Pilot onderzoek Hooggevoeligheid en energie

Pilot onderzoek Hooggevoeligheid en energie

De uitkomst van de vragenlijst hooggevoeligheid en energie is een goede manier om hooggevoelige mensen er bewust van te maken welke kenmerken van hooggevoeligheid invloed hebben op hun persoonlijke energie.

Adriana Visser

Psychosociaal therapeut

December 2015

1

Samenvatting Dit pilot-onderzoek is enerzijds bedoeld om in te zetten voor mijn hooggevoelige cliënten, anderzijds is het een opdracht voor het behalen van een ervaringscertificaat voor het EVC traject HBO bachelor “Toegepaste psychologie”. Het pilot onderzoek loopt van 30-11-2014 tot 30-11-2015. Tot november 2015 heb ik me vooral beziggehouden met literatuuronderzoek en oriënterend onderzoek in mijn praktijk. Vanaf november 2015 konden cliënten en voormalige cliënten vrijwillig deelnemen aan het onderzoek. Zij konden hiervoor vragenlijsten online invullen. De vragenlijst bestond uit drie gedeelten; 1. vragen om vast te stellen of de respondenten daadwerkelijk hooggevoelig zijn 2. de lijst omtrent hooggevoeligheid en energie 3. vragen over eventuele deelname aan vervolgonderzoek De hypothese is; de uitkomst van de vragenlijst hooggevoeligheid en energie is een goede manier om hooggevoelige mensen er bewust van te maken welke kenmerken van hooggevoeligheid invloed hebben op hun persoonlijke energie. Doelstelling; cliënten bewust maken van het feit dat ze hooggevoelig zijn, welke kenmerken bij hen naar voren komen en de invloed van deze kenmerken op hun energie. Subdoelstellingen; het belang aantonen van het aanpassen van de begeleiding aan de hoogsensitiviteit van de cliënt. Kenmerken van hooggevoeligheid op holistische wijze aan de hand van verschillende niveaus rangschikken. Uit het pilotonderzoek blijkt dat er een noodzaak bestaat voor en behoefte is aan meer kennis en inzicht omtrent hooggevoeligheid, de kenmerken hiervan en de invloed op de persoonlijke energie. Verder is uit literatuuronderzoek gebleken dat begeleiding van een hooggevoelige cliënt alleen succesvol zal zijn als er oog voor zijn of haar gevoeligheid is. Daarnaast blijkt dat deze kenmerken inderdaad op holistische wijze benaderd kunnen worden, aangezien de vragen op verschillende niveaus gesteld zijn. Te weten;     

lichamelijk: het fysieke lichaam, inclusief de zintuigen emotioneel: gevoelens, omgang met anderen mentaal: denken, leren, informatieverwerking energetisch; bewustzijn van het energieveld van jezelf en anderen spiritueel: besef van een zingevende context, eventueel vallend buiten de grenzen van het direct waarneembare

Na het pilotonderzoek blijf ik met de vragenlijsten werken, wel zal ik deze naar aanleiding van opmerkingen van respondenten en de beoordeling van de percentages op enige punten aanpassen. Daarnaast wil ik nog een vervolgonderzoek opstarten onder de respondenten in de vorm van open vragen en interviews, zodat ik een nog vollediger beeld krijg. Tot slot wil ik de aangepaste vragenlijst na het pilotonderzoek nog testen op mensen buiten mijn praktijk.

2

Voorwoord In mijn praktijk komen veel hooggevoelige cliënten die meestal ook problemen met het behoud en herstel van hun energie hebben. Ik maak hen hier al langer van bewust en wilde nu een vragenlijst ontwikkelen die een aanleiding kon vormen voor hun bewustwording. Aan de hand van de vragenlijst kan dan individueel ingegaan worden op wat hen energie kost en wat hen energie geeft. De persoonlijke uitwerking zal vanuit een holistische visie plaatsvinden. Uit literatuuronderzoek en vanuit mijn professionele ervaring valt af te leiden dat de meeste hooggevoelige mensen door hun hooggevoeligheid tegen problemen aanlopen om hun energie op peil te houden en te vergroten. Daarnaast blijken zij ook over mogelijkheden beschikken om hun energie te behouden en te vergroten, mits zij zich hiervan bewust zijn.

