dagopvang nodig heeft, zou u dat binnen Dirkshorn e.o. op prijs stellen? 9%
Ja Nee
91%
Juli 2014
pagina 10 van 27
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
11. Zou u of een eventuele huisgenoot gebruik maken van dagopvang/dagbesteding binnen Dirkshorn e.o.? 18 16 16
14 14
12 10 8 6
6
4 2
1 0 Ja, zeker
3.4
Ja, misschien
Nee, waarschijnlijk niet
Nee, zeker niet
Vragen over Mantelzorg. (Mantelzorgers zorgen voor een hulpbehoevende, chronisch zieke of gehandicapte partner, ouder, kind, vriend of buur.)
12. Bent u mantelzorger binnen Dirkshorn e.o.? 13%
Ja Nee
87%
Juli 2014
pagina 11 van 27
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
13. Wilt u hulp/ondersteuning om het werk als mantelzorger te verlichten? 22%
45% Ja Nee Weet niet
33%
14. Aan welke ondersteuning heeft u als mantelzorger behoefte? (Meerdere antwoorden mogelijk.) Geen
9%
Luisterend oor
9%
29%
3%
Lotgenotencontact Cursussen Mantelzorgcafe
8%
Iemand die zorgtaken af en toe overneemt Goede info voor mantelzorgers Hulp bij administratie 11%
14% 6%
8%
Anders namelijk: Onderwerp Alleen in uitzonderlijke gevallen Tuinhulp Computerhulp
Juli 2014
Waardering Anders
3% Aantal pers 1 1 1
pagina 12 van 27
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
3.5
Vragen over welzijn.( Het gaat daarbij o.a. om woonomgeving, sociale contacten, recreatie, lichamelijke en geestelijke gezondheid.)
15. Mist u voorzieningen op het gebied van zorg en welzijn in Dirkshorn e.o.? 5%
2%
31% Nee Kan het nu niet beoordelen ja, namelijk Niet ingevuld
62%
Ja namelijk: Onderwerp Weer samen/vragen aan/en elkaar helpen Goed openbaar vervoer naar Schagen Informatiepunt specifieke vragen Goede en meer speeltuinen voor kinderen
Aantal pers. 2 3 1 1
16. Komt u weleens in verzorgingshuis de Hornhoeve, Dorpshuis de Kastanjeboom of het Centrum ? 11% 28% 19%
Ja, meer dan 1x per week Ja, wekelijks Ja, maandelijks Ja, 1 a 2 keer per jaar Nee, zelden of nooit
17% 25%
Juli 2014
pagina 13 van 27
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
17. Wat zijn de redenen dat u (bijna) nooit in de Hornhoeve, De Kastanjeboom of het Centrum komt? (Meerdere antwoorden mogelijk) Ik ken het activiteitenaanbod niet
12% 7%
Het activiteitenaanbod spreekt me niet aan Het tijdstip van de activiteiten komt me niet uit
7% 0%
Ik heb geen vervoer
3%
Ik voel me er niet thuis/op mijn gemak
71%
Geen behoefte
18. Wat zou volgens u een goede aanvulling zijn aan activiten en diensten in Dirkshorn e.o.? Ja, goede aanvulling
46
36
51
5 9 54
28 8
47
38 11
12 74
77
Nee, geen goede aanvulling
28 52
50 23
34
43
12 17 60
41
43 9
36
Juli 2014
14 56
65
Aantal pers. 1 1
pagina 14 van 27
60
22 2
49
22 12
12
Anders Onderwerp Is er allemaal al door Wonen Plus Welzijn Hulp bij het invullen van formulieren
Weet niet 38
21 10
26 2
95
57
89 65
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
19. Als de volgende activiteiten worden georganiseerd in Dirkshorn e.o. gaat u er dan gebruik van maken? Ja
Nee
34
34
26
28
32
39
Weet niet 0
52
45 24
34 22
43
44 32 29
42 17
33 43
46 18
39
44
34 18
35
27
25
30
61
35
38
14
12
42
48
45 26 37
41
41
18
16
47
51
Anders Onderwerp Hulp bij het invullen voor formulieren Computerhulp
Aantal pers. 1 1
20. Zet u zich op dit moment in als vrijwilliger in Dirkshorn e.o.?
42%
43%
Ja Ja, maar niet in Dirkshorn e.o. Nee, ik doe geen vrijwilligerswerk
15%
Juli 2014
pagina 15 van 27
2
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
21. Zou u vrijwilliger in Dirkshorn willen worden? 15%
36% Ja Nee Weet niet Niet ingevuld 32%
17%
22. Wat zou u voor de gemeenschap willen doen? (Meerdere antwoorden mogelijk.) 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0
Aangekruist
Anders namelijk: Onderwerp aantal pers. Bijles geven 1 Koken voorouderen 1 Wandelen met ouderen 1 Voorlezen 1 Zorgen voor later 1 Boodschappen doen 1
Juli 2014
pagina 16 van 27
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
Vraag 23. Antwoord ' Wilt u tenslotte nog benoemen wat volgens u nodig is, zodat u zo lang mogelijk in Dirkshorn e.o. blijft wonen?' Onderwerp
Aantal pers.