3

Inhoudsopgave Samenvatting ....................................................................................................................................2 Voorwoord ........................................................................................................................................3 Inleiding ............................................................................................................................................5 1. Mijn praktijk................................................................................................................................6 2. Theorie ........................................................................................................................................7 2.1. Wat is hooggevoeligheid? ...........................................................................................................7 2.2. Rekening houden met hoogsensitiviteit bij therapie, coaching en counseling .........................7 2.3. Literatuur definitie en kenmerken hoogsensitiviteit .................................................................8 2.4. Literatuur hooggevoeligheid en energie ....................................................................................8 2.5. Literatuur rekening houden met hoogsensitiviteit bij therapie, coaching en counseling .........8 2.6. Literatuurmatrix holistische visie ...............................................................................................8 2.7 Conclusie ................................................................................................................................... 9 2.8 Onderzoeksmethode ................................................................................................................. 9 3. Hypothese en doelstelling ....................................................................................................... 10 3.1. Hypothese ................................................................................................................................ 10 3.2. Doelstelling .............................................................................................................................. 10 3.3. Subdoelstellingen .................................................................................................................... 10 4. Praktijk ..................................................................................................................................... 11 4.1. Hoe is het onderzoek opgezet ................................................................................................. 11 4.2. Verloop proces ........................................................................................................................ 11 4.3. Vragen ..................................................................................................................................... 12 4.4. Evaluatie vragenlijst ................................................................................................................ 13 5. Evaluatie, conclusie, aanbevelingen ....................................................................................... 14 5.1. Evaluatie pilot onderzoek ........................................................................................................ 14 5.2. Conclusie ................................................................................................................................. 15 5.3. Aanbevelingen......................................................................................................................... 15 6. Literatuurlijst ........................................................................................................................... 16 Bijlagen ........................................................................................................................................... 17 Bijlage 1 Vragenlijst......................................................................................................................... 18 Bijlage 2 Literatuurmatrix............................................................................................................... 30

4

Inleiding Dit pilot-onderzoek is geschreven om enerzijds in te zetten voor mijn hooggevoelige cliënten, anderzijds is het een opdracht voor het behalen van een ervaringscertificaat voor het EVC traject HBO bachelor “Toegepaste psychologie” via het Centrum Vakerkenningen. De opdracht is het beheersen van het werkproces onderzoek. De opdracht past goed in mijn praktijk, aangezien ik de behoefte heb om processen van mijzelf, in mijn praktijk en van mijn cliënten steeds bewuster te laten verlopen en daarmee duidelijker te kunnen evalueren. Ik werk niet alleen met hooggevoelige cliënten maar het merendeel van de cliënten bestaat uit deze doelgroep, vanwege mijn jarenlange expertise. Zowel mijn cliënten als vakliteratuur geven dan ook aan dat begeleiding niet werkt als er geen rekening met hooggevoeligheid als karaktereigenschap gehouden wordt Dit pilot-onderzoek bestaat uit vijf hoofdstukken. In het eerste hoofdstuk wordt een schets gemaakt van mijn praktijk. De onderzoeksmethode wordt uiteengezet in hoofdstuk twee. Hoofdstuk drie gaat in op de hypothese en de doelstellingen. In hoofdstuk vier wordt de praktijk besproken. De evaluatie, conclusie en aanbevelingen is beschreven in het laatste hoofdstuk.

5

1. Mijn praktijk In mijn praktijk werk ik met cliënten met psychosociale vraagstukken en begeleid ik hen met therapie, coaching en counseling. Daarnaast ben ik energetisch en natuurgeneeskundig geschoold, hierdoor hanteer ik een holistische werkwijze, waarin lichaam, geest en ziel als een geheel beschouwd worden. Daarnaast werk ik vanuit de basis van de positieve psychologie, waardoor ik niet alleen naar de klachten van mijn cliënten kijk maar vooral ook naar hun kracht en mogelijkheden. Samen gaan we op zoek naar praktische en haalbare veranderingen die ervoor zorgen dat zij zich weer helemaal zichzelf kunnen voelen. Een groot deel van mijn cliënten is hooggevoelig, ik begeleid zowel volwassenen, kinderen als jongeren, maar geef ook voorlichting en training aan professionals over hooggevoeligheid. Verder word ik regelmatig door ouders ingeschakeld om in contact te treden met de school van hun kinderen dan al met de professionele begeleiders van de kinderen. Gesprekken en rapportages worden hierbij ingezet. Hierbij komt mijn onderwijsachtergrond goed van pas. Hooggevoeligheid is dan ook een regelmatig terugkerend thema in mijn praktijk.

Tot slot zet ik mijn eigen hooggevoeligheid tijdens mijn werk op succesvolle wijze in zoals het bedoeld is; een waardevolle karaktereigenschap die een groot pluspunt vormt bij intermenselijk contact.

6

2. Theorie 2.1 Wat is hooggevoeligheid In 1986 ontdekte de Amerikaanse psychologe Elaine Aron, psychotherapeut en universitair docent, de Highly Sensitive Person (HSP), ofwel een Hoog Sensitief Persoon. Inmiddels zijn er diverse boeken van Elaine Aron en andere auteurs omtrent dit onderwerp verschenen. Een echte definitie geven over hooggevoeligheid blijft lastig omdat de betekenis voor ieder hooggevoelig persoon anders is. Heel kort genomen zou je kunnen zeggen dat een Hoog Sensitief Persoon een individu is, die gevoelig is voor indrukken en subtieler nuances waarneemt dan gemiddeld. Als je hoogsensitief bent, kun je snel over geactiveerd raken en hevige emotionele reacties vertonen. Hoogsensitiviteit komt bij 20 procent van de bevolking voor, zoals gedefinieerd in het onderzoek van Aron en Aron in 1997. Bepalende kenmerken bij hooggevoeligheid zijn; diepgaande verwerking, overprikkelbaarheid, emotionele intensiteit en sensorische sensitiviteit.

2.2 Rekening houden met hoogsensitiviteit bij therapie, coaching en counseling Aron geeft aan dat we de bestaande methoden niet over boord hoeven te gooien, maar rekening moeten houden met deze eigenschap, net zoals je dat b.v. doet met de sekse van jouw cliënt. Zo kun je jouw cliënt beter van dienst zijn. Verder is het van belang te beseffen dat het feit dat cliënten snel over geactiveerd raken en hevige emotionele reacties vertonen, ook zo blijft nadat ze therapie gevolgd hebben. Daarom moeten ze zich meer bewust worden van het reguleren van prikkeling, activatie en emoties. Het doel is ze beter te hanteren, herkennen en zich eraan aan te passen. Annek Tol, coach-counselor aan de vierjarig opleiding tot master coach en counselor, het Europees Instituut - De Baak en gespecialiseerd in het omgaan met hoogsensitiviteit in werk en privé, zegt dat hoogsensitieve personen jarenlang begeleid kunnen worden en toch het gevoel houden dat ze niet echt geholpen zijn. Therapieën slaan namelijk niet helemaal aan als hoogsensitiviteit over het hoofd wordt gezien, legt ze uit. Zij gaat in op de diagnostische verwarring die lichamelijke en vooral ook psychische klachten van een HSP kunnen oproepen in de geestelijke gezondheidszorg. Oog hebben voor de mogelijkheid van hoogsensitiviteit als mogelijke onderliggende oorzaak is belangrijk, omdat daaruit klachten kunnen voortkomen die bij anderen andere oorzaken hebben en foute diagnoses en behandeling tot gevolg kunnen hebben.

7

2.3 Literatuur definitie en kenmerken hoogsensitiviteit De bronnen ondersteunen de hypothese en zijn terug te vinden in de literatuurlijst in de bijlage. De vragenlijsten van het onderzoek zijn eveneens terug te vinden in de bijlagen. Bron 1 is ingezet om tot een definitie van hooggevoeligheid te komen, zoals genoemd bij 2.1. De vragenlijst om de kenmerken van hooggevoeligheid vast te stellen, is overgenomen van bron 8. De vragenlijst over hooggevoeligheid en energie is voortgekomen uit mijn praktijkervaring en gesteund door de vragenlijsten van bron 8 en 9. Daarnaast zijn er verschillende bronnen geraadpleegd over hooggevoeligheid en energie, deze worden in 2.4. weergegeven. 2.4 Literatuur hooggevoeligheid en energie De bronnen ondersteunen de hypothese en zijn terug te vinden in de literatuurlijst in de bijlage. In alle bronnen wordt er zowel direct als indirect naar de beïnvloeding van de persoonlijke energie door hooggevoeligheid verwezen. Hierbij is er enerzijds aandacht voor de negatieve invloed van hooggevoeligheid op de persoonlijke energie als anderzijds de mogelijkheden om energie te behouden dan al te vergroten. Bron 2, 3 en 4 zijn hier het meest duidelijk over. Bron 2 besteedt veel aandacht aan energieleer, bron 3 is een duidelijke gids omtrent jouw persoonlijke energie. Bron 4 is gespecialiseerd in de vermoeide HSP. 2.5 Literatuur rekening houden met hoogsensitiviteit bij therapie, coaching en counseling De bronnen ondersteunen de hypothese en zijn terug te vinden in de literatuurlijst in de bijlage. Bron 5,6 en 7 zijn door mij geraadpleegd om de noodzaak aan te tonen van aangepaste begeleiding voor de HSP, deze wordt terdege naar voren gebracht. In 2.2 besteed ik aandacht hieraan.