Handhaven Supermarkt
26
Goede soc.cohesie/contacten (Kerk en Dorp)
7
Goede zorg m.b.t. welzijn en Zorg
6
Activiteiten voor zorgintensieve gehandicapte kinderen
1
Aanbod aangepaste woningen/Huurwoningen/Senioren woningen/aanleunwoningen
7
Pinautomaat buiten (24 uur per dag toegankelijk)
7
Openbaar vervoer handhaven/beter
17
Betere samenwerking tussen organisaties (WPW – ANBO)
2
Actieve Dorpsraad
1
Geen idee/weet niet
4
Vertrouwen in de gemeente/politiek. Krijg je bij ontbreken van mantelzorg de hulp/zorg die je nodig hebt? Handhaven huidige voorzieningen, zoals zwembad – artsenpraktijk – dorpshuis school - kinderopvang.
2 9
Veilige omgeving - veilige trottoirs - goede verlichting - sfeer en onderhoud Dorp
6
Handhaven Zorglocatie de Hornhoeve
9
Inventariseren welke activiteiten er al zijn
1
Kinderen / Familie die alles voor me willen doen
1
Dokter Koolhaashof opfleuren
1
Dorpsplein autovrij
1
Zitjes op Dorpsplein
1
Goede personenalarmering anders dan de bestaande
1
Goede thuiszorg.
3
Activiteiten voor kinderen
6
Uitgaansmogelijkheden – muziek – cultuur
5
Rust van de omgeving
2
Juli 2014
pagina 17 van 27
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
24. Ondersteunt u de inzet van een Dorpsondersteuner? 8% 6%
Ja Nee Niet ingevuld
86%
25. Zou u de rol van (bezoldigd) Dorpsondersteuner willen vervullen.? 14%
6%
Ja Nee Niet ingevuld
80%
Juli 2014
pagina 18 van 27
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
Vraag 26a (Binnen Dirkshorn e.o.) Als u al vrijwilligerswerk doet, wilt u dan aangeven welk vrijwilligerswerk? Onderwerp
Aantal pers.
Vrijwillige en bestuurlijke werkzaamheden (zoals bij Kerk – SSD – Cultureel – Sportverenigingen – Dorpsraad enz.)
61
Sportcoaches – trainers (zoals bij voetbal – schaatsen)
4
Activiteiten m.b.t jeugd (zoals Overblijfmoeder – K.S.D. – activiteten op school – oppassen.)
14
Onderhoud tuinen en andere diensten
10
Gezondheidszorg ( zoals Ouderenbezoek – ziekenbezoek – dagverzorging Hornhoeve – Rode Kruis – vervoer naar ziekenhuis)
12
Mantelzorger
4
Organiseren Straatfestival / Sinterklaas
5
Ophalen sponsorgelden en collectes
3
Graag gedaan (Wonen Plus Welzijn
7
Redactie werk (Vereniging en Kontakt
2
Website Dirkshorn bruist
1
Kan je pas zeggen bij gebrek
1
Vraag 26b (Buiten Dirkshorn e.o.) Als u al vrijwilligerswerk doet, wilt u dan aangeven welk vrijwilligerswerk? Onderwerp
Aantal pers.