2.6 Literatuurmatrix holistische visie De literatuurmatrix is terug te vinden in de bijlages Voor de literatuurmatrix zijn bron 1,2,en 3 geïnventariseerd op de verschillende holistische niveaus. De matrix toont aan dat er grond is voor een holistische visie. Het gaat hierbij om de volgende niveaus;     

Lichamelijk ; komt bij alle bronnen naar voren emotioneel: gevoelens; bij alle bronnen vinden we dit terug mentaal: in alle bronnen is hier aandacht voor, maar het meest in bron 1. energetisch; in bron 1 niet terug te vinden, in bron 2 komt dit erg duidelijk naar voren en bron 3 besteedt hier ook aandacht aan. spiritueel: in bron 1 is er vooral impliciete aandacht voor, bron 2 en 3 besteden hier nadrukkelijk aandacht aan.

8

2.7 Conclusie De literatuur biedt een heldere definitie van hooggevoeligheid. Verder was de mogelijkheid aanwezig om zowel een toetsende vragenlijst te reproduceren, omtrent de kenmerken van hooggevoeligheid als een eigen vragenlijst te creëren die kenmerken van hooggevoeligheid en de invloed hiervan op de persoonlijke energie kan toetsen. Uit de literatuur valt ook af te leiden dat het aanpassen van begeleiding aan een HSP noodzakelijk is om goede begeleiding te kunnen bieden. Tot slot is er duidelijk een draagvlak voor een holistische visie die op meerdere niveaus aandacht aan de kenmerken van hoogsensitiviteit besteedt.

2.8 Onderzoeksmethode De onderzoeksmethode is een vragenlijst die bestaat uit drie gedeelten; vragen om vast te stellen of de respondenten daadwerkelijk hooggevoelig zijn, de lijst omtrent hooggevoeligheid en energie en vragen over eventuele deelname aan een vervolgonderzoek.

9

3. Hypothese en doelstelling 3.1 Hypothese De uitkomst van de vragenlijst hooggevoeligheid en energie is een goede manier om hooggevoelige mensen er bewust van te maken welke kenmerken van hooggevoeligheid invloed hebben op hun persoonlijke energie.

3.2 Doelstelling Cliënten bewust maken van het feit dat ze hooggevoelig zijn, welke kenmerken bij hen naar voren komen en de invloed van deze kenmerken op hun energie.

3.3 Subdoelstellingen Het belang aantonen van het aanpassen van de begeleiding aan de hoogsensitiviteit van de cliënt. Kenmerken van hooggevoeligheid op holistische wijze aan de hand van verschillende niveaus rangschikken.

10

4. Praktijk 4.1 Hoe is het pilot-onderzoek opgezet Het pilot onderzoek loopt van 30-11-2014 tot 30-11-2015. Tot november 2015 heb ik me vooral beziggehouden met literatuuronderzoek en oriënterend onderzoek in mijn praktijk. Voorafgaand is er een oproep voor medewerking in mijn nieuwsbrief geplaatst en er is een geheime Facebookgroep voor hooggevoelige (voormalige) cliënten opgericht. Mijn streven is dat van de ongeveer 60 mogelijke hooggevoelige deelnemers minimaal 30 personen in november de online vragenlijst willen invullen. Ik zeg mogelijk omdat ze wel hooggevoelig moeten zijn om deel te kunnen nemen. De vragenlijst bestond uit drie gedeelten; vragen om vast te stellen of de respondenten daadwerkelijk hooggevoelig zijn, de lijst omtrent hooggevoeligheid en energie en vragen over eventuele deelname aan vervolgonderzoek. 4.2 Verloop proces 30-11-2014 ben ik begonnen met het literatuuronderzoek en oriënterend onderzoek in mijn praktijk. Uit mijn anamneses en verslagen van de afgelopen jaren heb ik veel voorkomende kenmerken gedistilleerd en deze naast de kenmerken uit de literatuur gelegd. In september en oktober 2015 heb ik mogelijk geschikte respondenten om medewerking verzocht. Gedurende de maand november 2015 konden cliënten en voormalige cliënten vrijwillig deelnemen aan het onderzoek. Zij konden hiervoor vragenlijsten online invullen. Daarnaast bestond voor hen de mogelijkheid om opmerkingen te plaatsen over het onderzoek en/of contact met mij erover op te nemen. Ook heb ik vragen gesteld over de medewerking aan een eventueel vervolgverzoek. Voor het verwerken van de antwoorden maak ik gebruik van Google formulieren waarin ik de enquête kan invoeren maar ook de resultaten grafisch in de vorm van een taartdiagram zal kunnen presenteren. Uiteindelijk wilden van de 60 personen er 42 meewerken en hebben 32 respondenten daadwerkelijk de lijst ingevuld. Na analyse van het onderzoek door mijzelf en persoonlijk contact met 10 deelnemers, kom ik tot de conclusie dat een aantal vragen aangepast moeten worden. Hier kom ik in de evaluatie op terug.

11

4.3 Vragen De vragenlijst valt eigenlijk in drie onderdelen uiteen en wordt in de bijlages weer gegeven. Deel 1; Vragen om vast te stellen of de respondenten daadwerkelijk hooggevoelig zijn, alleen een vermoeden van hooggevoeligheid is niet voldoende om de antwoorden van het tweede deel mee te laten wegen. Deel 1 bestaat uit de gevoeligheidstest van Elaine Aron gecombineerd met de emotioneerbaarheidsschaal van de medewerkers van de Universiteit van Amsterdam. Deze test wordt gebruikt door Psychologie Magazine en de link is terug te vinden bij de literatuurlijst. Deel 2; De lijst omtrent hooggevoeligheid en energie, deze lijst is gebaseerd op het oriënterend onderzoek in mijn praktijk en literatuuronderzoek omtrent de kenmerken van hooggevoeligheid. Deze is terug te vinden bij de literatuurlijst. Ook hierbij ben ik geïnspireerd door de gevoeligheidstest van Elaine Aron met de emotioneerbaarheidsschaal van de medewerkers van de Universiteit van Amsterdam maar ook door de test van Eszenzz centre, zij richten zich op hooggevoeligheid, bewustwording en ontwikkeling. Deze link is terug te vinden bij de literatuurlijst De lijst kan daarnaast vanuit een holistische visie op verschillende niveaus besproken worden. Ik heb vragen gesteld op de volgende niveaus;     


Om te veel beïnvloeding van de respondenten te voorkomen, is ervoor gekozen de vragen niet per niveau te rangschikken maar deze in random volgorde te plaatsen. De aanwezigheid van de verschillende niveaus in literaire bronnen is terug te vinden in de literatuurmatrix. Deel 3; Vragen over eventuele deelname aan een vervolgonderzoek. Deze lijst had ik nodig om personen om feedback te kunnen vragen en om verder te gaan met mijn onderzoek na deze pilot.

12

4.4 Evaluatie van de vragenlijst Ik heb alleen deel 2, de daadwerkelijk vragenlijst over hooggevoeligheid en energie geëvalueerd, dit vanwege het feit dat het hierbij om mijn eigen vragenlijst gaat en deze onderwerp van het onderzoek is. De evaluatie heeft plaatsgevonden aan de hand van reacties van respondenten en percentages die afweken van de gemiddelde kenmerken van hooggevoeligheid. Hooggevoeligheid en energie De volgende vragen dienen aangepast te worden;  Vraag 3; mijn gevoeligheid voor pijn kost mij energie. Eerst zal er een andere vraag gesteld moeten worden om vast te stellen of er daadwerkelijk sprake is van een verhoogde gevoeligheid voor pijn.  Vraag 5; ik lig regelmatig wakker, omdat mijn hoofd niet stopt met denken. In de test is gebleken, dat veel respondenten niet erg in hun hoofd zitten. Dit wijkt af van de gemiddelde kenmerken van hooggevoeligheid. Er zal dus eerst daadwerkelijk vastgesteld moeten worden of men wel of niet veel mentaal bezig is.  Vraag 8; ik ervaar regelmatig stress, doordat ik met krappe planningen te maken heb. Hierbij kan ik me afvragen of ze het weten te voorkomen of dat ze er geen stress van hebben.  Vraag 10; mijn precisie vind ik regelmatig vermoeiend. Wederom moet eerst vastgesteld worden of dit kenmerk wel voor hen opgaat, alvorens te vragen of ze dit als vermoeiend ervaren.  Vraag 14; ik heb moeite situaties te vermijden die mij van streek maken en loop hierop leeg. Ook dit zijn eigenlijk weer twee vragen ineen.  Vraag 19; ik bevind mij regelmatig in een hectische omgeving en ervaar dit als stressvol. Hier moeten ook twee vragen van gemaakt worden.