Vrijwillige en bestuurlijke werkzaamheden(zoals dierenopvang – Stichting Philadelphia zorgparticipatie) – Hockeyclub Magnus – Samen vrienden – Rode Kruis – rondje Piano)
6
Vrijwilliger St Maartenshof
3
Wereldwinkel Warmenhuizen
1
Div. Activiteiten Rorary
1
Stadgids Schagen
1
Waarland bouwt Zelf
1
Juli 2014
pagina 19 van 27
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
Bijlage 1 Begeleidingsbrief
Dirkshorn e.o. april 2014
Beste inwoner(s), De leefbaarheid van de kleine kernen staat onder druk. De centrale overheid trekt zich steeds verder terug en de gemeenten krijgen per 1 januari 2015 de verantwoordelijkheid over de Jeugdzorg, de begeleiding en dagbesteding van mensen die aangewezen zijn op langdurige zorg en de sociale participatie van mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Er gaat veel in het sociale domein veranderen. De vergrijzing met complexere zorgvragen en de druk op de zorginstellingen neemt toe. De gemeenten gaan bezuinigen. Er zal meer van de burgers zelf worden gevraagd. Er lijkt een herwaardering van vrijwilligerswerk en mantelzorg te ontstaan. Termen als “Nabuurschap” en “Participatiesamenleving” vechten om voorrang in debatten in de media. We worden allemaal ouder en willen zo lang mogelijk zelfstandig in ons huis blijven wonen. Het behoort niet zo te zijn dat we moeten verhuizen, omdat we de tuin niet meer bij kunnen houden, moeilijk zelf boodschappen kunnen doen of ons eten niet meer klaar kunnen maken. En we willen niet ver weg voor dagbegeleiding en - besteding als dat nodig is. Het huidige zorgaanbod schijnt versnipperd en verkokerd. De bureaucratie is enorm toegenomen. "Je ziet door de bomen het bos niet meer.", is een veel gehoorde klacht en veel mensen hebben moeite met het invullen van allerlei formulieren voor het aanvragen van hulp. De negatieve aspecten van de schaalvergroting van zorginstellingen, zoals iedere keer een ander gezicht bij de thuishulp, het ontbreken van de menselijke maat en teveel managementlagen lijken duidelijk. Kan het beter en dichter bij huis? Met uw medewerking denken wij van wel. Daarom ondersteunen wij als Dorpsraad Dirkshorn e.o. het initiatief om eerst het fenomeen Dorpsondersteuner te introduceren en later mogelijk ook een reorganisatie van de persoonlijke zorg en verpleging thuis naar dóór en vóór Dirkshorners. Bij voorbeeld in samenwerking met Buurtzorg, die met zelfsturende teams en zonder managementlagen werkt. Dit in navolging van het succesvolle initiatief in Elsendorp (Zuidoost Brabant), n.a.v. een nieuwsuitzending van Brandpunt die via YouTube is terug te zien met de zoektermen “Elsendorp meer welzijn minder zorgen”. Een werkgroep “Dorpsondersteuner” onderzoekt op dit moment de mogelijkheden. Een Dorpsondersteuner optimaliseert de zelfredzaamheid en onderlinge hulp van de inwoners. Zij/hij signaleert, legt contacten, geeft advies over zorg, Wmo en informele zorg en helpt zorgvragers met het invullen van (aanvraag) formulieren en schakelt zelfstandig lokale vrijwilligers in voor tuinonderhoud, reparaties, computerles en boodschappen e.d. De Dorpsondersteuner legt contact met de huisarts(en) als zij/hij vindt dat echte zorg noodzakelijk wordt. Door de proactieve houding van de Dorpsondersteuner zal naar verwachting minder professionele ondersteuning nodig zijn. Wij willen graag van u weten of u het fenomeen Dorpsondersteuner wilt ondersteunen en hoe u tegen Zorg en Welzijn in ons dorp aankijkt. Vul bijgaande vragenlijst a.u.b. in en lever deze binnen 14 dagen in op één van de volgende adressen:
Juli 2014
pagina 20 van 27
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
Cor Kant Fred Horeman Wilco van der Werff Harry de Ruiter
Voorhuisstraat 4 Ruimtevaartstraat 52 Stroet 78 Groenveldsdijk 26
Dirkshorn Dirkshorn Sint Maarten Groenveld
Wij willen u na verwerking en analyse, uitnodigen voor een bijeenkomst in de “Kastanjeboom” om u o.a. te informeren over de uitslag. Namens de Dorpsraad e.o. De werkgroep Project Dorpsondersteuner
PS, Als dank voor het invullen van deze enquête wordt onder iedere 25 volledig ingevulde vragenlijsten 1/5 staatslot verloot. Wilt u hiervoor in aanmerking komen vul dan onderstaand uw gegevens in en doe deze samen met de ingevulde vragenlijst in de retourenveloppe: Achternaam en voorletter: Straat: Postcode/Plaats: Email:
…………………….…………………………………………. …………………….…………………………………………. …………………….…………………………………………. ………………………………………………………………..
Uw adresgegevens worden alleen gebruikt voor de verloting van de staatsloten en worden bij de verwerking niet gekoppeld aan de ingevulde vragenlijst.
Juli 2014
pagina 21 van 27
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
4
Vragenlijst
Dit is het begin van de enquête. De eerste 4 vragen gaan over uw persoonlijke kenmerken. Aankruisen wat van toepassing is. 1. Wat is uw gezinssamenstelling? Alleenstaand zonder kind(eren) Samenwonend / getrouwd zonder kind(eren) Alleenstaande ouder Samenwonend / getrouwd en kind(eren) Gezin met inwonende (schoon)ouders/ouderen Anders 2. Wat is uw geslacht? Man Vrouw
3.Wat is uw leeftijd? 18 – 55 jaar 55 – 64 jaar 65 – 74 jaar 75 – 84 jaar Ouder dan 85 jaar 4. Wat is uw postcode?
(bijvoorbeeld 1746 AK)
De volgende vragen gaan over Zorg in Dirkshorn 5. Wie schakelt u in als u een vraag heeft over zorg? (Meerdere antwoorden mogelijk) Wmo loket Huisarts Kinderen/familie Verzorgingshuis de Hornhoeve Ik zoek op internet Weet niet 6. Welke zorg is volgens u nodig om te kunnen blijven wonen in Dirkshorn e.o.? (Meerdere antwoorden mogelijk)
Goede en vertrouwde thuiszorg Informatie en hulp bij het vinden van de juiste zorg Dagopvang met activiteiten in Dirkshorn e.o. Ondersteuning van mantelzorgers (mensen die voor een ziek familielid, vriend of buren zorgen) Diverse diensten, zoals klussendienst, boodschappendienst, tuinonderhoud, wasservice. Geen extra zorg nodig Als ik zorgbehoevend word of specialistische hulp nodig heb, ga ik verhuizen Het is nu voldoende geregeld Juli 2014
pagina 22 van 27
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
7. Ontvangt u op dit moment enige vorm van zorg? Ja Nee ga door naar vraag 12 8. Welke vorm van zorg ontvangt u op dit moment? (Meerdere antwoorden mogelijk) Hulp bij het huishouden Verzorging Verpleging Mantelzorg (een familielid/buur/vriend die voor u zorgt) Ondersteuning door vrijwilligers Tot op heden nog niet van toepassing geweest 9. Als u verzorging of verpleging nodig hebt, stelt u daarbij een klein team (een aantal vaste en bekende gezichten) aan hulpverleners op prijs? Ja Nee, ik wil liever meerdere hulpverleners (een groter team) Weet niet 10. Als u dagopvang nodig heeft, zou u dat binnen Dirkshorn e.o. op prijs stellen? Ja Nee 11. Zou u of een evt. huisgenoot gebruik maken van dagopvang/dagbesteding binnen Dirkshorn ? Ja, zeker Ja, misschien Nee, waarschijnlijk niet Nee, zeker niet Mantelzorgers zorgen voor hun hulpbehoevende, chronische zieke of gehandicapte partner, ouder, kind, vriend of buur.
12. Bent u mantelzorger binnen Dirkshorn e.o.? Ja Nee Ga door naar vraag 15 13. Wilt u hulp/ondersteuning om het werk als mantelzorger te verlichten? Ja Nee Weet niet 14. Aan welke ondersteuning hebt u als mantelzorger behoefte? (Meerdere antwoorden mogelijk)
Geen Luisterend oor Lotgenotencontact Cursussen (omgaan met dementie, tilcursus e.d.) Mantelzorgcafé om andere mantelzorgers te ontmoeten Iemand die de zorg/ mijn taken af en toen kan overnemen Goede informatie over activiteiten voor mantelzorgers Hulp bij administratie
Juli 2014
pagina 23 van 27
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
Waardering Anders De volgende vragen gaan over welzijn. Welzijn (kwaliteit van leven) is het zich prettig voelen in de eigen omgeving. Het gaat daarbij o.a. om woonomgeving, sociale contacten, recreatie, lichamelijke en geestelijke gezondheid. 15. Mist u voorzieningen op het gebied van welzijn en zorg in Dirkshorn e.o.? Nee Kan het op dit moment niet beoordelen Ja, namelijk………….……….……….……….……….……….……….……….……….……….……….………………………….. 16. Komt u wel eens in verzorginghuis de Hornhoeve, dorpshuis de Kastanjeboom of het Centrum? Ja, meer dan 1x per week ga verder naar vraag 18 Ja, wekelijks ga verder naar vraag 18 Ja, maandelijks ga verder naar vraag 18 Ja, 1 à 2 keer per jaar ga verder naar vraag 18 Nee, zelden of nooit 17. Wat zijn de redenen dat u (bijna) nooit in de Hornhoeve, De Kastanjeboom of het Centrum komt? (Meerdere antwoorden mogelijk) Ik ken het activiteitenaanbod van de Hornhoeve, de Kastanjeboom of het Centrum niet. Het activiteitenaanbod van de Hornhoeve, De Kastanjeboom of het Centrum spreekt me niet aan. Het tijdstip/de tijdstippen wanneer de activiteiten plaatsvinden komen me niet uit.