13

5. Evaluatie, conclusie en aanbevelingen 5.1 Evaluatie pilot onderzoek De antwoorden op de vragenlijst geven duidelijk aan dat de vragenlijst gebruikt kan worden om hooggevoelige mensen er bewust van te maken welke kenmerken van hooggevoeligheid invloed hebben op hun persoonlijke energie. Daarnaast is gebleken dat de vragenlijst ook vanuit een holistische visie ingezet kunnen worden. Ik heb vragen gesteld op de volgende niveaus;     


Ik ga de uitkomsten nu per niveau bespreken. Lichamelijk De respondenten voldoen inderdaad gemiddeld aan de kenmerken van een verhoogde lichamelijke gevoeligheid. Met name op het gebied van het behoud van energie en het herstel hiervan kunnen zij tips gebruiken. De respondenten geven overigens aan over een lichaamsbewustzijn te beschikken dat groter is dan bij de gemiddelde HSP. Al plaats ik bij sommige respondenten mijn vraagtekens, aangezien ik tijdens hun begeleiding toch een andere tendens bespeurde. Dit geeft de noodzaak van vervolgonderzoek aan met open vragen en persoonlijk contact. Emotioneel De respondenten voldoen eveneens aan de gemiddelde kenmerken van een HSP in de zin van een verhoogde emotionele gevoeligheid. Met name op het gebied van emotionele balans en gelijkmoedigheid kunnen zij nog begeleiding gebruiken. De wijze waarop is voor iedereen persoonlijk en dit maakt meteen duidelijk dat persoonlijk contact noodzakelijk is. Mentaal Ik zie een afwijking van de gemiddelde HSP, meestal is de invloed van het mentale zowel in de literatuur als in de anamneses en gesprekken in mijn praktijk, veel groter. De respondenten ervaren minder de nadelen ervan, zoals te veel denken. Naar aanleiding van de begeleidingstrajecten van een deel van hen, kan ik echter stellen dat ze zich in mentaal opzicht nog onvoldoende bewust zijn van hun mogelijkheden om zichzelf positief te beïnvloeden met hun denken. Ik constateer hier eerder bewustzijn dat nog moet groeien. Maar dat zal ik dus in het vervolg verder moeten onderzoeken. Energetisch Ook hier zie ik net als bij de gemiddelde HSP te weinig een besef van de invloed die op het eigen energieveld uitgeoefend kan worden en hoe men om kan gaan met de invloed van anderen. Wel heeft deze groep al meerdere mogelijkheden gevonden om weer op te laden. Maar het is beter om energieverlies vooral te voorkomen. Om vast te stellen hoe het proces van energieverlies bij hen persoonlijk precies verloopt, is persoonlijke individuele toelichting aan de orde.

14

Spiritueel In een vervolgonderzoek wil ik het besef van de noodzaak tot zingeving voor de HSP uitgebreider onderzoeken. Maar dit onderwerp leent zich meer voor open vragen. Het woord wordt vaak door iedereen weer anders geïnterpreteerd. Het besef is er in ieder geval wel in de basis, maar ik wil het verder uitdiepen. 5.2 Conclusie De vragenlijst is vooral een goed begin voor een begeleidingstraject om hooggevoelige mensen er bewust van te maken welke kenmerken van hooggevoeligheid invloed hebben op hun persoonlijke energie. Daarna kan er begeleiding plaatsvinden. Open vragen en persoonlijk contact zijn als vervolg van dit onderzoek nog steeds wenselijk. Met open vragen geef ik de ander ruimte om zonder terughoudendheid te praten. Ik vergaar zo brede, algemene informatie. Daarnaast zijn open vragen prima voor het creëren van een goede verstandhouding, hetgeen voor hooggevoelige mensen extra van belang is. Ook wil ik met hen verder ingaan op het holistische karakter van de vragenlijst en de verschillende niveaus verder kunnen uitdiepen. Tot slot is het besef noodzakelijk dat hoogsensitiviteit een karaktereigenschap is die veel invloed heeft maar niet alles bepalend is. We moeten er rekening mee houden dat hoogsensitieve personen onderling verschillen. Dit door b.v. demografische variabelen, persoonlijkheidskenmerken, interesses houdingen, etc. 5.3 Aanbevelingen Verbeterpunten zouden kunnen zijn; 1. De genoemde vragen bij 4.4 aanpassen en deze versie opnieuw voorleggen 2. De test als het begin van een onderzoek zien en vervolgens de ruimte geven voor reacties. Ik heb al verschillende respondenten die graag uitgebreide reacties willen geven dan al open vragen willen beantwoorden 3. Verder gaan met het onderzoek van respondenten die hier aan mee willen werken 4. De test als het begin van het bewustwordingsproces zien en in persoonlijk contact aandacht besteden aan verdere bewustwording

15

6. Literatuurlijst Kenmerken hoogsensitiviteit 1. Hoogsensitieve personen en psychotherapie, Elaine Aron, Arbeiderspers, Epub, ISBN, 9029580186 2. Leven met Hooggevoeligheid, Susan Marletta Hart, Uitgeverij Ten Have, ISBN 902590470X 3. Overlevingsgids voor Hoogsensitieve personen, Ted Zeff, Altamira-Becht, ISBN 9069636859 4. Femke de Grijs; http://femkedegrijs.com Rekening houden met hoogsensitiviteit bij therapie, coaching en counseling 5. Hoogsensitieve personen en psychotherapie, Elaine Aron, arbeiderspers, Epub, ISBN, 9029580186 6. Hoogsensitiviteit professioneel gezien, Annek Tol, Uitgeverij Boom/Nelissen, , ISBN 9024403170 7. Counselling Magazine; thema hoogsensitiviteit; Kloosterhof Testen 8. Psychologie magazine gevoeligheidstest van Elaine Aron gecombineerd met de emotioneerbaarheidsschaal universiteit Amsterdam; http://tests.psychologiemagazine.nl/Persoonlijkheid/Hooggevoeligheidstest/ 9. HSP 3-in 1 test Eszenzz; http://www.hypnotherapienederland.nl/mod/hsp_test2/

16

Bijlagen 1. De vragenlijst bestaande uit twee delen, weergegeven in Word 2. De literatuurmatrix

N.B. de weergave van de online vragenlijst en het volledige onderzoek zijn alleen bereikbaar voor beoordelaars van het onderzoek, de link bevindt zich in het portfolio.

17

Bijlage 1 Vragenlijst Hooggevoeligheid en energie Vaststelling hooggevoeligheid Uit Psychologie Magazine De vragenlijst is gebaseerd op de gevoeligheidstest van Elaine Aron en op een emotioneerbaarheidsschaal die is ontwikkeld door medewerkers van de Universiteit van Amsterdam. 1. Ik ben me bewust van subtiele signalen in mijn omgeving, zoals geuren en geluiden     

helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

2. Als ik van streek ben, dan weet ik of ik angstig, verdrietig of kwaad ben     


3. Als iemand niet lekker in zijn vel zit, merk ik dat meteen     


4. Als ik honger heb, heeft dat erg veel invloed op mijn concentratie of humeur     


18

5. Ik ben bijzonder gevoelig voor de effecten van caffeïne     


6. Als dingen mij te veel worden, begrijp ik waar dat aan ligt     


7. Ik kan diep geroerd raken door kunst of muziek     


8. Als vrienden om me heen vreselijk ruzie maken, raak ik geëmotioneerd     


9. Tijdens een drukke, hectische dag op het werk, raak ik snel overprikkeld en wil ik me het liefst terugtrekken op een plek waar niemand me kan vinden     


19

10. Ik kan niet goed tegen gewelddadige films, ik raak overstuur of word misselijk     


11. Als ik zie dat iemand vreselijk moet huilen, dan voel ik verdriet in me opkomen     


12. Mijn gevoelens inspireren me tot creativiteit     


13. Soms voel ik in gesprek met mensen de energie uit me wegstromen     


14. Vermijden van situaties die mij van streek maken of overbelasten, heeft bij mij hoge prioriteit     


15. Onverwachte gebeurtenissen overspoelen me met emoties

20

    


16. Als kind werd ik door mijn ouders of leraren bijzonder verlegen of gevoelig gevonden     


17. Als ik met iemand moet wedijveren of op mijn vingers word gekeken, word ik zo nerveus dat mijn prestaties veel minder zijn dan gewoonlijk     


18. Ik heb last van spanning als er veel van me wordt gevraagd     


19. Harde geluiden en mensenmassa's worden mij al snel te veel     


20. Ik kan erg genieten van zeer subtiele geuren, smaken en kunstwerken

21

    


22

Hooggevoeligheid en energie De vragenlijst is gebaseerd op mijn ervaringen als therapeute en coach. Als achtergrondinformatie voor de testen is de gevoeligheidstest van Elaine Aron en een emotioneerbaarheidsschaal ontwikkeld door medewerkers van de Universiteit van Amsterdam gebruikt. Daarnaast de HSP test van ESSENZZ.