Ik heb geen vervoer. Ik voel me er niet thuis/ niet op mijn gemak. Geen behoefte
18. Wat zou volgens u een goede aanvulling zijn aan activiteiten en diensten in Dirkshorn? Ja, goede aanvulling Creatief Organiseren van creatieve activiteiten (schilderen, boetseren, etc.) Organiseren van cursussen/trainingen (denk aan taal, fotografie, typecursus, nieuwe media zoals twitter, facebook) Kookcursus Sportief Organiseren van sportieve activiteiten (wandelen, fietsen, darten, etc.). Meerdaagse fietstochten Binnensportactiviteiten Fitness Yoga
Juli 2014
pagina 24 van 27
Nee, geen goede aanvulling
Weet niet
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o. Ja, goede aanvulling
Nee, geen goede aanvulling
Weet niet
Cultuur Culturele activiteiten (bijv. bezoek exposities, muziekcentrum, etc.) Filmavonden Lezingen Sociaal/overig Klussendienst Samen koken en eten Inloop/ koffie uurtje Tuinonderhoud door vrijwilligers Anders, namelijk
19. Als de volgende activiteiten zouden worden georganiseerd in Dirkshorn, gaat u er dan gebruik van maken? Ja, goede aanvulling Creatief Organiseren van creatieve activiteiten (schilderen, boetseren, etc.) Organiseren van cursussen/trainingen (denk aan taal, fotografie, typecursus, nieuwe media zoals twitter, facebook) Kookcursus Sportief Organiseren van sportieve activiteiten (wandelen, fietsen, darten, etc.). Meerdaagse fietstochten Binnensportactiviteiten Fitness Yoga Cultuur Culturele activiteiten (bijv. bezoek exposities, muziekcentrum Eindhoven, etc.) Filmavonden Lezingen Sociaal/overig Klussendienst Samen koken en eten Inloop/ koffie uurtje Tuinonderhoud door vrijwilligers
Juli 2014
pagina 25 van 27
Nee, geen goede aanvulling
Weet niet
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o. Anders, namelijk …..
20. Zet u zich op dit moment in als vrijwilliger in Dirkshorn e.o.? Ja ga door naar vraag 23 Ja, maar niet in Dirkshorn Nee, ik doe op dit moment geen vrijwilligerswerk 21. Zou u vrijwilliger in Dirkshorn willen worden? Ja Indien u graag als vrijwilliger zou willen helpen vul dan onderstaand kader in. Nee ga door naar vraag 23 Weet niet Naam: …………………………………………………………………… Adres: ……………………………………………………………………. Postcode:……………………………………………………………….. Email:…………………………………………………………………….. 22. Wat zou u voor de gemeenschap willen doen? (Meerdere antwoorden mogelijk) Tuinonderhoud Gezelschap houden Huishoudelijk werk verrichten (evt. tegen een kleine vergoeding) Technische klussen opknappen Activiteiten organiseren Activiteiten begeleiden Invullen van formulieren Meedenken in dorpsraad en/of werkgroepen Bestuursfunctie vervullen Ik wil wel rijden voor iemand met mijn eigen auto Anders namelijk:………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 23. Wilt u nog benoemen wat volgens u nodig is, zodat u zo lang mogelijk in Dirkshorn e.o. blijft wonen? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………..…………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………..………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Juli 2014
pagina 26 van 27
Onderzoek Dorpsondersteuner Dirkshorn e.o.
Overige vragen. 24. Ondersteunt u de inzet van een Dorpsondersteuner? Ja Nee 25. Zou U de rol van (bezoldigd) Dorpsondersteuner willen vervullen? Ja Vul dan onderstaand kader in. Nee Naam: …………………………………………………………………… Adres: ……………………………………………………………………. Postcode:……………………………………………………………….. Email:……………………………………………………………………..
26. Als U al vrijwilligerswerk doet, wilt u dan hieronder aangeven welk vrijwilligerswerk? ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................
Hartelijk dank voor het invullen van deze enquête!
Juli 2014
pagina 27 van 27