1.     

ik pik veel subtiele signalen op en dat kost mij energie helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

2.     

Ik ervaar regelmatig dat negatieve sferen mij uitputten helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

3.     

Mijn gevoeligheid voor pijn kost mij energie helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

4.     

Na drukke dagen heb ik moeite om me te herstellen helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

5.     

Ik lig regelmatig wakker, omdat mijn hoofd niet stopt met denken helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

23

6.     

Ik laad me op door me af te stemmen op mijn innerlijke belevingswereld helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

7.     

Ik voel me geïnspireerd door kunst of muziek helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

8.     

Ik ervaar veel stress, doordat ik regelmatig met krappe planningen te maken heb helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

9.     

Ik heb een thuis gecreëerd waar ik me weer kan opladen helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

10.     

Mijn precisie vind ik regelmatig vermoeiend helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

11.     

Ik zorg ervoor dat ik op tijd eet, anders functioneer ik niet meer helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

24

12.     

Ik kan mij opladen door de natuur helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

13.     

Ik zorg ervoor regelmatig alleen te zijn, zodat ik weer terug bij mezelf kom helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

14.     

Ik heb moeite situaties te vermijden die mij van streek maken en loop hierop leeg helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

15.     

Ik ervaar concurrentie als vermoeiend helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

16.     

Ik kan zo ontzettend moe zijn, dat ik suikers moet eten helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

17.     

Ik zorg ervoor met mensen om te gaan waar ik energie van krijg helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

25

18.     

Ik zorg ervoor dat mijn werk of dagelijkse bezigheden mij een gevoel van diepere zingeving geven helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

19.     

Ik bevind mij regelmatig in een hectische omgeving en ervaar dit als stressvol helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

20.     

Ik geef mijn grenzen duidelijk aan helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

21.     

Ik heb inzicht in mezelf helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

22. Doordat ik duidelijk aanvoel wat een ander nodig heeft, stel ik zijn of haar behoefte voor de mijne  helemaal niet van toepassing  nauwelijks van toepassing  een beetje van toepassing  meestal van toepassing  geheel van toepassing 23.     

Ik neem dagelijks rustpauzes helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

26

24.     

Ik ben geïnteresseerd in gezonde voeding helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

25.     

Ik ervaar stress van het nieuws helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

26.     

Ik vind dat ik constant processen in mijzelf moet aangaan helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

27.     

Ik ervaar weinig aansluiting met andere mensen helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

28.     

Ik heb meestal voldoende energie helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

29.     

Ik ben duidelijk over wat ik wil en nodig heb helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

27

30.     

Ik ben of was mijn partner(s) voortdurend aan het analyséren helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

31.     

Ik vind dat een relatie totaal vervullend moet zijn helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

32.     

Ik ben meer aan het analyseren dan aan het voelen helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

33.     

Ik heb een goed contact met mijn lichaam helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

34.     

Ik voel me vaak onbegrepen helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

35.     

Ik doe regelmatig dingen waar ik gelukkig van word helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

28

36.     

Ik ben door emoties snel uit balans helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

37.     

Ik kan prikkels goed buitensluiten helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

38.     

Ik vind veranderingen lastig helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

39.     

Ik durf mijzelf te uiten helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

40.     

Ik vind spiritualiteit en zingeving erg belangrijk helemaal niet van toepassing nauwelijks van toepassing een beetje van toepassing meestal van toepassing geheel van toepassing

Mochten er nog vragen zijn, dan hoor ik het graag. Hartelijke groeten,

29

Bijlage 2 Literatuurmatrix

Bron Lichamelijk Emotioneel Mentaal Energetisch Spiritueel

1; Elaine Aron ja ja ja, meeste aandacht nee impliciet

2; Susan Marletta Hart ja ja ja ja, meeste aandacht ja, nadrukkelijk

3; Ted Zeff ja Ja ja ja, extra aandacht Ja, nadrukkelijk

30

Pilot onderzoek Hooggevoeligheid en energie

Recommend Documents